چکیده:
سقط جنین از موضوعاتی است که در طول تاریخ به علت ابعاد معنوی و اخلاقی آن همواره بحثانگیز بوده و تمام جوامع بشری و ادیان و مذاهب مختلف نسبت به آن موضعگیری نمودهاند. به طوری که زمانی کاملاً ممنوع و گاهی به طور محدود با شرایطی و در مواردی بدون محدودیت صورت میگرفته است.
امروزه نیز سیاستها و قوانین مربوط به سقط جنین در کشورهای مختلف دارای تنوع و تفاوتهای قابل توجهی میباشد.
هر چند که سقط جنین به طور نسبی یکی از موضوعات حقوق کیفری محسوب میشود اما به تدریج تبدیل به موضوع بسیار مهمی برای رشتههای پزشکی از یک سو و زیر مجموعههای مختلف علوم اسلامی نظیر اخلاق، ادیان، مذاهب، جامعه شناسی و روانشناسی و حقوق از سوی دیگر تبدیل شده است.
حقوق ایران در خصوص سقط جنین در مراحل مختلف عمل دیه و مجازات مخصوص به آن را در نظر گرفته است با این حال در قوانین ایران نسبت به موارد تجویز سقط جنین به دلیل مشکلات جسمی و روحی و بیماریهای مختلف آن بیتوجهی نشده و به این قسمت از قانون سقط درمانی توجه کافی شده است از آنجایی که قانون ایران بر مبنای فقه اسلامی میباشد و احکام اسلام همیشه موارد اضطراری را مورد توجه و دقت نظر قرار میدهد.
مبانی تجویز سقط جنین در حقوق ایران بر اساس بیماریهای جنین و مادر است که موجب عسر و حرج شدید باشند که عادتاً قابل تحمل نباشد.
در حقوق غرب بویژه حقوق کشور آمریکا برای سقط جنین مجازاتهایی در نظر گرفته شده است، اما آنها نیز از موارد تجویز این موضوع غافل نمانده و مواردی از سقط جنین را مجاز اعلام کردهاند که موارد و مبانی تجویز در حقوق غرب با موارد تجویز سقط در حقوق ایران تشابه زیادی دارند، و در هر دو سیستم بر اساس دو مبنا یکی بیماری مادر و دیگر بیماری طفل است که سقط جنین را تحت شرایط خاصی مجاز اعلام کردهاند.
هر چند که در سیستم حقوقی غرب بیشتر به توسیع موارد تجویز سقط جنین و تقلیل مجازات آن پرداخته شده است.
مقدمه
بسمالله الرحمن الرحیم: و لقد خلقنا الانسان من سلـلةٍ من طین ثم جعلنه نطفة فی قرار مکین» ثم خلقنا النطفه علقه فخلقنا العلقه مضغة فخلقنا المضغة عظما فکسونا العظم لحما ثم انشانه خلقاً أخر فتبارک الله احسن الخالقین (سوره مبارکه مومنون آیات 12 _ 14)
معمولاً تصمیمگیری به داشتن یا نداشتن فرزند برای زوجین، میبایستی قبل از انعقاد نطفه و حاملگی صورت گیرد و زوجین باید با انتخاب روشی مناسب و با مشورت و نظر پزشک متخصص راه جلوگیری از بچهدار شدن را انتخاب کنند، چرا که اگر بعد از انعقاد نطفه و شروع حاملگی مبادرت به سقط جنین نمایند جرم محسوب و قابل مجازات خواهد شد.
سقط جنین از جمله معضلات یا جرمهایی است که دارای سابقه دیرینهای در تاریخ بشریت است. در هر مکان و زمانی که اجتماعی بشری بوده است مسأله سقط جنین به عنوان یک مسأله و جرم یا مرض و بیماری مطرح بوده است. با توجه به پژوهشهای دقیق انسانشناسی به نظر میرسد که سقط جنین پدیدهای است جهانی و حتی غیر ممکن است بتوان یک سیستم اجتماعی فرضی تصور نمود که در آن هرگز زنی وادار به سقط جنین نشده باشد همیشه زنانی وجود داشتهاند که علیرغم میل خود حامله شدهاند و در فرهنگهای مختلف طرق متفاوتی برای حل این معما اتخاذ گردیده است.[1]
سقط جنین یکی از مسائل مورد ابتلاء در جامعه کنونی است که امروزه به دلایل گوناگون با فراوانی آن مواجه هستیم، اگر چه دولتها به لحاظ انبوه جمعیت و رشد فزاینده آن و از سوی دیگر کمبود امکانات زندگی مطلوب«شعار فرزند کمتر زندگی بهتر» را ترویج میکنند، با این حال برخی از آنان به لحاظ در نظر داشتن ارزشهای انسانی، دامنه شعار یاد شده را به قبل از وجود یافتن انسان محدود کردهاند و با تحقق نخستین مراحل وجود او نه تنها شعار مزبور را مردود دانسته، بلکه با وضع قوانین و مقرراتی هر نوع ستم به جنین را جرم میشمارند.
مسأله سقط جنین در حد وسیع و گسترده از جمله مسائلی است که محصول تحولات علمی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است. و ارتباط تنگاتنگی با انفجار جمعیت محدودیت منابع حقوق بشر، حقوق و آزادی زنان، منافع دولتها و مصالح جامعه بشری دارد.
واقعیت این است که سقط جنین، از ادوار گذشته تا کنون در همه جوامع بشری به دلایل یا بهانههای مختلف آشکار و نهان، توسط مادر، والدین، پزشکان و اشخاص فاقد صلاحیت به صورت جنایی(عمدی) ضربهای(شبه عمد و خطای محض) و درمانی( قانونی)، انجام گرفته است و همیشه وجدان فردی و جمعی در مقابل بسیاری از سقط جنینها آزرده خاطر شده آنرا جنایت به بشریت و تجاوز به حق حیات دانستهاند یا همواره این سئوال مطرح بوده که آیا سقط جنین مطلقاً ممنوع بوده است یا مطلقاً جایز و مشروع؟
1- در فرضی دیگر که اگر جنین سقط نشود جان مادر در خطر قرار میگیرد به نحوی که احتمال و بیم مرگ مادر وجود دارد آیا نمیتوان با توجه به مشکلاتی که با مرگ مادر برای فرزندان و از هم پاشیدن خانواده به وجود میآید سقط جنین را تجویز کرد؟
2 _ در موردی که شخصی به خاطر رابطه نامشروع خصوصاً در مسأله تجاوز به عنف و یا به سبب زنای با محارم چه به صورت تراضی و چه به عنف حامله شده است که ممکن است منجر به بروز عوارض روانی برای مادر شود، و از طرف دیگر مسأله بارداری از طریق زنا، که یکی از معضلات اجتماعی جامعه اسلامی میباشد، و چارهای جز سقط جنین برای حفظ آبرو و حیثیت خانوادگی که به خاطر زنای با محارم به مخاطره افتاده است وجود ندارد. و این لکه ننگ تا پایان عمر طرفین مخصوصاً مادر بر پیشانی آنان نقش میبندد آیا اقدام به سقط در این موارد جرم و ممنوع است؟ و آیا نباید برای این فضیه که روز بروز در حال افزایش است فکر معقولی نمود؟
در رابطه با مسأله سقط جنین در کتب دیات، حدود و لواحق فقهاء با استناد به منابع معتبر فقهی بحثها و احکامی ارائه دادهاند که به جوانب مختلف حمل و مراحل آن پرداخته و مجازات مرتکب و دیه جنین را بیان نمودهاند حقوقدانان نیز از بدو طرح مسائل حقوقی و قانونی خصوصاً قانون مجازات عمومی، حقوق جزای اختصاصی به این مسأله پرداختهاند و جوانب مختلف آنرا بررسی و تحلیل کردهاند، اما بصورت تطبیقی بحثی صورت نگرفته است که با توجه به اینکه مسأله مورد ابتلاء جامعه است لازم است مبانی تجویز این مسأله بررسی و معین شود.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است