مراحل و ایام جوانی:
مجموع فراز و نشیب دوران زندگی بشر در سه مرحله خلاصه می شود: کودکی، جوانی، پیری. جوانی منزل قوت و نیرومندی ایام زندگی است که از دو طرف محفوف به ضعف و ناتوانی است. از طرفی ضعف ایام کودکی و از طرف دیگر ناتوانی دوران پیری. بشر در پیمودن راه زندگی و طی کردن پستی ها و بلندیهای آن مانند کوهنوردی است که یکروز دامنه فراز را می پیماید تا خود را به مرتفع ترین قله کوه برساند، و روز دیگر از دامنه نشیب عبور می کند تا به آخرین نقطه نزولی برسد. موقع پیمودن فراز، هر روزیکه بر وی می گذرد چشم اندازش وسیع تر می گردد و نقاط تماشایی را می بیند. وقتیکه به قله کوه قدم می گذارد به همه جا مسلط می شود و عالی ترین مناظر را مشاهده می کند. بر عکس موقع پیمودن راه نشیب، هر روزی که بر وی می گذرد چشم اندازش محدودتر می شود و نقاط تماشایی یکی پس از دیگری پنهان می گردد تا به کلی همه مناظر زیبا از نظرش غایب شوند. ایام جوانی رسیدن به مرتفع ترین و عالی ترین منازل زندگی است. در دیدگاه جوانان مناظر زیبا و چشم اندازهای مطبوع و دل پسند، بسیار است، روح جوانان لبریز از آمال و آرزو و سرشار از عشق و امید است. کودک ناتوان قبل از دوران جوانی پیوسته به سوی قوت و نیرومندی پیش میرود و هر سالی که بر وی می گذرد قوی تر می شود تا به سر منزل کمال جوانی و به اوج قوت و توانایی برسد. بر عکس آدمی پس از دوران نوجوانی به سوی فرسودگی و ناتوانی می رود و هر سال از سال قبل ضعیف تر می شود، آنقدر این راه نشیب را می پیماید تا به منزل پیری و نهایت درجه ناتوانی برسد. «و من نعمه فی الخلق». اطوار مختلف کودکی و جوانی و پیری در برنامه زندگی طبیعی انسان، قانون قطعی تکوین و سنت اجتناب ناپذیر الهی در نظام آفرینش است.