برنامه درسی، به عنوان مسئله مورد علاقه بشر تازگی نداشته و عمر آن به قدمت عمر انسان می رسد . رهبران سیاسی و مذهبی ، فیلسوفان ، نظریه پردازان اجتماعی ، متخصصان حوزه تعلیم و تربیت معلمان و والدین همواره توجه خاصی به این پرسش داشته اند که " چه چیزی باید آموزش داده شود ؟" .
پی ریزی پایه های علمی برنامه درسی به عنوان یک حوزه مستقل و تخصصی و یک رشته تحصیلی به سال 1918 باز می گردد و نخستین کتاب در زمینه برنامه درسی توسط " فرانکلین بوبیت" منتشر شد .
اگر چه بوبیت تحت تاثیر اصول مدیریت علمی بوده ، ولی در صدد کاربرد این اصول در برنامه درسی بوده است . در واقع اثر بوبیت نخستین پایه های نظری برنامه درسی را پی ریزی کرد و مشوق دیگران در امر برنامه درسی بود . (قورچیان ،1374) .
یکی از زمینه هایی که می تواند در فهم تحولات رشته برنامه درسی نقش ایفا کند و بیانگر دگرگونی در برداشت از برنامه درسی باشد ، تعریف مفهوم برنامه درسی است .
اما این نکته را نباید فراموش کرد که اصطلاح برنامه درسی ، نسبتا جدید است و هنوز توافق اساسی روی تعریف برنامه درسی وجود ندارد و این عدم توافق صاحب نظران حوزه برنامه درسی، می تواند به برداشت های متفاوتی از برنامه درسی منجر شود . مثلا برنامه درسی به عنوان موضوع درسی، محتوای یک دوره ی تحصیلی، تجارب یادگیرنده یا همه تجارب تحت نظر مدرسه ، نقشه ای برای عمل و در نهایت برنامه درسی به عنوان آن چه عاقبت دانش آموز یاد می گیرد .
در گذشته غرض از برنامه درسی ، تهیه و تدوین رئوس مطالب درسی بود اما امروز مفهوم برنامه درسی وسیع تر از تهیه و تدوین رئوس مطالب درسی است .(تقی پور ظهیر،1381).
در دوران کنونی ، برنامه درسی به عنوان رشته ای است که در آن گفتمان های متفاوتی به کار برده می شود .
منظور از گفتمان ، متن و بستری است که در آن یک موضوع یا رشته مورد توجه قرار می گیرد . در دوران معاصر ، گفتمان های متعددی به منصه ظهور رسیده که برنامه درسی را در بسترهای مختلفی چون گفتمان های سیاسی ، پدیدار شناسی ،زیبایی شناختی ،پسا ساختار گرایی ، بین المللی و... مورد بحث قرار داده است .
واژه برنامه درسی در آموزش و پرورش کشور ما یک واژه جدید است که تا کنون به وسیله افراد مختلف و بر اساس معانی متفاوتی که از این واژه به عمل آمده است ،مورد استفاده قرار گرفته است .
بوشامپ در کتاب " نظریه برنامه درسی " معتقد است که برنامه درسی دارای دو حوزه است که این دو حوزه عبارتند از :
مهندسی برنامه درسی
به عبارت دیگر طراحی برنامه درسی ، به فرایند مشخص کردن عناصر برنامه درسی و گنجاندن آن ها در برنامه اشاره می کند .(فتحی و اجارگاه ،1384 :28).
برنامه ریزان درسی با توجه به نگرش که نسبت به ماهیت برنامه درسی دارند در مورد عناصر اصلی برنامه درسی تصمیم گیری می کنند و عناصر برنامه درسی را در سه محور خلاصه می کنند که عبارتند از :
در برنامه درسی موضوع محور، یادگیری مکانیکی است ، بنابراین هدف ها و محتوا از قبل تعیین و سازمان دهی می گردد ، همچنین بر حجم مطالب بیش از فرایند یادگیری تاکید می شود .
برنامه درسی دانش آموز محور بر ویژگی ها و نیازهای دانش آموز تاکید می کند و آموزش بنا به ویژگی های دانش آموز حالتی انفرادی به خود می گیرد .
در برنامه درسی جامعه محور ، اصلاح و توسعه جامعه هدفی اساسی به حساب می آید . بنابراین محتوای برنامه درسی از زندگی اجتماعی نشات می گیرد و بر به کارگیری روش حل مسئله در فرایند یادگیری تاکید می شود .(ملکی،1382).
زایس یکی از نظریه پردازان برنامه درسی ، در کتاب " برنامه درسی : اصول و مبانی" به موضوع مهندسی برنامه درسی می پردازد . در واقع مهندسی برنامه درسی اصطلاحی است که زایس از بوشامپ به عبارت گرفته است و بنا به تعریف وی ، مهندسی برنامه درسی شامل مراحل سه گانه ای می باشد که به صورت نمودار
تعداد صفحات : 61
فرمت فایل : Word