پایان نامه کارشناسی
شناخت، طبقه بندی و کاربرد روغنهای روانساز
1-1) مقدمه
واژه روغن از دو قسمت «رو» و «غن» تشکیل شده است. «رو» از مصدر رفتن و روان شدن و «غن» به سنگ عصاری گفته میشود. این برمیگردد به گذشته دور، زمانی که دانههای روغنی را در زیر سنگ عصاری (سنگ فشارنده و عصارهگیر) که توسط اسب عصاری چرخانده میشد، له کرده و آنچه را که از زیر سنگ خارج و جاری میشد «روغن» میگفتند بنابراین روغن یعنی «روان شده از غن».
خشک شونده
الف: روغن ثابتFixed Oils نیمه خشک شونده غیر خشک شونده
1-روغنهای طبیعی: ب: اسانسها: (عصاره گیاهان) انواع روغن ج: روغنهای معدنی (مهمترین آن روغن حاصل از نفت است )
2- روغنهای مصنوعی (سنتتیک)
روغنهای صنعتی:
گر چه بیشتر کاربرد روغنهای صنعتی، روانسازی قطعات متحرک در ماشین آلات و حفاظت از قطعات در برابر سائیدگی و گرد و خاک و دما میباشد. اما چون روغن به عنوان یک ماده شیمیائی دارای خواص مطلوبی از نظر مکانیکی، ترمو دینامیکی و غیره است، در بعضی از کاربردهای صنعتی، روغن وظایفی غیر از روانسازی از خود ایفا مینماید. مثلاً قدرت هیدرولیکی روغن، مقاومت دیالکتریکی، قدرت انتقال حرارت روغن مهم میباشد. در هر یک از این کاربردها، روغن با شرایط خاصی روبرو است.
دامنه کاربردهای روغنهای صنعتی بسیار وسیع است و میتوان آنها را به دو دسته کلی تقسیم بندی نمود:
الف) کاربرد روغنهای صنعتی برای مصارف صنعتی:
در تاسیسات صنعتی، اجزاء گوناگونی وجود دارد که نیاز به روغنکاری دارند، مانند انواع یاتاقانها[1]، دندهها[2]، کوپلینگها[3]، زنجیرها، سیلندرها[4] و غیره. وظیفه روغن در این اجزاء عمدتاً جلوگیری یا کاهش اصطکاک و سائیدگی است. با توجه به اینکه فاکتورهای گوناگونی در روغنکاری هر یک از اجزاء ماشین موثر میباشد آشنایی با این فاکتورها در شناخت ویژگیهای روغن مناسبی که برای هر کاربردی باید استفاده شود بسیار ضروری میباشد.
ب) کاربرد روغنهای صنعتی برای مصارف خاص:
منظور از کاربردهای اختصاصی کاربردهایی هستند که در آنها روغن باید دارای ویژگیهای خاصی باشد، تا بتواند وظیفه و یا مجموعه وظایفی را که عهده دار است انجام دهد. مانند روغنهای بستر که از نظر اصطکاکی باید دارای ویژگیهای خاصی باشند. در بعضی از کاربردهای اختصاصی مسئله روانکاری اهمیت چندانی نداشته و وظایف دیگری از روغن مد نظر میباشد مانند روغنهای هیدرولیک برای انتقال نیرو، روغنهای ترانسفورمر برای ایجاد محیطی عایق، روغنهای انتقال حرارت برای تبادل حرارت و روغنهای پروسس به عنوان بخشی از مواد اولیه که در فرآیند تولید بعضی محصولات به کار میروند. فهرست مهمترین کاربردهای اختصاصی روغن به شرح زیر میباشد . . .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: شناخت، طبقه بندی و کاربرد روغنهای روانساز
۱-۱) مقدمه…………………………………………………………………………۲
۱-۲روغن موتور……………………………………………………………………..۱۰
۱-۲-۱) تولیدروغن موتور………….۱۲
۱-۲-۱-۱) فرآیند هیدرو تریتینگ……۱۵
۱-۲-۱-۲) بهینه سازی فرآیند……….۱۹
۱-۲-۱-۳) مقایسه فرآیندهای HTوSE….
1-2-1-4) مقایسه اقتصادی روشهایHTوSE
1-2-1-5) کنترل کیفیت محصول………..۲۷
۱-۲-۱-۶) نگاهی به آینده……………….۲۸
۱-۲-۲) روغنهای موتور پایه سنتیتیک………..۳۰
۱-۲-۲-۱) انواع روغنهای سنتیتک…………..۳۰
۱-۲-۲-۲) تاریخچه روغنهای سنتیتک……………..۳۱
۱-۲-۲-۳) علل پیدایش و روی آوردن به روغنهای سنتیتک..۳۳
۱-۲-۲-۴) نقش روغنهای سنتیتک در اقتصاد سوخت….۳۴
۱-۲-۳) طبقه بندیها و استانداردهای روغن……..۳۴
۱-۲-۳-۱) طبقه بندی روغنها بر حسب ویسکوزیته..۳۶
۱-۲-۳-۲) طبقه بندی روغنها بر حسب کارائی……..۴۲
۱-۲-۳-۲-۱) طبقه بندی API برای روغن موتور…….۴۷
۱-۲-۳-۲-۲) طبقه بندی روغنها توسط مراجع نظامی….۴۹
۱-۲-۳-۲-۳) طبقه بندی CCMC……………
1-2-3-2-4) طبقه بندی روغن موتور توسط سازندگان خودرو……..۵۲
۱-۲-۴) طبقه بندی روغنهای دو زمانه………………………………۵۴
فصل دوم: مشخص سازی روغنهای روانساز و مستعمل از لحاظ ترکیب
۲-۱) کلیات………………………………………………………………….۶۰
۲-۱-۱ ) پاکسازی محیط زیست از آلودگی روانکارها………….۶۰
۲-۱-۲ ) حفظ منابع با ارزش نفتی………………………………۶۳
۲-۲) روغنهای روان کننده و نقش آنها……………………………۶۴
۲-۳) شناخت هیدرو کربورهای روغن پایه……………………………۶۶
۲-۳-۱) گروه پارافینیک………………………………………….۶۷
۲-۳-۲) گروه نفتنیک…………………………………………….۶۸
۲-۳-۳) گروه آروماتیک…………………………………………۶۹
۲-۴) روغنهای مصنوعی………………………………………………..۷۱
۲-۵) مواد افزودنی روغن موتور……………………………………….۷۲
۲-۶) تعاریف………………………………………………………………۸۵
۲-۷) آنالیز خوراک ورودی برای بازیابی روغن………………………۸۸
فصل سوم: روشهای بازیابی روغن مستعمل
۳-۱) روش اسید و خاک رنگبر…………………………………………..۹۴
۳-۱-۱) روش پوکولاسیون……………………………………….۹۸
۳-۱-۲) روش تماسی……………………………………………..۹۹
۳-۲) بازیابی به روش ماتیس………………………………………….۹۹
۳-۳) روش IFP…………………………………………………………..
۳-۴) روش استخراج و انعقاد به وسیله حلال آلی……………….۱۰۳
۳-۴-۱) معیارهای انتخاب حلال……………………………..۱۰۷
۳-۴-۱-۱) درصد لجن تشکیل شده………………………….۱۰۷
۳-۴-۱-۲) سرعت تهنشینی…………………………………..۱۰۷
فصل چهارم: مواد و روشها
۴-۱) مواد……………………………………………………………………۱۱۰
۴-۱-۱) روغن مستعمل………………………………………….۱۱۰
۴-۱-۲) حلالها……………………………………………………..۱۱۱
۴-۲) وسائل و دستگاهها………………………………………………..۱۱۱
۴-۳) آزمایشها…………………………………………………………۱۱۲
۴-۳-۱) جداسازی مواد با نقطه جوش پایین از روغن مستعمل…………………………..۱۱۲
۴ -۳-۲) تعیین درصد ناخالصیهای جدا شده برای هر حلال در نسبتهای مختلف……………….۱۱۳
۴-۳-۳) منحنی تهنشینی…………………………………………………….۱۱۵
۴-۳-۴) بررسی KOH و تعیین مقدار بهینه آن………..۱۱۷
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
۵-۱) درصد ناخالصیهای خشک جدا شده بوسیله حلالهای مختلف….۱۱۹
۵-۲) اثر دما………………………………………………………………..۱۲۱
۵-۳) منحنی تهنشینی………………………………………………….۱۲۳
۵-۴) اثر KOH………………………………………………………….
مراجع…………………………………………………………………………۱۳۱