عفونت پلوروپنومونی واگیر، بیماری تحلیل برنده تنفسی است که با جای گرفتن در طبقهبندی بیماریهای سازمان جهانی کنترل بیماریهای واگیر، لزوم و اهمیت شناسایی آن مشخص شده است. عامل اصلی این بیماری، گونه مایکوپلاسما مایکوئیدس میباشد که تایپ کلونی کوچک آن بطور اختصاصی به گلههای گاو، خسارات فراوانی ناشی از همهگیری گسترده و مرگ و میر فراوان تحمیل کرده است.
تایپ کلونی بزرگ این گونه همراه با دو گونه دیگر بنامهای مایکوپلاسما کاپری کولوم کاپری کولوم و مایکوپلاسما مایکوئیدس کاپری فرم غیرکلاسیک پلوروپنومونی واگیر را در گلههای گوسفند و بز بوجود آوردهاند. این بیماری در فرم کلاسیک، که عامل آن مایکوپلاسما کاپری کولوم کاپری پنومونی شناخته میشود، خسارات اقتصادی سهمگینی در گلههای بز و گوسفند موجب گردیده است.
از آنجائیکه منطقه خاورمیانه جزو مناطق مشکوک به آلودگی پلوروپنومونی واگیر محسوب میشود، حفظ وضعیت عاری بودن از عفونت در این منطقه، مشکل یا تقریبا غیرممکن بوده و نیازمند بازنگری درراهبردهای بکار رفته به منظور تشخیص و کنترل این عفونتهاست. عدم برخورداری از خصوصیت پاتوگونومیک تشخیصی و پاتولوژیکی، مسیر بیماریزایی ناشناخته و تنوع فنوتیپی بسیار پیچیده ارگانیسم در مواجهه با دستگاه ایمنی میزبان، بر مشکل شناسایی آن افزوده است. علاوه بر این ، ابقا طولانی مدت باکتری در محل عفونت و وجود ناقلین بدون علامت، برنامه کنترل بیماری را با چالش روبرو کرده است.
از این رو، شناسایی و بکارگیری روشهای تشخیصی و تفریقی گونههای کلاستر مایکوپلاسما مایکوئیدس که هرکدام استراتژی جداگانه ای در برخورد با عفونت گلهها دارند، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
از آنجایی که مایکوپلاسماهای پاتوژن در محیط کشت به سختی رشد میکنند، استفاده متداول از روش کشت و جداسازی، شناسایی عفونت گلهها را با مشکل روبرو کرده است.
از طرف دیگر، عمدتا به دلیل تشابه آنتی ژنتیکی بین گونههای کلاستر مایکوئیدس و سایر گونههای مایکوپلاسما، روشهای سرولوژی از دقت و ویژگی کافی در تمایز گونهها برخوردار نیستند. لذا به رهیافت روشهای مولکولی مانندPCR بعنوان روشی سریع، دقیق و با حساسیت و ویژگی مطلوب در کنترل عفونت گلهها، توجه ویژهای میشود.
هدف از این مطالعه، بررسی عفونتهای تنفسی ناشی از کلاستر مایکوئیدس در گلههای نشخوارکنندگان از طریق کشت و PCR میباشد.
فهرست
الف- مقدمه.............................................. 1
ب-چکیده................................................. 3
فصل اول:کلیات .......................................... 5
1- تاریخچه .......................................... 6
2- خصوصیات کلی مایکوپلاسما............................... 6
3- مقاومت مایکوپلاسماها................................. 8
4- طبقه بندی مایکوپلاسماها.............................. 9
5- طبقه بندی کلاستر مایکوئیدس........................... 12
6- فیلوژنی............................................. . 14
7- ساختمان ........................................... 15
1-7-ساختمان مایکوپلاسما مایکوئیدس ...................... . 15
2-7- ساختمان مایکوپلاسما کاپری کولوم ................... 17
8- بیولوژی مولکولی..................................... 19
9- توالیهای تکراری..................................... 23
10- پروتئینهای سطحی.................................... 25
11- فاکتور حدت......................................... 30
12- آنالیز پروتئین ................................... 32
13- طبقه بندی سویهها .................................. 34
14- مشخصات گونه مایکوئیدس.............................. 35
15- کشت و رشد گونه مایکوئیدس .......................... 38
16- کشت و رشد گونه کاپری کولوم ........................ 41
1-16- محیط Thiacourt ................................... 41
17- بیماری پلوروپنومونی واگیر گاوان.................... 44
1-17- علائم بالینی ..................................... 45
2-17- علائم کالبدگشایی بیماری .......................... 47
3-17- پاتوژنز ......................................... 50
1-3-17- مکانیسمهای مقابله با دستگاه ایمنی.............. 53
4-17- اختصاصیت میزبان.................................. 57
5-17- انتقال بیماری .................................. 58
6-17- سیر همه گیری ..................................... 59
1-6-17- مخزن........................................... 59
2-6-17- راه انتقال..................................... 59
7-17- پیشگیری و کنترل.................................. 60
1-7-17- اقدامات لازم برای حفاظت مناطق عاری از بیماری.... 61
2-7-17- اقدامات لازم هنگام شیوع بیماری.................. 62
3-7-17- اقدامات لازم در مناطق آلوده بومی................ 63
18- بیماری پلوروپنومونی واگیر بزان .................... 63
1-18- علائم بالینی ..................................... 64
2-18- علائم کالبد گشایی................................. 66
19- گونه مایکوپلاسما کاپریکولوم کاپریکولوم.............. 69
1-19- سندروم MASKePs................................... 70
2-19- علائم بالینی...................................... 71
3-19- علائم کالبد گشایی................................. 71
4-19- سندروم آگالاکتیه واگیر............................ 73
20- گونه مایکوپلاسما کاپری ............................. 73
1-20- بیماریزایی ...................................... 73
2-20- علائم کالبد گشایی................................. 74
21- سیر همهگیری....................................... 75
1-21-مخزن............................................. .. 75
2-21-راه انتقال....................................... 76
3-21-جمعیت میزبان..................................... 77
22-پیشگیری وکنترل .................................... 77
1-22- اقدامات لازم برای محافظت مناطق عاری از بیماری.... 77
2-22- اقدامات لازم هنگام شیوع بیماری................... 78
3-22- اقدامات لازم در مناطق آلوده بومی................. 78
23-واکسن................................................. 79
1-23-واکسن MmmLC ................................... 79
2-23-واکسن Mccp ...................................... 79
3-23-واکسن Mcc ...................................... 79 79-
اختصاصیت میزبان در کلاستر مایکوئیدس .................. ....... 80
25-تشخیص افتراقی...................................... 80
1-25-شناسایی عامل بیماری زا .......................... .. 81
1-1-25-بررسی میکروسکوپیک اگزودای ریه از طریق تهیه اسمیر یا برش بافتی 81
2-25- تشخیص آزمایشگاهی ............................... 81
1-2-25- روش کشت و جداسازی............................. 81
1-1-2-25- انتخاب نمونه ها ............................... 82
2-1-2-25- آماده سازی نمونه ها ........................ 82
3-25- تستهای بیوشیمی.................................. 83
4-25- روشهای سرولوژی.................................. 85
1-4-25- عوامل موثر در آزمایشات سرولوژی .................. 85
2-4-25- تست مهاری رشد .................................. 87
3-4-25- تست ایمونو فلورسانس ............................. 88
4-4-25- تست رسوب ژلی..................................... 88
5-4-25- تست فیکساسیون کامپلمان .......................... 89
6-4-25- تست ممانعت از هماگلوتیناسیون .................... 89
7-4-25- تست آگلوتیناسیون لاتکس......................... 90
8-4-25- تست الیزای رقابتی............................. 91
9-4-25- سایر تستهای تشخیصی............................ 94
5-25 - مشکلات روشهای سنتی.............................. 94
6-25- تشخیص با استفاده از PCR........................ 95
فصل دوم: روش کار
26- روش کار .......................................... 101
1-26- جمع آوری نمونه .................................... 101
1-1-26- مواد لازم......................................... 101
2-1-26- بخش جمع آوری نمونه............................ 101
3-1-26- نمونه برداری ................................. 103
2-26- کشت و جداسازی نمونه ها.......................... 104
1-2-26- مواد لازم ..................................... 104
2-2-26- طرز تهیه محیط کشت اختصاصی برای جداسازی مایکوپلاسمای نشخوار کنندگان 106
1-2-2-26- مواد لازم ................................... 106
2-2-2-26- روش تهیه محیط کشت.............................. 107
3-26- استخراج DNA مایکوپلاسما......................... 109
1-3-26- روش استخراج DNA از نمونه های ارسالی............. 109
4-26- فرایند PCR .................................... 110
1-4-26- مواد لازم ..................................... 110
2-4-26- آماده سازی مواد جهت واکنش PCR .................. 112
1-2-4-26- افزوده سازی DNA نمونهها ................... 112
2-2-4-26- افزوده سازی DNA کلونیهای جدا شده........... 115
3-2-4-26- تهیه مخلوط اصلی اولیه....................... 115
3-4-26- پرایمرها...................................... 115
4-26- واکنش PCR...................................... 117
5-26- تهیه ژل الکتروفورز ............................. 118
1-5-26- طرز تهیه محلول اتیدیوم برماید ................... 119
6-26- الکتروفورز ........................................ 121
7-26- رویت باندهای ایجاد شده ......................... 122
فصل سوم: نتایج
27- نتایج ............................................ .. 124
1-27- جداسازی......................................... 124
1-1-27- بررسی عملکرد محیط کشت......................... 124
2-1-27- نتایج کشت نمونه های ارسالی ................... 124
1-2-1-27- نتایج روز پنجم ............................ 125
2-2-1-27- نتایج روزهفتم تا دهم........................ 125
3-2-1-27- نتایج روزپانزدهم............................ 126
2-27- نتایج PCR ...................................... 126
1-2-27- نتایج PCR نمونه ها با پرایمر جنس ........... 126
2-2-27- تائید کلونی های جدا شده....................... 127
3-2-27- نتایج PCR نمونه ها با پرایمر کلاستر مایکوئیدس 127
4-2-27- نتایج PCR نمونه ها با پرایمر گونه آگالاکتیه.. 128
5-2-27- نتایج PCR نمونه ها با پرایمر گونه مایکوئیدس کلونی بزرگ 129
3-27- نتایج کالبد گشایی............................... 130
1-3-27- معیار انتخاب ................................. 130
فصل چهارم: بررسی نتایج
نمودارها................................................. 131
فصل پنجم: بحث
28- بحث ................................................. 139
1-28- ضایعات کالبد گشایی................................. 139
2-28- میزان وقوع عفونت تنفسی مایکوپلاسما .............. 141
3-28- روش کشت......................................... 142
4-28- روش PCR ...................................... 147
5-28- فراوانی گونه ها ................................ 152
29- خلاصه انگلیسی...................................... 159
30- منابع ............................................ .. 160