نویسنده: دکتر کرامت الله زیاری
چکیده:
یکی از مسایلی که در رابطه با سازمان یابی کالبدی-فضایی کلانشهرها مورد توجه می باشد، دگرگونی روستاها، دهستان ها و شهرهای موجود در حریم شهر در پیوند با کلانشهر می باشد. با توجه به این که رشد شهرنشینی به عنوان یک پدیده جمعیتی تا حدود زیادی به نوع فعالیت شهرها ارتباط دارد و توسعه مرزهای کالبدی شهرها با توجه به انباشت جمعیت در آنها صورت میگیرد، هر گونه کنترل حریم مادرشهرها بر اساس مطالعه روابط متقابل میان جمعیت و فعالیت در چارچوب حریم موجود است. پژوهش حاضر متکی به روش توصیفی- تحلیل وبا استفاده از مدلهای پیشبینی جمعیت و روشهای پیشبینی فعالیت به بررسی وضعیت موجود فعالیت و جمعیت در حریم کلانشهر تهران پرداخته است و تحولات آتی آنها را بررسی نموده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که رشد جمعیت و فعالیت در گستره حریم کلانشهر تهران و پیرامون آن ادامه دارد و کاهش تعداد سکونتگاه ها و کارگاه ها در بعضی دوره های سرشماری به معنای مهاجر فرستی و تخلیه سکونتگاه ها و تعطیلی کارخانه ها نیست ، بلکه به دلیل گسترش محدوده ی مادر شهر تهران و پدیده شهر شدگی زودهنگام نقاط روستایی و ادغام آنها و تغییر محدوده های آماری در سرشماری هاست. در نهایت با استفاده از روش SWOTو بر اساس یافتههای پژوهش استراتژیهای مناسب به منظور مدیریت جمعیت و فعالیت در حریم کلانشهر تهران استخراج گردید.