دانلود پایان نامه ارزیابی قابلیت و تعیین اولویت خوشه های صنعتی در استان گلستان
چکیده
یکی از راهکارهای توسعه پایدار ، جهت دهی صنایع کوچک و متوسط به سمت خوشه شدن می باشد . شکل گیری یک خوشه بر اساس اصل کارایی جمعی و مبتنی بر تمرکز جغرافیایی شرکت های هم تخصص و ایجاد مجموعه ای متعامل ، با تهدیدها و فرصت هایی مشترک می باشد . به طور قطع مراد از خوشه شدن صنایع ، صرف در نظر گرفتن منطقه ای مناسب و انتقال شرکت های هم گروه به آنجا نیست بلکه منظور شناسایی صحیح مناطق مستعد برخوردار از حداقل سطح بنگاهها و در نهایت برقراری روابط قوی بین آنها می باشد .
در این پژوهش به ارزیابی قابلیت و اولویت خوشه های صنعتی[1] در استان گلستان پرداخته شده است. رتبه بندی صورت گرفته بر مبنای شاخص ها و قابلیت های بدست آمده با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی و کاربردی می باشد. گرد آوری داده ها با استفاده از نظرسنجی خبرگان و دو پرسشنامه مقایسات زوجی و پرسشنامه میزان اهمیت شاخص برای هر صنعت و استخراج داده ها ازمنابع آماری و گزارش های رسمی سازمان های ذی ربط صورت گرفته است. در این پژوهش ابتدا به مرور ادبیات پرداخته شده و سپس شاخص های تشکیل خوشه صنعتی مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از مصاحبه با خبرگان صنایع آرد، لبنی، فرش دستباف، ادوات کشاورزی، پرورش طیور، صنایع دستی برای اولویت بندی انتخاب شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها به منظور اولویت بندی صنایع ذکر شده برای تشکیل خوشه صنعتی از روش ANP که یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره است استفاده شده، و برای وزن دهی شاخص ها در هر صنعت از روش آنتروپی استفاده شده است. برای حل مدل تصمیم گیری چند معیاره از نرم افزار Super Decission استفاده شده است. در نهایت خوشه های صنعتی استان گلستان به ترتیب خوشه فرش دستباف، خوشه لبنی، خوشه طیور، خوشه ادوات کشاورزی ، خوشه آرد و خوشه صنایع دستی رتبه بندی شده است.
کلمات کلیدی: خوشه های صنعتی ، صنایع کوچک و متوسط، تصمیم گیری چند معیاره، روش ANP
فهرست مطالب
7-1 قلمرو مکانی- جامعه و قلمرو زمانی تحقیق. 21
8-1 روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه: 21
9-1 ابزار گرد آوری اطلاعات.. 21
12-1 موانع و محدودیت های تحقیق. 23
14-1 شرح واژه ها و کلمات علیاتی. 28
1-2-2 تعاریف و مفاهیم خوشه. 33
2-2-2 خوشه های صنعتی و عناصر تشکیل دهنده آن. 38
1-2-2-2 عوامل فضایی و مکانی. 41
2-2-2-2 عوامل فرهنگی و اجتماعی. 42
3-2-2-2 عوامل سازمانی و اقتصادی.. 44
4-2-2-2 عوامل سیاستگذاری و نهادی.. 44
3-2 رهیافت های نظری و تحلیلی توسعه منطقه ای خوشه گرا 46
4-2 ویژگی های خوشه های صنعتی اثرگذار بر فرایندیادگیری، نوآوری و توسعه منطقه ای.. 48
1-4-2روابط عمودی وافقی بین بنگاهی. 49
2-4-2 همکاری و رقابت بین بنگاهی. 50
4-4-2 بازار نیروی کار محلی. 54
5-2 خوشه های صنعتی در کشورهای کمتر توسعه یافته. 55
1-5-2 محیط اجتماعی کشورهای کمتر توسعه یافته. 56
2-8-2 خوشه های یکپارچه و برقرار. 64
9-2 شاخص های توسعه خوشه های صنعتی: 65
1-9-2 مرور مدل ها و شاخص های مطرح شده 65
2-9-2 معرفی مولفه های مطرح شده در پژوهش.. 76
1-10-2 تعاریف صنایع کوچک و متوسط. 80
2-10-2 تعاریف صنایع کوچک و متوسط در جهان. 81
3-10-2 نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه صنعتی. 84
4-10-2 برنامه های موفق توسعه صنایع کوچک و متوسط در جهان. 86
5-10-2 عوامل تسریع روند حرکت از صنایع بزرگ به سمت صنایع کوچک... 87
1-5-10-2 شدت یافتن رقابت جهانی. 88
2-5-10-2 افزایش بی اطمینانی. 89
6-10-2 وضعیت بنگاه های کوچک و متوسط در ایران. 90
7-10-2 شرکت شهرک های صنعتی استان گلستان. 92
1-7-10-2 جایگاه اقتصادی استان گلستان در کشور. 92
2-7-10-2 جایگاه بخش های مختلف اقتصادی استان گلستان. 92
3-3 روش نمونه گیری و تخمین حجم نمونه. 103
5-3 ابزار گردآوری اطلاعات.. 104
7-3 اعتبار(روایی) ابزار جمعآوری دادهها 105
2-8-3 شاخصهای مستخرج از ادبیات پژوهش.. 106
10-3 شیوه تجزیه و تحلیل دادهها 109
1-10-3 فرآیند تحلیل شبکه ای ANP. 109
مرحله اول: ساخت مدل و تبدیل مسئله( موضوع ) به یک ساختار شبکه. 109
مرحله دوم: تشکیل ماتریس دودویی و تعیین بردارهای اولویت.. 109
مرحله سوم: تشکیل سوپر ماتریس و تبدیل آن به سوپر ماتریس حد 110
مرحله چهارم: انتخاب گزینه برتر. 110
3-4 فرآیند تحلیل شبکه ای.. 116
4-4 یافته های پژوهش حاصل از تحلیل داده ها 117
1-4-4 ساخت مدل و تبدیل مسئله به یک ساختار شبکه ای.. 117
2-4-4 تشکیل ماتریس مقایسه دودویی و تعیین بردار های اولویت.. 118
3-4-4 تشکیل سوپر ماتریس و تبدیل آن به سوپر ماتریس حد 118
5-4-4 وزن معیار های پژوهش.. 121
1-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع فرش دستباف.. 122
2-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع لبنی. 123
3-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع پرورش طیور. 124
4-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع ادوات کشاورزی.. 125
5-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع آرد سازی.. 126
6-5-4 وزن دهی شاخص ها در صنایع دستی. 127
5-5 یافته های حاصل از تحقیق. 138
7-5 ارائه پیشنهادات برای سازمان مربوطه. 140
8-5 ارائه پیشنهاداتی برای تحیقات آتی. 141
10-5 موانع و محدودیت های تحقیق. 141