اینترنت، ابزاری کارآمد در خدمت تبلیغات
چکیده
اینترنت همراه با رشد روزافزون خود، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف یافته است. امروزه اینترنت بعنوان رسانه‌ای قدرتمند در اختیار صنعت تبلیغات قرار گرفته است. بدلیل ویژگی‌ها و مزیتهای فراوانی که اینترنت در مقایسه با رسانه‌های سنتی دارد، تبلیغات اینترنتی شاهد رشد فراوانی در طی سالیان اخیر بوده است. این مقاله به ادبیات موضوع می‌پردازد که شامل تعریف تبلیغات اینترنتی، تاریخچه و روند آن از ابتدای پیدایش تا کنون، انواع و اشکال مختلف تبلیغات اینترنتی، و نیز مزیتها و محدودیتهای آن می‌باشد.
توضیح : این مقاله تلفیقی از دو مقاله (1)اینترنت؛ ابزاری کارآمد در خدمت تبلیغات (منتشر شده در شماره 10 ماهنامه دانش تبلیغات) و (2)تبلیغات اینترنتی در ایران: تنگناها و راهکارها (سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت – 29 آذر لغایت 1 دی‌ماه 1384) است که توسط نویسندگان منتشر شده‌اند. به منظور جلوگیری از تکرار و هدایت سریعتر خوانندگان به سمت مطلب مورد نظر این تلفیق توسط سایت راهکار مدیریت انجام شده است.
کلیدواژه : تبلیغات؛ تبلیغات اینترنتی؛ بازاریابی؛ اینترنت
--------------------------------------------------------------------------------
1- مقدمه
در کتب و متون مختلف تعاریف متعددی از تبلیغات آمده است بطور مثال می‌توان به تعاریف ذیل اشاره کرد. تبلیغات فرآیند روشمند ارایه اطلاعات مناسب در مورد کالاها و خدمات به مشتریان و ترغیب و متقاعد کردن مؤ‌ثر مصرف‌‌کنندگان به خرید کالاها و خدمات می‌باشد (متولی 1372) و یا در تعریفی دیگر تبلیغات را، ارائه غیر شخصی اطلاعات که معمولاً برای آن پول پرداخت می‌شود و اغلب با هدف ترغیب برای خرید کالاها، خدمات و یا ایده از سوی افرادی مشخص و توسط رسانه‌های مختلف انجام می‌پذیرد، تعریف نموده‌اند (تافلینگر 1996).
همان طور که در تعریف بالا اشاره شد، تبلیغات از طریق رسانه‌های مختلفی انجام می‌پذیرد که از آن جمله می‌توان به روزنامه‌ها، مجلات، رادیو، تلویزیون و ... اشاره نمود. چندی است که رسانه‌ای جدید، یعنی اینترنت، به جمع رسانه‌های مورد استفاده تبلیغات اضافه شده است. رشد تبلیغ در اینترنت نسبت به تبلیغ در رسانه‌های سنتی، از سرعت بسیار بیشتری برخوردار بوده است. چرا که پس از گذشت 38 سال از پیدایش رادیو، تعداد استفاده‌کنندگان آن به 50 میلیون نفر رسید، تلویزیون 13 سال پس از پیدایش این حد نصاب را کسب کرد و اما اینترنت تنها با گذشت 4 سال توانسته به این حد نصاب دست پیدا کند (فاکس 1999). این مقاله به معرفی این نوع از تبلیغات و ویژگیهای آن می‌پردازد.
2- تعریف تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال و وسیله ارتباطی برای ارسال تبلیغات در محیط وب اشاره دارد (گائو و دیگران 2002). در تعریفی دیگر، تبلیغات اینترنتی را اینگونه تعریف نموده‌اند: نمایش دادن نامها وعلائم تجاری، شعارها و تصاویر تبلیغاتی در سایتهای (پایگاههای) پربیننده اینترنت، به نحوی که به تحقق اهداف تبلیغات کمک نماید (سایت صدا و سیما 2002). در فرایند تهیه و اجرای تبلیغات اینترنتی، شرکتهای تبلیغاتی، ناشران اینترنتی1 ، تبلیغ‌دهندگان2 (سازمانها و شرکتهای تولیدی و خدماتی) درگیرند.
3- تاریخچه تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی برای اولین بار و بصورت بنر در 27 اکتبر سال 1994 و در سایت هات وایر3 نمایش داده شد. زمانی که هات وایر متوجه شد که برای تبلیغات می‌بایست فضای محدودی را در نظر گرفت، بنرهای تبلیغاتی بوجود آمدند.
در آن زمان 14 طراح تبلیغاتی مبلغی معادل 30،000 دلار برای نمایش 12 هفته‌ای تبلیغات خود پرداختند (کای و مداف 1999). در سال 1995 وب بعنوان رسانه‌ای عمومی پذیرفته شد. شرکت سان میکروسیستم4 در این سال زبان جاوا را به عموم عرضه کرد. در سال 1996 الدزموبیل5 اولین اتاق گفتگوی تجاری را راه اندازی نمود. در جدول 1 به برخی از اتفاقات مهم صنعت تبلیغات اینترنتی اشاره شده است.
جدول 1 - برخی از وقایع مهم صنعت تبلیغات اینترنتی (آلن، کانیا و یاکل 1998، 109)
تاریخ
وقایع مهم
نوامبر 1993 کانال سی. ان. ان (CNN) تبلیغات اینترنتی را معرفی نمود.
اکتبر 1994 هات وایر اولین تبلیغ اینترنتی متعلق به AT&T و اسپرینت (Sprint) را در سایت خود قرار داد.
مارس 1995 راگو (Ragu) که اولین بسته نرم افزاری برای ایجاد سایت است معرفی شد.
جولای 1995 موسسه تحقیقاتی فارستر (Forrester) گزارش نمود که هزینه صرف شده برای تبلیغات اینترنتی در سال 1995 به رقم 37 میلیون دلار رسیده است.
اکتبر 1995 شرکت پوپی تیسون (Poppe Tyson) واحد فروش تبلیغات اینترنتی خود را به شرکت دابل کلیک تبدیل نمود.
ژانویه 1996 مایکروسافت 200،000 دلار بعنوان اسپانسر سایت سوپر باول (Super Bowl) پرداخت کرد.
مه 1996 آی ویلیج (ivillage) مبلغ 800،000 دلار از تبلیغات اینترنتی کسب درآمد کرد.
اکتبر 1996 شرکت کاسی (CASIE) اولین راهنمای تبلیغات تحت وب را معرفی نمود.
ژانویه 1997 شرکت هیوالت پاکارد (Hewlett-Packard) اولین بنر تعاملی را معرفی کرد.
آگوست 1997 موسسه ارتباطی ژوپیتر (Jupiter) پیش بینی نمود که تبلیغات اینترنتی به 7.7 بیلیون دلار در سال 2002 خواهد رسید.
4- روند تبلیغات اینترنتی در دنیا
تبلیغات اینترنتی از زمان پیدایش (سال 1994) تا سال 2000 شاهد رشد بسیار زیادی بوده است. بطوریکه حجم درآمد تبلیغات اینترنتی از رقم 267 میلیون دلار در سال 1996 به رقم 8087 میلیون دلار در سال 2000 رسیده است. ولی در بین سالهای 2001 و 2002 این صنعت شاهد رشد منفی بوده است. روند رشد در سال 2003 تغییر جهت داده و دوباره شاهد رشد مثبتی در این صنعت می‌باشیم. نمودار زیر رشد درآمد تبلیغات اینترنتی را در خلال سالهای 1996 تا نیمه اول سال2004 نشان می‌دهد.
نمودار 1- درآمد تبلیغات اینترنتی از سال 1996 تا نیمه اول 2004 (پرایس‌واترهاوس‌کوپرز 2004) تصویر بزرگتر
میزان استقبال از تبلیغ در اینترنت در صنایع مختلف به یک اندازه نبوده است. در این میان محصولات مصرفی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند و کمترین سهم نیز به صنایع بهداشتی و پزشکی تعلق داشته است. در نمودار2 درصد تبلیغات اینترنتی براساس گروه‌های اصلی صنایع، در سالهای 2003 و 2004 با یکدیگر مقایسه شده‌اند.
نمودار 2- تبلیغات اینترنتی براساس گروه‌های اصلی صنایع (پرایس‌واترهاوس‌کوپرز 2004) تصویر بزرگتر
5- ابعاد تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی ابعاد مختلفی را شامل می‌شود که در زیر بطور اجمالی به آنها اشاره می‌شود (گائو و دیگران 2002). در شکل1 ابعاد تبلیغات اینترنتی نمایش داده شده است.
شکل 1 - ابعاد مختلف تبلیغات اینترنتی (گائو و دیگران 2002).
5-1- مدلهای کسب وکار
مدل کسب و کار به یک ایده تجاری و برنامه استراتژیک در مورد نحوه به دست آوردن پول برای یک کسب و کار اشاره دارد. تبلیغ اینترنتی موثر می‌بایست دارای مدل کسب و کار مناسبی باشد که موجب موفقیت آن کسب و کار شود. از جمله مدلهای کسب و کار تبلیغات اینترنتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
5-1-1- مدل کسب و کار مبتنی بر محتوا
براساس این مدل از کسب و کار، ناشران اینترنتی می‌بایست با ارائه محتوای ارزشمند و مهم برای مخاطبین خود، ترافیک سایت خود را افزایش دهند. تلاش اصلی مدیران سایتها در این مدل می‌بایست معطوف به فراهم آوردن مطالب جالب برای افزایش ترافیک سایت شود.
تعداد صفحه :19
