داستانهای هزارو یک شب
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات:95
چکیده:
هدف از نگارش این رساله به دست دادن روشی برای تفسیر روایات تمثیلی ادب فارسی است.
پس از آوردن مقدمه ای در باب دلالت های حقیقی و مجازی کلام، فصل اول درباره ی تمثیل از دیدگاه بلاغت قدیم و نقد ادبی جدید، انگیزه های بیان تمثیلی و مقایسه ی آن با بیان رمزی آورده شده است. فصل دوم مروری بر ویژگی های بنیادین قصه ها و تطبیق عناصر داستان های منتخب در این رساله با این ویژگی هاست و سرانجام در فصل های سوم تا پنجم داستان « آب زندگی» نوشتهی صادق هدایت و «سرگذشت کندوها» و « نون القلم» نوشته ی جلال آل احمد تفسیر تمثیلی شده اند. در جریان تفسیر داستان ها،. جهان بینی و افکار نویسنده.، آرا و اندیشه های او که در دیگر آثارش منعکس شده و نیز شرایط اجتماعی و سیاسی زمان نگارش داستان لحاظ شده است.
دو
پیش گفتار
سه
پیش از شروع مراحل اداری و آموزشی، نیت نویسنده ی این رساله آن بود که گذری کلی بر تمثیل های امروز ادب فارسی داشته باشد و به انگیزه های تمثیل گرایی و روی آوردن داستان نویسان معاصر به افسانه های تمثیلی بپردازد. برای حصول این مقصود لازم بود که بر تاریخ ادبیات معاصر نظری بیندازیم و مقاطعی از زمان را که تراکم افسانه های تمثیلی در آن ها بیشتر از دوره های دیگر بود، مشخص کنیم. به همین منظور در ابتدا از هر یک از این مقاطع زمانی یکی دو داستان انتخاب و به شورای محترم استادان گروه زبان و ادب فارسی پیشنهاد شد. این داستان ها در طرح اولیه ی رساله عبارت بودند از :« ماهی سیاه کوچولو» ( صمد بهرنگی )، «مهره ی مار» ( م.ا. به آذین)، «اسائه ی ادب» ( صادق چوبک )، « آب زندگی» ( صادق هدایت )،«سرگذشت کندوها» و «نون و القلم » ( جلال آل احمد ) . اما پس از مشورت استادان گرامی و طبق نظر و صلاح دید ایشان، تنها سه داستان «آب زندگی»، « سرگذشت کندوها» ، و « نون و القلم» برای نقد و بررسی انتخاب شد. بنابراین عنوان رساله از «بررسی تمثیل های معاصر» به «نقد و بررسی تمثیل های هدایت و آل احمد» تغییر یافت.
در تفسیر داستان های منتخب، اندیشه ها و عقاید فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی نویسندگان آن ها در نظر گرفته شده و داستان ها جزیی از فضای فکری نویسندگان تلقی شده اند. اما قصد نگارنده ی رساله به هیچ وجه ارزیابی و ارزش گذاری بر عقاید این داستان نویسان نیست و سعی او تنها در جهت ترسیم این فضای فکری پیش روی خواننده است.
در نقد و بررسی و تفسیر داستان ها از روش واحدی پیروی نشده و نگارنده خود را موظف به رعایت چارچوب ثابت و غیر قابل تغییری ندانسته است. روش نویسندهی رساله و طرز برخورد او با هر داستان نسبت به عناصر برجسته و مهم داستان ها تغییر کرده و در هر فصل صورت دیگری به خود گرفته است. خواننده ی رساله اگر پیش از آن، داستان های مورد بحث را خوانده باشد، این روش متغیر را از طرف نگارنده خواهد پذیرفت.
چهار
_ از همه ی کسانی که پیش از انتخاب موضوع و پس از آن به هر وسیله: با طرح پرسشی کوتاه، نگاهی کنج کاو، احوال پرسی پرمعنا، حرف هایی صریح یا در پرده و … پیش تر و بیش تر از من نگران سر و سامان یافتن یا نیافتن این رساله بودند و کلاغ این قصه ی دور و دراز را تا رسیدن به لانه هم راهی کردند، سپاس گزارم.
از یکایک استادان گروه زبان و ادبیات فارسی در دنشکده ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، که در طول تحصیل هفت ساله ی خود ( کارشناسی و کارشناسی ارشد) خوشه ای از خرمن دانش ایشان چیده و شیرینی آن را چشیده ام، تشکر میکنم.
از سرکار خانم دکتر حمیرا زمردی ( راهنمای این رساله ) که به ویژه در زمان تصویب موضوع هم راهی خود را از من دریغ نداشته و شنوای حرف ها و پاسخ گوی پرسش هایم بودند، سپاس گزارم و نیز جناب آقای دکتر محمد رضا ترکی ( مشاور این رساله ) را به سبب فروتنی بزرگوارانه شان می ستایم.
در انتها پدر و مادر عزیزم را که همواره به من اجازه داده اند در فضایی آزاد تنفس کنم، بیندیشم، بخوانم و ببالم ، سپاس می گویم.
پنج
فهرست مطالب
عنوان
شماره ی صفحه
مقدمه...................................... 1
فصل اول: تمثیل............................. 4
1-تمثیل در حوزه ی بلاغت..................... 4
2- روایت های تمثیلی........................ 8
2-1- تمثیل از دیدگاه نقد ادبی معاصر.... 8
2-2- ساختار روایی تمثیل................ 10
2-3- انواع روایت های تمثیلی............ 11
2-3-1- افسانهی تمثیلی.............. 11
2-3-2- حکایت اخلاقی................. 12
2-3-3- تمثیل رمزی.................. 13
2-4- تقسیم بندی دیگر................... 14
2-5- انواع تمثیل از نظر موضوع.......... 15
3- ضرورت بیان تمثیلی....................... 16
شش
3-1- ترس و احتیاط...................... 16
عنوان
شماره ی صفحه
3-2- حفظ راز از نااهل.................. 17
3-3- مصلحت............................. 17
3-4- تأثیرگذاری بیشتر، جلب توجه و برانگیختن دقت 18
3-5- تعلیم و عینی کردن مفهوم ذهنی...... 18
4- ضرورت تمثیل گرایی در کتب آسمانی......... 18
5- داستان تمثیلی ، داستان رمزی و بهره گیری از نماد 21
5-1- نگاهی دیگر به داستان تمثیلی....... 21
5-2- داستان رمزی....................... 23
5-3- مقایسهی بیان رمزی و بیان تمثیلی... 25
5-4- جایگاه نماد در روایات تمثیلی و رمزی 28
6- تمثیل و عدم واقعیت...................... 32
7- تمثیل در ادبیات داستانی معاصر........... 33
فصل دوم :بررسی داستانهای «آب زندگی » ، «سرگذشت کندوها» و «نون والقلم» بر بنیاد عمده ترین ویژگی های قصه ها 36
هفت
1- خرق عادت................................ 37
عنوان
شماره ی صفحه
2- پیرنگ ضعیف.............................. 38
3- شخصیت ها و شیوهی شخصیت پردازی........... 39
فصل سوم : تفسیر تمثیلی داستان «آب زندگی » . 44
1- شرایط سیاسی و اجتماعی در زمان نگارش داستان 44
2- تفسیر داستان............................ 45
فصل چهارم: تفسیر تمثیلی داستان «سرگذشت کندوها» 55
1- سرگذشت نفت.............................. 56
2- تفسیر داستان............................ 58
2-1- سرگذشت کندوها (نظری برداستان)..... 58
2-2- تفسیر داستان با تفکیک عناصر و اجرای اصلی 59
2-2-1- ولایت زنبورها................ 61
2-2-2- عسل.......................... 61
2-2-3- بلا........................... 62
2-2-4- خواب زمستانی................. 63
هشت
2-2-5- تصمیم کمندعلی بک............. 63
عنوان
شماره ی صفحه
2-2-6- مورچه های قرمز............... 64
2-2-7- جلسهی گیس سفیدها............. 64
2-2-8- پرواز زنبورها................ 66
2-3- نقد و نظر......................... 66
فصل پنجم : تفسیر تمثیلی «نون و القلم»...... 69
1- مهمترین جنبش چپ گرای معاصر.............. 70
2- ماجرای یک شکست (نظری بر داستان)......... 72
3- تفسیر داستان............................ 73
3-1- حکومت قلندرانه.................... 74
3-2- هونگ های برنجی.................... 77
3-3- دو میرزا بنویس.................... 79
3-4- فرجام کار......................... 82
3-5- از دم در مسجد جامع تا ارگ حکومتی.. 83
4- نقد ونظر................................ 84
پا نوشت.................................... 86
نه
فهرست منابع و مآخذ......................... 95
در آغاز کلمه نبود. انسان بود و اشیای پیرامونش. و انسان خواست که بشناسد. و برای شناختن نیاز به کلمه داشت؛ به اسم. تا پیش از شناختن اشیا، پیش از ترسیم صور اشیا در ذهن اسم اشیا را بداند. و انسان اسم گذاشت بر اشیا.(1)
اسامی آن چه پیرامون انسان است – و البته آن چه در ذهن و فکر و روح اوست-، کوشش اوست برای شناختن. این اسمها و کلمات، علامات و نشانههایی هستند که به معانی معینی دلالت میکنند و واضع آنها انسان است. انسان بر حسب قرارداد و به دل خواه خود، در ابتدا بر اشیای پیرامونش اسم گذاشت و این نشانههای وضعی/ قراردادی شدند نامهای واقعی اشیا. «نشانهها وسایلی مقتصدانه هستند برای بیان معنایی که یا حاضر است و یا قابل وارسی.»(2) انسان وقتی شیئی را دید، تعریفی از آن شیء بر حسب صورت ظاهر، هویت و کارکرد آن – و اگر آن شیء مفهومی ذهنی یا عقلی بود، تعریفی حاصل از ادراک آن – در ذهنش نقش بست و به منظور آن که از آن پس برای نامیدن آن شیء همهی معنایی را که در ذهنش دارد، با تمام حدود و ثغور آن به زبان نیاورد، به نامگذاری آن پرداخت. و از این رو است که نشانهها «همه وسایلی مقتصدانه» هستند «برای بیان تعریفی طولانی» و «موجب صرفهجویی در اعمال ذهنی».(3)
نام اشیا را –از آن رو که به معنایی دلالت میکنند – دال، و معنای نهفته در آن را – که همان صورت ظاهر اشیا و مجموعهی ویژگیهای آنهاست- مدلول میخوانیم. بنا بر تعریفی که از نامها و نشانهها ذکر شد، دلالت این نشانهها بر معنا دلالتی وضعی و قراردادی است؛ نه مبتنی بر شباهت واقعی میان دال و مدلول. هم چنیناند علامتهای اختصاری یا نشانههایی نظیر علامات راهنمایی و رانندگی.
مقدمه1
فصل اول: تمثیل4
1-تمثیل در حوزه ی بلاغت4
2- روایت های تمثیلی8
2-1- تمثیل از دیدگاه نقد ادبی معاصر8
2-2- ساختار روایی تمثیل10
2-3- انواع روایت های تمثیلی11
2-3-1- افسانهی تمثیلی11
2-3-2- حکایت اخلاقی12
2-3-3- تمثیل رمزی13
2-4- تقسیم بندی دیگر14
2-5- انواع تمثیل از نظر موضوع15
3- ضرورت بیان تمثیلی16
3-1- ترس و احتیاط16
عنوانشماره ی صفحه
3-2- حفظ راز از نااهل17
3-3- مصلحت17
3-4- تأثیرگذاری بیشتر، جلب توجه و برانگیختن دقت18
3-5- تعلیم و عینی کردن مفهوم ذهنی18
4- ضرورت تمثیل گرایی در کتب آسمانی18
5- داستان تمثیلی ، داستان رمزی و بهره گیری از نماد21
5-1- نگاهی دیگر به داستان تمثیلی21
5-2- داستان رمزی23
5-3- مقایسهی بیان رمزی و بیان تمثیلی25
5-4- جایگاه نماد در روایات تمثیلی و رمزی28
6- تمثیل و عدم واقعیت32
7- تمثیل در ادبیات داستانی معاصر33
فصل دوم :بررسی داستانهای «آب زندگی » ، «سرگذشت کندوها» و «نون والقلم» بر بنیاد عمده ترین ویژگی های قصه ها36
1- خرق عادت37
عنوانشماره ی صفحه
2- پیرنگ ضعیف38
3- شخصیت ها و شیوهی شخصیت پردازی39
فصل سوم : تفسیر تمثیلی داستان «آب زندگی » 44
1- شرایط سیاسی و اجتماعی در زمان نگارش داستان44
2- تفسیر داستان45
فصل چهارم: تفسیر تمثیلی داستان «سرگذشت کندوها»55
1- سرگذشت نفت56
2- تفسیر داستان58
2-1- سرگذشت کندوها (نظری برداستان)58
2-2- تفسیر داستان با تفکیک عناصر و اجرای اصلی 59
2-2-1- ولایت زنبورها61
2-2-2- عسل61
2-2-3- بلا62
2-2-4- خواب زمستانی63
2-2-5- تصمیم کمندعلی بک63
عنوانشماره ی صفحه
2-2-6- مورچه های قرمز64
2-2-7- جلسهی گیس سفیدها64
2-2-8- پرواز زنبورها66
2-3- نقد و نظر66
فصل پنجم : تفسیر تمثیلی «نون و القلم»69
1- مهمترین جنبش چپ گرای معاصر70
2- ماجرای یک شکست (نظری بر داستان)72
3- تفسیر داستان73
3-1- حکومت قلندرانه74
3-2- هونگ های برنجی77
3-3- دو میرزا بنویس79
3-4- فرجام کار82
3-5- از دم در مسجد جامع تا ارگ حکومتی83
4- نقد ونظر84
پا نوشت86
فهرست منابع و مآخذ95
شامل 110 صفحه فایل word
بخشی از متن اصلی :
ادبیات کودکان و نوجوانان:
1384: سبک عیار (تحلیل و تلخیص سبک عیار)، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)
1383: قصه دیگچه و ملاقه (یک داستان) نوشته میشائیل انده، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
کارهای فرهنگی:
1381: شرکت در سمینار جهانی ادبیات داستانی کیش افراشت داستان مهمان هر شب از مجموعه داستان از عشق و مرگ)
1382: تدریس داستان در خانه فرهنگ در قم
تدریس داستان و عناصر داستان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران
داور جشنواره داستان کوتاه در اصفهان
1383: تدریس داستان و عناصر داستان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران
دلاور جشنواره کوتاه ادریبهشتگان در تفرش
داور جشنوراه داستات کوتاه شهر در مشهد
داور جشنواره داستان کوتاه کردادگان در استان لرستان
داستانخوانی و سخنرانی در انسیتو گوته در مونیخ
داستنخوانی و سخنرانی در ایتراتور مدکشتات در برلین
1384: تدریس داستان و عناصر داستان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران.
1381: نفرین شدگان (رمان)، انتشارات نگاه (نامزد دریافت جازه مهرگان برای بهترین رمان سال 1381) (نامزد دریافت جایزه اصفهان برای بهترین رمان سال 1381)
1382: با لبان بسته (مجموعه داستان)، نشر ثالث (برنده لوح تقدیر بهترین مجموعه داستان سال 1382 جشنواره یلدا) (نامزد دریافت جایزه نویسندگان و منتقدان مطبوعات برای بهترین مجموعه داستان سال 1382) (نامزد دریافت کتاب سال وزارت ارشاد برای بهترین مجموعه داستان سال 1382)
1484: عنکبوت (مجموعه داستان)، انتشارات قصیده سرا
این فایل به همراه چکیده ، فهرست مطالب ، متن اصلی و منابع تحقیق با فرمتword در اختیار شما قرار میگیرد
تعداد صفحات : 27