بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:138
پایان نامه برای دریافت کارشناسی در رشته روانشناسی عمومی
فهرست مطالب :
چکیده
مقدمه....................................................................... 1
فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش
1- موضوع پژوهش............................. 4
2- هدفهای پژوهش ......................................................... 4
3- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن ................................... 5
4- سؤالهای پژوهش ................................................. 5
5- فرضیههای پژوهش.............................................. 6
6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها......................................... 6
خلاصه........................................................ 8
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق
تعریف رضایت........................................................... 10
تعریف رضایتمندی زناشویی.......................................... 11
ازدواج ............................................. 12
تعریف ازدواج ............................................................. 12
فوائد ازدواج............................................... 13
ازدواج دختر وپسر ریشههای دوران کودکی ............................ 14
افکار مسموم ................................................... 17
بهداشت روانی .................................................. 17
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان ................................ 20
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق...................................... 20
پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین................................. 20
طرز تفکر وعقاید وتمایلات ............................. 21
طرز تلقی ونگرشها ................................................ 22
عقاید مذهبی ........................................... 23
اختلافات طبقاتی .............................................. 23
میزان تحصیلات ........................................... 24
توافق وطرز فکر درباره امورجنسی ................................... 24
تولد فرزند......................................... 25
تعداد فرزندان................................................. 26
اخلاق ........................................................ 26
دخالت اطرافیان وبستگان ......................................... 27
تفاوت سنی بین زن وشوهر .............................. 27
رابطه با اولیا .............................. 28
ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد........................... 29
وجوهی از اختلافات زناشویی ........................................................... 31
نیازهای احساسی زن ومرد......................................................... 31
چگونه میتوان در زندگی خوشبخت بود....................................... 32
نیاز اساسی ازدواج موفق.................................................... 33
نقش زن در زندگی امروز ........................ 35
زن در نقش همسری .......................................................... 35
موقعیت زن در اسلام .......................................................... 36
ازدواج از نظر اسلام........................................................ 37
سختگیری در مسئله ازدواج........................................ 38
اهداف والای ازدواج در اسلام..................................... 38
معیارهای انتخاب همسر ................................................... 40
خواستگاری................................ 42
مهریه....................................... 42
جهیزیه .......................................................................... 43
عقد وعروسی........................................................ 44
حقوق زن وشوهر........................................................... 45
رفتار............................................................................... 46
گفتار................................................................................... 46
هدف زندگی ازدید قرآن .......................................... 46
اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم .................................... 47
خانواده.................................................................. 48
تیپهای خانواده....................................................................... 49
خانواده متزلزل . ........................................................................ 50
خانواده متعادل................................................................... 50
خانواده متکامل...................................................................... 50
ویژگیهای ارتباط سالم زن و شوهر.......................... 51
ویژگیهای ارتباط ناسالم زن و شوهر....................................................... 52
توصیههایی برای زن وشوهرها........................... 53
شیوههای کاربردی برای رسیدن به تفاهم ........................................... 53
طلاق........................................................... 54
خانواده گسسته ..................................................... 56
اختلافات خانوادگی .................................................. 56
تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه...................................................... 57
انواع عوارض بعد از طلاق..................................................... 58
تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق.................................................. 59
هوش............................................................................................. 60
تعریف هوش....................................................................... 60
وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی ............................................. 63
هوش عملی وهوش نظری............................................... 64
هوش واستعدادهای دیگر................................................. 65
ماهیت عامل g .......................................................... 67
تست هوش چیست................................................................. 67
بهره هوشی (هوشبهر )چیست........................................... 67
بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی........................................ 69
ماهیت هوش ............................................................ 70
الف- هوش بعنوان توان درک رابطه.................................................. 71
ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید............................ 71
پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری .................................................. 72
ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی ............................................. 72
عوامل موثر در رشد هوش ............................................. 72
نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش.............................. 73
1- وراثت وهوش........................................ 73
2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش ........................................ 75
3- هوش چگونه به ارث میرسد......................................... 75
4- محیط وهوش.................................................................... 75
5- نقش زمان در تشکیل هوش................................................. 76
6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش................................................. 77
آزمون استانداردشده هوش.................................................... 78
آزمونهای هوش ......................................................... 80
آزمونهای گروهی................................................... 81
آزمونهای فردی هوش....................................................... 82
دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش...................................................... 83
نظریههای معاصر هوش.................................................. 84
الف: نظریههای عاملی هوش....................................................... 85
نظریه دوعاملی اسپیرمن...................................................... 86
نظریه سلسله مراتبی........................................ 87
نظریه چند عاملی ترستون................................................. 88
نظریه سه بعدی گیلفورد................................................. 89
نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال............................ 90
نظریه دوسطحی جنسن.............................................................. 91
ب: نظریههای فرایند مداری هوش......................................... 92
نظریه شناختی پیاژه درباره هوش................................ 93
نظریه بازنمایی برونر........................................................... 95
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور..... 95
خلاصه ...................................................................... 107
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع
1-انتخاب نمونه............................................................ 114
1-1- جامعه مورد بررسی............................... 114
2-1 روش نمونه گیری ............................................................. 115
3-1 نمونه منتخب.................................................................. 115
2-ابزار وروش اجرای پژوهش.................................................. 115
1-1 ابزار پژوهش ........................................................... 115
2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH....................... 115
3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH............... 119
4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN...................... 120
5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN............... 120
6-2 روش اجرای پژوهش.......................................... 121
3-طرح پژوهش وروشهای آماری....................................... 121
1-1- معرفی طرحهای پژوهش ......................................... 121
1-2-روشهای آماری وتحلیل دادهها .................................... 121
خلاصه................................................ 122
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی
1-یافتههای توصیفی ............................................. 123
2-یافتههای مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیهها ............. 126
خلاصه ................................................................... 128
فصل پنجم : بحث ونتایج کمی
1-بحث وبررسی درباره یافتهها ..................................... 130
2-تفسیر نهایی .................................................. 131
3-محدودیتهای پژوهش ............................................ 137
4-پیشنهادات.................................................... 138
منابع......................................................... 139
پیوستها
جدول دادههای خام مردان.................................................. 142
جدول داده های خام زنان.......................................................... 143
جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان......................................... 144
جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان.................................... 146
پرسشنامه رضایت زناشویی ............................................................ 148
برگ نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون........................................ 150
فهرست جدولها
فهرست نمودارها
چکیده :
پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونهگیری در دسترس، 60نفر زن وشوهر (30زوج ) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه 47سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،در سطح اطمینان 99%دو فرضیه تحقیق یکی مبنی بر رابطه بین رضایت زناشویی وهوش مردان ودیگری مبنی بر رابطه رضایت زناشویی وهوش زنان رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد. دو فرضیه تحقیق بعدی با استفاده از روش t استودنت مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،هردو در سطح اطمینان 99%رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد واین نتایج حاصل شد،بین رضایت زناشویی مردان وزنان وهمچنین بین هوش مردان وزنان تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمه :
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانهای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، 1359 ، ص182).
همسرگزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه میرسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی میزند تا به اوج قلههای پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر میطلبد ،تا بتواند بارقههای هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).
زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شدهاست و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).
یکی از انگیزههای زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونهای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق میدهد . شواهد تاریخی نشان میدهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).
اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کردهاند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات ،1377، ص 18).
پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در میآیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری میکند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار میگبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج میشوند ، عواطف و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل میخورد و جز خود ، دغدغة کس دیگری نیز در درون آنها بوجود میآید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب میآید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین میشود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .
امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بیاعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نمودهاست . توقع یک جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .
در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آنچنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با این گونه آموزشهای اولیه میتوان از بروز بسیاری از مشکلات در خانوادهها پیشگیری کرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .
طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران میکند و برای فرزندان محنت و رنج پدید میآورد . سرنوشت کودک تیره میشود و او از هر یتیمی ، یتیم تر میشود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیشاز پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش میکنند باید شک کرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .
از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهرهای پرنشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهرهها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .
فصل اول
گستره علمی موضوع مورد پژوهش
در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیههای تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شدهاست . در انتهای فصل خلاصهای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه میشود.
1-موضوع پژوهش
موضوع این پژوهش بررسی رابطة رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون میباشد .
2- هدفهای پژوهش
اولین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان میباشد .
دومین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان میباشد .
سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان میباشد .
چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان میباشد .
3- امکان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن
مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون درآمیخته است . لیکن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همکاری ،همدردی ، تفاهم و فداکاری متقابل و زندگی مشترک زن و مرد استوار است . عمدهترین اهدافی که تاکنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی که پیرامون موضوع خانواده صورت گرفتهاست مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعهشناسی، مردمشناسی ، روانشناسی و غیره سعی نمودهاند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینههای تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافتهاند که تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است که میتوان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا کـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شکلگیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایتمندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .
4- سؤالهای پژوهش
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
5- فرضیههای پژوهش
بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
6-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها
متغیر پیش بینی کننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی کننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراک و استدلال درست است (اسکوئیلر و همکاران ،1372 ، ص 11 ) .
در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،60سؤالی سربهای (آ،
ب ، ت ، د ، ج ) اندازهگیری خواهدشد . جدول 1-1 تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو را نشان میدهد .
و...
فایل بارگذاری شده محتوی پایان نامه آماده در حوزه ی مدیریت با موضوع «بررسی رابطه بین احساس برابری و رضایت شغلی در کارکنان سازمان مورد نظر» می باشد که در قالب فایل Word با قیمت بسیار پایین در سایت قرار گرفته است.
امروزه شاهد افزایش روز افزون شاغل بودن زنان نسبت به گذشته می باشیم که این تغییر نقش ها می تواند رضایت زناشویی زوجین و همچنین جنبه های مختلف زندگی و فرزندان را تحت تاثیر قرار دهد و از آن می توان به عنوان عنصری موثر در تعارضات زناشویی یاد کرد بر این اساس در این پژوهش به مقایسه رضایت زناشویی زنان شاغل اداره هواشناسی استان آذربایجان شرقی و خانه دار و مردان دارای همسر شاغل و یا خانه دار در شهر تبریز پرداخته شد. جهت دستیابی به هدف کلی دو فرضیه تدوین گردید.
1- بین شاغل بودن یا خانه دار بودن زنان و سطح رضایت از زندگی شان رابطه مستقیم وجود دارد
2- سطح رضایت از زندگی مردانی که زنان خانه دار دارند بیشتر از سطح رضایت از زندگی مردانی است که زنان شاغل دارند.
چکیدة تحقیق:
نقش مدیریت با توجه به اختیارات رهبری که دارد دیزل حرکت و پویائی سازمان ها به سوی اهداف تعبیر شده است. در ادارة امور سازمانها تأثیرگذاری مدیر را نمی توان کنار زد. مدیر وظیفة الگودهی، نقش سازی و راهبری احساسی ، عاطفی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، فنی زیردستان خودش را بر عهده دارد. او مسئول شرایط حاکم بر سازمان است.
شرایطی که اگر سنجیده و آگاهانه نباشند رضایت و مسالمت جای خود را به درگیری، تشویش، غیبت، اعتراض و مخالفت می دهد. سازگاری کارکنان با یکدیگر سازگاری کارکنان با سرپرست ها، انگیزة کاری کارکنان، تأمین نیازهای کارکنان، رضایت شغلی کارکنان همگام پیشرفت فنی تکنولوژیکی بایستی مورد توجه قرار گیرد.
رضایت شغلی فراتر از کوشش برای کار بیشتر با سلامتی کارکنان مرتبط است. فعالیت های شغلی در محیط هائی با جوّ رُعب و وحشت به سلامتی به شخصیت، انگیزه و روان افراد آسیب های جدی وارد می کند. برای سلامتی و انگیزة کارکنان بایستی موجبات رضایت آنان را تا آنجا که ممکن است، فراهم آورد.
تحقیق حاضر توصیه می نماید که مدیران سبک مدیریتی رابطه مداری را پیش بگیرند و از برخورد سرد، مقررّاتی، کنترل شدید که موجب آزردگی افراد می شود، خودداری نمایند. به آنها اعتماد کنند و اجازه بدهند در امور نظر داشته خلاقیت نشان بدهند و زمینة مشارکت هرچه بیشتر آنان را فراهم آورند.
در تحقیق فرهنگ سازمانی نیز از جمله موضوعات تأثیرگذار به شمار آمده است. افراد رفتار مدیران در زمینه های فرهنگی خارج از سازمان را انگیزة مثبت قوی خود شمرده اند و خودشان را مالکان مفتخر فرهنگی- سیاسی سازمان نامیده اند، امر رضایت از شغل برای کارکنان اگرچه معنای رضایت از ترفیع، حقوق، سرپرست، همکاران، شرایط کار دارد ولی شخصیت اراده و فطرات ارزش جو و فرهنگی شان را از یاد نبرده کارکنان از رفتار رابطه مدار مدیریت استقبال کرده و آن طور که تحقیق و آزمون ها نشان دادند آنها را راضی کردند تا در کارهای سازمان مشارکت داشته باشند. وظایف شان به نحو احسن انجام شود و سازمان به سوی اهداف تعیین شده قدم بردارد.
تعداد صفحات: 50
بررسی رابطه بین سبک های مدیران و رضایت شغلی کارکنان مدرسه
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:71
فهرست مطالب :
فصل اول (معرفی تحقیق)
چکیده ..................................................................... 1
مقدمه ............................................................................... 2
بیان مسئله .................................................................. 3
اهمیت و ضرورت تحقیق .......................................................... 5
اهداف ........................................................................... 6
فرضیه های تحقیق ...................................................... 6
تعریف عملیاتی .................................................................. 7
فصل دوم (ادبیات و پیشینه تحقیق)
مقدمه .................................................................. 8
الف) مبانی نظری پژوهش ............................................... 9
مکاتب و نظریات مدیریت ......................................................... 10
نظریات سازمانی ........................................................ 10
آدام اسمیت ................................................................ 10
مدیریت علمی .................................................................... 11
مدیریت اداری نظریه کلاسیک سازمان .................................... 12
کاربرد تئوری کلاسیک در مدارس ...................................... 14
انگیزش ........................................................................ 14
ادراک ................................................................... 15
ارتباط .......................................................................... 15
ساختار قدرت ........................................................... 15
اختیار ...................................................................... 15
روحیه ............................................................................. 15
پویایی گروه ................................................................... 16
رهبری ................................................................... 16
نظریه های رهبری ................................................................... 16
نظریه پیوستگی رفتار رهبری ........................................... 19
سبک مدیریت ................................................................. 21
انواع سبکهای مدیریت ............................................................. 23
سبک آمرانه .......................................................................... 23
سبک مشورتی ......................................................................... 23
سبک مشارکتی ........................................................................... 24
سبک انتقال قدرت ................................................................ 24
سبکهای مدیریت لیکرت ............................................................. 25
ب) نظریات مدیریت ................................................... 26
ج) مروری بر رضایت شغلی و نظریات و تحقیقات مرتبط با آن ................ 31
انواع رضایت شغلی ....................................................... 33
عوامل موثر بر رضایت شغلی ............................................. 33
عوامل سازمانی .................................................. 34
عوامل محیطی ........................................................... 36
ماهیت کار ........................................................ 38
عوامل فردی .......................................................... 39
ابعاد رضایت از شغل ........................................... 41
تحقیقات خارجی ........................................................... 43
مطالعات تحقیقی میشیگان ................................................. 43
تحقیقات رابینسون .................................................... 44
تحقیقات یانگ وریکی ................................................... 45
تحقیقات اینینگ وهیسانگ ............................................... 46
فصل سوم (روش اجرای تحقیق)
روش پژوهش ................................................................... 48
جامعه آماری ..................................................... 48
نمونه آماری ................................................................... 48
روش نمونه گیری ........................................................... 48
ابزار گردآوری اطلاعات ........................................................ 48
پایایی ابزار گردآوری اطلاعات ....................................................... 50
روایی ابزار گردآوری اطلاعات ........................................... 50
روش تجزیه و تحلیل داده ها ............................................................. 50
فصل چهارم (تجزیه و تحلیل داده ها)
مقدمه ..................................................... 51
جدول شماره 1-4 ................................................... 51
توزیع فراوانی کارکنان برحسب مدرک تحصیلی ................................ 51
جدول شماره 2-4 .............................................................. 52
جدول شماره 3-4 ........................................................ 52
جدول شماره 4-4 ...................................................... 52
جدول شماره 5-4 ..................................................... 53
جدول شماره 6-4 ............................................................. 53
جدول شماره 7-4 ................................................................. 53
فصل پنجم (خلاصه، نتیجه گیری و پیشنهاد)
مقدمه .................................................................... 55
خلاصه پژوهش................................................ 55
بحث و نتیجه گیری .......................................................... 56
محدودیت های پژوهش ....................................................... 57
پیشنهادها ....................................................................... 58
پیشنهادات حاصل از بررسی نتایج پژوهش ................................. 60
پیشنهاد به محققان و سایر پژوهشگران ...................................... 60
منابع و ماخذ ................................................. 61
ضمائم ................................................................ 64
چکیده :
این پژوهش به منظور بررسی سبک های مدیریتی مدیران و رضایت شغلی کارکنان انجام گرفت برای انجام این پژوهش مدیران و کارکنان مدارس منطقه 7 بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه، پرسشنامه سبک سنج لوتانزکه پایایی آن را با روش آلفای کرانباخ 89/0 و پرسشنامه رضایت شغلی اسپکتور با آلفای کرانباخ 90/0 استفاده شد این پرسشنامه ها بین 252 نفر از کارکنان و مدیران منطقه 7 توزیع شد حاصل تجزیه و تحلیل سوالات با استفاده از نرم افزار SPSS نشان می دهد که بین سبکهای مدیریتی رابطه مداری( 042/3= t با سطح معنی داری 001/0)، ضابطه مداری (226/35= t با سطح معنی داری 001/0) رابطه معنی دار وجود دارد.
مقدمه
با توجه به اینکه در عصر حاضر مدیریت به شدت زیادتری مورد تاکید است این حقیقت روز به روز نمایانتر می گردد که موفقیت سازمانها بستگی کامل به استفاده صحیح و کاربرد موثر نیروی انسانی بر پایه علوم رفتاری دارد (علاقه بند ، 1365- ص 81)
در جامعه ایران نیز مانند سایر نقاط جهان هر مدیر برای اداره سازمان خود از روش یا روشهای خاص استفاده می کند که اگر به صورت کلی به این روشها نگاه کنیم از آنها با اصطلاح سبکهای مدیریت نام می برند. برای مثال مدیریت سنتی، مدیریت روابط انسانی، مدیریت سیستمی سه نمونه از سبکهای شناخت شده مدیریت در دنیا محسوب می شود. هنگامی که مشکلات چالش برانگیز مدیریت را در سازمانهای مختلف در نظر می گیریم در می یابیم که آزمون واقعی ویژگیهای مدیران و رهبران تاچه اندازه اهمیت دارد. ازجمله این ویژگیها که بیش ازهمه موارد مطالعه پژوهشگران قرار گرفته، سبک مدیریت است. این مفهوم یکی از مهمترین عناصر موفقیت رهبری و تعیین کننده جو، فرهنگ و راهبردهای حاکم بر سازمان است.
تقریبا بیشتر متخصصان علم مدیریت بر این نکته توافق دارند که سبک رهبری مجموعه ای از نگرشها، صفات و مهارتهای مدیران است که بر پایه چهار عامل نظام ارزش ها، اعتماد به کارمندان، تمایلات رهبری و احساس امنیت در موقعیتهای مبهم شکل می گیرد (همان منبع ص 56)
سبک مدیر می تواند زمنیه های بلوغ کارکنان را فراهم سازد در واقع او می تواند با اتخاذ سبکی مناسب، زمینه های تشویق آنان به قبول مسئولیتهای بیشتر و سنگین تر را فراهم آورد در این صورت میزان تعلق آنان به سازمان بیشتر و افزون تر شده سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری خواهد کرد. واضح است یکی از مسائل مهم سازمانهای اجتماعی و آموزشی کاستن اثرات مختلف فشار روانی است محیط کار و فعالیتهای آدمی از جمله مواردی است که احساسهای متفاوتی را در انسانهای مختلف به وجود می آورد که یکی از مهمترین آنها احساس رضایت یا عدم رضایت است بنابراین رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت شغلی است و یکی از عوامل مهم افزایش کارایی و احساس رضایت فردی نیز محسوب می شود. زیرا این عامل عبارت است از نوعی احساس مثبت فرد نسبت به شغل و روابط حاکم بر محیط کاری اش که البته از عوامل متعدد از جمله فرهنگی یا فرهنگ سازمانی متاثر است حال با توجه به اهمیت رضایت شغلی و تاثیر آن بر کارایی و عملکرد افراد می توان به این نتیجه رسید که این فاکتور اساسی نقش مهمی در زندگی افراد شاغل دارد. با عنایت به موارد فوق در پژوهش حاضر سعی بر این است که رابطه بین سبکهای مدیران و رضایت شغلی کارکنان مشخص گردد.
بیان مسئله:
رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت شغلی است که باعث افزایش کارایی ونیز احساس رضایت فردی می گردد.اغلب گفته می شود که کارمند خوشحال یک کارمند کارا است و یک کارمند خوشحال بایستی با شغلش ارضا شود. اهمیت رضایت شغلی ازآن جاناشی می شود که بیشتر افراد تقریبا نیمی از ساعات بیسوادی خود را در محیط کاری می گذرانند. از نظر سازمانی، سطح بالای رضایت شغلی منعکس کننده جو سازمانی بسیار مطلوب است که منجر به جذب و بقاء کارکنان
می شود (مقیمی، 1373: 1383)
مدیریت براساس تحقیقاتی که بعمل آورده معتقد است که رابطه مستقیم و نزدیکی بین «بازدهی» و رضایت وجود دارد به همان اندازه که رضایت شغلی کارکنان و روحیه کاری آنها بالا می رود بازدهی و میزان تولید آنان نیز افزایش می یابد (اقتداری ، 1374: 269)
نتایج مطالعات دانشگاه میشیگان تحت رهبری «لیکرت» و همچنین نتایج تحقیقات «وروم یتون» نشان می دهد که سبکهای رهبری مبتنی بر تفویض اختیار و مسئولیت به کارکنان و مشارکت دادن آنها در تصمیم گیری های سازمانی منجر به عملکرد بهتر و رضایت شغلی بالای آنان می شود (مورهد گریفن، 1376: 278)
«بلیک» و «موتن» نیز می گویند: بهترین و موثرترین سبک رهبری آن است که کارکنان احساس استقلال شغلی در کار، احساس اشتراک در اهداف سازمانی و اعتماد متقابل بکنند. نتیجه اش عملکرد اصلاح شده، غیبت و ترک خدمت، روحیه کاری بالا و رضایت شغلی بالایی می شود (برومند، 1374: 64)
با توجه به مواردیکه گفته شد رضایت شغلی همیشه مساله مهمی در سازمان ها بوده است پژوهشگر با داشتن این پیش فرض که بین سبکهای مختلف مدیریت و رضایت شغلی کارکنان همبستگی وجود دارد این تحقیق سعی می کند تا ارتباط این دو را مشخص نماید.
سوال کلی: آیا سبک مدیریتی بر رضایت شغلی کارکنان مدارس تاثیر دارد؟
سوالات جزئی:
اهمیت و ضرورت تحقیق:
دو منبع همیشه برای سازمانها در جهت پویایی و رشد و افزایش میزان بهره وری حائز اهمیت بوده است این دو منبع عبارتنداز منابع مالی و منابع انسانی. در سالهای اخیر توجه زیادی به منابع انسانی شده است هر مدیری با سه عامل اساسی در محل کارش مواجه است این عوامل عبارتنداز:
پژوهش نشان می دهد که نیروی انسانی مهمترین عامل توفیق هر سازمان است مدیریکه با مفاهیم کاربرد روان شناسی در کار آشنا نباشد اهمیت روحیه ی کارکنان و رضایت آنها را از محیط کارشان و شغل شان نمی شناسد و از شیوه هایی استفاده می کند که نتیجه آن تولید کمتر و ایجاد فضای روانی نامناسب در سازمان است (ساعتچی، 1378 ص 35)
با توجه به اهمیتی که اخیرا علم مدیریت رفتار سازمانی به منابع انسانی داده است ضرورت و اهمیت پژوهش در این حیطه از علم روشن تر می گردد بدیهی است با انجام چنین پژوهشهایی مدیران و افرادی که در راس هرم مدیریتی یک سازمان حضور دارند می توانند از نقاط قوت و ضعف سازمان خود مطلع شده و برحسب مشکل پیش آمده نسبت به رفع موانع و مسائل موجود در سازمان اقدام نمایند.
اهداف:
بررسی رابطه بین سبک های مدیریتی و رضایت شغلی کارکنان است. تا بدین وسیله تاثیر سبک های مختلف را در رضایت شغلی کارکنان بسنجیم.
فرضیه های تحقیق:
فرضیه های پژوهش عبارتنداز:
تعاریف عملیاتی:
الف) تعاریف نظری:
ترکیبی از صفت ها، مهارتها و رفتارهایی است که مدیر برای تعامل با کارکنان خود از آن استفاده می کند سبک، الگوهای رفتاری پایدار است که مدیران هنگام کار کردن با دیگران آن را به کار می برند (طوسی، 1373 ص 52)
مجموعه ای از احساسات سازگار و ناسازگار در ارتباط با شغل (علاقه بند 1365 ص 12)
ب) تعاریف عملیاتی:
مقدمه:
از زمانهای بسیار دور بحث اداره امور در جوامع مطرح بوده و هست و در هر عصر و زمانی به مقتضیات و شرایط زمان جوامع و مسائل و مشکلات و مباحث دامنگیر آن جامعه، حاکمان و برنامه ریزان تصمیماتی و اقداماتی معمول می نموده اند و برای اعمال این حاکمیت از سبک ها و روشهای مختلف بهره می گرفته اند. اما از زمانی که ساختار تشکیلاتی سازمانها با سلسله مراتب عمودی و افقی شکل گرفتند و قواعد و مقررات برای ایجاد و بسط آن تشکیلات و تعیین مرزهای کاری رخ نشان دادند سبکهای مدیریت و فراهم ساختن رضایت اعضاء مجموعه با تمایلات و خواسته های گوناگون با منابع محدود کار را مشکل تر ساخت و مدیران را مجبور کرد تا با تحقیق و بررسی و استفاده از تجارب دیگران و آزمونهای کار آمدتر، شیوه های معقول و مناسبی را بیابند و براساس آنها اقدام نمایند که در این راستا قدمهای ارزشمندتری برداشته شد و دانشمندان و دانش پژوهان زیادی تلاش کردند تا بهترین سبک و راه را انتخاب نمایند تا با اعمال آنها مدیران قادر گردند از تمامی تلاش و توان افراد یک مجموعه بهره گیرند و با صرف کمترین هزینه و اتلاف کمترین زمان بهترین بازده را نصیب خویش و تشکیلات مربوط بنمایند (محمد علی طوسی 1370 ص 103)
از این رو ابتدا سراغ شناختن انسان و خصوصیات روحی و نیازهای مادی و معنوی او رفتند که نتایج نسبتا مطلوبی نیز کسب شد و پس از آن نحوه ارتباط با یکدیگر و استفاده از زبان مشترک کاری مطرح گردید و در واقع ایجاد تفاهم و رضایت شغلی و محیط سالم توام با علاقه و انگیزه مورد توجه قرار گرفت در ارتباط با سبکهای مدیریت تاکنون تحقیقات متعددی صورت گرفته است که به تعدادی از آنها اشاره
می گردد (همان منبع ص 104).
الف) مبانی نظری پژوهش:
براساس گفته یکی از اساتید مدیریت، علم مدیریت بعد از رنسانس تاکنون مراحل زیر را طی کرده است:
مکاتب و نظریات مدیریت:
به علت تنوع در نظریات مدیریت پس از بررسی و مطالعه نظریات مختلف مدیریت از آغاز قرن بیستم تاکنون، سه مفهوم «سازمانی»، «انسانی» و «ادغامی» برای دسته بندی آنها انتخاب شد (بهرنگی، 1380 ص 66).
نظریات سازمانی:
منظور نظراتی است که بر اهداف سازمان: سازمان، تقسیم کار، تخصصی کردن وظایف، برنامه ریزی، سازماندهی، فرماندهی بر کارکنان، هماهنگی وظایف و کنترل عملکردها، وحدت دستور، سلسله مراتب فرماندهی، عقلانی و منطقی کردن امور و همشکلی ومداومت کارها، رعایت ضوابط به جای روابط تاکید دارد.بعضی از نظریات و نظریه پردازان موثر در پیدایش این مفهوم به شرح زیر معرفی می شود (صافی 1379 ص 4 و 5).
آدام اسمیت:
پیشرفت مدیریت تا انقلاب صنعتی هماهنگ و محسوس نبود در سال 1776، آدام اسمیت با اطلاعاتی که از کارخانه سنجاق سازی به دست آورد محسنات تقسیم کار را اعلام کرد که خود گاهی در جهت سازماندهی و مدیریت بود (بهرنگی، 1380 ص 66).
او بخشی از کتاب معروف خود به نام «بررسی علت و ماهیت ثروت ملل» را به تقسیم وظایف اختصاص داده است. مثلا در یک کارخانه که به تجربه وی انجام گرفت برای تولید سوزن 18 وظیفه مشخص گردید و برای هر یک از وظایف مذکور فرد مناسبی بکار گمارده شد. این عمل منجر به افزایش چشمگیر کمیت تولید در یک روز گردید یعنی تولید به علت تمرکز حرکات و دقت کارگر به انجام کار محدود به وظیفه ای خاص افزایش یافت (بهرنگی 1380 ص 66).
مدیریت علمی:
اما آنچه به صورت مدون در زمینه مدیریت تهیه و ارائه شد توسط فردریک تیلور (1909) انجام گرفت او در کتاب معروف خود بنام «اصول مدیریت علمی» مسئولیت مدیران را به چهار دسته زیر معرفی می کند:
تیلور طراحی دقیق شغل و وظیفه را تنها راه افزایش کارایی دانسته، پیشنهاد می کند که وظایف و فعالیتهای سازمانی به شیوه ای منظم طراحی شوند به انگیزش کارکنان و شیوه پیشینه سازی آن در قلمرو کار توجه کرده انگیزه کار را عمدتا ناشی از شوق به درآمد مالی می داند بنابراین، افزایش تولید را به پاداشها و مشوقهای پولی وابسته دانسته سیستمی برای پرداخت دستمزدپیشنهاد می کند که درآن فرد مستقیما با کمیت تولید پیوند دارد. بالاخره مدیریت علمی با اعمال اصل تخصص در حوزه مدیریت، مدیریت مبتنی بر وظیفه را بوجود آورد (علاقه بند، 1378 ص 74 و 75).
تیلور به تفکیک وظایف قویا عقیده دارد و نظام خود را در مدیریت بر مبنای وظیفه تلقی می کند (عباس زاده، 1375 ص 35).
مدیریت اداری نظریه کلاسیک سازمان:
از میان مدیران صنعتی و صاحب منصبان دولتی و اداری که سعی کرده اند
تجربه های خود را کمابیش با بینش و آگاهی توصیف کنند، هنری فایول فرانسوی شهرت یافته و تحلیل و فعالیت سازمانی و فراگرد مدیریت تاثیری پایدار در قلمرو فکری مدیریت برجا گذاشته است.
فایول تقریبا همزمان با تیلور به نگارش در زمینه مدیریت پرداخت ولی اثر او، مدیریت صنعتی و عمومی (1916) تا زمان ترجمه آن به زبان انگلیسی در سال 1949، بازتاب چندان وسیعی پیدا نکرد. فایول معتقد بود ساختار همه سازمانها دارای دو بعد عمودی و افقی است بعد عمودی یا ساختار سلسله مراتبی، با تفویض مسئولیت و اختیار از بالا به پایین مشخص می شود و بعد افقی، تفکیک کارکردها یا وظایف سازمانی است، نظیر امور مالی، بازاریابی، تولید و غیره.
این نگارش، آشکارا جوانب رسمی ساختار سازمانی را مورد تاکید قرار داد. تاثیر عامل انسانی در سازمانها را به حداقل کاهش می دهد. از این دیدگاه، مشکل اصلی مدیریت آن است که کارکردها یا وظایف لازم برای تحقق هدفهای سازمانی را تشخیص داده. آنها را به صورتی گروه بندی کند که حداکثر تولید و کارایی با کمترین هزینه، حاصل گردد.
فایول در تحقیقات تجربی خود در سازمانهای صنعتی چهارده اصل و پنج وظیفه اداری مدیران را بیان می کند. پنج وظیفه اداری وی عبارتنداز: طراحی، برنامه ریزی، سازماندهی و فرماندهی کارکنان، هماهنگی فعالیتها و کنترل عملکرد می باشد برای دسته بندی اصول چهارده گانه مدیریت وی (تقسیم کار، اختیار مسئولیت، استنباط، وحدت فرماندهی، وحدت هدف یا جهت، تقدم منافع سازمان بر منافع فردی حقوق و مزایای کارکنان، تمرکز، سلسله مراتب، استقرار مناسب (نظم)، عدالت و مساوات، امنیت شغلی کارکنان،ترغیب وجلب مشارکت روح اتحاد وفضای کار گروهی) می توان از چهار مفهوم اساسی زیر استفاده کرد:
کاربرد تئوری کلاسیک در مدارس:
هرچند که تئوری کلاسیک سازمان، از لحاظ ایدئولوژیک تا حد زیادی درخشش خود را از دست داد اما تاثیرات آن را حتی در حال حاضر در کنش و ظواهر سازمانها
می توان به وضوح مشاهده کرد.
مفاهیم و اصول نظریه روابط انسانی شاید بیش از هر سازمانی در محیطهای آموزشی زمینه پذیرش داشت زیرا اهمیت کار آموزش و پرورش ایجاب می کرد که جوانب انسانی کار مورد توجه قرار گیرد. با وجود اینکه روابط انسانی وجود اجتماعی محیط کار، همواره تحت تاثیر ارزشها و خلقیات فرهنگی بوده است.
در نظامهای آموزش و پرورش نیز که عمدتا براساس اصول نظریه های کلاسیک اداره می شوند به تدریج، ضرورت توجه به کیفیت روابط انسانی محسوس گردید و بسته به میزان توسعه یافتگی فرهنگی و آموزش کشورها، اصول روابط انسانی جایگاهی در آموزش مدیران و کاربردی در عملکرد آنان پیدا کرد. جوانب مهم روابط انسانی، در ارتباط با وظایف مدیران آموزشی و محتوی آن، عبارتنداز:
انگیزش:
عوامل روان شناختی، جامعه شناختی، فرهنگی و اقتصادی موثر در شکل گیری رفتار فردی و گروهی در محیط آموزشی.
ادراک:
تلقی و برداشت معلم یا مدیر از نقش خود و دیگران و روابط متقابل در محیط کار و مسائل و مشکلات ناشی از تضاد میان ادراکات.
ارتباط:
کار آموزشی مستلزم برقراری ارتباط و مبادله معانی و اطلاعات است. ارتباط موثر مستلزم توانایی در استفاده از مهارتهای ارتباطی است.
ساختار قدرت:
همه سازمانهای اجتماعی را نوعی قدرت، یکپارچه و فعال نگه می دارد. دانش در این زمینه به مدیران کمک می کند که مکانیسمهای تنظیم کننده رفتار سازمانی را به درستی درک کرده از آنها استفاده نمایند.
اختیار:
تجلی قانون قدرت، اختیار است. با وجود سادگی این مفهوم در قلمرو مدیریت، درک پیچیدگیهای ناشی از ترکیب انواع آن و اثرات رفتاری آنها مشکلاتی برای مدیران فراهم می سازد.
روحیه:
روحیه معیار موفقیت مدیر در ایجاد روابط انسانی خوب در محیط کار است روحیه صرفا به یک حالت روحی زنده و با نشاط اشاره نمی کند بلکه در عین حال حاکی از تعهد وابستگی به یک هدف مشترک گروهی و جدیت و تلاش برای تحقق آن است.
پویایی گروهی:
گرچه مدیر، آموزشی همیشه با افراد کار می کنند ولی افراد، بسیاری از کارها را به صورت گروهی انجام می دهند. شورای معلمان، انجمن اولیاء مربیان، دو نمونه از شرایطی است که مدیران با آن آشنا هستند. دانش و معلومات درباره تشکیل گروهی، پویائیهای عمل گروهی، و مهارتهای کارکردن با گروهها، چیزهایی هستند که برای موفقیت مدیر ضرورت دارند.
رهبری:
مدیر آموزشی، نقش رهبری برعهده دارد و بنابراین باید به معنای ضمنی و پیامدهای آن واقف باشد. رهبری یک فراگرد گروهی است و رهبری کارامد و موثر در گروه، خواست هر مدیری است. عناوین فوق که به اختصار توضیح داده شدند هسته اصلی مجموعه دانش و معلوماتی را تشکیل می دهند که براساس آن مدیران آموزشی می توانند به فهم روابط انسانی محیط کار خود نائل شوند (علاقه بند، 1378 ص 85).
نظریه های رهبری:
افراد زیادی مثل ارسطو هنوز معتقد هستند که بعضی ها از بدو تولد رهبر و بعضیها پیرو می باشند. این اصطلاح تئوری رهبران مردان بزرگ (یا ابر مرد) با روی کرد خصوصیات در مطالعه رهبری تا سالهای 1950 مسلط بوده. این رویکرد نوعا بر آن است که هر گونه خصوصیات بارز فیزیکی روانی را مشخص کند که به رفتار رهبران مربوط بوده و یا آن را توضیح می دهد.
محققان روانشناس با استفاده از این رویکرد درصدد بیرون کشیدن خصوصیات مشخصی هستند که به موجب تواناییهای منحصر به فرد رهبران شده. آنها را از پیروان خود متمایز سازد. نظریه دیگری که مشابه نظریه ابرمرد است سایت گیست است. سایت گیست یک لغت آلمانی به معنی روح زمانها و منظور این است که رهبر محصول زمان خود است و آنهایی به عنوان رهبر ظاهر می شوند که مشخصات و خصوصیات مورد نیاز برای برآوردن نیازهای زمان خود را دارند.
رویکرد خصوصیات با انتشار چند نوشته مبنی بر مرور نوشته های مربوط در بین سالهای 1940 و 1950 به کنار گذاشته شد بعنوان مثال «رالف ام استاگریل» در حدود 120 مطالعه خصوصیات رفتاری رهبری را که در خلال سالهای 1904 و 1947 تکمیل شده بود مرور کرد. مرور بعدی به وسیله «مان» که از 125 مطالعه رهبری 75 یافته در مورد خصوصیات شخصی رهبران بدست داد. نتیجه گیریها نشان داد که رویکرد خصوصیات رفتاری ذاتا موجب نتایج ناچیز و گمراه کننده بوده است.
در این نظریه، آن چه که رهبر و سرپرست انجام می دهد باعث اثر بخش بودن و موفقیت می گردد ونه خصوصیات شخصی او،بنابراین موفقیت یک رهبر یا سرپرست در آن است که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند، چطور در دیگران انگیزه ایجاد کند، چطور کارهای خود را طرح ریزی کند، چطور و چه مقدار اختیارات خود را تفویض کند، چطور با زیر دستان برخورد کند و خلاصه اینکه موفقیت رهبر به میزان نفوذ او که ناشی از رفتار و کردارش می باشد بستگی دارد. (اقتداری، 1378 ص 22 و 23).
و...