تاریخ ساسانیان

اختصاصی از کوشا فایل تاریخ ساسانیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

چکیده :

پایان نامه حاضر می کوشد شکل گیری و گسترش نظام حکومتی ایران دوره ای ساسانی را از سال 226تا 420 میلادی روشن سازد.محور این تحقیق توصیفی است پیرامون بخش های قضایی و اداری دیوانسالاری ساسانی. در این میان ، مقام های مربوط به این نظام مورد توجه قرار گرفته اند .فصل اول تحقیق که حکم مدخل را دارد ،روند قدرت یابی و استقرار حکومت ساسانی را در دوره ای اردشیر بابکان مورد بررسی قرارمی دهد ؛ سال های کوشش او در برقراری پیوندهای نزدیک میان دین و حکومت و به عبارت بهتر ، اتخاذ شکلی یگانه از دین به عنوان دین رسمی ، در جریان این روند مورد بحث قرار گرفته است . فصل دوم ،جزئیات مربوط به طبقات اجتماعی در این دوره گردآوری و تحلیل شده اند ، درفصل سوم تصویری کلی از نظام دیوانی ساسانیان ارائه می کند. فصل چهارم مشاغل دیوانی و درباری دیوانسالاری ساسانی را مورد بررسی قرار می دهد . بالاخره ،در فصل پایانی ،شخصیت های برجسته ای که در دیوانسالاری ساسانی ایفای نقش کردهاند ، مورد شناسای و تحقیق قرار گرفته اند .

روش تحقیق به کار رفته در این بررسی بیش از هر چیز روش کتابخانه ای است .داده های این بررسی از متن های نوشتاری گردآوری شده اند . در ارائه ای این داده ها از شیوه ی توصیفی – تحلیلی استفاده شده است و در مواقع لزوم ،کوشش شده است مباحث متناقض مورد تحلیل نیز قرار گیرند.

فهرست مطالب :

مقدمه

معرفی منابع

1- فصل اول : تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت و اتحاد دین و دولت

1-1 ساسانیان ادامه دهنده را هخامنشیان

2-1 تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت

3-1 اتحاد دین و دولت در عصر ساسانیان

2– فصل دوم : مروری بر طبقات اجتماعی در عصر ساسانیان

1-2 تعریف طبقه اجتماعی

2-2 طبقات اجتماعی

3-2 طبقه روحانیون

1-3-2 موبد

2-3-2 موبدان موبد

3-3-2 هیربد

4-3-2 زوت و راسی

5-3-2 دستور

4-2 طبقه جنگجویان:

1-4-2 وظیفه جنگجویان

2-4-2 تقسیم طبقات جنگجویان

1-2-4-2 سوار نظام

2-2-4-2 پیاده نظام

5-2 طبقه کشاورزان و صنعتگران

3– فصل سوم : نظام دیوانی در عصر ساسانیان

1-3 شناخت سازمان‌های داخلی دوره ساسانیان

2-3 دیوان پیدایش دیوان‌ها

3-3 دیوان ریاست طبقات جامعه وزرگ فرمذار یا بزرگ فرماندار – وظایف و اختیارات وزیر

4-3 دیوان سپاه – ایران سپاهید. ارتشیاران سالار – ارگبد

5-3 دیوان دادرسی (داد)

1-5-3 ارزش داد و دادگستری

2-5-3 منشا قوانین در عصر ساسانیان

3-5-3 خوزه قضات

4-5-3 ادله اثبات دعوی

5-5-3 پادشاه در منصب قضاوت

6-5-3 روحانیون در منصب قضاوت

6-3 دیوان رسایل (دیوان دبیران)

7-3 طبقه‌ی متحخدمین ادارات (دبیران)

1-7-3 دبیر

2-7-3 دبیربد (ایران دبیربد)

3-7-3 اهمیت دبیران و دیدگاه شاهان به دبیران

4-7-3 چگونگی برگزیدن دبیران

5-7-3 وظایف دبیران

6-6-3 اصناف دبیران

1-6-6-3 دین دبیر

2-6-6-3 دبیران دیوان خراج

3-6-6-3 گذک آمار دبیر

4-6-6-3 واسپوهرگان آمازکار

5-6-6-3 روانیگان دبیر

6-6-6-3 آذربادگان دبیر

7-6-6-3 گنج آمار دبیر

8-3 دیوان سرای شمرهیا دیوان استیفا (اداره مالیه)

9-3 دیوان خراج

1-3-9 خسرو انوشیروان و اصلاح نظام مالیاتی

2-9-3 واستر پوشان سالار

3-9-3 آمار کار

4-9-3 دهقانان

5-9-3 جایگاه دهقانان

10-3 دیوان درآمدهای کل کشور – شهر آمار دبیر

11-3 دیوان خزائن

12-3 گهبد و ضرب مسکوکات

13-3 دیوان آتشکده‌ها – آتش آمار دبیر

14-3 دیوان برید

15-3 دیوان اشراف

16-3 دیوان ایران دربد – دربد

17-3 دیوان مهرشاهی (دیوان خاتم )

18-3 دیوان احشام – آخور آمار دبیر – آخورسالار

19-3 دیوان ویژگان

20-3 دیوان نوروز

21-3 دیوان کستبزود (دیوان آب) – وظیفه‌ی دیوان آب

22-3 دیوان جامه خانه

23-3 ایوان درستبد

4– فصل چهارم : مشاغل دیوانی و درباری

1-4 پادشاه

2-4 شاه ، وظیفه متقابل شاهان و پادشاهان

3-4 شهرب

4-4 مرزبان

5-4 اسپهبد

6-4 پادگوسپانان

7-4 بیدخش

8-4 اندرزبد

9-4 آموزگاران اسواران

10-4 درپوشان جادگ گو و دادور (مدافع درویشان و دادور)

11-4 خرم باش

12-4 پشتیگبان سالار

13-4 مهماندار

14-4 خوانسالار

15-4 پذشخوار

16-4 مردبذ

17-4 دیده‌بان سلطنتی

18-4 گنجور

19-4 دواتدار

20-4 کاروانسالار

21-4 تغاربد

22-4 آیین بد

23-4 بازاربد

24-4 کیروگ بد – هنربد

5 - فصل پنجم : شخصیت‌های برجسته دوره ساسانیان

1-5 تنسر – تنسر شخصیتی تاریخی است

2-5 ابرسام – تنسر و ابرسام

3-5 کوتیر و تقویت روحانیت زرتشتی – کوتیر – کوتیر و شاپور یکم و ترقی مقام وی در شاهان بعدی – کویتر کتیبه‌های وی

4-5 آذرپاد مهراسپندان

5-5 مهرنرسی

6– نتیجه

7 – فهرست منابع و ماخذ

شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان

اختصاصی از کوشا فایل شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کتاب شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان تالیف بانو “نینا ویکتورینا پیگولوسکایا” از بر جسته‌ترین آثاری است که از سوی ایران‌شناسان شوروی درباره شهرهای غرب ایران در عصر اشکانیان و ساسانیان نوشته شده است. این کتاب زیر نظر موسسه تحقیقاتی دانشگاه سوربن تالیف و تدوین شده و به همت “کلود کاهن”(clikde cohen) از زبان روسی به فرانسه ترجمه شد. مترجم این اثر به زبان فارسی، عنایت‌الله رضا، متن روسی را ملاک کار خود قرار داده ولی از متن فرانسوی هم در کار ترجمه کمک گرفته است. این تحقیق از نظر بررسی شهرهای ایران و مقایسه اوضاع اقتصادی و اجتماعی عصر ملوک‌الطوایفی پارتیان و دوران وحدت ایران در روزگار ساسانیان اهمیت بسزایی دارد. این مجموعه همچنین در بردارنده مطالب جالبی در زمینه تقسیمات ارضی و دولتی ایران در ورزگار پارت و ساسانی است. “شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان” با همه ارزش و اهمیتی ولی مانند بسیاری از آثار تألیفی مورخان روسی از منظر ایدئولوژی مارکسیستی به پدیده‌ها و جریانات تاریخی می‌نگرد. این مهم اگرچه موارد استثنائی هم دارد اما در اکثر آثار نویسندگان روس به شکل قالبی ثابت تکرار می‌شود. از سوی دیگر برخی از این مورخین می‌کوشند به شکلی تاریخ جامعه بشری را در همه جا بدون توجه به شرایط اقلیمی و اجتماعی از مراحل نام‌گذاری شده معینی عبور دهند لذاست که مؤلف در این کتاب می‌کوشد نظام اجتماعی ایران در روزگار سلوکیان و پارتیان را نظام برده‌داری و نظام عهد ساسانی را نظام فئودالی معرفی کند. موضوع اصلی این کتاب پیگولوسکایا بررسی اوضاع و احوال شهرهای ایران به ویژه ایران غربی در روزگار پارتیان و ساسانیان است. به نظر وی: «”شهر” از پدیده‌های اجتماعی است و تصوری نسبتاً روشن درباره شهرها و نظام اجتماعی سرزمین‌های خاور نزدیک در دوره‌های معین، فقط از راه بررسی حوادث تاریخی از جمله بررسی سیاست خارج امکان پذیر است.

پایان نامه تاریخ ساسانیان

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه تاریخ ساسانیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تعداد  صفحات : 226   
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)  
 فهرست مطالب:
عنوان                                                                              صفحه
مقدمه                                                                                                          1  
معرفی منابع                                                                                                    9
فصل اول: تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت و اتحاد دین و دولت             19
1-1ساسانیان ادامه دهنده را هخامنشیان                                                      20                                 
2-1   تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت                                               24                         
3-1  اتحاد دین و دولت در عصر ساسانیان                                                   27
 فصل دوم: مروری بر طبقات اجتماعی در عصر ساسانیان                         32
1-2 تعریف طبقه اجتماعی                                                                            33
2-2 طبقات اجتماعی                                                                                     34
3-2 طبقه روحانیون                                                                                      37
1-3-2 موبد                                                                                                 45                                                       
2-3-2 موبدان موبد                                                                                        48
3-3-2 هیربد                                                                                                 51
4-3-2 زوت و راسپی                                                                                    53  
5-3-2 دستور                                                                                               54
4-2 طبقه جنگجویان                                                                                       54
1-4-2 وظیفه جنگجویان                                                                                   57
2-4-2 تقسیم طبقات جنگجویان                                                                          57
1-2-4-2 سواره نظام                                                                                       57
2-2-4-2- جایگاه سواره نظام                                                                            58                                                                                                                 
2-2-4-2 پیاده نظام                                                                                           60
5-2 طبقه کشاورزان و صنعتگران                                                                       61
1-5-2- طبقه کشاورزان                                                                                    65
2-5-2-طبقه صنعتگران                                                                                            67
فصل سوم: نظام دیوانی در عصر ساسانیان                                                     68
1-3 شناخت سازمان‌های داخلی دوره ساسانیان                                                       69
2-3- دیوان                                                                                                           73
1-2-3 پیدایش دیوان‌ها                                                                                           75
3-3 دیوان ریاست طبقات جامعه                                                                              77
1-3-3 وزرگ فرمذار یا بزرگ فرمذار                                                                        78
2-3-3وظایف و اختیارات وزیر                                                                                     83
4-3 دیوان سپاه                                                84    
1-4-3  ایران سپاهید                                              86
 2-4-3  ارتشیاران سالار                                          89
3-4-3  ارگبذ                                            90                         
5-3 دیوان دادرسی (داد)                                        93
1-5-3 ارزش داد و دادگستری                                        96
2-5-3 منشاء قوانین در عصر ساسانیان                                98
3-5-3 حوزه قضات                                          99    
4-5-3 ادّله اثبات دعوی                                     100    
   5-5-3 پادشاه در منصب قضاوت                                    102
6-5-3 روحانیون در منصب قضاوت                                                          103
6-3 دیوان رسایل (دیوان دبیران)                                     105
7-3 طبقه‌ی متستخدمین ادارات (دبیران)                                 106
1-7-3 دبیر                                        109
2-7-3 ایران دبیربد(دبیر بد)                                110                                     
3-7-3 اهمیت دبیران و دیدگاه شاهان به دبیران                     111
4-7-3 چگونگی برگزیدن دبیران                             114
5-7-3 وظایف دبیران                                     116
6-7-3 اصناف دبیران                                    119
1-8-3 دین دبیر                                     119
8-2--3 دبیران دیوان خراج                                 120
3-8-3 گذک آمار دبیر                                     121
4-8-3 واسپوهرگان آمازکار                                 121
5-8-3 روانیگان دبیر                                     121
6-8-3 آذربادگان دبیر                                     121
7-8-3 گنج آمار دبیر                                     122
9-3 دیوان سرای شمره یا دیوان استیفا (اداره مالیه)                    122
10-3 دیوان خراج                                     123
1-10-3 خسرو انوشیروان و اصلاح نظام مالیاتی                     125
2-10-3 واستر پوشان سالار                                 126
3-10-3 آمار کار(آمارگر )                                 128
4-10-3 دهقانان                                     129
1-4-10-3 جایگاه دهقانان                                 132
11-3 دیوان درآمدهای کل کشور                             133    
12-3 دیوان خزائن                                     134
13-3 گهبذ و ضرب مسکوکات                                 135
14-3 دیوان آتشکده‌ها                                     136
15-3 دیوان برید                                    137
16-3 دیوان اشراف                                     141
17-3 دیوان ایران دربد                                     142
18-3 دیوان مهرشاهی (دیوان خاتم )                             143
19-3 دیوان احشام                                     144
1-19-3  آخور آمار دبیر – آخورسالار                         145
20-3 دیوان ویژگان                                     146
21-3 دیوان نوروز                                     147
22-3 دیوان کستبزود (دیوان آب)                             148
1-22-3 وظیفه‌ی دیوان آب                                 149
23-3 دیوان جامه خانه                                     150
24- 3  ایران درستبد                                     150
 فصل چهارم :مشاغل دیوانی و درباری                         152
1-4مشاغل دیوانی                                     153
2-4 پادشاه                                         154    
1-2-4شاه                                        155  
1-2-4 وظیفه متقابل شاهان و پادشاهان                         156    
3-4 شهرب                                         157
4-4 مرزبان                                        159
5-4 اسپهبد                                         161
6-4 پادگوسپانان                                     162
7-4 بیدخش                                         164
8-4 اندرزبد                                        165
9-4 آموزگاران اسواران                                 166
10-4 دریوشان جادگ گو و دادور (مدافع درویشان و دادور)                167
11-4 خرم باش                                         167
12-4 پشتیگبان سالار                                     169
13-4 مهماندار                                         170
14-4 خوانسالار                                     171
15-4 پذشخوار                                         172
16-4 مردبذ                                         173
17-4 دیده‌بان سلطنتی                                     174
18-4 بازدار                                        174    
19-4 گنجور                                        175
20-4 دواتدار                                         175
21-4 کاروانسالار                                     176
22-4 تغاربد                                         176
23-4 آیین بد                                         176
24-4 بازاربد                                         177
25-4 کیروگ بد ( هنربد )                                177
فصل پنجم شخصیت‌های برجسته دوره ساسانیان                     179
1-5 تنسر در منابع                                     180    
1-1-5-تنسر                                        182
2-1-5 تنسر شخصیتی تاریخی                                   184    
2-5 ابرسام                                         186
1-2-5  تنسر و ابرسام                                     188
3-5 کرتیر و تقویت روحانیت زرتشتی                             192
1-3-5 کرتیر                                         193
2-3- 5 کرتیر و شاپور یکم و ترقی مقام وی در شاهان بعدی                 195
3-3-5 کریتر و کتیبه‌های وی                                 199
4-5 آذرپاد مهراسپندان                                     206
5-5 مهرنرسی                                         210
 نتیجه                                             215
تصاویر                                            
کتاب شناسی ( فهرست منابع و ماخذ)                             219

چکیده
پایان نامه حاضر می کوشد شکل گیری و گسترش نظام حکومتی ایران دوره ای ساسانی را از سال 226تا 420  میلادی روشن سازد.محور این تحقیق توصیفی است پیرامون بخش های قضایی و اداری دیوانسالاری ساسانی. در این میان ، مقام های مربوط به این نظام مورد توجه  قرار گرفته اند .فصل اول تحقیق که حکم مدخل را دارد ،روند قدرت یابی و استقرار حکومت ساسانی را در دوره ای اردشیر بابکان مورد بررسی قرارمی دهد ؛ سال های کوشش او در برقراری پیوندهای نزدیک میان دین و حکومت و به عبارت بهتر ، اتخاذ شکلی یگانه از دین به عنوان دین رسمی ، در جریان این روند مورد بحث قرار گرفته است . فصل دوم ،جزئیات مربوط به طبقات اجتماعی در این دوره گردآوری و تحلیل شده اند ، درفصل سوم تصویری کلی از نظام دیوانی ساسانیان ارائه می کند. فصل چهارم مشاغل دیوانی و درباری دیوانسالاری ساسانی را مورد بررسی قرار می دهد . بالاخره ،در فصل پایانی ،شخصیت های برجسته ای که در دیوانسالاری ساسانی ایفای نقش کردهاند ، مورد شناسای و تحقیق قرار گرفته اند .
روش تحقیق به کار رفته در این بررسی بیش از هر چیز روش کتابخانه ای است .داده های این بررسی از متن های نوشتاری گردآوری شده اند . در ارائه ای این داده ها از شیوه ی توصیفی – تحلیلی استفاده شده است و در مواقع لزوم ،کوشش شده است مباحث متناقض مورد تحلیل نیز قرار گیرند.
واژگان کلیدی : دیوانسالاری – ساسانیان-  مشاغل دیوانی و درباری – طبقات اجتماعی – شخصیت های دیوانی .

معماری ساسانیان

اختصاصی از کوشا فایل معماری ساسانیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

معماری ساسانیان

36 صفحه در قالب word

خلاصه :

شرحی بر معماری دورة اسلامی و تاثیرآن برهنر "روم غربی" و هنر اسلامی، ویژگی‌های معماری این دوران، طاق، قوس، گنبد، شرحی بر شهر مدائن پایتخت ایران ساسانی و شهر سلوکیه،‌شهرصد دروازه،‌طاق کسری و و ویژگی‌های معماری آن، مراسمی که دراین بنا انجام می‌شده، کاخ سفید بنای دیگر ساسانی در نزدیکی شهرتیسفون، اسامی هفت شهری که مدائن را تشکیل می‌داده و شرحی دربارة آنان، فتح مدائن و انهدام آن ـ وصف مدائن از شعرا و سخنورانی که پس از ویرانی آن را دیده‌اند، متن شعر فردوسی و خاقانی و ترجمة قصیده "بحتری" دربارة ایوان مدائن ـ توصیف قالی بهارستان و تخت صاقدیس و ارزش هنری هریک.

معماری ایران در عهد ساسانی

           «مدائن»

  علی سامی

  ساسانیان سازنده شهرهای بسیاری بوده که ویرانه‌های چندی از آنها که بجا مانده، نمودار شکوه و بزرگی و بلندنظری آنها

 می‌باشد. در کتاب شهرستانهای ایران که به زبان پهلوی مانده، نام صدها شهر که شاهنشاهان ساخته‌اند، و تا چندی پس از آنها نیز آبادان بوده است، یاد شده. در این گفتار به ذکر یکی از معظمترین و پزشکوهترین آن می‌پردازد.

           بطور مقدمه باید گفته شود، که معماری عهد ساسانی با ا حداث طاقهای آجری بجای پوششهای چوبی که سرانجام در اثر پوسیدگی یا موریانه یا آتش‌سوزی ویران می‌گردید، و همچنین نیاز کاخها را به ستونهای زیاد که تالار گسترده‌ای را به شکل جنگلی از ستون سنگی یا چوبی درمیآورد، و هنگام پذیرائی ناگزیر عده‌ای در پشت ستوها دیده نمی‌شدند، و از لحاظ فرش هم تولید اشکال می‌نمود، حل کرده بودند و با بکار بردن طاقهای هلالی مرتفع دهنه‌دار، که فشار آن فقط بر روی حرزهای دو سو بوده، از بکار بردن ستون و پوشش چوبی بی‌نیاز گردیدند. فایده و اثر محسوس این معماری همین بس، که تالار مدائن با 91 متر درازا و 26 متر پهنا، وسعتی در حدود نیمی از وسعت کاخ صدستون خشیارشا در تخت جمشید، بدون وجود ستونهائی مسقف و با ارتفاعی بیش از دو برابر بلندی کاخ آپادانای تخت جمشید سرپا بوده است، و اگر هر آینه خلیفه دوم عباسی «منصور دوانیقی» دست به ویرانی آن برای بردن مصالحش دراز نکرده بود، چه بسا که به این صورت امروزی درنمی‌آمد و با خلل کمتری بجا مانده بود.

           در بسیاری از بناهای ساسانی مصالح کم‌ارزش و پست مانند سنگهای شالوده یا آجر بکار رفته، ولی در ازا گچ‌کاری و گچ‌بری قابل توجه و شایان ارزشی بر روی آنها انجام میدادند. همین گچ‌بریها یکی از ویژگیها و مزایای معماری ادوار اسلامی گردید.

           طاقهای نیم‌دایره‌ای با آجر و پایه‌های سنگی و ستونهائی که از گچ و سنگ ساخته شده و اغلب متصل به دیوار بوده، از مزایای معماری و ساختمانهای عصر ساسانی است. ویرانه‌های مدائن و دو کاخ عظیم فیروزآباد و سروستان و بناهای بیشاپور کازرون و ویرانه‌های استخر همانندی از آن معماریهاست.

کاخها اکثر با سنگ و گچ‌های محکم ساخته شده ولی آنرا با گچ‌بریهای عالی یا موزائیک جلوه و زینت میداده‌اند. طاقهای هلالی آجری روی تالار چهار گوش زده میشد، در حالیکه در همان اوقات طاقهای رومی روی تالارهای مدور یا هشت‌گوش زده میشد.

           پاره‌ای از بناهای حوزه روم غربی، از طرح و نقشه ساختمانهای ایران عهد ساسانی تقلید گردیده است. کاخهای کهنه بلغارستان در آبوباپلیکا(1) شبیه طرحهای کاخ ساسانی فیروزآباد سروستان میباشد. همچنین حجاری معروف بلغارستان در منطقه مادابا(2) کاملاً شبیه حجاریهای ساسانی است. معماران و طراحان رومی از معماری ایران بخوبی آگاه و از آن الهام گرفته‌اند. در خارج از مرز خاوری هم بی‌تأثیر نبوده و پایه‌های هنری ایرانی – بودائی(3) بر آن استوار بوده است و تأثیر هنر و معماری ایران عهد ساسانی در خاور و باختر را می‌توان در این جمله پروفسور پوپ خلاصه کرد: «هنر این دوره پهلوانی و دارای چنان قدرتی بوده که از چین تا اروپای رومی را تحت تأثیر قرار داد»(4).

دانشمند و مورخ شهیر ویل‌دورات هم در کتاب «اوج اعتلاء بیزانس» درباره هنر و معماری ساسانی مینویسد:

           «هنر ساسانی با اشاعه شکلها و دواعی هنری خود در هندوستان، ترکستان، چین در شرق و سوریه، آسیای صغیر، قسطنطنیه، بالکان، مصر و اسپانیا در مغرب، دین خود را ادا کرد. شاید نفوذ آن بهنر یونانی یاری کرد، تا از ابرام در نمایش تصویرهای کلاسیک دست بردارد و بروش تزئینی بیزانسی گراید، و بهنر مسیحیت لاتین معاضدت نمود تا از سقف‌های چوبی به طارمها و گنبدهای آجری یا سنگی و دیوارهای دعامه‌ای عطف توجه کند. هنر ساختن دروازه‌ها و گنبدهای بزرگ که خاص معماری ساسانی بوده، به مسجدهای اسلامی و قصرها و و معابد منتقل شد. هیچ چیز در تاریخ گم نمیشود،‌دیر یا زود بر فکر خلاق فرصت و تحول مییابدو رنگ و شراره خود را بزندگی میافزاید.»

           پروفسور ج . ه. ایلیف مدیر موزه شهر لیورپول انگلستان ضمن مقاله محققانه تحت عنوان «ایران و دنیای قدیم» در کتاب «میراث ایران» راجع بمعماری ساسانی مینویسد:(6)

           «ساسانیان در زمینه معماری ایران  موقعیت مرکزی مهمی دارند، زیرا از شکلهای یونانی اعراض کرده به طرحهای ساختمانی هخامنشی بازگشتند. با این تفاوت که سبک هخامنشی ستونهای «تنه درختی» و نیز بزرگ حمال و سقف سبک بلند تخت جمشید، جای خود را به سقف‌های گرد ضربی که معمول بکار بردن آجر پخته در معماری بود، داد. دالان سقف قبلی از در ورودی در معماری هخامنشی که امروز هم در خانه‌های ایرانی بصورت دهلیز یا ایوان ستون‌داری دیده میشود، در کاخهای ساسانی بصورت ایوان شاه‌نشین جلوباز کاخهای طاق کسری و فیروزآباد درآمده، و گنبدی بر پایه‌های سه گوشه آجری روی آنرا پوشانده است. آشنائی کاملی که با شاه‌نشین جلوباز و سقف‌دار کاخ کسری داریم، سبک این ساختمان را در نظرمان بمنزله طرحهای عمده ساختمانی دوره ساسانیان جلوه میدهد. ولی این سبک اهمیت بیشتری دارد، زیرا همین طرح پس از آنکه دو طاق پوشیده در دوسویش اضافه شد، ساده‌ترین نمونه خانه روستائی است، و هنگامی که این طرح اصلی دو یا چهار برابر شود و دور حیاط روبازی بنا گردد، خانه‌های اعیانی و کاخهای سلطنتی میشود، که در زمان اسلام بعنوان طرح اصلی مسجد، مدرسه،‌کاروانسرا از آن استفاده شده است.

           اگر هنر ساسانی کاملاً‌تحت تأثیر هنر مغرب‌زمین قرار گرفته بود، جز آثاری تقلیدی با مشخصات خارجی از خود چیزی بیادگار نمیگذاشت. ولی سبک چنین آثاری با روحیه و احساسی ایرانی، که دارای خصیصه‌های اصیل است سازگار نبود. هنر ساسانی هنری است که عملاً ‌منعکس سازنده قریحه‌های فردی و ابداع و نبوغ خاص ایرانی است، و اگر هم هنر‌،‌بیان کننده احساسات مردم نیست،‌لااقل متعلق بدربار و نمودار ذوق و سلیقه سلاطین و برگزیدگان ایرانی است.»

           هنر ساسانی در حقیقت پایه‌ای بود که هنر اولیه اسلامی در ایران بر اساس آن نهاده شد. درختی که ساسانیان کاشتند در عهد اسلامی شکوفه کرد و میوه‌های برومند داد. اما نمونه‌های هنر اسلامی در موزه بریتانیا آنقدر متعدد است و مجموعه‌های این موزه درین قسمت چنان غنی است که آثار اسلامی نیاز به بحث جداگانه‌ای دارد.»

           دکتر تالبوت رایس استاد تاریخ هنرهای زیبا در دانشکده کمبریج تحت عنوان: «ایران و امپراطوری روم شرقی (بیزانس)» نوشته است(7): «هرچند نفوذ هنری ایران در امپراطوری روم بیشتر از هر جا در مورد پارچه واضح و مشخص است، از پاره‌ای لحاظ اهمیت آن در معماری بمراتب اساسی‌تر میباشد، و حتی یکی از مکتب‌های محققین تحت رهبری استرزیگوفسکی(8) چنان درین زمینه تند می‌رود که می‌گوید تمام اختصاصات اساسی ساختمانهای گنبدی و سقف‌دار و حتی ساختمانهای صلیب شکل که عصاره واقعی معماری بیزانس بشمار میرود، از ایران سرچشمه گرفته و نخست در ایران توسعه یافته است. هرچند این عقیده را میتوان اغراق‌آمیز دانست، ولی دلائل کافی در دست است که ایران را در معماری بیزانس صاحب تأثیری حیاتی دانیم. زیرا طاق بیضی شکل، بکار بردن قوسهای گچی برای زینت نمای عمارت، هلال سه‌گوش برای تبدیل عمارت چهارگوش به پایه مدور گنبد، و شاید توسعه دادن طرح بوسیله افزودن دو گوشواره و تبدیل آن به صلیب یونانی، همه قبل از آنکه در بیزانس توسعه یابد، در ایران مورد توجه قرار گرفته بود.

           قسمت عمده‌ای از تکامل و توسعه این طرحها از آغاز کار، در ارمنستان صورت گرفته و از آنجا به امپراطوری بیزانس راه یافته، و بی‌شک پاره‌ای از معماران روشن‌بین ارمنی بوده‌اند. فعالیت عظیمی که در عهد این امپراطوری برای ساختن بناهای جدید بود تا حد زیادی مرهون هوش و ذکاوت و اختراع اهالی آسیا بود.

ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است

متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است

بررسی هنر معماری ایران در دوره ساسانیان

اختصاصی از کوشا فایل بررسی هنر معماری ایران در دوره ساسانیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فایل بصورت ورد (قابل ویرایش) و در 34 صفحه می باشد.

پیشگفتار

آثار معماری که تا کنون توسط باستانشناسان ایرانی و خارجی در نقاط مختلف شناسایی شده موید عظمت و شکوه معماری ایران در ادوار مختلف است. در فرهنگ معماری یک جامعه دو مسئله عمده همواره مورد نظر بوده: یکی بافت شهری و دیگری ساختمانهای عمومی و شخصی، که هر دو شدیداً دارای جنبه‌های قومی- اجتماعی هستند. از آنجا که هنر معماری همواره مهمترین و ارزنده‌ترین مظهر قدرت حکومتها بوده، می‌توان گفت یادگاری معماری این سرزمین اسنادی گرانبها و پر ارزش است که نشان دهنده قرنها تکامل و ذوق و اندیشه هنری مردم این سرزمین از دورترین ازمنه تاریخ می‌باشد. معماری ایران در سیر تکامل خود از تجارب گذشتگان بهره‌مند شده و از تداومی بی‌نظیر برخوردار است. به دنبال این تکامل و پیوستگی که از ویژگیهای معماری سنتی ما ایرانیان است، معماران چیره‌دست ایرانی بخوبی توانسته‌اند آثار بسیار ارزشمندی که وابستگی کامل به زندگی دارد به وجود بیاورند.

بدون شک یکی از راههای شناسایی اینر هنر ارزنده ایران، مطالعه و تحقیق درگذشته این هنر است. بی‌تردید تاریخ معماری ایران بدون در نظر گرفتن پیشینه معماری ایران قبل از اسلام و اوایل اسلام، تنها نشان دهنده از هم گسیختگی و بی‌توجهی به هنر معماری این سرزمین است. به همین دلیل، با نگرشی کوتاه و اجمالی به معماری قبل از دوره سلجوقیان به موضوع اصلی می‌پردازیم. در این نگرش کوتاه، قصد وارد شدن در تحقیقات عمیق را نداریم. زیرا در سرزمین ما آثار معماری فراوانی از دوران باستان و اوایل اسلام به جای مانده که پرداختن به هر یک از این آثار- که مایه افتخار هنر معماری ما ایرانیان است- نیاز به مطالعه و تحقیق فراوان دارد.