سازمانی مجازی؛ الگویی سازمانی برای عصر اطلاعات

اختصاصی از کوشا فایل سازمانی مجازی؛ الگویی سازمانی برای عصر اطلاعات دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات:20

چکیده

سازمانهای مجازی مصداق عینی پیشرفت در فناوری اطلاعات آند و بدین وسیله از آنها پشتیبانی می‌کنند. این سازمانها یا واگذاری فعالیتها به سازمانهای مستقل دیگر و تأمین خدمات و کالاها با همکاری واحدهای خارجی از رهگذر اتحاد آنها به وجود آمده‌اند. در این قرن پیشرفتهای فناوری اطلاعات و حرکت به سوی مجازی سازی سازمانها آن چنان جدی است که لحظه‌ای غفلت از آن خسارات جبران ناپذیری را به جامعه سازمانی وارد خواهد کرد.

مقاله حاضر با هدف شناخت و بررسی سازمانهای مجازی نوشته شده است. همچنین به ارائه مبانی و مفاهیم مرتبط با این سازمانها همچون روند مجازی سازی در سازمانها، به تعاریف و ویژگیهای برجستة سازمانهای مجازی پرداخته شده است. مقایسه این سازمانها با سازمانهای سنتی در ادامه بررسی می‌شود. سپس انواع سازمانهای مجازی، طیف اداره مجازی و مهمترین مدلهای ساختاری این سازمانها تشریح می‌گردد. عمده‌ترین محاسن و معایب سازمانهای مجازی از دیگر مباحت مطرح شده در این مقاله است.

واژه‌های کلیدی: سازمان مجازی،  فناوری اطلاعات، اداره مجازی، سازمان شبکه‌ای در سازمان بدون مرز

برای مثال، شرکت جانسون الکتریک در هنگ کنگ، موتورهای کوچکی با ارزش 195 میلیون دلار تولید و آنها را در دستگاههای آبمیوه‌گیری، مخلوط کن و به کار می‌برد. کارخانه های تولیدی در جنوب چین، آزمایشگاههای تحقیق و توسعه در هنگ کنگ و شرکت جانسون چندین هزار کیلومتر دورتر از کارخانه‌هایی قرار دارد که برای تولید محصول خود از این قطعه‌ها استفاده می‌کنند. شرکت ترتیبی داده است که هر روز صبح با کمک ابزارهای پیشرفته فناوری اطلاعات، به مدت دو ساعت بین دست اندرکاران، متخصصان و مشتریان در ایالات متحده و اروپا میزگردی از راه دور تشکیل شود (دفت، 1381: ص 261).

گزارش کارآموزی رشته مدیریت موسسه توانبخشی فروغ عصر

اختصاصی از کوشا فایل گزارش کارآموزی رشته مدیریت موسسه توانبخشی فروغ عصر دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود گزارش کارآموزی رشته مدیریت   موسسه توانبخشی فروغ عصر بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 25

گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی


این پروژه کارآموزی بسیاردقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد

پیشگفتار

اینجانب فاطمه تمنا دار گزارش کارآموزی خود را موسسه توانبخشی فروغ عصر واقع در شیراز , خیابان قصرالدشت , روبروی دانشکده دندانپزشکی , پلاک 224 گذرانده ام . این پروژه شامل گزارش ها ، و تجربیاتی است که در موسسه توانبخشی فروغ عصر  به مدت 240 ساعت کارآموزی ، ثبت شده است و مقایسه اطلاعات و تئوری های مختلف صورت گرفته است. ودر پایان از زحمات مسئولین موسسه توانبخشی فروغ عصر  کمال تشکر رادارم .                 مقدمه: دانشجویان در پایان هر دوره تحصیلی احتیاج به گذراندن یک دوره کارآموزی جهت آشنایی بیشتر با نحوه کار وهمچنین آموزش آموخته های تئوری خود دارند.کارآموزی در نحوه یادگیری تاثیر بسیاری دارد به طوریکه بسیاری از دانشجویان در دوره کارآموزی نکاتی را می آموزند که در طول دوره تحصیلی حتی با آن برخورد نکرده اند. اگر دانشجو دوره کارآموزی خود را در مکانی مناسب و با امکانات فراوان بگذارند به طوریکه آن مکان طوری باشد که بتوان از تجربه های افراد متخصص و فنی در زمینه آن شغل استفاده بهینه را کرد خیلی سریعتر وبهتر درباره آینده کاری خود می تواند تصمیم بگیرد و همچنین مواردی را آموزش دیده وتجربه هایی کسب میکند که بعدا در زمینه شغلی که انتخاب می کند برای او مفید می باشد پس باید در زمینه انتخاب مکان کارآموزی و استفاده درست و بهینه از تجربه افراد متخصص در آن مکان دقت داشت.             میزان رضایت دانشجو از این دوره این دوره بسیار مفید و برای دانشجوحاعز اهمیت می باشد وهدف آشنایی با محیط کارگاهی ، کسب تجربه ، ایجاد و درک روابط بین مفاهیم و اندوخته های تئوری با روشها و کاربردهای عملی و اجرایی ، ایجاد ارتباط با محیط کار و تعیین میزان کاربرد تئوری در عمل بوده است.                                    فصل اول ( آشنایی کلی با مکان کارآموزی )          آشنایی کلی با مکان  کارآموزی مرکز جامع توانبخشی فروغ عصر واقع در شیراز , خیابان قصرالدشت , روبروی دانشکده دندانپزشکی , پلاک 224 به عنوان یکی از مراکز وابسته به موسسه توانبخشی ولیعصر (عج)، فعالیت های خود را در مهر ماه سال 1384 آغاز کرد.  این مرکز با هدف تشخیص و مداخله زودرس به نوزادان پرخطر در جهت پیشگیری از بروز یا تشدید معلولیت آنان و همچنین تدارک خدمات فراگیر توانبخشی برای کودکان با مشکلات جسمی و ذهنی با مجوز از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی کشور تحت عناوین ذیل فعالیت می نماید.  1- خدمات پایش رشد کودکان؛ 2- خدمات جامع توانبخشی؛ 3- خدمات آموزش روزانه برای کودکان زیر 6 سال که مشکلات ذهنی دارند؛  کودکانی که یکی از شرایط ذیل را دارند، در مرکز جامع توانبخشی فروغ عصر پذیرش می شوند: 1- نوزدان و کودکان پرخطر (high risk) شامل: الف- نوزادان متولد شده از مادرانی که در دوران بارداری مبتلا به بیماریهایی مانند دیابت و فشارخون بالا هستند؛  ب) نوزدانی که به دلایل مختلف در چند روز اول عمر خود در بخش های مراقبت ویژه نگهداری شده اند؛ ج- نوزدانی که در بدوتولد، علائمی دال  بر نرسیدن اکسیژن کافی، نظیر کبودی پوست داشته باشند؛   2- کودکان مبتلا به تاخیر تکاملی: الف- کودکانی که از نظر حرکتی تأخیر دارند برای مثال دیرتر گردن می گیرند؛ ب- کودکانی که به موقع حرف نمی زنند؛ ج- کودکای که ارتباط خوبی با پدر و مادر و سایر کودکان برقرار نمی کنند؛ د- کودکانی که قادر به انجام کارهای شخصی خود نیستند، برای مثال نمی توانند خودشان غذا بخورند؛ هـ- کودکانی که از نظر شناختی تأخیر دارند، برای مثال به موقع اعضای بدن خود را نمی شناسند, 3- کودکان مبتلا به فلج مغزی و سایر اختلالات حرکتی؛  4- کودکان مبتلا به مشکلات ذهنی نظیر سندرم دان؛ 5- کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری نظیر پیش فعالی؛ 6- کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری نظیر خواندن، نوشتن و ریاضیات؛  خدمات پایش رشد کودکان: مرکز جامع توانبخشی فروغ عصر با تحت نظر قراردادن کودکان پرخطر (high risk) و ارزیابی مراحل رشد آنها و تشخیص به موقع تأخیر تکاملی و اقدامات درمانی مناسب، می کوشد تا مشکلات ایجاد شده را رفع کند و یا عوارض ناشی از آن را کاهش دهد، و در این زمینه از پزشکان متخصص کودکان (با گرایش رشد)، تیم درمانگران، شامل گفتار درمان، کاردرمان، فیزیوتراپ روانشناس و مربیان آموزش دیده، در خصوص مداخلات زود هنگام استفاده می کند.  خدمات جامع توانبخشی: مرکز جامع توانبخشی فروغ عصر برای ارزیابی، ارائه برنامه درمانی و انجام مداخلات درمانی، خدمات پزشکی و توانبخشی ارائه می دهد و هدف آن کاهش ضایعات و ایجاد توانمندی مناسب با توجه به شرایط کودک است.  در این مرکز برای درمان، از پزشکان فوق تخصص اعصاب کودکان، متخصص طب فیزیکی، متخصص اطفال، سایر پزشکان مشاور و کادر توانبخشی شامل فیزیوتراپی، آب درمانی، کاردرمانی، گفتار درمانی، آموزش ذهنی، روانشناسی، بازی درمانی و تربیت شنیداری استفاده می شود.  خدمات آموزش روزانه کودکان زیر 6 سال هدف مرکز جامع توانبخشی فروغ عصر پرورش مهارت های فردی و اجتماعی کودکان 3 تا 6 سالی است که مشکلات ذهنی دارند تا تأخیر یادگیری در کودک کاهش یابد و در فعالیت های مدرسه ای توفیق بیشتری داشته باشد. برای تحقق این مطلوب، تیم کارشناسان، شامل کاردرمان، گفتار درمان، روانشناس به همراه مربیان مجرب، انجام وظیفه می کنند .

با معماران عصر دیجیتال اندیشه های مایکل پورتر

اختصاصی از کوشا فایل با معماران عصر دیجیتال اندیشه های مایکل پورتر دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

با معماران عصر دیجیتال اندیشه های مایکل پورتر

به راهبرد هزینه برمی گردیم. آیا راهبرد پیشروبودن در هزینه هیچگونه ریسکی دربرندارد؟

- البته پیشرو بودن در هزینه فشارهای شدید بر شرکت جهت حفظ موقعیت خود می آورد. این امر به معنای سرمایه گذاری مجدد در تجهیزات مدرن، به دورریختن دارائیهای مستهلک، اجتناب از افزایش خطوط تولید و هوشیار بودن نسبت به پیشرفتهای فناوری است.

- می توانید مثالی در این زمینه بزنید؟

- نمونه کلاسیک آن شرکت فورد در دهه 1920 است که با کاستن از مدلها و گونه های مختلف، تجهیزات خودکار پیشرفته و تلاش برای دستیابی به کاهش هزینه ازطریق آموزش به نوعی پیشرو بودن غیرقابل انکار در هزینه دست نیافته بود.

وقتی تمایل مشتریان به پرداخت بهای بیشتر برای داشتن خودرو با ویژگیهای بیشتر پدید آمد، شرکت جنرال موتورز با راه اندازی خط کاملی از مدلها خود را برای بهره برداری از این تحول آماده کرد، اما باتوجه به انعطاف ناپذیری که به دلیل سرمایه گذاریهای سنگین جهت به حداقل رساندن هزینه یک مدل قدیمی انجام گرفته بود، شرکت فورد با هزینه های بسیاری جهت تعدیل مجدد راهبرد روبرو شد.

- خطرات ناشی از راهبرد تمایز چیست؟

- یک شرکت ممکن است به تمایز دست یابد، با این حال، تمایزیافتگی معمولا تفاوت قیمت را نیز به همان اندازه حفظ خواهدکرد. پس اگر درنتیجه تغییرات فناوری یا صرفا عدم توجه، هزینه شرکت تمایزیافته بیش از حد افزایش یابد ممکن است شرکت کم هزینه در موقعیتی قرارگیرد که قادر به اعمال بیشترین فشار بر حریف باشد.

- شما برای راهبردهای رقابتی، دو رویکرد تهاجمی و دفاعی را قائل هستید. بیشتر توضیح دهید.

-یک راهبرد رقابتی موثر ممکن است باعث ایجاد نوعی اقدام دفاعی یا تهاجمی جهت تثبیت موقعیت شرکت درمقابل پنج عامل رقابتی گردد. در رویکرد دفاعی، می توان راهبرد را به عنوان فرایندی در ایجاد سیستم دفاعی در مقابل عوامل رقابتی یا یافتن موقعیتهایی در درون صنعت تعریف کرد. در رویکرد تهاجمی هدف از به کارگیری راهبرد، نه تنها مقابله با عوامل رقابتی، بلکه اعمال تغییراتی در منشا این عوامل است.

- جایگاه راهبرد رقابت بین المللی کجاست؟

- رقابت بین المللی به یکی از مهمترین موضوعهایی تبدیل شده است که امروزه شرکتها وحکومتها با آن مواجه هستند. از دهه 1960 که تجارت بین المللی انفجارگونه در اثر سرمایه گذاری خارجی رشد خود را آغاز کرد، رقابت بین المللی یک ضرورت شده است.

راهبرد بین المللی البته موضوعی است با قلمرو جغرافیایی. تجزیه وتحلیل آن کاملا مانند چگونگی رقابت یک شرکت در سطح محلی، منطقه ای و ملی در یک کشور است.

- آیا الگویی برای رقابت بین المللی وجود دارد؟

-مناسب ترین نهاد برای تجزیه وتحلیل راهبرد بین المللی، صنعت است، زیرا صنعت حوزه ای است که مزیت رقابتی در آن به صورت برد و باخت مطرح است. الگوی رقابت بین المللی کاملا از یک صنعت تا صنعت دیگر متفاوت است و طیف وسیعی از صنایع داخلی یا جهانی را در حوزه رقابت خود دربرمی گیرد. در صنایع داخلی، رقابت در هر کشور اساسا به رقابت در دیگر کشورها وابسته نیست.

در این حالت، مزیتهای رقابتی شرکت، بسیار مختص همان کشور است، مانند خرده فروشی ها، کالاهای مصرفی، توزیع و بیمه. درطرف دیگر طیف، صنایع جهانی قرار دارند، یعنی صنایعی که در آن موقعیت رقابتی یک صنعت در یک کشور، کاملا تحت تاثیر موقعیت آن در سایر کشورهاست وبرعکس.

مانند صنایع تلویزیون سازی، نیمه هادی، خودرو، ساعت و هواپیماهای تجاری. البته با وجود همه این توضیحات باید گفت هیچ الگویی برای رقابت بین المللی و راهبرد جهانی وجود ندارد.

- شما دو بعد و دو مدل برای فعالیت و رقابت در صحنه جهانی درنظرگرفته اید. آنها کدام هستند؟

- در رقابت بین المللی، یک شرکت باید بعضی فعالیتها را در کشورها انجام دهد و نیز باید فعالیتهای بین المللی را به صورت یک سیستم یکپارچه و هماهنگ اداره کند. وجه خاص راهبرد بین المللی آن است که می توان دو بعد کلیدی برای چگونگی رقابت بین‌المللی یک شرکت درنظر گرفت.

اولی را من مدل ترکیب و شکل (CONFIGURATION) فعالیتهای جهانی شرکت می نامم، یعنی جایی یا جاهایی که فعالیتها در زنجیره ارزشی انجام می شود. بعد دوم را من هماهنگی (COORDINATION) می نامم که اشاره دارد به اینکه چگونه فعالیتهای مشابه یا مرتبط در کشورهای مختلف با هماهنگی انجام می شود.

مثلا یک شرکت اگر دارای سه کارخانه است، می تواند هر سه کارخانه استقلال کامل داشته باشد و یا اینکه کاملا از لحاظ مشخصه‌ها، فرایند تولید، قطعات و مانند آن مشابه باشند. مدل ترکیب و شکل نیز طیفی از تمرکز تا عدم تمرکز را دربرمی گیرد.

یعنی یک فعالیت در یک محل انجام می شود و خدمات و پشتیبانی از آن محل به همه جای دنیا داده می شود مثل آزمایشگاه تحقیق و توسعه یک کارخانه بزرگ، و یا اینکه فعالیتها در کشورهای مختلف انجام می شود. البته یک شرکت نیاز ندارد همه فعالیتهایش را در همان کشور انجام دهد.

تعداد صفحات: 10

با معماران عصر دیجیتال اندیشه های فیلیپ کاتلر

اختصاصی از کوشا فایل با معماران عصر دیجیتال اندیشه های فیلیپ کاتلر دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

با معماران عصر دیجیتال اندیشه های فیلیپ کاتلر

فیلیپ کاتلر (PHILIP KOTLER) در سال 1931 در شیکاگو متولد شد. لیسانس را از دانشگاه دی پل، فوق لیسانس را در رشته اقتصاد از دانشگاه شیکاگو، دکتری را در همان رشته از MIT و فوق دکتری ریاضی را از هاروارد و فوق دکتری علم و فناوری را از دانشگاه شیکاگو اخذ کرد.

او از سال 1969 استاد رشته بازاریابی بین المللی دانشگاه نورث وسترن است. این دانشگاه از اولین مراکزی بود که در آن بازاریابی تدریس می شد. نام کاتلر با واژه بازاریابی عجین شده است.

او را بی هیچ تردید پدر بازاریابی می خوانند. از دهه 1970 که اندیشه بازاریابی پس از دو دهه دوران شکوفایی اقتصادی در غرب و همزمان با رکود ناشی از شوک نفتی و مسائل اقتصادی مطرح و به رسمیت شناخته شد، نام او بیش از دیگران در این زمینه به گوش خورده است. کارنامه پررنگ و بار او در زمینه بازاریابی منحصر به فرد است.

تألیف 34 کتاب و بیش از 100 مقاله که در مجلات معتبری نظیر مجله هاروارد بیزینس ریویو منتشر شده گواه مطلب است.

کتـــــاب اصول بازاریابی او کتاب مرجع بی بدیل همه دانش پژوهان و پژوهشگران در این زمینه است.کتابهای او به بیش از 30 زبان دنیا ترجمه شده است. کاتلر به راستی بنیانگذار مدیریت نوین بازاریابی است و بیش از هر نویسنده یا متفکر دیگر درگسترش اهمیت بازاریابی و تغییر نگرش به آن از یک فعالت جنبی به فعالیت مهم و اصلی نقش ایفا کرده است.

او مـــدرس، نویسنده و سخنران برجسته ای است که مسافرتهای بسیار به اروپا، آسیا و آمریکای جنوبی برای سخنرانی و مشاوره داشته و از دانشگاههای معتبر دنیا دکترای افتخاری دریافت داشته است.

کاتلر سالهای متمادی مشاور شرکتهای بزرگی همچون AT&T, IBM ،جنرال الکتریک، فورد، موتورولا، مرک، بــانک آمریکا و... بوده و دانسته های خود را در زمینه برنامه ریزی و سازماندهی بین المللی بازاریابی به این شرکتها منتقل کرده است. او عضو هیئت مشورتی بنیاد دراکر، رئیس هیئت مدیره دانشکده بازاریابی موسسه علوم مدیریت و مدیرعامل انجمن بازاریابی آمریکا (IMR) است.

انجمن مدیریت آمریکا (AMA) او را تاثیرگذارترین بازاریاب تمام دوران لقب داده است. کاتلر نه تنها در بازاریابی کلاسیک شهره است بلکه یک پیشرو در تئوری و عمل ارتباط کسب وکار الکترونیک و بازاریابی سازمان محسوب می شود. هیچ پژوهشگری در عرصه بازاریابی نمی تواند خود را بی نیاز از آثار عمیق و دقیق او بداند.

تحقیقات و نوشته های او بر مقوله هایی همچون گسترش و کاربرد اصول بازاریابی، تجزیه وتحلیل بازار، توسعه محصول جدید، راهبرد رقابتی، برنامه ریزی راهبردی و سیستم های اطلاعاتی متمرکز است.

نگرش فیلسوفانه او به مفاهیم بازاریابی، جایگاه این حوزه خطیر مدیریتی را دگرگون ساخته است.

او مقوله بازاریابی اجتماعی را طرح کرد و با تاکید بر اینکه بازاریابی برمبنای ارتباطی است ناشی از نیازها، خواسته ها، پیشنهادها، قیمت و... که تمامی آنها زیربنای ارزشی دارند، اهمیت بازاریابی را از حوزه قیمت و فروش و فعالیتهای توزیع به نیاز مشتری و ارزش آفرینی سوق داد.

او سازمانها را واداشت که با مدل مشتری مداری فکر کنند و نیازهای مشتری را محور قرار دهند، وفاداری مشتری را به دست آورند و با نوآوری؛ خواسته های درحال تغییر مشتری همگام شوند.

کاتلر بازاریابی را بخشی از فلسفه مدیریت همه مدیران می داند که براساس آن باید نیازها و خواسته های مشتری را بشناسند و شرایط را درجهت رضایت مندی آنان فراهم سازند. رضایتمندی مشتری در نگاه او هنگامی محقق می شود که ارزش واقعی فراورده یا خدمت برابر یا بیشتر از ارزش موردانتظار مشتری باشد.

کاتلر بر این باور است که گرچه بازاریابی مفهومی ساده دارد اما اجرای آن بسیار پیچیده است و برای استادشدن در آن یک عمر وقت لازم است. گرچه هیچ متفکری درجهان به اندازه او درگسترش پیام بازاریابی سهم نداشته است اما در هزاره جدید، او همه را به تفکر مجدد در این مقوله فرامی خواند و ندا در می دهد که راهبرد پیروزمند سال پیش ممکن است امسال ناکارآمد از آب درآید.

تعداد صفحات: 23

پایان نامه حجاب و پوشش در عصر صفوی

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه حجاب و پوشش در عصر صفوی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 210 صفحه می باشد.

 

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات ۱
چکیده ۲
مقدمه ۳
بیان مسئله  ۵
پرسش اصلی تحقیق ۵
پیشینه تحقیق ۵
فرضیه ها ۶
اهداف تحقیق ۶
روش پژوهش ۶
فصل دوم : معرفی منابع و مأخذ
بررسی و معرفی منابع و مأخذ ۸
فصل سوم : اهمیت پوشش و حجاب
پوشاک از دیدگاه جامعه شناسی ۱۲
پوشاک به عنوان شناسنامه هویت ساز ۱۵
ار تباط رنگ پوشاک با فرهنگ جامعه و طبقات اجتماعی ۲۰
پوشاک به مثابه نعمت الهی ۲۵
تاثیر جغرافیائی محیط زیست با پوشاک ۲۷
فصل چهارم : لباس زنان در آئین مقدس اسلام
پوشش و حجاب زن از دیدگاه اسلام ۳۰
اهمیت حجاب در اسلام ۳۳
آثار حجاب و پوشش ۳۷
فصل پنجم : پوشاک در ادوار مختلف
پوشاک ایرانیان در ادوار مختلف ۴۰
دیدگاه پادشاهان صفوی به اروپائیان و حضور آنها در ایران ۴۸
اروپائیانی که لباس ایرانی می پوشیدند ۵۲
فصل ششم : بافته های ایرانیان
بافته های ایرانیان در عصر صفویان ۵۵
پارچه بافی دوره صفویه ۶۶
توجه شاهان صفوی به پارچه بافی ۷۰
قلمکار در دوره صفویه ۷۴
منسوجات گلدوزی شده دوره صفویه ۷۵
قلابدوزی دوره صفویه ۷۷
فصل هفتم : لباس زنان
پوشش زنان در دوره صفویه ۷۹
پوشش و حجاب سر زنان در دوره صفویه ۸۴
انواع پوشش پای زنان در دوره ی صفویه ۸۷
ویژگی لباس زنان دوره صفویه ۸۹
زیورآلات زنان دوره یصفویه ۹۴
پوشاک زنان در ایام سلطنت شاه عباس اول صفوی ۹۶
پوشاک زنان ارامنه جلفای اصفهان و زنان یهودی در زمان شاه عباس اول صفوی  ۹۸
لباس ارامنه در دوره ی صفویه ۹۹
پوشاک زنان فریدن ۱۰۱
تزئینات زنان فریدن۱۰۸
پوشاک مردان فریدن ۱۱۰
پوشاک مردان فریدن در موقع کار ۱۱۳
پاپوش های ارمنیان فریدن ۱۱۴
پوشاک زنان زرتشتی اصفهان در زمان شاه عباس اول صفوی ۱۱۶
پوشاک زنان در زمان سلطنت شاه صفی صفوی ۱۱۸
نوع پوشاک زنان در زمان سلطنت شاه سلیمان صفوی ۱۲۰
پوشاک زنان در زمان سلطنت شاه سلطان حسین صفوی ۱۲۳
فصل هشتم : لباس مردان در دوره صفویه
تن پوش مردان دوره صفویه ۱۲۵
پوشش سرمردان دوره صفویه ۱۳۴
پوشش پای مردان دوره صفویه ۱۳۸
زیورآلات مردان در دوره صفویه ۱۴۱
پوشاک نبرد مردان در دوره صفویه ۱۴۳
پوشاک قورچیان در دوره صفویه ۱۴۶
فصل نهم : لباس و پوشش دوره صفویه از دیدگاه جهانگردان
پوشش و لباس مردان و زنان ایران در دوره صفویه به نوشته شاردن جانگرد اروپائی ۱۴۸
پوشش و لباس مردان و زنان ایران در دوره صفویه به نوشته تاورنیه جهانگرد اروپائی ۱۵۷
لباس و پوشش مردان و زنان ایران در دوره صفویه به نوشته پیتردلاواله جهانگرد اروپائی ۱۶۵
پوشش در دوره صفویه به نوشته کمپر جهانگرد اروپائی ۱۷۲
فصل دهم : نتیجه گیری
ضمائم ۱۷۷
منابع و مأخذ ۲۰۳

فهرست منابع و مآخذ :

 ۱ ) اپهام پوپ، آرتور، (۱۳۸۷ شمسی)، شاهکارهای هنر ایران، ترجمه پرویز ناتل خانلری، انتشارات علمی و فرهنگی؛

 ۲ ) اجتهادی، مصطفی، (۱۳۸۲ شمسی)، دایره المعارف زن ایرانی، آب دیه (۱)، سرویراستار اسدالله معظمی گودرزی؛

 ۳ ) اجتهادی، مصطفی، (۱۳۸۲ شمسی)، دایره المعارف زن ایرانی (۲)؛

 ۴ ) بجنوردی، (۱۳۸۵ شمسی)، دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد (۱۴)، زیرنظر کاظم موسوی؛

 ۵ ) پناهی، فرشته، (۱۳۸۵ شمسی)، زن ایرانی در سفرنامه ها، تهران چاپ فراین؛

 ۶ ) تاورنیه، ژان باتیست، (۱۳۸۲ شمسی)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه حمید ارباب شیرازی، تهران انتشارات نیلوفر؛

۷ ) داویدیان لِون، آرمینه آرالکیان، ( ۱۳۸۷ شمسی)، فصلنامه فرهنگی پیمان سال یازدهم شماره ده ۴۳؛

 ۸ ) دلاواله، پیترو، سفرنامه پیترودلاواله، جلد دوم، (۱۳۷۲ شمسی)، ترجمه شعاع الدین شبانگاه، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی؛

 ۹ ) رضایی، عبدالعظیم، (۱۳۷۸ شمسی)، گنجینه تاریخ ایران جلد دوازدهم (صفویان، افشاریان، زندیان، قاجار) تهران انتشارات اطلس؛

 ۱۰ ) سودآور دیبا، لیلا، (۱۳۸۲ شمسی)، پوشاک در ایران زمین، تهران، چاپ امیرکبیر؛

 ۱۱ ) شاردن، سفرنامه شاردن، جلد دوم، (۱۳۷۰ شمسی)، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی؛

 ۱۲ ) شریعت پناهی، سید حسام الدین، (۱۳۷۳ شمسی)، اروپائی ها و لباس ایرانیان، تهران انتشارات قومس؛

 ۱۳ ) شکری، یدالله، (۱۳۷۲ شمسی)، عالم آرای عباسی، جلد دوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی؛

 ۱۴ ) شیرازی، ابوالقاسم، آقا حسین، (۱۳۸۲ شمسی)، پوشاک زنان ایران از آغاز تا امروز، تهران، انتشارات اوستا فراهانی؛

 ۱۵ ) ضیاء پور، جلیل، (۱۳۷۴ شمسی)، پوشاک زنان ایران از کهن ترین زمان تا شاهنشاهی پهلوی، تهران، انتشارات انجمن بین المللی زنان؛

 ۱۶ ) غفاری، عباسقلی، (۱۳۸۴ شمسی)، زن در تاریخ نگاری صفویه، تهران، انتشارات امیرکبیر؛

 ۱۷ ) غیبی، مهرآسا، (۱۳۸۴ شمسی ) هشت هزار سال تاریخ پوشاک ایرانی، تهران، انتشارات هیرمند؛

 ۱۸ ) فلسفی، نصرالله، (۱۳۷۶ شمسی)،تاریخ اجتماعی ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر؛

 ۱۹ ) کردبچه، محمدحسین، (۱۳۷۴ شمسی)، اصفهان خونین شاه صفی، تهران، انتشارات هیرمند؛

 ۲۰ ) کمپفر، سفرنامه کمپفر، (۱۳۷۰ شمسی)، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، انتشارات خوارزمی؛

 ۲۱ ) متین، پیمان، (۱۳۸۲ شمسی)، پوشاک ایرانیان، تهران، انتشارات امیرکبیر؛

 ۲۲ ) مقدم، حوری، (۱۳۷۴ شمسی)، نگار زن (تاریخ مصور لباس در ایران)، تهران، انتشارات انجمن بین المللی زنان در ایران؛

 ۲۳ ) مهدوی، عبدالرضا، هوشنگ، (۱۳۷۵ شمسی)، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای صفویه تا پایان جنگ جهانی دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر؛

 ۲۴ ) مهرآبادی، میترا، (۱۳۸۶ شمسی)، زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان، تهران، انتشارات آفرینش؛

 ۲۴ ) یار شاطر، احسان، پیمان متین، (۱۳۸۳ شمسی)،  پوشاک در ایران زمین، جلد اول، تهران، انتشارات طلوع؛

چکیده

 در بیشتر کتاب های تاریخ ایران کمتر به نکات ریز زندگانی مردم توجه شده بلکه بیشتر به رویدادهای تاریخی پرداخته شده است اکنون این سوال مطرح می شود که چگونه می توان این جای خالی را پر کرد؟ یکی از بهترین شیوه ها استفاده از آثار سیاحانی است که به علل مختلف سیاسی و فرهنگی به نقاط مختلف جهان سفر کرده ، نکاتی کاملاً ریز و دقیق در عین حال سودمند از زندگانی مردم را نشان داده اند درباره ی مسائل اجتماعی مردم از نوع پوشاک و خوراک و ازدواج و طلاق گرفته تا به مسائل مذهبی و سیاسی و اقتصادی آگاهیهای فوق العاده سودمند به دست آورده اند. کشور ما به واسطه ی موقعیت جغرافیایی خود همواره در میان کشورهای خاورمیانه و خاور نزدیک جایگاه خاصی داشته و دارد ، از این رو همواره در بسیاری از مظاهر فرهنگی و تمدنی ایران با کشورهای دیگر جهان در تعامل بوده. یکی از این مسائل پوشش و حجاب و لباس مردم مختلف این نواحی است. من پوشش و حجاب دوره صفویه را انتخاب کرده ام تا شاید بتوانم گامی در بیان توصیف قسمتی از اوضاع اجتماعی این دوره مهم از تاریخ ایران برداشته باشم سیر تحول و پوشش زنان و مردان دوره ی کمتر مورد توجه مورخین قرار گرفته ولی نگارنده با گردآوری سفرنامه ها و کتابهایی که در این پژوهش تهیه شده اند مجموعه جدیدی را که قسمتی از اوضاع اجتماعی دوران صفویه را نشان می دهد تهیه کرده است. نگارنده از فصول مختلف این پژوهش به این نتیجه رسیده است که ایرانیان اعتقاد دیرینه به حجاب و پوشیده ماندن زنان حتی مردان را داشته اند و این فرهنگ در دوره ی صفویه بسیار اهمیت داشته است در کل بی حجابی در دوره های مختلف تاریخ ایران به خصوص صفویه مفهوم نداشته، فقط چگونگی حجاب بین اقشار مختلف متفاوت بوده است.

کلیات تحقیق :

 مقدمه :

 انگیزه پدید آوردن پوشاک و اختراع جامه، ناشی از نیاز آدمی به دفاع تن خود در برابر عوارض طبیعی به ویژه سرما و گرما بوده است. اما همان طور که هر وسیله زندگی، هنگامی که پا از دایره رفع نیازهای ابتدایی و نخستین بیرون بگذارد، حالت تفنن به خود می گیرد و در طول زمان از شکل اولیه و صورت ساده خود بیرون می آید و وسیله هنرنمایی و ابراز سلیقه می گردد، تن پوش آدمیان نیز در سرگذشت بس شیرین خود به مقتضای اقلیم زیست و محل زندگی، میزان درجه تمدن و فرهنگ، عقاید مذهبی و آداب و رسوم، دستخوش دگرگونیهای بی شمار و شگفت انگیزی شده است که عوامل اجتماعی و اقتصادی و ارتباطی به ویژه سلیقه و ابتکار پوشندگان در تکامل و تنوع آن سهم بسزایی داشته است. بررسی تحول پوشاک نه تنها از نظر تاریخ و هنر قابل اهمیت است، بلکه از دیده جامعه شناسی و فهم روانشناسی ملتها نیز بسیار اهمیت دارد. در حماسه ملی ایرانیان، شاهنامه فردوسی توسی، استفاده از پوست و موی جانوران برای پوشانیدن تن و بر، به زمان هوشنگ پیشدادی نسبت داده شده است ولی آموختن رشتن پشم و تافتن نخ و بافتن پارچه و دوختن جامه از جمشید جم آن شهریار مبتکر دوران اساطیری است که بسیاری از اختراعهای دیگر نیز بدو نسبت داده شده است.

به طور کلی بررسی داستان تاریخی پوشاک و پوشش، جدا از بررسی تمدن و تاریخ اجتماعی و اعتقادی بشر امکان پذیر نیست، زیرا پوشاک مبین تحولات یک جامعه و در عین حال بیانگر تفاوت های است که میان اقشار آن جامعه وجود دارد.

 پیش از تاریخ و تاریخ متکی به باستان شناسی است؛ باستان شناختی خود دنباله ی تاریخ طبیعی است. با کمک باستان شناسان می توان پیشرفت بشر را دوره های پیش از تاریخ و دوران تاریخی تعقیب کرد؛ باستان شناسان نیز از طریق مدارک و اسناد مکتوب (در نقاطی که خط مورد استفاده قرار گرفته است) یا از طریق آثار باقی مانده (نقاشی، مجسمه، نقش برجسته)، البته در نقاطی که خط دیرتر کاربرد پیدا کرده اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهند. و از روی آنها پی می بریم که انسان در آغاز آفرینش نیازی به پوشش تن و سر نداشته زیرا بدنش پوشیده از مو بوده ولی در نتیجه ی تکامل و کم شدن موهای روی پوست بدن، که به لحاظ تاثیر اوضاع طبیعی رخ داده بود احساس نیاز به پوشاندن تن و سر برای دفاع از خود در مقابل گرما و سرما و سایر عوامل طبیعی در او قوت گرفت.

 همان طور که بشرمراحل اولیه ی تمدن را طی می کرد و پوشش او نیز همانند وسایل و تجهیزات زیست محیطی اش با دیگر جنبه ی تفنن و آرایش یافت و به مقتضای اوضاع طبیعی و اقلیمی، میزان درجه تمدن و فرهنگ، عوامل اجتماعی و اقتصادی و اعتقادی در طی قرون و اعصار تغییر شکل داد تا اینکه وسیله ای شد برای ابزار سلیقه و نماد اختلاف طبقاتی؛ یعنی قطع نظر از احتیاج و تغییرات جوی – محیطی، تغییرات فرم و جنس تن پوش را موجب شد، و به لحاظ میزان درجه ی تمدن و تسلط حکومت ها، کم کم تن پوش شکل معینی پیدا کرد که سبب به وجود آمدن مُد شد؛ مُد، از دیرباز تابع قدرت و تمدن ملت ها بوده است؛ و در هر دوره ای از تاریخ، بشر تابع یکی از حکومت های قدرتمند؛ مثلاً تمدن مصر و پوشاک آن که یکی از قدیمی ترین تمدن ها و مظاهر آن می باشد بوده هنگامی که ایران به دلیل قدرتمند بودن مهد تمدن مشرق زمین و حتی جهان آن روز (عهد باستان) به شمار می آمده بیش تر ملل آن روز خواه ناخواه تابع آداب و رسوم و فرهنگ و تمدن ایران زمین بوده اند کشفیات جدید باستان شناسی از نفوذ یکی از مظهرهای تمدن ایران یعنی تن پوش و مُد ایرانی در نقاط مختلف حکایت می کند.

 بنابراین مطالعه و تحقیق درباره پوشش تن آدمیان از آغاز تا امروز مستلزم مطالعه و تحقیق درباره چگونگی متحول شدن بشر و محیط زیست اش و اوضاع اجتماعی و فرهنگی او به طور کلی متمدن شدن او دارد.

۱ . ۱ ) بیان مسأله

 ۱ ) یکی از مهمترین مظاهر مهم فرهنگی در ایران عصرصفویه اعتقاد به پوشش و نوع لباسی است که بیانگر نگاه ایرانی به عصمت و خودپوشی بوده است. در این زمینه ایرانیان با عنایت به ساختار اجتماعیشان پوششی را انتخاب کرده بودند که مناسب با فرهنگ سنتی آنان بود. در نتیجه برای آگاهی بیشتر در این رساله به بررسی :

 ۱ ) آیا پوشش و حجاب بین طبقات مختلف مردم در دوره صفوی از اهمیت یکسان برخوردار بوده است ؟

 ۲ ) تأثیر فرهنگ جامعه و طبقات اجتماعی بر نوع پوشاک چگونه بوده است ؟

 ۳ ) آیا پوشش ایرانیان در دوره صفوی با دوره های قبل تفاوت قابل توجهی داشته است؟

 ۴ ) دیددگاه پادشاهان صفوی در رابطه با اروپائیان و حضور آنها در ایران چگونه بوده است ؟

پرسش اصلی تحقیق :

 ۱ . ۲ ) با توجه به عنوان مورد بررسی رساله که «حجاب پوشش در عصر صفوی» می باشد. سوالات زیر به عنوان پرسش اصلی تحقیق جهت آگاهی بیشتر پیرامون چگونگی پوشش و حجاب در این دوره مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است :

 ۱ ) زنان و مردان ایرانی در عصر صفویه چه نوع پوششی داشتند ؟

 ۲ ) آیا پوشش ایرانیان متأثر از شیوه زندگی سنتی آنان بوده است؟

 ۳ ) آیا ایرانیان از تغییر لباس استقبال می کردند؟

 ۴ ) آیا اروپائیان از نوع پوشش ایرانیان تأثیر پذیرفتند؟

 ۱ . ۳ ) پیشینه تحقیق :

 در زمینه لباس و نوع پوشش ایرانیان نوشته های مستقلی در تاریخ ایرانیان به نظر نمی رسد. آنچه که در این زمینه مناسب تشخیص داده شده نوع پوشش در بعضی از نوشته های سیاحان اروپائی تاورنیه و شاردن می باشد البته مورخین ایرانی بیشتر به جنبه های سیاسی تاریخ ایران توجه داشتند. همین طور تصاویر و عکسهایی که در سفرنامه ها آورده شده و میناکاری های باقی مانده از دوره صفویه در بررسی این موضوع بسیار به ما کمک می کند.

 ۱ . ۴ ) فرضیه ها

 اساس کار نگارنده در طول تحقیق بر مبنای این فرضیات است.

 ۱ ) لباس ایرانیان در دوره صفویه متفاوت و در عین حال تابع مقتضیات محلی و فرهنگی مناطق بود.

 ۲ ) به نظر می رسد پوشش ایرانیان تحت تأثیر سنتها و شرایط اقلیمی متنوع و متفاوت بوده است.

 ۳ ) جهانگردان و بازرگانان اروپایی که به وفور در دوره ی صفویه به ایران آمده اند تحت تأثیر فرهنگ و پوشش ایران قرار گرفته و علاوه بر اینکه خود از آن تقلید کرده اند بلکه آنرا به کشورهایشان برده و باعث ترویج آن در اروپا شده اند .

 ۱٫ ۵ ) اهداف تحقیق

 نگارنده از انتخاب و بررسی این پژوهش اهدافی را مدنظر داشته است که به اختصار به آنان اشاره می شود.

 ۱ ) گوشه ای از تاریخ اجتماعی ایران را جهت شناخت روحیات ملی بررسی می کند.

 ۲ ) سعی داشته با نگاهی نو به تاریخ لباس و انواع پوشش به شناخت فرهنگ سنتی ایران در عصرصفویه بپردازد.

 ۳ ) تفاوتی را که در نوع پوشاک و پوشش طبقات مختلف جامعه (اعم از زن و مرد) وجود داشته بیان نماید.

۱ . ۶ ) روش پژوهش :

 روشی که در این پژوهش استفاده شده است عمدتاً روش کتابخانه ای بوده است یعنی منابع و اسناد مربوطه به این دوره مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.

 ۲ . ۱ ) بررسی و معرفی منابع و مآخذ

 در بررسی پژوهش موردنظر منابع و مأخذ چندی مطالعه و استفاده شده که جهت شناسایی بهتر آنها را تقسیم بندی نموده و به ارزیابی مختصری می پردازیم :

 ۱ ) سفرنامه ها ؛

 ب) کتب ؛

 ج ) عکس ها و تصاویر .

 الف ) سفرنامه ها

 سفرنامه هایی که سیاحان و جهانگردان اروپائی در طی سفرهای خود نوشته و گردآورده بودند و در آن کل مسائل ایران اعم از مسائل فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی را بررسی کردند جز منابع دست اول این پژوهش می باشد و از آن جایی که بیشتر آنها همراه با گروه های تجاری از کشورهای اروپائی به ایران می آمدند با دربار در ارتباط نزدیک بودند و مطالب و اطلاعات دقیقی را در آثار خود گرد آورند.

 مهمترین این سفرنامه ها که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند عبارتند از :

 ۱ ) سفرنامه شاردن : شاردن شوالیه فرانسوی بوده است که در زمان شاه عباس دوم و شاه سلیمان در ایران به سر می برده است و در سفرنامه خود به بیان آداب و رسوم و طرز رفتارها و پوشاک ایرانیان و بسیاری از مطالب دیگر پرداخته است و حاوی مطالب مفیدی است در مورد آئین های ایرانیان از جمله تدفین، ازدواج، میهمانی و خواستگاری و به بررسی علایق ایرانیها از جمله رنگ مورد علاقه ایرانیان و سرگرمی آنها پرداخته و از همه مهمتر به توصیف کامل نوع پوشاک و چگونگی پوشش در این دوره پرداخته است که این پوشش از سر شامل می شود تا پوشش پاها و برای پژوهش موردنظر بسیار مفید بوده است.

 ۲ ) سفرنامه تاورنیه : ژان باتیست تاورنیه جهانگرد فرانسوی بوده است که در زمان شاه صفی و شاه عباس دوم در ایران بوده است وی نیز در سفرنامه خود به شرح آداب و رسوم و پوشش ایرانیان و بسیاری از مطالب دیگر راجع به ایران و ایرانیان پرداخته است  از جمله به توصیف انواع پوشش سر و بدن و پا و زینت آلات و جواهرات و انواع لباسهای که در خانه و خارج از خانه پوشیده می شده است پرداخته و به بررسی تفاوت نوع پوشش اعیان و طبقه های پائین و متوسط جامعه پرداخته است که باز از منابع دست اول بسیار مفید برای پژوهش موردنظر بوده است.

 ۳ ) سفرنامه دلاواله : پیترو دلاواله جهانگرد ایتالیایی بوده که او نیز مانند سایر جهانگردان به توصیف ایران و خصوصیات ایرانیان پرداخته است و توضیحاتی را نیز راجع به صنعت پارچه و پارچه بافی در ایران آن دوره داده است.

 از سفرنامه های دیگری که در مورد پوشش ایرانیان اثر صفوی مطالب مفیدی ارائه داده اند، سفرنامه سانسون و سفرنامه آدام اولئاریوس و همچنین سفرنامه کمپفر می باشند. که از توصیفات این منابع نیز براب تکمبل پژوهش مورد نظر بهره گرفته شده است.

ب ) کتب

 کتابهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مطالعات و تحقیقات می باشد این دسته از کتابها که در دوره ی نزدیک به دوره ی معاصر ما تعریف شده اند و منتشر گردیده اند از منابع دست دوم می باشند و مطالب بسیار مفیدی را که باز از روی منابع دست اول جمع آوری شده اند در اختیار ما قرار داده اند. از جمله کتاب تاریخ هفت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی مهرآساغیبی، شاهکارهای هنر ایرانی پرفسور پوپ، تاریخ اجتماعی ایران اثر راوندی، گنجینه ی تاریخ ایران عبدالعظیم رضایی، ایران در زمان صفویه نوشته تاج بخش، کتاب نگار زن نوشته حوری مقدم دایره المعارف زن ایرانی (۱) مصطفی اجتهادی، دایره المعارف اسلام، پوشاک در ایران زمین لیلا سودآور دیبا، کتاب پوشاک ایرانیان از دیرباز تاکنون نوشته جلیل ضیاءپور. صنایع ایران نوشته محمد حسن زکی، زن ایرانی در سفرنامه ها نوشته فرشته پناهی و زن در تاریخ نگاری صفویه نوشته عباسقلی غفاری فرد، فصلنامه فرهنگی پیمان تمام این کتاب ها مطالب مفیدی را برای این پژوهش ارائه می دهد مثلاً کتاب زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان فرنگی میترا مهرآبادی به توصیف نوع پوشاک زنان در زمان شاه عباس پرداخته که تا زمان شاه سلطان حسین را دربر می گیرد. حتی پوشاک ادیان دیگر از جمله زردشتی های اصفهان و ارامنه جلفا را در زمان شاه عباس بزرگ و شاه سلیمان صفوی را بیان می کند یا تاریخ صفویه جلد دوم به توضیح کامل پارچه بافی و انواع پارچه های دوره صفویه پرداخته همراه با عکس و تصویر لباسهای دوخته شده است و یا شکاهکاری هنر ایران پرفسور پوپ به بافته های عصرصفوی پرداخته و همچنین کتاب اروپائی ها و لباس ایرانیان به شرح تغییر لباس در عصر صفویان و نقش اروپائی ها در تغییر لباس پرداخته که به قصد وارد کردن اجناس خود به بازارهای ایران اقدام به عمل نموده بودند. و در صحت و سقم آنها جای تردیدی نیست. چون بامطالبی که در منابع دست اول آورده شده تناقضی ندارد.

« تدفین، ازدواج، میهمانی ها و نوع خوراک و خواسته های ایرانیان و پوشش و حجاب ایرانیان و رنگها مورد علاقه ایرانیان آداب و رسوم پادشاهان و قوانین دربار آنها است و حتی به بررسی سرگرمی ها و آئین های حمام رفتن، نوع بناها و آثار ایرانیان، معماری ایرانی و آداب و رسوم خواستگاری ایرانی پرداخته است.