جزوه و خلاصه درس تفسیر موضوعی قرآن کریم 2 (تفسیر موضوعی ج 4) معاد در قرآن
بر اساس کتاب جوادی آملی
منبع رشته الهیات پیام نور
97 صفحه با فرمت pdf
در این تحقیق می خوانیم:
چکیده: این پژوهش مختصر، پس از طرح مسأله معاد جسمانى که در معرض شبهات عقلى، علمى و دینى قرار گرفته است، نظر شیخ الرئیس را در این باب نقل و نقد کرده است. آنگاه، بعد از ردّ اجمالى سایر آراى موجود در این زمینه، با بیان اصول بنیادى حکمت صدرایى، حقیقت معاد جسمانى را آنگونه که مقصود کتاب و سنّت است، بررسى و به اثبات مىرساند.
یکى از مباحث جنجالبرانگیز دینى که همیشه مورد بحث و بررسى و دستخوش آرا و دیدگاههاى مختلف بوده است بحث معاد جسمانى است. در دلالت قطعى نصوص دینى بر معاد جسمانى جاى شک و تردید نیست؛ اما این آموزه دینى در طول تاریخ با چالشهاى فراوان عقلى و علمى مواجه بوده است؛ چالشهایى مانند امتناع اعاده معدوم و امتناع رجوع روح به بدن پس از جدایى و همسانىآن با تناسخ و شبهه آکل و مأکول و تعدّد بدن دنیوى یک شخص در طول حیات با تبدّل سلولها و تردید در تعلّق روح به هر یک از آنها و ناکافى بودن سطح زمین براى حشر جسمانى همه انسانهاى اولین و آخرین و ...
معاد جسمانى تنها با چالشهاى علمى و عقلى مواجه نیست؛ بلکه چالشهاى دینى را نیز در برابر خود دارد؛ مانند ناسازگارى آن با حشر انسانها بر اساس روایات به صورت اعمال و نیات خود (از قبیل حشر انسان به صورت خوک، گرگ، روباه، مورچه و ...) و دلالت پارهاى از روایات بر زیباروى و جوان بودن بهشتیان و یا زشترویى جهنمیان و یا بدقواره و عجیب و غریب بودن برخى از اعضا و جوارح آنها و دلالت آیات و روایات بر وجود درک و شعور و نطق براى اعضا و جوارح انسان و نیز دلالت آیات و روایات بر شدّت غیرقابل تصور عذاب و آتش براى جهنمیان، به گونهاى که کوهها و آسمانها و زمین در برابر آن تحمل مقاومت ندارند و یا دلالت آیات و روایات بر وسعت فوقالعاده جایگاه بهشتیان (جَنَّةٍ عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الأَْرْضِ(2)) و یا وفور غیرعادى نعمتها براى آنها (انهار من ...(3)) و یا همسران متعدد و... که همه اینها با بدن دنیوى سنخیت و سازگارى ندارد. روایات معراجیه نیز که دلالت بر این دارد که پیامبر اکرم(ص) در معراج با سرکشى به بهشت و جهنم، بهشتیان و جهنمیان را با قیافههاى دنیوى آنها مشاهده کرده است، به ظاهر با معاد جسمانى همخوانى ندارند؛ زیرا معلوم است که معاد جسمانى به معناى ظاهرى آن هنوز تحقق پیدا نکرده است.
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید:
در این تحقیق می خوانیم :
چکیده: اعتقاد به معاد و زندگى پس از مرگ، از موضوعاتى است که همواره بین پیروان ادیان و مذاهب، مورد بحث بوده است و همواره عده اى مخالف و عده اى موافق چنین آموزه اى بوده اند. در مقاله سعى کرده ایم اعتقاد به معاد را در عصر جاهلیت بررسى، و با آوردن شواهد تاریخى، قرآنى و ادبى (اشعار جاهلى) ثابت کنیم که آموزه «معاد» و زنده شدن پس از مرگ در ذهن بیشتر مردم عصر جاهلیت وجود نداشت، گرچه برخى از آنان به این آموزه معتقد بودند. در پایان نیز با بررسى سه فرقه «دهریه»، «زنادقه» و «البُلْیه»، که در عصر جاهلى وجود داشتند و با آموزه معاد مرتبط بودند، به این نتیجه مى رسیم که نه تنها جریان غالب در عصر جاهلیت عدم اعتقاد به معاد بود، بلکه در موارد متعدد، با پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نیز در این باره به مجادله مى پرداختند.
«جاهلیت» از «ج هـ. ل» است و جهل در مقابل علم. بدین روى، بسیارى از محققان اسلامى بر اساس مفاهیم قرآنى، «جاهلیت» را دوره جهل به خداى راستین و دین حق دانسته اند; اما گلدزیهر، ایزوتسو و برخى دیگر، «جهل» را در مقابل «حلم» (عقل) و «جاهلیت» را در مقابل «اسلام» قرار داده و گفته اند: در جاهلیت، «ارباب» داشتند، ولى اسلام بر اساس بینش توحیدى خود، رو
به «رب» آورد و به جاى وثنى مذهب بودن، توحید را مطرح کرد.
اما در اصطلاح تاریخ اسلامى، «جاهلیت» عصر پیش از اسلام ـ از زمان حضرت عیسى(علیه السلام) تا پیامبر خاتم(صلى الله علیه وآله) ـ را گویند و مردمان آن اعرابى بودند که پیش از اسلام در جزیرة العرب زندگى مى کردند و جاهل به «اللّه» بودند. این تعریف شامل قبایلى مانند «عدنانیان» در حجاز، «قحطانیان» در یمن، «عرب بائده» مثل عاد، ثمود و طَسَم و جماعت وثنى مذهب در وسط جزیرة العرب، اعراب یهودى در یمن، وادى القرى، خیبر و یثرب، مسیحیان در شام و حجاز، «صائبان» در حران، و زرتشتیان در بحرین مى شود. این واژه داراى معنایى وسیع است و بر تمام این اعراب، «عرب جاهلى» اطلاق مى شود.
قرآن در چهار مورد، به جاهلیت و آداب آن اشاره مى کند: (ظَنَّ الْجاهِلیّة) (آل عمران: 154); (حُکْم الجاهلیة)(مائده: 50); (تَبَرُّجَ الجاهلیة)(احزاب: 33); (حَمِیَّة الجاهلیّة)(فتح: 26) و گاه برخى از آداب عصر جاهلى را برمى شمرد; مانند: تغییر ماه هاى حرام،2«رَفَث» (جماع) و «فسوق» (دشنام و دروغ) و «جدال» در ایام حج،3 فخر فروشى،4 ازدواج با همسران پدران خود،5 به ارث بردن زنان،6 شرک، نیکى نکردن به پدر و مادر و کشتن فرزندان از بیم فقر،7 زنا،8 واداشتن کنیزان به زنا (بغى)،9 زنده به گور کردن دختران،10 مى گسارى،11 رباخوارى،12 قمار،13 تحقیر زن،14 مقدّس دانستن برخى حیوانات،15 و انکار معاد.16 البته این آداب در اشعار جاهلى و نقل مورّخان تاریخ هم آمده است.
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.
در این تحقیق می خوانیم:
اگر ما به جهان آفرینش نظرى بـیفکنیم مشاهده مى کنیم که سراسر جهان بـه طور یک پارچه در حرکت است ; حرکتى صعودى و تکاملى بـه سوى هدف. در میان این موجـودات عالم انسان هم, چنین سیرى را در پـیش دارد. این حرکت از آغاز تـشکیل نطفه شروع شده و بـا ملاقات پروردگار به اوج خود مى رسد
. خـدا در آیه اى از قرآن بـه این مطلب اشاره فرموده اسـت: ((یا ایهاالانسان انک کادح الى ربـک کدحا فملاقیه; اى انسان حقا که تو بـه سوى پـروردگار خود بـه سختـى در تـلاشى و او را ملاقات خواهى کرد
((. انسان در این سیر به ملاقات خـدا مى رسد خـداى تـعالى در جـایى مى فرماید: شک و شـبـهه نکنید و بـدانید ((واعلموا انکم ملاقوه
(( همه شما انسان ها بـه ملاقات پـروردگار نائل مى شوید. بـاز در جاى دیگر مى فـرماید: آن هایى که ملاقات پـروردگار را تـکذیب مى کنند, آن ها راه یافتـگان نیستـند, راهشان را پـیدا نکرده اند. حال این ملاقات پروردگار چیست؟
آیا معناى ملاقات مرگ است؟ یا این که مراد از ملاقات پروردگار, رسیدن به لذایذى است که خداى تبـارک و تعالى بـراى انسان فراهم کرده: نعمت بهشت, حورالعین, آب حوض کوثر آنى که ((لاعین رات و لا اذن سمعت)) آن چـنان نعمت هایى که نه گوش شنیده و نه چـشمى دیده است آیا منظور این است یا مراد از لقاءالله ((وجـه الله)) است
. انسـان بـاید آن قدر سـیر معـنوى کند تـا بـه آن درجـه بـرسـد
. حال از این سه معنا کدام یک مورد نظر است؟
حقیقت این است که درک این مطالب براى انسان مشکل است, چون ما محدودیم, در فلسفه ثـابـت شده انسان محدود است جلوش بـاز نیست, این انسان از مادرى بـه دنیا آمده و یک روزى هم از دنیا مى رود, این محدوده بـشر است. بـچه اى که در شکم مادر است, از عالم دنیا خبر ندارد, آن چه هست در شکم مادر است, غذاى او در آن جا ترتیب داده شده است. دفع سمومات در همان جا انجام مى گیرد. وقتى که پا به دنیا مى نهد یک دنیاى دیگرى را مى بیند
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.
![تحقیق درس اندیشه اسلامی 1 با عنوان معاد یا بازگشت [به حق]» در دیدگاه ملاصدرا و اقتضائات آن برای اخلاق دیوید بورل 9 صفحه word](http://failestoon.sellfile.ir/prod-images/206877.jpg)
![تحقیق درس اندیشه اسلامی 1 با عنوان معاد یا بازگشت [به حق]» در دیدگاه ملاصدرا و اقتضائات آن برای اخلاق دیوید بورل 9 صفحه word](../prod-images/206877.jpg)
در این تحقیق می خوانیم:
اخلاق، به عنوان رشته‌ای که به شیوه‌ای هنجاری به رفتار انسان می‌پردازد، در معرض تفسیرهای نظری گوناگونی است. با این حال، پیش‌فرض اصلی آن آزادی (اختیار) انسان است: پیش‌فرضی که ارسطو به طور خلاصه از آن به شایستگی ما برای دریافت ستایش یا سرزنش تعبیر می‌کند. بدین معنا که عمل به گونه درست ـ فارغ از اینکه چه تفسیری از آن داشته باشیم ـ هدف رفتار اخلاقی است نمی‌تواند صرفاً به معنای انجام آنچه که طبیعت اقتضا می‌کند باشد (آن‌هم یا به معنای انجام آنچه که غرایز ما اقتضا می‌کند، یا آنچه که هر کس انجام می‌دهد). بنابراین، پیش‌فرض رفتار اخلاقی، وجود هنجارهایی است. همین‌جاست که معمولاً بحث و نزاع اندیشمندان آغاز می‌شود: شأن و مقام چه کسی هنجارها را پایه‌ریزی می‌کند؟ با این حال در جهانی که ویژگی‌های مهم و برجسته آن منعکس‌کننده حکمت و فرزانگی خالقی بی‌همتاست، نمی‌توان خودِ طبیعت را به عنوان راهنمونی به رفتار درست، نادیده گرفت. در واقع، این همان دیدگاه ملاصدراست که در بحث از صدور/تجلی از «خدای واحد»، که همان خلقت باشد، پایه‌ریزی و در مسیر بازگشت انسان به «واحد(حق)» تثبیت می‌شود. بدین ترتیب، نمی‌توان هیچ گونه تفکیکِ ساده «باید» از «هست» را بر اساس الگوی خلقت تأیید کرد. ملاصدرا در قالب این الگو به تبیین آن در مرحله آغاز و نیز در مرحله بازگشت آن می‌پردازد که این مقاله در صدد توضیح آن است.
من درصدد بیان سیر و توسعه اندیشه‌های اندیشمندان اسلامی از اندلس تا مرکز شرق مدیترانه، با محوریت سه اندیشمند بزرگ جهان اسلام، سهروردی (1191ـ1154م)، ابن‌عربی (م 1240م) و ملاصدرا (1640 ـ 1572) هستم. همه این اندیشمندان به وضوح وامدار ابن‌سینا هستند، با این حال، هر کدام از آنها تلاش کرده‌اند که برای تبیین رابطه خالق و مخلوق شیوة فلسفی خاص خود در روند پژوهش را در پیش گیرند. از این رو، هر چند برنامة پژوهشی آنها، خواه به‌صورت فردی یا جمعی، به وضوح مسائل کلامی را در دسترس ما قرار می‌دهد، اما هر یک از آنها از برخی دغدغه‌های فلسفی نیز به‌عنوان فرعی از آن وظیفه محوری و اصلی استقبال کرده‌اند: سهروردی به معرفت‌شناسی، ابن‌عربی به یافتن راه‌های شرح و بیان آن رابطة منحصر به‌فرد و ملاصدرا به طرح مجموعه‌ای از مسائل فلسفی در حوزه و قلمرو وجود، به‌عنوان چیزی که از «وجود واحد» ناشی می‌شود می‌پردازد.
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.