در این درس نمره بیشتری بگیرید!
در بخشی از این تحقیق می خوانیم:
آیندهی بشریت از آن اسلام؛
«مکتب اسلام، یک مکتب مادی نیست، یک مکتب مادی _ معنوی است. مادیت را در پناه معنویت، اسلام قبول دارد. معنویات، اخلاق، تهذیب نفس. اسلام برای تهذیب انسان آمده است، ... همهی مکتبهای توحیدی برای انسانسازی آمدهاند. ما مکلفیم انسان بسازیم ... شما خانمها ... مکلفید انسان بسازید ... مقصد اسلام و همهی انبیا این است که آدمها را تربیت کنند، صورتهای آدم را آدم معنوی و واقعی کنند ... اگر انسان تربیت شد، همهی مسایل حل است ... انسان آگاه مهذب، همهی ابعاد سعادت را برای کشور تأمین میکند.»(1)
«سرنوشت حتمی، عبارت است از این که تمدن اسلامی یک بار دیگر بر مجموعهی عظیمی از دنیا پرتو خود را بگستراند، ... تمدن بر اساس یک فکر جدید، یک حرف جدید، یک نگاه جدید به مسایل بشر و مسایل انسانیت و علاج دردهای انسانیت است.
... با وضعی که امروز من در کشورمان مشاهده میکنم، با ریشههای عمیقی که تفکر اسلامی در کشور ما دارد، با حرکت بسیار وسیع و گستردهای که از اول انقلاب در راه تعمیق این اندیشه آغاز شده است و امروز به جاهای خوب هم رسیده است، به نظرم میرسد که این آینده برای نظام اسلامی، یک آیندهی قطعی و اجتناب ناپذیر است.»(2)
دیباچه
در شمارههای گذشته، به تاریخچهی پیدایش جوامع، وجود انبیا به عنوان پدیدآورندگان تمدن حقیقی، نقش روحیهی استخدام و منفعت طلبی انسان در سیر تمدنها، همچنین نقد و بررسی اهداف مادی و پایههای اجتماعی غرب و تصویر کنونی این جامعهی برخاسته از ویژگی منفعتجوی بشر اروپایی پرداخته شد، و بیان گشت که اگر چه این نگاه زمینی غربیها به عالم، موجبات توسعه و مدرنیته شدن مغرب زمین و دیگر ملل تابع را فراهم آورده است؛ اما فرجام چنین برداشتی صرفاً مادی، همانها را به سوی انحطاط و فروپاشی تنزل داده است.
همچنانکه شهید بزرگوار آیةالله مطهری در این زمینه مینویسد:
«در حدود چهار قرن پیش، یعنی در قرن شانزدهم، تحولی در علم و منطق پیدا شد ... بیکن نظر جدیدی ابراز کرد و گفت: ... آن علمی خوب است که انسان را بر طبیعت مسلط کند، آن علمی خوب است که به انسان توانایی بدهد. این بود که علم جنبهی آسمانی خودش را به جنبهی زمینی و مادی داد. ... برای اینکه انسان بیشتر بر طبیعت مسلط شود و بهتر بتواند زندگی کند و ... رفاهش را بهتر و بیشتر فراهم کند... علم برای قدرت و در خدمت قدرت، دانایی برای توانایی نه برای چیز دیگر ... تدریجاً بشر به جایی رسید که همه چیز در خدمت قدرت و توانایی قرار گرفت. الآن چرخ دنیا بر این اساس میگردد که علم به طور کلی در خدمت قدرتهاست... راهی که بیکن طی کرد، خواه ناخواه به آنچه ماکیاول گفته است، منتهی میشود.»(3)
از همین رو؛ دانشمندان و اندیشمندان متفکر امروز چنین تمدن مادهپرستی از آیندهی بشریت و پیشرفت و توسعهی علم و صنعت در نگرانی و حیرتند و علیرغم تسلّط روزافزون خود بر طبیعت هیچ نقطهی روشنی را در افق فردای خویش نمیتوانند ترسیم کنند:
«در کتابچهای با عنوان « آیا در واپسین روزها زندگی میکنیم؟» که آمباسا دور کالج کالیفرنیا آن را در سال 1982 منتشر کرده است، این پرسش مطرح شده که چگونه میتوان یقین داشت که این نسل، متعلق به واپسین دورهی تاریخ است؟ در پاسخ به این پرسش میخوانیم که اوضاع جهان هر چه بیشتر به سوی بیقراری و بیعدالتی و عدم ثبات و ناهنجاری میرود، بیاعتمادی نسبت به پیشبینیهای بدبینانه دربارهی پایان جهان، کمتر میشود... [و] این بار، بسیاری از اندیشمندانِ با اعتبار و سیاستمداران کهنهکارند که در این باره هشدار میدهند و وقوع خطری را پیشبینی میکنند که بسیار نزدیک است و در صورت بیتفاوت ماندن انسانها در برابر آن و عدم چارهاندیشی، ... آن را بدیهی و حتمی میدانند، تنی چند از رهبران جهان کنونی، صریحاً گفتهاند که اگر ما نتوانیم دشواریها و مسایل کنونی جهان از قبیل جنگ، افزایش جمعیت و آلایش محیط زیست را چاره کنیم، شمارش معکوس پایانیابی واپسین روزهای زندگی آدمی بر این کرهی خاکی آغاز خواهد شد.»(4)
سیمون دو بووار نیز از علم و تکنولوژی جدید چنین شکوه میکند:
«چه سوسیالیست و چه کاپیتالیست؛ انسان در همهی کشورها توسط تکنیک، خرد و شکسته شده است، در کارش هویت اصلی را از دست داده است، به زنجیر کشیده شده و خرف و احمق گردیده است، همهی گرفتاری و بدبختی و مصیبت، از این ناشی میشود که نیازهای انسان، پیوسته رو به افزایش نهاده و آدمی باید همواره برای برآوردن این نیازهای روزافزون، تلاش کند و هیچگاه هم بینیاز نشود ... تا زمانی که برای آدمی نیازهای روزافزون پدید میآید، گرفتاری و دشواریهای او نیز روزافزون است. این سقوط از کی آغاز شده است؟ از روزی که علم را بر حکمت برتری دادند و سودمندی را بر زیبایی برتر شمردند. اینها همه با رنسانس، فردگرایی و با کاپیتالیسم و با علم زدگی پدید آمد. اینک که به اینجا رسیدهایم چه باید کرد؟ باید کوشید که در خویشتن خویش و در پیرامون خویش حکمت و احساس زیبایی را پدید آوریم تنها یک انقلاب اخلاقی و نه اجتماعی و سیاسی و نه تکنولوژیک؛ میتواند انسان را به حقیقت از دست رفتهاش باز گرداند.»(5)
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.