دستورالعمل آزمایشگاه تکنولوژی بتن مطابق با استاندارد ایران و ذکر استانداردهای DIN – BS – ASTM – AC
پیشگفتار
هدف از تألیف این مجموعه آشنایی دانشجویان دانشگاهها (در مقطع کاردانی و کارشناسی) و دیگر مراکز آموزش عالی و با تکنولوژی بتن نگاشته شده است. گسیختگی و خرابی تعداد زیادی از سازه‌های بتنی در زلزله‌های اخیر ایران زلزله‌های ویرانگری مانند طبس – منجیل – رودبار – بیرجند – قائنات – بم … روشنگر این واقعیت است که مهندسین به اندازه کافی با بتن آشنا نمی باشند. در نتیجه این ناآگاهی در ارتباط صحیح اجزاء بتن برای رسیدن به مخلوط مناسب و همچنین اجرای صحیح کارهای بتنی دقت کافی صورت نمی گیرد. به نظر می‌رسد که گاهی اثرات آب، هوا، دما و شرایط محیطی به حساب آورده نمی شود و لذا اطمینانی در مورد پایایی و دوام سازه‌های بتنی به وجود نمی آید
هم اکنون تولید سالیانه سیمان در کشور به 32 میلیون تن رسیده است (سرانه هر نفر تقریبا 500 کیلوگرم) و در نظر است تا پایان برنامه چهارم اقتصادی این میزان تولید به 80 میلیون تن برسد (سرانه هر نفر تقریبا 1000 کیلوگرم) این میزان تولید سیمان که بخش عمده آن در تولید بتن و فرآورده‌های بتنی مصرف می‌شود نشانگر اهمیت بتن به عنوان مصالح ساختمانی برتر قرن می‌باشد. در این راستا اجباری شدن تعدادی از استانداردهای مصالح ساختمانی از جمله سیمان – شن – ماسه – بتن آماده … به بهبود کیفیت سیمان و فرآورده‌های بتنی کمک فراوانی نموده است ولی متاسفانه هنوز تا رسیدن به مرحله بهره گیری کامل از کیفیت کامل بتنهای تولید شده و مصرف شده در کشور فاصله زیادی وجود دارد.
سریعترین راه رسیدن به این هدف ارتقاء سطح دانش و فرهنگ عمومی استفاده از بتن به عنوان مصالح ساختمانی ممتاز می‌باشد. از این روست که تقریبا در تمامی دانشگاههای کشور مسابقات متعددی در زمینه بتن صورت می‌گیرد و به علاوه دو انجمن بزرگ بتن ICI (انجمن بتن ایران) و ACI (انجمن بتن امریکا) همه ساله به منظور آگاهی و آموزش و ترغیب مهندسین نسل‌های آینده اقدام برگزاری مسابقات متعددی می‌نماید گرچه اذعان دارم که هنوز برای کم کردن فاصله خود با استانداردهای جهانی در زمینه تولید علم راه طولانی در پیش داریم ولی در خصوص امر پژوهش و تحقیقات در زمینه بتن فعالیتهای خوب و چشمگیری در چند سال اخیر توسط اساتید و دانشجویان علاقه مند صورت گرفته است و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی موفق به کسب رتبه‌های مناسبی در مسابقات کشوری و جهانی شده اند
نگارش این مجموعه بر اساس سر فصلهای تعیین شده از طرف وزارت علوم تحقیقات و فن آوری صورت گرفته است در هر آزمایش ابتدا شرح مختصری از نکات و مزایای و اهمیت و کاربرد آزمایش داده شده و سپس روش آزمایش و استانداردهای آن قید شده است. در این مجموعه به استانداردهای آمریکا (ASTM , ACI) انگلستان (BS) ایران (استاندارد ملی ایران و دفتر امور فنی و تدوین معیارهای سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (دت) توجه شده است
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول - خمیر سیمان
آزمایش شماره 1 روش تعیین جرم حجمی سیمان
آزمایش شماره 2 روش تعیین درجه نرمی سیمان
آزمایش شماره 3 روش تعیین غلظت خمیر نرمال سیمان
آزمایش شماره 4 روش تعیین زمان گیرش اولیه و نهایی خمیر سیمان
آزمایش شماره 5 روش تعیین انبساط سیمان (سلامت سیمان)
فصل 2 - سنگدانه‌ها
آزمایش شماره 6 روش دانه بندی شن به وسیله الک
آزمایش شماره 7 روش تعیین درصد رطوبت کلی سنگدانه‌ها و درصد جذب آب
آزمایش شماره 8 روش دانه بندی ماسه توسط الک و تعیین ضریب نرمی
آزمایش شماره 9 روش تعیین وزن واحد و فضای خالی سنگدانه‌ها
آزمایش شماره 10 روش تعیین وزن مخصوص ظاهری و وزن مخصوص انبوهی شن و ماسه
آزمایش شماره 11 روش تعیین خاک رس لای و گرد و خاک در ماسه به روش SE
آزمایش شماره 12 روش آزمون کلوخه‌های رسی و ذرات خرد شونده در سنگدانه‌ها
آزمایش شماره 13 روش تعیین مصالح ریزتر از 75 میکرون
آزمایش شماره 14 روش تعیین درصد سائیدگی در مصالح سنگی به وسیله دستگاه لوس آنجلس
آزمایش شماره 15 روش تعیین ضریب تطویل و تورق سنگدانه‌ها
فصل 3 - بتن
آزمایش شماره 16 طرح اختلاط بتن بر اساس 882-BS- ACI-318-83
آزمایش شماره 17 روش نمونه برداری از بتن تازه
آزمایش شماره 18 روش تعیین ضریب شلی (اسلامپ) برای بتنهای خمیری
آزمایش شماره 19 روش تعیین کارایی بتن تازه (درجه تراکم) برای بتنهای با سنگدانه تا قطر 40 میلی متر
آزمایش شماره 20 روش تعیین کارایی بتن تازه (ضریب تراکم) برای بتنهایی با سنگدانه تا قطر 40 میلی متر
آزمایش شماره 21 استاندارد قالبهای آزمایشی بتن
آزمایش شماره 22 ساختن و عمل آوردن نمونه‌های آزمایشی در آزمایشگاه برای آزمونه‌های فشاری – خمشی – کششی
آزمایش شماره 23 روش تعیین درصد فضای خالی (هوا) در بتن خمیری
آزمایش شماره 24 روش تجزیه بتن تازه
تعداد صفحات: 170