این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 120 صفحه می باشد.
اهمیت مطالعاتی
تعاریف و اصطلاحات
بمنظور آشنایی هر چه بیشتر با سری استانداردهای ایزو 9000 برخی از تعاریف آن اصلی که در این تحقیق بکار رفته است به شرح زیر ارائه میگردد.
1- ایزو (ISO)
ایزو مخفف سازمان بین المللی استاندارد میباشد که وظیفه تدوین استاندارد های اساسی در زمینههای مختلف و در سطح بینالمللی را به عمده دارد اینگونه استاندارد ها ارزش جهانی داشته که بعضی از کشورهای عضو سازمان بینالمللی استاندارد ،استانداردهای تدوین شده را مستقیماً به عنوان استاندارد ملی یا استانداردهای مشترک پذیرفتهاند و برخی دیگر آنرا با تغییراتی به عنوان استاندارد ملی خود برگزیدهاند.
2- ISO 9000
عدم وجود اطمینان کافی از کیفیت و خدمات برای خریداران و فروشندگان زمینه را فراهم نمود تا قوانین و روشهایی تدوین گردد که این عدم اطمینان از سطح کیفی محصولات و خدمات کاهش یابد. این وظیفه مهم را سازمان بینالمللی استاندارد به عهده گرفت و با بهره گیری از استانداردها و تجارب موجود و همچنین مشارکت کارشناسان و متخصصان کشورهای عضو اقدام به تدوین استانداردهایی تحت عنوان سیستمهای کیفی نمود که این استاندارد به سری 9000 معروف هستند بطور کلی استاندارد های سری 9000 از شش استاندارد تشکیل شده است که یک استاندارد در مورد واژهها و دو استاندارد راهنما برای بکارگیری مدلهای تضمین کیفیت و سه مدل تضمین کیفیت میباشد که هر کدام بطور مختصر زیر تعریف میگردند :
1) مدل استاندارد 9001
این استاندارد در برگیرنده ضروریات در کل ساختار یک سازمان برای تضمین کیفیت در تمامی مراحل شامل طراحی، توسعه، تولید، نصب، تاسیسات و خدمات میباشد.
2- مدل استاندارد 9002
این استاندارد در برگیرنده ضروریات برای تضمین کیفیت فقط در بخش تولید و نصب میباشد در این استاندارد توانایی واحد تولیدی یا شرکت خدماتی فقط در بخش تولید و تاسیسات مورد ارزیابی و تطبیق قرار میگیرد.
3- مدل استاندارد 9003
این استاندارد در برگیرنده نیازها برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمون نهایی است در این استاندارد توانایی واحد تولیدی یا شرکت خدماتی در بازرسی و آزمون نهایی مورد ارزشیابی و تطبیق قرار میگیرد بنابراین شرکتها و موسسات تولیدی و خدماتی میتوانند بنا به ضرورت و نیاز سازمان خود یکی از سه مدل فوق را جهت اجرای استاندارد جهانی انتخاب و پس از اجرا از سازمان معتبر جهانی درخواست گواهینامه نمایند . بدیهی است که مدل 9001 بخاطر اینکه تمامی واحدها و بخشهای تولید را تحت تاثیر قرار میدهد نسبت به دو مدل دیگر از اعتبار بیشتری برخوردار است.
4-مدل استاندراد 9004
این استاندارد بینالمللی یک مجموعه ثابتی از عناصر را توصیف میکند که به وسیله آن میتوان سیستمهای مدیریت کیفیت را توسعه داده و اجرا نمود انتخاب عناصر مناسبی که در این استاندارد بینالمللی گنجانده شده و حدود پذیرش و کاربرد این عناصر توسط یک شرکت، بستگی به عوامل مانند بازار مورد نظر ماهیت فرآورده، فرآیندهای تولید ونیازهای مشتری دارد در نتیجه در این گروه از استاندارد ها به روشهای آماری تعیین نیاز مشتریان ،تعیین مسئولیتهای کارکردی بخشها در این رابطه و اهمیت تعیین سود وزیانهای بالقوه که متوجه سازمان اسب تاکید میگردد ..
3- فرآیند
مجموعهای از منابع و فعالیتهای مرتبط که ورودیها را به خروجی تبدیل میکند منابع شامل نیروی انسانی تجهیزات، وسایل ، تکنولوژی و روشهای انجام کار میباشد.
4- فرآورده
نتیجه فعالیتهای یا فرآیندها را فرآورده گویند فرآوردهها میتواند شامل خدمات، سخت افزار ، مواد فرآیند نشده، نرم افزار و یا ترکیبی از آنهاست همچنین فرآورده ممکن است ملموس باشد ( مثل مجموعهها و مواد) یا غیر ملموس (مثل اطلاعات) یا ترکیبی از آنها باشد.
5- مشتری
دریافت کننده فرآوردههایی که توسط تامین کننده فراهم شده است را مشتری گویند در شرایط قراردادی میتوان مشتری را خریدار نامید . واژه مشتری ، مشتری نهایی، مصرف کننده تاجر یا خریدار را شامل میگردد.
مشتری میتواند داخلی (کارکنان سازمان) یا خارجی باشد .
6- تامین کننده
سازمانی است که فرآرودههایی را برای مشتری تهیه میکند تامین کننده میتواند تولیدکننده، پخش کننده ، وارد کننده ،مونتاژ کننده و یا سازمان خدماتی باشد تامین کننده میتواند داخل و یا خارج سازمان باشد
7- کیفیت
مجموعه ویژگیهای یک جوهره که در برگیرنده توانایی آن در برآوردن نیازهای بیان شده تلویحی باشد البته واژه کیفیت را به تنهایی نباید درجه عالی بودن و برتری از دیدگاهی مقایسهای و یا از نظر کمی و یا از نظر کمی برای ارزیابی فنی بکار برد برای بیان این مفاهیم باید صفات مناسبی را بکار برد مانند کیفیت نسبی ، سطح کیفیت.
8- سیستم
واژه سیستم به زبان ساده یعنی یک کل سازمان یافته یا پیچیده و یا به عبارت دیگر سیستم ترکیبی از چند جزء یک کل واحد یا پیچیدهای را تشکیل دهند ، گفته میشود برای سیستم تعاریف مختلفی ارائه گردیده که ذیلاً به بعضی از آنها اشاره میگردد.
پرتالنفی ، سیستم را مجموعهای از واحدهای مرتبط به یکدیگر تعریف میکند.
سیستم عبارت است از آرایش منظم اجراء و عناصر که به منظور تامین یک هدف معین و مشخص طراحی شده است.
سیستم عبارت است از یک گروه بندی منتظم از عناصر مجزا ودر عین حال مرتبط هستند یعنی آن را معمولاً به معنای معیار ، مقیاس ،میزان مدل ، الگو، نمونه، اندازه و امثال آن استعمال میکنند و بسیاری از مردم از معنی دقیق آن در علم و صنعت و تکنولوژی آگاهند اما این وصف تعریف دقیق استاندارد از نظر علمی و فنی بسیار دشوار است تا کنون تعاریف فراوانی از استاندارد شده است که در اینجا تعدادی از این تعاریف ارائه میگردد.
9-استاندارد
نوشتهای است که از طرف یک سازمان مشخص پذیرفته و تحت همین عنوان منتشر شده و متضمن راه حلی برای انجام دادن یکنواخت یک وظیفه فنی باشد که به نحو مکرر روی میدهد.
استاندارد کردن عبارتست از کار تنظیم و کاربرد قواعدی برای یک اقدام منظم درباره فعالیت خاص برای منفعت همه آنهایی که زیربطاند و با همکاری آنهابه منظور ایجاد صرفهجویی کلی مطلوب با توجه به شرایط عملکرد و نیازمندیها ایمنی .
استاندارد کردن از دیدگاه صنایع که در یک بازار خاصی اعمال شود عبارت است از توافقی در زمینه کاربرد یکنواخت تکنولوژی بین رقبا و مشتریان آنها برای بهتر کردن کیفیت و حصول اطمینان از کار یک محصول با قیمتی مناسب و عرضه مداوم و ایمنی مصرف کننده و حفاظت محیط و سازگاری کالاها و خدمات با یکدیگر و با هم کارکردن آنها و سازده کردن به منظور بهتر قابل مصرف شدن آنها و کارآئی تولید.
10- تطابق
برآورده شدن خواستههایی مشخص را تطابق گویند.
11- بازرسی
فعالیتهایی چون اندازه گیری ،بررسی ، سنجش و آزمایش یک یا چند خصوصیت یا جوهره و مقایسه نتایج آن با خواستههایی مشخص و تعیین اینکه هر یک از خصوصیات با مشخصات معین تطابق دارد یا خیر.
12- خود بازرسی
بازرسی کارهای انجام شده توسط انجام دهندة کار بر طبق مقررات مشخص را خود بازرسی گویند.
13- خط مشی کیفیت
تمایلات و سخت گیریهای کلی یک سازمان نسبت به کیفیت که توسط مدیریت عالی آن بطور رسمی بیان میگردد . خط مشی کیفیت یک از عناصر کلی سیاست شرکت است که توسط مدیریت عالی آن شرکت تعیین میگردد.
14- مدیریت کیفیت
تمامی فعالیتهای، مدیریتی که خط مشی کیفیت ،اهداف و مسئولیتها تعیین نموده و آنها را با وسایلی چون برنامه ریزی ، کیفیت ، کنترل کیفیت، تضمینکیفیت، بهبود کیفیت و در درون نظام کیفیت به اجرا در میآرود.