استرس یکی از مفاهیم مهم در مطالعه روانشناسی و بهداشت روانی به شمار می آید واژه استرس به کیفیات گوناگونی در زندگی اطلاق می شود و به عنوان علل بسیاری از دردها، ناراحتیها و بیماریها تلقی می شود. مردم عادی آن را پدیده ای رنج آور و ناخوشایند می دانند. پزشکان مسئله را از دید واکنشهای فیزیولوژیک نگاه می کنند. روانپزشکان بنا را بر فشارهای عصبی و به کار بردن مکانیسم های سایکو فیزیولوژیک میگذارند و بالاخره روانشناسان آن را مسبب تغییر رفتار و حالات هیجانی و بحرانی میدانند. فرضیه بحرانها نیز به این منظور اکثراً همراه با استرس به کار برده می شود. پس استرس را می توان به عنوان روندی تلقی کرد که طی آن عوامل استرس زا باعث بروز تغییراتی می شوند که با سلامت انسان ارتباط دارد. یک عمل متقابل بین افراد و محیط است.
اساس این فرضیه بر این قرار دارد که انسان و شخصیت او مرتباً با بحرانهای مختلف زندگی که باعث بهم خوردن تعادل جسمی- روانی می شود مواجه است که اکثراً هم همراه با عدم تعادل و اختلالات عاطفی و رفتاری است در این موقع با فعالیتهای مختلف فیزیولوژیک و روانی دستگاههای هومئوستازی بدن به کار میافتد، تا تعادل به هم خورده را دوباره برقرار نماید. هومئوستازی (Homeostasis) مفهومی است بیولوژیک و حاکی از وجود تمایل حیاتی و بنیادی است که در آن ارگانیسم میل دارد تنشهای حاصل از تحریکات محیطی را از بین برده و به حالت قبل از تنش و یا آرامش بار گرداند. کانن (Canon) هومئوستازی را این طور بیان می کند: «هومئوستازی مکانیسمی است پویا و متضمن سازگاریهای فوق العاده منعطف و متحرک و پیوسته بین آشفتگی و تعادل ارگانیسم عمل می کند».
استرس
سندرم انطباق عمومی
واکنشهای فیزیولوژیک به استرس
واکنش های روانی یا سایکولوژیک به استرس
فهرست منابع:
کتاب نامه انگلیسی:
شامل 19 صفحه فایل word
انسان در زندگی روزمره خود با استرس ها و فشارهای متعدد ی روبرو است. دوران نوجوانی که ا ز آن به نام دوره بحران طوفان و استرس تا دوره زایش دوباره یاد کرده اند یکی از حوادث پراسترس زندگی هر فردی است. نوجوان در این دوره از طرفی با گذر از دوره کودکی به بزرگسالی با تغییرات وسیع جسمانی و رشد شناختی مواجه بوده و از طرف دیگر با مسائلی همچون رشد هویت، دستیابی به استقلال از خانواده در عین حفظ ارتباط با آن، پذیرفتن نقشهای اجتماعی در ارتباط با گروه همسالان و تصمیمگیری درباره آینده و شغل روبرو است. دوران نوجوانی زمان کشف یا آگاهی از ارزشهای فرهنگی و معنوی ودوران تضادها وتعارضها، تخیل و رویاها وسن مشکلات و مسائل اوست. استرس های نوجوانی گستره ای از وقایع روزمرهای همچون، انجام ندادن تکالیف مدرسه، نداشتن آمادگی کافی برای امتحان، گم کردن وسایل و اختلاف با دوست همکلاسی تا وقایع عمده ای همچون طلاق والدین، اعتیاد یکی از والدین، بیماری یا مرگ یکی از اعضای خانواده را دارد. به اعتقاد هولمز و راهه (1967) هر حادثه ای که نیاز به سازگاری قابل ملاحظه ای در زندگی فرد داشته باشد ممکن است استرس زا باشد. آنچه که این موضوع را با اهمیت تر جلوه میکند، شیوه کنار آمدن با این استرس زا هاست. برخی افراد به هنگام وقوع مشکل تمام نیرو و اندیشه خود را در جهت حل مشکل بسیج مینمایند وبرخی بر عکس به عوارض و پیامدهای مشکل می پردازند به گونه ای که تنها سعی میکنند از پیامدهای هیجانی آن بکاهند، در حالیکه مشکل همچنان به قوت خود حل نشده باقی است. درهر صورت، استرس بر این دو دسته افراد آثار متفاوتی برجای میگذارد. دسته اول افرادی سازگارتر کم استرس تر و خوش بین ترند چون به مشکل به عنوان موضوعی حل شدنی می نگرند و دسته دوم رنجورتر مضطرب تر، افسرده تر وبدبین ترند چرا که استرسها را همچون کوهی که سایه خود را بر زندگی آنها گسترانیده، می بینند. در این میان نوجوانان با دلمشغولی هایی همچون تکلیف مدرسه، سازگاری با گروه همسالان، برآورده کردن تقاضاهای والدین ، انتخاب رشته تحصیلی و آمادگی برای کنکور دانشگاه و اندیشیدن به آینده تحصیلی و شغلی مواجهند که هر یک به نوبه خود فشار روانی عدیده ای را به زندگیشان تحمیل میکند. در این میان آنچه که اهمیت و ضرورتش را نمایان میسازد قدرتمند کردن نوجوانان به شیوه ها و راهکارهایی صحیح در جهت کنار آمدن با این استرس زاهاست، تا بتوانند از این مراحل با حفظ سازگاری و سلامت روان عبور کرده و با مشکلات به عنوان پدیدههایی حل شدنی مواجه شوند، نه آنکه از آنها اجتناب کنند.
مقدمه
1-1- بیان مساله
1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق
1-3- اهداف تحقیق
1-4- فرضیه های پژوهش
1-5- متغیرهای پژوهش
1-6- تعاریف نظریو عملیاتی متغیرها
خلاصه
مقدمه
2-1- استرس یا فشارروانی
2-2- تعریف استرس
2-6- استرس نوجوانی
2-7- تعریف کنار آمدن
2-8- عوامل موثر بر استرس و کنارآیی
2-9- سبک اسناد
2-10- سلامت روان و ابعاد آن
2-11- آموزش مهارتهای مدیریت بر استرس
2-12- مروری بر پژوهشهای پیشین
خلاصه
مقدمه
3-1- جامعه آماری
3-2- نمونه پژوهش
3-3- شیوه نمونهگیری
3-4- ابزارهای اندازهگیری
3-5- روش اجرای پژوهش
3-6- طرح تحقیق
3-7- روشهای آماری در تحلیل داده ها
خلاصه
4-1- داده های توصیفی پژوهش
4-2- آزمون فرضیه های پژوهش
خلاصه فصل چهارم
مقدمه
5-1- خلاصه و نتیجه گیری
5-2- بحث و جمع بندی (بحث دریافته ها)
5-3- محدودیت های پژوهش
5-4- پیشنهادات
فهرست منابع فارسی
روش حل مشکل
ناخشنوی و افسردگی
مقابله با نگرانی واضطراب
مروری بر دوره شیوه های کنار آمدن با استرس
آموزش تنفس و انبساط
شامل 248 صفحه فایل word
استرس کارکنان
مواردی چون فرهنگ سازی ، جایگاه سازمانی و ... از جمله رفتارهای سازمانی هستند که همواره در تحلیل های کلان از یک موسسه و بنگاه اقتصادی ، مورد توجه قرار می گیرند . برای یررسی و شناخت رفتار ها ، مطالعات و روش های فراوانی وجود دارد که در چارچوب روش های علمی و تخصصی انجام می شود . از این رو با توجه به اهمیت موضوع توصیه می شود . سازمان ها ، موسسات و بنگاه های اقتصادی با مشاوره کارشناسان به بررسی رفتار های فردی ، گروهی و یا سازمانی خود اقدام نمایند . در این بخش ، برخی از نتایج کلی مطالعات رفتار شناسی را درباره استرس و اضطراب کارکنان و مدیران را پی می گیریم .
آدمی برای آنکه به طرز بهنجاری به کار و کوشش بپردازد بایستی کمی استرس احساس کند . بر انگیختگی هیجانی ملایم ،آدم ها را در جریان کاری که به عهده دارند هشیار نگه می دارد . آدمی هنگام روبرو شدن با استرس با آن دسته از الگو های رفتاری روی می آورد که پیش از آن برایش کارائی نداشته است . به عنوان مثال ، یک آدم محتاط ممکن است محتاط تر هم بشود و سرانجام به کلی کناره بگیرد . و یک آدم پرخاشگر ممکن است کنترل خود را از دست بدهدو بی مهابا همه چیز را در هم بکوبد .
عموم مردم بیشتر وقت مفید خود را در محیط کار می گذرانند به همین دلیل شرایط محیط کاری تاثیرات بسزائی را در تامین سلامت روانی افراد را دارد . به اختصار برخی ار عوامل که تاثیر زیادی در ایجاد استرس ناشی از کار دارند در ذیل ذکر گردیده است .
1- شرلیط کاری :
عواملی چون شرایط نا مطلوب کاری ، تند کاری ، تلاش طاقت فرسای فیزیکی ، ساعات بسیاری را در محیط کار گذراندن و پرکاری مفرط ، موجب اختلال در سلامت روانی می شود .کار خسته کننده و تکراری و محیط نامطلوب فیزیکی و روانی از جمله : سروکار داشتن با افراد تند خو و همکاران پرخاشگر علاوه بر اختلال سلامت روانی موجب کاهش سلامت جسمانی نیز می شود این افراد زودتر و بیشتر از افراد دیگر به بیماری مبتلا می شوند و دیرتر بهبود می یابند .
2- تراکم کاری :
بعضی افراد زمانی که خیلی نزدیک به دیگران کار می کنند احساس ناراحتی می کنند در حالی که اگر عده ای در کنار بقیه کار نکنند احساس تنهائی می کنند . در هر حالت تراکم کاری (مثبت یا منفی ) می تواند ایجاد استرس نماید.
3- ابهام نقش :
اگز شخص اطلاع کافی از شغل و کاری که به عهده گرفته نداشته باشد بدین معنی که اهداف کاری وی چنانچه باید و شاید واضح و صریح نباشد و او نتواند با این اهداف و انتظارات خود ، همکاران و مسئولیت های محوله ارتباط درستی برقرار سازد این حالت باعث ایجاد نارضایتی شغلی و استرس و اضطراب در کارمند می شود .
4- تعارض شغلی :
اگر شخص در محیط کار خود با وظایف یا نیازهائی مواجه شود که واقعا علاقه ای به انجام آنها نداشته و یا اینکه تصویری از انجام آن کارها در ذهن نداشته باشد . متداول ترین مورد در این زمینه هنگامی دیده می شود که فرد بین دو گروه مختلف که دو خواست و دو هدف متفاوت دارد واقع شود و به دو سو کشیده شود و یا در شرایطی قرار گیرد که بین خواسته ها و انتظاراتی که از او می رودتعارض وجود داشته باشد .افرادی که به مشاغل اداری و تخصصی اشتغال دارند بیشتر از بقیه در معرض این فشار ها قرار داشته و آسیب پذیر ترند .
5- مسئولیت :
موجب استرس است و به نحو چشمگیری به افسردگی ، اضطراب و روانپریشی منجر می شود . هر چه میزان مسئولیت فرد در مقابل دیگران بیشتر شود وی باید دقت و زمان بیشتری را در واکنش و برخورد با سایرین صرف کند و در نتیجه استرس نیزبیشتر خواهد شد .
6- روابط با مافوق :
در شرایطی که کارکنان رئیس خود را فردی با فکر و ملاحظه کار احساس می کنند روابط دوستانه ای ایجاد می شود که بر اساس اعتماد متقابل ، احترام و صمیمیت بوده ، موجب عدم بروز استرس بر کارکنان خواهد شد . کارکنانی که احساس کنند رئیس مراعات آنان را نمی کند و نسبت به منافع آنان بی تفاوت است تحت استرس بوده و بیستر در معرض اختلال روانی هستند .
7- روابط با زیر دستان :
دعوت به تقسیم کار و مشارکت می تواند در برخی از مدیران ایجاد استرس از جمله احساس تنفر و اضطراب گردد .
8- روابط با همکاران :
نبودن روابط خوب بین همکاران عامل اساسی و محور بی اعتمادی ، عدم صمیمیت و رقابت نا سالم یکی از عوامل مهم ایجاد استرس است .
9- عدم امنیت شغلی :
در شرایط فعلی دنیا هیچ شغلی دائمی نیست و حفظ شغل و بقای آن بستگی به میزان فعالیت خود فرد دارد ولی عدم آگاهی از این موضوع موجب ترس از کنار گذاشته شدن و بازنشستگی یکی از فشار های روانی است . ترس از تنزل مقام یا کنار گذاشته شدن در افرادی که می دانند به مدارج بالا و بالا ترین سطح پیشرفت در کار خود رسیده اند بسیار شدید تر است . این افراد به پرکاری می پردازند تا همچنان خود را در اوج نگهدارند و در عین حال می کوشند عدم احساس امنیت شغلی را مخفی کنند و بدین ترتیب بیش از پیش در معرض استرس قرار می گیرند .
استرس نوعی نیاز جسمی یا ذهنی است که در ما پاسخ های خاصی را بر می انگیزد . و به ما امکان می دهد تا با خطر مبارزه کنیم یا از آن بگریزیم . مقادیر کم استرس قادر است عملکرد شما را در اوضاع و احوال خاصی مثل ورزش و کار بهبود بخشد . اما استرس بیش از حد می تواند زیان های فراوانی را به فرد و سازمان وارد آورد . که در زندگی امروزی تمام سازمان ها را برای مقابله با اینگونه استرس تشویق نموده است در ادامه مقاله به توضیح نشانه های استرس شغلی می پردازیم که اولین راه مقابله با آن شناخت کامل آن از تمامی جهات می باشد .
نشانه های استرس شغلی :
در اینجا تنها به نشا نه های رفتاری اشاره شده است.نشا نه های رفتاری فردی مانند خودداری از کار کردن ، نشا نه های رفتاری : که خود بر دو نوع است بی اشتها یی، رفتار ستیزه جویانه در برابر خا نواده . به مصرف روز افزون دارو ، پرخوری یا پیامدش به سازمان یا تشکیلات اداری بر می گردداز جمله غیبت از کار، طور کلی نشانه های رفتاری . افزایش حوادث ناشی از کار و فقدان بهره وری رها کردن شغل،به طور خلاصه ، استرس شغلی را می توان با توجه به نشانه هایی که در فرد ظاهر می شود زخم معده، خلق و خوی افسرده یا دشمنی و عناد ورزی مشاهده کرد و همچنین استرس را می توان با ملاحظه عملکرد فرد در محیط کار مانند غیبت از کار یا از دست دادن بهره وری تشخیص داد.
عوامل استرس شغلی در محیط کار
عبارتند از : ویژگیهای نقش، روابط کاری، ساختار و جو سازمانی. چگونه با شناخت عوامل خاص محیط کار که موجب استرس شغلی می شوند می توان مداخلاتی به منظور پیشگیری یا کاهش استرس شغلی انجام داد؟در این باره پژوهشگران به ویژه با استفاده از نظریه نقش سعی کرده اند مسایل مربوط به استرس را شناسایی کنندو دریابند که فشار های ناشی از نقش تا چه اندازه در پدید آمدن استرس شغلی تاثیر دارند بنابراین در نتیجه این پژوهش ها چهار نوع ویژگی برای نقش برشمرده اند .
ابهام نقش 1) کمباری نقش 2) گرانباری نقش 3) ناسازگاری نقش
تعداد صفحه :16
استرس شغلی و سلامت روانی
مشاغل و حرفهها بخش مهمی از زندگی ما هستند. همراه با ایجاد یک منبع درآمد، مشاغل به ما کمک میکنند تا خواستههای شخصی خود را برآورده کنیم، شبکههای اجتماعی شکل دهیم و به جامعه خدمت نماییم.
استرس در کار:
حتی «شغلهای رویایی» هم دارای لحظههایی پراسترس، انتظارات کاری و سایر مسئولیتها میباشند. برای برخی افراد، استرس محرکی است که انجام بعضی کارها را حتمی میسازد. به هرحال، استرس محیط کاری میتواند براحتی زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است بطور مداوم در مورد یک پروژه خاص نگران باشید، از رفتار نادرست یک همکار یا سرپرست (مدیر گروه) احساس ناخوشایندی داشته باشید یا آگاهانه و به امید کسب یک ترفیع، بیش از حد توانتان کاری را بپذیرید. چنانچه شغلتان را در رأس همه امور خود قرار دهید، روابط شخصیتان تحت تأثیر قرار گرفته و با فشارهای کاری ادغام میشود.
از کار برکنار شدن، تغییرات مدیریتی و سازمانی میتواند امنیت شغلی فرد را آشفته سازد. مطالعه یک محقق نروژی نشان داده است که تنها شایعهای در مورد تعطیلی کارخانه باعث افزایش فشارخون و تپش قلب کارگران شد.
تحقیقات انجام گرفته در آمریکا دال براین است که صدمات و آسیبهای محیط کاری در سازمانهایی که به سمت خصوصی شدن پیش میروند، افزایش یافته است.
واکنش بدن:
در کنار ضررهای حاصله از استرس کاری برروی احساسات، طولانی شدن این نوع استرس میتواند بر سلامتی جسمانی شما نیز تأثیر بگذارد. مشغولیت ذهنی مداوم با مسائل شغلی غالباً منجر به تغذیه نامناسب و نامرتب و عدم ورزش کافی میشود که نهایتاً مشکلاتی چون اضافه وزن، فشارخون بالا و افزایش مقدار کلسترول را به همراه خواهد داشت. تنشهای شغلی مثل پاداشهای کم، محیط کاری غیردوستانه و ساعات کاری طولانی میتواند موجب بیماری قلبی شود (مثل حملات قلبی).
این مسأله، بویژه برای کسانی که کارهای پورسانتی انجام میدهند بیشتر صدق میکند. مطالعات نشان میدهد، از آنجائیکه این افراد کنترل کمی بر محیطهای کاری خود دارند، بیشتر از افرادی که دارای شغلهای قراردادی ثابت میباشند مبتلا به بیماری قلبی میشوند. سن نیز بعنوان عاملی جهت استرس کاری محسوب میشود. مطالعات دانشگاه اوتاوا مبنی بر این است که کارکنان شاغل پراسترس، زودتر پیر میشوند و فشار خون آنها نسبت به سطوح نرمال، بالاتر است.
عدم وجود انرژی روانی:
فشار کاری باعث فرسودگی روانی میشود، حالتی که با خستگی روحی ونگرشهای منفی و بدبینانه نسبت به خود و دیگران همراه میباشد. فرسودگی روانی منجر به افسردگی میشود و انواع بیماریهای قلبی و سکته، اختلالات غذایی و گوارشی، دیابت و انواع سرطان را به دنبال خواهد داشت. افسردگی مزمن نیز ایمنی شما را در مقابل بیماریهای دیگر کاهش داده و حتی میتواند موجب مرگ زودرس شود.
چه میتوان کرد؟خوشبختانه، راههای زیادی برای کنترل استرس شغلی وجود دارد. یکی از بهترین روشها، ورزش و تغذیه مناسب میباشد. روشهای دیگر بر موضوعات خاصی چون مدیریت زمان (کنترل زمان)، آموزش مداوم مهارتهای اجتماعی مناسب توجه میکنند. یک روانشناس خوب نیز میتواند به شما کمک کند تا علت استرس خود را شناخته و روشهای خاصی را برای غلبه بر آن اعمال کنید.
در پایان نکات دیگری نیز درباره استرس شغلی ارائه میشود:
1- از بیشترین مقدار تنفس (و استراحت) در یک روز کاری بهره ببرید: حتی ده دقیقه استراحت، به دیدگاه ذهنی شما طراوت میبخشد. قدری پیادهروی کنید، با همکارتان پیرامون مسائلی غیر از شغل صحبت کنید. چشمایتان را به آرامی ببندید و چند نفس عمیق بکشید.
2- استانداردهای قابل قبولی برای خود و دیگران در نظر بگیرید: انتظار کمال مطلوب را نداشته باشید. با کارفرما در مورد وضعیت شغلی خود صحبت کنید. مسئولیتها و معیارهای کاری شما، دقیقاً بازتاب آن چیزی است که انجام میدهید. کار گروهی به منظور ایجاد تغییرات لازم نه تنها برای سلامتی جسمی و روانی شما مفید است بلکه روی هم رفته خلاقیت سازمان را نیز بالا میبرد
عوامل مؤثر بر سلامت روانی کارکنان
تعداد صفحه :6
بررسی میزان استرس شغلی در واحدهای کم حادثه و پرحادثه شرکت هواپیمایی هما از نظر کارکنان آن شرکت در سال 1383 -1384
فصل اول : کلیات
مقدمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت مسأله
اهداف تحقیق
فرضیات تحقیق
تعریف واژه ها و اصطلاحات اساسی تحقیق
محدودیت های پژوهش
فصل دوم : ادبیات پژوهش
مقدمه
تاریخچه بررسی علمی استرس
تعاریف استرس
شکلهای متنوع استرس
نظریه های استرس
نگرش کارفرمایان نسبت به استرس
نگرش اتحادیه ها نسبت به استرس
نسبت به استرس
NIOSH نگرشعوامل موثر بر استرس
نشانه ها و علایم استرس
استرس و بیماریها
استرس و مساله غیبت از کار
استرس و خشونت و زورگویی در محل کار
استرس و عدم امنیت شغلی
استرس و ادعای جبران خسارت و اقامه دعوی
استرس و هزینه های آن
استرس و رابطه آن با حقوق ، مقاومت در برابر تغیر ، اشتباهات در قضاوت و تصمیم گیری ، رضایت ،شکایت و جابجایی
استرس و عملکرد
استرس و نقش آزار و اذیت جنسیتی ، نظارت الکترونیکی ، فرهنگ و کار بیش از حد در ایجاد آن
- استرسورهای نقش
-1 تعارض نقش
تعارض نقش ، استرس و حوادث
ابهام نقش
جنبه های چند بعدی ابهام نقش
ابهام نقش ، استرس و حوادث
گرانباری نقش
گرانباری نقش ، استرس و حوادث
کمباری نقش
حقوق و دستمزد
ویژگیهای شغل
آهنگ کار
تکرار کار
آموزش
استرس و جنسیت
حوادث
نظریه های حوادث
علت حوادث
هزینه های حوادث محل کار
قوانین و دفاع از جوانان
استرس و حوادث
مطالعات و تحقیقات صورت گرفته شده در داخل کشور
مطالعات و تحقیقات خارجی
خلاصه و نتیجه گیری
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه
جامعه آماری
روش نمونه گیری
حجم نمونه
روش و ابزار گردآوری اطلاعات
اعتبار و روایی پرسشنامه
توزیع و گرآوری پرسشنامه
نوع و روش تحقیق
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
خلاصه
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
بخش اول : توصیف داده های پژوهشی
جنسیت کارکنان
سن کارکنان
شغل کارکنان
سنوات خدمت کارکنان
میزان تحصیلات کارکنان
حقوق و دستمزد
دوره آموزشی پیشگیری از حوادث
دوره های کاهش استرس یا مدیریت استرس
توصیف نحوه ارزیابی کارکنان شرکت هواپیمایی هما از متغیرهای استرس شغلی براساس فرضیات پژوهشی
بخش دوم : بررسی آماری فرضیات پژوهشی
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
فرضیه چهارم
فرضیه پنجم
فرضیه ششم
بخش سوم : سایر یافته ها
رابطه استرس شغلی با سن کارکنان
رابطه استرس شغلی با سنوات خدمت کارکنان
تفاوت استرس شغلی براساس میزان تحصیلات کارکنان
تفاوت استرس شغلی براساس رسته شغلی کارکنان
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه
یافته های پژوهشی مربوط به فرضیات
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
فرضیه چهارم
فرضیه پنجم
فرضیه ششم
نتایج مربوط به سایر یافته های پژوهشی
پیشنهادات اجرایی
پیشنهادات پژوهشی
محدودیت های پژوهش
مقدمه:
زندگی انسانها درحال گذر است. اگر به تاریخ تمدن بشر نگاهی گذرا بیاندازیم به سادگی می توانیم دورهای مختلفی از تاریخ تمدن بشر را متمایز کنیم . بشر برای دهها هزار سال دارای تمدنی کشاورزی محور بوده و در حقیقت تمدن بشری با یکجا نشینی و متعاقب آن کار کشاورزی شروع می شود و برای چیزی نزدیک به 10هزار سال دوام داشت . بعد از این دوره بشر وارد دنیای صنعتی گردید . با ظهور ماشین چهره شهرها، صنایع، کشاورزی، مردمان و حتی فرهنگ کشورها دگرگون گردید و بشر مجبو ر به تعریف کردن دوباره بسیاری از جنبه های زندگیش گردید . و اما امروز بشر در حال گذر از دنیای صنعتی به دنیای فرا صنعتی است و دنیای فرا صنعتی قاعدت ا" دارای ویژگیهای خاص خود می باشد . همانطوریکه دنیای صنعتی و کشاورزی نیز دارای ویژگیهای منحصر به فرد خود بودند . بشر برای هزاران سال به زندگی عادی و یکنواخت، خو گرفته بو د. اما با گذشت زمان ورق برگشت و با ظهور دنیایی جدید بسیاری از جنبه های زندگی بشری دچار تحول شدند . شاید بشر در هیچ دوره ای به اندازه این عصر جدید دچار مشکلات نبوده،امروزه با پیشرفت در هر عرصه ای مشکلات جدید بشر را به چالش می طلبند، گویی پیشرفت خود طراح و خالق مشکلات نو و جدید است.
تعداد صفحات: 203