فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:115
پایان نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد(LMA)
رشتۀ حقوق و جرم شناسی
چکیده:
قسمت عمدۀ افغانستان امروزی ( منطقه هرات ، ولایتهای قندهار، هزاره ، نیمروز و … ) در ادوار مختلف تاریخی از ایران باستان تا دو سدۀ اخیر، تحت فرمان روایی ایرانیان اداره می شده است .( به جز ۷ سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود و اشرف افغان در خاک ایران،۱۷۲۲ تا ۱۷۲۹میلادی )که در این میان، عهدنامۀ پاریس ، مانند دیگر قراردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقۀ هرات به خاک آن سرزمین شد. اگرچه این سرزمین سالهای سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد به طوری که یا تحت استعمار انگلیس ، شوروی بود یا بعد از آن با جنگ های داخلی نژادها، اقلیت ها در داخل کشور و نیز که با اشغال از سوی ایالات متحده آمریکا همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آنجا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد، مهاجرت بیشتر آنان درسه دهۀ اخیر به کشورمان به ویژه کلان شهر مشهد و توابع میباشد.
مهاجرت افاغنه به داخل کشور به دو صورت می باشد : گروه کمتر به صورت قانونی و گروه بیشتر آنان غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شدهاند که از گروه اخیر به عنوان « پدیدۀ غیر مجاز » نیز نام برده شده است.
هدف مهم این رساله پرداختن به موضوع تأثیرات مهاجرت اتباع افغانی در بزهکاری آنان در مشهد است و این که مهاجرت به تنهایی در بزهکاری آنان موثر بوده یا عوامل دیگری هم در کنار مهاجرت نقش دارند. که تمامی موارد در تحقیق پیمایشی به صورت پرسشنامه و مصاحبه آورده شده است. ابتدا تأثیر مهاجرت و سپس سایر موارد مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین با بررسی آماری از جرایم صورت گرفته بوسیله مهاجران افغانی، عوامل موثر در بازگشت مهاجرین، روش های جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به اینگونه افراد را مشخص می نماییم. در خاتمه با ارائه پیشگیری و پیشنهادهایی از بحران مهاجرت و بزهکاری مهاجران افغانی در شهر مشهد، امیدوارم نتیجه مطلوب را به دست آورده باشم.
فهرست مطالب :
عنوان صفحه
چکیده ۱
مقدمه ۲
۱- طرح مسأله ۲
۲- سابقۀ پژوهش ۴
۳- تعریف واژگان ۶
۴- فرضیه های پژوهش ۱۲
۵- روش تحقیق ۱۴
۶- سازمان دهی تحقیق ۱۵
فصل اول : پناهندگی و مهاجرت اتباع افغانی به ایران ۱۷
۱- ۱ مراحل ورود پناهندگان و آوارگان افغانی به ایران ۱۹
۱- ۱- ۱ علل ورود افاغنه به ایران، قبل از انقلاب اسلامی ۲۰
۲- ۱- ۱ علل ورود افاغنه به ایران، بعد از انقلاب اسلامی ۲۱
۲- ۱ بررسی ورود و استقرار مهاجران افغانی در ایران ۲۶
۳- ۱ وضعیت حقوقی ، اجتماعی و فرهنگی افاغنه در ایران ۲۷
۴- ۱ پیامدهای حضور آوارگان افغانی در ایران ۲۹
۱- ۴- ۱ پیامدهای سیاسی و امنیتی ۲۹
۲- ۴- ۱ پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ۳۰
۵- ۱ نتایج بین المللی ، ورود افاغنه به ایران و بررسی قوانین مختلف در این زمینه ۳۱
۱- ۵- ۱ وظایف دولت ایران طبق کنوانسیون ۱۹۵۱ و پروتکل ۱۹۶۷ ۳۱
۲- ۵- ۱ قوانین و مقررات داخلی ایران ۳۲
۳- ۵- ۱ اصل ممنوعیت اعاده، و وظایف دولت ایران ۳۳
۴- ۵- ۱ حقوق پناهندگان ، مهاجرین و آوارگان افغانی در ایران ۳۵
۵- ۵- ۱ تکالیف پناهندگان افغانی نسبت به دولت ایران ۳۶
۶- ۱ مهاجرت و بزهکاری ۳۸
۷- ۱ بررسی پیامدهای مهاجرت، از نظر علوم مختلف انسانی ۳۹
۱- ۷- ۱ از نظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی ۴۰
۲- ۷- ۱ از لحاظ علوم اقتصادی ۴۲
۳- ۷- ۱ از دید علوم سیاسی و امنیتی ۴۳
۴- ۷- ۱ پیامد های مهاجرت و علم حقوق ۴۶
۵- ۷- ۱ پیامدهای مهاجرت از لحاظ روان شناسی و تربیتی ۵۲
۸- ۱ تأثیر مهاجرت در بزهکاری ۵۵
۱- ۸- ۱ تأثیر مهاجرت در بروز چگونگی جرایم ۵۷
۲- ۸- ۱ تأثیر مهاجرت از لحاظ کمیّت جرایم ۶۰
۹- ۱ بزهکاری اطفال و نوجوانان ۶۳
۱۰- ۱ موجبات بزهکاری زنان افاغنه ۶۴
فصل دوم : تحقیق پیمایشی ، فرضیات و یافته ها ۶۷
۱- ۲ روش تحقیق ۶۸
۱- ۱- ۲ فرضیات تحقیق ۷۰
۲- ۱- ۲ یافته ها ۷۰
۲- ۲ توصیف یک متغیری ۷۰
۱- ۲- ۲ علل مهاجرت مجرمین افغانی ۷۱
۲- ۲- ۲ علل مهاجرت افراد غیر مجرم ۷۲
۳- ۲- ۲ موقعیت و وضعیت پناهندگی مجرمین ( از حیث ورود به کشور ) ۷۳
۴- ۲- ۲ موقعیت و وضعیت پناهندگی غیر مجرمین ۷۴
۵- ۲- ۲ محل سکونت فعلی افراد مجرم تبعۀ افغان ۷۵
۶- ۲- ۲ محل سکونت فعلی افراد غیر مجرم تبعۀ افغان ۷۶
۷- ۲- ۲ محل سکنای والدین افراد مجرم ۷۷
۸- ۲- ۲ محل سکنای والدین افراد غیر مجرم ۷۸
۹- ۲- ۲ سن افراد مجرم ۷۹
۱۰- ۲- ۲ سن افراد غیر مجرم ۸۰
۱۱- ۲- ۲ وضعیت تأهل افراد مجرم ۸۱
۱۲- ۲- ۲ وضعیت تأهل افراد غیر مجرم ۸۲
۱۳- ۲- ۲ وضعیت اشتغال مجرمین مهاجر افغانی ۸۳
۱۴- ۲- ۲ وضعیت اشتغال گروه غیر مجرم ۸۴
۱۵- ۲- ۲ میزان درآمد ماهانه مجرمین ۸۵
۱۶- ۲- ۲ میزان درآمد افراد غیر مجرم تبعۀ افغانی ۸۶
۱۷- ۲- ۲ تحصیلات افراد مجرم ۸۷
۱۸- ۲- ۲ تحصیلات افاغنه غیر مجرم ۸۸
۱۹- ۲- ۲ نوع جرم ارتکابی ۸۹
۲۰- ۲- ۲ محل ارتکاب جرم ۹۰
۳- ۲ تحلیل دو متغیری ۹۱
۱- ۳- ۲ فرضیۀ اول ۹۱
۲- ۳- ۲ فرضیۀ دوم ۹۱
۳- ۳- ۲ فرضیۀ سوم ۹۲
۴- ۳- ۲ فرضیۀ چهارم ۹۲
۵- ۳- ۲ فرضیۀ پنجم ۹۳
۴- ۲ پیش گیری از بزهکاری ۹۵
۵-۲ تقلیل مجازات های تنبیهی و ترذیلی ۹۹
۶-۲ نتیجه گیری ۹۹
۷-۲ پیشنهاد ها ۱۰۲
۱- ۷- ۲ نام پناهنده و مهاجر ، به جای آواره ۱۰۳
۲- ۷- ۲ ترس و واهمۀ مردم از تبعۀ افغان ۱۰۳
۳- ۷- ۲ طرد نمودن اجباری، نه ۱۰۵
منابع ۱۰۹
الف) منابع داخلی ۱۱۰
ب) منابع خارجی و یا ترجمه شده ۱۱۱
ج) جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی ۱۱۲
ضمایم ۱۱۵
پرسشنامه ۱ و ۲
قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۹/۲/۱۳۱۰ و آیین نامه های اجرایی قانون مصوب هیأت وزیران
آیین نامه نحوه آمایش جمعیتی اتباع و مهاجرین خارجی شناسایی شده در جمهوری اسلامی ایران مصوب ۹/۱۰/۱۳۸۰ ریاست جمهوری
قانون مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرزهای کشور و اصلاح بعضی از مواد قانون گذرنامه و قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۴/۷/۱۳۶۷
نامه های معرفی به ادارات
Abstract
فهرست اشکال :
عنوان صفحه
الف ) فهرست جدول ها
جدول ۱ آمار زندانیان به لحاظ جرایم قاچاق و اعتیاد به مواد مخدر ۶۶
جدول ۲ آماز مجرمین به لحاظ سایر جرایم ۶۶
جدول ۳ علت مهاجرت مجرمین ۷۱
جدول ۴ علت مهاجرت افراد غیر مجرم ۷۲
جدول ۵ موقعیت و وضعیت پناهندگی مرتکبین جرم ۷۳
جدول ۶ وضعیت پناهندگی افراد غیر مجرم ۷۴
جدول ۷ محل سکونت افراد مجرم ۷۵
جدول ۸ محل سکونت افراد غیر مجرم ۷۶
جدول ۹ محل سکونت والدین افراد مجرم ۷۷
جدول ۱۰ محل سکونت والدین افراد غیر مجرم ۷۸
جدول ۱۱ سن افراد مجرم تبعۀ افغان ۷۹
جدول ۱۲ سن افراد غیر مجرم ۸۰
جدول ۱۳ وضعیت تأهل افراد مجرم ۸۱
جدول ۱۴ وضعیت تأهل افراد غیر مجرم ۸۲
جدول ۱۵ وضعیت اشتغال افراد مجرم ۸۳
جدول ۱۶ وضعیت اشتغال افراد غیر مجرم ۸۴
جدول ۱۷ میزان درآمد افراد مجرم ۸۵
جدول ۱۸ میزان درآمد افراد غیر مجرم ۸۶
جدول ۱۹ وضعیت تحصیلات مجرمین ۸۷
جدول ۲۰ وضعیت تحصیلات غیر مجرم ۸۸
جدول ۲۱ نوع جرم ارتکابی ۸۹
جدول ۲۲ محل ارتکاب جرم ۹۰
جدول ۲۳ وضعیت مهاجرت و پناهندگی قانونی و غیر قانونی ۹۱
جدول ۲۴ وضعیت درآمد مجرمین و غیر مجرمین ۹۲
جدول ۲۵ تحصیلات مجرمین و غیر مجرمین ۹۲
جدول ۲۶ علت مهاجرت افراد مجرم و غیر مجرم ۹۳
جدول ۲۷ وضعیت اشتغال مجرمین و غیر مجرمین ۹۳
ب ) فهرست نمودار ها
نمودار ۱ علت مهاجرت مجرمین ۷۱
نمودار ۲ علت مهاجرت افراد غیر مجرم
۷۲ نمودار ۳ موقعیت و وضعیت پناهندگی مرتکبین جرم ۷۳
نمودار ۴ وضعیت پناهندگی افراد غیر مجرم ۷۴
نمودار ۵ محل سکونت افراد مجرم ۷۵
نمودار ۶ محل سکونت والدین افراد غیر مجرم ۷۶
نمودار ۷ محل سکونت والدین افراد مجرم ۷۷
نمودار ۸ محل سکونت والدین افراد غیر مجرم ۷۸
نمودار ۹ سن افراد مجرم تبعۀ افغان ۷۹
نمودار ۱۰ سن افراد غیر مجرم ۸۰
نمودار ۱۱ وضعیت تأهل افراد مجرم ۸۱
نمودار ۱۲ وضعیت تأهل افراد غیر مجرم ۸۲
نمودار ۱۳ وضعیت اشتغال افراد مجرم ۸۳
نمودار ۱۴ وضعیت اشتغال افراد غیر مجرم ۸۴
نمودار ۱۵ میزان درآمد افراد مجرم &nbs
تعداد صفحات :12
فهرست مطالب :
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه 2
فصل اول : پناهندگی و مهاجرت اتباع افغانی به ایران 17
1- 1 مراحل ورود پناهندگان و آوارگان افغانی به ایران 19
1- 1- 1 علل ورود افاغنه به ایران، قبل از انقلاب اسلامی 20
2- 1- 1 علل ورود افاغنه به ایران، بعد از انقلاب اسلامی 21
2- 1 بررسی ورود و استقرار مهاجران افغانی در ایران 26
الف
3- 1 وضعیت حقوقی ، اجتماعی و فرهنگی افاغنه در ایران 27
4- 1 پیامدهای حضور آوارگان افغانی در ایران 29
1- 4- 1 پیامدهای سیاسی و امنیتی 29
2- 4- 1 پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی 30
5- 1 نتایج بین المللی ، ورود افاغنه به ایران و بررسی قوانین مختلف در این زمینه 31
1- 5- 1 وظایف دولت ایران طبق کنوانسیون 1951 و پروتکل 1967 31
2- 5- 1 قوانین و مقررات داخلی ایران 32
3- 5- 1 اصل ممنوعیت اعاده، و وظایف دولت ایران 33
4- 5- 1 حقوق پناهندگان ، مهاجرین و آوارگان افغانی در ایران 35
5- 5- 1 تکالیف پناهندگان افغانی نسبت به دولت ایران 36
6- 1 مهاجرت و بزهکاری 38
7- 1 بررسی پیامدهای مهاجرت، از نظر علوم مختلف انسانی 39
1- 7- 1 از نظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی 40
2- 7- 1 از لحاظ علوم اقتصادی 42
3- 7- 1 از دید علوم سیاسی و امنیتی 43
4- 7- 1 پیامد های مهاجرت و علم حقوق 46
5- 7- 1 پیامدهای مهاجرت از لحاظ روان شناسی و تربیتی 52
8- 1 تأثیر مهاجرت در بزهکاری 55
1- 8- 1 تأثیر مهاجرت در بروز چگونگی جرایم 57
2- 8- 1 تأثیر مهاجرت از لحاظ کمیّت جرایم 60
9- 1 بزهکاری اطفال و نوجوانان 63
10- 1 موجبات بزهکاری زنان افاغنه 64
فصل دوم : تحقیق پیمایشی ، فرضیات و یافته ها 67
1- 2 روش تحقیق 68
1- 1- 2 فرضیات تحقیق 70
2- 1- 2 یافته ها 70
2- 2 توصیف یک متغیری 70
1- 2- 2 علل مهاجرت مجرمین افغانی 71
2- 2- 2 علل مهاجرت افراد غیر مجرم 72
3- 2- 2 موقعیت و وضعیت پناهندگی مجرمین ( از حیث ورود به کشور ) 73
4- 2- 2 موقعیت و وضعیت پناهندگی غیر مجرمین 74
5- 2- 2 محل سکونت فعلی افراد مجرم تبعۀ افغان 75
6- 2- 2 محل سکونت فعلی افراد غیر مجرم تبعۀ افغان 76
7- 2- 2 محل سکنای والدین افراد مجرم 77
8- 2- 2 محل سکنای والدین افراد غیر مجرم 78
9- 2- 2 سن افراد مجرم 79
پ
10- 2- 2 سن افراد غیر مجرم 80
11- 2- 2 وضعیت تأهل افراد مجرم 81
12- 2- 2 وضعیت تأهل افراد غیر مجرم 82
13- 2- 2 وضعیت اشتغال مجرمین مهاجر افغانی 83
14- 2- 2 وضعیت اشتغال گروه غیر مجرم 84
15- 2- 2 میزان درآمد ماهانه مجرمین 85
16- 2- 2 میزان درآمد افراد غیر مجرم تبعۀ افغانی 86
17- 2- 2 تحصیلات افراد مجرم 87
18- 2- 2 تحصیلات افاغنه غیر مجرم 88
19- 2- 2 نوع جرم ارتکابی 89
پ
20- 2- 2 محل ارتکاب جرم 90
3- 2 تحلیل دو متغیری 91
1- 3- 2 فرضیۀ اول 91
2- 3- 2 فرضیۀ دوم 91
3- 3- 2 فرضیۀ سوم 92
4- 3- 2 فرضیۀ چهارم 92
5- 3- 2 فرضیۀ پنجم 93
4- 2 پیش گیری از بزهکاری 95
ت
5-2 تقلیل مجازات های تنبیهی و ترذیلی 99
6-2 نتیجه گیری 99
7-2 پیشنهاد ها 102
1- 7- 2 نام پناهنده و مهاجر ، به جای آواره 103
2- 7- 2 ترس و واهمۀ مردم از تبعۀ افغان 103
3- 7- 2 طرد نمودن اجباری، نه 105
منابع 109
الف) منابع داخلی 110
ب) منابع خارجی و یا ترجمه شده 111
ج) جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی 112
ضمایم 115
چکیده
قسمت عمده افغانستان امروزی ( منطقه هرات ولایتهای قندهار، هزاره و ... ) در ادوار مختلف و تاریخی از دوره ایران باستان تا این دو صده اخیر تحت فرمانروایی ایرانیان اداره می شده است (به جزء 7 سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود خان در خاک ایران،1722میلادی 22اکتبر) که در این میان عهدنامه پاریس مانند دیگر قردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقه هرات به خاک آن سرزمین شده اگرچه این سرزمین سالهای سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد و یا تحت استعمار انگلیس یا شوروی و بعد از آن با جنگهای داخلی نژادها، اقلیت ها که با اشغال ایالات متحده همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آنجا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد مهاجرت بیشتر آنان درسه دهه اخیر به کشورمان علی الخصوص منطقه کلان شهر مشهد میباشد.
مهاجرت افاغنه به داخل کشور به صور مختلف است، پناهندگی دسته اقل به صورت قانونی بوده و گروه اکثر آنان به صورت غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شدهاند که از گروه اخیر به نام پدیده غیر مجازین نام برده شده است. به دلایل عمدهای بستر مناسبی برای بزهکاری را فراهم مینمودهاند که از نوع بزهکاری ساده که مرتکب فاعل اصلی جرم، شریک یا معاون است و یا تبعه افغان از نوع بزهکاریهایی مرتکب میشود که به اهداف خاص و از پیش تعیین شده با گروهها، جمعیتها وتشکلهایی که بعضاً ایرانی یا خارجیاند و غالباً با حمایت کشور ثالثی که منافع فراوان میبرد به بزهکاری های سازمانیافته مشهورند، دست میزند. که در این رساله سعی می شود با بسط موضوع از جمله بررسی بزهکاریهای انجام شده توسط اتباع افغانی در سالهای اخیر و در ثانی عوامل موثر در بازگشت مهاجرین و سیاستهای جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به این افراد و آمار بزهکاریهای اتباع افغانی در خاتمه با دامنه پیشگیری و راهحلهایی از مساله بحران بزهکاری در شهر مشهد امیدوارم بتوانم شایسته مطلوب را فراهم نموده باشم.
فصل اول کلیات
1-1 طرح مسئله
پدیده مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه به ویژه ایران که یکی از اشکال مهاجرت بینالمللی میباشد در سه دهه اخیر روند صعودی داشته است این نوع مهاجرت ازآن نظر که زاییده عوامل اجتماعی، سیاسی،و اقتصادی موثر میباشد قابل توجه است آغاز مشکلات و مسائل اجتماعی در افغانستان همزمان با فروپاشی ساخت سنتی ـ مبتنی بر سلطنت و رعایت قوم پشتون ـ و اعلام جمهوری در سال 1352 در این کشور است تجاوز شوروی به این کشور سبب شد اقوام مختلف مانند(هزارهها، تاجیک، از بک، پشتون) هر یک به نوعی فریاد خود مختاری سر دهند و فرآیند جدایی گزینی خود را از سایر اقوام آغاز کنند . در نتیجه ساختی جدید و پراکنده از قدرت در افغانستان ایجاد شد که بر دامنه مشکلات این کشور افزود . رویاروئیها و رقابتهای قومی برای کسب قدرت در این کشور منجر به مهاجرت افراد زیادی از افغانستان به سوی کشورهای دیگر بهویژه ایران گردیده بعد فروپاشی شوروی سابق و کنارهگیری این کشور از صحنه وقایع کشورهای همسایه اوضاع افغانستان رو به بهبودی نهاد .
اما دیری نپایید که تفوق طلبیهای قومی و مذهبی همچنین قدرت طلبیها حزبی افراطی و در عقاید غیر اصلی به نام مذهب اسلام به نام طالبان این کشور را صحنه جنگهای خونین داخلی کرد یکی از پیامدهای مهم جنگ داخلی در افعانستان کوچ یا مهاجرت تعداد زیادی از مردم این کشور شد. و همچنین بعد از ورود ایالتمتحده و اشغال نظامی توسط دولت مزبور امنیت به طور کامل رخت بست و مهاجرت بی رویه و فراوانتر گردید . با تشکیل دولت اتحاد ملی هر چند وضعیت آرامتر شده ولی بهتر نشده از آنجا که از جمله پیامدهای مهاجرت به کشوری که خود تازه از بستر بسیاری از مشکلات با بحران انقلاب و نیز شروع جنگ و بعد از آن مشکلات اقتصادی مهاجرت این گروه نیز موجب فقر بیشتر و سایر علل دیگر موجب بزهکاری اتباع افاغنه در ایران را بیشتر فراهم میکرد.
با توجه به عبور غیر قانونی اتباع افغانی به کشورمان در دهههای اخیر و با عنایت به این که این دسته از از آوارگان سالهای سال در کشورمان ماندگار شده و اغلب با زنان تبعه کشور خودیا بیگانه و اکثر با زنان ایرانی ازدواج نمودهاند و اقل زنان افغان با مردان ایرانی ازدواج و صاحب اولاد و خانواده شدهاند و فرزندان آنان به گونهای تبعه ایران نام گرفتهاند . و اکثرا" از نظر اقتصادی فقیر و در منطقههای حاشیه شهرهای ایران زندگی میکنند که علل بعدی موجبات بزهکاری را فراهم نموده(محیطی ، اقتصادی) و مهاجرین اخیر اندکی که به صورت غیر قانونی داخل کشور سکونت گرفتهاند ، بدون هیچ مدرک هویتی که در حال حاضر در بسیاری از مناطق شهر مشهد زندگی میکنند و به دلیل نبودن برج کنترل کنندهای بر آنان به علت نداشتن هیچ مدرک شناسایی آزاد در شهر سکونت دارند و به دلیل نداشتن مدارک هویتی اکثراً مرتکب بزهکاریهای فراوان میشوند که بیشتر مقامات مسئول از این دسته از مهاجرین غیر قانونی ترس و واهمه دارند. زیرا دسته دیگر که به صورت قانونی با داشتن مدارک اقامتی چه موقت یاد دائم منسجمتر و در قالب یک مرجع هدایت شدهای قرر گرفتهاند . با توجه به بروز بزهکاری افغانها در سالهای اخیر لااقل در نزد افکار عمومی اینجانب را مجاب کرد که رساله خود را در این رابطه بنویسیم که هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش است که مهاجرت اتباع افغانی چه تاثیراتی در افزایش بزهکاری در شهر مشهد داشته است یا به عبارتی آیا اکثریت مهاجرین افغانی در مشهد مرتکب بزهکاری شده اند ؟ هدف دیگر این است که اتباع افغانی تحت چه عواملی دست به ارتکاب جرم زده و بیشتر چه نوع بزهکاری هایی انجام می دهند ؟ و در خاتمه راههای پیشگیری و تقلیل از مساله بحرانزای مهاجرت افغانها به داخل خاک کشور و پیامد های آن که مهمترین آن بزهکاری اتباع افاغنه چه میباشد؟
در این پژوهش ابتدا بررسی جنبههای مهاجرت از نظر علوم مختلف انسانی ضمن اینکه رابطه مهاجرت و بزهکاری میپردازیم به پدیده مهاجرت خارجی پیامدهای مهاجرت افاغنه به ایران و نتایج بین المللی ورود افاعنه به ایران، بررسی قوانین مختلف در این زمینه، با تحقیق در خصوص بزهکاریهای انجام شده توسط اتباع افغانی در مشهد، کمیت بزهکاری ونوع بزهکاریهای انجام شده توسط اتباع افغانی، جرایم صورت گرفته با چه کیفیتهای انجام شده علل و موجبات بزهکاری دستهبندی جرایم شرایط و کیفیت بزهکاری و نیز راههای پیشگیری و تقلیل از مساله بحرانزای مهاجرت افغانها به داخل کشور علیالخصوص به مشهد و اینکه چه نوع بزهکاریهایی به وفور دیده می شود؟ بزهکاری ساده یا اعتیادی و یا بزهکاریهای سازمانیافته یا دائم که بیشتر به چشم میآید یا بزهکاری که معمولتر است از نوع عمومی یا اختصاصی است خواهم پرداخت .
1- 2 سابقه پژوهش
سابقه پژوهش در رابطه با موضوع مورد بحث را میتوان به دو بخش تقسیم کرد اول سابقه تحقیق در حوزه ورود غیر قانونی اتباع افغانی در ایران و نتایج بین المللی ورود افاغنه و بررسی بزهکاریهای انجام شده توسط انان در مشهد به طور عام و سیاست جنایی ایران در قبال این بحران با ذکر راهکارهای پیشگیری و تقلیل از آن به طور خاص که در فصل سوم این پژوهش به این مقولهها توجه شده است . سابقه تحقیق مهاجرت افاغنه به مشهد پیامدهای مهاجرت که در رابطه با مورد اخیر باید گفت علی رغم اینکه دو کشور ایران و افغانستان همسایه یکدیگرند و مرزهای مشترک و طولانی با هم دارندو اشتراکات تاریخی و فرهنگی آنها را به هم پیوند داده است با این همه در ایران شناخت کافی نسبت به مسائل و شرایط سیاسی اجتماعی وجود ندارد و تلاش های انجام گرفته برای تعیین این شرایط نیز بسیار محدود بوده است. با مشکلات موجود جنگهای داخلی و نیز مهاجرت دو میلیون مهاجر افغانی زمینه ارتباط نزدیک بین دو کشور را به وجود نیاورد. و به این دلیل که اغلب قشر فقیر و تحصیل نکرده به ایران روی آورند.و اغلب تحصیل کرده ها و متخصصین افغانی در اثر مواجه با شرایط دشوار در ایران به خصوص بیکاری و عدم بهرهگیری از تخصص آنان به سمت دیگر کشورها روی آوردند وقوع انقلاب در ایران با اشغال افغانستان توسط شوروی سابق ، شروع جنگهای داخلی ، سقوط شوروی ظهور مسائل دینی و مذهبی(طالبان) و ائتلاف ضد طالبان ، پیامدهای امنیتی سیاسی ظهور طالبان بر ایران و سقوط آنان با حمله نظامی آمریکا هیچ موقع مهاجرت بی رویه مردمان این سرزمین مخصوصاً قشر ضعیف و بیپول که فقط می توانستند از سرزمین خود فراری شوند ولی ایران هم مشکلات خاصه خودش را دانست که کمتر از فقر و هلاکت افغانستان نبود .
1-3 تعریف واژگان
در این پژوهش بیشتر با واژه های بزهکاری، عوامل بزهکاری ، مهاجرت ، پناهنده و اتباع بیگانه مواجه ایم که در این جا لازم است مفاهیم و اصطلاحاتی که در پژوهش به کار رفته تعاریف مختصری را عنوان و روشن سازیم .
1ـ بزه ، مترادف کلمه جرم ( crime ) عملی که قانون آن را از طریق تعیین کیفر منع نموده باشد .[1] مطابق ماده 2 قانون مجازات اسلامی ( هر فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد جرم محسوب می شود .) بزهکار ، فردی است که مرتکب بزه میشود و در لغت همان گناه کار ،خطا کار و مجرم نامیده می شود .[2] بزهکاری را می توان با بررسی و تحقیق قوانین کشورها و جوامع، تفاوت فراوان برداشتها و تعابیر مقررات جزایی برداشت نمود و امکان دارد عمل از لحاظ حقوق جزا مجرمانه باشد ولی اخلاقاً فاقد قباحت اجتماعی باشد علی رغم اختلافات موجود در مفهوم بزهکاری حقوق کیفری اکثر ممالک در برابر آن مواضع مشترکی دارند این مواضع عبارتنداز: الف) غیر قابل بخشش بودن جرم به طور کلی ب) متناسب نمودن مجازات با هرجومرج اجتماعی ناشی از جرم ج) پیش بینی عکسالعمل برای ارتکاب عمل مجرمانه،با توجه به این مفاهیم باید در هر زمان و مکان و در هر شرایطی که عمل بزهکارانه اتفاق می افتد باید قبل از انجام هر کاری مبادرت به شناسایی همه جانبه شخصیت مجرم و گذشته وی، امیال و هواهای سر کوفته، شرایط زندگی و بالخره علل وقوع جرم ورزید.
2ـ مهاجرت ( migration ) ، از نظر لغوی ، کسی را گویند که از موطن خود به جایی نقل مکان کرده باشد.[3] یا رفتن از محلی به محلی دیگر برای مدت نسبتاً طولانی ( خواه محدود باشد خواه نا محدود ) جهت ترک یک محل و منشأ مهاجرت ( emigration )و از حیث ورود به محل معین و مقصد مهاجرت ( immigration ) نامیده شده است .[4]
از نظر حقوقی و جامعه شناسی نیز تعاریف متفاوت است از نظر حقوقی به فردی که موطن اصلی خود را ترک و در کشور دیگری برای دائم مقیم گردد مهاجر اطلاق میشود.[5] در صورتی که در جامعهشناسی مهاجرت به حرکت مردم از یک نقطه جغرافیایی به نقطه دیگر اطلاق میشود. دلایلی که آدمها برای مهاجرتشان به پیش میکشند متفاوتند و از کمبود منابع غذایی در یک منطقه تا آزارها و تعقیبهای سیاسی و مذهبی را در بر میگیرند. آدمها اساساً برای یافتن فرصتهای زندگی بهتر و سازندهتر مهاجرت میکنند .[6]
در اصطلاح مهاجرت را کوچ کردن از شهری به شهر دیگر و از منطقهای به منطقه دیگر به منظور اقامت موقتی یا دائم تعریف نمودهاند که با تغییر اجتماعی فرد گروه هماهنگ و همگون فرهنگی را از دست داده در محیط جدید باید به نیازها و شرایط جدید که با ساختار فرهنگی و تربیتی وی هماهنگ نیست پاسخ دهد. هرگونه عدم توانایی و قابلیت و انعطافپذیری اختلالات شخصیتی و هنجاری را به دنبال داشته زندگی فرد را دچار تضاد فرهنگی میکند . مهاجرین به محض ورود به محل جدید به علت وضع نامناسب اقتصادی و مالی(از جمله میتوان به جنگ داخلی و خارجی در کشور خود اشاره کرد) که دلیل اصلی مهاجرت آنان به محیط جدید میباشد ، به سوی محلهای کم درآمد با مسکن ارزان و نامناسب هجوم میبرند. معمولاً اینان جهت امرار معاش مجبور به انجام کارهایی هستند که نیاز به تخصص ندارد[7].
دایرهالمعارف علوم اجتماعی مهاجرت را حرکت انسانها در سطح جغرافیا که با قصد قبلی صورت گرفته باشد به تغییر محل اقامت افراد برای همیشه یا مدت طولانی بیانجامد معرفی میکند.[8]
از نظر اداره امور اجتماعی سازمان ملل مهاجر کسی است که 1) جهانگرد، بازرگان، دانشجوو یا مسافر عادی نباشد.2)جزو ساکنین نواحی مرزی که به طور عادی بین دو کشور رفتوآمد میکنند نباشد3) جزو پناهندگان نباشند. به عبارت دیگر مهاجر به کسانی اطلاق میشود که در جستوجوی شغلی دایمی، فصلی یا موقت در سطح جغرافیا جابهجا میشوند.[9]
2 ـ مهاجرت را میتوان به صورت درون مرزی ـ جابجایی در داخل مرزهای جغرافیایی یک کشور ـ و برون مرزی عزیمت به خارج از مرزهای جغرافیایی یک کشور ـ تقسیم کرد. نوع اول را مهاجرت داخلی و نوع دوم را مهاجرت بین المللی مینامند و بر اساس عوامل مهاجرت میتوان آن را به دو نوع مهاجرت ((داوطلبانه)) ( یعنی بنا به خواست و ملاحضهای مصالح خود مهاجرین) و غیر داوطلبانه ( ناشی از جنگ، اشغال نظامی و مانند آن) دستهبندی کرد. مهاجرت غیر داوطلبانه وضع معمولی ندارد و به حرکت وسیع جمعیتها میانجامد و امکان آنها در درون اردوگاهها را به همراه دارد[10].
3- واژه پناهنده در لغت به معنای آنکه به کسی یا چیزی پناه برده ، پناه آورنده ، پناه گیرنده و پناهیده نیز گویند .[11] مطابق تعریف کنوانسیون مربوط به وضع پناهندگان مصوب 28ژانویه1951 به این معناست که فرد یا افرادی در نتیجه حوادثی به علت ترس موجه از اینکه به علل مربوط به نژاد یا مذهب یا ملیت یا عضویت در بعضی گروههای اجتماعی یا داشتن عقاید سیاسی تحت شکنجه قرار گیرد و در خارج از کشور محل سکونت عادی خود به سر میبرد و نمیتواند و یا به علت ترس مذکور نمیخواهد خود را تحت حمایت آن کشور قرار دهد یا در صورتی که فاقد تابعیت است و پس از چنین حوادثی در خارج از کشور محل سکونت دائمی خود به سر میبرد نمی تواند یا به علت ترس مذکور نمیخواهد به آن کشور باز گردد. هر پناهنده در کشور که به سر می برد دارای وظایفی است که به موجب آن مخصوصاً ملزم می باشد خود را با قوانین و مقررات آن کشور و اقداماتی که برای حفظ نظم عمومی به عمل میاید تطبیق دهد که از لحاظ این کنوانسیون منظور از اصطلاح در شرایط یکسان این است که تمامی شرایط ( به خصوص شرایط مربوط به مدت و نحوه اقامت موقت یا دائم، که خود اگر پناهنده نباشد باید برای برخورداری از حق مورد نظر دارا باشد مراعات گردد به استثنای شرایطی که طبیعتاً پناهنده نمی تواند واجد آن باشد در این تعریف، دول متعاهد مقررات کنوانسیون را باید بدون تبعیض از لحاظ نژاد یا مذهی یا سرزمین اصلی درباره پناهنده اجرا کنند و در سرزمین خود نسبت به آزادی پناهنده در اجرای امور دینی و دادن تعلیمات مذهبی در حد رفتاری که نسبت به اتباع خود دارند اتخاذ نمایند . مادۀ سیزدهم اعلامیۀ جهانی حقوق بشر ، عنوان می دارد :
هر کس حق دارد که در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب نماید و هر کس حق دارد هر کشوری از جمله کشور خود را ترک کند یا به کشور خود بازگردد[12] .
سال 1948 و در هنگام تنظیم اعلامیۀ جهانی حقوق بشر ، حق بر پناهندگی به عنوان یکی از مصادیق حقوق بشر و آزادی های اساسی افراد ، از سوی دولت های شرکت کننده ، در هنگام تدوین اعلامیه ، شناخته شد . توجه به این موضوع ، ناشی از حوادث اسفناک جنگ جهانی اول و دوم و بلایایی بود که در نتیجۀ جنگ ، گریبان بسیاری از افراد تبعۀ دولت های اروپایی و مناطق دیگری از جهان را گرفته بود .
اما پدیدۀ پناهندگی و سنت بشر دوستانۀ پناه دادن به افراد درمانده و بی پناه ، بر اساس شواهد تاریخی ، صرفاً اختصاص به این دورۀ زمانی ندارد ؛ بلکه ، پذیرایی بیگانگان هراسان و درمانده و قربانیان آزار و خشونت از قدمت تاریخی بسیار طولانی برخوردار است .
در طول تاریخ ، افراد بسیاری خانه و سرزمین خود را رها کرده اند و برای فرار از تعقیب ، مناقشۀ مسلحانه یا خشونت سیاسی ، در جستجوی امنیت و سرپناه ، در کشوری دیگر برآمده اند . نظیر این حوادث ، در هر گوشه ای از دنیا مکرراً به وقوع پیوسته و هنوز هم ادامه دارد . اما در اغلب مذاهب و فرهنگ ها ، مفاهیمی همچون پناهگاه ، پناهنده و پرستاری از افرادی که در فشار بوده و هستند ، یافت می شود . شاید بتوان از این مفهوم برای نخستین بار در تورات و انجیل نشان گرفت . در کتاب عهد عتیق ( تورات ) ، چنین اشاره شده است :
" غریبی در میان شما واگزیند ، مثل متوطن از شما باشد . او را میازارید و مانند خود محبت نمائید ."
چکیده :
قسمت عمدۀ افغانستان امروزی ( منطقه هرات ، ولایتهای قندهار، هزاره ، نیمروز و … ) در ادوار مختلف تاریخی از ایران باستان تا دو سدۀ اخیر، تحت فرمان روایی ایرانیان اداره می شده است . ( به جز 7 سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود و اشرف افغان در خاک ایران،1722 تا 1729میلادی ) که در این میان، عهدنامۀ پاریس ، مانند دیگر قراردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقۀ هرات به خاک آن سرزمین شد. اگرچه این سرزمین سالهای سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد به طوری که یا تحت استعمار انگلیس ، شوروی بود یا بعد از آن با جنگ های داخلی نژادها، اقلیت ها در داخل کشور و نیز که با اشغال از سوی ایالات متحده آمریکا همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آنجا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد، مهاجرت بیشتر آنان درسه دهۀ اخیر به کشورمان به ویژه کلان شهر مشهد و توابع میباشد.
مهاجرت افاغنه به داخل کشور به دو صورت می باشد : گروه کمتر به صورت قانونی و گروه بیشتر آنان غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شدهاند که از گروه اخیر به عنوان « پدیدۀ غیر مجاز » نیز نام برده شده است.
هدف مهم این رساله پرداختن به موضوع تأثیرات مهاجرت اتباع افغانی در بزهکاری آنان در مشهد است و این که مهاجرت به تنهایی در بزهکاری آنان موثر بوده یا عوامل دیگری هم در کنار مهاجرت نقش دارند. که تمامی موارد در تحقیق پیمایشی به صورت پرسشنامه و مصاحبه آورده شده است. ابتدا تأثیر مهاجرت و سپس سایر موارد مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین با بررسی آماری از جرایم صورت گرفته بوسیله مهاجران افغانی، عوامل موثر در بازگشت مهاجرین، روش های جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به اینگونه افراد را مشخص می نماییم. در خاتمه با ارائه پیشگیری و پیشنهادهایی از بحران مهاجرت و بزهکاری مهاجران افغانی در شهر مشهد، امیدوارم نتیجه مطلوب را به دست آورده باشم.
تأثیر مهاجرت اتباع افغانی در بزه کاری آنان در شهر مشهد
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:115
پایان نامه برای دریافت درجۀ کارشناسی ارشد(LMA)
رشتۀ حقوق و جرم شناسی
فهرست مطالب :
فصل اول کلیات 2
1- 1 طرح مسأله 2
1- 2 سابقۀ پژوهش 4
1- 3 تعریف واژگان 5
1- 4 مفروض های این پژوهش 11
1- 5 روش تحقیق 13
1- 6 سازمان دهی تحقیق 14
فصل دوم پناهندگی و مهاجرت اتباع افغانی به ایران 15
2- 1 مراحل ورود پناهندگان و آوارگان افغانی 16
2- 1- 1 علل ورود افاغنه به ایران ، قبل از انقلاب اسلامی 16
2- 1- 2 علل ورود افاغنه به ایران ، بعد از انقلاب اسلامی 18
2- 2 بررسی ورود و استقرار مهاجران افغانی در ایران 21
2- 3 وضعیت حقوقی ، اجتماعی و فرهنگی افاغنه در ایران 23
2- 4 پیامدهای حضور آوارگان افغانی در ایران 24
2- 4- 1 پیامدهای سیاسی و امنیتی 24
2- 4- 2 پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی 25
2- 5 نتایج بین المللی ، ورود افاغنه به ایران و بررسی قوانین مختلف در این زمینه 25
2- 5- 1 وظایف دولت ایران طبق کنوانسیون 1951 و پروتکل 1967 26
2- 5- 2 قوانین و مقررات داخلی ایران 27
2- 5- 3 اصل ممنوعیت اعاده ، و وظایف دولت ایران 27
2- 5- 4 حقوق پناهندگان ، مهاجرین و آوارگان افغانی در ایران 29
2- 6 تکالیف پناهندگان افغانی نسبت به دولت ایران 30
فصل سوم مهاجرت و بزه کاری 33
3- 1 بررسی پیامدهای مهاجرت، از نظر علوم مختلف انسانی : 33
3- 1- 1 از نظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی 35
3- 1- 2 از لحاظ علوم اقتصادی 36
3- 1- 3 از دید علوم سیاسی و امنیتی 37
3- 1- 4 پیامد های مهاجرت و علم حقوق 39
3- 1- 5 پیامدهای مهاجرت از لحاظ روان شناسی و تربیتی 40
3- 2 رابطۀ مهاجرت و بزه کاری 46
3- 2- 1 تأثیر مهاجرت در بروز چگونگی جرایم 48
3- 2- 2 تأثیر مهاجرت در بروز کمیّت جرایم 50
3- 3 موجبات بزه کاری اطفال ، محصلین ، نوجوانان و جوانان افغانی 53
3- 4 موجبات بزه کاری زنان افاغنه 54
فصل چهارم روش تحقیق ، فرضیات و یافته ها 57
4- 1 روش تحقیق و نمونه گیری 57
4- 1- 1 فرضیات تحقیق 58
4- 1- 2 یافته ها 59
4- 2 توصیف یک متغیری 59
4- 2- 1 سن افراد مجرم 60
4- 2- 2 سن افراد غیر مجرم 61
4- 2- 3 وضعیت تأهل افراد مجرم 62
4- 2- 4 وضعیت تأهل افراد غیر مجرم 63
4- 2- 5 وضعیت اشتغال مجرمین مهاجر افغانی 64
4- 2- 6 وضعیت اشتغال غیر مجرمین 65
4- 2- 7 تحصیلات افراد مجرم 66
4- 2- 8 تحصیلات افراد غیر مجرم 67
4- 2- 9 نوع جرم ارتکابی 68
4- 2- 10 محل ارتکاب جرم 69
4- 2- 11 موقعیت و وضعیت پناهندگی مجرمین ( از حیث ورود به کشور ) 70
4- 2- 12 موقعیت و وضعیت پناهندگی غیر مجرمین 71
4- 2- 13 علت مهاجرت مجرمین افغانی 72
4- 2- 14 علت مهاجرت افراد غیر مجرم 73
4- 2- 15 محل سکونت فعلی افراد مجرم تبعۀ افغان 74
4- 2- 16 محل سکونت فعلی افراد غیر مجرم تبعۀ افغان 75
4- 2- 17 محل سکونت والدین افراد مجرم 76
4- 2- 18 محا سکونت والدین افراد غیر مجرم 77
4- 2- 19 میزان درآمد مجرمین افغانی 78
4- 2- 20 میزان درآمد افراد غیر مجرم افغانی 79
4- 3 تحلیل دو متغیری 80
4- 3- 1 فرضیۀ اول 80
4- 3- 2 فرضیۀ دوم 80
4- 3- 3 فرضیۀ سوم 81
4- 3- 4 فرضیۀ چهارم 81
4- 3- 5 فرضیۀ پنجم 81
فصل پنجم پیش گیری و تقلیل مهاجرت و بزه کاری اتباع افغانی در مشهد 84
5- 1 نام آواره ، به جای پناهنده و مهاجر 84
5- 2 ترس و واهمۀ مردم از تبعۀ افغان 84
5- 3 طرد نمودن اجباری ، نه 86
5- 4 پیش گیری از بزه کاری 88
5-5 تقلیل مجازات های تنبیهی و ترذیلی 90
منابع
1- منابع داخلی 92
2- منابع خارجی و یا ترجمه شده 93
3- جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی 94
فهرست جدول ها 97
فهرست نمودار ها 98
ضمایم
پرسش نامه ها
نامه معرفی به ادارات و سازمان ها
چکیده :
قسمت عمدۀ افغانستان امروزی ( منطقه هرات ، ولایتهای قندهار، هزاره ، نیمروز و ... ) در ادوار مختلف تاریخی از ایران باستان تا دو سدۀ اخیر، تحت فرمان روایی ایرانیان اداره می شده است .( به جز 7 سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود و اشرف افغان در خاک ایران،1722 تا 1729میلادی )که در این میان، عهدنامۀ پاریس ، مانند دیگر قراردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقۀ هرات به خاک آن سرزمین شد. اگرچه این سرزمین سالهای سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد به طوری که یا تحت استعمار انگلیس ، شوروی بود یا بعد از آن با جنگ های داخلی نژادها، اقلیت ها در داخل کشور و نیز که با اشغال از سوی ایالات متحده آمریکا همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آنجا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد، مهاجرت بیشتر آنان درسه دهۀ اخیر به کشورمان به ویژه کلان شهر مشهد و توابع میباشد.
مهاجرت افاغنه به داخل کشور به دو صورت می باشد : گروه کمتر به صورت قانونی و گروه بیشتر آنان غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شدهاند که از گروه اخیر به عنوان « پدیدۀ غیر مجاز » نیز نام برده شده است.
هدف مهم این رساله پرداختن به موضوع تأثیرات مهاجرت اتباع افغانی در بزهکاری آنان در مشهد است و این که مهاجرت به تنهایی در بزهکاری آنان موثر بوده یا عوامل دیگری هم در کنار مهاجرت نقش دارند. که تمامی موارد در تحقیق پیمایشی به صورت پرسشنامه و مصاحبه آورده شده است. ابتدا تأثیر مهاجرت و سپس سایر موارد مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین با بررسی آماری از جرایم صورت گرفته بوسیله مهاجران افغانی، عوامل موثر در بازگشت مهاجرین، روش های جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به اینگونه افراد را مشخص می نماییم. در خاتمه با ارائه پیشگیری و پیشنهادهایی از بحران مهاجرت و بزهکاری مهاجران افغانی در شهر مشهد، امیدوارم نتیجه مطلوب را به دست آورده باشم.
مقدمه
مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه به ویژه ایران که یکی از اشکال مهاجرت بینالمللی میباشد ، در سه دهه اخیر روند صعودی داشته است . این نوع مهاجرت ، ازآن نظر که زاییدۀ عوامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی میباشد، قابل توجه است.
آغاز مشکلات و مسائل اجتماعی در افغانستان ،همزمان با فروپاشی ساخت سنتی افغانستان (مبتنی بر سلطنت ، رعایت و ارجحیت قوم پشتون ) و اعلام جمهوری در سال 1352 در این کشور می باشد. تجاوز شوروی سابق به این کشور، سبب شد اقوام مختلف مانند(هزاره ها، تاجیک ها، ازبک ها، پشتون ها) هر یک به نوعی فریاد خود مختاری سر دهند و فرآیند جدایی گزینی خود را از سایر اقوام آغاز کنند . در نتیجه ساختاری جدید و پراکنده از قدرت در افغانستان ایجاد شد که بر دامنه مشکلات این کشور افزود .
درگیری ها و رقابت های قومی برای کسب قدرت در این کشور منجر به مهاجرت افراد زیادی از افغانستان به سوی کشورهای دیگر بهویژه ایران گردید. بعد از فروپاشی شوروی سابق اوضاع افغانستان تحول و تغییرات بیشتری یافت . دیری نپایید که تفوق طلبیهای قومی و مذهبی ، همچنین قدرت طلبیهای فرقه ای خصوصاً در عقاید افراطی فرقه ای ، به نام اسلام با عنوان «طالبان» این کشور را صحنۀ جنگهای خونین داخلی کرد . یکی از پیامدهای مهم جنگ داخلی در افعانستان، کوچ یا مهاجرت تعداد زیادی از مردم این کشور بود .
همچنین بعد از ورود ایالاتمتحده آمریکا و اشغال نظامی افغانستان توسط دولت مزبور، امنیت به طور کامل رخت بر بست و مهاجرت ها بی رویه و فراوانتر گردید .
با تشکیل دولت اتحاد ملی ، هر چند وضعیت آرامتر شده است ولی بهتر نشد و نا به سامانی ها ادامه دارد ، به ویژه مهاجرت به کشوری که خود تازه از بستر بسیاری از مشکلات با یک انقلاب مذهبی برخاسته و با پدیدۀ جنگ تحمیلی و بعد از آن مشکلات اقتصادی همراه بوده ، حضور این گروه نیز موجبات گرفتاری های بیشتر و بزهکاری اتباع افاغنه در ایران را فراهم کرده است .
با توجه به ورود غیر قانونی اتباع افغانی به کشورمان، و عنایت به این که این دسته از آوارگان سالهای سال در کشورمان ماندگار شده و اغلب با زنان ایرانی ازدواج نمودهاند ( کمتر زنان افغان با مردان ایرانی ازدواج کرده و صاحب اولاد و خانواده شدهاند ) فرزندان دسته اخیر تبعه ایران نام گرفتهاند و اکثراً از نظر اقتصادی فقیر بوده و در منطقههای خارج از محدودۀ شهری و حاشیۀ شهرهای ایران زندگی میکنند ،که این امر علل بعدی بزهکاری را فراهم نموده است .
برخی از این مهاجران که غیر قانونی در داخل کشور سکونت گرفتهاند ، بدون هیچ مدرک هویت قانونی ، در حال حاضر در بسیاری از مناطق شهر مشهد زندگی میکنند . اینان به دلیل نبودن کنترل کافی آزادانه در شهر فعالیت داشته مرتکب انواع بزهکاری ها میشوند و حتّی برخی از مقامات مسؤول ، درباره این دسته از مهاجرین غیر قانونی مسامحه می ورزند.
دستۀ دیگر که به صورت قانونی با داشتن مدارک اقامتی منسجمتر و شناسایی شده هستند تحت کنترل و مراقبت هدایت شدهای قرار گرفتهاند، با توجه به گسترش بزهکاری افغانها در سالهای اخیر در نزد افکار عمومی ، نویسنده را مجاب کرد که رسالۀ خود را در این رابطه تهیه نماید.
یکی از سوال های اصلی این پژوهش ، پاسخ به این پرسش است که مهاجرت اتباع افغانی چه تأثیراتی در بزهکاری آنان در شهر مشهد داشته است و آیا بیشتر مهاجرین افغانی در این شهر مرتکب بزهکاری شده اند یا خیر ؟ سوال دیگر، این است که اتباع افغانی تحت چه عواملی دست به ارتکاب جرم زده و بیشتر چه نوع بزهکاری هایی را انجام می دهند ؟
در پایان راه های پیشگیری از مهاجرت افغانها به داخل کشور یا تقلیل پیامد های ناگوار آن که مهمترین آن بزهکاری اتباع افاغنه است ،چه میباشد؟
در این پژوهش ، ابتدا با بررسی مراحل ورود پناهندگان و آوارگان ، استقرار مهاجرین افغانی ، پیامد های حضور آوارگان افغانی ، حقوق پناهندگان، جنبههای مهاجرت از نظر علوم مختلف انسانی پرداخته می شود .ضمن اینکه رابطه مهاجرت و بزهکاری را بررسی می کنیم، به نتایج بین المللی ورود افاعنه به ایران، مطالعه قوانین مختلف در این زمینه، با تحقیق در خصوص بزهکاریهای انجام شده توسط اتباع افغانی در مشهد می پردازیم .
همچنین در تأثیر مهاجرت در بزهکاری ، تأثیرات آن از لحاظ چگونگی بزهکاری های انجام شده و کمیت جرایم توسط اتباع افغانی را بررسی نموده و نیز و با مورد مطالعه قرار دادن سایر عللی که در کنار مهاجرت در ارتکاب بزه مؤثر بوده پرداخته می شود. سپس با راههای پیشگیری یا تقلیل و کنترل مهاجرت افغانها به داخل کشور علیالخصوص به مشهد و مقابله با انواع جرایم و تبه کاری های افاغنه در استان خراسان رضوی بررسی می کنیم .
سابقۀ پژوهش در رابطه با موضوع مورد بحث را میتوان به دو بخش تقسیم کرد:
اول، سابقۀ تحقیق در حوزه ورود غیر قانونی اتباع افغانی به ایران، نتایج بین المللی ورود افاغنه و تأثیرات مهاجرت اتباع افاغنه در بزهکاری آنان است .
دوم، بررسی بزهکاریهای انجام شده توسط آنان در مشهد به طور عام و سیاست جنایی ایران در قبال این بحران با ذکر راهکارهای پیشگیری و تقلیل از آن به طور خاص که در فصل دوم این پژوهش به این مقولهها توجه شده است .
اما آنچه از تحقیقات و پژوهشهایی که در این قلمرو صورت گرفته است. در دو قسمت سابقه پژوهش ذکر شده می توان به موارد زیر اشاره کرد. نویسنده کتاب اثرات مهاجرتهای خارجی در ایران آقای محمود هدایت با پرداختن به پیامدها و تأثیرات اینگونه از مهاجرت کمک شایانی به نویسنده پژوهش نموده است. از کتاب دیگر تحت عنوان، بررسی علل و عوامل مهاجرت افاغنه به ایران و پیامدهای ناشی از آن، تألیف آقای مهدی تهرانی، می توان نام برد. پایان نامه های کارشناسی ارشد آقای امیر طالبیان با عنوان، تأثیر مهاجرت افاغنه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و نیز رساله کارشناسی ارشد خانم فاطمه رودکی با موضوع، وضعیت حقوقی آوارگان افغانی در ایران، پایان نامه دوره کارشناسی خانم شکوه تبریزنیا با بحث در رابطه با بررسی وضعیت مهاجران افغانی در ایران، همچنین مقالاتی تحت عنوان، بررسی عوامل موثر بر بازگشت مهاجرین افغانی که محققین و نویسندگان آن آقای دکتر غلامرضا جمشیدیها و علی بابایی می باشند . سایر تحقیقات و پژوهشهای صورت گرفته که مرتبط با پژوهش انجام شده می توان ذکر کرد با مراجعه به منابع تحقیق صفحه 108 به بعد مشاهده نمود.
پیشینۀ بررسی مهاجرت افاغنه به مشهد و پیامدهای مهاجرت آنان باید گفت علی رغم اینکه دو کشور ایران و افغانستان همسایۀ یکدیگرند و مرزهای مشترک و طولانی با هم دارند و اشتراکات تاریخی و فرهنگی، آنها را به هم پیوند داده است با این همه ، در ایران شناخت کافی نسبت به مسائل و شرایط سیاسی، اجتماعی افعانستان وجود ندارد . تلاش های انجام گرفته برای تعیین این شرایط نیز بسیار محدود بوده است. مشکلات موجود از قبیل جنگهای داخلی و نیز ورود سه میلیون مهاجر افغانی به ایران، نتوانسته است زمینۀ ارتباط نزدیک بین دو کشور را به وجود آورد. به دلیل این که اغلب قشر فقیر و تحصیل نکرده به ایران روی آوردند و اغلب تحصیل کرده ها و متخصصین افغانی در اثر رویارویی با شرایط دشوار در ایران به ویژه بیکاری و عدم بهرهگیری از تخصص آنان ، به سمت دیگر کشورها رفته اند و به این دلایل ، شناخت کافی از مسایل کشور افغانستان در ایران وجود ندارد .
وقوع انقلاب در ایران ، اشغال افغانستان توسط شوروی سابق ، شروع جنگهای داخلی ، سقوط شوروی، ظهور فرقه های مذهبی افراطی (طالبان) و ائتلاف ضد طالبان ، پیامدهای امنیتی - سیاسی و سقوط آنان با حملۀ نظامی آمریکا ، مهاجرت بی رویۀ مردمان این سرزمین مخصوصاً قشر ضعیف و بیپول که فقط می توانستند از سرزمین خود فراری شوند و راه مهاجرت پیش گیرند، ولی دولت جمهوری اسلامی ایران هم مشکلات خاص خودش را داشت که کمتر از فقر و فلاکت مردم افغانستان نبود. این موضوع به بیشتر شدن مشکلات در ایران دامن زد ، که به اثرات و پیامد های مهاجرت در بزهکاری اتباع افغانی در مشهد ، پرداخته می شود .
و...