فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
انجمن مالی و پولی بینالمللی
متن موافقتنامهای که در مذاکرات بین چهل و چهار کشور مورد قبول قرار گرفته است:
برتنوودز – به تاریخ 22 ژوئیه 1944 – مواد موافقتنامهای که راجع به صندوق بینالمللی پول به عمل آمده به قرار ذیل است:
دولتهایی که این موافقتنامه از طرف آنها به امضاء رسیده است به شرح ذیل موافقت میکنند:
مقدمه:
صندوق بینالمللی پول تأسیس مییابد و با رعایت مقررات ذیل شروع به کار خواهد نمود:
ماده اول
مقاصد
مقاصد صندوق بینالمللی پول عبارت است از:
1 – تشریک مساعی مالی به وسیله ایجاد یک مؤسسه دائمی که وسایل تبادل نظر و همکاری را در مسایل پولی فراهم آورد.
2 – تسهیل و توسعه و ازدیاد تجارت میزانیافته بینالمللی و مساعدت به پیشرفت و افزایش عده افراد مشغول به کار و تأمین درآمد حقیقی و توسعهمنابع مولده ثروت تمام اعضاء منظور اساسی سیاست اقتصادی این مؤسسه خواهد بود.
3 – تثبیت قیمت ارزها و حفظ ترتیبات منظم برای معاملات ارزی بین اعضاء صندوق و اجتناب از رقابت در تنزل قیمت ارزها.
4 – مساعدت به برقراری یک سیستم جمعی برای پرداختهای مربوط به معاملات جاریه بین اعضاء و رفع تضییقات ارزی که مانع پیشرفت و ازدیادتجارت جهانی گشته است.
5 – برای ایجاد اعتماد در میان اعضاء این مؤسسه، منابع مالی آن در مقابل وثیقههای کافی در اختیار اعضاء گذاشته خواهد شد تا بدین وسیله فرصتداشته باشند که اختلال موازنه پرداخت خود را بدون تشبث به وسایلی که لطمه به بهبود اقتصادی ملی و بینالمللی میزند اصلاح نمایند.
6 – کوتاه ساختن دوره عدم توازن در موازنههای پرداخت بینالمللی اعضاء و تخفیف درجه شدت آن با رعایت مواد فوق.
ماده دوم
شرایط عضویت
بخش اول – اعضاء اصلی
اعضاء اصلی صندوق کشورهایی هستند که نماینده آنها در انجمن پولی و مالی ملل متفق حضور داشته و دولتهای مربوطه عضویت آن را قبل از تاریخیکه در ماده 20 بخش دوم قسمت (ه) مقرر شده پذیرفته باشند.
عضویت این صندوق برای دولتهای سایر کشورها در مواقع و با شرایطی که صندوق معین خواهد نمود آزاد است.
ماده سوم
سهمیه و مبلغ تعهد
بخش اول – سهمیه
برای هر یک از اعضاء سهمیهای معین خواهد شد. سهمیه هر یک از اعضاء که در انجمن بینالمللی پول و مالی نماینده داشته و عضویت صندوق را قبلاز تاریخی که در ماده بیستم بخش دوم قسمت (ه) معین شده پذیرفته باشند مبلغی خواهد بود که در جدول (1) تعیین گشته است. سهمیه سایر اعضاء راصندوق تعیین خواهد نمود.
بخش دوم – تغییر و تعدیل میزان سهمیه
صندوق بینالمللی پول هر پنج سال یک بار در صورتی که مقتضی بداند در مورد تعدیل سهمیه اعضاء تجدید نظر خواهد نمود. به علاوه اگر مناسببداند به تقاضای هر یک از اعضاء تغییر میزان سهمیه آن عضو را مورد مطالعه قرار خواهد داد. برای تغییر میزان سهمیه اکثریت چهارپنجم از آراء لازمخواهد بود و هیچ سهمیهای بدون رضایت عضو مربوط تغییر نخواهد یافت.
بخش سوم – مبلغ تعهد و محل و طرز پرداخت آن
الف – مبلغ تعهد هر یک از اعضاء معادل سهمیه آن عضو خواهد بود و تماماً باید به صندوق قبلاً یا در تاریخی که عضو به موجب ماده بیستم بخش 4قسمت (ج) یا قسمت (د) حق خرید پول از صندوق پیدا میکند در محلی که صندوق تشخیص دهد پرداخت شود.
ب – هر عضو باید حداقل هر کدام از دو قلم ذیل را که کمتر باشد به طلا پرداخت کند:
1 – بیست و پنج درصد از سهمیه خود.
2 – ده درصد از میزان موجودی خالص رسمی خود از طلا و دلار دول متحده آمریکا در تاریخی که صندوق به موجب ماده بیستم بخش چهارم قسمت(الف) اعلام خواهد کرد که قریباً حاضر به معاملات ارزی خواهد بود.
هر یک از اعضاء اطلاعات لازمه برای تشخیص میزان خالص طلا و دلاری که رسماً موجود دارند به صندوق خواهد داد.
ج – هر یک از اعضاء بقیه سهمیه خود را با پول رایج کشور خود پرداخت خواهد نمود.
موضوع: بررسی مشارکت علمی کتابداران ایرانی در سطح بینالمللی
چکیده
از عوامل مهم پیشرفت یک رشته علمی، توان پژوهشی و کیفیت مقالههای چاپ شده در سطح ملی و بینالمللی است که توانایی رقابت آن رشته را در سطح جهان نشان میدهد. این نوشته به بررسی وضعیت کمّی مقالههای منتشر شده به زبان انگلیسی توسط متخصصان کتابداری و اطلاعرسانی ایران در سطح بینالمللی میپردازد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که وضعیت کمّی مقالههای منتشر شده توسط متخصصان کتابداری و اطلاعرسانی ایران در سطح بینالمللی پایین است و توجه بیشتری را میطلبد.
مقدمه
نگارش مقاله علمی یکی از مهمترین مهارتهایی است که هر پژوهشگری باید با آن آشنا باشد. آگاه ساختن سایر پژوهشگران از نتایج پژوهشهای انجام شده، بالا بردن سطح دانش علاقهمندان، آشنا نمودن آنها با پیشرفتهای علمی در یک حوزه خاص، جمعبندی نتایج و انتشار آن در قالب مقاله پژوهشی از اهداف اصلی پژوهشگران است. در نقطه مقابل، مجلههای علمی از منابع مهم اطلاعات علمی و فنی هستند که پژوهشگران نتایج پژوهشهای خود را از طریق آنها به چاپ میرسانند.
یکی از راههای تقویت بنیه علمی هر کشوری در حوزههای علمی مختلف دسترسی به نتایج و تجربههای سایر پژوهشگران از طریق مجلههای علمی است تا به این وسیله از هدر رفتن زمان، امکانات و از انجام کارهای تکراری جلوگیری شود. پیشرفت علمی رمز توسعه و پیشرفت همه جانبه هر ملتی است و پژوهشگران مسؤولیت اساسی را در فرایند توسعه بر عهده دارند (صالحی و نوروزی، 1385).
نکته مهم دیگر این است که هر رشته علمی برای گسترش و شناساندن خود به جامعه، نیازمند داشتن پشتوانه انتشاراتی در سطح ملی و بینالمللی به زبانهای مختلف است. در این راستا پژوهشگران و اساتید هر رشته با انتشار آثار علمی در قالب کتاب، مقاله مجله، مقاله کنفرانس یا سمینار به زبانهای مختلف به تقویت آن رشته میپردازند. برای نمونه، رشته کتابداری و اطلاعرسانی نخست در آمریکا شکل گرفت، متخصصان کتابداری در دانشگاههای آمریکا با انتشار مجلههای علمی مختلف به گسترش این علم در آمریکا و در سطح بینالمللی کمک کردند که در نهایت جامعه آمریکا نیز این رشته را پذیرفت. یکی از کارهای جالبی که ملویل دیویی پدر کتابداری آمریکا انجام داد، انتشار مجله کتابداری[1] بود که خود وی نخستین ویراستار آن بود. امروزه اکثر مجلههای علمی معتبر در این رشته یا در آمریکا منتشر میشوند و یا سردبیر و اعضای هیأت تحریریه آمریکایی دارند. قابل ذکر است که انتشار مقاله در مجلههای معتبر بینالمللی که اغلب به زبان انگلیسی هستند از اهمیت ویژهای برخوردار است.
انتشار مجلههای علمی بهخودی خود دارای ارزش نیست. بلکه استفاده از نتایج پژوهشهای منتشر شده در این مجلهها و ارزیابی و رتبهبندی کشورها بر اساس مشارکت علمی آنها در سطح بینالمللی این فرایند را حائز اهمیت میسازد. برای ارزیابی و سنجش میزان انتشارات و تولیدات علمی یک کشور یا یک رشته خاص از روشهای آماری و کمّی کتابسنجی[2] استفاده میشود. قابل توجه است که ارزیابی و سنجش متون علمی یک حوزه علمی بدون استفاده از شاخصهای کمّی کتابسنجی غیرممکن است. بهطور معمول، برای شناسایی پژوهشگران کلیدی و فعال، آثار علمی پُراستناد و پُراستفاده شده، مجلههای هسته و اصلی یک رشته، مقایسه میزان تولید علمی کشورها و دانشگاهها از روشهای کتابسنجی و تحلیل استنادی استفاده میشود (عصاره، 1376).
میزان مقالههای نوشته شده توسط متخصصان یک حوزه علمی شاخصی کمّی است که برای ارزیابی، مقایسه و رتبهبندی آن حوزه علمی در سطح ملی یا برای مقایسه حوزههای علمی مختلف در سطح بینالمللی بهکار گرفته میشود. این شاخص کمّی نشاندهنده فراوانی تعداد پژوهشها و مقالههای نوشته شده توسط متخصصان یک حوزه علمی است که در طول یک دوره زمانی مشخص انجام شده است.
تعداد صفحات:30
دانلود مقاله بازنمایی از مهاجرت بینالمللی سرمایههای انسانی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 82
مقدمه
فرار مغزها زمانی رخ میدهد که جریان خروجی دانشجویان ثابت است و با جریان ورودی مشابهی از دیگر کشورها جایگزین نمیشود. به نظر میرسد که رقابت برای کارکنان بسیار ماهر شدید و سخت باشد. جریانهای سنتی مهاجرت افراد بااستعداد بین کشورها از جنوب به شمال, اینک در بعضی موارد معکوس میشود. بیشتر کشورهای واقع در جنوب, بهخصوص در جنوب شرقی آسیا و شرق اروپا, از نظر فنی پیشرفت کردهاند و به میزان بالایی بر روی اقتصادهای مبتنی بر دانش قرار گرفتهاند و بنابراین, جریان مهاجرت دانشمندان و مهندسان ماهر از آنجاها ممکن است متوقف شود. بنابراین, حرکت فرار مغزها و جذب مغزها ممکن است در تمام جهات صورت گیرد: شمال - شمال, شمال- جنوب, جنوب - شمال و جنوب - جنوب. این حرکت ممکن است کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا را که به میزان بالایی به افراد بااستعداد خارجی وابستهاند, تهدید کند. ملتها به طور روز افزونی انتقال تکنولوژی را در درجه اول بهعنوان پدیدهای با جهتگیری افراد در نظر گرفته و از این بیم دارند که مزیت رقابتیشان را در آنچه به نظر میرسد که یک رقابت جهانی برای مهارتهای ویژه باشد, از دست بدهند. بنابراین, مهاجرت به میزان بالایی به یک بخش غیرقابل تفکیک سیاستهای تکنولوژی ملی تبدیل میشود. قابل ذکر است که اندازه چنین تاثیری در بین کشورها تفاوت میکند. بهعنوان نمونه, در حالی که انگلستان با گسیلداشتنودریافت استعدادها فعالانه در حرکت بینالمللی متخصصان شرکت میکند, اما کشورهایی مثل روسیه و اروپای شرقی از فرار مغزهاعمدتالطمهمیبینندوخروجمتخصصانازاین کشورهابهپدیدهایکاملاجدیتبدیلشدهاست.به طور کلی, مقوله مهاجرت و حرکت بینالمللی نیروهای بسیار ماهر یک موضوع پیچیده و متنوع است و بنابراین, نیازمند سیاستهای بسیار مناسب و متنوع میباشد. هرگروه از متخصصان بسیار ماهر تحت تاثیر مجموعهای از شرایط و تسهیلات مختلف جذب و کشیده میشوند. بنابراین, عوامل مختلف دفع و جذب در ارتباط با فرآیند نقل مکان و حرکت گروههای مجزای پرسنل بسیار حرفهای در حوزه سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (اروپا), مورد بررسی قرار میگیرند.
زهکشی بهترین منابع انسانی
اصطلاح فرار مغزها معادل با دو کلمه ی Brain Drain در زبان انگلیسی است. Brain به معنی مغز، متفکر و مغز متفکر بوده و برای کلمه Drain نیز معانی چندی از جمله خشکاندن، خالی کردن، تحلیل بردن و زهکشی کردن آورده شده است. بنابراین همانطور که عمل زهکشی، به طور طبیعی یا مصنوعی، باعث بیرون رفتن آب های اضافی یک منطقه می شود یا در کشاورزی، آب اضافی از زمین به وسیله زهکشی گرفته می شود پدیده فرار مغزها نیز باعث بیرون رفتن مغزها یا متفکرانی از یک سرزمین می شود، منتهی مغزهایی که آن سرزمین به وجود آن ها نیازمند است. واژه مغزها شامل همه افراد دانشمند، مخترعین، مبتکرین، تکنسین ها، کارگران ماهر و خلاق، مهندسین، پزشکان، جراحان، متخصصان و سایر افرادی که از دانش بالایی برخوردار هستند، می شود. در جریان قرن 19 و تا جنگ جهانی اول ایالات متحده آمریکا مهم ترین کشور مهاجر پذیر بود زیرا لزوم بهره برداری از منابع آن سرزمین و ایجاد تاسیسات زیر بنایی نظیر شبکه راههای ارتباطی، راه آهن و ... به نیروی انسانی زیادی احتیاج داشت. بنابراین جمعیت زیادی از کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی، اروپا و آفریقا به آن سرزمین مهاجرت کردند. بعدها صنعتی شدن آن کشور باعث شد تا در ماهیت مهاجر پذیری آن تغییراتی به وجود آید و مهاجران ماهر و متخصصی را از کشورهای اروپایی یا کشورهایی که به طور ناکافی صنعتی شده بودند پذیرا گردد. ادبیات مربوط به فرار مغزها از زمان پایان جنگ جهانی دوم و به ویژه از دهه 1960 شکل گرفت یعنی موقعی که کشورهای اروپایی اقدام به بازسازی ویرانه های به جا مانده از جنگ کردند و مدتی بعد چرخه صنعت در این کشورها شروع به کار کرد. این فرایندها نیاز به افراد متخصص و کارآمد داشت. در نتیجه خیل عظیمی از متخصصان، مهندسان و سایر افرادی که از آنها با عنوان مغزها یاد می شود، کشورهای در حال توسعه خود را به مقصد کشورهای پیشرفته تر ترک کردند و از این زمان بود که غارت سرمایه های انسانی شروع شد و مانع دیگری بر سر راه پیشرفت و توسعه کشورهای جهان سوم ظاهر گردید.بعضی از محققان معتقدند که علت ریشه ای تمام مهاجرت ها، شکست جوامع در براوردن نیازها و آرزوهای شهروندانشان است بنابراین فرار مغزها نیز که نتیجه مهاجرت یا کوچ افراد تحصیل کرده و دارای تخصص از کشوری به کشور دیگر است، ریشه در نیازها دارد. طیف این نیازها برای نخبگان و متخصصان هر کشور متفاوت است و شامل ابعاد امنیتی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، علمی و تخصصی می شود. باید در نظر داشت که پدیده فرار مغزها تنها مختص به جلای وطن نیروهای متخصص کشورها نیست. بلکه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور را که بعد از فارغ التحصیلی میلی برای بازگشت به وطن ندارند نیز در بر می گیرد.
مساله فرار مغزها برای کشورهای توسعه یافته چندان بحرانی نیست زیرا چنانچه این کشورها نخبگانی را از دست بدهند، توانایی جذب نیروهای متخصص دیگری را دارند و به اصطلاح مبادله مغزها صورت خواهد گرفت. در صورتی که کشورهای در حال توسعه نه توان حفظ نخبگان خود را دارند و نه قوت جذب نخبگان و متخصصان جدید، بنابراین در اصل، فرار مغزها زمانی محسوس است که جریان خروجی متخصصان و تحصیل کردگان ثابت باشد و با جریان ورودی مشابهی از سایر کشورها جایگزین نگردد. این مساله صدمات جبران ناپذیری به کشورهای کوچک و کم جمعیت در حال توسعه وارد می کند هرچند که امکان دارد حرکت مغزها از یک کشور کوچک اهمیت چندانی را برای کشورهای بزرگ مهاجر پذیر نداشته باشد.
تاثیرات فرار مغزها بر کشورهای مبدا و مقصد
هم سرمایه های انسانی و هم منابع طبیعی در رشد اقتصادی اثرات تعیین کننده ای دارند. تحقیقات تجربی نشان داده اند که سرمایه گذاری در منابع انسانی بیش از سرمایه گذاری در منابع طبیعی به رشد اقتصادی کمک می کنند. مثلا کشورهای خاورمیانه با منابع عظیم نفتی خود به متخصصان تحصیل کرده ای نیاز دارند تا توسعه اقتصادی خود را فراهم سازند. امروزه نقش بنیادین و اصلی منابع نیروی انسانی در توسعه کشورها امری بدیهی و روشن است و به جرات می توان گفت که ویژگی چشم گیر و بارز کشورهای پیشرفته وجود نیروی انسانی کارا و متخصص است. بنابراین حرکت نیروهای ماهر و غنی انسانی، تاثیرات نمایانی را بر کشورهای مبدا (فرستنده) و کشورهای مقصد (گیرنده) خواهد داشت.مهمترین و واضح ترین اثری که پدیده فرار مغزها بر کشور مبدا می گذارد اتلاف هزینه هایی است که صرف تعلیم و تربیت نیروهای ماهر و تحصیل کرده شده است. کشورهای در حال توسعه همه ساله با صرف هزینه های هنگفت برای بخش آموزش و پرورش که غالبا سهم مهمی از بودجه ناچیز آنها را شامل می شود اقدام به تربیت انسانهای ماهر و متخصص می کنند اما متاسفانه با مهاجرت این افراد به کشورهای پیشرفته صنعتی به ویژه ایالات متحده و کانادا، منابع عظیمی از سرمایه خود را از دست می دهند و این سرمایه به طرف کشورهای مقصد سرازیر می شود. بعضی کشورها با پرداخت یارانه هایی، زمینه ادامه تحصیل شهروندان خود را در مقطع تحصیلات عالی فراهم می سازند.
انجمن مالی و پولی بینالمللی
متن موافقتنامهای که در مذاکرات بین چهل و چهار کشور مورد قبول قرار گرفته است:
برتنوودز – به تاریخ 22 ژوئیه 1944 – مواد موافقتنامهای که راجع به صندوق بینالمللی پول به عمل آمده به قرار ذیل است:
دولتهایی که این موافقتنامه از طرف آنها به امضاء رسیده است به شرح ذیل موافقت میکنند:
مقدمه
صندوق بینالمللی پول تأسیس مییابد و با رعایت مقررات ذیل شروع به کار خواهد نمود:
ماده اول
مقاصد
مقاصد صندوق بینالمللی پول عبارت است از:
1 – تشریک مساعی مالی به وسیله ایجاد یک مؤسسه دائمی که وسایل تبادل نظر و همکاری را در مسایل پولی فراهم آورد.
2 – تسهیل و توسعه و ازدیاد تجارت میزانیافته بینالمللی و مساعدت به پیشرفت و افزایش عده افراد مشغول به کار و تأمین درآمد حقیقی و توسعهمنابع مولده ثروت تمام اعضاء منظور اساسی سیاست اقتصادی این مؤسسه خواهد بود.
3 – تثبیت قیمت ارزها و حفظ ترتیبات منظم برای معاملات ارزی بین اعضاء صندوق و اجتناب از رقابت در تنزل قیمت ارزها.
4 – مساعدت به برقراری یک سیستم جمعی برای پرداختهای مربوط به معاملات جاریه بین اعضاء و رفع تضییقات ارزی که مانع پیشرفت و ازدیادتجارت جهانی گشته است.
5 – برای ایجاد اعتماد در میان اعضاء این مؤسسه، منابع مالی آن در مقابل وثیقههای کافی در اختیار اعضاء گذاشته خواهد شد تا بدین وسیله فرصتداشته باشند که اختلال موازنه پرداخت خود را بدون تشبث به وسایلی که لطمه به بهبود اقتصادی ملی و بینالمللی میزند اصلاح نمایند.
6 – کوتاه ساختن دوره عدم توازن در موازنههای پرداخت بینالمللی اعضاء و تخفیف درجه شدت آن با رعایت مواد فوق.
ماده دوم
شرایط عضویت
بخش اول – اعضاء اصلی
اعضاء اصلی صندوق کشورهایی هستند که نماینده آنها در انجمن پولی و مالی ملل متفق حضور داشته و دولتهای مربوطه عضویت آن را قبل از تاریخیکه در ماده 20 بخش دوم قسمت (ه) مقرر شده پذیرفته باشند.
عضویت این صندوق برای دولتهای سایر کشورها در مواقع و با شرایطی که صندوق معین خواهد نمود آزاد است.
ماده سوم
سهمیه و مبلغ تعهد
بخش اول – سهمیه
برای هر یک از اعضاء سهمیهای معین خواهد شد. سهمیه هر یک از اعضاء که در انجمن بینالمللی پول و مالی نماینده داشته و عضویت صندوق را قبلاز تاریخی که در ماده بیستم بخش دوم قسمت (ه) معین شده پذیرفته باشند مبلغی خواهد بود که در جدول (1) تعیین گشته است. سهمیه سایر اعضاء راصندوق تعیین خواهد نمود.
بخش دوم – تغییر و تعدیل میزان سهمیه
صندوق بینالمللی پول هر پنج سال یک بار در صورتی که مقتضی بداند در مورد تعدیل سهمیه اعضاء تجدید نظر خواهد نمود. به علاوه اگر مناسببداند به تقاضای هر یک از اعضاء تغییر میزان سهمیه آن عضو را مورد مطالعه قرار خواهد داد. برای تغییر میزان سهمیه اکثریت چهارپنجم از آراء لازمخواهد بود و هیچ سهمیهای بدون رضایت عضو مربوط تغییر نخواهد یافت.
بخش سوم – مبلغ تعهد و محل و طرز پرداخت آن
الف – مبلغ تعهد هر یک از اعضاء معادل سهمیه آن عضو خواهد بود و تماماً باید به صندوق قبلاً یا در تاریخی که عضو به موجب ماده بیستم بخش 4قسمت (ج) یا قسمت (د) حق خرید پول از صندوق پیدا میکند در محلی که صندوق تشخیص دهد پرداخت شود.
ب – هر عضو باید حداقل هر کدام از دو قلم ذیل را که کمتر باشد به طلا پرداخت کند:
1 – بیست و پنج درصد از سهمیه خود.
2 – ده درصد از میزان موجودی خالص رسمی خود از طلا و دلار دول متحده آمریکا در تاریخی که صندوق به موجب ماده بیستم بخش چهارم قسمت(الف) اعلام خواهد کرد که قریباً حاضر به معاملات ارزی خواهد بود.
هر یک از اعضاء اطلاعات لازمه برای تشخیص میزان خالص طلا و دلاری که رسماً موجود دارند به صندوق خواهد داد.
ج – هر یک از اعضاء بقیه سهمیه خود را با پول رایج کشور خود پرداخت خواهد نمود.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
فصل اول
4
کلیات، تعریف
بخش اول: کلیات و مفاهیم .................................................................................................................................................. 5
مبحث اول) روند تاریخی نفت.............................................................................................................................................. 6
مبحث دوم) اقتصاد و مالکیت نفت..................................................................................................................................... 12
گفتار اول: اقتصاد نفت
گفتار دوم: مالکیت نفت.......................................................................................................................................................... 14
بند اول ـ مالکیت نفت از دیدگاه حقوق اسلام
بند دوم ـ مالکیت نفت از دیدگاه حقوق ایران................................................................................................................ 15
بند سوم ـ مالکیت نفت از دیدگاه حقوقی کشورهای غرب......................................................................................... 17
بخش دوم: تعریف و اقسام قراردادهای بین المللی نفت و گاز، وجوه اشتراک و افتراق آنها.............................. 19
مبحث اول) تعریف
گفتار اول: سیستمهای حقوقی قراردادهای بین المللی نفت و گاز........................................................................... 20
بند اول ـ سیستمهای امتیازی .......................................................................................................................................... 21
بند دوم ـ قراردادهای امتیازی نوین................................................................................................................................... 22
بند سوم ـ متن امتیاز نامه .................................................................................................................................................. 25
بند چهارم ـ انواع امتیاز نامه
گفتار دوم: سیستمهای قراردادی........................................................................................................................................ 31
بند اول ـ قراردادهای مشارکت در تولید
بند دوم ـ قراردادهای مشارکت در سرمایهگذاری.......................................................................................................... 34
بند سوم ـ قراردادهای خدماتی ......................................................................................................................................... 35
مبحث دوم) اقسام قراردادهای بین المللی نفتی ایران، وجوه اشتراک و افتراق آنها .......................................... 39
گفتار اول: اقسام
الف
گفتار دوم: وجوه اشتراک و تمایز قراردادهای بینالمللی نفتی ................................................................................. 49
53
فصل دوم
ویژگیها و مکانیزمهای قراردادهای بین المللی نفتی ایران
بخش اول: ویژگیهای قراردادهای اولیه نفتی ایران تا قبل از ملی شدن صنعت نفت ایران ................................ 54
مبحث اول) ویژگیهای قرارداد 1901 دارسی
مبحث دوم) ویژگیهای قرارداد 1933 شرکت نفت ایران و انگلیس ........................................................................ 59
مبحث سوم) ویژگیهای قرارداد نفتی ایران و شوروی .................................................................................................. 63
مبحث چهارم) ویژگیهای قرارداد الحاقی گس-گلشائیان............................................................................................. 64
بخش دوم: ویژگیهای قراردادهای بینالملی نفتی ایران پس از ملی شدن صنعت نفت ایران............................ 67
مبحث اول) ویژگیهای اصل ملی شدن صنعت نفت ایران
گفتار اول: ویژگیهای قرارداد کنسرسیوم 1954.............................................................................................................. 70
مبحث دوم) ویژگیهای سایر قراردادها .............................................................................................................................. 75
گفتار اول: ویژگیهای قراردادهای پنج گانه خلیج فارس
گفتار دوم: ویژگیهای قراردادهای شش گانه..................................................................................................................... 78
گفتار سوم: ویژگیهای قرارداد فروش و خرید نفت (کنسرسیوم دوم 1973) ....................................................... 84
بخش سوم: ویژگیهای قرار دادهای بین المللی نفتی ایران پس از انقلاب اسلامی ایران ................................... 87
مبحث اول) تا قبل از اجرای برنامه اول توسعه اقتصادی
مبحث دوم) پس از اجرای برنامه اول توسعه اقتصادی ............................................................................................ 88
گفتار اول: ویژگیهای تحولات قانونی قراردادهای نفتی ایران
گفتار دوم: ویژگیهای قراردادهای منعقد شده بیع متقابل............................................................................................ 92
بخش چهارم: بررسی تحلیلی مکانیسمهای عملیات اکتشاف، توسعه و بهرهبرداری در قراردادهای
........................... بین المللی نفتی ایران و مقایسه آن با مکانیسمهای مشابه جهانی ................................................ 95
مبحث اول) مکانیسمهای عملیات اکتشاف، توسعه و بهرهبرداری در قراردادهای نفت و گاز ایران
گفتار اول: عملکرد در قالب قراردادهای مشارکت در تولید نفت ایران .................................................................... 100
گفتار دوم: عملکرد در قالب قراردادهای انجام خدمت یا پیمانکاری نفت ایران .................................................... 105
گفتار سوم: عملکرد در قالب سایر قراردادهای اکتشاف و توسعه و بهرهبرداری نفت ایران ............................... 107
مبحث دوم) مقایسه با مکانیسمهای مشابه در جهان ................................................................................................... 112
گفتار اول: شیوه توسعه مشرکت منابع نفت و گاز ........................................................................................................ 113
گفتار دوم: شیوه تعیین یک مقام مشترک ..................................................................................................................... 114
گفتار سوم: شیوه عملیات به روش Unitization...................................................................................................... 115
فصل سوم
117
.................... قانون حاکم و روشهای حل اختلافات در قراردادهای بینالمللی نفت و گاز
بخش اول: قانون حاکم بر قراردادهای بینالمللی نفتی و شرط ثبات ...................................................................... 118
مبحث اول) تعیین قانون حاکم و تحولات آن در قراردادهای بینالمللی نفتی ایران و قیاس با
........................ قراردادهای نفتی کشورهای نفت خیر جهان
مبحث دوم) شرط ثبات و نقش آن در آراء بینالمللی قضایی .................................................................................. 131
بخش دوم: روش رسیدگی به اختلافات ناشی از سلب مالکیت و ملی کردن ........................................................ 142
مبحث اول) مفهوم و اقسام سلب مالکیت
گفتار اول: سلب مالکیت و مصادیق آن ............................................................................................................................ 143
بند اول ـ سلب مالکیت در حالت اضطرار به شرط پرداخت غرامت (ضبط اموال)
بند دوم ـ سلب مالکیت بدون جبران خسارت (مصادره اموال) ................................................................................. 144
گفتار دوم: سلب مالکیت غیرمستقیم و ملی کردن ...................................................................................................... 146
بند اول ـ سلب مالکیت غیر مستقیم
بند دوم ـ ملی کردن موضوع مالکیت .............................................................................................................................. 147
بند سوم ـ پرداخت غرامت به صاحب امتیاز ................................................................................................................. 150
بند چهارم- آثار حقوقی عمل ملی کردن......................................................................................................................... 152
مبحث دوم) مراجع حل و فصل اختلافات ناشی از قراردادهای بینالمللی نفت و گاز........................................ 153
گفتار اول: روش رجوع به دادگاه
گفتار دوم: روش سازش ....................................................................................................................................................... 155
گفتار سوم: روش رجوع به داوری
بند اول ـ حل و فصل اختلافات بینالمللی نفتی به روش سازش در دعوی سافایر............................................. 157
بند دوم ـ بررسی تجزیه و تحلیل قانون حاکم به روش رجوع به داوری بینالمللی
................... و سازش نفتی طی دو دعاوی خمکو و کنسرسیوم نفتی 1973 ایران
بند سوم- نمونه حل و فصل اختلافات بین المللی نفتی ایران
...................... به روش رجوع به دادگاه بینالمللی لاهه و سازش ................................................................................. 162
فصل چهارم
164
.................... بررسی تطبیقی برخی شرایط و مقررات حاکم برقراردادهای بینالمللی نفت و گاز
بخش اول: بررسی تطبیقی «درآمد و فروش نفت» در قراردادهای بین المللی نفت و گاز ................................ 165
مبحث اول) شرایط مالی در قراردادهای بینالمللی نفت و گاز
گفتار اول: روش تعیین قیمت نفت .................................................................................................................................. 169
گفتار دوم: چگونگی پرداخت حق الامتیاز در قراردادهای نفتی ............................................................................... 173
گفتار سوم: مالیات در قراردادهای بینالمللی نفتی ...................................................................................................... 180
بند اول ـ نمونه پرداخت مالیات در قرارداد کنسرسیوم ایران 1333....................................................................... 183
بند دوم ـ چگونگی پرداخت مالیات در سایر نقاط خاورمیانه...................................................................................... 184
بند سوم ـ ادوار سه گانه تقسیم منافع در قراردادهای نفتی تا قبل از انقلاب اسلامی....................................... 186
مبحث دوم) شرایط غیرمالی در قراردادهای بینالمللی نفت و گاز .......................................................................... 188
گفتار اول: مسئله استرداد تدریجی اراضی در قراردادهای بینالمللی نفتی............................................................ 195
گفتار دوم: مسئله استخدام اتباع کشور طرف قرارداد................................................................................................... 200
گفتار سوم: مسئله ترک قرارداد یا امتیاز ......................................................................................................................... 202
گفتار چهارم: مسئله مباشرت دولت در قراردادهای نفتی .......................................................................................... 206
گفتار پنجم: مسئله حق انتخاب هیئت مدیره شرکت نفتی در قراردادهای بینالمللی نفتی ........................... 207
مبحث سوم) منافع مخصوص در قراردادهای بینالمللی نفت و گاز ........................................................................ 211
گفتار اول: بررسی منافع مخصوص در قراردادهای نفتی ایران .................................................................................. 212
گفتار دوم: چگونگی منافع مخصوص در سایر کشورهای خاورمیانه.......................................................................... 215
بخش دوم: بررسی تطبیقی نرخ بازگشت سرمایه در قراردادهای بینالمللی نفت و گاز ..................................... 220
مبحث اول) نرخ بازگشت سرمایه در قراردادهای نفتی «مشارکت در تولید» ....................................................... 221
گفتار اول: نرخ بازگشت سرمایه در انواع «قراردادهای مشارکت در تولید کشورهای جهان» ........................... 222
گفتار دوم: نرخ بازگشت سرمایه در «قراردادهای بینالمللی نفتی
...................... پیمانکاری خرید خدمات بیع متقابل ایران» ............................................................................................. 223
بخش سوم: بررسی قراردادهای بینالمللی نفت و گاز جمهوری آذربایجان ............................................................ 224
مبحث اول) نظام سرمایهگذاری در قراردادهای نفتی جمهوری آذربایجان ............................................................ 225
مبحث دوم) نفت و گاز فلات قاره جمهوری آذربایجان و سهام شرکت سوکار
.......................... در «شرکت مشارکت در تولید».................................................................................................................. 226
ـ نتیجهگیری ............................................................................................................................................................................. 229
پیوستها .......................................................................................................................................................................... 235
فهرست منابع و مآخذ ............................................................................................................................................................. 247