پیشگامان هنر نوین در آزمایشگریهای پیگیر و شادمانة خویش از قلمرو یافتههای مرئی و طبیعی فراتر رفتند. نقاشی نوین در روند استحالة واقعیت به انتزاع جهان اشیاء را پشت سرنهاد. د رسالهای پیش از جنگ همهچیز نویدبخش می نمود؛ ولی در جنگ و پیامدهای آن وضع را دگرگون کرد. شماری از پشتازان هنر در جنگ کشته شدند؛ بسیاری به ورطة یأس فرو غلتدیدند؛ برخی علم طغیان برافراشتند؛ و بسیاری دیگر خود را از مسایل اجتماعی یکسره کنار کشیدند. دیدیدم که از این میان تنها تنی چند از هنرمندان نوین هدفهای پیشین را پی گرفتند.
پس از آن که هنر از تقلید جهان مرئی سرباز زد شیء بیجان یکسره از قلمرو کاوش روانشناختی و بصری حذف نشد بلکه در سطحی دیگر مورد تجربه قرار گرفت. مواجهة مجدد با واقعیت در ژرفای ذهن صورت پذیرفت؛ یعنی در جائیکه گاه خاطره شیء به سطح میآید تا بعنوان تصویر ناب دریافت شود. این تجربه هنگامی به اوج خود رسید که هنرمند توجهش را بیشتر به شیء منفرد معطوف کرد تا به مجموعة طبیعت و جو پیرامونش؛ و از این طریق او به مفهومی تازه از این جهان اشیاء ره برد. اکنون، هالهای از غرابت و راز، زندگانی خاموش شیء را پوشانید و احساس از ترس یا طنز و یا همبستگی جادویی با جهان اشیاء در هنرمند برانگیخت این دبد وهمآمیز- که بویژه در سالهای بین دو جنگ گسترش یافت- نتیجة آشفتگی روحی هنرمند بود. او خود را در برابر جهانی از همگسیخته، غیرمعقول و یگانه میدیدید که اجزاء پراکندهاش مبهم و مرموز مینمودند. او ناگزیر به مقابله با این جهان اضطرابانگیز مینمودند. او ناگزیر به مقابله با این جهان اضطرابانگیز میبود و تبیین این مقابله شکلی از رازپردازی را میطلبید. در اینجا هنرمند دیگر به تجربههای« بیان» و
شامل 49 صفحه فایل word
نوع فایل : Word
تعداد صفحات : 252 صفحه
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی
چکیده :
این پایاننامه پژوهشی است ذیل عنوان: «بررسی جلوههای طبیعت در سرودههای محمّد حسین شهریار و رهی معیّری». این تحقیق بر مبنای دیوان دو جلدی شهریار، که شامل تمامی سرودههای فارسی او و کلیّات رهی معیّری است. در راستای بررسی طبیعتگرایی در شعر این دو شاعر، ابتدا تمامی سرودههای طبیعتمدار از دیوانها استخراج گردید، سپس بر مبنای تعاریفی که در کتابهای سبکشناسی و فنون بلاغت وجود دارد؛ این سرودهها به دو نوع اصلی تقسیم شده و شواهد هر قسمت، ذیل آن عنوان معرفی گردید. این دو نوع عبارتند از: الف- اشعاری که به توصیف طبیعت و یکی از مناظر آن اعم از وصف فصول، آسمان، شب و روز، کوه و دریا و... اختصاص دارد. ب- اشعاری که با استفاده و بهرهگیری از اجزای طبیعت به بیان مفاهیم دیگری پرداخته است؛ همچون: پند و اندرز، وصف حال و گلایه از زندگانی و.... در فصلهای بعدی این پایاننامه نیز به مطالبی دربارهی صور خیال به کار رفته در این اشعار، تنوّع اوزان عروضی، قالبهای شعری و ردیفهای به کار رفته در این سرودهها، زبان و سبک گفتاری این دو شاعر در طبیعتگرایی و بررسی نوگرایی و کهنگرایی و عامیانهگرایی در این سرودهها پرداخته شد. این پایاننامه در مجموع شامل پنج فصل است که روش تحقیق به صورت کتابخانهای و از 52 منبع اصلی و فرعی استفاده شده و رویهم شامل 252 صفحه است.
فهرست مطالب :
عنوان
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: کلیات
بخش اول: مبادی تحقیق
بخش دوم: زندگی نامه، سبک، زبان و آثار شاعران
الف- شهریار
الف-1- زندگینامه
الف-2- دو زبانه سرودن اشعار
الف-3- موضوعات شعری
الف-4- زبان شهریار و نوآوری و کهنگرایی
الف-5- تأثیرپذیری از شاعران کهن
الف-6- شهریار تغییر و تحول و تکامل عقاید او
ب- رهی معیّری
ب-1- زندگینامه
ب-2- آغاز شاعری
ب-3- ویژگی سبکی و بافت زبانی رهی
ب-4- تأثیرپذیری از شاعران کهن
ب-5- تصنیفسازی رهی
ب-6- طنزهای رهی
ب-7- آثار رهی معیّری
فصل دوم: مظاهر و جلوههای طبیعت در اشعار شهریار و رهی معیّری
بخش اول: شعر و طبیعت
الف- شعر و رابطهی آن با عاطفه و خیال
ب- ماهیت شعر و تصویر و توصیف طبیعت
بخش دوم: مظاهر طبیعت در اشعار شهریار
الف- توصیف طبیعت
الف- 1- وصف بهار
الف-2- وصف خزان
الف-3- وصف زمستان
الف-4- وصف مناظر طبیعی
الف-5- وصف روز، صبح، سپیده، طلوع
الف-6- وصف شب و غروب
الف-7- وصف دریا
الف-8- وصف قو بر روی دریا
ب- بثّالشّکوی و گلایه از عمر و زندگی با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
ج- وصف عشق با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
د- تعلیم و نصیحت با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
پ- شرح حال و وصف احوال با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
ت- بیان حیرت از قدرت خالق در خلق طبیعت
بخش سوم: مظاهر طبیعت در اشعار رهی معیّری
الف- توصیف طبیعت
الف-1- وصف بهار
الف-2- وصف زمستان
الف-3- وصف خزان
الف-4- وصف کوه و اسکی
ب- وصف حال، بثّالشّکوی و گلایه با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
ج- ارشاد و سفارش با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
د- وصف معشوق با بهرهگیری از عناصر و اجزای طبیعت
فصل سوم: بررسی تشبیه و استعاره در سرودههای طبیعتمدار
بخش اول: بررسی انواع تشبیه در اشعار طبیعتمدار
الف- بررسی انواع تشبیه در طبیعتگرایی شهریار
ب- بررسی انواع تشبیه در طبیعتگرایی رهی
بخش دوم: بررسی مشبهبه (مذکور و محذوف) برگرفته شده از طبیعت
الف- بررسی مشبهبه (مذکور و محذوف) برگرفته شده از طبیعت در سرودههای شهریار
ب- نگاهی به برخی از استعارههای طبیعت در اشعار شهریار
پ- بررسی مشبهبههای (مذکور و محذوف) برگرفته شده از طبیعت در سرودههای رهی
بخش سوم: بررسی تشخیص و جان بخشی به طبیعت
الف- بررسی تشخیص و جان بخشیدن به طبیعت در اشعار شهریار
ب- بررسی تشخیص و جان بخشیدن به طبیعت در اشعار رهی
ج- نتیجهگیری
فصل چهارم: تنوع اوزان و انواع ردیف در سرودههای طبیعتمدار شهریار و رهی
بخش اول: بررسی اوزان در اشعار طبیعتمدار شهریار
الف- بررسی اوزان در غزلیات طبیعتمدار
بحرهای متفقالارکان
بحرهای مختلفالارکان
ب- بررسی اوزان در قصاید طبیعتمدار
بحرهای متفقالارکان
بحرهای مختلفالارکان
ج- بررسی اوزان در مثنویهای طبیعتمدار
بحرهای متفقالارکان
بحرهای مختلفالارکان
د- بررسی اوزان در قطعههای طبیعتمدار
بخش دوم: بررسی اوزان در اشعار طبیعتمدار رهی
الف- بررسی اوزان در غزلیات طبیعتمدار
اوزان متفقالارکان
اوزان مختلفالارکان
ب- بررسی اوزان در قصاید طبیعتمدار
اوزان متفقالارکان
اوزان مختلفالارکان
ج- بررسی اوزان در مثنویهای طبیعتمدار
اوزان متفقالارکان
اوزان مختلفالارکان
د- بررسی اوزان در قطعههای طبیعتمدار
اوزان متفقالارکان
اوزان مختلفالارکان
بخش سوم: بررسی ردیف در سرودههای طبیعت مدار شهریار
الف- ردیفهای اسم
ب- ردیفهای حرفی
ج- ردیفهای فعلی
ساده
مرکب
بخش چهارم: بررسی ردیف در سرودههای طبیعت مدار رهی
الف- ردیفهای حرفی
ب- ردیفهای اسمی
ساده
مرکب
ج- ردیفهای فعلی
ساده
مرکب
نتیجهگیری
فصل پنجم: نتیجه گیری کلی
منابع
چکیده انگلیسی
فهرست جداول
عنوان
1- جداول اوزان و بحور
جدول 1-1- اوزان و بحور متفقالارکان در دیوان شهریار (سرودههای طبیعتمدار)
جدول 1-2- اوزان و بحور مختلف الارکان در دیوان شهریار (سرودههای طبیعتمدار)
2- جداوال اوزان و بحور
جدول 2-1- اوزان و بحور متفقالارکان در دیوان رهی (طبیعتمدار)
جدول 2-2- اوزان و بحور مختلف الارکان در دیوان رهی (طبیعتمدار)
3- بسامد استفاده از عناصر و اجزای طبیعت در اشعار شهریار
4- بسامد استفاده از عناصر و اجزای طبیعت در اشعار رهی معیری
فهرست نمودارها
عنوان
1- بسامد استفاده از عناصر و اجزای طبیعت در اشعار شهریار
2- بسامد استفاده از عناصر و اجزای طبیعت در اشعار رهی معیری