مقدمه :
افزایش جمعیت و تغییر در الگوی مصرف مردم، بهره برداری بیشتر از منابع طبیعی خدادادی آب و خاک کشور را ایجاب می نماید. از سوی دیگر محدودیت منابع باعث می گردد تا در ازای این افزایش تقاضا، افزایش بهره وری و بالا بردن راند مان تولید به عنوان یک ضرورت اساسی مطرح گردد. اگرچه در دهه های اخیر افزایش بهره وری با اتکاء به رشد و توسعه علوم آب و خاک دچار تحولات شگرفی گردید، ولی متاسفانه تاکنون نتوانسته است جایگزین روش ساده افزایش بهره وری به ازای فزایش نیاز گردد. حاصل این کاستی ، تشدید فرسایش و هدر رفت بخش زیادی از منابع آب و خاک وپوشش گیاهی کشور بوده که از عوارض آن می توان به نابودی عرصه های جنگلی، سیر قهقرایی مراتع، کاهش حاصلخیزی اراضی، بیابانی شدن عرصه های منابع طبیعی و کشاورزی اشاره نمود.
بنابراین توجه جدی به مسایل فرسایش یکی از موضوعات مهم در محافل علمی و مورد عنایت محققین می باشد. یکی از موضوعاتی که در مسایل فرسایش مورد توجه قرار می گیرد بررسی اشکال فرسایش می باشد. همانگونه که اشاره شد استفاده ناصحیح از منابع آب و خاک باعث تشدید فرسایش و ایجاد لند فرمهای متنوعی می شود. این اشکال را می توان با توجه به عوامل عمده پدیدآورنده آنها به دو دسته فرسایش آبی و بادی تقسیم نمود. فرسایش آبی بیشتر اشکالی مانند فرسایش خندقی ، فرسایش کنار رودخانه ای، فرسایش هزار دره و فرسایش بادی نیز نهشته های بادی و عوارض ماسه ای را ایجاد میکند.از آنجاییکه هر کدام این اشکال نشان دهنده میزان تخریب و فرسایش در سطح زمین می باشند بنابراین با پی بردن به محدوده هایی که این اشکال ظهور پیدا می کنند علاوه بر اینکه می توان بررسی های دقیق برروی آنها انجام داد،برای آینده نیز چشم انداز و نگرش واقع بینا نه تری برای مقابله با این اشکال پیدا نمود. بدون شک بررسی وضعیت کلیه اشکال فرسایش با اندازه گیریها و مشاهدات صحرایی نیازمند صرف وقت ، انرژی و اعتبار بالا ست، که عملاً بسیار مشکل می باشد. در عین حال بررسی پژوهشهای انجام شده در زمینه کاربردهای تصاویر ماهواره ای نشان می دهد، که بکارگیری روشهای پردازش رقومی اطلاعات ماهواره ای می توانند در دستیابی به اهداف این طرح و شناخت اشکال فرسایشی موثر باشد. زیرا تصاویر ماهواره ای به دلیل داشتن سری های زمانی ، هزینه کم ، پوشش زیاد و قابلیت پردازش رقومی می توانند اطلاعات مناسبی از وضعیت اشکال فرسایش در اختیار ما قرار دهند.
فهرست مطالب :
فصل اول : کلیات تحقیق
۱-۱- اهداف
۱-۲-پیشینه تحقیق
۱-۳-روش تحقیق
۱-۴-بیان مسئله
۱-۵- فرضیات
۱-۶- مسائل و مشکلات تحقیق
۱-۷- موقعیت جغرافیایی حوضه مورد مطالعه
فصل دوم : اصول سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای
مقدمه
۲-۱-۱ تعریف سنجش از دور
۲-۱-۲- سیستم سنجش از دور
۲-۱-۲-۱ انرژی الکترومغناطیسی
۲-۱-۲-۲- طیف الکترو مغناطیسی
۲-۱-۳- اصول تابش و منابع انرژی
۲-۱-۴- توان تفکیک زمانی
۲-۱-۵- توان تفکیک فضایی(مکانی)
۲-۱-۶- انواع ماهواره ها
۲-۱-۷- ماهواره های منابع زمینی
۲-۱-۸- ماهواره های لندست
۲-۱-۹- مدار گردش ماهواره های لندست
۲-۱-۱۰- سنجنده های لندست
۲-۱-۱۱- تصاویر رقومی
۲-۱-۱۲- مشخصات تصاویر ماهواره ای منطقه مورد مطالعه
۲-۲-۱۳- خصوصیات تصاویر رقومی
۲-۲- مواد و روش ها
-۲-۲- ۱- اصلاح تصویر
۲-۲-۱-۱- خطای جا افتادگی خطی
۲-۲-۱-۲- خطای
۲-۲-۱-۳- خطای اتفاقی
۲-۲-۱-۴- خطای انحراف خطوط
۲-۲-۲-۵- خطای اثرات جوی
۲-۲-۱-۶- خطاهای اعوجاجهای هندسی
۲-۲-۲- بررسی کیفیت تصاویر ماهوارهای
۲-۲-۳- تصحیح اثرات پخش اتمسفری
۲-۲-۴- تصحیح خطاهای هندسی
۲-۲-۵- بارز سازی تصویر
۲-۲-۵-۱- بهبود کنتراست در درجات خاکستری تصویری
۲-۲-۶- شاخص پوشش گیاهی
۲-۲-۷- تصاویر رنگی مرکب
فصل سوم : زمین شناسی
مقدمه
۳-۱- زمین شناسی ساختمانی (تکتونیک منطقه)
۳-۱-۱- مورفولوژی
۳-۲- چینه شناسی
۳-۳- سنگهای دگرگونه پرکامبرین
۳-۳-۱- واحد گنیسی PCgn
3-3-2- واحد شیست PCsch
3-3-3- واحد متا ولکانیکPCv
3-3-4- متاریولیت PCmr
3-4- نهشته های آواری-آتشفشانی ائوسن
۳-۴-۱- واحد متامورفیسمMTKSL
3-5- سنگهای آذرین درونی
۳-۵-۱- گرانیت –دیوریت g1
3-5-2- گرانیتg
3-5-3- واحد گرانیت –گنیس g – gn
فصل چهارم : هوا شناسی و اقلیم
مقدمه
۴-۱- عوامل کنترل کننده آب و هوای حوضه
۴-۱-۱- عوامل محلی
۴-۱-۲- عوامل بیرونی
۴-۱-۳- سیستم های سینوپتیک برون حاره ای
۴-۱-۴- بادهای محلی
۴-۲- ایستگاه های هوا شناسی منطقه مورد مطالعه
۴-۳- بررسی ریزشهای جوی ایستگاههای حوزه مورد مطالعه
۴-۴- بارش
۴-۴-۱- رژیم بارندگی
۴-۵- رطوبت نسبی
۴-۶- درجه حرارت
۴-۶-۱- میانگین درجه حرارت
۴-۶-۲- میانگین حداکثر و حداقل درجه حرارت
۴-۶-۳- حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت سالیانه
۴- ۷- یخبندان
۴-۸- باد
۴-۹- تعیین تیپ اقلیمی
فصل پنجم : فیزیوگرافی
مقدمه
۵-۱- شبکه آبراهه
۵-۲- مساحت حوضه
۵-۳- محیط حوضه
۵-۴- طول حوضه
۵-۵- شکل حوضه
۵-۶- ارتفاع حوضه (پستی و بلندی)
۵-۷- شیب حوضه
۵-۸- جهت شیب
فصل ششم : پوشش گیاهی
مقدمه
۶-۱- پوشش گیاهی
۶-۲- جنگل
۶-۳- تیپ های مرتعی استان
۶-۴- تیپ های مرتعی حوضه مورد مطالعه
۶-۴-۱- تیپ کما – جاشیر – گون
۶-۴-۲- تیپ گون – علف
۶-۴-۳- تیپ گون – زرشک
۶-۴-۴- تیپ جاشیر- گون
۶-۴-۵- تیپ آویشن – گون
۶-۴-۶- تیپ کما-جاشیر
گیاهان خوراکی
فصل هفتم : ژئومورفولوژی
مقدمه
۷-۱- واحد های ژئومورفولوژی
۷-۲- تهیه نقشه ژئومورفولوژی و واحدهای کاری
۷-۳- بررسی علل تغییرات ژئومورفولوژیکی
۷-۴- واحد های ژئومورفولوژی منطقه مورد مطالعه
۷-۴-۱- واحد کوهستان (M)
7-4-1-1- تیپ دامنه منظم (r)
7-4-1-1-1- رخساره توده سنگی(Mrm) با پوشش مواد منفصل تخریب یکمتر از ۲۵ درصد:
۷-۴-۱-۱-۲- رخساره برونزد سنگی (Mro) با پوشش مواد تخریبی منفصل و خاک بین ۲۵ تا ۷۵ درصد:
۷-۴-۱-۱-۳- رخساره دامنه های پوشیده از خاک و نهشته های منفصل با دامنه منظم (Mrc) :
7-5-1-2- تیپ دامنه های نا منظم (I)
7-4-1-2-1- رخساره توده سنگی (MIm) با پوشش مواد منفصل تخریبی کمتر از ۲۵ درصد:
۷-۴-۱-۲-۲- رخساره برونزدگی (MIo) با پوشش تخریبی ۲۵ تا ۷۵ درصد
۷-۴-۲- واحد تپه ماهور (H)
7-4-2-1- تیپ دامنه منظم (r)
7-5-2-1-1- رخساره توده سنگی(Hrm) با پوشش تخریبی منفصل و خاک کمتر از ۲۵ درصد:
۷-۴-۲-۲- تیپ دامنه نامنظم (I)
7-4-2-2-1- رخساره برونزد (HIo) با پوشش نهشته های منفصل و خاک کمتر از ۲۵ درصد:
۷-۴-۲-۲-۲- رخساره دامنه های پوشیده از خاک و نهشته های منفصل با دامنه نامنظم (HID) :
7-4-3- تیپ رسوبات بستر رودخانه
۷-۵- اشکال ژئو مورفولوژیک شاخص در حوضه
۷-۵-۱- حرکات دامنه ای (واریزه ای)
۷-۵-۲- بدلند (تراکم الگوهای آبراهه موازی و دندریتی)
۷-۵-۳- گیلوئی (G)
فصل هشتم : فرسایش
مقدمه
۸-۱- عوامل موثر در فرسایش خاک
۸-۲- فرایندها ی فرسایشی متداول در حوضه
۸-۲-۱- فرایندهای با منشاء هوازدگی
۸-۲-۱-۱- هوازدگی فیزیکی
۸-۲-۱-۱-۱- تناوب یخ بستن و ذوب شدن آب در فضای بین شکستگی ها
۸-۲-۱-۱-۲- سرد و گرم شدن تناوبی سنگها در شب و روز
۸-۲-۱-۱-۳- تخریب فیزیکی در نتیجه نیروی آب
۸ -۲-۱-۲- هوازدگی زیستی
۸-۲-۲- فرایندها و محصولات مرتبط با رخدادهای زمین ساختی
۸-۲-۳- فرایندها و محصولات ناشی از واریزه های کوهپایه ای
۸-۲-۳-۱- حرکات دامنه ای
۸-۲-۳-۲- ریزش ها
۸-۳- فرسایش ناشی از آبهای جاری در حوضه مورد مطالعه:
۸-۳-۱- فرسایش صفحه ای:
۸-۳-۲- فرسایش شیاری:
۸-۳-۳- فرسایش خندقی:
۸-۳-۴- فرسایش کناره ای:
۸-۳-۵- فرسایش هزاز دره ای:
۸-۴- مطالعه نفوذ پذیری درحوضه مورد مطالعه:
۸-۴-۱- واحدهای با نفوذ پذیری خیلی زیاد
۸-۴-۲- واحدهای با نفوذ پذیری متوسط
۸-۴-۳- واحدهای با نفوذ پذیری کم تا بسیار کم
۸-۵- فرسایش پذیری
چکیده
در هیدرولوژی کاربردی، پیش بینی پیک سیلاب یک آبراهه یا رودخانه به علت وابستگی زمانی و مکانی متغیرهای هیدرولوژیکی نظیر پارامترهای هواشناسی و تغییر پذیری مکانی توپوگرافی، نوع خاک و کاربری اراضی فرایندی بسیار پیچیده است. در مدل های هیدرولوژیکی یکپارچه برای دسترسی به یک شرایط سا ده، خصوصیات حوضه آبریز در کل گستره آن بطور یک جا در نظر گرفته می شود و میانگین یا برایند هر یک از پارامترها برای ورود به مدل و محاسبات مورد استفاده قرار می گیرد. حال آنکه مدل های توزیعی، تغییرات مکانی کلیه خصوصیات حوضه آبریز را در سراسر آن مورد توجه قرار می دهند . در سال های اخیر استفاده از مدل های توزیعی در پیش بینی سیلاب و محاسبات بارش رواناب رشد چشمگیری داشته است . پیشرفت در سرعت پردازش داده ها و بکارگیری مدل رقومی ارتفاعی (DEM)، داده های نوع خاک و کاربری اراضی در قالب سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، زمینه مناسبی را در تحقیقات هیدرولوژیکی برای نگرش مکانمند به مسائل مرتبط با چرخه هیدرولوژیکی و حل معادلات ریاضی حاکم بر آن فراهم ساخته است.
در مدل های هیدرولوژی با ساختار رستری، حوضه توسط شبکه ای از س لول ها به اجزاء کوچکتر تقسیم می شود و پارامترهای مدل بر پایه خصوصیات فیزیکی زمین، خاک و پوشش گیاهی که در هر سلول وجود دارد به آن نسبت داده می شود. بارندگی و سایر داده های هواشناسی نیز بر هر سلول اعمال شده و رواناب حاصله در مسیر جریان تا آبراهه روندیابی می شود. با این روش مدل توزیعی قادر است فرایندهای هیدرولوزیکی حوضه آبریز را با در نظر گرفتن تغییرات مکانی و زمانی پارامترها مورد پردازش قرار دهد.
در این تحقیق سعی بر آن است تا ضمن بیان معادلات حاکم بر مدل های توزیعی و نحوه عملکرد آنها، چگونگی بکارگیری مدل توزیعی در برآورد سیلاب حوضه های آبریز بر پایه سامانه اطلاعات جغرا فیایی (GIS) و توانایی این مدل ها در پیش بینی سیلاب و محاسبات بارش رواناب مورد مطالعه قرار گیرد.
مدل توزیعی انتخابی در تحقیق حاضر GSSHA می باشد که یک مدل با پایه فیزیکی بوده و قادر است فرایند تشکیل جریان سطحی حوضه آبریز را به صورت دو بعدی شبیه سازی نماید . همچنین در کنار مدل توزیعی مذکور و به منظور مقایسه نتایج و مشاهده کارایی مدل توزیعی از دو مدل شبیه توزیعی و یکپارچه بر مبنای مدل انتقال کلارک نیز استفاده گردیده است.
نتایج واسنجی و صحت سنجی مدل ها حاکی از توانایی قابل قبول هر سه مدل (مدل توزیعی GSSHA، مدل شبه توزیعی کلارک توسعه یافته و مدل یکپارچه کلارک) با برتری نسبی مدل توزیعی در شبیه سازی فرایند بارش-رواناب در حوضه مطالعاتی مورد نظر می باشد.
160 صفحه
نظرات اولیه درموردشکل گیری فلات ایران مبتنی برشکل ظاهری زمین بود که آن را بخشی ازکمربند کوهزایی آلپی به صورت دورشته کوه چین خورده درحاشیه ویک توده میانی سخت مابین آنها تفسیرمی کرد.اما باتهیه اولین نقشه تکتونیک ایران که گزارش آن توسط اشتوکلین صورت گرفت معلوم شد که سرزمین ایران ازقطعات مختلفی تشکیل شده که درطول زمان تکامل جداگانه داشته اند.
قدیمیترین حرکات شناخته نشده مربوط به کوهزایی اواخرپرکامبرین می باشد که درپی آن ایران به صورت یک پلاتفرم متشکل ازچندقطعه به صورت هورست وگرابن درآمده است،باشروع حرکات آلپی درتریاس تحولات چشمگیری شروع می شود.بلاخره درکرتاسه باریکه های اقیانوسی یا ریفتهایی که سنگهای الترا بازیک ورخساره های عمیق درآنها شکل گرفته بود بسته شده وقطعات جدا ازهم به همدیگر جوش می خورند.
وحوضه های رسوب گذاری زاگرس وکپه داغ تثبیت می شوند.درشروع دوران دوم با فازلارامی ارتفاعات شمالی البرزشکل گرفته ویک حوضه داخلی بوجودمی آید.درائوسن یک فعالیت شدیدآتشفشانی درایران مرکزی به ویژه درحاشیه آن درجریان بوده وبا حرکات اواخرمیوسن حوضه های داخلی امروزی شکل می گیرد.
همزمان بااین تحولات زاگرس وکپه داغ نیزشروع به چین خوردن کرده است.این حرکات درپلیوسن هم ادامه داشته که به تشکیل کنگلومرای ضخیم درزاگرس ونقاط دیگرشده است.حرکات شدیداواخرپلیوسن واوایل کواترنرچین خوردن وبالا آمدن زمینهای فلات ایران راتکمیل کرده است.
صفحه عنوان
چکیده
فصل اول کلیات
مقدمه
1-1- طرح مسئله وضرورت تحقیق
2-1- اهداف تحقیق
3-1- سؤالات تحقیق
4-1- روش انجام تحقیق
5-1- پیشینه تحقیق
6-1- مشکلات تحقیق
7-1- واژه کارست
8-1- سازندهای کارست شونده
9-1- توزیع جغرافیایی کارست
10-1- کارستیفیکسیون درایران
11-1- ویژگیهای فیزیکی وشیمیایی سنگهای کارستی
12-1- فعل وانفعالات شیمیایی برسازندهای کارستی شونده
13-1- ترکیب وخاصیت سنگهای آهکی کارستی
14-1-عوامل موثردرایجادپدیده های کارستی
15-1- اشکال وپدیده های کارستی
16-1- گونه های کارست نسبت به نوع آب وهوا
17-1- اهمیت شناخت ناهمواریهای کارستی
فصل دوم:ویژگیهای طبیعی حوضه آبریزفریزی
1-2- موقعیت حوضه موردمطالعه
2-2- توپوگرافی حوضه آبریزفریزی
3-2- فیزیوگرافی حوضه آبریزفریزی
2-3-2- طول آبراهه اصلی
3-3-2- شکل حوضه
4-3-2- جهت حوضه
5-3-2- ارتفاع متوسط حوضه
6-3-2- نیمرخ طولی حوضه
7-3-2- شیب عمومی حوضه
8-3-2- مستطیل معادل
9-3-2- زمان تمرکز
4-2- زمین شناسی ایران
5-2- کمربندالبرز-بینالود
1-5-2- زمین شناسی زون بینالود
2-5-2- چینه شناسی وسازند سطحی زون بینالود
3-5-2- پالئوزوئیک دربینالود
4-5-2- مزوزوئیک دربینالود
5-5-2- تکتونیک وگسل دررشته کوههای بینالود
6-2- زمین شناسی حوضه آبریزفریزی
1-6-2- لیتولوژی وسازندهای سطحی حوضه آبریزفریزی
2-6-2- چینه شناسی حوضه آبریزفریزی
3-6-2- تکتونیک وگسل درحوضه آبریزفریزی
7-2- آب وهوای منطقه موردمطالعه
1-7-2- رژیم دماودرجه حرارت
2-7-2- تبخیر
3-7-2- رطوبت نسبی
4-7-2- رژیم بارش
5-7-2- تعدادروزهای یخبندان
6-7-2- طبقه بندی اقلیمی محدوده موردمطالعه
8-2- هیدرولوژی
1-8-2- هیدرولوژی آبهای سطحی حوضه آبریزفریزی
2-8-2- هیدرولوژی آبهای زیرزمینی حوضه آبریزفریزی
3-8-2- چشمه وقنات درحوضه آبریزفریزی
9-2- پوشش گیاهی
1-9-2- رابطه ژئومورفولوژی وپوشش گیاهی
2-9-2- پوشش گیاهی دراستان خراسان
3-9-2- پوشش گیاهی درحوضه آبریزفریزی
10-2- منابع اراضی درحوضه آبریزفریزی
11-2- وضعیت خاک منطقه موردمطالعه
فصل سوم ژئومورفولوژی واشکال کارستی درحوضه آبریزفریزی
1-3- ژئومورفولوژی حوضه آبریزفریزی
1-1-3- ژئومورفولوژی ساختمانی حوضه آبریزفریزی
سازندوتکتونیک
مشخصات لیتولوژیکی سکانس رسوبی منطقه موردمطالعه
گسل وچین خوردگی
طاقدیس وناودیس
طبقات مایل،کواستا
تطبیق وعدم تطبیق رودخانه هادرناهمواریهای چین خورده
2-1-3- ژئومورفولوژی دینامیک حوضه آبریزفریزی
1-2-1-3- شبکه آبهای جاری
2-2-1-3- اشکال دامنه ای
دامنه منظم
دامنه مقعرومحدب
3-2-1-3- اشکال مختلف فرسایش آبی درحوضه آبریزفریزی
فرسایش آبی
هدکت(گالی وخندق)
4-2-1-3- سیرکهای یخچالی
5-2-1-3- اشکال تراکمی آبهای جاری
مخروط افکنه
پادگانه های آبرفتی
مآندر
6-2-1-3- تافونی
7-2-1-3- اشکال کاوش بادی
2-3- پهنه های کارستی منطقه وعوامل موثربرکارست شدگی
1-2-3- اشکال کارستی حوضه
کانیون
آون
دولین
لاپیه
چشمه های کارستی
غارهای کارستی
3-3-عوامل آنتروپوژنیک درقلمروهای کارستی باتاکیدبرمدیریت کارست
پوشش گیاهی وکارست
تشدیدفرسایش خاک درکارست
فشارهای کشاورزی
مدیریت آتش سوزی درکارست
مدیریت حوضه آبریزدرکارست
4-3- ویژگیهای اجتماعی واقتصادی حوضه آبریزفریزی
فصل چهارم :نتیجه گیری
1-4-نتیجه گیری
2-4- پاسخ به سوالات
3-4- مدیریت منابع آب کارست
4-4- عوامل آلاینده آبهای سطحی وزیرزمینی درحوضه
5-4- پیشنهادات
فهرست جداول
صفحه عنوان
جدول شماره(1-2)فیزیوگرافی حوضه آبریزفریزی
جدول شماره(2-2)مراحل مختلف زمین شناسی ایران درطی دورانهای زمین شناسی
جدول شماره(3-2)میانگین ماهانه درجه حرارت درایستگاه گلمکان ،دوری آملری1987-2003
جدول شماره(4-2)متوسط حداکثروحداقل دمادرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
جدول شماره(5-2)تبخیردرایستگاه گلمکان،دوره آماری1358-1364
جدول شماره(6-2)میانگین حداکثروحداقل رطوبت به درصددرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
جدول شماره(7-2)مقایسه متوسط بارندگی ایستگاه گلمکان بادیگرمناطق
جدول شماره(8-2)بارندگی ماهانه وسالانه به میلیمتردرایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381
جدول شماره(9-2)میانگین ماهانه بارندگی به میلیمتردرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
جدول شماره(10-2)میانگین بارندگی سالانه درایستگاه گلمکان دوره آماری1987-2003
جدول شماره(11-2)ارتفاع وبارش سالانه ی ایستگاههای اطراف فریزی
جدول شماره(12-2)تعدادروزهای دارای بارندگی درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
جدول شماره(13-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه گلمکان،دوره آماری 1987-2003
جدول شماره(14-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381
جدول شماره(15-2)حداکثربارندگی 24 ساعته ایستگاه گلمکان،دوره آماری1364-1385
جدول شماره(16-2)کل ومیانگین تعدادروزهای دارای یخبندان ایستگاه گلمکان دوره آماری1987-2003
جدول شماره(17-2)طبقه بندی اقلیمی به روش دومارتن
جدول شماره(18-2)رواناب،دبی وبارش دردوره های30 ساله درایستگاه موشنگ
جدول شماره(19-2)تعیین میانگین وزنی درحوضه آبریزفریزی
جدول شماره(20-2)مقادیرحداقل،میانگین وحداکثرعناصرشیمیایی آب
جدول شماره(21-2)چشمه هادرحوضه آبریزفریزی
جدول شماره(22-2)قنات درحوضه آبریزفریزی
جدول شماره(23-2)خلاصه وضعیت پوشش گیاهی دراستان خراسان
جدول شماره(24-2)توزیع تیپهاوواحدهای اراضی دراستان خراسان
جدول شماره(1-3)مشخصات لیتولوژیکی سکانس رسوبی منطقه موردمطالعه
جدول شماره(2-3)رتبه بندی براساس روش استراهلر
جدول شماره(3-3)رتبه بندی براساس روش شیدگروشروه
جدول شماره(4-3)ویژگیهای خندقهای شناسایی شده درحوضه آبریزفریزی
جدول شماره(5-3)نتایج اطلاعات(سرشماری)مرکزبهداشت روستای فریزی1387
جدول شماره(6-3)ترکیب سنی جمعیت حوضه آبریزفریزی
فهرست نمودار
صفحه عنوان
نمودار(1-2)هیدروگراف رودخانه دردوره ی برگشت مختلف
نمودار(2-2)هیدروگراف وهایترگراف حوضه
نمودار(3-2)آلتی مترحوضه آبریزفریزی
نمودار(4-2)منحنی هیپسومتری حوضه آبریزفریزی
نمودار(5-2)پروفیل طولی رودخانه فریزی
نمودار(6-2)میانگین ماهانه درجه حرارت درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(7-2)میانگین حداقل وحداکثردمادرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(8-2)تبخیردرایستگاه گلمکان ،دوره آماری1364-1385
نمودار(9-2)میانگین حداقل وحداکثررطوبت درایستگاه گلمکان به درصد،دوره آماری1987-2003
نمودار(10-2)بارندگی ماهانه وسالانه به میلیمتردرایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381
نمودار(11-2)میزان بارندگی ماهانه درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(12-2)میزان بارندگی سالانه درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(13-2)تعدادروزهای دارای بارندگی درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(14-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه گلمکان به درصد،دوره آماری1987-2003
نمودار(15-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه فریزی به درصد،دوره آماری1367-1381
نمودار(16-2)میانگین تعدادروزهای دارای یخبندان درایستگاه گلمکان ،دوره آماری1987-2003
نمودار(17-2)تعیین نوع اقلیم درایستگاه گلمکان به روش دومارتن
نمودار(18-2)موقعیت اقلیمی ایستگاه گلمکان دراقلیم نمای آمبرژه طی دوره آماری 1987-2003
نمودار(19-2)آمبروترمیک ایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003
نمودار(20-2)هایترگراف ایستگاه گلمکان
فهرست نقشه
صفحه عنوان
نقشه شماره((1-2)موقعیت محدوده موردمطالعه درشهرستانهای چناران ونیشابور
نقشه شماره(2-2) توپوگرافی حوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(3-2)سطوح ارتفاعی حوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(4-2)پراکندگی گسل هادرایران
نقشه شماره(5-2)زمین شناسی منطقه موردمطالعه
نقشه شماره(6-2)لیتولوژی حوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(7-2)توده های مرطوب ورودی به استان خراسان وجهت حرکت آنها
نقشه شماره(8-2)موقعیت رودخانه هادرحوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(9-2)پوشش گیاهی درحوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(10-2)کاربری اراضی درحوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(11-2)خاک شناسی درحوضه آبریزفریزی
نقشه شماره(1-3)رتبه بندی رودخانه فریزی به روش استراهلر
نقشه شماره(2-3)ژئومورفولوژی حوضه آبریزفریزی
آب منشأ حیات وتداوم بخش آن بوده وبدون آن هر حرکت و تلاش درهرزمینه ای برای موجودات زنده عقیم خواهد ماند.در حال حاضر کمبود آب ومنابع آبی از اساسی ترین مسائلی است که مسئولین و برنامه ریزان را به یافتن راه حلهایی برای رفع کمبود آن واداشته است.
ازآنجا که کشورما ایران با وسعتی معادل000 /648/1 درنیمه جنوبی منطقه معتدله شمالی درمحدوده کمربند بیابانی جهان واقع شده واز لحاظ ریزشهای جوی وضعیت چندان مطلوبی ندارد لذا آب ازاهمیت ویژه ایی بهره منداست.
از سوی دیگربا توجه به این که تولیدات کشاورزی نیاز به آب کافی داشته و بجزدرمناطق سلسله جبال البرز(کرانه های دریای مازندران)ودامنه غربی سلسله جبال زاگرس(مناطقی در غرب وشمال غربی)کشور که دارای بارندگی نسبتاً زیادی است،دربقیه قسمتهای کشوربارندگی اندک است،لذابخش اعظم کشورهمواره با کمبود آب مواجه بوده واین کمبود به صورت مانع بزرگی بر سرراه برنامه ریزهای عمرانی قرار دارد.مضافاً این که همین بارش کم درفصولی نازل می شود(زمستان وبهار)که به آب نیازی چندان نمی باشد. درچنین شرایطی برای جبران این کاستی ها به بهره برداری هرچه بیشترازمنابع آب زیرزمینی پرداخته می شود.دراین زمینه نیزدراثراضافه برداشتهای مکرر، منابع آب زیرزمینی با عدم تعادل وبحران مواجه شده است.این شرایط بحرانی زنگ خطری است برای ما تا نحوه مدیریت آب را ازوضع کنونی آن تغییر دارد وبا برقراری انقلابی نوین درمدیریت منابع وذخایر آب،بدون آسیب رسانی به محیط زیست ویا کاهش میزان تولیدات کشاورزی، با تلاش توام با فکرواندیشه وهمکاری وهمفکری صادقانه،برنامه ریزی جدیدی را پایه گذاری نمائیم تامشکل حیاتی آب کشاورزی، صنعت وشرب جمعیتهای شهری و روستائی به صورت اصولی و مدبرانه حل گردد.
در مناطق خشک ونیمه خشک جهان،مانند منطقه تحت مطالعه به دلیل قلّت پوشش گیاهی،وبارانهای پر شدت ونیز وجود مواد هوازده زیاد،طغیان رودها همواره مقادیرزیادی ازرسوبات هوازده را با خود تا پای دامنه حمل نموده وبه صورت مخروطه افکنه رسوب می دهند.در فضاهای خالی بین دانه ایی این رسوبات منفصل مقدار قابل توجهی آب به صورت آب زیرزمینی باقی می ماند.به این ترتیب مخروطه افکنه ها جزو آن دسته ازپدیده های ژئومورفیک به شمار می آیند که حاوی آب زیرزمینی بوده و درمناطق خشک ونیمه خشک جهان حایز اهمیت اند.
دراین پژوهش برای ملموس ترنمودن نقش مخروطه افکنه شاندیز و حوضه مولد آن تاکید می شود تا بتوان به قابلیتهای آن که ازجمله تامین آب نیز می باشد،دست یافت وراهی دربرابرمدیران و برنامه ریزی کشور گشود.
1-1بیان مسئله تحقیق (طرح مسئله) :
از آنجایی که مخروطه افکنه شاندیز به شهر مشهد نزدیک است ودارای آب زیرزمینی قابل توجهی بوده ودر تامین آب شرب دومین کلان شهر مذهبی جهان،یعنی مشهد مقدس نقش داشته است دراثراضافه برداشت های مکررازآب زیرزمینی با افت سطح آب وکسری مخزن شده وهمچنین بهره برداری چند جانبه از برخی پدیده های هیدروژئومورفولوژی،مانند تراس رودخانه ها در نتیجه مسائل و مشکلاتی را به وجود آورده است که مورد توجه این تحقیق می باشد.
2-1 ادبیات وسابقه تحقیق:
به علت نقش مهمی که تراسهای رودخانه ها و مخروطه افکنه هامی توانند درتامین منابع آبی ومکان گزینی کانون جمعیتی ایفا کنند،درسطح بین المللی وملی مطالعات زیادی راجع به آنها صورت گرفته است این مناطق به عنوان محلهای تجمع وذخیره آب زیرزمینی همواره مورد توجه بوده اند بویژه درایران سه الی چهارهزار سال است که از طریق حفر قنات آب زیرزمینی تراسها ومخروطه افکنه ها را زهکشی می کنند.اولین مطالعات درباره وجود وزهکشی آب ازمخروطه افکنه ها به مطالعات محمد کرجی در بیش از سه هزار سال قبل برمی گردد و سوابق مطالعاتی زیادی درباره مخروطه افکنه ها ازلحاظ پتانسیل آبی وجود دارد که در زیربه مهمترین آنها اشاره می شود.
1-مهندسین مشاور قهرمانی:گزارش مطالعات مقدماتی حوضه آبریزکشف رود وزارت آب وبرق آبان 1347
2-گزارش نیمه تفضیلی خاک شناسی دشت مشهد: موسسه خاک شناسی وحاصلخیزی خاک مهر 1351
3- مهندسین مشاورسیتران:مطالعه به منظور بهره برداری آبهای دشت وآبرسانی به شهر مشهد وزارت آب وبرق آذر1352
4- شرکت سهامی آب منطقه ای خراسان:مطالعات شناسی وبهره برداریاز رودخانه های دولت آباد،اسجیل،زشک وجاغرق،گلستان (جلد دوم هواشناسی وهیدرولوژی) اسفند 1361
5-مطالعات زمین شناسی(مرحله شناسایی):کمیته امور آب واحد مطالعات پروژه سد رودخانه شاندیز-وزارت جهاد سازندگی خراسان آذر 1368
6-مهندسین مشاور جاماب:طرح جامع آب کشف رود بهمن 1368
7-ولایتی،س وتوسلی،س:منابع ومسائل آب استان خراسان،انتشارات آستان قدس رضوی،چاپ اول 1370
8-مهندسین مشاورجاماب:طرح جامع آب کشور(جلد چهارم تقسیمات آب وهوا) خرداد1370
9- دانا،ف:حوضه آبریز کشف رود(دشت مشهد) 1371-1370
10- سعیدی،ح:مطالعات هیدرولوژی رودخانه زشک سرآسیاب شاندیز 1373
11-مهندسین مشاور ساز آب شرق: مطالعات حوزه آبخیززشک پائیز 1375
12-معاونت مطالعات پایه منابع آب خراسان،تلفیق مطالعات منابع آب قره قوم،آمار ومطالعات وبررسی مقدماتی، اسفند 1376
13-زمردیان،محمد جعفر،بررسی دینامیک های دامنه ایی در شمال بینالود وبازتاب آن در برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی(نمونه دره زشک واخلومد) اردیبهشت 1378
14- مهندسین مشاورسروآب:مدیریت منابع آب دشت مشهد خرداد 1378
15-گزارش مطالعات منابع آب تغذیه شونده ازآبهای سطحی حوزه آبریز شاندیز(رودخانه زشک)گزارش خلاصه آمار دی 1380
16-آمار برداری انهارحوزه آبریز کشف رود(رودخانه شاندیز)مهندسین مشاورساز آب شرق بهار 1383
17-وزارت نیرو شرکت سهامی آب منطقه ای خراسان رضوی،منابع ومصارف آب در دشت مشهد معاونت برنامه ریزی وبهبود مدیریت دفتر طرح وبرنامه آذر 1385
3-1 اهداف تحقیق:
هدف تحقیق به طور کلی شناسایی قابلیت ها ومحدودیت های مکانی وارائه راهکارهایی درجهت تقویت قابلیت ها وکاهش محدودیت ها می باشد که این تحقیق نیزخارج ازاین محدوده نبوده واهداف آن به طور عمده به شرح زیر است.
- شناسایی پدیده های هیدروژئومورفولژی حوضه آبریز رودخانه شاندیز
- بررسی سیلابهای رودخانه ونقش آن در تغذیه مخروطه افکنه ودشت مشهد
فصل اول کلیات
مقدمه 2
1-1 بیان مسئله تحقیق (طرح مسئله) 3
2-1 ادبیات وسابقه تحقیق 3
3-1 اهداف تحقیق 5
4-1 فرضیه های تحقیق 5
5-1 روش وفرآیند تحقیق 5
6-1 منابع گردآوری اطلاعات 6
7-1 بیان محدودیتهای عمده تحقیق 6
8-1 موقعیت منطقه تحت مطالعه 6
1-8-1 موقع ریاضی 6
2-8-1 موقع نسبی 7
3-8-1 موقع سیاسی 7
4-8-1 موقع زمین شناسی 7
5-8-1 موقع اقلیمی 7
6-8-1 موقع آب شناسی 7
فصل دوم ویژگى هاى اقلیمى
مقدمه 12
1-2 جبهه های مختلف آب وهوایی تاثیر گذار بر منطقه 12
2-2 داده ها وایستگاهها 14
3-2 دما وتغییرات آن 15
1-3-2 گرادیان حرارتی 16
2-3-2 درجه حرارت ماهانه 16
4-2 بارندگی 18
1-4-2 برآورد بارندگی سالانه حوضه مورد مطالعه 18
2-4-2 رابطه بین ارتفاع و بارندگی 18
3-4-2 تغییرات ماهانه وفصلی بارندگی حوضه 19
5-2 برآورد تبخیر 24
6-2 طبقه بندی اقلیمی منطقه مورد بررسی 25
1-6-2 ضریب خشکی د ومارتن 26
2-6-2 اقلیم نمای آمبرژه 28
فصل سوم زمین شناسى- ژئومورفولوژى
1-3 کلیات زمین شناسی 31
1-1-3 زمین شناسی زون بینالود 32
2-1-3 سازنده های منطقه تحت مطالعه 36
2-3 کلیات ژئومورفولوژی 39
1-2-3 مورفوتکتونیک ودینامیک درونی 39
1-1-2-3 تکامل تکتونیکی؛زمین ساخت ورقی وچین خوردگی 40
2-1-2-3 شکستیگیها وگسیختگیها 40
1-2-1-2-3 تراس ها(راندگی ها) 41
2-2-1-2-3 چین ها وگسله ها 43
2-2-3 مورفوکلیماتیک ودینامیک بیرونی 44
1-2-2-3 دینامیک ها ومواریث اقلیمی پلیئستوسن 44
2-2-2-3 مورفودینامیسم هولوسن 47
3-2-3 لیتومورفولوژی بینالود 49
فصل چهارم خاک و پوشش گیاهى
مقدمه 53
1-4 تیپ بندی خاک حوضه 53
2-4 پوشش گیاهی 57
3-4 کاربری اراضی 59
1-3-4 اراضی زراعی 60
فصل پنجم ویژگیهاى هیدروژئومورفولوژى
مقدمه 64
1-5 منابع آب سطحی 64
1-1-5 کلیات حوضه آبریز رودخانه شاندیز 64
2-1-5 ویژگی های هندسی و ژئومتریک حوضه 65
1-2-1-5 محیط حوضه 65
2-2-1-5 مساحت حوضه 65
3-2-1-5 طول حوضه 66
4-2-1-5 عرض حوضه 68
5-2-1-5 ارتفاع حوضه (پستی و بلندی) 71
6-2-1-5 شکل حوضه 75
7-2-1-5 شیب حوضه 78
8-2-1-5 تراکم زهکشی 78
9-2-1-5 زمان تمرکز 79
10-2-1-5 آبراهه ها 79
3-1-5 رژیم رودخانه 81
4-1-5 برآورد وحجم رواناب(آورد سالانه) 82
2-5 منابع آب زیر زمینی 85
فصل ششم پدیده هاى هیدروژئومورفولوژیکى حوضه آبریز رودخانه شاندیز
مقدمه 87
1-6 مخروطه افکنه 87
1-1-6 موقعیت مخروطه افکنه 87
2-1-6 مساحت ومحیط 87
3-1-6 توزیع ارتفاعی 87
4-1-6 شیب 88
5-1-6 گرانولومتری ومورفوسکوپی رسوبات مخروطه افکنه ها 88
6-1-6 منحنی های گرانولومتری مخروطه افکنه 89
7-1-6 جنس رسوبات مخروطه افکنه 89
2-6 تراسها 92
3-6 مآندر 93
فصل هفتم نقش مخروطه افکنه در ایجاد پتانسیل آبى(کمى وکیفى)تاثیر پذیرى آن از رودخانه شاندیز
1-7 آب سطحی در محدوده مخروطه افکنه 97
2-7 آب زیرزمینی در مخروطه افکنه(کمی وکیفی) 97
1-2-7 قنات 97
2-2-7 چاه 97
1-2-2-7 دبی ویژه مخروطه افکنه 100
2-2-2-7 هیدروشیمی وکیفیت آب 100
1-2-2-2-7 طبقه بندی آب از نظر شرب 100
2-2-2-2-7 طبقه بندی آب از نظر کشاورزی 103
3-2-2-2-7 کنداکتیویته 104
4-2-2-2-7 کلر 104
5-2-2-2-7 نقشه ایزوپیز 106
6-2-2-2-7 هیدروگراف چاه وارزیابی آن 108
فصل هشتم وضعیت اقتصادى- اجتماعى حوضه
مقدمه 111
1-8 وضعیت اجتماعی 111
1-1-8 تعداد وتوزیع جمعیت 111
2-1-8 خانوار وخانواده 112
3-1-8 تراکم جمعیت 113
1-3-1-8 تراکم نسبی 114
2-3-1-8 تراکم بیولوژیکی 114
4-1-8 ترکیب جمعیت 114
5-1-8 سواد و آموزش 114
6-1-8 مهاجرت وعلل آن 115
2-8 وضعیت کشاورزی حوضه 116
1-2-8 دامداری 116
3-8 صنعت 116
4-8 خدمات 117
فصل نهم نتیجه گیری و پیشنهادات
-نتیجه گیری و اثبات فرضیه 120
-اثبات فرضیه ها 121
پیشنهادات 122
شامل 130 صفحه فایل word