دانلود پایان نامه درمورد آفات گلخانه ای

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه درمورد آفات گلخانه ای دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

آفات گلخانه ای

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:66

فهرست مطالب :

آفت چیست ؟                                                                              2

راسته ناجوربالان                                                                           5

راسته جوربالان                                                                               11

شته                                                                                              14

پسیل                                                                                           22

سفید بالک                                                                                    23

مگس های سفید                                                                             26

شپشک                                                                                          27

راسته دیزانوپترا                                                                            33

تریپس                                                                                         34

راسته دیپترا                                                                                    38

راسته لپیدوپترا                                                                                42

مورچه ها                                                                                       46

روشهای پیشگیری ازخسارت آفات                                                       51

ضدعفونی بسترکشت                                                                       56

مدیریت تلفیقی آفات                                                                       58

چکیده :

در چند دهه اخیر تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگی نظیر تهران بازار مصرف بزرگی را برای محصولات کشاورزی فراهم کرده است. لذا زمین های کشاورزی، تا شعاع زیادی نسبت به این مراکز برای رفع نیازهای غذایی این جمعیت اختصاص یافته است اما با گسترش جمعیت در شهرها به تدریج نیاز به روش های جدیدی که توانایی تولید بالاتر و برداشت محصول خارج از فصل را داشته باشد، بیشتر آشکار می شد لذا به تدریج گلخانه ها این تحول عظیم را به وجود آوردند. گلخانه ها با ایجاد شرایط بسیار مناسب رشد محصولات به صورت مصنوعی برای اولین بار این امکان را به وجود آورد ند که محصولات مختلف را در تمام فصول به دست مصرف کننده برسانند.
از جمله محصولاتی که با این روش تولید شد انواع سیفیجات،گلهای زینتی وبه طور کلی انواع محصولات کشاورزی بود که برای کاشت و عرضه این محصول به بازار گلخانه های متعددی در اطراف شهرهای بزرگ از جمله تهران ساخته شدند. گلخانه ها با به وجود آوردن شرایط آب و هوایی مساعد می توانند همزمان به تکثیر آفت و بیماری های این محصول نیز کمک کنند. در این مقاله سعی می شود حشراتی که در محیط گلخانه روی محصول خسارت وارد می سازند، معرفی شوند تا گلخانه داران با شناخت بهتر این حشرات را ه های مقابله با آنها را به طریق علمی به کار گیرند، زیرا بسیار دیده شده است که یک گونه حشره توانسته به محصول گلخانه های زیادی خسارت هنگفتی وارد کند.
آفت موجودی است که خسارت اقتصادی داشته باشد. علل پیدایش آفت درسه             موضوع اصلی خلاصه می شود:                                                                 1) وارد شدن موجودات به مناطق جدید (Invasion) تهاجم      
2)تغییرات اکولوژیکی              
3)تغییرات اجتماعی_اقتصادی
تهاجم یکی از موضوعات بسیار مهمی است که مخصوصاً در طی قرن اخیر بدلیل سهل‌الوصول شدن مسافرت‌ها، بسیار گسترش پیدا کرده است. در واقع تعداد بسیار زیادی از آفات مهم و کلیدی در نقاط مختلف دنیا آفاتی هستند که از یک نقطه یا منطقه پَراکنش بومی به مناطق جدید وارد شده‌اند و بدلیل اینکه این آفات بدون دشمنان طبیعی خود به مناطق جدید وارد می‌شوند عموماً تبدیل به آفت می‌شوند. مثال‌های بسیار زیادی در این زمینه در کشورهای اروپایی و در ایران وجود دارد.

به عنوان مثال در راسته (Hemiptera) تعداد زیادی از شپشک‌ها مثل (Quadraspidiotus pernisiosus) یا شپشک های سان ژوزه مثل (Chrysomphalus dictyospermi) یا شپشک سپردار قهوه‌ای، سپردار قرمز یا (Aonidiella aurantii)، و(Aonidiellacitri)، یا شپشک استرالیایی مثل (Icery apurchasi) وجود دارند. کرم ساقه خوار برنج
(Chilo suppresalis) از راسته (Lepidoptera). مگس مدیترانه‌ای میوه‌ای (Ceratitis capitata) از راسته (Diptera) از زیر رده (Acari) گونه‌هایی مثل (Panonychusulmi) و (Panonychus citri) از گونه‌های بسیار مهم هستند که از طریق گیاهان زراعی و گیاهان زینتی و احتمالاً مرکبات از نقاط مختلف دنیا وارد کشور ما شده‌اند                          .
نقش قرنطینه       :
در ایران قرنطینه نقش مهم جلوگیری از ورود آفات جدید به کشور را به عهده دارد. برای مثال پس از بررسی‌های لازم توسط موسسه تحقیقات آفات و بیماری‌ها روی نوعی چمن وارداتی از کشور هلند (برای تعویض چمن استادیوم آزادی) از ورود آن به کشور جلوگیری بعمل آمد                                                  .    
                                                                                                            دومین عامل که باعث تبدیل موجودات به آفت می‌شود تغییرات اکولوژیکی است. تغییرات اکولوژیکی با تاریخچه کشاورزی قرین است. هر عملی که انسان در طبیعت انجام می‌دهد نوعی تغییر اکولوژیکی به همراه دارد. تغییرات اکولوژیکی در طی سده اخیر بسیار زیاد بوده است. تک کِشتی‌های وسیع، استفاده از واریته‌های پر محصول، و عملیات اَگرو تکنیکی مثل سمپاشی باعث شده است که تعادل در اکوسیستم و طبیعت به هم بخورد           .
حتی کشت گیاهان زینتی در گلخانه نوعی تغییر اکولوژیکی است. معمولاً از طریق وارد کردن دشمنان طبیعی، آفات در گلخانه‌ها را کنترل می‌کنند. در اکوسیستم طبیعی و در شرایط طبیعی زنجیره‌های غذایی بسیار پیچیده توسط تعداد بسیار زیادی آفت و دشمنان طبیعی ایجاد شده‌اند. از آنجا که سموم در طی نیم قرن اخیر این زنجیره پیچیده را بر هم زده‌اند، برای ایجاد تعادل مجدد زنجیره‌های غذایی بین گونه‌های گیاهخوار، پارزیتوئیدها و پرداتورها حداقل به پنجاه سال تلاش مداوم نیاز داریم                             .
در بین عوامل بر هم زننده تعادل اکولوژیک، قطعاً سموم و ترکیبات شیمیایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. بطوریکه سمپاشی زیاد بخصوص برای مدت طویل در محیط باعث تقویت ژن مقاوم در برابر این ترکیب شیمیایی شده و در طی سالیان متمادی، این جمعیت از طریق زاد و ولد افزایش پیدا می‌کند. و نهایتاً بعد از مدتی یک جمعیت مقاوم به سموم در طبیعت ظاهر می‌شود                   .
همچنین کاربرد سموم، باعث ایجاد آفت در مواردی نیز می‌شود. آفات ثانوی آفاتی هستند که از طریق کاربرد ترکیبات شیمیایی بوجود می‌آیند. بدین صورت که آفت خاصی در طبیعت که دارای جمعیت پایینی نیز می‌باشد بر اثر استفاده سموم از بین رفته ولی گونه‌هایی که آفت محسوب نمی‌شوند بعد از مدتی به آفات خطرناک تبدیل می‌شوند.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه درمورد بذرپاش ها

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه درمورد بذرپاش ها دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

بذرپاشها

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:42

چکیده :

بذرپاشها، ماشین هایی هستند که بر مبنای روش کاری که کشاورز برای کاشت درهم در مزرعه انجام می دهد ساخته شده اند. بذرپاش، بذرها را در سطح مزرعه به صورت پخشی (نا مرتب) و تقریبأ یکنواخت می پاشد. از این ماشین برای پاشیدن بذر محصولاتی مانند گندم، جو، چمن،...ونیز برای پخش کودهای شیمیایی دانه ای استفاده می شود. اصول کار بذرپاش به این صورت است که بذر، از طریق دریچه ی خروج قابل تنظیم مخزن، روی پخش کننده می ریزد. پخش کننده که یک صفحه دوار یا لوله در حال نوسان است بذر را در اطراف خود می پاشد.

 انواع مختلفی از بذر پاشها وجود دارند که در هر شرایطی ممکن است یکی از آنها مورد استفاده قرار گیرند.

                                                 -دستی

                 الف-از نظر تأمین نیرو – دامی

                                                                  سوار

                                               – تراکتوری

انواع بذرپاش                                               کششی

                                                                                    دوار*

                 ب- از نظر پخش کننده                                       نوسانی(پاندولی)              

 *بذرپاشهایی با پخش کننده ی دوار بذرپاشهای سانتریفوژ نامیده می شوند.

2– ساختمان بذرپاش

بذرپاشهای رایج در ایران معمولاً از انواع سوار و مناسب تراکتورهای گروه دوم مانند تراکتور U650M و MF285 می باشد. چنان که در شکل 4-5 دیده می شود اجزای یک بذرپاش سوار شامل قسمت های زیر است:

• مخزن و همزن
• شاسی
• مالبند(اتصال سه نقطه در نوع سوار)
• دریچه خروج بذر قابل تنظیم
• اهرم کنترل دریچه خروج
• صفحه پخش کننده
• جعبه دنده(از نوع کاهنده)
• محور انتقال نیرو
• چرخ(در انواع کششی)

3-تنظیمات بذر پاش

1-3- تنظیم ارتفاع: بذرپاش از جمله ماشینهایی است که در شرایط کار، بالاتر از سطح زمین قرارمی گیرد. بنابراین بذرپاش سوار را پس از اتصال به تراکتور در ارتفاع حدود 60 سانتیمتر از سطح زمین (فاصله صفحه ی پخش کننده ی از زمین) نگه می دارند.سپس اهرم سیستم هیدرولیک را در موقعیت کنترل وضعیت قرار می دهند تا در حین کار ارتفاع بذرپاش ثابت بماند. معمولأ ارتفاع صفحه پخش کننده در انواع کششی ثابت است.

3-2-تنظیم تراز افقی: برای صحت کار بذرپاش و کاهش سروصدا، لرزش و استهلاک، بذر پاش باید در حالت تراز قرار گیرد. برای این کار با استفاده از تغییر طول بازوی رابط تراکتور تراز جانبی تنظیم می شود و با تغییر طول بازوی وسط، تراز طولی برقرار خواهد شد. در هر حال بذرپاش را باید چنان نتظیم کرد که صفحه ی پخش کننده با سطح زمین تقریباً موازی باشد.

 3-3-تنظیم عرض پاشش: بذرپاشها بذر را به طور کاملاً یکنواخت نمی پاشند بلکه میزان پخش بذر در فاصله های نزدیک بیشتر و در فاصله های دور کمتر است. علاوه بر این، عواملی مانند سرعت حرکت پخش کننده و شکل و طرح آن و ارتفاع پخش کننده از سطح زمین و نوع بذر در چگونگی پخش وعرض پاشش مؤثر است. عرض پاشش، فاصله ای است (در جهت عمود بر مسیر حرکت تراکتور) که در هنگام کار، بذر در آن فاصله پاشیده می شود. برای یکنواختی پاشش در مزرعه در حرکت رفت و برگشت چنان حرکت می کنند که قسمت های کناری عرض پاشش دوبار بذر پاشی شود(همپوشانی) بنابراین عرض کار کوچکتر از عرض پاشش خواهد بود.

در بعضی از بذرپاشها می توان عرض پاشش را تنظیم کرد. در یک نوع بذرپاش با تغییر وضعیت پره های روی صفحه ی پخش کننده عرض پاشش کم و زیاد می شود. همچنین در بعضی از بذرپاشها می توان دستگاه را چنان تنظیم کرد که بذر در یک سمت پخش شود.

3-4-تنظیم مقدار ریزش بذر در هکتار (مقدار پاشش): برای تنظیم مقدار ریزش بذر از دو روش استفاده می شود:

الف-تغییر وضعیت اهرم کنترل دریچه خروج بذر:هر چه دریچه ی خروج بذر بیشتر شود، مقدار ریزش بذر در هکتار بیشتر می شود.

ب-تغییر سرعت پیشروی:هر چه سرعت پیشروی(در درجه معین اهرم کنترل دریچه) افزایش یابد مقدار ریزش بذر در هکتار کمتر خواهد شد.

5-3-تنظیم سرعت پیشروی: برای اینکه زمین با تراکم یکنواختی کشت شود باید سعی شود سرعت پیشروی در تمام مراحل کار ثابت بماند . سرعت پیشروی اگر از مقدار مشخصی کمترباشد کار به نحو صحیح انجام نخواهد شد. در هر حال سرعت پیشروی به طور متوسط در حدود 10-7 کیلومتر در ساعت بسته به پستی و بلندی زمین مناسب است. تنظیم سرعت پیشروی در انواع سوار باید با تغییر دنده صورت گیرد نه با تغییر گاز موتور، زیرا با کم و زیاد کردن گاز، علاوه بر تغییر سرعت پیشروی ، دور محور انتقال نیرونیز تغییر خواهد کرد، که بر الگوی پاشش تأثیر خواهد گذاشت.

4- کاربرد دستگاه در مزرعه

1- بذرپاش را بررسی نموده، در ص.رت آماده به کار بودن دستگاه به تراکتور متصل کنید.

2- گاردان را به ماشین و تراکتور متصل کنید.

3- با استفاده از مطالب توضیح داده شده و با کتابچه راهنما ، بذرپاش را تنظیم کنید.

4- پس از بستن دریچه خروج بذر ، ماشین را با بذر (کود) به اندازه ی لازم پر کنید. در انواع مختلف بذرپاشها مخزن بذر ممکن است از 250 کیلوگرم تا 1 تن ویا بیشتر ظرفیت داشته باشد.برای قطعات کوچک زمین، شاید نیازی نباشد همه مخزن را پر کنید. مثلأ در قطعه یک هکتاری برای کشت گندم در حدود 150-100 کیلوگرم بذرکاشته می شود. در قطعات بزرگتر لازم خواهد بود مخزن را چندین بار پر کنید، این کار را درسَِزمین انجام دهید ونه در وسط آن . علاوه بر این اجازه ندهید مخزن به طور کامل خالی شود چون یکنواختی پاشش را تغییر خواهد داد.

برای حمل پی نورد به مزرعه می توانید از مالبند پشت بذرپاش استفاده کنید. بهتر است پر کردن بذرپاش را در مزرعه انجام دهید تا در حین حمل و نقل ،فشار زیاد به ماشین وارد نیاید.

5- تراکتور را با توجه به عرض کار دستگاه در فاصله مناسب از لبه ی کناری قطعه زمین، در ابتدای مزرعه قرار دهید.

6- سیستم هیدرولیک را در حالت کنترل وضعیت قرار دهید و ارتفاع دستگاه را تنظیم کنید.

7- محور انتقال نیرو را در وضعیت موتور گرد قرار دهید و دور موتور را با گاز دستی چنان تنظیم کنید که محور انتقال نیرو سرعت مناسب (540 دور در دقیقه) داشته باشد.

8- بدون تغییر وضعیت پدال گاز، با دنده ی مناسب با توجه به سرعت پیشروی مشخص شده حرکت کنید. در ابتدای حرکت، اهرم کنترل دریچه ی خروج بذر را در وضعیت مناسب (تعیین شده) قرار دهید.

9- به صورت مستقیم حرکت کنید و در انتهای مسیر ضمن توقف تراکتور، اهرم کنترل دریچه خروج را ببندید.

10- با توجه به عرض پاشش و همپوشانی مورد نیاز، تراکتور را در فاصله ی مناسب از مسیر رفت، برای برگشت قرار داده، عملیات را تا تمام شدن کشت ادامه دهید.

در صورتی که محلی برای دور زدن در ابتدا و انتهای قطعه زمین وجود نداشته باشد بهتر است عرض مناسبی از ابتدا وانتهای زمین، به اندازه ی عرض کار بذرپاش ، برای دور زدن در نظر بگیرید. در پایان کار حاشیه ی در نظر گرفته شده باید بذرپاشی شود.

 توجه: برای دور زدن ابتدا و انتهای قطعه زمین نیازی به قطع دوران محور انتقال نیرو نیست. معمولأ پس از بذرپاشی از هرس بشقابی (دیسک) برای زیر خاک کردن بذر استفاده می شود. در صورتی که آبیاری به روش شیاری انجام گیرد استفاده از شیارکش ،‌عمل زیر خاک کردن بذر را انجام خواهد داد.

2- ساختمان بذرپاش

بذرپاشهای رایج در ایران معمولاً از انواع سوار و مناسب تراکتورهای گروه دوم مانند تراکتور U650M و MF285 می باشد. چنان که در شکل 4-5 دیده می شود اجزای یک بذرپاش سوار شامل قسمت های زیر است:

• مخزن و همزن
• شاسی
• مالبند(اتصال سه نقطه در نوع سوار)
• دریچه خروج بذر قابل تنظیم
• اهرم کنترل دریچه خروج
• صفحه پخش کننده
• جعبه دنده(از نوع کاهنده)
• محور انتقال نیرو

چرخ(در انواع کششی)

3-تنظیمات بذر پاش

1-3- تنظیم ارتفاع: بذرپاش از جمله ماشینهایی است که در شرایط کار، بالاتر از سطح زمین قرارمی گیرد. بنابراین بذرپاش سوار را پس از اتصال به تراکتور در ارتفاع حدود 60 سانتیمتر از سطح زمین (فاصله صفحه ی پخش کننده ی از زمین) نگه می دارند.سپس اهرم سیستم هیدرولیک را در موقعیت کنترل وضعیت قرار می دهند تا در حین کار ارتفاع بذرپاش ثابت بماند. معمولأ ارتفاع صفحه پخش کننده در انواع کششی ثابت است.

3-2-تنظیم تراز افقی: برای صحت کار بذرپاش و کاهش سروصدا، لرزش و استهلاک، بذر پاش باید در حالت تراز قرار گیرد. برای این کار با استفاده از تغییر طول بازوی رابط تراکتور تراز جانبی تنظیم می شود و با تغییر طول بازوی وسط، تراز طولی برقرار خواهد شد. در هر حال بذرپاش را باید چنان نتظیم کرد که صفحه ی پخش کننده با سطح زمین تقریباً موازی باشد.

3-3-تنظیم عرض پاشش: بذرپاشها بذر را به طور کاملاً یکنواخت نمی پاشند بلکه میزان پخش بذر در فاصله های نزدیک بیشتر و در فاصله های دور کمتر است. علاوه بر این، عواملی مانند سرعت حرکت پخش کننده و شکل و طرح آن و ارتفاع پخش کننده از سطح زمین و نوع بذر در چگونگی پخش وعرض پاشش مؤثر است. عرض پاشش، فاصله ای است (در جهت عمود بر مسیر حرکت تراکتور) که در هنگام کار، بذر در آن فاصله پاشیده می شود. برای یکنواختی پاشش در مزرعه در حرکت رفت و برگشت چنان حرکت می کنند که قسمت های کناری عرض پاشش دوبار بذر پاشی شود(همپوشانی) بنابراین عرض کار کوچکتر از عرض پاشش خواهد بود.

در بعضی از بذرپاشها می توان عرض پاشش را تنظیم کرد. در یک نوع بذرپاش با تغییر وضعیت پره های روی صفحه ی پخش کننده عرض پاشش کم و زیاد می شود. همچنین در بعضی از بذرپاشها می توان دستگاه را چنان تنظیم کرد که بذر در یک سمت پخش شود.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه درمورد کاسنـی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه درمورد کاسنـی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کاسنی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:102

فهرست مطالب :

1- پیشگفتار ................................. 1

2- تاریخچه .................................. 2

3- گیاهشناسی کانسی........................... 4

4- پراکندگی جغرافیایی ....................... 11

5- خواص درمانی .............................. 14

6- قرص کار دیوتون ........................... 19

7- اسانسها منبعی اقتصادی برای کانسی ......... 21

8- طرح تحقیقاتی کاشت کانسی در زرقان ......... 30

9- مطالعه مرفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه Tripleuros permum و مقایسه آن با گیاه بابونه Matricaria recutita.................. 40

10- کانسی ویتلوف یک محصول نباتی جدید در آمریکا 53

11- کانسی Intybus .............................. 65

12- کانسی endivia............................... 81
13- مقاله ای از www.Botanyworld.com.............. 83

چکیده :

در جوامع در حال توسعه امروزی، هدف پیشرفت و افزودن بر دستاوردهای جدید برای غلبه بر مشکلات است. از طرفی وابستگی اقتصادی خود عامل مهم بازدارنده‌ای از تحقیقات بوده، لذا برای رفع این عامل وبدست آوردن جایگاه مناسب، تلاشهای گسترده معقول و منطقی تحقیقاتی، برای عمومیت بخشیدن به فرهنگ علمی در این نوع جوامع، لازم و ضروری به نظر می رسد. چه تحقیق و پژوهش نشان داده است که پایه واساس هر گونه برنامه ریزی بوده و یکی از ارکان مهم اسطوره صنعت و تکنولوژی بشمار می‌آید. در همین راستا به خوبی نشان داده شده که امر تحقیقات در نوآوری ها جایگاه بسزا داشته ونیروی محرکه هر کشور مترقی بشمار می‌رود.

از آنجائی که گیاه درمانی شاخه ای از علم پزشکی و داروسازی است و با توجه به ارزش و اهمیت گیاهان دارویی ونیز مصرف روز افزون آنها که پایه طب سنتی ایران را تشکیل می دهد، لذا آشنائی با گیاهان داروئی مورد توجه خاص می‌باشد، چه دانش طب سنتی از قرنها پیش رواج داشته است. در این برهه از زمان که با توسعه طرح ژنریک و تغییر نظام دارویی ایران، استفاده از گیاهان طبی اهمیت ویژه ای یافته، لذا کاشت و ترویج آنها، پایه استفاده از طب سنتی را محکم کرده و رشد دوباره آنرا نوید می دهد. بنابراین به منظور معالجه بیماران در مقابل داروهای شیمیایی که اثرات نامطلوبی بر روی انسانها دارد، کوشش گردیده که از طریق کاشت و تعیین مشخصات بوتانیکی، مراحل فنولوژیکی ، ترکیبات شیمیایی ، خواص درمانی ، مقدار مواد موثره و نیز نحوه بکارگیری آنها در مراحل مختلف رشد، تحقیقات بیشتری انجام گیرد. به همین خاطر نتایج کاشت گیاه کاسنی که یکی از گیاهان دارویی مهم بوده و از قرنها پیش به صورت مختلف مورد استفاده های گوناگونی قرار می گرفته، ارائه تا علاقمندان را به خصوصیات گیاهشناسی و نحوه کاشت این گیاه مهم آشنا ساخته و از این طریق بتوان در احیای آن کوشا باشیم.

تاریخچه

گیاه کاسنی از جمله گیاهان مفیدی است که تاریخ استفاده آن به دورانهای قبل از میلاد مسیح می رسد و مصرف آن بین ملل مختلف جهان متداول بوده است، به طوری که اطباء آن دوران از جمله جالینوس، پلین، دیوسکورید و عده ای دیگر برای کلیه قسمتهای این گیاه به عنوان درمان و بهبودی بیماریها اهمیت زیادی قائل بوده اند و هنوز هم به دلیل اعتقادی که بیشتر مردم به این گیاه دارند آنرا برای مداوای بیماری های مختلف مصرف می کنند که در این باره نیز به ویژه در کتابهای دیگر توصیه هایی شده است و به همین دلیل گیاه کاسنی نه تنها شهرت خود را از دست نداده است، بلکه امروزه علاوه بر جمع آوری گونه های وحشی آن، به صورت اهلی نیز کشت می شود. (1)

مصرف کاسنی از قدیم الایام بین ملل مختلف معمول بوده و تاریخ استفاده از آن، به قرون قبل از میلاد مسیح نسبت داده می شود. شهرت درمانی آن در این زمانها، بیشتر به جهت آن بوده است که عموم مردم، آنرا گیاهی مفید برای کبد می دانسته اند. دانشمندانی نظیر Dioscoride, Pline و جالینوس، برای آن اثرات درمانی متعددی قائل بوده اند، سالاد کاسنی را مقوی معده می دانسته اند وشیره گیاه را برای رفع درد چشم و مسمومیت ها، به یکدیگر توصیه می نموده اند . پرورش کاسنی تدریجاً بعلت زیبایی خاصی که گیاه پس از گل دادن پیدا می کند، در بعضی باغهای سطنتی معمول گردید و توجه مردم نسبت به آن در قرون وسطی زیاد شد. از این زمان به بعد، چون مردم به صفات درمانی آن پی برده بودند، آنرا بصورت یک گیاه داروئی مفید و موثر به یکدیگر معرفی می نمودند و چون ظاهر گیاه طوری است که شناختن آن بسهولت امکان پذیر است، از این جهت استفاده از گیاه، در طی مدتی کوتاه بین مردم معمول گردید بطوری که هنوز هم کاسنی شهرت درمانی خود را از دست نداده است و بسیاری از مردم به اثرات درمانی آن اعتقاد زیاد دارند و ازآن در رفع بیماریهای مختلف که بدان اشاره می شود استفاده بعمل می‌آورند.

گیاهشناسی کاسنی

Cichorum intybus L.

1. caeruleum Cilib, C.commune Pall.

فرانسه : Chicoree sauvage, C.Intybe, Chiocoree commune

انگلیسی: Wild succory, Sucoory , Common Chicory, Chicory

آلمانی: Zichorienwegwart, Gemeine Wegwart, Cichorienwurzel

ایتالیائی: C.amara, Radicchio-buono, Cicorea salvatica, Cicoria

فارسی : کاسنی – عربی شکوریه (Shikorayah)، سرس (Siris)

گیاهی علفی ودارای ساقه ای است که در حالت وحشی، ارتفاعش به 5/0 تا 5/1 متری می رسد ولی اگر پروش یابد از دوستر نیز تجاوز می نماید. از اختصاصات آن این است که ریشه ای قوی، به قطر انگشت، به درازای 5/0 تا یک متر و به رنگ قهوه ای دارد ولی اگر قطع گردد، رنگ مانند به سفید نمایان می سازد. درداخل ریشه آن، شیرابه ای شیری رنگ جریان دارد.

ساقه کاسنی، باریک ، استوانه ای و دارای انشعابات کم در ناحیه مجاور راس است بطوری که منحصراً در قسمتهای انتهائی ساقه، شاخه‌هائی با حالت فاصله دار از محور اصلی، در گیاه دیده می شود. (4)

کاسنی،برگهای متناوب و پوشیده از تارهای فراوان در اطراف رگبرگ میانی دارد. شکل ظاهری برگهای قاعده ساقه آن با بقیه فرق دارد، مانند آنکه در قاعده ساقه، برگها عموماً دراز، منقسم به قطعات عمیق دندانه دار و منتهی به یک قسمت انتهائی مثلث شکل است و هر قدر که به راس ساقه نزدیک گردیم، برگها کوچکتر می شوند و کناره تقریباً ساده و وضع ساقه آغوش پیدا می‌کنند. گلهای زیبا و آبی رنگ کاسنی، در تابستان از تیر تا شهریور ظاهر می شود و چون به تعداد زیاد و به شکل فاصله دار در طول محور دراز ساقه وانشعابات آن شکفته می گردد از این جهت منظره بسیار زیبا به گیاه می‌بخشد. (4)

بعضی از پایه های این گیاه نیز بتناسب شرایط متفاوت محیط زندگی، دارای گلهائی به رنگهای سفید یا گلی می باشند. (4)

در هر کاپیتول کاسنی، 18 تا 20 گل زبانه ای منتهی به 5 دندانه دیده می شود که در انولوکری سبزرنگ و مرکب از 2 ردیف براکته واقع اند. میوه آن فندقه، 4 سطحی، نسبتاً‌مسطح و منتهی به مجموعه‌ای از فلسهای بسیار کوچک است. (4)

کاسنی،گیاهی است که در نواحی مختلف، بتفاوت به صور یکساله، دوساله و چند ساله در می‌آید. از مشخصات آن این است که گلهایش در مقابل تابش نور خورشید، حالت شکفته و بازشده به خود می‌گیرند در حالی که هنگام غروب آفتاب یا موقع شب، یا در هوای مه‌ آلود و یا بارانی، گلهای واقع بر روی کاپیتول، به هم نزدیک می گردند و آنرا به صورت ناشکفته جلوه می دهند. (4)

پرورش کاسنی، مراقبت زیاد ندارد. از نظر درمانی نیز ریشه ضخیم و گوشتدار و برگهای قاعده ساقه و حتی گل و دانه آن مورد توجه است که آن هم اگر از گیاه وحشی به دست آید مزیت بیشتری دارد. (4)

در موقع خارج کردن ریشه کاسنی از زمین باید به این نکته توجه شود که ریشه ها در آخر سال اول، از زمین خارج گردد،زیرا در غیر این صورت اگر دیرتر به دست آید، حالت گوشتدار بودن آن از دست می رود و سخت وچوبی و غیر قابل استفاده می شود. برگ کاسنی را باید موقعی از ساقه جدا کرد که در مرحله رشد کامل باشد زیرا در غیر این صورت به نسبتی که زودتر چیده شود، به نمو ریشه گیاه زیان وارد می آورد. (4)

کاسنی،در زمان های آهکی – رستی که رطوبت کافی داشته و به خوبی آنرا شخم زده باشند بهتر رشد می کند. برای پرورش آن، دانه گیاه را در اوایل اردیبهشت بر روی خطوطی به فواصل 20 تا 40 سانتیمتر از یکدیگر می‌کارند. (4)

کاسنی دارای واریته های متعددی برای پرورش دادن است که بعضی از آنها برگهای پهن و برخی دیگر ،برگهای موجودار و منقسم دارند.(4)

قطعات ریشه کاسنی را معمولا پس از بو دادن،به صورت گرد درآورده مانند قهوه به مصرف می رسانند ولی گرد مذکور که Chicoree-café نامیده می شود، طعم و بو و عطر مطبوع قهوه را فاقد است. (4)

اختصاصات تشریحی : ریشه کاسنی در برش عرضی، اختصاصات تشریحی زیر را نشان می دهد:

1- لایه های چوب پنبه، مرکب از سلولهای مسطح وقرصی شکل که به وضع منظم، به دنبال یکدیگر قرار گرفته اند.

2- پارانشیم پوستی که از سلولهای ریز و فشرده به هم تشکیل می یابد و در داخل آنها انشعابات لاتیسیفرها دیده می‌شود.

3- عناصر آبکشی مرکب از سلولهای چند وجهی کوچک که امتداد اشعه مغزی، آنرا قطع می‌نماید.

4- ناحیه چوب، شامل پارانشیم چوبی، آوندهای چوبی متعدد و لاتیسیفرها.

لاتیسیفرهای ناحیه چوب عموماً محتوی لاتکسی به رنگ مایل به قهوه ای وکاملا مشخص می باشند.

در حد فاصل ناحیه چوب و آبکش، لایه کامبیوم قرار دارد که به خوبی در زیر میکروسکوپ تشخیص داده می شود.

در برش طولی ریشه کاسنی، مجاری ترشحی لاتکس محتوای شیرابه، به صورت شبکه ای قابل تشخیص است. (4)

ترکیبات شیمیائی – برگ کاسنی دارای املاحی نظیر سولفاتها و فسفاتهای سدیم، منیزیوم و پتاسیم و نیترات پتاسیم است. گلوکزید تلخی به نام شیکورین Chicorine یا سیکورین Cichorine نیز درآن یافت می شود.

گلهای آن بعلاوه دارای سیکورئین می باشد که ایزومراسکولین esculine است.

سیکوری ئین cichoriine ،به فرمول و به وزن مولکولی 28/340 است. درگلهای کاسنی یافت می شود ، استخراج آن توسط Merz انجام گرفته و بعداً توسط محققین دیگر سنتز گردیده است. (4)

سیکوروئین به صورت بلورهایی سوزنی شکل با 2 ملکول آب تبلور به دست می آید. در گرمای 313 تا 215 درجه پس از خشک شدن در دستگاههای خشک کننده ، ذوب می شود. در آب ، الکل و اسید استیک محلول است. در اتر و اتر دوپترول حل نمی شود. در قلیائیات رقیق قابلیت انحلال دارد و محلول زرد رنگ بدون فلورسنس ( اختلاف آن با اسکولین) ایجاد می‌کند. (4)

ریشه کاسنی دارای 11 تا 15 درصد اینولین، 10 تا 22 درصد قندهای مختلف نظیر گلوکز، لولز و ساکارز، یک ماده زینتی، سوسیلاژ، مقدار کمی تانن، اسانس ، پکتین ، لوولین Levuline و شیکورین است که بسهولت در آب، تبلور حاصل می کند. مقدار درصد اینولین که به حالت محلول در شیره سلولی اعضای گیاه وجود دارد تدریجاً در پائین زیاد می گردد در حالی که مقدار آن در بهار، به حداقل می رسد. برگ و ریشه گیاه دارای ویتامین های P,K, C,B است.

بر اثر بودادن ریشه کاسنی ، مقدار درصد قندهای احیا کننده آن کاهش حاصل می کند و ساکارز و اینولین آن کم می شود. گرد ریشه بود داده کاسنی، به علت مصارف زیادی که در بعضی نواحی اروپا دارد ، پیوسته در معرض استفاده ( به حالت ساده یا مخلوط در گرد دانه قهوه ) قرار می گیرد. (4)

ریشه بو داده کاسنی بازار تجارت طبق برسی های دانشمندانی نظیر Pellerin , Beckurts, Koenig , Wolf ، دارای ترکیباتی به شرح زیر است:

آب                        11     تا       17     درصد

مواد ازته                      6       تا   25/7       درصد

قندهای احیاء کننده                 15     تا       26     درصد

اینولین، دکسترین وغیره             6     تا       12     درصد

خاکستر باقیمانده               80/4 تا   66/7       درصد

مواد چرب                       73/0 تا   74/2       درصد

مجموع مواد محلول درآب              54   تا       65       درصد

کاسنی گیاهی است علفی که برگ وریشه آن خاصیت دارویی دارد. این گیاه از تیره Compositae است. که به نسبت شرایط مختلف آب و هوایی به اشکال یکساله و یا پاپا در تمام نقاط دنیا به صورت خودرو یافت می گردد. ارتفاع این گیاه در حالت وحشی 15 تا 100 و گاهی تا 150 سانتی متر بوده است و در صورتی که آنرا کشت کنند ارتفاع آن تا 2 متر نیز بالغ می گردد. (1)

کاسنی وحشی را می توان در محلهای مرطوب، گودالها ،کنار جاده ها ، در دامنه ها ،مزارع و بعضی باغها و اراضی بایر پیدا کرد.

این تیره گیاهی شامل 1000 جنس و حدود 2000 گونه است که در بیشتر نواحی مختلف جهان به نسبت شرایط آب وهوایی به طور پراکنده می رویند. بعضی گیاهان این تیره به یک منطقه و یا به یک قاره اختصاص دارند واز مرز جغرافیایی خاص تجاوز نمی کنند. به علاوه انواعی از آنها با ساقه های پیچنده و حتی گوشتی یافته شده اند. یکی از گونه های مهم که بیشتر از همه مورد استفاده قرار می گیرد، گونه Cichorium intybusL. است. کاسنی دارای ساقه ای باریک و توخالی، افراشته، استوانه ای شکل و خشبی است که دارای شاخه های منشعب دور از هم هستند.درآن ماده شیری رنگ جریان دارد که دارای طعم تلخ بود و بمحض قطع ساقه، از وسط آن، این شیره گیاهی که به نام شیکورین نامیده می شود، به بیرون ترشح می کند. کاسنی بر حسب انواع مختلف دارای برگهای پهن و یا باریک است به طوری که بریدگیهای عمیق و نوک تیز در آنها نمایان و در زیر رگبرگهای اصلی پوشیده از کرکهای زیادی است. قرار گرفتن برگها روی ساقه متناوب است. برگهای پایینی بزرگتر و پهن تر و دارای دندانه های منقسم هستند، در صورتیکه برگهای انتهای هر چه به نوک ساقه نزدیکتر باشد کوچکتر وباریکتر هستند.(1)

پراکندگی جغرافیایی

محل رویش : کاسنی ، پراکندگی وسیع در نواحی مختلف ایران دارد چنانکه در دامنه های کم ارتفاع البرز، راه فزوین به رشت،اطراف رودبار، اطراف تهران، کرج، آذربایجان: ارومیه و نواحی دیگر ان، گیلان: اطراف رشت، لاهیجان ، فارس، بلوچستان، آبادان، نواحی کوهستانی خراسان، بین بجنورد و مشهد در 1500 متری، بین مشهد و فریمان در 1000 تا 1300 متری (احمد مایران) و بسیاری از مناطق دیگر ایران دارد.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه درمورد گیاه شناسی و گیاهان دارویی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه درمورد گیاه شناسی و گیاهان دارویی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

گیاه شناسی و گیاهان دارویی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:82

فهرست مطالب :

فصل اول: مقدمه و هدف

مقدمه و هدف... 1

فصل دوم: کلیات و مروری بر منابع

کلیات و مروری بر منابع.. 4

گیاه شناسی گیاه درمنه (آرتمیزیا) 5

آرتمیزیا 6

1-2- اختصاصات پیوسته گلبرگان.. 6

1-1-2- راسته آسترال. 6

2-1-2- تیره کاسنی.. 6

1-2-1-2- اختصاصات دستگاه رویشی.. 7

3-2-1-2 - اختصاصات دستگاه زایشی.. 7

3-1-2- زیر تیره پرتو آساها (رادیه) 8

4-1-2- طایفه بابونه. 8

5-1-2- جنس درمنه (آرتمیزیا) 8

1-5-1-2- آرتمیزیا سیبری 9

1-1-5-1-2- اسامی مختلف گیاه. 9

2-5-1-2- گیاه آرتمیزیا سانتولینا 10

2-1-5-1-2 - مشخصات گیاه آرتمیزیا سیبری.. 10

3-1-5-2- انتشار در جهان.. 11

4-1-5-1-2- انتشار در ایران.. 11

5-1-5-1-2- نوع مناطق رویش... 12

6-1-5-1-2- خصوصیات مناسب درمنه دشتی جهت رشد در مناطق بیابانی.. 12

7-1-5-1-2- قسمتهای مورد استفاده گیاه و فصل رویش... 13

8-1-5-1-2- ترکیبات مهم شیمیایی گیاه. 13

1-8-1-5-1-2- خواص آرتمیزین (آرتمیزینین) 14

2-8-1-5-1-2 - مکانیسم اثر آرتمیزنین.. 15

3-8-1-5-1-2 خواص تعدادی از متابولیت‌های ثانویه. 16

2-5-1-2 - کاربرد گیاه درمنه در طب سنتی.. 17

3-5-1-2– تحقیقات انجام گرفته روی برخی ازگونه‌های جنس آرتمیزیا 18

1-3-5-2-1 اثرات ضد انگلی گونه‌های مختلف درمنه. 19

2-3-5-1-2- اثر ضد میکروبی درمنه. 21

3-3-5-1-2- اثرات ضد قارچی درمنه. 21

4-3-5-1-2- سایر اثرات گونه‌های مختلف درمنه. 22

1-2- طبقه بندی انگل پارابرونام اسکریابینی.. 25

2-2- مشخصات راسته اسپیروریدا 25

3-2- مشخصات فوق خانواده اسپیروریده آ. 25

4-2- مشخصات جنس پا را برونما اسکریابینی.. 26

1-4-2-جنس نر. 26

2-4-2-جنس ماده. 26

3-4-2-محل زندگی.. 26

4-4-2-سیر تکاملی.. 26

5-4-2-تخم. 27

6-4-2-بیماریزایی.. 27

7-4-2-همه گیری شناسی انگل در ایران.. 27

8-4-2 همه‌گیری شناسی انگل درسایر نقاط دنیا 29

3-2 - لوامیزول.. 32

1-3-2- فرمول شیمیایی و مشخصات لوامیزول. 32

2-3-2- موارد کاربرد. 33

3-3-2- فارماکوکینتیک.. 34

4-3-2-فارماکودینامیک.. 35

5-3-2-عوارض جانبی.. 35

6-3-2-مسمومیت دارویی.. 35

7-3-2-تداخل دارویی.. 36

8-3-2-احتیاطات لازم. 36

9- 3-2-میزان درمانی دارو. 36

فصل سوم: مواد و روش کار

مواد و روش کار 37

1-3 مواد مورد استفاده. 38

1-1-3 – وسایل و دستگاه‌های مورد استفاده : 38

2-1-3 مواد شیمیایی مورد استفاده. 39

2-3- روش کار 39

1-2-3-تهیه عصاره. 39

1-1-2-3- انتخاب گیاهان مورد استفاده. 39

2-1-2-3- خشک کردن.. 39

3-1-2-3 آسیاب کردن و آماده‌سازی گیاه برای عصاره‌گیری.. 40

4-1-2-3- تهیه عصاره‌ گیاهی.. 40

5-1-2-3-آماده‌سازی عصاره‌های گیاهی با غلظتهای مختلف... 41

1-5-1-2-3- تهیه عصاره‌های آبی.. 41

2-5-2-3- تهیه عصاره متانولی.. 41

3-5-2-3- تهیه عصاره متانولی.. 41

4-5-2-3- تهیه لوامیزول. 41

2-2-3- تهیه انگلها 42

1-2-2-3 تهیه شیردان جهت جداسازی انگلها 42

2-2-2-3- جدا سازی انگلها 42

3-2-3- انجام آزمایشات.. 42

فصل چهارم: نتایج

1-4 نتایج حاصل از عصاره آبی گونه آرتمیزیا سیبری 42

2-4 -نتایج حاصل از عصاره آبی آرتمیزیا سانتولیا 50

4-4-نتایج حاصل از عصاره متانولی آرتمیزیا سانتولینا 51

5-4-نتایج حاصل از عصاره اتانولی آرتمیزیا سیبری.. 52

6-4- نتایج حاصل از عصاره اتانولی آرتمیزیا سانتولیا 52

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

بحث... 59

منابع فارسی.. 67

منابع لاتین.. 71

فهرست جداول :

جدول 1-4 : نتایج آزمایش عصاره اتانولی آرتمیزیا سانتونیا.............. 53

جدول 2- 4 نتایج آزمایش عصاره اتانولی آرتمیزیا سیبری.................... 54

جدول 3-4 نتایج آزمایش عصاره متانولی آرتمیزیا سیبری................. 55

جدول 4-4 نتایج آزمایش عصاره متانولی آرتمیزیا سانتولینا............... 56

جدول 5-4-نتایج آزمایش عصاره اتانولی آرتمیزیا سیبری.................... 57

جدول 6-4- نتایج آزمایش عصاره اتانولی آرتمیزیا سانتولینا................. 58

چکیده :

استفاده از گیاهان دارویی به قدمت عمر عقلی و رشد شعور انسان است. چون امراض با پیدایش بشر متولد شده اند و اسناد چند هزار ساله موجود در تاریخ طب و داروسازی حاوی تجربیات و اطلاعات ارزشمند گیاهی درمانی می‌باشد. خدمات علماء و دانشمندان مسلمان نظیر جابربن حیان، زکریای رازی، ابونصر فارابی، ابو علی سینا و امثال ایشان که سر آمد علوم شیمی، پزشکی و دارو سازی عصر خود بودند، به اندازه ای است که هنوز هم جوامع انسانی از پرتو آنها در زمینه‌های مذکور استفاده می‌کند. تا چند دهه گذشته، آنچه که به عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گرفت، از منابع طبیعی و بطور عمده از گیاهان به دست می‌آمد. در کشور ما سطح وسیعی از دشتها و مراتع پوشیده از گیاهانی است که خواص مختلف دارویی دارند. گونه‌های مختلف گیاه جنس درمنه از لحاظ داشتن خواص مختلف و موارد استفاده متفاوت در مقایسه با بسیاری از گیاهان دیگر شاخص بوده و ارزشهای چند جانبه دارد و البته گونه درمنه دشتی نیز در مناطق رویشی استپی، نیمه بیابانی و بیابانی حضور بارز داشته و نحقیقات نشان می‌دهد ماده سنتونین موجود در سرشاخه‌های آن دارای اثرات دارویی بوده و جهت دفع انگل بکار می‌رود.

با پیشرفت سریع علوم، از یکسو و مسایل اقتصادی از سوی دیگر، از مصرف گیاهان دارویی بصورت گذشته کاسته شد و داروهای شیمیایی در بسیاری موارد جایگزین گیاهان شدند. تجربه چند دهه اخیر نشان داد که داروهای شیمیایی با تمام کارآیی، اثرات نامطلوب بسیاری دارند و روشن شده است که کمترین ماده خالصی وجود دارد که فاقد اثرات سوء باشد و این آثار سوء هم از طریق درمان مستقیم اعمال می‌شود و هم از طریق نفوذ برخی از این داروها در خاک و جذبشان توسط گیاهان مورد استفاده انسانها و حیوانات، اعمال اثر می‌کنند و البته از جمله آنها، می‌توان لوامیزول را نام برد (41).

به همین دلیل، بازگشت به استفاده از گیاهان دارویی مورد توجه بسیار قرار گرفته است و دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و سازمان بهداشت جهانی، برنامه‌های وسیعی جهت استفاده از گیاهان دارویی تدارک دیده اند. این مراکز نقش گیاهان دارویی را در ارتباط با مواد مختلف در قرن 21 سرنوشت ساز تلقی نموده اند (41).

اما استفاده صحیح از گیاهان دارویی، مشروط به وجود اطلاعات دقیق و علمی است. مسئله مقاومتهای دارویی نیز هشداری جهت تجدیدنظراستفاده از داروهای شیمیایی تلقی می‌شود و البته داروهای ضد انگلی نیز از این امر مستثنی نبوده و مقاومت نسبت به آنها به درجات مختلف ایجاد شده است.

از طرفی عفونتهای انگلی، در حال حاضر، به عنوان بیماریهای مزمن فراوان و جدی مطرح هستند و آلودگیهای وسیع را در تمام نقاط دنیا و از جمله در ایران ایجاد می‌کنند.

مجموعه این عوامل ما را به سمت بررسی علمی و آزمایشگاهی اثر ضد انگلی، 2 گونه از گیاه درمنه که البته به فراوانی در منطقه کرمان وجود دارند و ردپایی از اثر ضد انگلی آنها نیز در متون طبی قدیمی یافت می‌شود و ضمنا انگل، پارابرونما اسکریابینی نیز، طبق تحقیقات انجام شده در منطقه کرمان شیوع زیادی دارد و همچنین این انگل مقاومت خوبی نیز در محیط آزمایشگاهی دارد(17 و 38). با توجه به این دلایل بر آن شدیم تا در پی بررسی اثر ضد انگلی گیاه درمنه بر روی انگل پارابرونما اسکریابینی باشیم.

گیاه شناسی گیاه درمنه (آرتمیزیا) [1]

1-2- جایگاه گیاه در طبقه بندی گیاهی

سلسله [2]: گیاهان [3]

شاخه[4]: نهاندانگان [5]

رده[6]: دو لپه ای [7]

زیر رده[8]: گل ستاره ای [9]، پیوسته گلبرگان

راسته[10]: آفتابگردان [11]

خانواده[12]: گل مرکبان [13]، (آفتابگردان)[14]، کامپوزیته[15]

زیرخانواده [16]: پرتو آساها [17](رادیه)

طایفه [18]: بابونه

سرده[1]: درمنه[2]

گونه 1 : آرتمیزیا سیبری [3]

گونه2: آرتمیزیا سانتولینا [4]

آرتمیزیا

2-2- اختصاصات پیوسته گلبرگان

این گروه شامل پنجاه هزار گونه در جهان است. شامل گروهی از گیاهان گلدار واجد برگهای غالبا ساده و فاقد گوشوارک، جام پیوسته، برچه‌های متصل به هم و تخمکهایی تک پوششی هستند (33).

1-2-2- راسته آسترال

گیاهان این راسته، گلهایی با آرایش حلقه ای کاسه و جام و نافه پنج پر (5 قطعه) مشخص می‌شوند. براثر عدم رشد برخی از قطعات گلپوش و نافه و یا پیوستگی آنها به هم، تعداد قطعات گل، تغییر حاصل می‌کند، و ممکن است به کمتر از 5 برسد. در گیاهان این راسته پرچمها همیشه روی لوله جام قرار دارند. تخمدان همواره ناشکوفا و محتوی یک دانه (فندقه) است. در بیشتر رده بندیهای کنونی، راسته آسترال، فقط به یک تیره کاسنی منحصر می‌شود (33).

2-2-2- تیره کاسنی

از تیره‌های بزرگ گیاهان 2 لپه ای و آخرین تیره این گروه به شمار می‌آید. این گیاهان عموما علفی، بندرت چوبی یا پیچان بوده، دارای برگهای متناوب و ساده یا کم و بیش باپهنک بریده و به اشکال مختلف هستند. تیره کاسنی حدود 1000 جنس و 000/20 گونه دارد که تقریبا در تمام سطح کره زمین پراکنده اند. این تیره به 4 زیر تیره تقسیم می‌شود. که جنس آرتمیزیا به زیر تیره پرتو آساها تعلق دارد(1،7، 19، 33).

اختصاصات عمومی تیره کاسنی

1-2-2-2- اختصاصات دستگاه رویشی

در این تیره بزرگ انواع حالات رویشی از علفهای فصلی، یکساله و چند ساله و بندرت درختچه ای هستند. این گیاهان تقریبا با تمام محیطها و ارتفاعات مختلف سازش یافته اند و پوشش متراکم گونه‌هایی از این تیره که در ارتفاعات بالا می‌رویند، بسیار چشمگیر است. اندامهای ذخیره ای زیر زمینی در برخی از گونه‌های تیره مانند کوکب و سیب زمینی ترشی وجود دارد. در اندامهای هوایی این گیاهان، مواد ذخیره ای به صورت اینولین است.

برگها دارای اشکال بسیار متنوع اند ولی وجه مشترک همه آنها نداشتن گوشوارک است در اکثر گیاهان تیره، پهنگ دارای بریدگیهای عمیق با اشکال مختلف است. برگهای گیاهان کوهستانی را نیز معمولا پوششی ضخیم از کرک پوشانده است. بسیاری دارای برگهای با حاشیه خاردار هستند (33).

3-2-2-2 - اختصاصات دستگاه زایشی

از آنجا که بر سطح کپه این گیاهان گلهای بیشماری قرار دارند، کپه‌ها را گلهای مرکب می‌نامند و به همین جهت کمپوزه یا کمپوزیته به این تیره داده شد. در تالیفات و ترجمه‌های گذشته نیز نام این تیره را "مرکبان" نوشته اند. تعداد گلهای موجود در کپه‌ها متفاوت است در کپه‌های درمنه (آرتمیزیا) تعداد گل بسیار اندک است. گرده افشانی توسط حشرات در تیره کاسنی با حداکثر تکامل گل آذین در این تیره، امری بسیار سازش یافته است. خود گشنی (خود باروری) تقریبا بسیار نادر است زیرا رسیدن دانه گرده قبل از آمادگی کلاله برای پذیرش گرده صورت می‌گیرد (33).

3-2-2- زیر تیره پرتو آساها (رادیه)

گیاهان این زیر تیره دارای اختصاصات مشخصی هستند که در شناخت آنها ارزش انکارناپذیر دارند. کپه‌ها در گیاهان این زیر تیره دارای گلهای نا‌هم‌جنس، یعنی گلهای تک جنس و نر ماده همواره با گلهای خنثی هستند که با نظمی مشخص قرار دارند. این زیر تیره جنسهای بسیاری دارد که در طایفه‌های متعدد قرار دارند(33).

4-2-2- طایفه بابونه

گیاهانی یکساله یا چند ساله و یا نیمه چوبی و دارای برگهای متناوبی هستند که پهنک آنها غالبا بریدگیهایی عمیق دارد. کپه‌های دارای گلهای، ناهم‌جنس شعاعی و صفحه ای بشکل دیسکی و یا هم جنس و صفحه ای شکل هستند (33).

5-2-2- جنس درمنه (آرتمیزیا)

مهم ترین جنس تیره کاسنی است که در دنیا حدود 400 گونه دارد. درمنه که آنرا در کتابهای مختلف با نامهای شیخ، تلخه ویوشان هم نام برده اند. درمنه به همراه گون پوشش غالب مراتع و کوهستان‌ها و بیابان‌های ایران را تشکیل می‌دهند. گیاهان یکساله یا دو ساله و یا چند ساله اند، علفی و یا نیمه چوبی، دارای کرک و یا بدون کرک اند.

پوشش کرکی (اگر وجود داشته باشد) شامل کرکهای متنوع، دو شاخه ای، بندرت ستاره ای است. برگها متناوب، دارای تقسیمات شانه‌ای، یا بخش شانه ای عمیق و یا 2 تا 4 بار تقسیمات بخش شانه ای عمیق، بندرت دارای پهنای کامل و یا در انتها بریده اند، برگهای بن رست یا قاعده ای دمبرگ دار و برگهای ساقه ای تقریبا اغلب بدون دمبرگ هستند. گل آذین خوشه گرزن، دمبرگ دار و برگهای ساقه ای تقریبا اغلب بدون دمبرگ هستند. گل آذین خوشه گرزن یا خوشه سنبله ای شکل است. برگهای گریبان غالبا، همقد، بطور مشخص همپوش و ردیفهای درونی آنها غالبا دارای حاشیه غشایی هستند. نهنج تخت و یا محدب، بدون کرک و یا کرکپوش است. گلها همگی لوله ای یا در کپه‌های هم جنس نر ماده اند و لوله آنها در انتها دارای 5 دندانه است.

در کپه‌های ناهمجنس جنس گلهای حاشیه ای ماده، دارای لوله نازک و نخی، بندرت مورب و واجد 2 دندانه اند. خامه این گلها غالبا دراز و خارج شده از جام است گلهای مرکزی نر ماده وزایا هستند ویا تخمدان آنها تحلیل رفته و سترون و لوله جام دارای 5 دندانه است.

فندقه‌ها بدون کرک، قرصی شکل، بدون پهلو و فشرده و غالبا صاف اند. این جنس در ایران دارای 31 گونه است که در بسیاری از نقاط می‌رویند. گونه‌های فراوان این جنس در صنعت و درمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گیاهان تقریبا همگی معطر و گاهی دارای بوی تند هستند. گرده افشانی به وسیله باد صورت می‌گیرد.

شهرت این جنس به دلیل تولید ترپنوئیدهایی در همه قسمتهای گیاه است و از دیر باز به عنوان منبع روغن‌های اسانسی شناخته شده است (8، 30، 33، 34).

1-5-2-2- آرتمیزیا سیبری [5] 1-1-5-2-2- اسامی مختلف گیاه

آرتمیزیا سیبری بسر، زیر گونه سیبری[6]، آرتمیزیا سوگدیانا بونگو[7]، آرتمیزیا هربا- آلبا آسو واریته لاکسی فلورا بویس[8]، آرتمیزیا اولیوریاناجی.گی. [9] آرتمیزیا گلومراتا سیر اکس اسپرنگ[10]

نام فارسی: درمنه دشتی (32-37).

2-5-2-2- گیاه آرتمیزیا سانتولینا[11]

اسامی مختلف:

آرتمیزیا سانتولینا شرنک [12]، آرتمیزیا لوبولیفولیا بویس[13]

نام فارسی: درمنه سفید (37).

2-1-5-2-2 - مشخصات گیاه آرتمیزیا سیبری

گونه ای درمنه است، گیاهی بوته وار، سبز متمایل به خاکستری، بسیار پر شاخه، انبوه کوسنی شکل یا خوابیده بر خاک، به ارتفاع 50-10 سانتیمتر دارای ریشه عمودی چوبی ضخیم، در انتها منشعب.

ساقه

ساقه‌های گلدار کم و یا بسیار متعدد، محکم، سخت، راست، گاهی مورب، گسترده، خیزان- ایستاده کرکینه پوش- خاکستری در بخش‌هایی ظاهرا فاقد کرک، کاهی رنگ، در پایین دارای انشعابات متعابد می‌باشد.

برگ

متمایل به خاکستری، پوشیده از کرکهای نرم، یا ظاهرا فاقد کرک،در شاخه‌های جوان عقیم یا پاجفت‌ها دمبرگ دار، به طول 15-8 سانتیمتر، پهنک آنها دارای پیرامونی مدور، با دو بار تقسیم شانه ای عمیق با قطعاتی سر نیزه ای، تخت، با انتهای مدور، به ابعاد 1-5/0×3-5/1 میلیمتر، در پایین ساقه‌های معمولی و میانه آنها تقریبا بدون دمبرگ، با تقسیمات سه بخشی، در قاعده گوشوارک دار، بن رست‌های بی دوام در بخش گلدار بصورت براکته، با تقسیمات پنجه ای، سر نیزه ای نوک کند، در انتهای خطی- کامل و در پائینی چند بخشی.

گل

زردفام، بصورت کپه‌هایی بسیار ریز، مجتمع در گل آذینی پانیکولی، با شاخه‌های گسترده، افقی یا مورب، متعابد، منشعب، با شاخک‌های دارای 4-1 کپه گسترده، بدون پایک، کم و بیش متراکم و فشرده، دارای 5-4 گلچه به طول 3 میلیمتر، تخم مرغی- پهن دراز، گریبان دارای براکته‌های خارجی تقریبا تخم مرغی، سبز، محدب، در سطح پشتی گردینه پوش، داخلی‌ها پهن دراز- ظاهرا بی کرک فلسی شکل (9، 32، 59، 73).

موسم گل

فروردین- اردیبهشت (32).

3-1-5-2-2- انتشار در جهان

در مناطق وسیعی از اروپا، امریکاو آسیا یافت می‌شود. منشاء اصلی آن در اروپا از مدیترانه تا اسکاندیناوی و آلاسکا و در آسیا از کام چاتکا تا سیبری و هندوستان و چین وجود دارد (36).

4-1-5-2-2- انتشار در ایران

شمال غربی: خمسه، مهاباد. غرب: اراک، بخش مرکزی: شوراب نود یک اردستان، بین اردستان و نایین، مورجه خورت، کاشان ده بالا، ده ‌آباد بطرف زید آباد، چوپانان در یزد، مزریه نزدیک نایین، منطقه پشت کوه یزد، رباط پشت بادام، جنوب؛ اطراف اردکان فارس، جنوب شرقی؛ ماهان کرمان، شمال شرقی؛ بیرجند، تل خشتک بین سبزوار و کاشمر، گنبد، طبس، بین طبس و فردوس، سمنان، دامغان، بسطام، میان دشت در جنوب شرقی شاهرود، دلبر تهران و اطراف، گرمسار، چیتگر، رودشور بین ورامین و شریف آباد، مدد آباد، کلاک، کویر نزدیک چشمه سفید، مبارکیه بین‌کوه و دریاچه نمک، کوشک نصرت بین تهران و قم در اطراف دریاچه حوض سلطان (32،81).

5-1-5-2-2- نوع مناطق رویش

یکی از مهمترین گیاهان بوته ای موجود در عرصه مراتع، گیاهان جنس درمنه هستند که به دلیل تنوع خواهشهای اکولوژیک، دارای گونه‌های متعدد بوده و جوامع وسیع پوشش طبیعی مناطق استپی و نیمه استپی کشور را تشکیل می‌دهند(2).

درمنه دشتی (آرتمیزیا سیبری) نیز در مناطق رویشی استپی نیمه بیابانی و بیابانی حضور بارز دارد. این گونه از ارتفاع حدود 800 متر تا 2000 متر با میزان بارندگی حدود 100 تا 200 میلیمتر در این مناطق از عناصر گیاهی مهم در ترکیب پوششی گیاهان است. در واقع سیر تحولات پوشش گیاهی بر اثر تخریب، چرای مفرط، بوته کنی و ... به عنوان یک گونه جانشین به تدریج با حذف گونه‌های کم شونده و مرغوب استقرار و گسترش یافته است.

از نظر زمین شناختی این گیاه بطور عمده بر روی رسوبهای مانی الیگومیوشن (سازند قم) و سنگهای آذرین و آتش نشانی (دورانهای دوم و سوم) و سنگهای شیست و گنیس اسنفراکامبرین دیده می‌شود.

این گونه در خاکهای با بافت سندی، توم و رسی و ساختمان ریز دانه ای تا خیلی ریز دانهای عمق کم تا متوسط و عمق مشاهده می‌گردد (6).

6-1-5-2-2- خصوصیات مناسب درمنه دشتی جهت رشد در مناطق بیابانی

این گونه با توجه به سطح تاج پوشش زیاد نقش به سزایی در جلوگیری از اثرات مخرب ریزش باران و کاهش روان آب داشته و در نتیجه این سازوکار به ممانعت از فرسایش سطحی خاک و نفوذ آب در زمین که به افزایش منابع آ‌ب زیر زمینی منجر می‌گردد، ادامه می‌دهند(6).

همچنین درمنه دشتی دارای دو نوع برگ است یکی برگهای زمستانه که اواخر فصل باران خزان می‌کنند و دیگری برگهای بسیار کوچک تابستانه که جایگزین برگهای بزرگ می‌شوند و در نتیجه باعث کاهش تبخیر و تعرق در گیاه و جذب بیشتر آن از خاک و باعث سازگاری گیاه به مناطق خشک و نیمه خشک می‌گردد (30).

7-1-5-2-2- قسمتهای مورد استفاده گیاه و فصل رویش

تحقیقات فیتوشیمیایی و فارماکو گنوزیک نشان می‌دهد که در اندام‌های هوایی اینگونه به خصوص سر شاخه‌ها ماده دارویی صنعتی سنتونین به میزان قابل توجهی وجود دارد که در زمان قبل از باز شدن کاپیتول‌ها به حداکثر خود می‌رسد. این زمان بهترین موقع برداشت اندامها و استخراج ماده مزبور می‌باشد. مطالعات فنولوژیک گیاه نشان می‌دهد که رشد رویشی آن از اواسط تیر ماه آغاز می‌شود و تا اواخر مرداد ماه تداوم دارد. رسیدن بذرها به صورت تدریجی از اواسط شهریور ماه شروع شده و تا اواسط مهر به طول می‌انجامد. خواب زمستانه از اوایل آذر ماه آغاز و تا اوایل اسفند ماه ادامه دارد (6).

8-1-5-2-2- ترکیبات مهم شیمیایی گیاه

همانطور که ذکر شد، بر اساس تحقیقات فیتوشیمیایی و فارماکوگنوزیکی که انجام شده است، وجود ماده سنتونین، در اندام‌های هوایی و به ویژه سر شاخه‌های این گونه به اثبات رسیده است. ماده سنتونین خاصیت ضد انگلی داشته و گونه درمنه از این نظر نسبت به سایر موارد مورد استفاده اهمیت به مراتب بیشتری دارد. در اندام‌های این گیاه علاوه بر سنتونین ماده آرتمیزین، با خواص ضد عفونی کنندگی نیز وجود دارد که برای از بین بردن و دفع حشرات موذی و مضر بکار می‌رود (6).

میزان سنتونین 69/2 درصد و اسانس فرار 44/3 درصد است. لازم به ذکر است که علاوه بر این مواد که ارزش دارویی دارند، وجود عناصر معدنی و میزان نسبتا بالای پروتئین در سرشاخه‌های این گیاه اهمیت علوفه ای آنرا نیز نشان می‌دهد (6).

متابولیت‌های ثانویه و ترکیبات شیمیایی نیز، در عصاره روغنی این دو گونه وجود دارد.

در مورد گونه درمنه دشتی این عناصر شامل: کامفور[14]، 1 و 8 –سینئول[15] (11درصد)، بورنیل استات[16] (6درصد)، ترانس–وربنول[17] (3درصد) و لوندولول[18] (3درصد) و در مورد گونه آرتمیزیاسانتولینا شامل: نریل استات[19] (13 درصد)، بورنیل استات (11درصد)، ترانس و ربنول (10درصد)، لواندولول (9درصد)، لینانول [20] (7درصد) و 1و 8– سینئول (5/6درصد) متابولیت‌های ثانویه یک گیاه نقش مهمی را در تولید مواد شیمیایی جهت دفاع مقابل غارتگران و عوامل بیماریزا ایفا می‌کنند و نیز به کمک تابش نور زیاد یا اشعه UV می‌تواند در تولید ترکیبات مهم شیمیایی گیاه نقش ایفا کند (57، 75).

1-8-1-5-2-2- خواص آرتمیزین[21] (آرتمیزینین)[22]

این ماده یک سسکویی‌ترپن لاکتون[23]است که یک ماده طبیعی ضد پلاسمودیوم[24] است. همچنین در برابر انواعی از پلاسمودیوم‌ها که به کلروکوین‌ها[25] و سایر داروهای سنتزی ضد مالاریا مقاوم شده اند موثر است، و امتیاز دیگرش به کلرو کوئین سمیت کمترش است. این ماده حاوی یک ترکیب اندوپراکسید طبیعی است و ضمنا تولید رادیکال‌های آزاد نیز می‌کند که از جمله عوامل موثر در خاصیت ضد مالاریایی آن می‌باشند (14، 44، 53، 54، 63، 74).

بعضی منابع این ماده را یکی از سریع ترین کشنده‌های شیستوزوما نسبت به سایر داروهای ضد مالاریا می‌دانند. این ماده شبیه کریستالهای سوزنی شکل است، نقطه ذوب آن 157درجه، فرمول شیمیایی C15H22O5، چرخش نوری این ماده C=10695 است و دراکثر حلالهای معمولی قابل حل است و در روغن به کندی حل می‌شود (14، 43).

2-8-1-5-2-2 - مکانیسم اثر آرتمیزنین

در مطالعات میکروبی مشاهده شده که این ماده بر ساختمان غشایی موثر است. همچنین در مطالعات کشت سلولی انگل‌های خونی، تغییرات مورفولوژیک غشایی انگل مشاهده شده است. در تحقیقات دیگری مکانیسم اثرش از طریق الکیلاسیون پروتئینهای اختصاصی انگل مشاهده شده است. مطالعات میکروسکوپی نشان می‌دهد که آرتمیزینین در محیط کشت سلولی با غشای انگل واکنش نشان می‌دهد و به میتوکندری و شبکه اندوپلاسمیک آسیب می‌رساند و با عث تغییراتی در پوشش هسته و در ریبوزوم و واکوئول غذایی انگل می‌شود.

یکی از روشهای عمل آرتمیزینین تولید رادیکالهای آزاد است. H2O2 و ارگانهای هیدروپراکساید باعث ایجاد رادیکالهای آزاد پروکسید و کربن مرکزی می‌شود، که به مولکولهای بیولوژیک آسیب می‌رساند اثرات این رادیکالهای آزاد در حضور آهن بیشتر می‌شود

و...

NikoFile

دانلود گزارش کارآموزی درمورد اسانسگیری

اختصاصی از کوشا فایل دانلود گزارش کارآموزی درمورد اسانسگیری دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

اسانسگیری

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:152

گزارش کارآموزی دوره کاردانی

(گرایش گیاهان دارویی)

فهرست مطالب :

مقدمه                                                                                   1

معرفی 3 گیاه                                                                        4

1- اوکالیپتوس                                                                      5

2- اکلیل                                                                                20

3- بابونه                                                                              36

انواع بابونه                                                                            53

بابونه کبیر                                                                            54

بابونه رسمی                                                                         66

بابونه وحشی                                                                        72

بابونه رومی                                                                          83

بابونه زرد                                                                             89

فصل دوم                                                                              91

اسانسها                                                                                92

تقطیر ساده                                                                         101

شیمی اسانسها                                                                   105

آشنایی با انواع مبرد                                                              110

انواع کلونجر                                                                          112

تقطیر با بخار آب                                                                   125

تقطیر با آب و بخار                                                                128

سوکسله                                                                               129

اسپکتروفتومتر                                                                      130

بازیافت کلروفرم                                                                   137

کاربرد اسانس                                                                       140

عوارض جانبی                                                                       144

جدول کارهائی که در این دوره انجام شده                                147

منابع

چکیده :

معلوم نیست دقیقا از چه زمانی گیاهان به عنوان دارو مورد استفاده انسان قرار گرفته اند. مسلما اطلاعات مربوط به اثرارت و خواص داروئی گیاهان از زمانهای بسیار دور به تدریج بدست آمده، سینه به سینه منتقل گشته، به طور ضمنی با آداب و سنن قومی نیز در آمیخته، سرانجام با زحمت زیاد و از طریق تجربه های مدید اهم اثرات و خواص آنها در اختیار نسلهای معاصر قرار گرفته است. طبق برخی سنگ نبشته ها و شواهد دیگر به نظر می رسد مصریان و چینیان در زمره اولین جمعیتهای بشری بوده باشند که فراتر از بیست و هفت قرن قبل از میلاد مسیح از گیاهان داروئی به عنوان دارو استفاده برده و حتی برخی از گیاهان را برای مصرف بیشتر در درمان دردها کشت داده اند. مردم یونان باستان خواص داروئی برخی از گیاهان را به خوبی می دانسته اند. بقراط حکیم بنیانگذار طب یونان قدیم و شاگرد وی ارسطو و دیگران برای استفاده از گیاهان در درمان بیماریها ارزش زیادی قائل بوده اند. آنها علاوه بر استفاده از گیاهان یونان، از گیاهان کشورهای دیگر هم استفاده می برده اند. بعد از اینان، یکی از شاگردان ارسطو به نام «تئوفراست» مکتب «درمان با گیاه» را بنیانگذاری کرد. پس از آن «دیوسکورید» در قرن اول میلادی مجموعه ای از 6000 گیاه داروئی با ذکر خواص درمانی هر یک را تهیه و به صورت کتابی درآورد که این کتاب بعدها سرآغاز بسیاری از مطالعات علمی در زمینه گیاهان مذکور گردید. طوری که مثلا «جالینوس» پزشک معروف یونانی در کارهای خود به کتاب «دیوسکورید» استفاده کرده است.

در قرن هشتم تا دهم میلادی دانشمندان ایرانی؛ ابوعلی سینا؛ محمد زکریای رازی و دیگران به دانش «درمان با گیاه» رونق زیادی دادند و گیاهان بیشتری را در این رابطه معرفی کردند و کتابهای معروفی چون «قانون» و «الحاوی» را به رشته تحریر درآوردند. بعد از آن درمان با گیاه همچنان دنبال گردید. در قرن سیزدهم «ابن بیکار» مطالعات فراوانی در موردخواص داروئی گیاهان انجام داد و خصوصیات بیش از 1400 گیاه داروئی را در کتابی که از خود به جان گذاشته، یادآور شد.

پیشرفت اروپائیان در استفاده داروئی از گیاهان در قرن هفده و هجده ابعاد وسیعی یافت و از قرن 19 کوششهای همه جانبه ای جهت استخراج مواد موثره از گیاهان داروئی و تعیین معیارهای معینی برای تجویز و مصرف آنها شروع شد. بطوری که کوششهای آن زمان تا به امروز هم ادامه یافته و در حال حاضر نیز با سرعت هر چه بیشتر به پیش می رود. اکنون با در دست داشتن نتایج آزمایشها و تحقیقات بسیار با کمال اطمینان می توان به تشریح و تفصیل علمی مزایای موجود در ماده موثره گیاهان داروئی در رابطه با انسان و حیوانات پرداخت. حقیقت این است که امروزه درباره روند متابولیسمی تشکیل ماده موثره موجود در گیاهان تحت فرایندهای خاص زیست محیطی و تاثیر ماده موثره مذکور بر انسان و حیوانات اطلاعات بسیار زیادی وجود دارد و روز به روز جنبه های مختلف استفاده از مواد مذکور متنوعتر می گردد. بنابراین نسبت به زمانهای گذشته که تعداد بسیار کمی از گیاهان به عنوان گیاهان داروئی شناخته شده و مورد استفاده قرار می گرفته اند، امروزه رفته رفته بر تعداد این گیاهان افزوده گشته و جنبه های مختلف استفاده از آنها نیز گسترده تر از پیش گردیده است. باید دانست که اگرچه برخی از گیاهان در زمانهای گذشته به عنوان گیاهان داروئی مورد استفاده قرار می گرفته اند ولی ممکن است اکنون، با توجه به بررسی های روز، به عنوان «گیاه داروئی» مد نظر نبوده و تقریبا کنار گذاشته شده باشند. به عکس امروزه گیاهان جدید بسیاری به جرگه گیاهان داروئی وارد شده و زمینهای زراعی وسیعی نیز به کشت آنها اختصاص یافته است.

Eucalyptus Globolis labill E,glauca DC

انگلیسی:Australian Fever tree

فرانسه: Gommier bleu detasmanic, Arbera la Friever, Eucalyptus

آلمانی: Fieberheihbaum

ایتالیایی: Eucalypto

فارسی: اوکالیپتوس

عربی: شجره الکافور

اوکالیپتوس گیاهی است از خانواده Myrtaceae بیش از چهارصد گونه دارد که تنها چند گونه آن به ایران وارد شده و در مناطق مختلف که زمستان سرد ندارد، نظیر نواحی شمال و جنوب ایران کاشته شده است.

درختانی که در شمال کاشته شده اند هر چند سال یکبار که سرمای سختی رخ می دهد سرما زده می شوند. در چاه بهار نام محلی اوکالیپتوس «آلگا» است.

ذیلا اسلامی چند گونه که در ایران کاشته شده اند نامبرده می شود:

1) گونه Eucalyptus camaldulensis و مترادف آن E.rostrata و به انگلیسی این گونه Red gum و Murray red gumg گویند. این درخت در شمال ایران در اوایل بهار شکوفه می کند و گلهای آن لیموی رنگ است و تخم آن در اوایل زمستان می رسد. در خورستان کاشته می شود. از این درخت صمغی به نام کینوی استرالیا گرفته می شود.

2) Eucalyptus globules Labin به فرانسوی Gommier bleu detasmanic و Eucalyplus commun و به انگلیسی Tasmanian bleugum نامیده می شود. این درخت نیز حدود 50 سال قبل به ایران وارد شده و در شمال کاشته شده است. مقاومت آن به سرما کم است. در استرالیا و تاسمانی از بلندترین اوکالیپتوسها بوده و بلندی آن به m100 می رسد ولی در ایران به علت نامساعد بودن شرایط اقلیمی زیاد بلند نمی شود. از این درخت نیز صمغ کینو گرفته می شود.

3) Eucalyptus microtheca F.Muell این درخت به انگلیسی Coolibah eucalyptus و Flooded box گفته می شود. این گونه نیز دهها سال قبل به ایران وارد شده و در خوزستان و آبادان کاشته می شود و در مقابل شوری خاک حساسیت کمتری از سایر گونه ها نشان می دهد.

4) اخیرا گونه های دیگری وارد شده و از نظر تطابق با شرایط اقلیمی ایران، در شمال تحت بررسی می باشد.

موطن اصلی اوکالیپتوس

قاره استرالیا، در حدود هفت میلیون و هفت صد هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، موطن اصلی اوکالیپتوس را تشکیل می دهد. علاوه بر آن جنس اوکالیپتوس در جزایر تاسمانیا، پاپوا، بریتانیای جدید، ایرلند جدید، تیمور و جاوه انتشار دارد.

بیش از 600 گونه و تعداد زیادی وارتیه تاکنون در این نواحی شناخته شده است.اوکالیپتوس در 95% از جنگلهای استرالیا انتشار دارد و در حدود 4/3 از کل رستنیهای آنرا تشکیل می دهد. ضمنا در قسمت اعظم مناطق غیر جنگلی این قاره نیز کشت و توسعه یافته است. آب و هوای استرالیا به شرح زیر طبقه بندی کرد:

1) نواحی مرکزی و غربی: دارای آب و هوای بیابانی با باران خیلی کم و اتفاقی است.

2) نواحی شمالی: دارای آب و هوای تروپیکال با بارندگی تابستان

3) نواحی شرقی و ایالت ویکتوریا: بارندگی یکنواخت و ملایم

4) نواحی جنوبی بلافاصله بعد از نواحی مرکزی: نیمه حاره با تابستان خشک و بارندگی نادر زمستانی، نامنظم و کم

5) نواحی کاملا جنوبی: آب و هوای مدیترانه ای با بارندگی زمستانه

انتشار اوکالیپتوس در جهان

تاریخ کشت اوکالیپتوس در جهان و شناخته شدن آن برای کشورهای مختلف دنیا و جنگل کاری آن در جنوب اروپا و شمال آفریقا، بیش از 170 سال پیش آغاز گردید. سهولت کشت و ازدیاد، سرعت رشد و سایر مزایای آن سبب شد که به سرعت به نقاط مختلف جهان انتشار یافته و در بسیاری از کشورها تربیت شود. امروزه کشت اوکالیپتوس در اقتصاد بسیاری از کشورها نقش بزرگی بازی می کند. به نظر می رسد اولین بار در سال 1804 بود که بذر اوکالیپتوس از استرالیا به خارج حمل شد. بذر گونه E.globulus به مقصد پاریس بود که در سال 1810 در پارک شاتو مالمزون کاشته شد و در حوالی سال 1823 در نواحی آندشیلی اقدام به جنگلهای اوکالیپتوس شد و در 1828 وارد کیپ کولونی گردید. در سال 1830 کشت اوکالیپتوس در ایتالیا آغاز شد ولی به علت انتخاب گونه های نامناسب اغلب درختان در اثر سرمای سخت از بین رفته و فقط چند پایه از گونه E.polyanthemos باقی ماند. در سال 1843 هندوستان اقدام به وارد کردن و کشت اوکالیپتوس کرد، ولی باید آغاز کشت واقعی اوکالیپتوس را در حدود سال 1857 دانست که رامل پس از مسافرتی به استرالیا به توسعه و کشت اوکالیپتوس در پرتغال، کالیفرنیا، شمال آمریکا متداول شد.

پس از مدتی کشورهای برزیل، اسپانیا، پرتغال از چوب و تقطیر برگ آن شروع به بهره برداری کردند.

کشت درختان اوکالیپتوس به منظور تولید مواد فرار یا روغنهای اصلی در کنار دریای سیاه قفقاز، در اواسط قرن اخیر آغاز شد.

مشخصات کلی

اوکالیپتوس درختی است بزرگ و در شرایط اقلیمی استرالیا موطن خود تا 100 متر نیز می رسد. برگهای آن دو جور هستند، برگهای جوان آن به شکل قلب، متقابل، افقی ولی برگهای مسن آن متناوب است. به طور کلی برگهای اوکالیپتوس دایمی، همیشه سبز، ناخزان، داسی شکل، اغلب سبز مایل به کبود و کمی موی است.

درختی است که در اراضی خیلی مطلوب و یا با مصرف آب فراوان رشد سریع خواهد داشت، به همین جهت اغلب برای خشک کردن باتلاقها و با اراضی باتلاقی مالاریاخیز از آن استفاده می شود. تکثیر این درخت از طریق کاشت تخم آن صورت نمی گیرد. ابتدا تخم یابند را که خیلی کوچک و ظریف است در جعبه هائی که خاک آن نرم و خوب تهیه شده می کارند و پس از اینکه نهالهای جوان 6-5 برگ دارند آنها را به گلدانهای سبدی یا بامبویی منتقل می کنند. در مناطق حاره انتقال به محل اصلی در فصل باران باید انجام گیرد و در مناطق معتدل ماههای آبان و آذر مناسب است.

درخت اوکالیپتوس در برابر سرما مقاومت ندارد و اغلب ارقام آن اگر مدت طولانی در سرمای کمتر از صفر درجه بماند صدمه می بینند. کما اینکه در شمال ایران تا به حال سرما به این درختان چندین بار صدمه زده است. اوکالیپتوس به شوری خاک نیز حساسیت دارد. این درخت بومی اوقیانوسیه است و جنگلهای وسیعی از آن در استرالیا و تاسمانی می روید و از این مناطق به سایر نقاط عالم گسترش یافته است. در حال حاضر در هندوستان، مراکش و سایر کشورهای افریقایی شمالی جنگلهای وسیعی از اوکالیپتوس ایجاد شده است. در ایران کمتر از یک قرن است که وارد شده و در شمال و جنوب ایران کاشته شده است.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی ماده عامل و مهم داروئی اوکالیپتوس اسانس آن است که مقدار آن در برگهای E.globulus در حدود 6 درصد است. در این اسانس در حدود 70 درصد اوکالیپتوس که سینئول و کاژه پرتول نیز گفته می شود وجود دارد. [G.I.M.P]. به علاوه در برگهای آن یک ماده تلخ و یافت می شود. در برگهای اوکالیپتوس گونه E.globulus که در هندوستان روئید و مورد تجزیه قرار گرفته است. در حدود 2/1-9/0 درصد اسانس وجود داشته که در این اسانس 62 درصد سینئول، 24 درصد بی تن، مقداری الکل و سبکی ترین یافت می شود [G.I.M.P]. صمغی که از گونه E.globulus گرفته می شود دارای خاصیت ضد باکتری است. اسانس اوکالیپتوس با روش تقطیر از برگهای انواع گونه های اوکالیپتوس گرفته می شود.

مهمترین ترکیب شیمیایی اوکالیپتوس که در طب مصرف داروئی دارد و ماده عامل اصلی آن است ماده اوکالیپتوس است. این ماده یک نوع الکل است که در اسانس بعضی از گیاهان بخصوص در اسانس اوکالیپتوس ، هل، کافور، برگ بو، مورد، اکلیل الجبل، لاوانه و برخی دیگر از گیاهان وجود دارد. اوکالیپتوس مایلی است بی رنگ یا کمی زرد رنگ که در 176 درجه سانتی گراد جوش می آید و بوی کافور می دهد.

روغنهای فرار

روغنهای فرار اوکالیپتوس ها از آغاز تمدن، در استرالیا مورد توجه قرار گرفت و از همان وقت یکی از اقلام صادراتی، روغنی بود که از برگهای تقطیر شده اوکالیپتوس بدست می آمد. تعدادی از روغنها که از برگها، استخراج شده بود در معالجه بعضی امراض موثر واقع گردید و مورد توجه داروسازان قرار گرفت، و این امر موجب شد که روغنهای اوکالیپتوس اهمیت تجارتی پیدا کند.

روغنهای اوکالیپتوس بر اساس نحوه استفاده به 3 گروه اساسی تجارتی تقسیم می گردند:

1) روغنهای داروئی

2) روغنهای صنعتی

3) روغنهای معطر

روغنهای معطر قسمت کوچکی از روغنهای فرار را تشکیل می دهند. در حالیکه روغنهای داروئی و صنعتی تقریبا بطور مساوی قسمت اعظم این تولید را تشکیل می دهند.

1) روغنهای داروئی

روغن اوکالیپتوس با 70% (سینئول، که یک ماده درمانی مهم محسوب می گردد، می باشند. گرچه بسیاری از گونه های اوکالیپتوس محتوی سینئول هستند، ولی غالب آنها دارای روغنی می باشند که کمتر از 70% سینئول دارد. بنابراین امروزه تعداد محدودی از گونه ها که روغن آنها دارای 90-70 درصد سینئول است در داروسازی مورد توجه و استفاده هستند. ضمنا تعدادی دیگر از اوکالیپتوس ها که دارای 65% سینئول می باشند. مورد استفاده قرار گرفته اند، زیرا بوسیله تقطیر مجدد، سینئول را می توان به بیش از 70% رساند.

2) روغنهای صنعتی

مهمترین مصرف روغنهای صنعتی، برای ضد عفونی کردن و از بین بردن بوی بد است و در این مورد پی پریتون، منشا مهمی محسوب می شود. زیرا از آن تیمول، مانتول تهیه می گردد.

3) روغنهای معطر

علیرغم تنوع ترکیبات شیمیائی روغنهای فرار حاصل از اوکالیپتوس، تعداد کمی از اوکالیپتوس ها، روغنهای محتوی مواد معطر تولید کرده، در عطرسازی قابل استفاده هستند.

خواص – کاربرد اوکالیپتوس

در هند: از اسانس برگهای اوکالیپتوس به عنوان ضد عفونی کننده در موارد عفونتهای مجاری تنفسی و برخی بیماریهای جلدی مصرف می شود. اگر به طور مساوی با روغن زیتون منحط شود، مرهم قرمز کننده پوست به دست می آید که آن را برای تسکین رماتیسم به روی مواضع می مالند. این مرهم را برای التیام سوختگی نیز مصرف می کنند. در مصرف داخلی به عنوان محرک و برای نرم کردن سینه و در موارد برونشیتهای مزمن و آسم مصرف می شود. از تنطور برگ خشک آن در موارد آسم و برونشیت مزمن و سل ریوی کاربرد دارد. از جوشانده برگهای آن به عنوان حشره کش بریا گریز و پراکنده کردن حشرات به کار می رود. ریشه آن مسهل است.

در چین و ژاپن اسانس برگ اوکالیپتوس به عنوان تب بر، کرم کش و آنتی بیوتیک مصرف می شود و در موارد معالجه انفلوانزا تجویز می شود. ]کاریونه و کیمون[

اکالیپتول موجود در اسانس آن به عنوان معرق، ضد عفونی کننده، نرم کننده سینه تجویز می شود. ]چیرا[. اسانس آن در استعمال خارجی به عنوان بی حس کننده علایم موضعی و ضد عفونی کننده و در استعمال داخلی محرک و نرم کننده سینه است. ]کوئی زمبینگ[. استعمال اسانس اوکالیپتوس برای برطرف کردن التهاب بینی و برای معالجه برونشیت فرض و سل و آسم اثر بسیار مفید دارد. ]بلمونت[. و به علاوه برای معالجه برخی ناراحتی های پوستی و به عنوان تب بر نیز تجویز می شود وجود اکالیپتول در اسانس آن موجب تسهیل خروج اختلاط سینه و قطع سرفه است. قند را در ادرار مبتلایان به بیماری قند کم می کند. از نظر خاصیت میکروب کشی آن، اکالیپتول در بیماری سل در مواردی که با تب همراه نیست برای اخراج اخلاط سینه مفید است و به علت قابض بودن برای بند آوردن خون در مورد خونروی ها به کار می رود و اسهال را نیز بند می آورد. در استعمال خارجی برای شست و شوی زخمها و حفره های چرکین مانند گوش و نظایر آن به کار می رود.

مصرف داروئی آن به اشکال مختلف جوشانده، دم کرده، شربت که از برگ آن تهیه می شود، گرد برگ و در آخر به شکل کپسول است.

برای دم کرده آن 40-20 گرم برگ اوکالیپتوس را در یک لیتر آب جوش دم کرده و پس از صاف کردن روزانه 5-4 فنجان می خورند.

به عنوان ضد زکان 4-2 برگ را در 100 گرم آب می جوشانند و می خورند. در استعمال خارج از دم کرده 10 گرم برگ در 1000 گرم آب جوش به صورت بخور و یا از مایع آن برای شست و شو و پانسمان زخم استفاده می شود. جویدن برگ اوکالیپتوس برای رفع درد شد و دندان مفید است.

توجه: مصرف زائد بر حد مجاز اوکالیپتوس و اکالیپتول ایجاد ورم معده، روده و کلیه می کند و موجب سردرد، پیدایش خون در ادرار و پایین آوردن فشار خون می شود باید مصرف آن به مقدار مجاز و زیر نظر پزشک باشد و خیلی باید احتیاط کرد. از تعدادی از گونه های اوکالیپتوس صمغی به نام کینو تهیه می شود. این صمغ دارای تاتن فراوان است. صمغی که از گونه E.camaldulensis گرفته می شود قرمز رنگ است و صمغی که از گونه E.globulus گرفته می شود آبی رنگ می باشد. صمغ کینو قابض و ضد باکتری است و از نظر خواص شباهت زیادی به کات هندی دارد و برای ناراحتی هایی که رفع آنها با کات هندی میسر است به طور ضعیفتر می توان از صمغ کینو اوکالیپتوس نیز استفاده کرد.

سایر بررسی ها و تحقیقات علمی که در مورد گیاه اوکالیپتوس در جهان به عمل آمده است.

اگر تا به حال از داروهایی نظیر Listerine (محلول شست و شوی دهان) و یا برای کاهش احتقان و حساسیت از Vicks Vaporub و یا Dristan یا sine-off استفاده کرده اید. قطعا با بوی معطر و خنک کننده اوکالیپتوس آشنا شده اید. اوکالیپتوس سمبول استرالیا می باشد و از گیاهان مورد تایید سازمان نظارت بر دارد و خوراک آمریکا (F.D.A) برای درمان سرماخوردگی و انفلوانزا است. ریشه های درخت اوکالیپتوس محتوی مقدار زیادی آب است و بومی های استرالیا در فصول خشکی شدید آنرا برای رفع تشنگی می خورند و برای کاهش تب نیز از دم کرده برگ های آن استفاده می کنند. زمانی که حکومت انگلیس استرالیا در سال 1780 به عنوان تبعیدگاه محکومین و مجرمین انتخاب و کلیه مجرمین را به محلی که در حال حاضر شهر سیلونی شده است، می فرستاد مدتها طول کشید تا مهاجران و تبعیدی ها به رمز پر آبی ریشه های اوکالیپتوس پی می برند و عده زیادی از آنها در کنار جنگلهای وسیع اوکالیپتوس به علت عدم اطلاع از این خاصیت ریشه اوکالیپتوس در هوای خشک آن دیار از تشنگی تلف شدند. اوایل سال 1840 کارکنان یک کشتی فرانسوی در سیدنی پیاده شدند میتلا به نوعی بیماری با تب شدید گردیدند ولی با تقلید از بومی ها همه آنها با فرو بردن دم کرده برگ اوکالیپتوس شفا یافتند و پس از مراجعت که خواص این داروی شفابخش را برای اروپایی ها تعریف کردند، برای این گیاه نام دم کرده ضد تب استرالیایی را انتخاب نمودند. در سال 1860 که بیماری تب نوبه (مالاریا) تمامی منطقه مدیترانه را فرا گرفته بود برگ اوکالیپتوس موثرترین دارو برای درمان این بیماری شناخته شد. تعدادی از پزشکان معتقد بودند که اوکالیپتوس درمان کننده مالاریا می باشد ولی عده ای دیگر تردید داشتند و استدلال می کردند که اوکالیپتوس چنین اثری ندارد و حالا پس از سالها تجربه و تحقیق معلوم شده است که اوکالیپتوس به طور مستقیم اثری روی نابودی عامل مالاریا ندارد ولی وجود درختان اوکالیپتوس باعث شد که بیماری خانمان برانداز مالاریا در مناطق وسیعی از ایتالیا و سیسیل و الجزایر بکلی ریشه کن شود. چرا؟ زیرا عامل انتقال مالاریا پشه ای است که در باتلاقها و مردابها زندگی می کند و اروپایی ها در اراضی باتلاقی و مردابهای منطقه مدیترانه اوکالیپتوس کاشتند و بتدریج با رشد این درختان ریشه های آن ها به سرعت آب راکد این باتلاقها را جذب کرده و موجب زهکشی طبیعی و خشک شدن مردابها گردیده و در نتیجه از بین رفتن محیط زیست مناسب زندگی مالاریا، ریشه های ناقل عامل بیماری نابود و مالا بیماری مالاریا ریشه کن شده است.

در قرن نوزدهم از اسانس روغنی اوکالیپتوس به عنوان ضد عفونی کننده مجاری ادرار در بیمارستانهای انگلستان استفاده می کردند و از طریق Catheter مجاری ادرار را ضد عفونی می نمودند به این جهت به اسانس اوکالیپتوس Catheter oil می گفتند. همچنین در قرن نوزدهم در امریکا کارشناسان گیاه درمانی از روغن اسانس اوکالیپتوس برای ضد عفونی کردن زخمها استفاده کرده و بخور آن برای برونشیت و آسم و سیاه سرفه توصیه می نمودند. کارشناسان فعلی و معاصر امریکا از اوکالیپتوس به عنوان ضدعفونی کننده موضعی، به صورت غرغره برای ضدعفونی گلو و به صورت برای آرام کردن آسم و برونشیت درختان و ناراحتی های بینی در اثر سرماخوردگی و انفلوانزا استفاده می کنند.

اسانس اوکالیپتوس دارای ماده شیمیایی است به نام اوکالیپتول که بوی معطر مطبوع گیاه از آن ناشی می شود. اوکالیپتوس موجب شل کردن بلغم و اخراج آن با سرفه از سینه می باشد، طبق پژوهشهایی که دانشمندان روسی در مورد جانوران به عمل آورده اند نشان داده شده است که اوکالیپتوس ویروس انفلوانزا که عامل شدیدترین شکل گریپ می باشد می کشد و به علاوه اوکالیپتول تعدادی از باکتری ها را نیز محروم می نماید و در نتیجه از حدوث برونشیتهای باکتریایی که معمولا پس از گریپها ظاهر می شود، جلوگیری می نماید. خاصیت ضد باکتری بودن اوکالیپتول برای ضد عفونی کردن و التیام زخمهای حاصل از بریدگی و خراشها نیز به کار می رود.

مقدار و طرز مصرف

برای تهیه بخور مشتی از برگهای اوکالیپتوس را خرد کرده و بجوشانید و یا چند قطره از اسانس آنرا در آب بریزید و استنشاق کنید. در مورد زخمها و بریدگی ها پس از اینکه محل بریدگی با آّب و صابون خوب شسته و تمیز شد، یک یا دو قطره اسانس روغنی اوکالیپتوس را در محل بریدگی بریزید و بمالید. بهتر تهیه حمام اوکالیپتوس مشتی برگ آن را در پارچه ای ریخته و در وان پر از آب و جوش بیندازید و آن آب حمام کنید. اوکالیپتوس به کودکان زیر دو سال نباید داده شود و در مورد کودکان بزرگتر از 65 سال با دم کرده دقیق آن شروع و بتدریج غلظت دم کرده را تا حد مجاز برسانید. اگر خانه شما با حشره Cock roach آلوده شده و نمی خواهید از حشره کش های شدید برای دفع آن استفاده کنید ممکن است تکه پارچه های کوچکی را با اسانس اوکالیپتوس آغشته کرده و در نقاط مختلف کابینتهای خود بگذارید.

نام علمی: Rosmarinus officinalis

نام انگلیسی: Rosemary

نام فرانسه: Romarin

نام فارسی: الکیل کوهی، رزماری

نام خانواده: Labiaceae

مقدمه

از آنجا که در بسیاری از موارد از اسانس گیاهان معطر در تهیه فرآورده های داروئی و غذائی استفاده می شود، در این تحقیق یکی از گونه های معطر با نام علمی Rosmarinu officianalis L. انتخاب گردیده است.

در مدیترانه و شمال آفریقا به علت فراوانی گیاه رزماری که به صورت خودرو می روید. محققان تحقیقات وسیعی روی اسانس گونه های مختلف آن از جمله R.officinalis و Reriocalya انجام داده اند. کشورهای الجزایر، اسپانیا، ایتالیا گونه R.officinalis به صورت سنتی به مصرف می رسانند. حتی مردم اسپانیا و ایتالیا برای جلوگیری از فساد غذا از گیاه و یا عصاره آن استفاده می کنند. محققان با بررسی اثرات بیولوژیک و داروئی گیاه، به نتایج بسیار جالبی رسیده اند.

و...

NikoFile