لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 18
فرش دستباف قفقاز و ارمنستان
شاخه بزرگ رشته کوههای قفقاز از ساحل شمال غربی دریای سیاه به طول 1100 کیلومتر و عمق میدان 100 تا 160 کیلومتر به طرف جنوب شرق و دریای مازندران(خزر) امتداد دارد به موازات آن و به طرف جنوب، قفقاز سفلی(شاخه کم ارتفاع) کشیده شده است که مرز شمالی منطقه ارمنستان را تشکیل می دهد قفقاز سفلی تعداد زیادی آتشفشان خاموش دارد که ارتفاع آنها به حدود 4000 متر می رسد.
برف و باران فراوان در قفقاز غربی، جنگل های انبوهی را به وجود آورده است. در قفقاز شرقی، میزان بارندگی کم و پوشش جنگلی منطقه محدود است. اما در این منطقه مانند تپه ماهورهای ارمنستان وجود مراتعی غنی شرایط و انگیزه لازم برای پرورش گوسفند را فراهم کرده است. به همین سبب تولید فرش در..... شرقی قفقاز متمرکز می باشد. پنبه محصول شیروان در فرشهای تولیدی این منطقه به کار برده شده و شیروان و قره باغ سابقه ی زیادی در تولید ابریشم دارند.
بر مبنای یک گزارش، سیصد و پنجاه ایل در منطقه قفقاز زندگی می کنند. تا قرن نوزدهم میلادی، دره های صعب العبور منطقه، تعدادی از ایلات را در مقابل نفوذ ایرانیها، ترکمنها، ترک ها و روسها محافظت می کردند. به سبب انزوای این ایلات، صنعت فرش بافی و طرح و نقش فرشهای آنها تا اوایل قرن بیستم میلادی بدون تغییر و تحول باقی ماند.
احتمالاً در اواخر قرن هیجدهم پیش از میلاد، اقوام هند و اروپایی مهاجرت به ارمنستان را آغاز کردند. در قرن هشتم قبل از میلاد، اقوام هند و اروپایی سیمرCimmerians و سیت Scyth به قفقاز هجوم آوردند. حدود ششصد سال پیش از میلاد، ارامنه به منطقه ای پر از تپه ماهور که نام آنها را بر خود دارد. کوچ کردند. آنها فرهنگی غنی را توسعه و گسترش دادند. مهارت آنان در عصاره گیری(از رنگهای گیاهی) و رنگرزی پشم، بدون تردید سهم بزرگی در شکوفایی و رونق هنر فرش بافی در این منطقه داشت.
فرمانروایان سلوکی، پادشاهی مستقل ارمنستان را تأسیس کردند. مرزهای ارمنستان بزرگ، گاه تا سواحل دریای خزر می رسید. پارتها و ساسانی ها، قفقاز را به طور کامل ضمیمه امپراطوری ایران کردند. در حدود سال 300 بعد از میلاد، کلیسای مسیحی ارمنی تأسیس شد.
قفقاز، در قرن سیزدهم میلادی توسط مغول ها و در قرن پانزدهم میلادی توسط ایرانیها تسخیر شد. در قرن شانزدهم میلادی ترکها آن را به ویرانی کشیدند. در سال 1590 میلادی، شاه عباس ناچار به ساز با ترکها شد. او قفقاز و ارمنستان و آذربایجان را به ترکها واگذار کرد و قرار شد هر سال دو هزار عدل ابریشم محصول قره باغ و شیروان، و همچنین مقدار زیادی فرش، به عنوان خراج به ترکها تحویل گردد. بعد از این واقعه، در بسیاری از ایلات فعالیت کارگاههای قالیبافی رو به زوال گذاشت.
قفقاز در دوره تسلط ترکها، سالهای سختی را سپری کرد. در سال 1603 میلادی شهر جلفا Julfa شاه عباس را به عنوان نجات دهنده خود به گرمی و اشتیاق پذیرا شد. در مراسم استقبال از وی، شهر جلفا با فرشهای زربفت، پارچه های ابریشمی زربفت، ساتن و ابریشم آذین بندی شده بود.
شهر جلفا در محل تلاقی راههای کاروان رو واقع شده و از طریق تجارت فرش، ابریشم، رنگهای گیاهی و اسب با روسیه و اروپا و چین، ثروت هنگفتی اندوخته بود. شاه عباس مصمم شد تا از صنعت و مهاجرت مردم ارمنستان به نفع ایران بهره گیرد. سیصد و پنجاه هزار ارمنی به داخل خاک ایران کوچ داده شدند. اهالی شهر جلفا به جلفای جدید، که درست در مقابل اصفهان پایتخت ایران بنا شده بود. منتقل شدند. مردم صنعتگر و توانمند جلفا، صنعت پر رونق فرشبافی(ایران) را تحرک تازه ای بخشیدند و صادرات فرش را تا نقاط دور دست توسعه دادند.
برای مدت دویست سال، قفقاز مجدداً مرز شمالی ایران شد. در این ایالت ثبات سیاسی- اجتماعی، رونق اقتصادی را سرعت بخشید، کارگاههای فرشبافی احیاء شدند. به ویژه به این علت که توسعه این کارگاهها برای خان ها شهرت و اعتبار به همراه می آورد.
سلیقه خانها و تقاضای آنها برای طرح و نقش های ایرانی، بر فرشبافی منطقه تاثیر گذاشت تعداد بیشماری از عناصر ایرانی در طرح و نقش فرشهای تولیدی به کار گرفته شدند که هنوز هم در فرشهای قفقاز دیده می شوند. اگر چه کم و بیش استلیزه شده اند. نام خاناتی که فرشبافی در آنها اعتبار و اهمیت داشت، امروزه، هم در عناوین فرشهای گنجه Gendje شیروان Shervan، کوبا Kuba، ایروان Erivan، نخجوان Nakhichevan، باکو Baku، تالش Talish، با لنکران Lenkoran و قره باغ Karabagh، با شوشا Shusha باقی مانده است.
در ربع اول قرن نوزدهم میلادی، روسیه، قفقاز و ارمنستان و آذربایجان را تصرف کرد. در آستانه قرن بیستم، صنعت فرشبافی برای بعضی از نواحی، مهمترین منبع تأمین درآمد بود و بیش از نیمی از جمعیت این نواحی در این حرفه اشتغال به کار داشتند. امروزه، در منطقه قفقاز شرقی جمهوری های گرجستان Georgin، ارمنستان، آذربایجان و داغستان Degestan تشکیل شده اند. صنعت فرشبافی توسط دولت ترویج می گردد. فرش عمدتاً در کارگاههای تعاونی تولید می شود.
دست بافته های قفقاز بسیار دیر در اروپا شناخته شدند. حتی تا سی چهل سال پیش نیز، این فرشها به علت طرح و نقش انتزاعی آنها در بازار اروپا چندان خواستار نداشتند. در فرشهای اژدها(Carpet Dragon) بافته شده در قفقاز تصویر ساده شده اژدها، صحنه های جنگ حیوانات و برگهای درشت نخل به تناوب تکرار شده است.
فرش دستباف قفقاز و ارمنستان
