فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:86
عنوان : مطالعه زمان ماندگاری فیله ی دمی شاه میگوی درازآب شیرین (Astacus leptodactylus) در دمای انجماد(18- درجه سانتی گراد) باتاکید بر فساد شیمیایی ومیکروبی
پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد (M.Sc)
رشته: زیست شناسی
گرایش: میکروبیولوژی
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول 1
کلیات 1
1-1-مقدمه 2
1-2-بیان مسأله 4
1-3-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 5
1-4-اهداف مشخص تحقیق 5
1-5-سؤالات تحقیق 6
1-6-فرضیههای تحقیق 6
1-7 شاه میگوی دراز آب شیرین(A. leptodactylus) 7
1-7-1 پراکنش در جهان 7
1-7-2 پراکنش شاه میگو ی آب شیرین در ایران 8
1-7-3 کلیاتی در مورد شاه میگوی آب شیرین 8
1-7-4 زیر گونه های A.leptodactylus 10
1-7-5 بیماری های شاه میگوی آب شیرین 11
1-7-6 فرآوری شاه میگو 12
1-7-7 توصیف کالبد شناسی شاه میگو 14
1-7-8 انتقال شاه میگوی صید شده 19
1-7-9 فرآوری شاه میگوی آب شیرین 22
1-7-10 محل نگهداری شاه میگوی زنده 23
1-7-11 تخلیه ی احشاء 23
1-7-12 رقم بندی 24
1-7-13 شستشو 25
1-7-14 پختن 26
1-7-15 سرد نمودن 29
1-7-16 فیله نمودن 30
1-7-17 مدیریت پسماندها 33
1-7-18 بسته بندی 35
1-7-19 دیگر محصولات شاه میگوی آب شیرین 37
1-7-20 دستورالعمل های HACCPو فرآوری شاه میگو 40
1-8 عوامل موثر در نگه داری مواد غذایی 41
1-8-1 نگهداری مواد غذایی در دمای پایین 41
1-8-2 میکروارگانیسم های سایکروفیل 41
1-8-3 اوری سایکروتروف 42
1-8-4 استنو سایکروتروف 42
1-8-5 دسته بندی دمای پایین جهت نگهداری مواد غذایی 42
1-8-5-1 دمای سرد کردن 42
1-8-5-2 دمای یخچال 43
1-8-5-3 دماهای فریزر 43
1-8-6 حداقل دمای رشد باکتری ها 43
1-8-7 مدل سازی و ویژگی های کیفی تعیین زمان ماندگاری در فرآورده های نگهداری شده در انبار 44
1-8-8 تاثیر درجه حرارت بر روی نرخ میزان فساد 44
1-9 شاخص های کیفیت و فساد 44
1-9-1 مدل سازی جنبشی برای میکروب ها براساس رشد آنها 45
فصل دوم 46
پیشینه پژوهش 46
2-1 مقدمه 47
2-2 جمعیت میکروبی 47
2-3 جمع بندی 53
فصل سوم 54
روش شناسی 54
3-1مقدمه 55
3-2 جامعه آماری و نمونه برداری 55
3-3 ابزار های گردآوری داده ها 56
3-3-1 مواد مورد نیاز 56
3-3-2 محیط های کشت و لوازم و دستگاه های مورد نیاز 56
3-4 شیوه تجزیه و تحلیل داده ها 59
3-5 آزمون های شیمیایی 59
3-5-1 اندازه گیری pH 59
3-5-2 اندازه گیری مجموع بازهای نیتروژنی فرار ( TVB-N ) 60
3-5-3 اندازه گیری اندیس تیوباربیوتوریک اسید( TBARS ) 60
3-5-4 اندازگیری اندیس پراکسید(PV) 61
3-5-5- TBA 61
3-6 آزمون های میکروبی 61
فصل چهارم 62
تجزیه و تحلیل داده ها 62
4-1 مقدمه 63
4-2 توصیف متغییر ها 64
4-2-1 متغییر های میکروبی 64
4-2-1-1 فساد میکروبیMicrobial Spoilage 64
4-2-1-2 شمارش کلی میکروبی(total count) به روش) pour plate (TVC 64
4-2-1-3 باکتری های سرمادوستPTC 64
4-2-2 آزمون های شیمیایی 65
4-2-2-1 فسادشیمیایی Chemical Spoilage 65
4-2-2-2 اندازه گیری اسیدیته 65
4-2-2-3 اندیس PV 65
4-2-2-4-TBA 65
4-2-2-5-TVB-N 66
4-3 آزمون فرضیه ها و سوالات 66
4-4 آزمون های میکروبی 66
4-5 آزمون های شیمیایی 69
فصل پنجم 73
بحث و نتیجه گیری: 73
5-1 یافته ها 74
5-1-1 آزمون های شیمیایی 74
5-1-2 آزمون های میکروبی 76
5-2 نتیجه گیری کلی 77
5-3 پیشنهادات 77
منابع 78
فهرست جداول
عنوان صفحه
1-1:طبقه بندی جانوری شاه میگوی آب شیرین دریاچه مخزنی ارس……………….………………………10
1-2 :احتیاجات کیفی آب برای پرورش………….……….…………………………… A.leptodactylus11
4-1:مقایسه تغییرات)میانگین ± خطای استاندارد( اندیسهای کیفی میکروبی فیله ی شاه میگوی درازآب شیرین درطول دوره آزمون...........................................................................................................................66
4-2:مقایسه تغییرات)میانگین ± خطای استاندارد( اندیسهای کیفی میکروبی فیله ی شاه میگوی درازآب شیرین درطول دوره آزمون...........................................................................................................................69
فهرست نمودار ها
عنوان صفحه
4-1: تغییرات اندیس شمارش کلی میکروبی)میانگین ± خطای استاندارد( فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون...........................................................................................................................67
4-2: تغییرات اندیس باکتری های سرما گرا)میانگین ± خطای استاندارد( فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون......................................................................................................................................68
4-3: تغییرات اندیس اسیدیته )میانگین ± خطای استاندارد( فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون..................................................................................................................................................71
4-4: تغییرات اندیس)TBAمیانگین ± خطای استاندارد) فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون............................................................................................................................................................71
4-5: تغییرات اندیسTVB-N(میانگین ± خطای استاندارد( فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون............................................................................................................................................................72
4-6: تغییرات اندیس پراکسید )میانگین ± خطای استاندارد( فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین درطول مدت آزمون............................................................................................................................................................72
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
1-1نمای پشتی شاه میگوی درازآب شیرین دریاچه مخزنی ارس A. leptodactylus.............................. 7
1-2 شکل شماتیک سطح پشتی آناتومی خارجی شاه میگوی آب شیرین......................................................9
1-3شکل شماتیک موقعیت آبشش ها وسایرضمائم قدامی در شاه میگوی آب شیرین................................. 9
3-1:محیط کشت آگار خون دار شکل.........................................................................................................58
3-2:محیط کشت آگار خون دار ( پلیت بلاد آگار)......................................................................................58
3-3:محیط کشت نوترینت آگار.................................................................................................................. 58
3-4 :محیط کشت نوترینت براث.................................................................................................................58
3-5:فیلتر سرنگی ........................................................................................................................................59
3-6:دستگاه اتوکلاو......................................................................................................................................59
فصل اول
کلیات
مقدمه 1-1
شاه میگوها در1200جنس و 10000گونه مختلف طبقه بندی میشوند .از آن میان حدود 500 گونه شاه میگو درجهان وجود دارد که در 23 جنس جای می گیرد(Lodge, Taylor, Holdich, & Skurdal,2000). ( در دهه اخیرشاه میگو بعنوان یکی از غذاهای آبزیان ویژه درآمریکا محسوب می شود(Martin, Carter, Flick Jr, & Davis,2000 ).
سالیانه 110 هزارتن انواع شاه میگوی آب شیرین ) تقریبا 12 گونه (در دنیا صیدتجاری می شودکه دراین میان آمریکا 55 درصد ،چین 36 درصد واروپا واسترالیا هم بخشی از باقی مانده را بصورت فرآوری شده دراختیار مصرف کنندگان قرارمی دهند(Martin et al., 2000). شاه میگوی دراز آب شیرین A.leptodactylus)) بعلت دارا بودن مقادیر بالایی از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ایکوزاپنتاانوئیک اسید و دوکوزاهگزاانوئیک اسید بعنوان یکی از گونه های تجاری به طور گسترده ای در بسیاری از کشورها مصرف دارد. این موجود درکشورهای متعددی به عنوان مثال لهستان، ایتالیا، آلمان، انگلستان، اسپانیا و فرانسه بطور ناخواسته) فرار از مراکز فروش( به منابع آبی راه پیداکرده وجمعیت های مشخصی را برای خود ایجادکرده اند(Harlioğlu,2004). امروزه این موجوددر 27 کشورجهان یافت می شود که در 14 کشور بصورت معرفی به منابع آبی حضورآنها میسربوده است(Skurdal, Taugbol, & Holdich, 2002).
شاه میگوی دراز آب شیرین( A. leptodactylus )تنها گونه از جنس Astacus در ایران می باشدکه از منابع آبهای شیرین داخلی صید می گردد.در بین منابع آبی ،دریاچه مخزنی پشت سد ارس واقع در شهرستان پلدشت از توابع استان آذربایجان غربی زیستگاه اصلی وتنهامحل صیدتجاری این موجود در ایران است که سالیانه بیش از 200 تن آن به کشورهای اروپایی صادر می شود((Nekuie Fard et al., 2011.
ارزش بالای تجاری شاه میگو های دراز آب شیرین در اروپا، باعث شده که به عنوان یک تولید مهم اقتصادی مطرح باشد مهمترین کشورهای تولید کننده A.leptodactylus. روسیه ، ترکیه، فرانسه و اسپانیا هستندکه تقریباً توانایی تامین همه نیازهای کشورهای اروپای غربی و اسکاندیناوی را دارند(Nekuie Fard et al.,) 2011(.
مصرف کنندکان اروپایی ترجیح می دهند A.astacus را که یک گونه اروپایی با ارزش تر نسبت بهA.leptodactylus است را مصرف کنند. ولیکن A.leptodactylusهمیشه جایگاه خاص و مهمی را دربین مصرف کنندگان شاه میگو آب شیرین در اروپا دارا است(Harlioğlu,2004 ) .آمارها نشان می دهد که سود تجاری A.leptodactylus با کاهش جمعیت A.astacusبه علت بیماریها و آبهای آلوده به طور محسوس افزایش یافته است(Harlioğlu,2004 ).بنابراین مصرف کنندگان اروپایی به منظور تامین گوشت مصارف داخلی خود شروع به واردات A.leptodactylus نموده اند(SamCookiyaei et al.,2012 ).
افزایش تقاضا برای این محصول ، توزیع کنندگان رابرای بهینه سازی و ارائه محصولات متنوع فرآوری برطبق
ذائقه مشتریان خود به چالش کشیده است.بطوریکه علاوه برتولید محصول می بایستی سلامت آن رانیز برای مصرف کننده تضمین نمایند. ازآنجائیکه فساد در آبزیان وابسته به درجه حرارت و زمان بوده وپراکنش زیادی بین کشورهای تولید و فرآوری کننده ودرخواست کننده وجود دارد استفاده ازسیستم انجماد، بسته بندی شاه میگو در شرایط خلاء بعنوان فن آوری های کمک کننده جهت افزایش عمرماندگاری و جلوگیری از فسادشیمیایی،اکسیداسیون و میکروبی محسوب می شود ((Gates, 2012.
از آنجائیکه تاکنون تحقیقی برای تعیین عمر ماندگاری گوشت خام دمی A.leptodactylus در دمای انجماد -18 درجه سانتی گراد در شرایط بسته بندی با خلاء صورت نگرفته بود، این تحقیق انجام شد تابا تکیه به یافته های آن توزیع کنندگان و کارخانجات فرآوری درجهت بهینه سازی روشهای فرآوری خود برحسب ویژگی های گونه ای بهره برداری لازم را بعمل آورند.
بیان مسأله 2-1
در چند سال اخیر شیلات ایران فعالیتهای چشمگیری در زمینه گسترش آبزی پروری و بویژه صید و بهره برداری از ذخایر شاه میگوی دراز آب شیرین موجود در سد ارس و صادرات آن به خارج از کشور انجام داده است.بطوریکه بیش از 200 تن شاه میگو دراز آب شیرین توسط8 شرکت صیادی،صیدوبه خارج ازکشورصادرمی شودکه موجب ارز آوری متنابهی برای کشورمی شود. بنابراین بنظر می رسد این روند افزایشی صادرات، ادامه خواهد داشت.هدف از طراحی و ترویج سیستم عرضه شاه میگو حفظ کیفیت گوشت این آبزی صادراتی ، ایجاد اشتغال در بخش خصوصی و بکارگیری نیروهای متخصص ، ارز آوری و... می باشد.
با تمام این اوصاف،دستورالعمل مکتوبی در زمینه شرایط ونحوه نگهداری فیله شاه میگوی دراز آب شیرین نه تنها در کشور بلکه در سایر کشورهای جهان وجود ندارد. لذا انجام اینگونه طرح ها میتواند نقش مهمی در پیشرفت روشهای نوین مدیریت نگهداری و عرضه شاه میگو دراز آب شیرین و ارتقا سطح سلامت مصرف کنندگان و توسعه صادرات کیفی و به طبع آن افزایش ارزآوری و سود اقتصادی بهره برداران و عرضه کنندگان شاه میگو دراز آب شیرین ایفا نماید. در حال حاضر بدلیل تحریمهای اعمال شده علیه کشورمان و عدم توانایی صادرکنندگان در انتقال ارز از خارج کشور به داخل و هرگونه مبادلات تجاری بخصوص با کشورهای اتحادیه اروپا امکان قطع صادرات شاه میگو وجود دارد . بنابراین باید روشهای فرآوری و کنترل فساد میکروبی نیز نگهداری طولانی مدت این آبزی باارزش مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین در مراحل اجرای این طرح روش استحصال گوشت از ناحیه دم و انجماد آن و نگهداری در شرایط انجماد و بررسی عمر ماندگاری آن پیش بینی گردیده است.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق- 3-1
امروزه شاه میگوی دراز از دریاچه پشت این سد بطور سنتی وبا استفاده از تله های حلقوی و تاشو صید شده و بدون انجام آزمایشات لازم و تامین استاندارد های مورد نیازنسبت به صادرات آن به خارج از کشور اقدام می شود . باتوجه به نبود اطلاعات درخصوص اثرات جابجایی و دستکاری بر کیفیت فیزیکی و شیمیایی و بار میکروبی شاه میگوی دراز آب شیرین ولزوم مدیریت صحیح صید و بهره برداری وممانعت ازکاهش ذخایر قابل صید به واسطه جلوگیری وپیشگیری از صدمات وارده حین جابجایی و بالا بردن کیفیت گوشت مصرفی وهمچنین انجام راهکارهای مناسب بهداشتی و مدیریتی در جلوگیری از افت کیفیت گوشت ازجمله خلاء هایی است که بایدطی یک دستورالعمل اجرایی پس از این تحقیق در دسترس دستگاههای اجرایی ذی ربط قرارگیرد.
1-4-اهداف مشخص تحقیق
الف) ارزیابی آلودگی های میکروبی فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین در مدت زمان نگهداری شرایط انجماد (18 - درجه سانتیگراد)
ب) ارزیابی فاکتورهای فساد شیمیایی فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین در مدت زمان نگهداری شرایط انجماد (18 - درجه سانتیگراد)
ج) تعیین عمر ماندگاری فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین در شرایط انجماد (18 - درجه سانتیگراد)
د) تعیین میزان تاثیر بسته بندی خلاء بر مدت زمان ماندگاری فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین در شرایط انجماد (18 - درجه سانتیگراد)
1-5-سؤالات تحقیق
الف) فساد میکروبی فیله ی بسته بندی شده در خلاء شاه میگوی دراز آب شیرین درچه زمانی پس از بسته بندی اتفاق می افتد؟
ب) فساد شیمیایی فیله ی بسته بندی شده در خلاء شاه میگوی دراز آب شیرین درچه زمانی پس از بسته بندی اتفاق می افتد؟
ج) حداکثر زمان ماندگاری فیله ی شاه میگوی دراز آب شیرین در دمای انجماد (18 - درجه
سانتیگراد) چند روز است؟
دانلود گزارش کارآموزی رشته شیمی تصفیه آب خام و تهیه آب شرب و دمی demi به روش اسمز معکوس محل کارآموزی نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 85
دانلود کارآموزی آماده
این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد
مقدمه
محدودیت منابع آب، نیاز روز افزونی به آب شرب، تولید فاضلابهای حاصل از فعالیتهای گوناگون آلودگی بیش از پیش آبها بیماریهای مرتبط با آب غیر بهداشتی موجب میشود که کیفیت آب جهت مصارف مختلف (بویژه آب آشامیدنی) مورد توجه قرار بگیرد بهمین منظور یکی از برنامههای عمران شهری تأمین آب سالم مطابق با استانداردهای بین المللی، ایجاد سیستمهای جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه میتواند خطر جدی برای آبهای زیرزمینی و سطحی و نهایتاً محیط زیست بشمار آیند به این ترتیب حفظ کیفیت محیط زیست بویژه منابع آب شرب، پیشگیری از آلودگی آبها و بکارگیری شیوههای مناسب تصفیه آب و فاضلاب نیازمند یک برنامه ریزی اصولی و عملی در زمینه کنترل کیفی منابع آب است در رئوس این برنامهها مواردی مانند شناخت و ارزیابی منابع آلوده کننده آب ظرفیت پذیرش آن ذخیرهها توسط منابع آب پذیرنده، اندازه گیری پارامترهای تعیین کننده کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب و تجزیه و تحلیل نتایج و کنترل آلودگی قرار دارند. در راستای اجرای این اهداف نخستین گام، ایجاد مراکز آزمایشگاهی و تربیت پرسنل کارآموز است که بتوانند مسئولیت کنترل کیفیت آب و فاضلاب را در بخشهای مختلف بعهده گیرند. این کار از شناسائی منابع مورد استفاده، نحوه و ویژگیهای نمونه برداری شروع و با بکار گیری روشهای مناسب آنالیز برای پارامترهای کیفی نمونه در آزمایشگاه ادامه و سرانجام بصورت گزارش نتایج تفسیر شده و با ارائه پیشنهادات در زمینه رفع مشکل به پایان میرسد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول – آب یک نگاه کلی
1-1- مقدمه 1
1-2- آب و اهمیت آن 4
1-3- کیفیت آب 4
1-4- کیفیت آبها 10
فصل دوم – کاربرد تکنولوژی غشاء در تصفیه آب (اسمز معکوس)
2-1- دانشگاه کالیفرنیا و اولین دستگاه اسمزمعکوس 14
2-1-1- اساس کار اسمز معکوس 16
2-1-2- تکنولوژی اسمز معکوس 18
2-1-3- تعاریف مهم در اسمز معکوس 22
2-1-4- غشاء اسمز معکوس (غشای مناسب) 24
2-2- جلوگیری از تشکیل رسوب و معلق نگه داشتن آن 28
الف ) رسوب گرفتگی غشاء 28
2-2-1- محل مناسب تزریق 32
2-2-2- تزریق بیش از حد ماده بازدارنده 32
2-2-3- مقایسه مواد بازدارنده تشکیل رسوب 33
ب ) آلودگی ناشی از اکسیداسیون 34
2-2-4- کارتریج فیلتر 35
2-3- آلودگی (فولینگ) بیولوژیکی 36
2-3-1- محلول شستشو 37
الف ) محلول اسیدشویی غشاء PA 37
ب ) محلول قلیاشویی غشاء PA 37
2-3-2- مثالهایی از آلودگی غشاء 38
2-3-3- روند شستشوی شیمیایی سیستم RO 39
الف ) حجم محلول و نرخ جریان شستشوی پیشنهادی برای RO 40
ب ) دستورالعمل روند شستشوی RO 40
ج ) از سرویس خارج بودن طولانی RO 41
2-3-4- حمله مواد اکسید کننده به غشاء PA 44
2-3-5- بروز پدیده کامپاوند X 46
2-4- تعمیر و نگهداری اسمز معکوس 47
2-5- عیب یابی اسمز معکوس به روش تفسیر نتایج عملکرد آن 57
فصل سوم – راهکارها و پیشنهادات برای کاهش هزینههای جاری تصفیه خانه آب نیروگاه
3-1- انفصال آب شرب از آب مصرفی 69
3-1-1- هدایت آب شرب تولیدی به کانتین و آبدارخانهها 69
3-1-2- هدایت آب مصرفی به کانتین - آبدارخانهها، سرویسها و غیره 69
3-1-3- جایگزینی تانک Potable برای مصارف غیر شرب 70
3-1-4- زمان بندی نمودن مصرف آب شرب و مصرفی 70
3-2- تعمیرات به موقع 71
3-2-1- استفاده از لوازم یدکی مرغوب 71
3-2-2- کانال کشی برای لولههای جای گرفته در زمین 72
3-3- جایگزینی غشاء پلی سلوفان باردار به جای غشاء PA 73
3-3-1- معایب و محاسن غشاء PA (پلی آمید) 73
3-3-2- معایب و محاسن غشاء AC (استات سلولز) 74
3-4- احداث چاله نمک بهداشتی در محل تصفیه خانه 74
3-5- هزینه تولید آب آشامیدنی به ازای هر متر مکعب در حال حاضر 76
3-5-1- هزینههای پیش بینی شده 76
الف ) نیروی انسانی 78
ب ) نمک مصرفی 77
ج ) کلر و آنتی اسکالانت و مواد تست کننده سختی آب 77
د ) برق مصرفی 77
و ) فیلتر کارتریج 78
ه ( شستشوی RO و تعویض غشاء ممبرانها 78
ی ) هزینه ماهیانه تست آب آشامیدنی 78
3-5-2- هزینههای پیش بینی نشده 79
الف ) نشتی و شکستگی لولهها در محل نیروگاه 79
ب ) خرابی پمپها 79
ج ) نارسایی آب به دلایل مختلف و خرید آب شرب 79
د ) هزینه تعمیرات و خرید لوازم یدکی 80
3-6- مقرون به صرفه بودن یا نبودن سیستم فعلی با توجه به موارد فوق الذکر 80
فهرست اشکال صفحه
شکل شماره 1 14
شکل شماره 2 16
شکل شماره 3 21
شکل شماره 4 25
فهرست جداول صفحه
جدول شماره 1 9
جدول شماره 2 27
جدول شماره 3 29
جدول شماره 4 42
جدول شماره 5 43
جدول شماره 6 59
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد شهر ری
رشته شیمی کاربردی
گزارش کارآموزی
تصفیه آب خام و تهیه آب شرب و دمی demi به روش اسمز معکوس
محل کارآموزی
نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند
در زیر به مختصری ازعناوین و چکیده آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول – آب یک نگاه کلی
فصل دوم – کاربرد تکنولوژی غشاء در تصفیه آب (اسمز معکوس)
2-1- دانشگاه کالیفرنیا و اولین دستگاه اسمزمعکوس 14
2-1-1- اساس کار اسمز معکوس ............... 16
2-1-2- تکنولوژی اسمز معکوس ............... 18
2-1-3- تعاریف مهم در اسمز معکوس .......... 22
2-1-4- غشاء اسمز معکوس (غشای مناسب) ...... 24
2-2- جلوگیری از تشکیل رسوب و معلق نگه داشتن آن 28
الف ) رسوب گرفتگی غشاء ................... 28
2-2-1- محل مناسب تزریق ................... 32
2-2-2- تزریق بیش از حد ماده بازدارنده .... 32
2-2-3- مقایسه مواد بازدارنده تشکیل رسوب .. 33
ب ) آلودگی ناشی از اکسیداسیون ............ 34
2-2-4- کارتریج فیلتر ..................... 35
2-3- آلودگی (فولینگ) بیولوژیکی ........... 36
2-3-1- محلول شستشو ....................... 37
الف ) محلول اسیدشویی غشاء PA ............. 37
ب ) محلول قلیاشویی غشاء PA............... 37
2-3-2- مثالهایی از آلودگی غشاء ........... 38
2-3-3- روند شستشوی شیمیایی سیستم RO ...... 39
الف ) حجم محلول و نرخ جریان شستشوی پیشنهادی برای RO 40
ب ) دستورالعمل روند شستشوی RO ........... 40
ج ) از سرویس خارج بودن طولانی RO ......... 41
2-3-4- حمله مواد اکسید کننده به غشاء PA .. 44
2-3-5- بروز پدیده کامپاوند X ............. 46
2-4- تعمیر و نگهداری اسمز معکوس .......... 47
2-5- عیب یابی اسمز معکوس به روش تفسیر نتایج عملکرد آن 57
فصل سوم – راهکارها و پیشنهادات برای کاهش هزینههای جاری تصفیه خانه آب نیروگاه
3-1- انفصال آب شرب از آب مصرفی ........... 69
3-1-1- هدایت آب شرب تولیدی به کانتین و آبدارخانهها 69
3-1-2- هدایت آب مصرفی به کانتین - آبدارخانهها، سرویسها و غیره .......................................... 69
3-1-3- جایگزینی تانک Potable برای مصارف غیر شرب 70
3-1-4- زمان بندی نمودن مصرف آب شرب و مصرفی 70
3-2- تعمیرات به موقع ..................... 71
3-2-1- استفاده از لوازم یدکی مرغوب ....... 71
3-2-2- کانال کشی برای لولههای جای گرفته در زمین 72
3-3- جایگزینی غشاء پلی سلوفان باردار به جای غشاء PA 73
3-3-1- معایب و محاسن غشاء PA (پلی آمید) .. 73
3-3-2- معایب و محاسن غشاء AC (استات سلولز) 74
3-4- احداث چاله نمک بهداشتی در محل تصفیه خانه 74
3-5- هزینه تولید آب آشامیدنی به ازای هر متر مکعب در حال حاضر .......................................... 76
3-5-1- هزینههای پیش بینی شده ............. 76
الف ) نیروی انسانی ....................... 78
ب ) نمک مصرفی ............................ 77
ج ) کلر و آنتی اسکالانت و مواد تست کننده سختی آب 77
د ) برق مصرفی ............................ 77
و ) فیلتر کارتریج ........................ 78
ه ( شستشوی RO و تعویض غشاء ممبرانها ..... 78
ی ) هزینه ماهیانه تست آب آشامیدنی ........ 78
3-5-2- هزینههای پیش بینی نشده ............ 79
الف ) نشتی و شکستگی لولهها در محل نیروگاه 79
ب ) خرابی پمپها .......................... 79
ج ) نارسایی آب به دلایل مختلف و خرید آب شرب 79
د ) هزینه تعمیرات و خرید لوازم یدکی ...... 80
3-6- مقرون به صرفه بودن یا نبودن سیستم فعلی با توجه به موارد فوق الذکر ................................ 80
نکته: فایلی که دریافت میکنید جدیدترین و کاملترین نسخه موجود از گزارش کارآموزی می باشد.
این فایل شامل : صفحه نخست ، فهرست مطالب و متن اصلی می باشد که با فرمت ( word ) در اختیار شما قرار می گیرد.
(فایل قابل ویرایش است )
تعداد صفحات : 90
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:82
محل کارآموزی
نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول – آب یک نگاه کلی
1-1- مقدمه 1
1-2- آب و اهمیت آن 4
1-3- کیفیت آب 4
1-4- کیفیت آبها 10
فصل دوم – کاربرد تکنولوژی غشاء در تصفیه آب (اسمز معکوس)
2-1- دانشگاه کالیفرنیا و اولین دستگاه اسمزمعکوس 14
2-1-1- اساس کار اسمز معکوس 16
2-1-2- تکنولوژی اسمز معکوس 18
2-1-3- تعاریف مهم در اسمز معکوس 22
2-1-4- غشاء اسمز معکوس (غشای مناسب) 24
2-2- جلوگیری از تشکیل رسوب و معلق نگه داشتن آن 28
الف ) رسوب گرفتگی غشاء 28
2-2-1- محل مناسب تزریق 32
2-2-2- تزریق بیش از حد ماده بازدارنده 32
2-2-3- مقایسه مواد بازدارنده تشکیل رسوب 33
ب ) آلودگی ناشی از اکسیداسیون 34
2-2-4- کارتریج فیلتر 35
2-3- آلودگی (فولینگ) بیولوژیکی 36
2-3-1- محلول شستشو 37
الف ) محلول اسیدشویی غشاء PA 37
ب ) محلول قلیاشویی غشاء PA 37
2-3-2- مثالهایی از آلودگی غشاء 38
2-3-3- روند شستشوی شیمیایی سیستم RO 39
الف ) حجم محلول و نرخ جریان شستشوی پیشنهادی برای RO 40
ب ) دستورالعمل روند شستشوی RO 40
ج ) از سرویس خارج بودن طولانی RO 41
2-3-4- حمله مواد اکسید کننده به غشاء PA 44
2-3-5- بروز پدیده کامپاوند X 46
2-4- تعمیر و نگهداری اسمز معکوس 47
2-5- عیب یابی اسمز معکوس به روش تفسیر نتایج عملکرد آن 57
فصل سوم – راهکارها و پیشنهادات برای کاهش هزینههای جاری تصفیه خانه آب نیروگاه
3-1- انفصال آب شرب از آب مصرفی 69
3-1-1- هدایت آب شرب تولیدی به کانتین و آبدارخانهها 69
3-1-2- هدایت آب مصرفی به کانتین - آبدارخانهها، سرویسها و غیره 69
3-1-3- جایگزینی تانک Potable برای مصارف غیر شرب 70
3-1-4- زمان بندی نمودن مصرف آب شرب و مصرفی 70
3-2- تعمیرات به موقع 71
3-2-1- استفاده از لوازم یدکی مرغوب 71
3-2-2- کانال کشی برای لولههای جای گرفته در زمین 72
3-3- جایگزینی غشاء پلی سلوفان باردار به جای غشاء PA 73
3-3-1- معایب و محاسن غشاء PA (پلی آمید) 73
3-3-2- معایب و محاسن غشاء AC (استات سلولز) 74
3-4- احداث چاله نمک بهداشتی در محل تصفیه خانه 74
3-5- هزینه تولید آب آشامیدنی به ازای هر متر مکعب در حال حاضر 76
3-5-1- هزینههای پیش بینی شده 76
الف ) نیروی انسانی 78
ب ) نمک مصرفی 77
ج ) کلر و آنتی اسکالانت و مواد تست کننده سختی آب 77
د ) برق مصرفی 77
و ) فیلتر کارتریج 78
ه ( شستشوی RO و تعویض غشاء ممبرانها 78
ی ) هزینه ماهیانه تست آب آشامیدنی 78
3-5-2- هزینههای پیش بینی نشده 79
الف ) نشتی و شکستگی لولهها در محل نیروگاه 79
ب ) خرابی پمپها 79
ج ) نارسایی آب به دلایل مختلف و خرید آب شرب 79
د ) هزینه تعمیرات و خرید لوازم یدکی 80
3-6- مقرون به صرفه بودن یا نبودن سیستم فعلی با توجه به موارد فوق الذکر 80
فهرست اشکال صفحه
شکل شماره 1 14
شکل شماره 2 16
شکل شماره 3 21
شکل شماره 4 25
فهرست جداول صفحه
جدول شماره 1 9
جدول شماره 2 27
جدول شماره 3 29
جدول شماره 4 42
جدول شماره 5 43
جدول شماره 6 59
1-1- مقدمه
محدودیت منابع آب، نیاز روز افزونی به آب شرب، تولید فاضلابهای حاصل از فعالیتهای گوناگون آلودگی بیش از پیش آبها بیماریهای مرتبط با آب غیر بهداشتی موجب میشود که کیفیت آب جهت مصارف مختلف (بویژه آب آشامیدنی) مورد توجه قرار بگیرد بهمین منظور یکی از برنامههای عمران شهری تأمین آب سالم مطابق با استانداردهای بین المللی، ایجاد سیستمهای جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه فاضلابها بویژه فاضلاب شهری است که در صورت عدم جمع آوری و تصفیه میتواند خطر جدی برای آبهای زیرزمینی و سطحی و نهایتاً محیط زیست بشمار آیند به این ترتیب حفظ کیفیت محیط زیست بویژه منابع آب شرب، پیشگیری از آلودگی آبها و بکارگیری شیوههای مناسب تصفیه آب و فاضلاب نیازمند یک برنامه ریزی اصولی و عملی در زمینه کنترل کیفی منابع آب است در رئوس این برنامهها مواردی مانند شناخت و ارزیابی منابع آلوده کننده آب ظرفیت پذیرش آن ذخیرهها توسط منابع آب پذیرنده، اندازه گیری پارامترهای تعیین کننده کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب و تجزیه و تحلیل نتایج و کنترل آلودگی قرار دارند. در راستای اجرای این اهداف نخستین گام، ایجاد مراکز آزمایشگاهی و تربیت پرسنل کارآموز است که بتوانند مسئولیت کنترل کیفیت آب و فاضلاب را در بخشهای مختلف بعهده گیرند. این کار از شناسائی منابع مورد استفاده، نحوه و ویژگیهای نمونه برداری شروع و با بکار گیری روشهای مناسب آنالیز برای پارامترهای کیفی نمونه در آزمایشگاه ادامه و سرانجام بصورت گزارش نتایج تفسیر شده و با ارائه پیشنهادات در زمینه رفع مشکل به پایان میرسد. البته فرآیند کنترل کیفی در این مرحله پایان نیافته و در ادامه میبایست نتایج ارزیابیها و اعمال شیوههای کنترل بازنگری شود به این ترتیب روشن است که نتایج بدست آمده از آزمایشگاههای کنترل کیفیت آب و فاضلاب، شالوده برنامه ریزیها و تصمیمی گیریهای خود و کلانی است که قرار است در این ارتباط صورت گیرد و چنانچه کار آزمایشگاهی با دقت و مبتنی بر روشهای علمی و مستند صورت نگیرد پایه محاسبات و طراحیهای محکم و استوار نخواهد بود. حتی امور بظاهر سادهای مثل نمونه بردای، نگهداری و انتقال نمونهها اگر درست و دقیق صورت نگیرد تمام مراحل آنالیز آزمایشگاهی، تجزیه و تحلیل نتایج و کاربرد آنها را زیر سوال خواهد برد. بر این اساس اجرای طرحی تحت عنوان بهینه سازی آزمایشگاهی آب و فاضلاب به صورت ارزیابی و ضعیف کنندگی آزمایشگاههای موجود ایجاد که آزمایشگاه مرکزی و مرجع و پیشنهاد احداث و تجهیز آزمایشگاههای مورد نیاز در برخی شهرستانها یا تأسیسات تصفیه خانه مطرح شد.
1-2- آب و اهمیت آن :
بیشتر سطح زمین پوشیده از آب است و بشر تقریباً 1% کل آب روی زمین را مورد بهره برداری قرار میدهد. آب گواراترین نوشیدنی است و جایگزین برای آن فعلاً وجود ندارد کمتر کارخانه یا موسسهای است که با آب سروکار نداشته باشد و در عین حال مسئله ساز بسیاری از کارخانههاست. انسان و دیگر موجودات زنده بدون آب قادر به ادامه حیات نیستند و به طور پیوسته به آن نیاز دارند ضمن اینکه با وارد کردن آب آلوده به محیط این سرمایه طبیعی را مورد تهدید قرار میدهند.
1-3- کیفیت آب
آب یکی از فراوانترین ترکیباتی است که بصورت خالص در طبیعت یافت نمیشود. زیرا از یک سو نظر به قدرت حلالیتی که دارد تمام عناصر موجود در مسیر خود را کمابیش حل میکند و از طرف دیگر بشر آن را مستقیم یا غیر مستقیم آلوده میکند ضمناً شرایط اقلیمی بر کیفیت آب اثر قابل توجهی میگذارد. کیفیت آب بستگی به خواص ظاهری، فیزیکی و شیمیایی آب دارد.
الف خواص ظاهری آب :
بو، طعم، کدورت و رنگ از خواص ظاهری آب بشمار میآیند. اساسی ترین مسئله در مورد آب تصفیه شده عدم داشتن بو و طعم است. بوی آب قاعدتاً باید ارتباط نزدیکی با طعم آن داشته باشد البته مواد غیر فراری مثل کلرید سدیم با تأثیر بر روی طعم آب اثری روی بوی آن نمیگذارند. عوامل مختلفی از جمله جلبکها، تجزیه گیاهان آبزی، محصولات حاصل از کلرینه کردن آب مثل کلرو فنلها و آبهای راکد در ایجاد طعم و بو مؤثرند. کدورت پدیدهای است که میزان شفافیت آب را مشخص میکند و بعنوان یک خاصیت ظاهری آب بحساب میآید. کدورت باعث میشود نور تابیده شده به نمونه متفرق یا جذب شود ولی عبور نکند مواد کلوئیدی این ویژگی را به آب میدهند. رنگ آب میتواند از مواد در حال گندیدگی با نمکهای فلزی موجود در طبیعت یا آلودگیهای صنعتی ناشی شود.
ب اختصاصات فیزیکی و شیمیایی آنها :
PH : آب بصورت برگشت پذیر ولی خیلی کم یونیزه میشود، تجزیه آب آنقدر جزیی است که در دمای اتاق در هر لیتر آب فقط 7-10 مول +H ، همین مقدار OH- در حال تعادل است. حاصلضرب یونی آب KW ، بستگی به دما دارد و به ناخالصیهای آب بستگی ندارد. در
C ْ25 آبهای طبیعی معمولاً دارای PH بین 4 تا 9 هستند.
آب اسیدی نوعی آب است که PH آن کمتر از 7 است در آب آلوده نشده اسیدیته توسط CO2 حل شده در آب ایجاد میشود. بعضی اسیدهای آلی که از تجزیه گیاهان حاصل میشوند نیز در اسیدی شدن آب مؤثرند. قلیائیت آب در بیشتر موارد در اثر وجود یونهای بی کربنات و کربنات که معمولاً همراه یونهای کلسیم و منیزیم و سدیم و پتاسیم میباشند و هدیروکسید در آب است. معمولاً برحسب مقدار کربنات و بی کربنات کلسیم اندازه گیری میشود. در PH بین 6/4 و 3/8 قلیائیت آب به شکل تعادل بین بی کربنات و دی اکسید کربن میباشد. موقعی که مقدار PH بین 3/8 و 4/9 باشد مقدار Co2 آزاد تمام شده و قلیائیت بصورت کربنات و بی کربنات بروز میکند و در PH بین 4/9 و 10 قلیائیت به علت وجود هیدروکسید در آب است.
قابلیت هدایت الکتریکی (EC) :
هدایت الکتریکی آب معرف قدرت یونی یک محلول برای انتقال جریان برق است چون در محلولها یونها جریان برق را منتقل میکنند. هدایت الکتریکی با کل مواد جامد محلول رابطه دارد. اهمیت این دو پارامتر در این است که سرعت خورندگی آب با افزایش EC (یا TDS کل مواد محلول جامد) افزایش مییابد.
خاصیت خورندگی :
فاکتورهای متعددی در خورندگی آب مؤثرند که عبارتند از : غلظت اکسیژن محلول، PH پایین، درجه حرارت، سرعت آب، کلر باقیمانده و یون کلر. آبهای چاههای کم عمق دارای PH پائین با سختی موقت کم و سختی دائم زیاد آبهای آهن دار و آبهای گچ و آهک دار با محتوی Co2 بالا، آبهای حاوی ماسه و زغال سنگ و آبهای دارای کلر و کلر آزاد باقیمانده برای آزمایش خورندگی آب میتوان آن را در مدتی تماس پودر سنگ مرمر یا گچ قرار داد.
- مواد معلق : مواد معلق در آب مقدار ذرات موجود در آن را نشان میدهد این مواد شامل مواد آلی و غیر آلی از قبیل باکتریها، جلبکها، مواد ریز کلوییدی و گل و لای میشود.
- مواد آلی : مواد آلی موجود در آب میتواند از منابع گوناگون چون گیاهان، جانوران، فاضلابهای کاملاً تصفیه نشده خانگی و صنعتی ناشی شود. بعضی از مواد آلی بصورت ذرات کلوئیدی هستند اما بیشتر مواد آلی بصورت محلول هستند.
- گازهای محلول : گازهای اکسیژن، Co2 و سولفید هیدروژن، نیتروژن و متان در آب حل میشوند، حلالیت گازها تابع دما و فشا جزیی آن گاز است. هر چه دمای آب بیشتر باشد حلالیت آن گاز در آب بیشتر است. عامل دیگر باکتریها هستند، باکتریهای بی هوازی با مصرف اکسیژن محلول در آب باعث کاهش اکسیژن میشوند ولی باکتریهای غیر هوازی با مصرف بعضی از ناخالصیهای آب تولید گاز متان، گاز آمونیاک یا هیدروژن سولفور میکند و وجود این گازها در آب معرف فعالیت این باکتریهاست و وجود این گازها میتواند نشانة آلودگی آب به فاضلابهای صنایع شیمیایی یا مواد آلی در حال فشار باشد. البته H2S در حضور O2 نمیتواند وجود داشته باشد زیرا :
اکسیژن، دی اکسید کربن و هیدروژن سولفور در فرآیند رسوب گذاری بسیار مهم هستند. آبهای طبیعی معمولاً حاوی Co2 و HCo3 – میباشند و این دو با اسید کربنیک سیستم بافری بوجود میآورند که باعث میشود PH آبهای طبیعی بسیار کم دستخوش تغییر شود. جدول حلالیت گازها در ذیل آمده است :
گاز مورد نظر 760 mmHg درجه حرارت
Co2 H2S O2 N2 CO2 Ar O2 N2 C ْ
3400 7000 70 30 1 0.9 15 23 0
2300 5200 57 23 0.7 0.7 11 19 10
1700 3900 44 19 0.6 0.6 9 16 10
1300 3000 37 16 0.4 0.5 8 14 30
760 1900 27 12 0.3 0.4 6 11 50
ppm وزنی در تعادل با فشار 760mmHg گاز مورد نظر ppm وزنی در تعادل با اتمسفر در فشار 760mmHg
جدول شمارة (1)
1-4- کیفیت آبها
- آب زیرزمینی :
کیفیت آب زیرزمینی نتیجة تمامی مراحل واکنشهای محیطی بر آب از لحظة تشکیل قطرهای از آن در جوتا زمان استخراج از چاه، چشمه و قنوات میباشد. لذا تشکیل ترکیب شیمیایی آب زیرزمینی میتواند متأثر از ترکیبات تشکیل دهنده لایههای زیرزمینی در تماس با آب و درجه حرارت اعماق زیاد زمین باشد. عناصر شیمیایی موجود در نزولات جوی هنگام جریان بر سطح زمین به لایههای زیر زمینی نفوذ میکند. آبهای زیرزمینی با منشأ جوی بجز آنهایی که ساکن بوده و یا از طریق مختلف از سیکل هیدرولوژی جدا مانده و در آبهای غنی از رس و املاح به تله افتادهاند یا در تماس با آبهای زیرزمینی نمکی میباشند و یا در تماس با لایههای تبخیری قرار دارند. بقیه دارای کیفیت خوبی هستند. آبهای زیرزمینی در سنگهای آذرین درونی و بیرونی عموماً دارای کیفیت عالی بوده و میزان املاح آنها عموماً کمتر از mgr/lit 100 و به ندرت بیشتر از mgr/Wk 500 است. کیفیت آب سنگهای آتشفشانی تماماً خوب بوده و معمولاً دارای نسبتاً کمی میباشند، سنگهای رسوبی عموماً دارای آب زیرزمینی با کیفیت مناسب بوده و آبهای استخراجی از ماسه سنگها ممکن است دارای مقدار زیادی سدیم و بی کربنات باشند. سنگهای آهکی دارای آب با کیفیت قلیایی ضعیف و محتوی کلسیم و منیزیم میباشند. آبهای استخراجی از مواد آبرفتی در صورت بسته بودن حوزه و یا تغذیه از آبهای عمیق در تماس بالایههای تبخیری با آبها ی محبوس دارای مقدار نسبتاً بالایی املاح میباشند. آب با املاح نسبتاً کم را از مناطقی میتوان استخراج کرد که دارای معابری جهت خروج آبهای زیرزمینی بوده و یا در تله افتاده باشند و بتوانند توسط آبهای جوی جدید جای گزین شوند. 00
- بررسی کیفیت شیمیایی آبهای زیرزمینی تهران :
آبهای زیرزمینی منطقه عموماً در حاشیه سازندههای دارای مقدار املاح زیاد بطور نسبی و در طول مسیر مقادیری از املاح محیط را حل کرده که باعث افزایش املاح و بتدریج ضایع شدن وضعیت کمی و تغییر نوع آنیون و کاتیون آنها میگردد بدین لحاظ میتوان با بررسی تغییرات مقادیر و نوع املاح در طول مسیر جریان تا اندازه زیادی به تأثیر سازندههای حواشی دشت، نوع آبرفت از نظر کیفی، سرعت و مسیر جریان و بسیاری عوامل هیدرولوژیکی منطقه پی برد.
تیپ آب زیرزمینی :
بطور کلی تیپ آب در نواحی تغذیه بی کربناته و پس از عبور از لایههای زمین تبدیل به سولفاته و در نهایت در نواحی خروجی و تبخیری به کلروره تبدیل میشود.
آب کشاورزی :
با استفاده از S.A.R و هدایت الکتریکی آزمایشات کامل شیمیایی نتایج طبقه بندی آبهای زیرزمینی دشت تهران از نظر مصرف کشاورزی و حدود گسترش هر کدام روی نمودارها مشخص گردیده است و با توجه به نمودارها در این دشت کلاس آبهای کشاورزی در دستههای قرار داشته و بهترین آبهای منطقه در کلاس C2S1 قرار داشته که در محدودهای به وسعت 60% حدود km 400 در نواحی شمالی و غربی و نواحی مرکزی دیده میشود. کلاس که در ردیف آبهای دارای محدودیت آبیاری قرار دارند و در سایر نقاط این دشت وجود دارد. بطور کلی این دشت از نظر کیفیت آب برای کشاورزی تا ناحیة جنوبی با هیچگونه محدودیتی روبرو نمیباشد.