نوع فایل : Word
تعداد صفحات : 46 صفحه
چکیده :
تحقیقات نشان می دهد، وفور منابع طبیعی در اکثر کشورهای دارای این منابع باعث بوجود آمدن پدیده ای به نام نفرین منابع شده است. درآمد نفت منبع اصلی تامین مخارج دولت و واردات کالا و خدمات در کشورهای صادر کننده نفت از جمله ایران می باشد. افزایش قیمت نفت در سالهای اخیر باعث افزایش مخارج دولت شده است. در این مقاله ما به این سوال می پردازیم که آیا افزایش هزینه های دولت، سرعت رشد اقتصادی را افزایش دده است یا خیر.در واقع هدف این مقاله تحلیل رابطه پویای بلندمدت و کوتاه مدت بین درآمد های نفتی، مخارج دولت و رشد اقتصادی می باشد. برای این هدف از داده های سالانه 1389-1338 استفاده نموده ایم و روش اقتصاد سنجی بر مبنای هم انباشتگی و تصحیح خطا را به کار برده ایم. نتایج حاکی از آن است که درآمد نفت منبع اصلی مخارج دولت و موثر بر رشد اقتصادی در ایران می باشد.
کلید واژه: درآمد نفتی، مخارج دولت، رشد اقتصادی، مدل VECM
آیا وفور منابع طبیعی برای یک کشور، نعمت است یا نفرین؟ این یک پرسش علمی قابل توجه است. هرچند باتوجه به ادبیات گسترده در رابطه با این موضوع، هنوز هم پاسخ قانع کننده ای ارائه نشده است. علاوه بر این رابطه بین وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در میان محققان مورد بحث است و اقتصاد دانان دیدگاه های متفاوتی دارند دراین باره که وفور منابع طبیعی برای کشورهای دارای این منابع برکت و رحمت است یا نفرین. این گستردگی به اندازه ای بوده است که نظریه ای با عنوان "نفرین منابع " در ادبیات اقتصادی شکل گرفت که اولین بار توسط "ریچارد اوتی " در سال 1993 به کار گرفته شد.
این مقاله به اهمیت درآمدهای نفتی برای تامین مالی نیازهای دولت و بهبود رفاه خانواده ها در ایران می پردازد و هدف آن اول بررسی رابطه بلند مدت بین درآمد نفتی، مخارج دولت و تولید ناخالص داخلی و دوم رابطه پویای کوتاه مدت بین این متغیرها. سوال اینجاست که با توجه به افزایش درآمد نفت و با افزایش هزینه های هنگفت دولت، سرعت رشد اقتصادی افزایش یافته است یا خیر؟
در اینجا سه فرض را در نظر میگیریم: 1) رابطه بلند مدت و کوتاه مدت بین متغیر ها وجود دارد، 2) رابطه بین رشد اقتصادی و درآمد نفتی در بلند مدت منفی است، 3) رابطه بین رشد اقتصادی و درآمد نفتی در کوتاه مدت مثبت است...
1ـ1ـ مقدمه
پیشبینی عنصر کلیدی در تصمیمگیری، استفاده از اطلاعات است. این عجیب نیست، زیرا اثر بخشی نهایی هر تصمیم به نتایج وقایعی بستگی دارد که به دنبال هر تصمیم روی میدهند. توانایی پیشبینی جوانب غیرقابل کنترل این وقایع قبل از انجام تصمیم، انتخاب بهترین تصمیم را تسهیل میکند اغلب تصمیم را بصورت ذیل پیشبینی مربوط میکنند:
تصمیمواقعی: تصمیمی که فرض میکند پیشبینی صحیح است + ذخیره برای خطای پیشبینی. به طور کلی هدف از پیشبینی کاهش ریسک در تصمیمگیری است و چون پیشبینی نمیتواند ریسک را به طور کامل حذف کند، ضرورت دارد فرایند تصمیمگیری بطور صریح نتایج عدم اطمینان باقیمانده برای پیشبینی را در نظر بگیرد.
یکی از مهمترین قسمتهای اقتصاد که تصمیمگیری و پیشبینی جزء لاینفک آن محسوب میشود بازارهای سرمایه میباشد. اقتضاء این بازارها به گونهای است که سرمایهگذاران را مجبور میسازد که هر لحظه با توجه به اطلاعات موجود و محدودیتها، تصمیمات و پیشبینیهای سرمایهگذاری خود را اجراء نمایند. لذا فعالان این بازارهای سرمایه نیازمند اطلاعاتی مربوط و قابل اتکا جهت تصمیمگیریهای خود هستند. لیکن اینکه کدام اطلاعات و متغیرها که تصمیمگیرندگان بازار سرمایه از آنها در جهت پیشبینیهای صحیح خود استفاده مینمایند مربوط و دارای محتوای اطلاعاتی میباشد و استفاده از آنها منجر به تصمیم درست و به تبع آن پیشبینی وقایع آینده میشود، موضوعی است که محققین سالهای مدیدی را جهت جواب دادن به این مسأله صرف کردهاند.
2-1- اهمیت موضوع
طبیعتاً فعالان بازارهای سرمایه جهت تصمیمگیریهای خود با اطلاعات و متغیرهای بیشماری روبرو میباشند و خواهان آن هستند که تصمیمی براساس مفیدترین و مربوطترین اطلاعات اتخاذ نمایند که کمترین ریسک و بیشترین بازده را عاید آنها نماید و روشهایی که تصمیمگیرندگان را جهت یافتن چنین پارامترهایی یاری میرساند ممکن است یافتههای تجربی در طی چندین سال فعالیت در بازارها باشد یا اینکه از مبانی و مفاهیم تئوریک استفاده نمایند.
لذا با توجه به مطالب مذکور در فوق دو تا از مفاهیم و پارامترهای ماندگار سرمایهگذاری که تصمیمگیرندگان در امر پیشبینیهای خود از آن بسیار استفاده میکنند EPS (سود هر سهم) و نسبت P/E (قیمت به سود هر سهم) میباشد. چرا که سهامدار یا تصمیمگیرنده با توجه به بازار آتی سهام و انتظار خود از بازار آتی حاضر میشود سهامی را به چندین برابر سود حاصل از آن خریداری نماید. لیکن اینکه آیا این نسبتها محتوای اطلاعاتی دارد و تا چه اندازه سرمایهگذاران را در جهت اخذ تصمیمات به جا یاری میرساند مسایلی هستند که همیشه محقیقن در جهت جواب دادن به این مسائل بودهاند. لذا این موضوع هم از لحاظ تئوریک و مفهومی و هم از لحاظ تجربی با توجه به مطالعات انجام شده در طی سنوات گذشته در برخی از بازارهای سرمایه کشورهای مختلف روشن شدهاست که نسبت P/E دارای بار اطلاعاتی جهت انجام پیشبینی میباشد. بعنوان مثال یکی از معتبرترین تحقیقات صورت گرفته، آقای باسو در سال 1973، این موضوع را مطرح نمود که عواید گروه سهمهای با نسبت P/E پایین بیشتر از عواید گروه سهمهای با نسبت بالا میباشد.
این تحقیق نشانگر آن است که این نسبت جهت امر تصمیمگیری مناسب میباشد و در سطح جزئیتر نیز میتواند مفید واقع شود با همه این تفاسیر آیا میتوان با توجه به مفاهیم تئوریک و تجربههای بازارهای مختلف نتیجه مشابهی را اتخاذ نمود و بیان نمود که این نسبت در بازار سرمایه ایران نیز همان نتایج بازارهای سرمایه کشورهایی مانند آمریکا (بورس نیویورک) را دارد؟
3-1- تعریف مسأله
عدم اطمینان موجود در آینده علیالخصوص در بازارهای سرمایه، تصمیمگیرندگان را وادار به استفاده از مرتبطترین پارامترها در امر تصمیمگیری جهت کاهش ریسک تصمیمگیری مینماید در این راستا بیشتر استفادهکنندگان به طور نسبی از نسبت P/E که در برگیرنده دو متغیر بسیار مهم قیمت و سود سهم که در امر تصمیمگیری بسیار حائز اهمیت میباشد، استفاده می نمایند و همچنین از EPS (سود هر سهم) بعنوان یک پارامتر برای تصمیمگیری خرید سهام استفاده مینمایند. لیکن اینکه آیا این نسبتها و مفهومها از پارامترهای مرتبط جهت پیشبینی در بازار سرمایه ایران میباشد یا خیر؟ موضوعی است که در هالهای از ابهام قراردارد چراکه محیط اقتصادی، ویژگیهای بازار سرمایه ایران و مقررات حاکم بر آن متفاوت از سایر بازارهای سرمایه دنیا میباشد.
لیکن با توجه به مطالب فوق سؤالات ذیل مطرح میگردد:
سؤالات فوق، مواردی هستند که در صورت مشخص شدن، استفادهکنندگان را در استفاده از نسبت P/E و EPS و اتخاذ تصمیم بهینه بسیار یاری میکند.
4-1- فرضیات تحقیق
با توجه به سؤالات مطرح شده در این تحقیق چهار فرضیه اساسی در نظر گرفته شده که عبارتند از:
الف) بین EPS (سود هر سهم) و بازده سهام رابطه معناداری وجود دارد.
ب) بین نسبت P/E (قیمت به سود هر سهم) و بازده سهام رابطه معناداری وجود دارد.
ج) در مقایسه P/E با EPS، نسبت P/E رابطه معنادارتری با بازده سهام دارد.
د) به طور میانگین، سهامی با نسبت P/E کوچکتر بازده بالاتری نسبت به سهامی با نسبت P/E بزرگتر دارند.
5-1- اهداف تحقیق
اهداف ما از این تحقیق این است که محتوای اطلاعاتی دو متغیر EPS و P/E را در بازار سرمایه ایران بررسی نماییم. بطوریکه قبلاً اشاره شد، تصمیمگیرندگان بازار سرمایه از نسبتهای EPS و P/E بعنوان پارامترهای تصمیمگیری خود استفاده میکنند لیکن رابطه داشتن این پارامترها و محتوای اطلاعاتی آنها با متغیر بازده که هدفنهایی تصمیمگیرندگان بازار است، برای همه استفادهکنندگان بسیار حائز اهمیت میباشد.
6-1- روش تحقیق
در مرحله اول اطلاعات مربوط به بازده، سود هر سهم (EPS) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) برای شرکتهای فعال در صنعت خودروسازی، دارویی و سیمانی از طریق بورس اوراق بهادار تهران گردآوری خواهد شد.
در مرحله بعد با استفاده از روش رگرسیون همبستگی متغیرهای مربوطه ارزیابی و نتیجهگیری کلی صورت خواهد گرفت. (فرضیه اول و دوم)
برای بررسی فرضیه سوم نتایج بدست آمده از آزمون دو فرضیه اول و دوم را با هم مقایسه میکنیم و صحت آن را ارزیابی میکنیم.
برای بررسی فرضیه چهارم نسبتهای P/E شرکتها را با استفاده از P/E میانگین به دو نمونه بالا و پایین میانگین طبقهبندی میکنیم و سپس با استفاده از رگرسیون، همبستگی بین متغیرها را آزمون میکنیم و سپس نتایج آزمون را با توجه به فرضیه چهارم مورد ارزیابی قرار میدهیم. این قسمت در فصل روششناسی تحقیق به طور کامل توضیح داده خواهد داده شد.
7-1- حدود پژوهش
قلمرو موضوعی: قلمرو موضوعی این تحقیق به بازده، نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) و سود هر سهم (EPS) شرکتها محدود میشود.
قلمرو مکانی: قلمرو مکانی این تحقیق محدود به شرکتهای خودروسازی، دارویی و سیمانی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
قلمرو زمانی: قلمرو زمانی تحقیق محدود به اطلاعات سالهای 1378 لغایت 1382 میباشد.
8-1- واژههای کلیدی
EPS: نسبت سود هر سهم برابر نسبت سود شرکت به تعداد سهام منتشر شده میباشد که خود بیانگر نوعی بازده سرمایه با توجه به تعداد سهام منتشره میباشد یعنی شرکت با توجه به سرمایه خود که توسط سهامداران تأمین شدهاست چقدر توانسته به سود دست یابد.
P/E: نسبت قیمت به سود هر سهم نشانگر این است که سهامداران حاضرند چندبرابر سود هر سهم بعنوان ارزش سهام مذکور پرداخت نمایند. که از تقسیم قیمت روز سهام به سود سهام بدست میآید.
بازده سهام یا سرمایهگذاری: که بازده مذکور شامل سود سهام و تغییرات قیمت سهام در طی یک بازه زمانی خاص میباشد که به صورت ذیل محاسبه میشود:
سود سهام + تغییرات قیمت سهام = بازده سهام
بازار سرمایه: بازاری است که در آن اوراق بهاداری مانند اوراق قرضه و سهام معامله میشود نمونه، بازار سرمایه نیویورک میباشد که یکی از اولین بازارهای سرمایه دنیا است.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
1-2- مقدمه
بیان فرایند سرمایهگذاری در یک حالت منسجم، مستلزم تجزیه و تحلیل ماهیت اصلی تصمیمات سرمایهگذاری است در این حالت فعالیتهای مربوط به فرایند تصمیم گیری تجزیه شده و عوامل مهم در محیط فعالیت سرمایهگذاران که بر روی تصمیمگیری آنها تأثیر میگذارد مورد بررسی قرار میگیرد.
در سالهای اخیر سهام عادی نسبت به پسانداز و اوراق قرضه از بازده بالایی برخودار بودهاست. آیا در این حالت همه سرمایهگذاران برای کسب بازده بیشتر در سهام عادی سرمایهگذاری میکنند؟
جواب این سؤال این است که بازده بالا همواره ریسک بالایی نیز به دنبال دارد و تمامی تصمیمات سرمایهگذاری براساس روابط میان ریسک و بازده صورت میگیرد. بنابراین، اولین کار بررسی رابطه میان ریسک و بازده سرمایهگذاری و تعیین روابطی است که میان آنها وجود دارد.
با توجه به اهداف سازمان یا فرد سرمایهگذار فرایند تصمیمگیری بطور سنتی در یک فرایند دو مرحلهای صورت میگیرد:
تجزیه و تحلیل اوراق بهادار شامل ارزشیابی اوراق بهادار است در حالیکه مدیریت پرتفوی شامل مدیریت مجموعه سرمایهگذاری یک سرمایهگذار در قالب پرتفوی (مجموعه داراییها) با ویژگیهایی منحصر به فروش میباشد.
آخرین مرحله، بررسی عوامل مهم بیرونی است که امروزه بر روی تصمیمات سرمایهگذاران تأثیر میگذارند.
تحقیق حاضر بر روی مرحله اول فرایند تصمیمگیری یعنی تجزیه و تحلیل اوراق بهادار تمرکز دارد. لذا جهت انجام صحیح تصمیم و عبور موفقیتآمیز از مرحله اول بایستی مؤلفههای تأثیرگذار را شناسایی و تجزیه و تحلیل نمود و در نهایت، با درک صحیح از مؤلفهها و شرایط مهم، تصمیم درست را اتخاذ نمود. لذا سرمایهگذار جهت اتخاذ تصمیم صحیح بایستی مؤلفههایی همچون بازار سرمایه، بازده، ریسک، مدلهای ارزیابی مورد استفاده و اطلاعات جانبی مالی که مؤید تصمیم صحیح سرمایهگذار میباشند را درک نماید و با لحاظ و شناخت کامل این مؤلفهها سرمایهگذاریهای خود را انجام دهد لیکن ما در ادامه بحث مؤلفههای تأثیرگذار را به تفضیل بحث میکنیم تا زمینه لازم را جهت موضوع اصلی تحقیق آماده نماییم.
1-1-2- بازارهای سرمایه:
شرکتهای بازرگانی برای تامین مالی فعالیتهای خود به حجم بالایی از سرمایه نیاز دارند این شرکتها برای اینکه بتوانند رشد و توسعه یابند، نیازمند سرمایهگذاری بالایی هستند واضح است که تأمین این میزان سرمایه در زمان محدودی میسر نیست و بایستی از محل دیگری تأمین شود. دولتها و شرکتها نیز به منظور ارائه بهتر خدمات و کالاها به مردم نیازمند این هستند که حجم بالایی پول، وام بگیرند. بازارهای سرمایه این امکان را برای شرکتها و دولتها فراهم میسازند که آنها بتوانند از طریق فروش اوراق بهادار نیازهای خود را برطرف سازند. سرمایهگذاران نیز از طریق خرید این اوراق بهادار بازده خود را افزایش میدهند.
بازارهای اولیه در صورتی که بتوانند به نحو صحیح عمل کنند میتوانند برای اقتصاد سرمایهداری کاملاً مفید باشند برای اینکه این بازارها کانال مناسبی را برای سرمایهگذاران و وامگیرندگان ایجاد میکنند. به علاوه این بازارها باعث میشوند سرمایهها به سمت کسانی سوق پیدا کند که توان استفاده از پول و سرمایه را دارند.
در واقع وظیفه مهم یک بازار سرمایه تخصیص بهینه منابع است. به بازارهای اوراق بهاداری که این ویژگی را داشته باشند کارایی تخصیص گفته میشود.
به عبارت دیگر یک بازار کارای عملیاتی بازاری است که در آن هزینه مبادله خدمات با حداقل قیمت صورت گیرد. بازارهای اولیه بدون وجود بازارهای ثانویه نمیتوانند به خوبی فعالیت کنند. سرمایهگذاری که اوراق بهاداری را خریداری میکند در صورتیکه تمایل نداشته باشد آن را تا موعد سررسید نگهداری کند باید بتواند به راحتی و با کمترین هزینه بفروشد.
وجود بازارهای ثانویه فعال این اطمینان را برای خریداران اوراق بهادار اولیه فراهم میسازد که آنها بتوانند در هر موقعی که بخواهند اوراق بهادار خود را در بازار بفروشند. البته این چنین فروشی میتواند همراه با زیان نیز باشد. البته این میزان زیان بهتر از آن است که سرمایهگذار اصلاً نتواند اوراق بهادار خود را بفروشد.
1-1-1-2- بازارهای اولیه
بازار اولیه بازاری است که در آن وام گیرنده اوراق بهادار جدیدی را منتشر میکند و در ازای وجه نقد به سرمایهگذار (خریدار) میفروشد:
برای مثال فروشهای جدید اوراق مشارکت، یا سهام شرکت ایبیام در ایالات متحده در بازارهای اولیه اتفاق میافتد. منتشرکننده این اوراق بهادار در ازای فروش اوراق بهادار جدید خود وجه نقد دریافت میکند. از طرفی عرضهکنندگان سرمایه پراکنده هستند و دستیابی به آنها مستلزم وجود سازمان خاصی است. بنابراین منتشرکنندگان در خصوص اوراق بهادار جدید به موسسات تأمین سرمایه رجوع میکنند. مؤسسات تأمین سرمایه علاوه بر کمک به شرکتها، در طراحی و فروش اوراق بهادار، در بازارهای اولیه و ثانویه نیز مشخص هستند.
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی نساجی بررسی رابطه فرمولاسیون با خواص مکانیکی کامپوزیت ها بر مبنای پلی استر- الیاف شیشه با فرمت pdf تعداد صفحات 120
دانلود پایان نامه آماده
این پایان نامه جهت ارائه در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی نساجی طراحی و تدوین گردیده است . و شامل کلیه مباحث مورد نیاز پایان نامه ارشد این رشته می باشد.نمونه های مشابه این عنوان با قیمت های بسیار بالایی در اینترنت به فروش می رسد.گروه تخصصی ما این پایان نامه را با قیمت ناچیزی جهت استفاده دانشجویان عزیز در رابطه با منبع اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهند. حق مالکیت معنوی این اثر مربوط به نگارنده است. و فقط جهت استفاده از منابع اطلاعاتی و بالابردن سطح علمی شما در این سایت ارائه گردیده است.
بررسی رابطه صله رحم با میزان بخشایشگری
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:101
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی در رشته روان شناسی
فهرست مطالب :
فصل اول. 1
مقدمه. 1
اهمیت و ضرورت پژوهش : 4
هدف کلی اهداف پژوهش : 4
اهداف اختصاصی.. 5
تعاریف و اصطلات.. 5
تعریف نظری : 5
تعریف عملیاتی : 5
سوالات پژوهش : 6
فصل دوم : 8
ادبیات و پیشینه تحقیق.. 8
مقدمه. 9
صله رحم : 9
1- معانی صله رحم : 11
فصل سوم. 63
روش پژوهش... 63
جامعه آماری.. 64
روش تحقیق : 64
تجزیه و تحلیل داده ها : 65
ابزار سنجش : 65
روش های نمره گذاری.. 67
روش جمع آوری داده ها : 68
فصل چهارم. 69
تجزیه و تحلیل داده ها 69
فصل پنجم : 95
بحث و نتیجه گیری.. 95
محدودیت ها 99
پیشنهاد ها: 100
منابع و مآخذ. 101
فهرست جداول و نمودارها :
جدول 1-4:فراوانی و درصد میزان تحصیلات افراد شرکت کننده در پژوهش..............72
جدول 2-4:فراوانی و درصد سن افراد شرکت کننده در پژوهش..........................74
جدول 3-4: داده های توصیفی ابعاد صله رحم و نمره کل آن به تفکیک جنسیت افراد مورد مطالعه...75
نمودار1-4: توزیع نمرات ابعاد صله رحم و نمره کل آن به تفکیک جنسیت افراد مورد مطالعه.76
جدول 4-4: آزمون تحلیل واریانس یکطرفه برای بررسی اثر عامل جنسیت در نمره کل صله رحم..77
جدول 5-4: آزمونهای تحلیل واریانس چند متغیری برای بررسی عامل جنسیت بر ابعاد صله رحم ..78
جدول 6-4: آزمونهای تحلیل واریانس تک متغیری برای بررسی اثر عامل جنسیت بر ابعاد صله رحم .79
جدول 7-4: داده های توصیفی ابعاد سه گانه عـفـو و گذشت و نـمره کل آن به تفکیک جنـسیت افرادمـورد
مطالعه................................................................80
نمودار 2-4: توزیع نمرات ابعاد سه گانه عفو و گذشت و نمره کل آن به تفکیک جنسیت افراد مورد مطالعه......81
جدول 8-4: آزمون تحلیل واریانس یکطرفه برای بررسی عامل جنسیت در نمره کل عفو و گذشت ....................82
جدول 9-4: آزمونهای تحلیل واریانس چند متغیری برای بررسی عامل جنسیت بر ابعاد عفو و گذشت .............83
جدول10-4: آزمونهای تحلیل واریانس تک متغیری برای بررسی اثر عامل جنسیت در ابعاد عفو و گذشت........84
جدول 11-4: نتایج حاصل از ضرایب همبستگی "پیرسون" مابین جنسیت، سن و میزان تحصیلات چهار
بعد صله رحم و نمره کل آن و سه بعد عفو و گذشت و نمره کل آن .........................85
جدول 12-4: تحلیل رگرسیون همزمان نمره کل صله رحم بر حسب متغیرهای ابعاد عفو و گذشت .87
جدول 13-4: تحلیل واریانس رگرسیون همزمان نمره کل صله رحم بر حسب متغـیرهای ابـعاد سـه گانه
عفو و گذشت ................................................................88
جدول 14-4: تحلیل رگرسیون همزمان نمره کل عفو و گذشت بر حسب متغیرهای ابعاد صله رحم ..89
جدول 15-4: نتایج تحلیل واریانس رگرسیون همزمان نمره کل عفو و گذشت بر حسب متغیرهای ابعاد
صله رحم................................................90
جدول 16-4: داده های توصیفی مدت زمان رنجش افراد شرکت کننده در پژوهش .................91
جدول 17-4: آزمونهای تحلیل واریانس یکطرفه برای بررسی اثر عامل مدت زمان بر مدت زمان رنجش
در نمره کل عفو و گذشت...........................92
جدول 18-4: داده های توصیفی شدت رنجش افراد شرکت کننده بر پژوهش از افراد رنجاننده .......93
جدول 19-4: آزمونهای تحلیل واریانس یکطرفه برای بررسی اثر عامل شدت رنجش در نمره کل عفو
و گذشت............................94
چکیده :
پژوهش حاضر با موضوع بررسی رابطه صله رحم با میزان بخشایشگری در استات تهران می باشد که هدف از این پژوهش مطالعه هر چه بیشتر وجود یا عدم وجود رابطه بین این دو عامل است. که در نمونه ای بالغ بر 120 نفر زن و مرد بالای 15سال انجام گرفت.
لازم به ذکر است که آزمودنی ها در این پژوهش دارای سطح تحصیلات از بیسواد تا مقطع کارشناسی ارشد را دارا می باشند.
شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی ساده می باشد و ابزار سنجش صله رحم پرسشنامه خودساخته صله رحم و عفو و گذشت پرسشنامه عفو و گذشت است.
به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل جداول توزیع فراوانی و میانگین و انحراف معیار استفاده شده همچنین از آمار استنباطی شامل تحلیل واریانس یکطرفه و تحلیل واریانس چندمتغیری و ضرایب همبستگی نیز تحلیل رگرسیون همزمان بهره گرفته شده که نتایج آماری نشان می دهد که:
میانگین زنان و مردان مورد مطالعه در ابعاد چهارگانه صله رحم و نمره کل آن و همچنین ابعاد سه گانه عفو و گذشت و نمره کل آن تفاوت چندانی ندارد.
مابین متغیرهای جنسیت، سن و میزان تحصیلات افراد با یکدیگر و همچنین با سایر متغیرها رابطه معناداری گزارش نشده است. هیچیک از متغیرهای پیش بین ابعاد چهارگانه صله رحم و همچنین ابعاد سه گانه عفو و گذشت تأثیری در متغیرهای ملاک(نمره کل صله رحم) و (نمره کل عفو و گذشت) نداتشه است و متغیرهای مذکور نمی توانند متغیرهای ملاک را پیش بینی کنند.
در نمره کل عفو و گذشت هیچگونه تفاوت معناداری مابین مدت زمان رنجش از فرد رنجاننده و شدت رنجش وجود نداشته است در نتیجه رابطه معناداری مابین صله رحم و میزان بخشایش گری افراد بدست نیامده است.
مقدمه
انسان به عنوان موجودی چند وجهی که دارای رفتار های پیچیده است در محیطی زندگی می کند که همواره می تواند از محیط تاثیر پذیرفته و این تاثیر حتی می تواند باعث تغییر برخی از رفتار های اجتماعی و شخصیتی شود. انجام یا ترک یک رفتار اجتماعی می تواند در رفتار های دیگر انسان ها تاثیر گذار باشد. آنچه مسلم است شیوه زندگی یک فرد در این جهان که باید هرچه بهتر با گروه حرکت کند.
انسان زمانی می تواند از خطرات و آسیب های زمانه در امان باشد که در متن جامعه زندگی کند و با همونوعان خود نشر و حشر داشته باشد ، زندگی در حاشیه و بریدن از دیگران و خو کردن به زندگی فردی همیشه متضمن خطرات فراوانی است از این رو سفارش همه عقلا و دانایان و حکیمان آن بوده است که انسان ها هر روز بیشتر از گذشته بر ارتباط بین یکدیگر بیافزایند و به یکدیگر نزدیک شوند. اصولاً داشتن روابط صمیمانه با اطرافیان و معاشرت کریمانه با آنان از خصایل و ویژگی های یک انسان معتدل و برخوردار از خلق و خوی یک انسان کامل است. ( صله ارحام اخلاق را نیکو کند )
با تحقیقات علمی که اخیراً صورت گرفته است این مساله مشخص می شود که برخی از رفتار های مثبت انسان و سعی انسان در تقویت و نهادینه کردن این رفتار ها در خود آثار بسیار مفید فردی و اجتماعی دارد بدین معنی که احساس رضایت و خوشنودی خود فرد می گردد و می تواند تحرک مثبت در انسان برانگیزد و همچنین از لحاظ اجتماعی این رفتار ها می توانند باعث سلامت محیط اجتماعی شوند لذا بررسی رفتار های مثبتی چون بخشایشگری که از صفات برتر و برگزیده انسانی است بسیار مهم به نظر می رسد.
از سویی دیگر عدم تمایل انسان به بخشش دیگران ، ضرر های زیادی به خود وارد می کند از جمله انزوا ، جدا سازی فرد از مردم ، خستگی و دلمردگی که می تواند در ابعاد فردی و اجتماعی باعث آسیب رساندن به سلامت فردی و سلامت اجتماعی شود به طور کلی اگر اشتباهات خود و دیگران هر چند بزرگ را ببخشیم زندگی لذت بخش تر خواهد شد.
بیان مساله :
در پژوهش حاضر قصد ما این است که صله رحم را که یک موضوع دینی و اخلاقی در فرهنگ ما محسوب می شود را بیشتر شکافته و تاثیر آن را بر روحیه افراد از دیدگاه روان شناختی مورد بررسی قرار دهیم همچنین پدیده بخشایشگری را به عنوان پدیده تاثیر پذیر از صله رحم مورد توجه قرار داده و میزان تاثیرپذیری این دو رفتار انسانی را مورد پژوهش قرار دهیم . هدف کمی ما پی بردن به این مساله مهم است که در افراد جامعه مورد بررسی آیا با قوی تر شدن روابط اجتماعی و خصوصاً فامیلی تاثیری بر رفتار های انسانی خصوصاً توانایی بخشیدن دیگران هنگامی که متحمل رنجش رفتاری شد اند بوجود می آید یا خیر .
همانگونه که می دانیم امروز سطح ارتباط بین فردی خصوصاً خانوادگی نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است و همچنین امروزه بطور مشابهی شاهد کاهش سطح بخشایشگری بین افراد مختلف جامعه هستیم حال این سوال در ذهن شکل می گیرد که علت برخی رفتار های ناهنجار امروزی انسان ها نظیر پایین آمدن سطح تحمل و بخشش همونوعان با کم شدن روابط بین فردی و صله رحم همچنان که گذشته بود ارتباط دارد یا خیر ؟
اهمیت و ضرورت پژوهش :
اهمیت و ضرورت پرداختن به بررسی رابطه میزان صله رحم و بخشایشگری شامل موارد زیر است :
انسان بگونه ای خلق شده است که اگر از فطرت های خدادادی خود فاصله بگیرد دچار عدم تعادل می شود و همچنین می دانیم که میل به داشتن روابط با سایر همونوعان و زندگی اجتماعی جزو فطرت انسان است اما امروزه به خاطر مشکلاتی نظیر صنعتی شدن جوامع این روابط بخصوص ارتباط فامیلی و سطح رفت و امدهای خانوادگی بسیار کاهش یافته است و این نگرانی که این موضوع باعث بوجود امدن مشکلات رفتاری گردد احساس می شود.
تا کنون در کشور در زمینه شناخت و بررسی رابطه صله رحم و میزان بخشایشگری پژوهشی صورت نگرفته است و ضرورت پژوهش در این زمینه بطور جدی احساس می شود.
اهداف پژوهش
هدف کلی :
در پژوهش حاضر هدف اصلی محققان بررسی رابطه صله رحم و میزان بخشایشگری یک گروه بالای 15 سال در جامعه مورد بررسی سطح استان تهران در سال 1386 به منظور تعیین وجود یا عدم وجود این رابطه و در صورت اثبات وجود رابطه تعیین میزان آن می باشد.
اهداف اختصاصی :
تعاریف و اصطلات
تعریف نظری :
صله رحم : صله رحم اصطلاحی است که در قرآن و احادیث به وضوح آورده شده است که پیرامون رفت و امد با کسانی که با انسان از حیث صلب و رحم خویشاوندی دارند وضع شده است ( خاریابی،1383 ) و به معنای مهربانی و رسیدگی نسبت به خویشان و نزدیکان است که حقوق بیشتری نسبت به دیگران برخوردارند. ( کمالی 1371 )
بخشایشگری : تفسیر حقیقی عفو و گذشت این است که نسبت به دوستی که مرتکب جرم و بیداد شده در ظاهر به روی خود نیاوری و طوری فراموش گردد که گویی جرم و بیداد نکرده است و بعد از جرم و خطایش به وی بیشتر نیکی شود. ( ارگانی حائری 1376 )
تعریف عملیاتی :
الف ) صله رحم : پژوهش حاضر با استفاده از پرسشنامه صله رحم که بوسیله پرسشنامه و مصاحبه تنظیم شده است سنجیده می شود. این پرسشنامه شامل چهار بعد کمی ، کیفی ، ارائه و دریافت می باشد و بصورت بسته به آن پاسخ داده می شود.
ب ) عفو و گذشت : یکی دیگر از پرسش نامه های مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه عفو و گذشت است که توسط آن رایت و همکاران تنظیم شده است و در ایران توسط میرزایی ( 1376 ) محمد وندی ( 1377 ) شاه بازی ( 1378 ) و شبانی ( 1380 ) اجرا شده است که سه بعد شناختی، احساسی و رفتاری را می سنجد. ( به نقل از غباری و همکاران 1382 )
سوالات پژوهش :
صله رحم :
یکی از دستورالعمل های دین اسلام که به فعالیت های عینی و خارجی انسان اختصاص دارد ، ارتباط با خویشاوندان است و اقوام است که از آن تحت عنوان « صله رحم » یاد می شود. از نظر تفکر دینی ، نقش صله رحم بگونه ای است که انجام آن سبب ساماندهی و ایجاد سلامت و عافیت و طریق صحیح قرار گرفتن تمام امور است ؛ آنجا که امام صادق ( ع ) می فرمایند : « تبارو و توصلو ا .... و تعطون العافیه فی الجمیع امورکم » ؛ نیکی کنید و صله رحم نمایید که باعث عافیت در تمام امور است .
همچنین در روایتی دیگر ارتباط خویشاوندی را سبب آرامش و تسکین خاطر افراد معرفی کرده است و چنین می فرمایند : هرگاه کسی از رحم و خویشان خود عصبانی شد و بر او غضب کرد ، پس باید به سوی او روانه شود و با او ملاقات کند ؛ براستی که دو رحم در تماس با یکدیگر به آرامش و سکون می رسند. در اینجا مناسب است به نکاتی درباره فواید صله رحم از نظر روان شناسی پرداخته شود :
الف ) صله رحم تامین کننده نیاز های روانی :
هر موجود زنده ای از جمله انسان برای رسیدن به حالت تعادل ، تلاش می کند نیاز های اساسی خود را در ابعاد مختلف شناختی ، عاطفی و جسمانی تامین کند ؛ چرا که عدم تامین نیاز های روحی باعث ایجاد اختلال در ارگانیسم خواهد شد . به نظر روان شناسان نیاز های روانی به اندازه نیاز های بدنی برای انسان حیاتی است و بر این اساس ، نیاز های روانی و روحی را جزء نیاز های اساسی قلمداد می کنند و همانطور که در الگوی سلسله نیاز های « ابراهام مازلو » روانشناس انسان گرا امده است ، اینگونه نیاز ها در ردیف نیاز های عالی می باشند. بعضی از نیاز های عالی صله رحم می تواند نقش تعیین کننده ای در تامین و ارضای آنها داشته باشد ، عبارتند از :
پژوهشگران علوم تجربی با تحقیقات میدانی نیز دریافته اند ، بیمارانی که مورد حمایت ملموس و عاطفی دوستان و خانواده قرار می گیرند ، بهتر سازگاری حاصل می کنند و آرامش بیشتری دارند .
ب ) صله رحم ، باعث کاهش تنیدگی :
تنیدگی یا استرس ( stress ) مفهومی است که از علم فیزیک به حوزه های زیست شناختی و روان شناسی وارد شده است و در مورد ارگانیسم انسان بکار می رود. عوامل ایجاد کننده تنیدگی در زندگی فردی و اجتماعی انسان فراوان است و روان شناسان برای کاهش و به حداقل رساندن این عوامل راهکار های گوناگونی ارائه می کنند که از جمله آنها ، ارتباط با خانواده و فامیل و خویشان است که در کاهش استرس بسیار مفید است ؛ زیرا کسی که از حمایت خانوادگی و عاطفی برخوردار باشد ، خود را از نظر روانی بی پشتوانه نمی بیند و در مواجهه با مشکلات با قدرت و اقتدار می ایستد و کمتر دچار آسیب های اجتماعی می شود.
1- معانی صله:
صله واژه ای عربی است که در کتاب لغت ده ها معنی برای آن ذکر کرده اند. از جمله به معنی پیوستن ، پیوند ، برقراری خویشی یا انعام و عطاست .
برخی گفته اند : حقیقت صله مهربانی و لطف و رحمت است . یا اینکه خویشان را در ثروت و رفاه خود شریک گرداند.
در میان مردم عرب زمانی که کسی بخواهد بگوید مردی بر مرد دیگری احسان کرد و مال یا چیزی به او هدیه داد می گویند : فلانی به وسیله مالی که بخشیده است ( و صله کرده است ) خود را به فلانی وصل نموده است. و « من وص وصله الله » (( کسی که پیوند با خویشان کند پروردگار به او می پیوندد.)) یعنی مهربانی و لطفش را زودتر در دنیا یا پس از آن در آخرت ] یا در هر دو جهان [ شاملش می فرماید.
معانی رحم :
(( رحم )) و ارحام در اصل برگرفته از همان رحم زن است که جایگاه رشد جنین است. ارحام ( و به تعبیر دیگر ذو القربی ) به تمام افرادی گفته می شود که از راه تولد با انسان نسبتی پیدا می کنند و منحصر به افرادی که نشود با آنان ازدواج کرد ( مثل عمه و خاله و خواهر ) نمی شود. این در حالی است که (( قرابت )) از نظر لغوی شامل خویشاوندان نسبی است ، هر چند دور باشند.
سید علیخانی مدنی در کتاب شرح صحیفیه سجادیه موسوم به ریاض الساکنین که در آنجا امام سجاد (ع) می فرمایند :« ووفقنا فیه لان نصل ارحامنا بالبر واصله و آن نتعاهد جیراننا بالافضال و العطیه » می نویسد : شهید ( قدی سره ) می گوید : هر خویشی که پیوندش به دستور قرآن و سنت و اجماع و انفاق مورد سفارش قرار داده شده ظاهرا خویشاوندان نسبی خواهند بود اگرچه نسبت دوری داشته باشد.( ریاض الساکنین)
بعضی می گویند : رحم و قرابت همان پیوستن دو نفر با پیوند ازدواج است.
یا عبارت است از نزدیکان از دو طرف یعنی پدرانش و هرچه بالا روند ( مثل جد و .... ) و فرزاندانش و هر چه پایین بروند ( مثل نوه و نتیجه و ...... ) و افرادی که از طرف پدر و مادر با شخص پیوند داشته باشند مانند عمو ها و عمه ها و برادران و خواهران و اولادشان.
به اعتقاد جمعی دیگر رحمی که پیوند با آنان واجب است همه کسانی است که به پیوند دو کس با هم خویشی می یابند هر چند ازدوواج هم بین آن دو واقع نشود. مانند فرزندان ذکور عمو و دایی.
و بعضی می گویند : صله ارحام شامل هر خویشی نسبی است ، خواه ازدواج آنان با هم حرام باشد یا حلال و اگرچه خویشاوند دور باشند.
و قول اخیر بهتر است به شرط آنکه خویشی را به عرف محول نکنیم عرف وگرنه همه انسان ها به دلیل اینکه از یک پدر و مادر ( حضرت ادم و حوا ( ع ) ) هستند خویشی خواهند داشت.
شهید ثانی ( ره ) ( به نقل از محمد رضا مهدوی کنی 1372) می گوید : (( رحم )) شامل خویشاوندان نسبی معروف شخص است ، اگرچه نسبتشان دور باشد به طوری که ازدواجشان جایز باشد و در میان علما پیرامون تعیین حدود خویشاوندی گفتگو بسیار است چه اینکه در روایات و ایات نیز تصریحی در اینباره نرسیده است و تعیین حد و مرز آن به عرف واگذار شده است. به عقیده برخی : خویشاوند کسی است که از انسان ارث ببرد. و بعضی ارث بردن را شرط خویشاوندی نمی دانند و همین که کسی را از نزدیکان دیگری بشناسد آنها را خویشاوند هم بر می شمارند. در هر صورت مراتب آن نیز متفاوت است و کمترین مرتبه آن سخن نیکو گفتن و ابلاغ سلام یا دادن یک لیوان آب است.
و علی بن ابراهیم در تفسیرش آورده است که خویشاوندان دور هم رحم نامیده می شوند.( 1 ) مشروط بر اینکه مردم آنها را جزء خویشاوندان فرد بدانند وگرنه همه مردم چون به یک پدر و مادر منسوب اند با هم خویشی خواهند یافت .
حد واجب رابطه با فامیل و رسیدگی به آنها آن مقدار است که اگر انجام نگید گویند وی رابطه اش را با فامیل قطع کرده است. و تشخیص این امر به عهده عرف است و در هر خانواده مراتبی مخصوص دارد.
افزون بر این حد مستحب است که هر کس بیشتر بدان موفق شود از فضیلت بیشتری برخوردار است.
خویشاوندی بر دو گونه است : 1- نسبی 2- سببی
خویشاوندی نسبی پیوندی است که از راه وحدت خون و رحم پیدا می شود مانند مادر ، پدر ، خواهر،
عمو ، دایی ، خاله ، جدً و جدًه ، و فرزندان آنان و خویشاوندی سببی از طریق ازدواج و زناشویی به وجود می آید مانند خویشاوندی میان زن و شوهر و خویشان دو طرف .( نصر اله شبستری 1350 )
صله رحم یعنی انسان پیوند عاطفی خود را با خویشان نسبی ( ارحام ) استمرار بخشد و هیچ گاه ارتباط و علاقه خود را با آنان قطع نکند و چون خویشان انسان از نظر نیاز های انسانی و عاطفی متفاوتند باید در برابر هر نیاز پاسخ متناسب داد . گاهی با یک تماس تلفنی رفع نیاز می شود و گاهی با صرف میلیون ها ریال هم رفع نیاز نمی گردد مثلا باید از مقام خود با زبان و دست در رفع نیازمندی آنان کوشید.
تا نیاز چه و امکانات چه اندازه باشد. ولی آنچه مسلم است قطع ارتباط با خویشاوندان نسبی به گونه ای که پیوند خویشاوندی کاملا گسسته شود از گناهان کبیره است. بنابراین صله رحم به معنای مهربانی و رسیدگی نسبت به خویشان و نزدیکان است که از حقوق بیشتری نسبت به دیگران برخوردارند. به همین سبب در فقه به ارحام و خویشان نسبی توجه زیادی مبذول شده است.( مهدوی کنی 1372)
صله رحم از دیدگاه قرآن :
در قرآن مجید و روایات معصومین ( ع ) پیرامون صله ارحام به طور صریح و ضمنی تأکید های ویژه ای شده است.
« الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطون ما امر الله به آن یوصل و یفسدون فی الارض اولئک هم الخاسرون » ( سوره بقره آیه 27 )
آنانی که پیمان پروردگار را پس از محکم بستن می شکنند و رشته ای که آنان را فرمان به پیوند داده می گسلند و در میان مردم زمین فساد می کنند ریا کاران واقعی عالمند.
پیرامون این آیه شریفه اکثر مفسران شیعه و عامه مطالبی نگاشته و تصریح کرده اند که خداوند متعال در این آیه به صله رحم با خویشاوندان یا پیوند با معصومین ( ع ) یا ذات اقدس الهی و احکام دین فرمان داده است.
از آیات قرآن پیرامون صله ارحام استفاده می شود که این امر انگاه از مرحله شعار به مرحله عمل می رسد که هنگام نیاز خویشان و نزدیکان تا آنجا که انسان توانایی دارد نیاز آنان را برآورد و از هر نوع کمکی که می تواند دریغ نورزد و این است معنای صله رحم. برخی می پندارند که صله رحم یعنی تنها به دیدار ارحام رفتن و از آنان احوال پرسی کردن ، ولی باید دانست که صله رحم تنها در دید و بازدید خلاصه نمی شود بلکه باید به پیوند خویشاوندی با مهر و محبت و ضفا و صمیمیت باقی ماند و چه بسا که برای بعضی از خانواده ها رفت و آمد موجب زحمت و ناراحتی شود مخصوصاً اگر وسیله پذیرایی نداشته باشد.
و...
بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندان آنها در بین دانشآموزان دختر دبیرستانهای منطقه 7 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی86- 85
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:128
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی
فهرست مطالب :
فصل اول: کلیات پژوهش
مقدمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت مسأله
اهداف پژوهش
فرضیههای پژوهش
متغیرهای پژوهش
تعاریف نظری و عملیاتی
فصل دوم: گستره نظری مسأله مورد بررسی و پژوهشهای مربوط به آن
کمالگرایی
نظریههای کمالگرایی
کمالگرایی از دیدگاه اسلام
انواع کمالگرایی
ابعاد کمالگرایی
ویژگی افراد کمالگرا
کمالگرایی والدین
عزتنفس
اهمیت عزتنفس
علل پیدایش عزتنفس
جرأتورزی
ویژگیهای شخصیتی جرأت ورزانه
خودکارآمدی
مؤلفههای خودکارآمدی
منابع خودکارآمدی
مروری بر پژوهشهای انجام شده
فصل سوم: روش پژوهش
طرح پژوهش
جامعه آماری
نمونه آماری
روش نمونهگیری
ابزارهای اندازهگیری
مقیاس کمالگرایی اهواز
پایایی مقیاس کمالگرایی اهواز
اعتبار مقیاس کمالگرایی اهواز
شیوه نمرهگذاری مقیاس کمالگرایی اهواز
آزمون عزتنفس کوپر اسمیت
اعتبار آزمون عزتنفس کوپر اسمیت
پایایی آزمون عزتنفس کوپر اسمیت
شیوه نمرهگذاری آزمون عزتنفس کوپر اسمیت
پرسشنامه جرأتورزی گمبریل وریچی
پایایی پرسشنامه جرأتورزی گمبریل وریچی
اعتبار پرسشنامه جرأتورزی گمبریل وریچی
شیوه نمرهگذاری پرسشنامه جرأتورزی گمبریل وریچی
مقیاس خودکارآمدی عمومی
پایایی مقیاس خودکارآمدی عمومی
اعتبار مقیاس خودکارآمدی عمومی
شیوه نمرهگذاری مقیاس خودکارآمدی عمومی
روند اجراء و جمعآوری اطلاعات
روشهای آماری در تحلیل دادهها
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادههای آماری
دادههای توصیفی پژوهش
ارزیابی فرضیههای پژوهش
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
خلاصه و نتیجهگیری
بحث و جمعبندی
محدودیتهای تحقیق
پیشنهادها
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
پیوستها
چکیده :
بیتردید کمال گرایی[1] یکی از ویژگیهای شخصیتی میباشد که میتواند هم سازنده، مفید و مثبت باشد و هم نوروتیک و کژ کنش. نیروی انگیزشی هر فرد به سوی رشد و خود شکوفایی است. همه افراد نیاز دارند که تواناییهای بالقوه خود را تا بالاترین اندازه ممکن شکوفا کنند و به رشدی فراتر از رشد کنونی خود دست یابند. گرایش طبیعی افراد حرکت از مسیر تحقق تواناییهای بالقوه خودش است، هرچند ممکن است در این راه با برخی موانع محیطی و اجتماعی رو به رو شوند. البته رسیدن به کمال و شکوفا ساختن استعدادها و تواناییهای نهفته و بالقوه فرد به خودی خود بسیار ارزشمند است و در این وادی کمالگرایی امری مثبت و پسندیده است ولی آنچه که به آن اشاره شده است جنبه افراطی یا منفی کمالگرایی است.
کلی اینک[2](1998) کمالگرایی را اعتقاد فرد به کامل بودن و احساس اضطراب و فشار روانی بالا و ترس از این که نتواند مطابق انتظارات خود زندگی کند، تعریف میکند.
طبق نظریت (1984) کمالگرایی یک پدیده ناتوان کننده شایع است و کمالگرایان به حالات عاطفی منفی مثل احساس گناه، احساس شکست، عزتنفس پایین و مسامحهکاری حساس هستند.
اغلب نظریهها بر این باورند که عزتنفس[3] ویژگی دیرپای شخصیت است و به برخی سطوح کلی و فرضی خود ارزیابی و حرمت نفس اشاره دارد. به بیان دیگر درکی است که فرد از خود دارد، ولی این درک باداوریهای ارزشی همراه است و در برگیرندهی میزانی از حرمت نفس و خویشتنپذیری میباشد (اسلامی نسب، 1373). برخی از محققین رابطه عزتنفس و خویشتن را ناشی از مقایسههای اجتماعی میدانند، بدین معنا که جنبههایی از خویشتن از راه مقایسه خود با اشخاص مهم دیگر برای شخص شکل میگیرد. به اعتقاد این پژوهشگران، خودآرمانی که رابطه نزدیکی با کمالگرایی دارد میتواند نتیجه مقایسه اجتماعی با افراد باشد. این مفهوم با کمالگرایی دیگر مدار در نظریه هیویت[4]و همکاران (1991) همپوشانی دارد. میسیلدین[5](1963) نیز مشاهده کرد که عزتنفس پایین و ناخشنودی از خود از عناصر کلیدی کمالگرایی هستند.
در چند دهه اخیر توجه زیادی به مبحث جرأتورزی[6]شده است که خود نشانگر اهمیت این جنبه تعامل اجتماعی است. به عقیده ریس و گراهام[7](1991) جرأتورزی یعنی توانایی ابراز خویشتن به گونه صریح، مستقیم و مناسب، ارج نهادن به احساس و فکر خود و شناخت نقاط قوت و ضعف خویشتن. در واقع جرأتورزی به معنی احترام گذاشتن به خود و دیگران است. یکی از صفاتی که فرد را مستعد و آماده فشار روانی میکند سطح پایین جرأتورزی است، یعنی فرد در اظهار باورهای شخصی، نگرشها و احساسات دچار مشکل است و نمیتواند در برابر چشمداشتهای بیش از حد دیگران واکنش نشان دهد. سطح پایین جرأتورزی اغلب با گرایش شدید کمالگرایانه همراه است، یعنی فرد هر چیزی را «درست و کامل» میخواهد، چنین شخصی میخواهد همه چیز را در کنترل داشته باشد و کارهایش مورد پسند همه قرار گیرد و همین موضوع میتواند به سطوح بالایی از ناکامی و فشار روانی بینجامد (هرمزینژاد، 1380)
خودکارآمدی[8]یک سازه محوری در نظریه شناختی- اجتماعی آلبرت بندورا[9] است. منظور از خودکارآمدی، باورهای شخص درباره قابلیتهایش برای سازماندهی و اجراء دورههای عمل مورد نیاز برای مدیریت و موقعیتهایی که در آینده پیش خواهد آمد، میباشد (بندورا، 1995). کمالگرایی به عنوان یک سازه شخصیتی با خودکارآمدی نیز همبستگی دارد. پژوهشها حاکی از این است که گرایش شدید کمالگرایانه با سطوح پایین خودکارآمدی در ارتباط است (هیویت و فلت[10]، 1991)
دگرگونیهای سریع و پیچیده جوامع انسانی به مرور زمان بر شیوههای فرزند پروری انسانها اثری اساسی بر جای گذاشته است و خانوادهها اکنون تلاش میکنند فرزند خود را از همان اوان کودکی برای بردن گوی سبقت از همسالانشان آماده کنند. این شیوه تربیتی سبب شده است که فرزندان زمانی خود را با ارزش بدانند که مورد تأیید والدین خود قرار بگیرند و چون تأیید والدین و دیگران نقش اساسی در ساختار شخصیتی افراد دارد میکوشند تلاش خود را دوچندان کنند تا به انتظارات آنان پاسخ مثبت دهند. گاهی اوقات همین حساسیت و توجه بیش از حد والدین و توقعات بیش از اندازه آنها میتواند بر برخی عوامل شخصیتی و روان شناختی فرزندانشان اثر بگذارد.
والدین کمالگرا نه تنها به تحقیر موفقیتهای خود میپردازند بلکه پذیرفتن و پاداش دادن به تلاشهای کودکان را نیز دشوار میپندارند. آنها به جای تأیید رفتار کودکانشان پیوسته آنها را به انجام کارهای بهتر وا میدارند و به آنها هشدار میدهند. این کودکان هیچگاه احساس خرسندی نمیکنند زیرا رفتار آنها به اندازه کافی خوب نیست تا نظر والدین را جلب کند بنابراین این کودکان مانند والدینشان موفقیتهای خود را کوچک میشمارند و احساس میکنند هیچ گاه چشم داشتهای والدینشان را برآورده نخواهند ساخت (میسیل دین، 1963).
بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد در این پژوهش به بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندانشان پرداخته شده است. فصول مختلف این گزارش، ضمن طرح گستره نظری و ارائه پژوهشهای قبلی، شکلگیری مسأله، فرضیهها و روشهای آزمون را مشخص کرده و نتایج حاصل از دادههای جمعآوری شده را توصیف و تجزیه و تحلیل میکند.
بیان مسأله:
خانوادهها نخستین کانونهای زندگی جمعی، جلوهگاههای عشق آفرینی و نهادهای تربیتی هستند. بنابراین تمدن انسانی، از دل «خانواده» به عنوان هستههای اولیه تعلیم و تربیت، سر برآورده است. انتقال سنتهای فرهنگی، ارزشیابی و نقد میراث فرهنگی و حتی گسترش فرهنگی، نخست به وسیله خانوادهها انجام پذیرفته است. به همین دلیل نهاد خانواده به عنوان کانون قدیمی، فرهنگساز و مبتنی بر نظرات انسانها از گذشتههای دور همواره مرکز ثقل تحولات اجتماعی و سرچشمه پیدایش تغییرات انسانی بوده است. این نقش با گذشت هزاران سال از عمر آن، نه تنها اهمیت خویش را از دست نداده است بلکه روز به روز بر آگاهی و شناخت بشری در کشف میزان و ابعاد اهمیت نهاد خانواده افزوده شده است.
خانه و خانواده آسایشگاهی است که کودک در آنجا همه افتخارات و موفقیتهایش را به نمایش میگذراد. در آنجا او به دنبال درمان و مرهمی برای دردها و شکست و زخمهای وارد بر خود میگردد تا دردهای خود را آرامش بخشد. به بیان دیگر خانه برای کودک جایگاهی است که او تجربههای اجتماعی روزانه خود را با شتاب به درون آن میآورد تا آن تجربه را ارزیابی کند، به خاطر آن ستایش و تحسین و تشویق میشود یا آن را به بوته فراموشی میسپارد و به عنوان یک تجربه از آن درس بیاموزد و در این وادی نقش والدین از اهمیت بسزایی برخوردار است (نوابینژاد، 1373).
هورنای[11](1934) اظهار میدارد، تاریخچه رشد بیمارانی که دچار گرایش شدید به کامل بودن هستند نشان میدهد که این بیماران والدینی داشتهاند کمالطلب، سختگیر و به ظاهر مقدس مآب که در منزل با قدرت مطلق حکمفرمایی میکردند و اغلب اوقات والدین میان فرزندان تبعیض قایل میشدهاند و رفتارشان با کودکان خود رفتاری غیر عادلانه بوده است. این رفتارهای غیرمنصفانه سبب نمودار شدن ستیزه و خشم در کودکان میشود. در نتیجه این شرایط نامساعد فرد در شخصیت خود مرکز ثقلی نخواهد داشت که به آن تکیه کند، بلکه این مرکز را در وجود دیگران به ویژه پدر و مادر جست و جو میکند. به عبارت دیگر فرد به این نتیجه میرسد که همیشه حق به جانب والدین میباشد، خود او همیشه در اشتباه است و از این پس معیار خوبی و بدی را باید در بیرون از وجود خود جست و جو کند.
دکتر پل هیویت (1991)، روان شناس و کارشناس در زمینه مسأله کمالگرایی بیان میکند که کمالگرایی والدین مسایل جدی را برای فرزندان به وجود میآورد. عزتنفس در آنها از بین میرود، حس عمیق شکست و خشم و عصبانیت و عدم ابراز وجود در آنها به وجود میآید.
شرین خلیل[12](1996)، روانشناس بالینی بیان میکند که والدینی که فراموش میکنند که از زحمات فرزندانشان تمجید کنند و فقط نتایج را از آنها بخواهند مهمترین عامل ایجاد کمالطلبی دریچهها میباشند. ایشان همچنین بیان میکنند که آن دسته از والدین کمالطلب که همواره به کلیشهها چسبیدهاند در القاء فکر کمالطلبی در کودکان تأثیر میگذارند، این والدین به ندرت میگویند «پسرم یا دخترم! »، «متأسفم یا معذرت میخواهم».
با توجه به آنچه که گفته شد مسأله مورد بررسی در این پژوهش عبارت از «بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندان آنها در بین دانشآموزان دختر دبیرستانهای منطقه 7 آموزش و پرورش شهر تهران» میباشد. به عبارت دیگر در این پژوهش میخواهیم این مطلب را مورد بررسی قرار دهیم که آیا بین کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندان رابطه وجود دارد؟ و بر آن هستیم که با بدست آوردن نتایج فهم درستی از این روابط حاصل نموده تا خانوادهها در تعاملات خود با فرزندان و برنامههای تربیتی خود اصلاحات مناسب را به عمل آورند.
اهمیت و ضرورت مسأله:
اکثر ما دوست داریم کارمان را عالی و بدون نقص و در حد تمام و کمال انجام دهیم و اگر مرتکب کوچکترین اشتباهی شویم دچار یأس و ناامیدی شده و کار را رها میکنیم و زبان به خود سرزنشگری و خود انتقادگری و ارزیابی منفی از خود میگشاییم. امروز موانع فراوانی در فرایندهای روانشناختی بهنجار افراد وجود دارد که هر کدام میتواند مشکلاتی را در روند پیشرفت آنها به وجود آورند. کمالگرایی را میتوان یکی از این موانع در نظر گرفت. کمالگرایی به عنوان یک مفهوم روانشناختی، در واقع یک سازه شخصیتی همواره در محاق فراموشی است.
با نظر اجمالی و از منظری روانشناختی، مشاهده میشود که متأسفانه در جامعه ما دو وجه مثبت و منفی کمالگرایی به گونهای در هم تنیده شده که تمایز آن دو دشوار است. ما در جامعهمان کمتر خانوادهای مییابیم که به دلیل اشتباه کوچکی که فرزندش مرتکب شده، زبان به انتقاد از وی نگشاید و یا با سپردن مسئولیت به او بدون توجه به توانمندیهایش انتظار دارند که وی از عهده آن مسئولیتها کاملاً برآید. اگر به درد دل خانوادهها درباره وضعیت تحصیلی فرزندانشان گوش دهیم بیشتر از این که فرزندانشان نتوانستهاند نمره بیست بگیرند شکایت میکنند.
گاهی اوقات همین حساسیت و توجه بیش از حد والدین نسبت به عملکرد تحصیلی یا توقعات بالای آنها میتواند بر برخی عوامل شخصیتی و روانشناختی فرزندان آنها ( از جمله عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی) اثر بگذارد.
در کشور ما آن چنان که شایسته است به کمالگرایی پرداخته نشده و شمار پژوهشها و بررسیهای انجام شده در این زمینه محدود است. از آنجایی که این ویژگی با تمام دشواریهایی که برای افراد به وجود میآورد در جامعه کنونی روز به روز در حال رشد و گسترش است و با توجه به اهمیت نقش والدین، محقق در این پژوهش به بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندانشان پرداخته است که با حصول نتایج میتوان الگوهای مناسب تربیتی و روابط سالم با فرزندان را معرفی و پیشنهاد نمود.
اهداف پژوهش:
هدف کلی: هدف کلی پژوهش حاضر بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندان میباشد.
اهداف جزئی: هدفهای جزئی پژوهش عبارتند از:
فرضیههای پژوهش:
3- بین کمالگرایی والدین و خودکارآمدی فرزندان رابطه وجود دارد
1-3) بین کمالگرایی پدران و خودکارآمدی فرزندان رابطه وجود دارد
2-3) بین کمالگرایی مادران و خودکارآمدی فرزندان رابطه وجود دارد
متغیرهای پژوهش:
در این تحقیق متغیرهای زیر به کار میروند:
متغیر پیش بین: متغیر مستقل (پیشبین) هر متغیری است که به منظور تعیین این مطلب که آیا در رفتار نفوذ میکند یا نه مورد پژوهش قرار میگیرد. در پژوهشهای تجربی، متغیر مستقل، متغیری است که به وسیله آزمایشگر و به منظور تعیین رابطه آن با پدیده مورد مشاهده، دستکاری، کنترل یا انتخاب میشود. در پژوهشهای غیرتجربی و همبستگی که امکان دستکاری آن وجود ندارد متغیر مستقل (پیشبین) متغیری است که فرض میشود قبلاً دستکاری شده است (هومن، 1380)
در این پژوهش کمالگرایی والدین متغیر پیشبین است.
متغیر ملاک: متغیر وابسته (ملاک) متغیری است که به منظور تعیین اثر متغیر مستقل مشاهده و اندازهگیری میشود. متغیر وابسته معمولاً جنبهای از رفتار است که به خوبی تعریف میشود و آزمایشگر آن را اندازه میگیرد. (هومن، 1380).
در این پژوهش (با توجه به این که پژوهش از نوع همبستگی میباشد)، عزتنفس، جرأت ورزی و خودکارآمدی دانشآموزان به عنوان متغیرهای ملاک هستند.
تعاریف نظری و تعاریف عملیاتی:
تعاریف نظری:
کمالگرایی: کمالگرایی عبارت است از گرایش فرد به داشتن مجموعهای از معیارهای بالای افراطی و اهداف بلندپروازانه و جاهطلبانه و تلاش افراطی برای رسیدن به این اهداف و معیارهای بسیار بالا برای عملکرد همراه با خود ارزشیابیهای انتقادی و افراطی و عدم اعتماد به نفس
عزتنفس: عزتنفس عبارت است از ارزشیابی مداومی که شخص نسبت به ارزشمندی خویشتن خود دارد. عزتنفس نوعی قضاوت شخصی نسبت به ارزشمندی وجودی میباشد.
جرأتورزی: جرأتورزی عبارت است از اظهار بیان مناسب و صحیح هیجانات و احساسها (به جزء اضطراب) نسبت به دیگری.
خودکارآمدی: خودکارآمدی عبارت است از باورهای شخص درباره قابلیتهایش برای سازماندهی و اجراء دورههای عمل مورد نیاز برای مدیریت موقعیتهایی که در آینده پیش خواهند آمد.
تعاریف عملیاتی:
کمالگرایی در این پژوهش میزان نمره یا کمیتی است که والدین دانشآموز با توجه به پاسخهایشان به مقیاس کمالگرایی ساخته شده توسط نجاریان، عطاریان و زرگر (1380) کسب میکنند.
عزتنفس: عزتنفس در این پژوهش میزان نمره یا کمیتی است که دانشآموزان در آزمون عزتنفس کوپر اسمیت به دست میآورند.
جرأتورزی: جرأتورزی در این پژوهش میزان نمره یا کمیتی است که دانشآموزان با توجه به پاسخهایشان به پرسشنامه جرأتورزی گمبریل وریچی (1975) بدست میآورند.
خودکارآمدی: خودکارآمدی در این پژوهش میزان نمره یا کمیتی است که دانشآموزان در آزمون خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران، 1982) بدست میآورند.
خلاصه:
هدف اصلی محقق در این پژوهش بررسی رابطه کمالگرایی والدین با عزتنفس، جرأتورزی و خودکارآمدی فرزندان آنها در بین دانشآموزان دختر دبیرستانهای منطقه 7 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 86-85 میباشد.
محقق با توجه به خطوط پژوهشی موجود فرضیههای ذیل را مطرح نموده است:
و...