فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:147
فهرست مطالب:
عنوان شماره صفحه
فصل اول- کلیات........................................................................................................................1
مقدمه...................................................................................................................................................2
بیان مسأله.............................................................................................................................................5
اهداف تحقیق......................................................................................................................................9
اهمیت موضوع وضرورت تحقیق........................................................................................................10
مروری بر مطالعات پیشین...................................................................................................................11
آشنایی با روستای مورد مطالعه...........................................................................................................17
مشخصات اقلیمی و جغرافیایی............................................................................................................17
جمعیت ............................................................................................................................................18
وضعیت فعالیت و معیشت در روستا................................................................................................... 19
منابع آب آشامیدنی و کشاورزی روستا...............................................................................................19
صنایع روستا.......................................................................................................................................20
تأسیسات وتسهیلات عمرانی در روستا................................................................................................20
فصل دوم – مبانی نظری تحقیق..........................................................................................................22
حیطه مفهومی و نظری واژه ی گرایش.............................................................................................. 23
ویژگی های گرایش ......................................................................................................................... 25
مشارکت وفضای مفهومی آن............................................................................................................ 27
مشارکت اجتماعی.............................................................................................................................30
مشارکت ، شرط اساسی توسعه روستایی.............................................................................................33
رویکرد های نظری به مشارکت..........................................................................................................35
رویکرد کارکردی - ساختی .............................................................................................................39
رویکرد تضاد.....................................................................................................................................41
رویکرد تلفیقی...................................................................................................................................43
جورج هومنز......................................................................................................................................44
دانیل لرنر...........................................................................................................................................46
سی مور مارتین لیپست....................................................................................................................... 47
دیوید سیلز.........................................................................................................................................48
رابرت دال.........................................................................................................................................49
ماری لوین.........................................................................................................................................52
دیدگاه نوسازی................................................................................................................................. 54
نظریه پردازان دیدگاه نوسازی........................................................................................................... 56
دیوید مک للند................................................................................................................................. 57
اینکلس و اسمیت.............................................................................................................................. 60
اورت راجرز......................................................................................................................................62
سرمایه ی اجتماعی و فضای مفهومی آن.............................................................................................67 دیدگاه های نظری مفهوم سرمایه ی اجتماعی .....................................................................................68
بوردیو...............................................................................................................................................68
جیمز کلمن........................................................................................................................................70
رابرت پاتنام.......................................................................................................................................72
فرانسیس فوکویاما.............................................................................................................................74
فصل سوم- روش شناسی تحقیق.........................................................................................................78
مقدمه................................................................................................................................................79
روش و تکنیک تحقیق.......................................................................................................................79
اعتبار و روایی....................................................................................................................................80
جامعه ی آماری ................................................................................................................................81
واحد آماری .....................................................................................................................................81
تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری................................................................................................81
فرضیات تحقیق..................................................................................................................................83
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیر ها و تعیین شاخص ها........................................................................85
گرایش به مشارکت اجتماعی ............................................................................................................85
اعتماد اجتماعی .................................................................................................................................87
بیگانگی اجتماعی ..............................................................................................................................88
تقدیرگرایی.......................................................................................................................................89
تعامل اجتماعی...................................................................................................................................91
انگیزه پیشرفت ..................................................................................................................................92
آینده گرایی.......................................................................................................................................94
نوگرایی.............................................................................................................................................95
پایگاه اقتصادی و اجتماعی.................................................................................................................96
فصل چهارم - تجزیه و تحلیل داده ها ................................................................................................98
تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون فرضیه ها............................................................................................99
جداول یک بعدی .............................................................................................................................99
جنس ................................................................................................................................................99
سن .................................................................................................................................................100
شغل ...............................................................................................................................................100
میزان تحصیلات...............................................................................................................................101
پایگاه اقتصادی- اجتماعی................................................................................................................101
گرایش به مشارکت اجتماعی...........................................................................................................102
اعتماد اجتماعی ...............................................................................................................................104
بیگانگی اجتماعی ...........................................................................................................................105
تقدیر گرایی....................................................................................................................................107
تعامل اجتماعی................................................................................................................................108
انگیزه پیشرفت.................................................................................................................................109
آینده گرایی....................................................................................................................................111
نوگرایی...........................................................................................................................................112
آزمون فرضیه ها..... .................................................................... ....................................................114
رگرسیون سه متغیره ...................................................... .................................................................125
تحلیل مسیر.............................................................................. .....................................................126
فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهاد ها................................ ............................................................. 129
خلاصه و نتیجه گیری..................................................................................................................... 130
ارائه ی پیشنهاد ............................................................................................................................. 137
فهرست منابع و مآخذ ..................................................................................................................... 140
پیوست ها....................................................................................................................................... 147
فهرست جداول و نمودارها
جدول شماره 1-2 :مفاهیم و متغیر های استفاده شده در تحقیق .....................................................................................76
جدول شماره 1-3 : گویه های طیف گرایش به مشارکت اجتماعی ...............................................................................86
جدول شماره 2-3 : گویه های طیف اعتماد اجتماعی...................................................................................................88
جدول شماره 3-3 : گویه های طیف بیگانگی اجتماعی.................................................................................................89
جدول شماره 4-3 : گویه های طیف تقدیرگرایی..........................................................................................................90
جدول شماره 5-3 : گویه های طیف تعامل اجتماعی ....................................................................................................92
جدول شماره 6-3 : گویه های طیف انگیزه پیشرفت......................................................................................................93
جدول شماره 7-3 : گویه های طیف آینده گرایی.........................................................................................................94
جدول شماره 8-3 : گویه های طیف نوگرایی...............................................................................................................96
جدول شماره 1-4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی جنس افراد..........................................................................................99
جدول شماره 2- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی سن افراد..........................................................................................100
جدول شماره 3- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی شغل افراد.........................................................................................100
جدول شماره 4- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان تحصیلات فراد........................................................................101
جدول شماره 5- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد........................................................101
جدول شماره 6- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف گرایش به مشارکت اجتماعی.........................102
جدول شماره 7- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان گرایش به مشارکت اجتماعی.................................................. 103
جدول شماره 8- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف اعتماد اجتماعی............................................. 104
جدول شماره 9- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان اعتماد اجتماعی.......................................................................105
جدول شماره 10- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف بیگانگی اجتماعی .......................................105
جدول شماره 11-4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی بیگانگی اجتماعی............................................................................106
جدول شماره 12- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف تقدیرگرایی................................................107
جدول شماره 13- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی تقدیرگرایی................... ...............................................................107
جدول شماره 14- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های میزان تعامل اجتماعی............................................108
جدول شماره 15- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان تعامل اجتماعی................... .................................................109
جدول شماره 16- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف انگیزه پیشرفت.............................................109
جدول شماره 17- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان انگیزه پیشرفت......................................................................110
جدول شماره 18- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف آینده گرایی................................................111
جدول شماره 19- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان آینده گرایی..........................................................................111
جدول شماره 20- 4 : توزیع درصدی پاسخ های افراد به گویه های طیف نوگرایی......................................................112
جدول شماره 21- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان نوگرایی................................................................................113
جدول شماره 22- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین سن و گرایش به مشارکت اجتماعی..............................................114
جدول شماره 23- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین سن و گرایش به مشارکت اجتماعی.................................114
جدول شماره 24 - 4 :آزمون تای کندال بین تحصیلات وگرایش به مشارکت اجتماعی..............................................115
جدول شماره 25- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین میزان تحصیلات و گرایش به مشارکت اجتماعی..... ........115
جدول شماره 26- 4 تحلیل واریانس رابطه بین شغل و گرایش به مشارکت اجتماعی....................................................116
جدول شماره 27- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین شغل و گرایش به مشارکت اجتماعی................................116
جدول شماره 28- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین انگیزه پیشرفت و گرایش به مشارکت اجتماعی.............................117
جدول شماره 29- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین انگیزه پیشرفت و گرایش به مشارکت اجتماعی................117
جدول شماره30- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین اعتماد اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی.............................118
جدول شماره 31- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی ..............118
جدول شماره32- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین تعامل اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی.............................119
جدول شماره 33- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین میزان تعامل اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی .....119
جدول شماره34- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین تقدیر گرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی.................................120
جدول شماره 35- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین تقدیر گرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی...................120
جدول شماره36- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین بیگانگی اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی.........................121
جدول شماره 37- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین بیگانگی اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی............121
جدول شماره 38- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین پایگاه اقتصادی - اجتماعی و گرایش به مشارکت اجتماعی...........122
جدول شماره 39- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین پایگاه اقتصادی - اجتماعی و گرایش به مشارکت............122
جدول شماره 40- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین آینده گرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی................................123
جدول شماره 41- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه بین آینده گرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی....................123
جدول شماره 42- 4 :ضریب همبستگی پیرسون بین نوگرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی.......................................124
جدول شماره 43- 4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی رابطه نوگرایی و گرایش به مشارکت اجتماعی................................124
جدول شماره 44- 4 :تحلیل رگرسیونی رابطه بین گرایش به مشارکت اجتماعی و متغیر های مستقل.............................125
جدول شماره 45- 4 :همبستگی متغیر های مستقل با گرایش به مشارکت اجتماعی ......................................................127
جدول شماره 46- 4 :همبستگی متغیر های مستقل با آینده گرایی ................................................................................127
جدول شماره 47- 4 :همبستگی میزان تقدیر گرایی با نوگرایی....................................................................................128
نمودار شماره 1: مدل نظری تحقیق..............................................................................................................................77
نمودار شماره 2: مدل تحلیل مسیر..............................................................................................................................128
چکیده
با توجه به سیر تکاملی مشارکت مردمی و قرار گرفتن آن در بطن توسعه به عنوان یک عامل اساسی ، گسترش روحیه مشارکتی در افراد و بسط فرهنگ مشارکت امری معقول و اجتناب ناپذیر می نماید . از این رو جهت انجام این مهم ، شناسایی عوامل مؤثر بر آن و شناخت بنیان های فرهنگی و فکری حاکم بر آن به منظور ایجاد مشارکت بیشتر در خور توجه می باشد . این تحقیق به بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر گرایش روستاییان به مشارکت اجتماعی از بعد ذهنی ، فکری ( روحیه مشارکتی ) پرداخته و با شناسایی متغیرهای مستقل با چارچوب تئوریک مشخص به بررسی رابطه بین آن ها و گرایش به مشارکت اجتماعی پرداخته و سعی در بررسی و ارائه راهکارهایی جهت تحقق و تقویت مشارکت مؤثر روستاییان نموده است .
چارچوب نظری تحقیق شامل حوزه مشارکت اجتماعی که در این حوزه به نظریه های صاحب نظرانی چون هومنز ، لیپست ، رابرت دال ، دیوید سیلز ولوین پرداخته شده است . حوزه نوسازی روانی که در این حوزه به نظریه های صاحب نظرانی چون لرنر ، اینکلس و اسمیت ، مک للند ، راجرز آورده شده است . ودر حوزه سرمایه اجتماعی به دیدگاه های صاحب نظرانی چون بوردیو، کلمن و پاتنام و فوکویاما پرداخته شده است
مطالعه بر روی 130 نفر از سرپرستان خانوار روستای کرفس از توابع شهرستان رزن از استان همدان انجام گرفته است. دراین مطالعه از روش پیمایشی و روش بررسی میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه حضوری مستقیم و تکمیل پرسشنامه برای شناسایی چگونگی توزیع و سهم روابط متقابل بین متغیرهای مورد نظر استفاده شده است . برای نیل به این هدف پس از تهیه پرسشنامه ، آزمون مقدماتی و بررسی اعتبارو روایی ، مدل نظری و فرضیه های تحقیق موردآزمون گرفته اند .
با آزمون فرضیه های تحقیق رابطه ی بین متغیرهای میزان تحصیلات ، اعتماد اجتماعی، تعامل اجتماعی، تقدیر گرایی ، بیگانگی اجتماعی ، آینده گرایی ونوگرایی با متغیر وابسته (گرایش به مشارکت اجتماعی) تأیید شد و رابطه ی بین متغیر های سن، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، شغل و انگیزه ی پیشرفت با متغیر وابسته مورد تأیید قرار نگرفت . با استفاده ازگرسیون چند متغیره در مجموع مشخص گردید متغیرهای مستقل این تحقیق می توانند در حدود 35 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نمایند . روابط علی میان متغیرهای موجود در مدل نظری تحقیق با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر مشخص گردید . در این روش اثر مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته نشان داده شد . و با استفاده از مقدار ضریب مسیر که همان وزن بتا محسوب می شود، مقدار تأثیر هر متغیر بر متغیر دیگر تعیین گردید و در نهایت پیشنهاداتی ارائه گردید .
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:172
رساله برای دریافت درجه کارشناسی ارشد دررشته جامعه شناسی توسعه روستایی
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
چکیده
1- فصل اول..............................................................................................................................1
1-1- طرح تحقیق:
مقدمه
بیان مسأله
سوال اساسی تحقیق
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
2- فصل دوم........................................................................................................................................16
آشنایی با منطقه مورد مطالعه
2-1- معرفی استان کردستان
2-2- معرفی شهرستان مریوان
2-3- معرفی روستاهای مورد مطالعه
3- فصل سوم...........................................................................................................................36
3-1- ادبیات تحقیق:
3-1-1- ادبیات نظری
3-1-2- ادبیات تجربی
4-فصل چهارم....................................................................................................................... 84
4-1- روش تحقیق:
4-2- جامعه آماری
4-3- حوزه تحقیق
4-4- روش مطالعه
5- فصل پنجم....................................................................................................................................104
5-1- تجزیه و تحلیل دادهها:
6- فصل ششم...................................................................................................................................132
6-1- نتیجهگیری و پیشنهادات
پیوستها..............................................................................................................................................143
- نامه کشاورزان جامعه مورد مطالعه
- نظام های بهرهبرداری
- نمونه پرسشنامه
منابع...............................................................................................163
چکیده انگلیسی.............................................................................................168
عنوان انگلیسی.............................................................................................172
چکیده:
با توجه به این که ایران در اقلیم خشک و نیمهخشک قرار دارد، استفادهی اقتصادی از عامل آب نقش مهمی در تولید محصولات کشاورزی دارد. دولت در اجرای سیاستهای برنامهی دوم توسعه پروژههایی را به منظور ترویج روشهای جدید آبیاری در مناطق مستعد کشاورزی به مورد اجرا میگذارد. یکی از این پروژهها اجرای آبیاری تحت فشار در بخشی از اراضی کشاورزی چهار روستای مرزی در شهرستان مریوان از توابع استان کردستان است. این پروژه جهت آبیاری 304 هکتار از اراضی با حمایت دولت در سال1375 آغاز میشود و در سال1377 به پایان میرسد و جهت مدیریت و بهرهبرداری از آن به شرکت تعاونی تولید روستایی واگذار میشود، اما کشاورزان پس از مدت اندکی در استفاده از پروژه استقبال نمیکنند و مشارکتی در نگهداری از تأسیسات، تجهیزات و مسایل مالی آن با همدیگر نمیکنند. این مسأله تبدیل به معضلی اقتصادی و مالی برای کشاورزان، مدیران شرکت و سازمانهای دولتی در منطقه میشود. این مطالعه موضوع مذکور را از دیدگاه جامعهشناسی و بر اساس دیدگاه ساختی مورد بررسی قرار داده است، سؤالات اولیهای که دربارهی مسألهی مذکور مطرح گردید، عبارت بودند از:
1. آیا بین عوامل درونگروهی از قبیل سنخیت فکری (گرایش آنها به پدیدههای نو وکارهای جمعی و تعاونی)، سنخیت اقتصادی و اجتماعی کشاورزان با مسأله عدم مشارکت آنها در بهرهبرداری از سیستم آبیاری جدید ارتباطی وجود داشته است؟
2. آیا بین عوامل برونگروهی از قبیل معایب فنی، اقتصادی و اجتماعی سیستم آبیاری جدید و مسأله عدم مشارکت در بهرهبرداری از آن ارتباطی وجود داشته است؟
3. آیا بین فرآیند و نحوهی پذیرش سیستم توسط کشاورزان و مسألهی عدم مشارکت در آن ارتباطی بوده است؟
4. آیا نوگرایی عملی و مشارکت عملی کشاورزان در زمینهی امور عمومی روستا و فعالیتهای کشاورزی بر مشارکت در بهرهبرداری از سیستم آبیاری جدید تأثیر داشته است؟
5. آیا اشتغال کشاورزان در فعالیتهای غیرکشاورزی بر مسألهی عدم مشارکت آنها در استفاده از سیستم آبیاری جدید مؤثر بوده است؟
این تحقیق برای پاسخ به سؤالات مذکور، موضوع را از طریق پرسشنامهی همراه با مصاحبه یا به اصطلاح به روش پیمایشی مورد بررسی قرار داد.
جامعهی آماری 218 کشاورز بود که از طریق فرمول کوکران 141 نفر از آنها به روش نمونهگیری طبقهای انتخاب شدند.
آزمونهای آماری مورد استفاده عبارت بودند از: ضریب همبستگی پیرسون، کای اسکور، تحلیل عامل، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر.
واژههای کلیدی عبارتند از: مشارکت، سنخیت فکری، سنخیت اجتماعی، سنخیت اقتصادی، معایب پروژه و فرآیند پذیرش.
نتایج مطالعه
نتایج به دست آمده از مطالعه به دو بخش توصیفی و استنباطی تقسیم میشود که در زیر به طور خلاصه به هر یک از آنها اشاره میکنیم.
الف) نتایج توصیفی
1. اکثریت کشاورزان مورد مطالعه همگنیشان در بعد گرایش فکری به پدیدهی مشارکت و تعاون زیادومثبت بوده است، اما در بعد اجتماعی و اقتصادی سنخیتشان درسطح پایین بوده است.
2. از مجموع شاخصهای مربوط به عوامل برونگروهی یا به عبارت دیگر معایب سیستم آبیاری جدید، دادهها این را نشان میدهد که اغلب کشاورزان مهمترین و بیشترین معایب سیستم را در بعد اقتصادی دانسته و اصلیترین مشکل اقتصادی آن را هم در خصوص تأمین هزینهی اجرای پروژه و بازپرداخت تسهیلات بانکی اعلام کردهاند.
3. حدود 90% از کشاورزان مشارکتشان در فرآیند به کارگیری سیستم آبیاری جدید به مراحل قبل از اجرای آن برمیگردد، به عبارت دیگر تنها حدود 10% از کشاورزان با اراده و تصمیم خود با اجرای سیستم موافق بودهاند.
4. اغلب کشاورزان مورد مطالعه در صحنهی زندگی اجتماعی در روستا عملاً گرایش پایینی به مشارکت با هم داشتهاند و در فعالیتهای کشاورزی نیز گرایش پایینی به استفاده از شیوهی جدید تولید داشتهاند.
5. درآمد و اشتغال اغلب کشاورزان مربوط به فعالیتهای کشاورزی بوده است.
6. حدود 80% از کشاورزان در اجرا، به کارگیری و نگهداری از سیستم جدید آبیاری مشارکت کمی با هم داشتهاند.
ب) نتایج استنباطی
1. سنخیت فکری کشاورزان با دو زمینهی نوگرایی فکری و مشارکت ذهنی تأثیر نسبتاً قویای بر میزان مشارکت آنها در اجرا و بهرهبرداری از پروژهی آبیاری داشته است.
2. سنخیت اجتماعی و اقتصادی کشاورزان ارتباطی با مسألهی عدم مشارکت در اجرای پروژه نداشته است.
3. بین نوگرایی عملی و مشارکت در اجرای پروژه رابطهی مثبت و معناداری وجود داشته است.
4. بین مشارکتجویی عملی کشاورزان در امور عمومی روستا و مشارکت در بهرهبرداری از پروژه همبستگی نسبتاً قویای وجود داشته است.
5. معایب فنی و اجتماعی سیستم آبیاری جدید تأثیری بر مشارکت در اجرا و بهرهبرداری از آن نداشته است.
6. بین معایب اقتصادی سیستم آّبیاری جدید و مشارکت در اجرا و بهرهبرداری از آن رابطهی معکوسی وجود داشته است.
7. بین فرآیند پذیرش سیستم جدید آبیاری و مسألهی عدم مشارکت در استفاده از آن رابطهی معناداری وجود داشته است.
نتیجهی کلی:
بر اساس دستگاه رگرسیونی و آزمون تحلیل مسیر از مجموع عواملی که به عنوان متغیر مستقل به کار گرفته شدهاند در یک ارتباط چند جانبه تا 37% بر متغیر وابسته (عدم مشارکت در استفاده از پروژه) تأثیر علمی داشتهاند این عوامل به ترتیب اهمیت و میزان تأثیر عبارتند از: سنخیت فکری، فرآیند پذیرش، نوگرایی عملی و سنخیت اجتماعی.