امنیت شغلی با رویکرد ایمنی و سلامت و نقش آن در نگهداری کارکنان سازمان
چکیده
این مقاله به بررسی یکی از عوامل مهم نگهداری کارکنان یعنی ایمنی و سلامت حرفهای میپردازد. در ابتدا تعریف و مفاهیم مربوط ارائه میشود و سپس روشهای متداول بررسی و اقدام در زمینه بهداشت و ایمنی محیط کار نام برده شده و به قوانین ایمنی و سلامت حرفهای در ایران اشاره میگردد. همچنین فرهنگ، سخت افزار و سیستمها که عوامل کلیدی در ایمنی و سلامت حرفهای هستند مورد بررسی قرار میگیرند. مواردی راهنما به منظور ارزیابی عملکرد ایمنی و سلامت ارائه میشود. انواع برنامههای ایمنی بر مبنای مشوق و برمبنای رفتار تحلیل میشوند. بعد از این مطالب استرس مرد بررسی قرار میگیرد. پس از تعریف استرس و عوامل بوجود آورنده آن، عواملی که بر آن اثر گذاشته و از آن اثر میپذیرند، بررسی شده و سپس راهکارهایی در چارچوب مدیریت استرس برای بهینه کردن آن ارائه میشود.
کلیدواژه : ایمنی و سلامت حرفه ای؛ امنیت شغلی؛ خطر بالقوه؛ بهداشت محیط کار؛ برنامه های ایمنی؛ استرس؛ فشار روانی؛ مدیریت استرس؛ ایمنی؛ شغل
1- مقدمه
یکی از رسالتهای اساسی مدیریت منابع انسانی نگهداری کارکنان توانمند میباشد. از آنجا که اقدامات نگهداری، مکملی بر سایر اقدامات و فرایندهای مدیریت منابع انسانی است، حتی اگر عملیات کارمندیابی، انتخاب، انتصاب و سایر اقدامات پرسنلی به نحو بایسته انجام شود بدون توجه کافی به امر نگهداری نتایج حاصل از اعمال مدیریت چندان چشمگیر نخواهد بود. نظام نگهداری منابع انسانی ابعاد متعددی را شامل میشود که میتوان آنها را به دو دسته تقسیم نمود: دسته اول در رابطه با حفظ و تقویت جسم کارکنان است مانند برقراری بهداشت و ایمنی در محیط کار، اجرای برانامههای ورزش و تندرستی و بعضی خدمات مشابه. دسته دوم شامل مواردی است که تقویتکننده روحیه علاقمندی کارکنان به کار و محیط کار میباشد مانند خدمات بیمه و بازنشستگی و خدمات پرسنلی. در صورت داشتن توجه و بکارگیری این موارد امنیت شغلی در کارکنان ایجاد شده و به رضایت شغلی آنها منتهی میشود که این امر خود از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در مقاله حاضر تأکید اصلی بر روی موارد دسته اول است به این صورت که در ابتدا در مورد اصطلاحات ایمنی و سلامت و جنبههای قانونی آن بحث میشود و در ادامه به برنامهها و راهکارهای مدیریت ایمنی و سلامت حرفهای پرداخته میشود. در قسمت دوم مقاله بحث سلامت کارکنان با توجه به عامل کلیدی استرس در محیط کار با تمرکز بر روی شناخت و بهینه سازی میزان استرس بررسی میشود. در پایان امید است که توجه و بکارگیری مطالب و راهکارهای این مقاله در افزایش ایمنی و سلامت محیط کار، بهینه سازی سطح استرس و ایجاد امنیت شغلی مناسب و در نهایت ایجاد رضایت شغلی موثر باشد که این نیز یکی از عواملی است که در بهبود مستمر و تعالی سازمانها باید در نظر گرفته شود.
2- امنیت شغلی1 در آینده
در آینده و در تجارت تغییرات سریع باعث کوچکتر شدن سازمانها میشود و سازمانها به سمت مجازی شدن پیش میروند. سازمانها به صورت یک هسته مرکزی در میآیند و سایر قسمتها و کارکنان به صورت موقت در اطراف آنها قرار میگیرند و اکثر مردم برای خود کار خواهند کرد. پرداختها به صورت قسمتی از سود خواهد شد و جای دستمزدهای ثابت را میگیرد. کارکنان خود را باید با قراردادهای نامعین و مستقل وفق دهند. در این شرایط کارکنان مجبورند همواره در حال یادگیری باشند که دلیل این وضعیت افزایش روزافزون رقابت است. در آینده امنیت استخدام بر مبنای توانایی کارکنان در ایجاد ارزش افزوده میباشد. با توجه به این عوامل میتوان نتیجه گرفت که در آینده عمده مسئولیت ایمنی و سلامت به عهده کارکنان است (وارن 1996؛ یوسف 1998).
3- تعاریف و مفاهیم ایمنی و بهداشت کار
4- روشهای متداول بررسی و اقدام در زمینه بهداشت و ایمنی محیط کار
5- قوانین دولتی و ایمنی و سلامت حرفهای
با توجه به اهمیت ایمنی و سلامت، کارفرمایان همواره از طرف افراد جامعه، کارگران و کارمندان و گروهها و اتحادیههای کارگری به منظور پذیرفتن مسئولیت بیشتر در مورد ایمنی و سلامت کارکنان تحت فشار بودهاند. این فشارها باعث شده تا دولتها به ایجاد قوانین پوششدهنده ایمنی و سلامت اقدام کنند که به دلیل عدم توجه کافی و وجود مشکلات بنیادی در اغلب موارد منجر به پیچیدگی فرایند تولید و عدم شمول برخی افراد در بعضی زمینهها میشوند. به علاوه این مشکل بوسیله تلاشهای غیر موثر و بدون برنامه بعضی از دولتها، اتحادیهها و شرکتها حادتر میشود (استون 2004، 646-647).
6- قوانین ایمنی و سلامت حرفهای در ایران
در هر یک از کشورها برای ایمنی و سلامت محیط کار قوانینی وجود دارد که البته شدت و ضعف آن با توجه به میزان توسعه یافتگی کشورها متفاوت است. در کشور ایران نیز قوانینی برای این منظور پیش بینی شده است و بعد از انقلاب نیز توجه ویژهای به این امر شده است. برای صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعملهایی از سوی شورای عالی حفاظت فنی جهت تأمین ایمنی و وزارت بهداشت جهت سلامتی تدوین میشود که برای کلیه کارگاهها، کارفرمایان و کارآموزان الزامی است (ماده 85 قانون کار). شورای عالی حفاضت فنی مسئول تهیه آییننامههای حفاظت فنی میباشد ( ماده 86 قانون کار).
(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه............................................................................................................
بیان مسئله....................................................................................................
اهمیت و ضرورت تحقیق...............................................................................
فرضیه یا سوالات تحقیق...............................................................................
اهداف تحقیق.................................................................................................
تعریف مفاهیم و واژگان...............................................................................
فصل دوم: پیشینه تحقیق
مقدمه............................................................................................................
نظریه عقلانی- عاطفی...................................................................................
ریشه باورهای غیرمنطقی.............................................................................
باورهای منطقی و غیرمنطقی.........................................................................
ویژگیهای باور منطقی.................................................................................
ویژگیهای باور غیرمنطقی...........................................................................
انواع باورهای غیرمنطقی..............................................................................
تحمل بالا ناکامی در مقابل تحمل پایین ناکامی..............................................
انواع باورهای غیرمنطقی در نظریه الیس در آزمون جونز ............................
باورغیرمنطقی نیاز به تائید دیگران ..............................................................
باور غیرمنطقی انتظار بیش از حد از خود.....................................................
باور غیر منطقی تمایل به سرزنش................................................................
باور غیرمنطقی واکنش به ناکامی..................................................................
باور غیرمنطقی به مسئولیتی عاطفی..............................................................
باور غیرمنطقی نگرانی زیاد توام با اضطراب................................................
باور غیرمنطقی اجتناب از شکست ................................................................
باور غیرمنطقی وابستگی به دیگران..............................................................
باور غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر......................................................
باور غیرمنطقی کمالگرایی............................................................................
نظریه تحلیل رفتار متقابل..............................................................................
نظریه شخصیت برن.....................................................................................
تحلیل کنشی حالات نفسانی...........................................................................
کارکردهای حالت «کودک»............................................................................
کارکردهای مثبت و منفی «کودک طبیعی»......................................................
کارکردهای حالت خود «والد».......................................................................
بخشهای مثبت و منفی «والد کنترل کننده و مستبد».....................................
بخشهای مثبت و منفی «والد مهربان و پرورش دهنده»................................
هدف کلی تحلیل رفتار متقابل (TA)...............................................................
آسیبشناسی روانی.....................................................................................
آسیبشناسی ساختاری................................................................................
آسیبشناسی کارکردی................................................................................
انواع تبادل.....................................................................................................
تشخیص حالات نفسانی................................................................................
مسدود کردن و پسراندن والد......................................................................
نمودار حالات نفسانی....................................................................................
تئوری تماس اجتماعی...................................................................................
نوازشهای مثبت و منفی...............................................................................
نمودار نوازش..............................................................................................
نوازشهای شرطی........................................................................................
نوازش در مقابل سرزنش.............................................................................
سازماندهی وقت..........................................................................................
کنارهگیری....................................................................................................
مناسک «ادای تشریفات»...............................................................................
سرگرمیها...................................................................................................
فعالیتها.......................................................................................................
بازیها و باجگیریها......................................................................................
مثلث نمایشی کارپمن....................................................................................
صمیمیت.......................................................................................................
پیشنویس زندگی یا نمایشنامه و ریشههای آن.............................................
پیشنویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده..................................................
تحلیل نمایشنامه زندگی.................................................................................
نمودار نمایشنامهی زندگی............................................................................
نمایشنامه کوچک..........................................................................................
وضعیتهای زندگی......................................................................................
اهداف تغییر در تحلیل رفتار متقابل...............................................................
درمان باورهای غیرمنطقی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل................................
دامنه کاربرد تحلیل رفتار متقابل...................................................................
تحقیقات داخلی و خارجی در رابطه با باورهای غیرمنطقی............................
تحقیقات داخلی و خارجی در زمینه رویکرد تحلیل رفتار متقابل....................
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
جامعه آماری................................................................................................
نمونه و روش نمونهگیری.............................................................................
روش گردآوری اطلاعات..............................................................................
نوع روش تحقیق...........................................................................................
توصیف مقیاس.............................................................................................
پرسشنامه تفکرات غیرمنطقی جونز...............................................................
نمرهگذاری پرسشنامه جونز.........................................................................
پایایی و روایی پرسشنامه جونز ..................................................................
اثربخشی درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:144
فهرست مطالب :
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت تحقیق
فرضیه یا سوالات تحقیق
اهداف تحقیق
تعریف مفاهیم و واژگان
فصل دوم: پیشینه تحقیق
مقدمه
نظریه عقلایی- عاطفی
ریشه باورهای غیرمنطقی
باورهای منطقی و غیرمنطقی
ویژگیهای باور منطقی
ویژگیهای باور غیرمنطقی
انواع باورهای غیرمنطقی
تحمل بالا ناکامی در مقابل تحمل پایین ناکامی
انواع باورهای غیرمنطقی در نظریه الیس در آزمون جونز
باورغیرمنطقی نیاز به تائید دیگران
باور غیرمنطقی انتظار بیش از حد از خود
باور غیرمنطقی واکنش به ناکامی
باور غیرمنطقی به مسئولیتی عاطفی
باور غیرمنطقی نگرانی زیاد توام با اضطراب
باور غیرمنطقی اجتناب از شکست
باور غیرمنطقی وابستگی به دیگران
باور غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر
باور غیرمنطقی کمالگرایی
نظریه تحلیل رفتار متقابل
نظریه شخصیت برن
تحلیل کنشی حالات نفسانی
کارکردهای حالت «کودک»
کارکردهای مثبت و منفی «کودک طبیعی»
کارکردهای حالت خود «والد»
بخشهای مثبت و منفی «والد کنترل کننده و مستبد»
بخشهای مثبت و منفی «والد مهربان و پرورش دهنده»
هدف کلی تحلیل رفتار متقابل (TA)
آسیبشناسی روانی
آسیبشناسی ساختاری
آسیبشناسی کارکردی
انواع تبادل
تشخیص حالات نفسانی
مسدود کردن و پسراندن والد
نمودار حالات نفسانی
تئوری تماس اجتماعی
نوازشهای مثبت و منفی
نمودار نوازش
نوازشهای شرطی
نوازش در مقابل سرزنش
سازماندهی وقت
کنارهگیری
مناسک «ادای تشریفات»
سرگرمیها
فعالیتها
بازیها و باجگیریها
مثلث نمایشی کاپلمن
صمیمیت
پیشنویس زندگی یا نمایشنامه و ریشههای آن
پیشنویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده
تحلیل نمایشنامه زندگی
نمودار نمایشنامهی زندگی
نمایشنامه کوچک
وضعیتهای زندگی
اهداف تغییر در تحلیل رفتار متقابل
درمان باورهای غیرمنطقی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل
دامنه کاربرد تحلیل تبادلی
تحقیقات داخلی و خارجی در رابطه با باورهای غیرمنطقی
تحقیقات داخلی و خارجی در زمینه روش تحلیل رفتار متقابل
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
جامعه آماری
نمونه و روش نمونهگیری
روش گردآوری اطلاعات
نوع روش تحقیق
توصیف مقیاس
پرسشنامه تفکرات غیرمنطقی جونز
نمرهگذاری پرسشنامه جونز
پایایی و روایی پرسشنامه جونز
چکیده :
عصر حاضر دوران روابط پیچیده انسانی است که در آن تمام پدیدههای مربوط به کنشها و واکنشها در مسیر فشارزای خاص خود در جریان است. این روابط پرپیچ و خم و در هم آمیخته اگر در روندهای علمی خود قرار نگیرند مشکلات بسیاری بوجود میآورند که تنها این مشکلات اثرات مخربی بر خود شخص دارد بلکه اثرات مهلکی بر سازمانها، نهادها، خانوادهها، مدارس و موسسات خواهد داشت (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).
تحلیل تبادلی نظریهای است مربوط به شخصیت و اقدام اجتماعی، و روشی بالینی در زمینه رواندرمانی است که مبتنی بر تحلیل همهی تبادلهای میان دو یا چند شخص بر اساس حالات به طور مشخص تعریفشدۀ من در در تعداد محدود میباشد (ّرن، ترجمه قراچهداغی، 1370). تحلیل رفتار متقابل همچنین نظریهای برای ارتباطات فراهم میآورد، که میتواند برای تجزیه و تحلیل سازمانها و مدیریت نیز بکار رود (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).
پیشگامان تحلیل رفتار متقابل «ضبط شدههای» مردم را تقسیمبندی کردهاند. با مشاهدهی طرز استفادهها از این ضبط شدهها، زبان ساده و جدیدی برای توصیف آنها ابداع کردهاند. به نظر این متخصصان، شخصیت ما از سه بخش مجزا تشکیل شده است و این سه بخش کل رفتارهای ما را پوشش میدهند. این سه بخش یا سه حالت ایگویی، طبق اصطلاحات تحلیل رفتار متقابل، والد، بالغ کودک هستند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383).
اکثر ما رابطههای پرتشویش و ناراحتکنندهای با دیگران داریم در حالیکه میدانیم این روابط میتواند بهتر از اینها باشد، چیزی در درون ماست که واقعاً میخواهد با مردم و مشکلاتی که ما را آزرده میکند، آشتی کند. برای ایجاد روابط مثبت باید نخست به خودمان بپردازیم. عقاید، باورها و تجارب ما مستقیماً با افکاری که در ذهنمان داریم، بستگی دارد. در نتیجه برای آنکه روابطمان را بهبود بخشیم ابتدا باید از ویژگیها، عقاید، تفکرات و باورهای خود آگاهی و شناخت پیدا کنیم (سیاسی، 1379).
هر گاه عقاید فرد، به بایدهای خشک و انعطافناپذیر تبدیل شوند، بطور قطع وی را به افسردگی شدید، تهدید خود و حالات شدید روان نژندانه دچار خواهند کرد. لذا باورهایی که به آنها اشاره کردیم، تا زمانی که با «اجبار» توأم نباشند به خودی خود بیماریزا نیستند و احساس اضطراب و نگرانی هم که در نتیجه داشتن آنها ایجاد میشود در واقع احساسات ناکامی و اضطراب، از نوع مثبت آن هستند (کوری، شفیعآبادی و حسینی، 1386).
فرد ایدهآل و باثبات کسی است که بر حسب شرایط خاص به راحتی از یک حالت خود به حالت دیگر آن جابه جا شود. آدم با ثبات از نظر بالغ، آدمی واقعبین، منطقی و مسئول است و از بازیهایی که برای انداختن مسئولیت و مشکلات زندگی به دوش دیگری ترتیب یافتهاند، پرهیز میکند. فرد باثبات از نظر والد، فردی دلسوز و با فرهنگ است که سنتهای با ارزش گذشته را حفظ میکند. فرد باثبات از نظر کودک، خودانگیخته، شاد و شوخطبع است (پروچیکا، ترجمه سیدمحمدی، 1386).
هر کس میتواند فنون تحلیل رفتار متقابل را بیاموزد و از آنها استفاده کند. مردم با آموختن این فنون، گویی بینش جادویی پیدا میکنند. آنها به قلب مشکلات میزنند و با یکی دو عبارت ساده مشکلات پیچیده خود را حل میکنند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383). هدف نهایی تحلیل رفتار متقابل رسیدن به خود مختاری از طرح آگاهی، سلامت فکر و خودانگیختگی میباشد (آرین، 1372).
- بیان مسئله
نظام باورها، نقش اساسی در احساس و رفتار آدمی دارند. باورهای منطقی، منجر به رضایت از زندگی و سلامت روان میشوند. باورهای غیرمنطقی اختلال روان و نارضایتی از زندگی را در پی دارند. نظریه عقلایی، هیجانی، افسردگی را ناشی از نظام باورهای غیرمنطقی افراد میدارد و از اصطلاح باورهای غیرمنطقی به عنوان شیوه انتخابی برای مقابله با افسردگی یاد میکند (بک، 1976، ترجمه قراچهداغی، 1369).
انسان موجودی است عقلانی و در عین حال غیرعقلانی. تفکر غیرمنطقی انسان از یادگیریهای غیر منطقی اولیهاش ریشه میگیرد، زیرا از لحاظ بیولوژیکی آمادگی پذیرش آن را دارد و این طرز تفکر به طور خاص از پدر و مادر، مربیان و جامعه به او منتقل میشود. اضطراب و اختلالات عاطفی انسان نیز ناشی از این طرز تفکر یا باورهای غیرمنطقی است. بنابراین تا هنگامی که تفکرات غیرمنطقی وجود دارد، هیجانات شدید و رفتارهای غیرمنطقی نیز وجود خواهد داشت ورهایی از اضطراب و اختلالات، مستلزم آگاهی انسان از خصوصیات فکری یا باورهای غیرمنطقی و منطقی است (شفیعآبادی، 1380).
الیس معتقد است که توسل به باورهای غیرمنطقی به اضطراب و ناراحتی روانی منجر میشود. وقتیکه فرد به چنین عقایدی متوسل میشود، در نگرش و برداشتهای خوش شدیداً بر اجبار، الزام و وظیفه تاکید دارد و خود را بینهایت به واقع امر خاص مقید و پایبند میکند. بنابراین اگر فرد خود را از این قیدها برهاند، به احتمال قوی در جهت سلامت و رشد شخصیت حرکت خواهد کرد (شفیعآبادی، 1375).
طبق نظر الیس علت اصلی ناراحتیهای احساسی، ناشی از طرز تفسیری است که از جهان داریم. نقطهنظرهای غیرمنطقی، منجر به افکار منفی و اتوماتیک علیه خود میشوند. و در نتیجه روی رفتار اثر نامطلوب گذاشته، توانایی ما را در کنار آمدن با مسئله دشوار میسازد (بنسون و استوارت[1]، ترجمه قراچهداغی، 1376).
اگر فردی دیدگاههای بسیار انعطافپذیر و کمالگرایانه نسبت به دنیا داشته باشد و با موقعیتی مواجه شود که با دیدگاه او متضاد باشد؛ احتمالاً در مقابله با فشارزاها به راهبردهای ناسازگاری مثل اجتناب و انکار متوسل خواهد شد. علاوه بر این فرد ممکن است راهبردهای جبرانی را به کار گیرد که غیرمنطقی و غیرواقعگرایانه بوده و تلاش او در مقابله با عامل فشارزا به شکست بیانجامد (گودرزی، 1384).
همچنین فردی که تابع افکار غیرمنطقی و غیرعقلایی باشند، با عواقب غیرمنطقی و غیرتصادفی مواجه خواهد شد. در چنین حالتی فرد دچار احساس اضطراب، نگرانی، افسردگی و یا دیگر انواع احساسات منفی خواهد شد (شفیعآبادی، 1380).
در رویکرد تحلیل رفتار متقابل چهار موضوع زندگی را مطرح کرده است که بر تفکر منطقی و احساسها، اعمال و روابط او با دیگران موثر است. این چهار موضوع عبارتند از «من خوبم- تو خوبی»، «من خوبم- تو خوب نیستی»، «من خوب نیستم- تو خوبی»، «من خوب نیستم- تو خوب نیستی» این چهار وضعیت یک سری باورهای غیرمنطقی برای فرد ایجاد میکند. زمانی که یک فرد موضوع اصلی زندگی خود را انتخاب میکند مایل است دنیا را عمداً از دیدی نگاه کند که موضعی حفظ شود. در جهان واقعی اغلب مردم در یک موضوع تثبیت نمیشوند. موضعهای غیرخوب را میتوان به عنوان توهم و تفکرات ناسالم تلقی نمود. کمک به افراد برای تجدید اتخاذ موضع زندگی سالم یکی از اهداف اصلی تجزیه و تحلیل مبادلات است (وولز و براون، هیوج، ترجمه عظیمی، 1384).
با توجه به مطالب بالا و بررسی سایر پژوهشهایی که در مورد باورهای غیرمنطقی صورت گرفته است. پژوهشگر را بر این سوال متوجه کرده که درمان براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل تا چه اندازه میتواند باورهای غیرمنطقی را تغییر دهد.
- اهمیت و ضرورت تحقیق
در جهان کنونی هر فرد در زندگی روزمره شکلی از فشار روانی را تجربه میکند. تقریباً هیچ کس از فشار روانی ناشی از عوامل تنشزای محیطی و شخصی گریزی نیست. هر کس به ناچار سعی میکند با اتخاذ شیوهای مختص به خود به آن عوامل پاسخ دهد.
ضرورت بسیار مهم و جدی در برخورد با افرادی که تفکر غیرمنطقی دارند، تغییر دادن افکار و باورهای غیرمنطقی و ناکارآمد آنان میباشد. از آنجا که فرض میشود، درمان مبتنی بر رویکرد و تحلیل رفتار متقابل بر تغییر باورهای غیرمنطقی موثر است، لذا در این پژوهش درمان رویکرد تحلیل رفتار متقابل جهت تغییر باورهای غیرمنطقی در بین زنان متاهل مورد بررسی قرار میگیرد. برنامههای آموزشی برای سلامت روانی افراد به زبان ساده که بتوان در باره مسائل شخصی مسائل اجتماعی حرف زد، امروز به وسیلۀ «تحلیل رفتار متقابل» امکانپذیر است.
یک دلیل عمده که چرا «تحلیل رفتار متقابل» چنین امید گستردهای را در پرکردن شکافها بین نیاز و وسیلۀ درمان به ما میدهد، آن است که این روش، بهتر از هر جا، در گروهها اثر بخش است. این یک وسیلۀ آموزش و یادگیری است، نه کاوشهای باستانشناسی در زیرزمینهای روحی (هریس، ترجمه فصیح، 1381).
پژوهش حاضر در این زمینه تلاش میکند تا با به کارگیری روشهای درمانی رویکرد و تحلیل رفتار متقابل و با بهرهمندی از تکنیکها و راهبردهای مداخلهای آنها امکان اثربخشی هر یک از روشها را بر تغییر باورهای غیرمنطقی مورد بررسی قرار دهد.
لزوم ضرورت تغییر باورهای غیرمنطقی آگاهی افراد از باورهای غیرمنطقی و نحوه تغییر آنها در موقعیتهای مختلف است. که با استفاده از فنون و راهبردهای رویکرد تحلیل رفتار متقابل، میتوان در یک چارچوب درمانی مناسب، به افراد دارای مشکلات مرتبط با باورهای غیرمنطقی پیشنهاد داد که به تغییر باورهای غیرمنطقی بپردازند.
به همین دلیل در سرتاسر فرایند درمانروی باورها و انتظارات خاص هر یک از اعضاء کار میشود و شیوهی اصلاح آن به ایشان آموزش داده میشود. عمدهترین نقش درمانگر کمک به اعضاء است تا خودشان به این باور برسند که تحریفات و عقاید غیرمنطقیشان پایهی آشفتگیهای شناختی ایشان است (کوری، شفیعآبادی و حسینی، 1386).
- فرضیه یا سوالات تحقیق
فرضیه اصلی:
درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر تغییر باورهای غیرمنطقی موثر است.
فرضیات فرعی:
1- درمان براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش نیاز به تأیید دیگران موثر است.
2- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش انتظارات بیش از حد از خود، موثر است.
3- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش سرزنش کردن خود، موثر است.
4- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش واکنش درماندگی یا ناکامی، موثر است.
5- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش بیمسئولیتی هیجانی، موثر است.
6- درمان براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش توجه مضطربانه، موثر است.
7- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش اجتناب از مشکل، موثر است.
8- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش وابستگی، موثر است.
9- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش درماندگی برای تغییر موثر است.
10- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش کمالگرایی، موثر است.
- اهداف تحقیق
هدف اصلی این تحقیق بررسی اثربخشی رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل دانشگاه علامه طباطبائی است.
- هدف کاربردی:
بهرهگیری از راهبردهای درمانی رویکرد تحلیل رفتار متقابل به منظور اصلاح باورهای غیرمنطقی و کمک به بهبود باورهای منطقی در زندگی زناشویی مراجعین
- تعریف مفاهیم و واژههای تحقیق
تعریف تحلیل رفتار متقابل
تعریف 1: مجموعه نظریهها و راهکارهای عملی که فلسفه زیربنایی آن، درک رفتار انسانی و ارتقای خود پیروی و مشارکت اجتماعی است (هی، جولی، ترجمه پرنیانی، 1380).
تعریف2: تحلیل رفتار متقابل روش بررسی رفتار و اعمال بین دو نفر میباشد که در آن من با تو کاری میکنم و تو هم با من کاری میکنی و در این میان معلوم میشود که کدام جنبه از شخصیت چندجنبهای انسان دخالت داشته است. این پدیده، چند جنبهای از سه قسمت والد، بالغ و کودک بوجود آمده است (برن، 1966).
تعریف3: یک رفتار متقابل عبارت است از انگیزهای از طرف یک شخص و پاسخی بر آن انگیزه از طرف شخصی دیگر، بطوریکه آن پاسخ به نوبهی خود انگیزهای برای شخص اول شود تا به آن دهد. هدف از این تجزیه و تحلیل آن است که کشف کنیم کدام جنبه از شخصیت والد، بالغ و کودک عامل این انگیزه یا پاسخ است (هریسی، ترجمه فصیع، 1381).
تعریف4: تحلیل رفتار متقابل نظریهای است در مورد شخصیت و روش منظمی است برای رواندرمانی به منظور رشد و تغییرات شخصی (انجمن بینالمللی تحلیل رفتار متقابل آمریکا)[2]
در تحلیل رفتار متقابل واژههایی دارای معنا و تعیینکننده میباشند که مختصر توضیحی در مورد آنها میآید.
تبادل[3]: یعنی معاوضهکردن ضربهها بین دو نفر که شامل یک محرک و یک پاسخ بین حالتهای خاص «من» است.
تبادل متقابل: وقتی صورت میگیرد که جهتها موازی نیستند یا اینکه بیش از دو حالت «من» درگیر هستند.
تبادل مکمل: به آن موازی نیز گفته میشود و آن یعنی جهتهای محرک و پاسخ موازی هستند بنابراین تنها دو حالت «من» درگیر هستند. هر کدام از طرف یک نفر.
آیینها، احساسات راکت، اشتیاق به جایگاه، اشتیاق سازماندهی، اشتیاق محرک، بازی، تبادل پنهان، صمیمیت، تمبرها، تخفیف، جایگاه زندگی، حالات من و ... از واژههای مهم در تحلیل رفتار متقابل میباشند (شیلینگ، ترجمه آرین، 1384).
چون بحث اصلی در تحلیل رفتار متقابل «حالات من» میباشد، تعریف مختصری از این سه «حالت من» را میآوریم.
حالات نفسانی والد: رفتارها، افکار و احساساتی که از والدین و یا جانشینان آنها فرا گرفته شدهاند.
حالات نفسانی بالغ: رفتارها، افکار و احساساتی که واکنشهای مستقیم به وضعیتهای این زمانی این مکانی است.
حالات نفسانی کودک: رفتارها، افکار و احساساتی که از دوران کودکی باز نواخته میشود (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1382).
تعریف مفهومی باورهای غیرمنطقی
هر گونه فکر، هیجان یا رفتار است که موجب تخریب نفس و متلاشی شدن خود میشود و نتایج مهم آن اختلال در تندرستی و سلامت انسان است (الیس، 1977).
شفیعآبادی (1380) باورهای غیرمنطقی را تفکرات غیرمنطقی میداند، که در مواقع تفکرات غیرمنطقی همان اندیشههای باطل و وهمی و ضایعی هستند که منجر به بروز اختلال در رفتار میشوند.
و...
در این پژوهش محقق به دنبال پاسخگویی به این سئوال اساسی بوده است که آیا برای ایجاد تحول در مدیریت بخش کشاورزی می توانیم، به جای تأکید بر مداخله و دست کاری در مؤلفه های درون سازمانی، بر عوامل برون سازمانی تأکید نموده و از طریق سازماندهی و توانمند سازی مخاطبان، مشتریان و خدمت گیرندگان بخش کشاورزی، در قالب تشکل ها و سازمانهای غیردولتی و مردمی، اصلاح و تحول در مدیریت بخش را بصورت مستمر و سازمان یافته پیگیری کرد؟
یافته های این پژوهش حاکی از جواب مثبت به سوال فوق الذکر بوده و در نهایت اثبات شده است. که به هر میزان که بهره برداران بخش کشاورزی سازمان یافته و متشکل شوند بر میزان پاسخگویی، شفافیت، کارائی و اثربخشی و نهایتاً بهره وری بخش به عنوان پیامدهای تحول افزوده می شود.
کلید واژه ها:
سازمانها و تشکلهای غیردولتی، تحول سازمانی، مشارکت پذیری.
جامعه بشری با گذر از قرن بیستم و ورود به هزاره سوم میلادی، بخش مهمی از تاریخ دگرگونیهای خود را پشت سر گذاشت. از جمله ویژگیهای نیمه دوم قرن بیستم پدیده بین المللی شدن امور و توسعه همکاریهای بین المللی بین دولت ها و ملت ها بوده است که در نتیجه تعداد سازمانها و تشکلهای مردمی و غیردولتی به شدت رو به افزایش گذاشت. در راستای این روند تشکلهای مردمی و غیردولتی توانسته اند به عنوان بخش سوم جامعه مدنی مدافع حقوق شهروندی بوده و مطالبات مردمی را در سطح جامعه و بخصوص در برابر دولتها نمایندگی کنند.
هم اکنون سازمانها و تشکلهای غیردولتی در سطوح محلی، ملی و بین المللی حوزه مهمی از فعالیت های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را در کنار دولت و بازار (بخش خصوصی) بر عهده دارند، به صورتی که یکی از صاحبنظران از این پدیده جدید به عنوان « انقلاب همکاری جهانی » یاد می کند (Lewis, 2000, p. 1) .
در ایران نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی برای مشارکت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم در قانون اساسی در نظر گرفته شده و در فصول و مواد مختلفی از قانون مذکور بر جایگاه مردم و تشکلهای آنها بخصوص شوراها در سطوح محلی، استانی و ملی تأکید شده است.
در برنامه سوم توسعه و در ماده 182 قانون برنامه مذکور و همچنین در بند 5 ماده یک، بند ب ماده 104 ، بند ج ماده 157 و بند د آن، بند 4 ماده 192 و مواد 40، 100، 101 برنامه سوم بر حمایت دولت از شکل گیری و توسعه سازمانها و تشکلهای غیردولتی و ایفای نقش های جدی در اداره امور جامعه تأکید شده است. همچنین در قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی و شرح وظایف وزرات مذکور که به تصویب هیئت وزیران رسیده است به ضرورت سازماندهی بهرهبرداران و توانمندسازی تشکلهای غیر دولتی توجه اساسی گردیده است.
چکیده:
کلید واژه ها
مبانی نظری
روش تحقیق
نتایج و بحث
شامل 27 صفحه فایل word
بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان رباط کریم در سال 1386-1385
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:100
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته راهنمایی و مشاوره (M.Sc )
فهرست مطالب :
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان رباطکریم در سال 86-85 میباشد.
روش پژوهش در این تحقیق روش آزمایشی بود. که در این پژوهش ابتدا 200 نفر با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شد که پس از انجام پیش آزمون از بین آنها دانشآموزانی که کمترین نمره سازگاری را کسب نمودند 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردیدند.
جهت اندازهگیری دادهها از پرسشنامهها سازگاری سینها و سینگ (1993) که شامل 60 سؤال که حوزههای عاطفی، اجتماعی و آموزشی دانشآموزان دبیرستانی را میسنجد استفاده شد و همچنین مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در ده جلسه یک ساعت و نیم اجرا شد و در پایان نیز از هر دو گروه گواه و کنترل پسآزمون گرفته شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی (جدول و نمودار) و جهت آزمون فرضیههای پژوهش از آمار استنباطی (T مستقل و کواریانس) استفاده شد.
نتایج این پژوهش نشان داد که روش مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل TA بر سازگاری اجتماعی و سازگاری کل شرکتکنندگان تأثیر معنادار داشته است همچنین نتایج نشان دهنده وجود تفاوت معناداری بین سازگاری دانشآموزان پایه اول و دوم میباشد و سازگاری عاطفی و آموزشی نیز افزایش یافته است ولی معنادار نبوده است.
مقدمه :
توان سازگاری[1] در انسان از جمله خصیصههایی تلقی میشود که نقش اساسی در تأمین بهداشت روانی و جسمانی او دارد، زیرا مجموعهای از کنشها و رفتارها شرایط و موقعیتهای جدید فراهم میآورد که آدمی قادر میشود با ارائه پاسخهای مناسب راه کمال را طی کند و این پیشرفت در مقوله روانی و جسمانی قابل مشاهده است، زیرا کارکرد مؤثر در نقشها و تکالیفی که فرد برای آنها اجتماعی شده را به همراه میآورد (نوربان و محمدیان شعرباف، 1376).
به تدریج که انسان رشد میکند به طور پیوسته باید ساختارهای روانی خود را از نو سازمان بدهد تا بتواند به گونهای مؤثر با محیط خود برخورد نماید. به عبارت دیگر، قدرت سازگاری خود را بالا ببرد تا بتواند با محیط هماهنگ باشد. سازگاری مستلزم تعاملی است که در آن شخص به گونهای نیازهای شخصی خود را در ارتباط عملی با انتظارات محیط هماهنگ میکند. پیاژه[2] معتقد است که این فرایند از طریق درونسازی یا جذب و برونسازی یا انطباق انجام میگیرد (وظیفهشناس، 1380).
سازگاری متشکل از دو فرایند است: منطبق کردن خود با شرایط مشخص و تغییر شرایط برای منطبق کردن آن با نیازهای خود.
منظور از سازگاری مؤثر فقدان بحران نیست، بلکه وضعیتیاست که در آن به طور معمول انتظار میرود که استرسهای زندگی مدیریت شده باشد (فنوی، 1380). مک دانلد[3] (1985) میگوید: «وقتی میگوئیم فردی سازگار است که پاسخهایی که او را به تعامل با محیطش قادر میکند، آموخته باشد و از نظر عاطفی نیز بتواند با آن تعامل نماید.» (فنونی، 1380).
بنابراین طبق نظریات فوق سازگاری برای انسان یک ضرورت و امر حیاتی به شمار میآید از آنجا که انسان در گروه متولد میشود و در گروه زندگی میکند و اجتماعی میشود و در گروه کار میکند و حتی در گروه توان سازگاری خود را از دست میدهد و ناسازگار میشود، این سؤال پیش میآید که چرا در گروه این کارکرد را دوباره به دست نیاورد و درمان نشود. بر این اساس و به لحاظ اهمیت مشاوره و روان درمانی گروهی که نقش اساسی در جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه به همراه دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که تأثیر مشاورة گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل [4](TA) بر سازگاری اجتماعی[5]، عاطفی[6] و آموزشی[7] دانشآموزان مورد بررسی قرار گیرد.
بیان مسئله
سازگاری در فرهنگ روانشناسی، عبارت است از رابطهای که هر ارگانسیم با محیط خود برقرار میکند. این اصطلاح معمولاً به سازگاری روانشناختی یا اجتماعی با توجه به معنای ضمنی مثبت آن اشاره دارد. یعنی فرد خوب سازگار یافته و این اصطلاح وقتی به کار برده میشود که فرد در یک فرایند جاری و غنی از رشد بالقوه خودش، درگیر است و به تغییرات محیطی به طرز مؤثری واکنش نشان میدهد. این واژه از طرفی اشاره به یک حالت تعادل کامل بین ارگانیسم و محیط دارد. حالتی که در آن همه نیازها ارضاء شدهاند و عملکردهای ارگانیسمی به آسانی تحقق بخشیده میشوند (عیدیان، 1385).
سازگاری به فرایندهای روانشناسی که مردم را با تغییرات روزمره هماهنگ میکند، اشاره دارد (وایتن ولیویید[8] به نقل از شهسواری، 1382) به زعم سینها وسینگ[9] (1993) سازگاری عبارت است از ثبات عاطفی و جسارت در روابط اجتماعی و نیز علاقه به تحصیل و مدرسه در فرد که به صورت سازگاری عاطفی، سازگاری اجتماعی و سازگاری آموزشی نیز بیان شده است (سینها وسینگ، ترجمه کرمی، 1377) منظور از سازگاری اجتماعی داشتن رابطه صحیح و مطلوب با دیگران و سازگاری شخص با محیط خود میباشد که با تغییر دادن خود و یا محیط به دست میآید (پورافکاری، 1373) و به مکانیسمهایی که بوسیله آنها یک فرد ثبات عاطفی پیدا میکند سازگاری عاطفی اطلاق میگردد و سازگاری تحصیلی را به عنوان داشتن نگرشهای مثبت نسبت به اهداف تحصیلی وضع شده، کامل کردن شروط تحصیلی و اعتقاد فرد به مؤثر بودن تلاش برای رسیدن به درجات علمی بالاتر تعریف کردهاند (پور دهقان اردکانی، 1383).
عوامل زیادی با سازگاری که یک ضرورت حیاتی برای انسان محسوب میشود در ارتباطند که مهمترین آنها «نحوة برقرار کردن ارتباط و تعامل با دیگران» میباشد. به عبارت دیگر، ارتباط و تعامل ناموفق باعث بوجود آمدن ناسازگاری در فرد خصوصاً در نوجوانان و جوانان که داشتن تعاملات اجتماعی به ارتباط با دیگران بویژه همسالان نقش مهمی در سلامت روانی آنها دارد، میشود (احمدی، 1375).
از دیدگاه روانشناسی ارتباطات، کوچکترین واحد ارتباطی در اجتماع رابطه بین دو شخصیت است. برن[10]، معتقد است که شخصیت هر انسانی از سه بخش که در ارتباط با یکدیگر هستند تشکیل میشود. کودک، والد و بالغ.بنابراین وقتی انسان میخواهد در جامعه سازگار باشد، باید ابتدا خصوصیات شخصیتی سهبعدی خود را بشناسد و سپس وارد اجتماع شود. آنگاه خصوصیات سهبعدی طرف مقابل را نیز به طور نسبی بشناسد تا بهتر بتواند با او ارتباط برقرار کند. چه اگر ندانیم چگونه و با کدام بعد و در چه موقعیتی رابطه انسانی برقرار کنیم ، دچار شکست در تعامل اجتماعی شده و حالت سرخوردگی و ناکامی پیدا میکنیم و در نهایت با محیط انسانی خود ناسازگار میشویم (شفیعآبادی و ناصری، 1380).
در همین رابطه در پژوهشی حاجی نصیر (1384) با عنوان «تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل برخود پنداره[11] و منبع کنترل[12] دانشجویان دختر دانشگاههای تهران به این نتیجه دست یافت که مشاورة گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل با اطمینان 99% بر تغییر خود پنداره و منبع کنترل دانشجویان مؤثر بوده است.
با توجه به تحقیقات صورت گرفته اینکه نظریة تحلیل رفتار متقابل نظریه قابل فهم و پیشرفته روانشناسی دربارة تفکرات، احساسات و ارتباطات افراد است و درک آن برای سنین نوجوانی راحتتر است و از طرفی رویکردی است که مفاهیم و متون آن برای گروههای درمانی طراحی شده (کرسنی[13]، به نقل از شفیعآبادی، 1380) و نوجوانان گرایش شدیدی به شرکت در گروه دارند، در این پژوهش سعی شده است که تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری اجتماعی، عاطفی و آموزشی دانشآموزان سنجیده و مورد بررسی قرار گیرد.
اهمیت و ضرورت پژوهش
انسان احتیاجاتی دارد و همه روزه اکثر اوقات خود را صرف برطرف کردن آن احتیاجات مینماید. بطور مثال هنگام گرسنگی تعادل بین نیازهای بدنی و انرژی موجود به هم میخورد و تلاش انسان برای برقرار کردن تعادل از دست رفته باعث جریان زندگی روزمره میشود.
به همین مناسبت زندگی را میتوان عبارت از سلسله جریاناتی دانست که در طی آنها تعادل انسان به هم خورده و سپس برقرار میگردد. این جریانات را که با بوجود آمدن احتیاجی شروع شده و انسان پس از انجام فعالیتهایی به برطرف کردن آنها اقدام میکند، سازگاری مینامند. البته نیازهای انسان در همه موارد، به آسانی برطرف نمیگردد و در اکثر مواقع باید انسان نحوة فعالیتهای خود را تغییر دهد تا بتواند خود را با محیط تطبیق دهد، جریان سازگاری نیز کاملاً شبیه جریان فوق است و هرکس احتیاجاتی را که دارد باید برطرف نماید تا تعادل روانی و جسمانی برقرار شود(شافر[14]، ترجمه پور مقدس، 1367).
سازگاری برای انسان یک ضرورت بسیار مهم و حیاتی به شمار میرود. گاهی این ویژگی تحت تأثیر فشارهای روانی منجر به ناسازگاری میشود و در واقع با اجرای پژوهش علمی است که نشان می دهد چه عواملی در سازگاری و افزایش آن مؤثرند و چه عواملی باعث ناسازگاری میشوند.
برخی ویژگی های روانی هستند که اگر در نوجوان ویا جوان ظهور نماید باعث به هم خوردن سازمان روانی وی شده و در صورت وجود شرایط دیگر رفتار ناسازگار را در او شعله ور می کند. عوامل تقویت کننده در کلاس از جمله تشویق و تحریک دانش آموزان دیگر و عدم درک صحیح وی توسط معلمین و مسئولین مدرسه باعث تقویت ناسازگاری می شود . بیشتر از نیمی از نوجوانان واقع در سنین بلوغ ودر حال تحصیل به خاطر وجود عواملی نظیر افت تحصیلی[15] ، احساس حقارت[16] ، احساس گناه[17] ، نگرانی[18] ، خصومت[19] وپرخاشگری[20] و ارتباط ناموفق با دیگران دچار ناسازگاری در مدرسه و محیط خانواده می گردند ( احمدی ، 1375 ) با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش سعی بر آن است که با تحقیق علمی تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری نوجوانان مورد برسی قرار گیرد .
اهداف پژوهش
هدف اصلی
هدف اصلی این پژوهش «تعیین میزان تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانشآموزان دختر شهرستان رباطکریم در سال تحصیلی 86-85 است.
اهداف فرعی
فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی
مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری کل دانشآموزان دختر دبیرستانی تأثیر معنادار دارد.
فرضیههای فرعی
متغیرهای پژوهشی
در این پژوهش منظور از متغیر مستقل «مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل» است و منظور از متغیر وابسته «سازگاری کل، اجتماعی، عاطفی و آموزشی» است. سن و جنسیت نیز به عنوان متغیرهای تعدیل کننده در نظر گرفته شده است.
تعریف متغیرها
تعریف نظری مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل
مشاوره گروهی رشد کانال ارتباطی میان فردی است. یک کانال ارتباطی هست که در آن جو و محیط مناسبی برای فرایند یاورانه ایجاد میشود.
TA برای گروهها یک رویکرد عالی و مناسب میباشد. برن معتقد است که درمان گروهی اطلاعات بیشتر و سریعتری را درباره برنامههای شخصی زندگی فرد در مقایسه با درمانهای فردی ارائه میدهد.
گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در یک بافت گروهی که در آن افراد میتوانند طرح و برنامه زندگی خود را که از خاطرات اولیهشان نشأت گرفته، در تعامل با یکدیگر تجربه کنند، بهترین انتخاب درمانی برای گروه هست (گولدینگ[21]، 1987). راههای زیادی برای خودشناسی از طریق تحلیل تبادل درون گروهی وجود دارد، چنانچه در کارکرد گروههای گشتالتی در اینجا و اکنون مشاهده میشود.
گروههای TA مسائل گذشته را به زمان حال میآورند و اعضاء گروه با معرفی اعضاء خانواده خود در گذشته و حال این فرایند را تسهیل میکنند. در نتیجه تعاملهای درون گروهی اعضاء فرصتهای بسیاری خواهند داشت تا تصمیمات گذشته خود را مرور کنند و به چالش بکشند و تصمیمات جدید را به تجربه بگذارند.
به نظر گولدینگ یکی از استدلالات قوی در TA آن است که گروه تجربه زندهای را فراهم میکند که اعضاء آن را با خود به خانواده، دوستان و جامعهای که در آن زندگی میکنند انتقال دهند (کری[22]، ).
تعریف عملیاتی:
در پژوهش حاضر منظور اجرای اصول تحلیل رفتار متقابل در قالب 10 جلسه یک ساعت ونیم هفتگی که به صورت جلسات مشاوره گروهی آموزش داده میشود که اصول اساسی آن عبارتند از آشنایی با نظریه و آموزش (من کودکی[23]) و (من والدین[24]) و (من بالغ[25]) و کارکردها و نحوه برخورد با آنها و حالتهای آسیب زا از قبیل طرد[26] و آلودگی[27] و همچنین مجری گری حالتهای من و وضعیت های زندگی و روابط مکمل و متقاطع و روابط سالم انسانی آموزش داده میشود. این نظریه برای به کارگیری در مشاوره گروهی و گروه درمانی رویکردی عالی و مناسب است (کری، ).
سازگاری
تعریف نظری :
سازگاری از نظر سینها و سینگ عبارت است از ثبات عاطفی و جسارت در روابط اجتماعی و نیز علاقه به تحصیل و مدرسه در فرد، که به صورت سازگاری عاطفی، سازگاری اجتماعی و سازگاری آموزشی دیده میشود. همچنین سینها و سینگ (1993) سازگاری تحصیلی یا آموزشی را به عنوان داشتن نگرشهای مثبت نسبت به اهداف تحصیلی وضع شده، مؤثر بودن تلاش برای رسیدن به اهداف تحصیلی و نگرش مثبت به محیط تحصیلی تعریف کردهاند و سازگاری اجتماعی را به صورت مکانیسمهایی که با آنها یک فرد توانایی تعلق به گروه را پیدا میکند و سازگاری عاطفی را مکانیسم که بوسیله آنها یک فرد ثبات عاطفی پیدا میکند، بیان نمودهاند (سینها و سینگ، 1993؛ ترجمه کرمی، 1377).
تعریف عملیاتی :
در این پژوهش سازگاری نمره ای است که فرد از طریق پرسشنامه سازگاری ( برای دانش آموزان دبیرستان ) اثر سینها و سینگ ( 1993 ) بدست می آورد این پرسشنامه شامل 60 سوال است که ارزش هر سوال بین صفر و یک است و نمره صفر نشان دهنده سازگاری خیلی خوب و نمره 60 نشان دهنده سازگاری خیلی ضعیف می باشد . این پرسشنامه درصدد آن است تا دانش آموزان دبیرستانی با سازگاری خوب را از دانش آموزان با سازگاری ضعیف در سه حوزه سازگاری عاطفی ، اجتماعی و آموزشی جدا سازد . در این آزمون دانش آموزانی نمره 30 و بالاتر کسب میکنند بعنوان ناسازگار تلقی می گردند .
و...