دانلود پایان نامه مقایسه انگیزه مشارکت زنان و مردان مشهد به ورزش همگانی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه مقایسه انگیزه مشارکت زنان و مردان مشهد به ورزش همگانی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

مقایسه انگیزه مشارکت زنان و مردان مشهد به ورزش همگانی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:178

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی

فهرست مطالب :

فصل اول – طرح تحقیق

مقدمه............................................................... 2

بیان مسأله............................................................ 3

ضرورت و اهمیت پژوهش.................................. 5

اهداف پژوهش..................................................... 7

هدف کلی پژوهش............................................. 7

اهداف ویژه پژوهش........................................................ 7

فرضیه های پژوهش.......................................................... 8

فرضیه اصلی پژوهش....................................................... 8

فرضیه های فرعی پژوهش........................................................... 8

پیش فرض های پژوهش.......................................... 9

محدودیت های پژوهش................................................ 9

تعاریف نظری.................................................................... 11

تعاریف عملیاتی............................................................... 13

فصل دوم – ادبیات و پیشینة تحقیق

مقدمه.................................................................... 17

بخش اول : مبانی نظری پژوهش......................................... 18

• مفهوم تربیت بدنی ................................................. 18
• تعریف ورزش.......................................... 19
• ورزش .................................................................. 19
• تعاریف ورزش همگانی........................................... 23
• مفهوم جهانی ورزش..................................................... 26
• مفهوم ورزش............................................................. 27
• کیفیت زندگی.............................................................. 29
• حق به دنبال خوشحالی بودن...................................................... 30
• انگیزه و گرایش مردم کشورهای مختلف جهان به ورزش همگانی................. 31
• فوائد شرکت در فعالیتهای ورزش همگانی................................. 36

• تأثیر ورزش همگانی در تغییر رفتار............................................ 38
• طبقه بندی ورزش های همگانی............................................... 39
• گرایش به ورزش همگانی به عنوان فعالیتی برای اوقات فراغت................... 42
• تعادل در ورزش..................................................... 43
• مفهوم فراغت..................................................... 44
• توسعه تاریخی ورزش همگانی در کشورهای جهان.............................. 49
• فدراسیون ورزش های همگانی ایران و اهداف آن.............................. 54
• نگرش و چارچوب مفهومی آن....................................................... 57
• تعریف نگرش.................................................................. 58
• گرایش به ورزش و فعالیت بدنی........................................... 59
• انگیزش و گرایش به مشارکت ورزشی................................................ 61
• بخش دوم : بررسی پیشینه پژوهش....................................... 65
  • الف) بررسی پژوهش های انجام شده در داخل کشور.................... 65
  • ب) بررسی پژوهش های انجام شده در خارج کشور................. 78

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه................................................................ 90

روش پژوهش........................................................... 91

جامعه آماری......................................................... 92

نمونه آماری و روش نمونه گیری...................................... 93

ابزار پژوهش........................................................... 96

متغیرهای پژوهش...................................................... 97

اعتبار و روایی ابزار پژوهش................................................... 98

شیوه جمع آوری داده ها........................................................ 99

روش های آماری....................................................... 99

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های آماری

بخش اول : توصیف آماری متغیرهای تحقیق.......................... 102

الف) مشخصات فردی افراد تحت بررسی................................... 102

ب) بررسی پاسخ به سؤالات انگیزه مردم به ورزش همگانی................... 114

ج) توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی................................. 132

د) مقایسه عوامل مؤثر در گرایش مردم به ورزش همگانی.................... 134

بخش دوم : استنباط فرضیه های تحقیق ...................................... 136

سایر یافته های پژوهش................................................... 151

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه....................................................................... 161

خلاصه ی پژوهش.......................................................... 161

یافته های اصلی پژوهش......................................................... 161

سایر یافته های پژوهش.................................................... 163

بحث و تحلیل و نتیجه گیری.............................................. 166

روش های گسترش ورزش همگانی................................................. 171

پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش.................................... 173

پیشنهادات برای محققین دیگر..................................................... 173

منابع و پیوست

فهرست جداول :

جدول 1-2 : مشخصات کمیته های تحت پوشش و افراد شرکت کننده ................. 55

جدول 2-2: رشد مشارکت مردم آلمان................................................... 86

جدول1-3: حجم نمونه به صورت متناسب در زنان و مردان............................. 95

جدول 2-3: سؤالات مربوط به هریک از مؤلفه های انگیزه پرداختن به ورزش همگانی..... 97

جدول 1-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت..................... 102

جدول 2-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن......................... 104

جدول3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی به تفکیک رشته......................... 106

جدول4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل............................ 108

جدول5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات..................... 110

جدول6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته.................. 111

جدول7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز........................ 112

جدول8- 4 : توزیع فراونی عامل آرامش و فراغت................................... 114

جدول 9-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آرامش و فراغت................ 115

جدول 10-4 : توزیع فراوانی عامل اجتماعی..................................... 117

جدول 11-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اجتماعی....................... 118

جدول 12- 4 : توزیع فراوانی عامل درمانی........................................... 120

جدول 13- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل پیشگیرنده و درمانی.......... 121

جدول 14- 4 : توزیع فراوانی عامل آمادگی جسمانی.......................... 123

جدول 15- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آمادگی جسمانی................. 124

جدول 16- 4 : توزیع فراوانی عامل بهبود و یادگیری مهارت ها.................. 126

جدول 17- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها ............. 127

جدول 18- 4 : توزیع فراوانی عامل اختصاصی........................................ 129

جدول 19- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اختصاصی................. 130

جدول 20- 4 : توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی مطرح شده......................... 132

جدول 21- 4 : میانگین نمرات مربوط به عوامل...................................... 134

جدول 22- 4 : میانگین نمرات مربوط به عوامل به تفکیک جنس..................... 135

جدول 23- 4 : آزمون مربوط به فرضیه اصلی............................................. 137

جدول 24- 4 : آزمون مربوط به فرضیه فرعی اول.................................... 139

جدول 25- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی دوم....................... 141

جدول 26- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی سوم......................... 143

جدول 27- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی چهارم....................... 146

جدول 28- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی پنجم............................ 148

جدول 29- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی ششم................................ 150

جدول 30- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب تأهل...... 151

جدول 31- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سطح تحصیلات     154

جدول 32- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سن........ 156

فهرست نمودارها :

نمودار 1-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت.................................. 103

نمودار 2-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن........................................ 105

نمودار3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب سن ......................................... 107

نمودار4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل......................................... 109

نمودار5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات................................. 110

نمودار6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته................................ 111

نمودار7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز................................... 113

نمودار8- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آرامش و فراغت............................. 116

نمودار 9-4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اجتماعی....................................... 119

نمودار 10- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل پیشگیرنده و درمانی.................... 122

نمودار 11- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آمادگی جسمانی.......................... 125

نمودار 12- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها .......... 128

نمودار13- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اختصاصی.................................... 131

نمودار 14- 4 : توزیع فراوانی پاسخ «بلی» به سؤالات دو وجهی مطرح شده................... 133

نمودار 15-4 : میانگین انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی .................................. 137

نمودار 16-4 :میانگین عامل آرامش و فراغت در انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی 139

نمودار 17-4: میانگین عامل اجتماعی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی .. 141

نمودار 18-4: میانگین عامل پیشگیرنده و درمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 143

نمودار 19-4: میانگین عامل آمادگی جسمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی      145

نمودار 20-4: میانگین عامل بهبود و یادگیری مهارت ها به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی    147

نمودار 21-4 : میانگین عامل اختصاصی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 150

نمودار 22-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تأهل................. 153

نمودار 23-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تحصیلات......... 155

نمودار 24-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب سن.................. 158

فهرست شکل ها :

شکل 1-2 : مدل سلسله مراتبی ورزش (مول ).................................. 35

شکل 2-2 : طبقه بندی ورزش همگانی ................................................... 41

چکیده :

ورزش و تربیت بدنی و اصولاً فعالیت های جسمانی در دنیای امروز نه تنها به دلیل داشتن اثرات تربیتی و بهداشتی بلکه به دلیل نیاز انسان به حرکت و فعالیت دارای موقعیت های ممتازی می باشد.

ورزش به عنوان یک رفتار مرتبط با سلامتی و نشاط مورد توجه و امعان نظر می باشد، به گونه ای که بسیاری از مؤسسات زیبایی و سلامتی در نقاط مختلف دنیا، با استفاده از علوم روان شناختی و جامعه شناختی پیرامون علل و عوامل گرایش و مشارکت در فعالیت های بدنی و نیز شناسایی عوامل مؤثر بر آن تحقیقات دامنه داری را آغاز نموده اند.

تحقیقات انجام شده در مورد اثر فعالیت های ورزشی بر سلامتی جسمی و روانی، طول عمر، شادابی، گسترش روابط اجتماعی، غنی سازی اوقات فراغت باعث شده تا مشارکت مردم در ورزش ها و به ویژه شرکت آنها در انواع ورزش های همگانی در جهان افزایش یابد و به همین دلیل است که امروز اغلب کشورهای پیشرفته جهان در برنامه ریزی و سازماندهی ورزش همگانی کشور خود با دیگر کشورها رقابت می کنند و مرتباً در حال ارایه برنامه های خلاق برای رشد این ورزش هستند. بدیهی است هر کشوری از این موج فزاینده عقب بیافتد، به هیچ وجه نمی تواند خلاء ایجاد شده را پر نماید و نهایتاً تفاوت ها در بهره وری از تأثیرات ورزش و فعالیت های حرکتی روشن و واضح خواهند بود.

در پژوهشی که در دانمارک انجام شده معلوم گردید انگیزه مردم از شرکت در فعالیت های ورزشی، رسیدن به درجات بالا و دستیابی به شعار المپیک (سریع تر، بالاتر و قوی تر) نیست بلکه تندرستی، نشاط و روابط اجتماعی دلایل مهم شرکت در ورزش اند (لارسن گراد[1]، 2002).

این پژوهش با اولویت سنجی چنین موضوعی و با در نظر گرفتن اهمیت مضاعف ورزش همگانی برای عموم مردم درصدد است تا در نخستین گام های اعتلای فرهنگ ورزش همگانی سهیم باشد. زیرا ارتقای فرهنگ مشارکت های ورزشی، مستلزم نگرش علمی افراد نسبت به ورزش و بهره مندی مفید و مؤثر از آن می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش انگیزه مردم از مشارکت در ورزش همگانی باشد، لذا شناخت این عوامل و مقایسه آن در زنان و مردان شرکت کننده شاید بتواند زمینه های لازم را برای توسعه هرچه بیشتر این ورزش که یک تقاضا و نیاز اجتماعی است فراهم آورد.

بیان مسأله

بدون شک سلامت یک جامعه به میزان گرایش مردم به فعالیت های سالم ورزشی و تحرک جسمی آن ها وابسته است و به طور یقین تربیت بدنی و ورزش یکی از سالم ترین و مفیدترین فعالیت هایی است که افراد جامعه می توانند در اوقات فراغت به آن روی آورند.

ایجاد انگیزه در اقشار مختلف مردم برای انجام فعالیت های ورزشی امکانات وسیعی را طلب می نماید و در صورتی که این علاقه در بین جامعه ایجاد شود، بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی از بین خواهد رفت، اعتیاد و فساد اجتماعی کم خواهد شد. همچنین نسل های آینده از نظر قوای ذهنی و استعدادهای بدنی در سطح بالاتری قرار خواهند گرفت و توانایی مبارزه با مشکلات اجتماعی و تحمل در مقابل سختی ها در نزد افراد افزایش خواهد یافت (کوزه چیان ، 1380) .

ورزش و فعالیت های بدنی وسیله ارزشمندی است که امروزه پرکننده بخش اعظم اوقات فراغت میلیون ها نفر از مردم جهان است. اوقات فراغت فرصت بسیار مناسب و مطلوبی جهت پرداختن به ورزش است. تقاضا برای خدمات فراغتی و تفریحی در طی پانزده سال گذشته طوری توسعه یافته که بخش های خصوصی و همگانی آن شش میلیون شغل را به خود اختصاص داده است (وید[2] ، 1995).

قرن بیستم به زعم رئیس انجمن بین المللی ورزش همگانی سلامت و آمادگی جسمانی، قرن ورزش المپیکی بود و قرن بیست و یکم قرن ورزش همگانی و تفریحی است. در روسیه مردم علاقه خود را از ورزش های شدید و تماشای فعالیت های ورزشی به تفریحات آخر هفته و فعالیت در فضاهای ورزشی – تفریحی معطوف کرده اند (دیوس[3]، 2000) .

مطالعات تفضیلی توسعه ورزش همگانی و تفریحی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که تاکنون آمار دقیقی از تعداد افرادی که در ایران به ورزش همگانی می پردازند در دسترس نمی باشد (سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران، 1382).

در حالی که در دانمارک تأکید دولت از فعالیت های رقابتی به سمت ورزش های آزاد تغییر کرده است. برنامه ریزان و سیاست گذاران ورزش کشور نمی دانند که مردم چه فعالیت هایی را در اولویت می دانند؟ آیا علاقه و نیاز مردم به ورزش همگانی است یا رقابتی؟ با شناخت ماهیت ورزش و نیازهای اجتماعی برنامه ریزی برای آن کاملاً روشن می شود.

برای برنامه ریزی اصولی ورزش همگانی در میان اقشار مختلف جامعه، بررسی علل گرایش افراد به این ورزش، به عنوان یکی از راهکارهای ممکن در این مقطع زمانی به حساب می آید. لذا این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که انگیزه مردان و زنان از پرداختن به ورزش همگانی در شهر مشهد چه می باشند و آیا بین انگیزه آنها در پرداختن به ورزش همگانی تفاوتی وجود دارد یا خیر؟

به نظر می رسد پاسخ به این سوالات بتواند متخصصان این رشته را برای ترسیم سیاست و راهبردهای مربوطه کمک نماید.

ضرورت و اهمیت پژوهش

سلامتی موهبت و ودیعه ای الهی است و هر صاحب خردی با توجه به بیان مشهور «عقل سالم، در بدن سالم است» به تأثیرات متقابل روح و جسم بر یکدیگر اذعان می کند. این موضوع از سوی بسیاری از اندیشمندان چون شیلر[4]، پستالوژی[5]، فروبل[6]، روسو[7] و … تأکید شده است. تالیران[8] معتقد است «جسم انسان حقی برای تربیت دارد که با انجام ورزش این حق ادا می شود» (جاوید، 1351).

جوامع با دیدگاه های متفاوت به ورزش نگاه کرده اند مثلاً توجه برخی از تمدن ها به این پدیده، انگیزه نظامی بود، برخی دیگر تنها به منظور پر کردن اوقات فراغت و به مثابه یک تفریح به آن نگاه کرده اند و در پاره ای از تمدن ها به عنوان شیوه ای تربیتی به کار گرفته شده است.

افراد جوامع نیز با انگیزه های متفاوت به ورزش پرداخته اند. بعضی از افراد انگیزه شرکت در ورزش به ویژه ورزش همگانی را کسب نشاط و احساس لذت، بعضی به منظور حفظ سلامتی و ایجاد مصونیت از ابتلا به بیماریها، برخی خصیصه فرح بخش بودن آن و گروهی نیز تعاملات اجتماعی و ارضای نیاز تعلق به گروه را علت گرایش فرد به ورزش می دانند.

ورزش در نزد بسیاری از افراد جامعه در ذات خود فعالیتی ارزشمند، مثبت و مفید ارزیابی می شود و بدین لحاظ، انتظار می رود که اعضای جامعه ضمن تأیید ورزش در بعد نظری، به بعد عملی نیز با مشارکت ورزشی و انجام فعالیت های فیزیکی بر این نظریه صحت گذارده و فاصله میان نظر و عمل را به حداقل برسانند. مشاهدات تجربی حاکی از آن است که در جامعه ما مشارکت های ورزشی مردم در مقایسه با سال های قبل رشد محسوسی داشته است. اما این رشد در مقایسه با مشارکت های ورزشی مردم سایر کشورها قابل ملاحظه نیست و رسیدن به سطح مطلوب، تلاش های بیشتری را می طلبد (قره، 1382).

اگر هدف از مشارکت در ورزش همگانی کسب تندرستی در همه ابعاد آن بدانیم، انگیزش را عامل مهمی برای دسترسی به این هدف باید نام برد. برای مثال، انشل[9] (1993) انگیزش را عاملی برای انتخاب و جهت دادن به رفتار و پایداری تا رسیدن به هدف تعریف می کند. بنابراین با توجه به نقش انگیزش در تحقق هدف، محقق هدف پژوهش حاضر را شناخت انگیزه های زنان و مردان برای شرکت در ورزش همگانی می داند و برای دستیابی به این هدف فرضیه های پژوهش را مورد آزمون قرار می دهد.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه بررسی مقایسه ای ویژگی های خانوادگی زنان روسپی و زنان غیرروسپی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه بررسی مقایسه ای ویژگی های خانوادگی زنان روسپی و زنان غیرروسپی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

بررسی مقایسه ای ویژگی های خانوادگی زنان روسپی و زنان غیرروسپی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:210

پایان نامه جهت اخذ درجة کارشناسی ارشد

رشتة مددکاری اجتماعی

فهرست مطالب :

چکیده

فصل اول- کلیات

مقدمه........................................................................ 2

بیان مسأله............................................................. 5

ضرورت و اهمیت تحقیق.......................................... 8

اهداف تحقیق........................................................... 10

فصل دوم- ادبیات موضوع

گفتار یکم- خانواده................................................... 12

تعریف خانواده..................................................................... 14

اهمیت خانواده...................................................... 16

گفتار دوم - آسیبهای خانواده............................. 19

اختلاف خانوادگی................................................ 22

خشونت خانوادگی................................................. 24

تجاوز جنسی علیه زنان........................................ 26

تجاوز جنسی علیه کودکان.................................. 29

فقر و انحرافات اجتماعی.................................... 30

طلاق و انحراف.................................................................... 36

اثرات اعتیاد والدین بر فرزندان.......................... 42

بزهکاری یکی از افراد خانواده........................... 44

گفتار سوم- روسپیگری......................................................... 46

تعریف فحشا و روسپیگری.............................................. 46

الف) بررسی تاریخچه روسپیگری در ملل ابتدایی................. 48

ب) بررسی تاریخچه روسپیگری در ایران..................................... 54

یافته‌هایی از اولین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران در چهارچوب مسأله روسپیگری.................................... 57

گفتار چهارم- مبانی نظری ............................................ 61

مقدمه............................................................... 61

الف) تئوریهای جامعه‌شناسی............................................. 63

نظریه کنترل...................................................................... 63

هیرشی و نظریه علقه اجتماعی........................................... 64

ساترلند و پیوند افتراقی....................................... 68

نی و نظریه روابط خانوادگی.................................... 72

تئوری کنترل متعادل ................................................... 76

خانواده و تئوری ارتباطات نسبی................................ 77

ثورن بری و نظریه تکاملی........................................... 80

نظریه یادگیری اجتماعی بندورا................................. 84

نظریه دین و مذهب....................................................... 85

تئوری امیل دورکیم........................................... 87

نظریه مارکس .................................... 88

ب) تئوریهای روانشناسی......................................... 89

تئوری سالیوان....................................... 89

تئوری واکنش به رویدادهای آزاردهنده برکوتیز................. 90

روان‌شناسی فانون (Fanon) ......................................... 90

نظریه درماندگی آموخته شده................................. 91

چارچوب نظری تحقیق .............................. 92

مدل نظری تحقیق.................................................... 94

مروری بر تحقیقات................................................... 95

فرضیه های پژوهش ................................................... 104

فصل سوم- روش‌شناسی پژوهش

مقدمه........................................................ 106

روش تحقیق.................................................. 107

روش جمع‌آوری اطلاعات................................................. 108

جامعه آماری............................................................. 109

روش نمونه‌گیری و تعیین حجم نمونه..................... 110

تعریف مفاهیم تحقیق................................................... 111

سطح سنجش متغیرها......................................... 117

روایی و پایایی ابزار اندازه‌گیری................................ 119

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- جداول توصیفی............................... 122

4-2- جداول تبیینی و آزمون فرضیات................ 133

فصل پنجم – نتایج و پیشنهادات

5-1- نتایج توصیفی............................... 143

5-2- نتایج تبیینی............................... 145

بحث و نتیجه گیری................................ 162

پیشنهادات....................................... 167

محدودیت های پژوهش............................... 169

منابع و ماخذ ................................... 170

پیوست

پرسشنامه

چکیده :

موضوع این پایان نامه بررسی مقایسه ای ویژگیهای خانوادگی زنان روسپی و غیر روسپی شهر تهران است . سئوال اصلی پژوهش این است که : آیا بین زنان روسپی و زنان غیر روسپی از لحاظ ویژگیهای خانوادگی تفاوت وجود دارد؟ با توجه به نقش حیاتی زنان به عنوان مادران و پرورش دهندگان نسل آتی و نقش خانواده های آنان که اولین و پایدارترین نهاد تربیتی و آموزشی است شناخت ویژگیهای خانوادگی می تواند به درک هر چه بهتر این ویژگیها و برنامه ریزی صحیح تر در این راستا بیانجامد . برای دستیابی به پاسخ سئوال و اهداف مورد نظر تحقیق از نظریه های جامعه شناسی و روانشناسی ( نظریه های کنترل ، یادگیری و ... ) بهره گرفتم . با استفاده از این نظریه ها ، هشت فرضیه مطرح گردید که متغیرهای مورد آزمایش بین دو گروه آزمودنی عبارت بودند از : از هم گسیختگی خانوادگی، مصرف مواد مخدر ، سابقه زندان ، کنترل و نظارت والدینی ، خشونت و تعارض در خانواده ، اعتقادات مذهبی و پایگاه اجتماعی .

روش تحقیق علی – مقایسه ای و تکنیک مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته بود . روش نمونه گیری زنان روسپی از نوع نمونه گیری « در دسترس » و شامل زنان روسپی ساکن در زندان اوین تهران ( بند زنان ) تهران و با حجم نمونه 100 نفر بود. روش نمونه گیری زنان غیر روسپی از نوع نمونه گیری « سهمیه ای » و با حجم نمونه 100 نفر بود . تجزیه و تحلیل داده ها با برنامه spss 13 و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی ، میانگین ) استنباطی (X2 . U مان – ویتنی ) و ضریب فای و V کرامر انجام شد . یافته های تحقیق نشان داد که بین دو گروه آزمودنی در تمامی متغیرهای مورد آزمایش تفاوت معنا دار آماری وجود دارد .

مقدمه :

مطالعه سیر تاریخی فحشا[1]، نشانگر آن است که این پدیده، از کهن‌ترین انحرافات بشری است و از دیر باز به عنوان یک واقعیت اجتماعی وجود داشته است. با این حال، تحقیقات علمی اندکی روی آن صورت گرفته است. طبق نظر ابینگهاوس(1909)، روسپیگری گذشته‌ای طولانی، اما تاریخچه کوتاهی دارد. بخشی از این امر به مشکلات جمع‌آوری اطلاعات علمی و قابل تعمیم از نمونه‌های مورد مطالعه روسپیان مربوط نمی‌شود. از این رو، فقدان تحقیقات دقیق و علمی موجب رواج اطلاعات غلط در مورد زمینه، طبیعت و علل روسپیگری می‌گردد (پوتریت و دیگران، 1998 : 164 به نقل از طباطبایی).

طبق تعریف، زن ویژه یا روسپی یا فاحشه، زنی (یا به ندرت مردی) است که مخارج زندگی خود را به طور کلی یا جزئی از طریق تسلیم جسم خویش به دیکران (با انگیزه‌های جنسی) تأمین می‌کند. بعلاوه این نوع روابط جنسی بدون محبت و موقتی است و اگر رابطه عاطفی در این کار دخالت داشته باشد، فحشا نام نخواهد داشت. این اصطلاح، تنها به کسانی اطلاق نمی‌شود که تمام عمر به فحشا اشتغال دارند، بلکه هر زن یا مردی که در ضمن اشتغال به کارهای دیگر، گاه‌گاهی با دریافت پول به ایجاد رابطه جنسی بادیگران اقدام کند، نیز (طی مدتی که به این رفتار می‌پردازد)، روسپی نامیده می‌شود (فارلی و دیگران، 1998 : ص94).

سنت آگوستین، پرچمدار اخلاقیات مسیحیت در غرب، نگرشی دوسوگرانه به فحشا و زنان ویژه داشته است. به نظر وی، هیچ چیزی پست‌تر و شرم‌آورتر از فحشا و مفاسد مشابه آن نیست. در عین حال، وی در جای دیگر بیان می‌کند که گاهی فحشا در جوامع، یک ضرورت بوده است. او اظهار داشته است که اگر فحشا از جامعه بر چیده شود، به هر حال جامعه با مفاسد دیگر آلوده خواهد شد و الگوهایی از روابط جنسی پدید خواهد آمد که به جامعه آسیب خواهد رساند. علی‌رغم این بیان آگوستین و با وجود اینکه در مقاطعی از تاریخ، فحشا به صورت رسمی و مشروع وجود داشته و حتی گاهی رنگ مذهبی نیز به خود گرفته است، در اکثر جوامع و در طول تاریخ، روسپیگری تقبیح و محکوم شده است(بولوگ و بولوگ، 1996 : 164 به نقل از طباطبایی).

روانشناسان علت بروز این پدیده را علل روانی از جمله گرایش به تنوع‌طلبی و ضعف هویت اخلاقی می‌دانند و همچنین اختلال در هویت در آن دخالت دارد و در برخی از افراد این گروه، اختلالات شخصیتی (به ویژه اختلال شخصیت ضد اجتماعی و مرزی) نمود بیشتری دارد (بهبودی،‌1378 : ص102).

از نظر جامعه‌شناسان و مددکاران اجتماعی، علت فحشا صرفاً به پدیده‌های روانی محدود نمی‌شود؛ بلکه علت بروز این پدیده را به فقر و گرسنگی، چگونگی تعلیم و تربیت فرد در خانواده، بیکاری، نوسان شرایط اقتصادی، مهاجرت و شهرگرایی، بی‌سوادی و ناآگاهی، اعتیاد به مواد مخدر، طلاق و کشمکش خانواده و انحراف والدین نسبت می‌دهند. به عنوان مثال هادرمن[2] (1977) می‌گوید : به دلیل محدودیتهای مالی و اقتصادی ممکن است برخی زنان به نشانه مقاومت و یا پاسخ به فقر، به فحشا روی آورند. به عبارت دیگر، گاهی فحشا یک استراتژی فعال در مواجهه با فقر است؛ چرا که در دنیایی که مردان نسبت به زنان از هر حیث از حقوق بیشتری برخوردارند، شاید فحشا تنها راهی باشد که بیشتر زنان فاقد حامی (شوهر، پدر یا برادر) را قادر به ادامه حیات می‌سازد (هادرمن، به نقل از بارکر و مویزلک، 1994). اکثر این زنان، فاقد تحصیلات و مهارتهایی هستند که بتوانند موفقیت آنها را در دستیابی به شغل مناسب تضمین کند. بیشتر آنها یا بی‌سوادند و یا تحصیلات بسیار اندکی دارند. مهارت کم، تحصیلات اندک، نداشتن حامی که آنها را از حیث اقتصادی و امنیتی محافظت نماید و همچنین امکانات محدود برای اشتغال، اثر منفی روی زنان جوان دارد و وجود همین شرایط منفی، احتمال سوق یافتن آنها را به سمت انحرافاتی از قبیل فحشا و مصرف مواد افزایش می‌دهد (بارکر و مویزیک، 1994 : 165 به نقل از طباطبایی).

با نگاهی مددکارانه به آسیب‌های اجتماعی قرن بیست و یکم که دیدگاهی مرکب از علم جامعه‌شناسی و روانشناسی است متوجه می‌شویم که توسعه زندگی شهری، گسترش بی‌رویه مهاجرت از روستا به شهرهای بزرگ، افزایش حاشیه‌نشینی، بیکاری، ‌فراوانی مشکلات اقتصادی- اجتماعی و جوان بودن درصد بالایی از افراد جامعه ایران باعث افزایش کمی و کیفی آسیب‌های اجتماعی شده و زمینه مناسبی برای ابتلاء به انواع آسیب‌ها مخصوصاً برای قشرهای نوجوان و جوان فراهم گردیده است که از جمله این آسیب‌ها می‌توان به پدیده فحشا و روسپیگری اشاره کرد.

با عنایت به اهمیت حیاتی و نقش تعیین کننده سلامت جسمانی و روانی نوجوانان و جوانان جامعه در تأمین بقاء و آینده مملکت بویژه به دلیل نقشی که در تربیت و پرورش کودکان نسل آینده خواهند داشت بی‌توجهی به آنان باعث سست شدن بنیان خانواده در نسل‌های آتی خواهد شد. آثار نامطلوبی که توأمان با این مسأله روی می‌دهد (اشاعه بیماریهای مقاربتی (از جمله ایدز...) از هم پاشیدگی کانون خانواده، تشکیل خانه‌های فساد و فریب سایر زنان و دختران، خودکشی، توزیع مواد مخدر، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی، زشت شدن چهره عمومی شهر و ...) می‌تواند هزینه‌های مالی، خانوادگی، فرهنگی واجتماعی هنگفتی را برای جامعه داشته باشد.

از این رو، با توجه به پیامدهای ناگوار این پدیده در بهداشت روانی فردی و اجتماعی، هدف از مطالعه تعدادی از زنان ویژه، روشن شدن برخی از زوایای کیفیت خانوادگی این قربانیان است. دلیل مقایسه عوامل خانوادگی این گروه با گروه زنان عادی آن است که تا وقتی ‌که مبنایی برای مقایسه ویژگیهای یک گروه وجود نداشته باشد قادر به تبیین تأثیر این ویژگیها بر روی گروه مورد نظر نخواهیم بود. اگر بتوانیم داده‌های گروه آزمایش را با داده‌های گروه کنترل (که نسبتاً همتا با گروه آزمایشی است) مقایسه کنیم کمک بزرگی به درک معنای تفاوت متغیرهای مورد آزمایش می‌شود. امید که با شناخت هر چه بهتر ویژگیهای فوق‌الذکر بتوان برنامه‌های پیشگیرانه مفیدی را در این زمینه مطرح و به اجرا گذارد.

موضوع پژوهش حاضر که به بررسی مقایسه‌ای ویژگیهای خانوادگی زنان روسپی (ندامتگاه زنان سازمان زندانها در تهران) و زنان غیر روسپی (سطح تهران) می‌پردازد، از منظر تئوریهای روانشناسی و جامعه‌شناسی به این مسأله پرداخته و سعی در شناسایی هر چه بهتر این خصوصیات دارد.

بیان مسأله

خانواده نخستین گروهی است که به صورت طبیعی وجود داشته و جامعه بر آن بنا شده است. چگونگی و کیفیت روابط در خانواده در تحقق وظایف خویش، شاخص مناسبی جهت ارزیابی کیفیت ارتباطی جامعه می‌باشد، هر چه خانواده دارای روابط خوب و سالمتری باشد به همان نسبت ثبات و سلامت جامعه بیشتر تأمین شده است. بر عکس هر چه خانواده از وضعیت بدتر و آشفته‌تری برخوردار باشد به همان نسبت سلامت جامعه بیشتر تهدید شده است. زیرا اختلال در کارکرد ارتباطی خانواده نشانه اختلال در منظومه خانواده است که خانواده را به سمت فروپاشی سوق می‌دهد (پیکرستان ، 1380 : 5). فروید می‌گوید بیشترین افراد ناسازگار و مسأله‌دار، وابسته به خانواده‌های آسیب دیده هستند و افرادی که مربوط به خانواده‌های پر کشمکش می‌باشند به سبب عدم برخورداری از آرامش روانی و عدم تمرکز و آشفتگی بیشتر در معرض رفتار ناسازگارانه و کجروانه قرار دارند (مرکز آموزش سازمان زندانها، 1374 : 95). در این میان روسپیگری زن به عنوان عضوی از مهمترین نهاد اجتماعی خود نمود بارزی از عمیق‌ترین اختلالات کارکردی در ساختار خانواده است.

روسپیگری اگر چه در نگاه اول پدیده‌ای فردی به نظر می‌رسد اما با توجه به پیامدهای سوء آن که در نظم جامعه اختلال و آشفتگی ایجاد می‌کند و منشاء بسیاری از رفتارهای ضد اجتماعی و بزهکارانه همچون اعتیاد به مواد مخدر، مشروبات الکلی، اشاعه بیماریهای مقاربتی (از جمله ایدز...) از هم پاشیدگی کانون خانواده، خودکشی، توزیع مواد مخدر، سرقت، جیب‌بری، تشکیل خانه‌های فساد و فریب سایر زنان و دختران است. جا دارد که علیرغم معلول بودن این پدیده از آن به عنوان علت آغازین بسیاری از آسیب‌های دیگر یاد کنیم.

زنان روسپی به خاطر شرایط خاص خود مورد انواع سوء استفاده و آزاد قرار می‌گیرند و در نتیجه زمینه را برای پیدایش و افزایش باندهای جنایتکاری که این زنان را مورد استثمار و بهره‌کشی قرار می‌دهد فراهم می‌سازند. این پدیده سبب می‌شود که سطح جرم و جنایت در جامعه افزایش یابد. در نتیجه امنیت و سلامت اجتماعی به مخاطره افتد.

تحقیقات زیاد نشان می‌دهد که روسپیگری نتیجه روابط ناسالم و بسیار خشن در خانه و خانواده بوده و بازده آن نیز دامنگیر خانواده‌ها می شود و نیز جامعه بزرگتر را دچار آسیب و اختلال می‌سازد.

آمار دقیقی از تعداد روسپیان در ایران وجود ندارد. با این وجود آمارهای ارائه شده از سوی مسئولین نشان می‌دهد که تعداد زنان روسپی هر ساله رو به افزایش است. در خرداد ماه سال 1381 از 5789 نفر زندانی زن 1258 نفر آنها به جرم اعمال منافی عفت و عمومی و عمدتاً برای جرائم روسپیگری زندانی شده‌اند (دفتر آمار و رایانه سازمان زندانها ، تیر 1381) و نیز با عنایت به اینکه امروزه اخبار تکان‌دهنده‌ای از وضعیت این زنان و سرگذشت دردناک آنها در اینترنت و رسانه‌های بین‌المللی درج می‌شود. مبین این واقعیت تلخ است که این آسیب‌های اجتماعی به طور نگران‌کننده‌ای، رو به فزونی است. همچنین صادرات و قاچاق دختران ایرانی به کشورهای حاشیه خلیج فارس به وسیله باندهای فساد و یا شنیدن خبر روسپیگری دختران ایرانی در ترکیه به راستی دل هر ایرانی را به درد می‌آورد.

سن متوسط ورود به حرفه روسپیگری سیزده سالگی است. بیشترین دختران سیزده و چهارده ساله به اجبار و زور به روسپیگری کشیده شده‌اند. سایر این زنان، همسران سنتی بدون مهارتهای شغلی و حرفه‌ای هستند که یا فرار کرده‌اند یا شوهر سوء استفاده‌گر آنها را ترک کرده است و آنها برای حمایت از خود و فرزندانشان به این کار کشیده شده‌اند (گاماچ ، رنیس و اولیناگیپ 1990 : 267 به نقل از ملیسا فارلی ). سن ورود به روسپیگری در حال کاهش است. برای مثال چطور می‌توانیم حتی واژه‌ای را به عنوان "روسپیگری نوجوانی" تصور کنیم، وقتی که سن رضایت برای فعالیت جنسی قانونی دائماً در حال کاهش است! مثل کشورهایی چون هلند و فیلیپین (کاتلن ماهونی ، 1995 : 267 به نقل از ملیسا فارلی).

انحرافات اجتماعی، به ویژه انحرافات زنان، سلامت و امنیت روانی- اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی جامعه را تهدید می‌کند. از این رو جامعه برای بقا و پایداری خود بایست تدابیر مناسبی جهت جلوگیری از انحرافات زنان بزهکار و اقداماتی جهت بازپروری آنها اتخاذ نماید. و این امر جز از طریق شناخت دقیق عوامل زمینه‌ساز وتشدید کننده گرایش به انحرافات امکان‌پذیر نیست. به اعتقاد اکثر روانشناسان و جامعه‌شناسان ریشه اصلی آسیب‌های اجتماعی و از جمله آنها "روسپیگری" درخانواده است. زیرا خانواده به عنوان کوچکترین اجتماع بشری ساختاری دارد که عناصر درون آن به شدت به هم وابسته‌اند و اگر در این سیستم مشکل ایجاد شود کل سیستم را دگرگون خواهد ساخت بنابراین همیشه سازگاری و تفاهم بین همه اعضاء ضروری است. از این رو بررسی عوامل خانوادگی مؤثر بر روسپیگری زنان به عنوان یکی از مسائل ضروری جامعه، مسأله اصلی پژوهش حاضر است. به عبارت دیگر، مسأله پژوهش حاضر این است که : چه عواملی مرتبط با خانواده موجب روسپیگری زنان می‌شود؟

ضرورت و اهمیت تحقیق

خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی اساس تشکیل جامعه و حفظ عواطف انسانی است، یکی از عوامل مؤثر در رفتار فرد خانواده می‌باشد. در یک خانواده شکل کار و طرز ارتباطی اعضای خانواده به گونه‌ای است که محیط خانواده را برای تأمین احتیاجات اساسی اعضا چه در زمینه جسمانی و چه روانی مساعد می‌سازد، اساساً یکی از کارکردهای خانواده اجتماعی کردن طفل و تعلیم و تربیت وی می‌باشد و هر گونه نارسایی در کارکرد خانواده تأثیرات نامطلوبی در بهنجار نمودن فرزندان می‌گذارد. در زمانی که فروپاشی خانواده به عنوان نهاد اولیه و پایدار تربیت روز به روز افزایش می‌یابد و طبق پیش‌بینی‌های انجام شده از جانب سازمان بهداشت جهانی احتمال داده می‌شود که در طلیعه هزاره سوم پنجاه درصد از کودکان در خانواده‌هایی تک والد و بی‌سرپرست به سر می‌برند و نرخ طلاق هفت برابر افزایش می‌یابد و در زمانی که شیوع اختلالات و ناهنجاری‌های روانی و رفتاری از نظر همه‌گیرشناسی روز به روز فزونی می‌یابد در چنین زمانی تنها کلید حل این بحران اصلاح خانواده و تربیت و بازگشت به کانون خانواده می‌باشد (کریمی، 1375 : 23).

تحقیقات زیادی گویای این واقعیت است که در پس بسیاری از انحرافات رفتاری از جمله پدیده روسپیگری به عنوان یک انحراف جنسی، کانون خانواده متلاشی است لذا خانواده باید هر چه بیشتر مورد توجه قرار گرفته و تلاش شود تا از بروز مشکلات در خانواده جلوگیری به عمل آید.

روسپیگری به عنوان یک پدیده اجتماعی معلول تعاملهای ناسازگار بین اعضای خانواده است. پیامدهای سوء روسپیگری نه تنها بر پیکر جامعه بلکه برخانواده و تمام کسانی که به نوعی با خانواده در ارتباط می‌باشند اثر منفی می‌گذارد. یافته‌های متعدد نشان داده است که در جوامع مختلف آمار روسپیگری به ویژه در چند سال اخیر در حال افزایش است. در کشور ما فقط در سال 1381 از تعداد 5789 نفر زندانی زن 1258 (یعنی حدود 20 درصد) نفر آنها به جرم اعمال منافی عفت و عمومی عمدتاً برای جرائم روسپیگری زندانی شده‌اند. از آنجایی که طیف عظیمی از جامعه ما را قشر جوان تشکیل می‌دهد پرداختن به مسائل و مشکلات مربوط به این قشر تأثیر زیادی در باروری و شکوفایی نسل آینده جامعه خواهد داشت.

اکثر تحقیقات در خصوص روسپیان منابع خارجی می‌باشد و پژوهشها و مطالعاتی که در داخل کشور در زمینه پدیده روسپیگری انجام شده است بیشتر به سبب‌شناسی این معضل پرداخته‌اند و کم به رابطه درون خانوادگی و محیط خانواده که کانون رشد و پرورش انسان است پرداخته می‌شود. لذا در این پژوهش سعی شده از زاویه‌ای دیگر به پدیده روسپیگری نگریسته و عوامل خانوادگی از یک منظر ارتباطی و تعاملی مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است و نکته قابل توجه اینکه عوامل خانوادگی از دیدگاه زنان روسپی و غیر روسپی سنجیده می‌شود که در جای خود حائز اهمیت می‌باشد. اصولاً برای پیشگیری از فروپاشی شناسایی عوامل مؤثر بر کارکرد خانواده نقش مهمی در تدوین برنامه‌ها و سیاستها برای پیشگیری از افزایش پدیده روسپیگری خواهد داشت.

و...

NikoFile

میزان رضایت زناشویی خانواده زنان شاغل و خانه دار در قالب ورد 100 صفحه

اختصاصی از کوشا فایل میزان رضایت زناشویی خانواده زنان شاغل و خانه دار در قالب ورد 100 صفحه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

امروزه شاهد افزایش روز افزون شاغل بودن زنان نسبت به گذشته می باشیم که این تغییر نقش ها می تواند رضایت زناشویی زوجین و همچنین جنبه های مختلف زندگی و فرزندان را تحت تاثیر قرار دهد و از آن می توان به عنوان عنصری موثر در تعارضات زناشویی یاد کرد بر این اساس در این پژوهش به مقایسه رضایت زناشویی زنان شاغل اداره هواشناسی استان آذربایجان شرقی و خانه دار و مردان دارای همسر شاغل و یا خانه دار در شهر تبریز پرداخته شد. جهت دستیابی به هدف کلی دو فرضیه تدوین گردید.
1-    بین شاغل بودن یا خانه دار بودن زنان و سطح رضایت از زندگی شان رابطه مستقیم وجود دارد
2-    سطح رضایت از زندگی مردانی که زنان خانه دار دارند بیشتر از سطح رضایت از زندگی مردانی است که زنان شاغل دارند.

تحقیق و پژوهش در مورد بررسی رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان درخانواده(فایل Word)تعداد صفحات 101

اختصاصی از کوشا فایل تحقیق و پژوهش در مورد بررسی رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان درخانواده(فایل Word)تعداد صفحات 101 دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

این تحقیق به بررسی تاثیر رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان در خانواده در بین کارمندان شاغل در سازمانهای شهرستان بوشهر در سال 91 پرداخته است . تحقیق حاضر بر آن است که رابطه رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان در خانواده را مورد بررسی قرار دهد . می خواهیم مشخص کنیم که میزان رضایتمندی زنان از هزینه کردن دستمزدشان در خانواده تا چه اندازه می تواند بر روند زندگی افراد خانواده و خود فرد تاثیرگذار باشد . این پژوهش با استفاده از روش توصیفی - پیمایشی و با بکار گیری پرسشنامه ی محقق ساخته با توجه به استانداردهای مورد تایید با نمونه ای به حجم 150 نفر از کارمندان شاغل در سازمانهای شهرستان بوشهر به عمل آمده است . با استفاده از برنامه ی SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است که نتایج نشان داد بین رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان در خانواده ، عزت نفس ، رضایتمندی در خانواده و ایجاد اعتماد در خانواده در فرضیه های 1 ، 2 و 4  رابطه ی مثبت وجود دارد و در سطح بالاتر از 80 درصد مورد تایید قرار گرفت ولی در فرضیه 3 نتایج نشان می‌دهد که بین رضایتمندی زنان از نحوه ی هزینه کردن دستمزدشان در خانواده و مدیریت خانواده رابطه معناداری مشاهده نشد و این فرضیه در سطح معناداری پایین تر از 80 درصد مورد تایید قرار نگرفت .

مقدمه

یکی از مهم ترین معیارها جهت سنجش درجه توسعه یافتگی یک کشور ، میزان اهمیت و اعتباری است که زنان در آن کشور دارا می باشند. اکنون نگاه جهان ، بیشتر به سوی زنان معطوف شده است زیرا امروز ، برای تحقق توسعه اجتماعی ، تسریع فرایند توسعه اقتصادی و محقق شدن عدالت اجتماعی ، چنان چه به زن به عنوان نیروی فعال و سازنده نگریسته شود ، قطعاً تأثیر بسیاری در روند توسعه و افزایش کمّی و کیفی نیروی انسانی آن جامعه خواهد داشت . نقش زنان در توسعه ، مستقیماً با هدف توسعه اجتماعی و اقتصادی بستگی داشته و از این رو در تحول همه جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می گردد. با توجه به این که نیمی از کل جمعیت جهان را زنان تشکیل می دهند و دو سوم ساعات کار انجام شده توسط زنان صورت  می پذیرد ، تنها یک دهم درآمد جهان و فقط یک صدم مالکیت اموال و داراییهای جهان به زنان اختصاص یافته است . از آنجایی که در بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصادی اجتماعی کشورها ، توجه به نیروی انسانی و تخصص مطرح است لذا سخن از اشتغال زن و رابطه آن با توسعه نیز امری ضروری است .       خانه داری که عمده ترین کار زنان در جامعه ما می باشد ، فعالیت های اقتصادی گوناگونی را در برمی گیرد ، نظیر امرار معاش از طریق کشاورزی در روستاها و تولید کالا و خدمات که این کارها بدون پرداخت دستمزد می باشد و هیچ ارزیابی اقتصادی از این فعالیت زنان به عنوان مادر و همسر در کاهش هزینه های خانواده و مؤثر بودن آن در اقتصاد غیر پولی انجام نمی شود . در زمینه عدم دریافت مزد در قبال کار خانه از سوی زنان خانه دار ، می بایست اضافه کرد که کار خانه داری تولید درآمد می کند ، ولی این درآمد پنهان است و پولی نیست که مستقیم به دست او بدهند ، پولی است که به علت زحمات او در جیب خانواده          می ماند تا برای رفاه همه خرج شود ، زیرا اگر زن خانه به هر دلیلی کار خانه داری را انجام ندهد ، آن خانواده ناگزیر می شود با پرداخت مبلغی از درآمد خانواده ، فردی را برای انجام امور به استخدام درآورد و کار یک زن خانه دار از لحاظ مادی همین دستمزدی است که پرداخت نمی شود . این امر با توجه به این که حدود سه چهارم زنان جامعه را خانه داران تشکیل می دهند ، از جهت زدودن باورهای غلط فرهنگی نسبت به کارهای خانگی و منزلت زنان ، همچنین از لحاظ ایجاد رشد و امنیت روانی و حقوقی و اقتصادی زنان خانه دار ، به خصوص از نقطه نظر تربیت فرزندان ، قابل توجیه و حائز اهمیت می باشد . مهم‌ترین انگیزه زنان شاغل برای سهیم شدن در امور مالی خانواده « میل و رضایت شخصی » و نیز « احساس مسئولیت در قبال خانواده » اعلام می شود و این را بیشتر زنان شاغلی ابراز می دارند که همسرانشان با اشتغال آنان موافق بوده‌اند . در جامعه ای که توسعه ، فرآیندی برای بالا بردن هماهنگ و یکپارچه کیفیت زندگی مردم در ابعاد فرهنگی ، اجتماعی ، تربیتی و اقتصادی می باشد ، و از سوی دیگر توسعه ، همچون غایتی است که فرد به موجب یک جهان بینی الهی می تواند به کرامتهای انسانی دست یابد ؛ نقش زن اهمیت ویژه ای دارد ، به گونه ای که زن در نگاه حضرت امام ( ره ) شایسته مقام کرامت است و بشر از برکت وجود او می تواند به ارزشهای والای انسانی دست یابد و نقش اساسی او به عنوان رکن و عامل اصلی توسعه انسانی در درون خانواده معنا پیدا  می کند . وظیفه اصلی زنان بنابر خلقت الهی ایفای نقش مادری و تربیت فرزندان به عنوان راز تداوم حیات بشری می باشد و به شهادت تاریخ، هیچ زنی نبوده است که در کنار وظایف احتمالی خود نخواسته باشد از این وظیفه خطیر که با مقتضیات فطری و خُلفی و خَلقی او ارتباط دارد ، اجتناب ورزد ، از طرفی نمی توان شایستگی ها و توانایی های زنان را به عنوان نیمی از پتانسیل فکری جامعه در پذیرش بعضی مسئولیت ها در عرصه های فرهنگی علمی و تربیتی و سیاسی نادیده گرفت . در جهان امروزآنچه در توسعه و پیشرفت کشورها نقش مؤثری دارد ، هنر برنامه ریزی و بهره برداری اصولی از توانایی ها و استعدادهای انسانی است . به طوری که به نسبت افزایش درصد نیروهای شایسته و فعال جامعه نسبت به کل جمعیت ، موجب می شود تا جامعه از موقعیت فرهنگی ، اجتماعی واقتصادی بهتری برخوردارگردد . اگر جامعه ای زیرساختهای فرهنگی خود را همگام با نیازهای فرهنگی - اجتماعی خود متحول نسازد ، احتمالاً در مسیر حرکتهای عمیق و ریشه دار خود دچار مشکل خواهد شد ، در این رابطه باید از یک طرف در جهت اصلاح نگرشهای فاقد اصالت درخصوص مشارکت زنان گام برداشت که این مهم بر دوش مراکز فرهنگی و تبلیغی و رسانه های ارتباطی می باشد و در مرحله بعد آنچه مؤثر است باز گذاشتن میدان برای بروز تواناییها و شکوفایی استعدادهای زنان با حفظ شخصیت و کرامت انسانی آنان و حفظ مصالح خانوادگی می باشد . به نظر می‌رسد که توافق زوجین برای اشتغال زن موجب بهبود روابط آنان می‌گردد و زنان را به مشارکت در امور اقتصادی و هزینه کردن دستمزدشان در خانواده راغب‌تر می‌سازد .

بیان مساله

با توجه به این که نیمی از کل جمعیت جهان را زنان تشکیل می دهند و دو سوم ساعات کار انجام شده توسط زنان صورت می پذیرد ، تنها یک دهم درآمد جهان و فقط یک صدم مالکیت اموال و داراییهای جهان به زنان اختصاص یافته است . از آنجایی که در بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصادی اجتماعی کشورها ، توجه به نیروی انسانی و تخصص مطرح است لذا سخن از اشتغال زن و رابطه آن با توسعه نیز امری ضروری است . در چند سال گذشته ، مطالعات متعددی از سوی در مورد تجزیه و تحلیل موقعیت زنان در سطوح منطقه ای ، ملی ، میزان اشتغال آنان و عوامل بازدارنده فعالیت زنان ، نگرش ها و تمایلات زنان و نقش زنان در توسعه انجام شده است که سعی در آماده سازی افکار عمومی ملت ها ، سیاست گذاران و برنامه ریزان جهت حل مشکلات مربوط به دست یابی زنان به اشتغال بیشتر را داشته است . از آنجایی که در بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصادی اجتماعی کشورها ، توجه به نیروی انسانی و تخصص مطرح است لذا سخن از اشتغال زن و رابطه آن با توسعه نیز امری ضروری است . از آنجا که الگوهای ارایه شده اشتغال زنان در دو نظام شرق و غرب ناشی از نگرش یک بعدی آنان با تأکید بر رشد اقتصادی است موجبات افزایش اشتغال آنان را فراهم ساخته اند ولی مشکلات جدیدی آفریده اند که در بسیاری از موارد سبب انحراف و عقب ماندگی ذهنی زنان و اضمحلال نظام خانواده شده و نهایتا بر توسعه اقتصادی اثر نامطلوب بر جای گذاشته است . لذا هر چند که به طور مقطعی از برخی سیاستهای اتخاذ شده جهت اشتغال زنان می توان استفاده کرد ولی در مجموع سیاستهای آنان نمی تواند الگوی مناسبی برای اشتغال زنان باشد . اگر موجبات مشارکت زنان را در رشد اقتصادی فراهم کنیم می توانیم رشد و تعالی فکری زنان و بهبود نظام خانواده را فراهم سازیم . شاخص توسعه انسانی برای زنان در کشورهای توسعه یافته 80 درصد ، در کشورهای توسعه نیافته 60 درصد مردان و در ایران شاخص ، 61 درصد مردان می باشد . بررسی علل این تفاوت در کشورهای توسعه نیافته نشان می دهد که در کشورهای توسعه یافته بیشتر این تفاوت ناشی از میزان اشتغال و سطح دستمزدهاست در حالی که در کشورهای توسعه نیافته علاوه بر تفاوت های مربوط به بازار کار ، تفاوت در تعلیم و تربیت ، بهداشت و تغذیه نیز به چشم می خورد . با وجود این که عامل اقتصادی در اشتغال زنان ، دارای بیشترین اهمیت می باشد ولی مطالعات و بررسی های صورت گرفته نشان داده است که ارزش ها و باورهای فرهنگی رایج در یک جامعه ، تأثیر مستقیمی بر میزان اشتغال زنان داشته است . در مورد ایران ، فرهنگ پذیرفته شده در جامعه این باور را بوجود آورده است که در صورت عدم موافقت شوهر با کار زن حتی در صورت تمایل او به ادامه کار ، زن باید از کار خود چشم پوشی نماید . اختلافات در زمینه درآمدها و دستمزدها تا حدی ناشی از اختلاف در اشتغال است ، هر چند ممکن است ساعات کار زنان ، کمتر از مردان باشد و به کارهای متوسط یا پاره وقت مشغول باشند . عامل دیگری که در اختلاف درآمد بین مردان و زنان تأثیر دارد ، تبعیض در پرداخت دستمزد است . چنین تصور می شود که در دوره های رکود و تعدیل ساختاری بر تعداد کارگران زن افزوده شده باشد و به میزانی که مردان شغل خود را در بخش وسیعی از دست داده اند ، زنان مجبور بوده اند برای بقای خانواده در بخش غیر رسمی کار کنند و این چیزی است که یونیسف از آن به عنوان تعدیل نامرئی نام می برد . پس باید به این امر توجه کافی نمود که رضایتمندی زنان از هزینه کردن دستمزدشان در بخشهای مختلف تاثیر شگرفی بر بنیان خانواده و حتی جامعه خواهد گذاشت . 

تعداد صفحات : 101

فرمت فایل : Word

دانلود پایان نامه بررسی رابطه دینداری و میزان طلاق بین زنان شهر تهران

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه بررسی رابطه دینداری و میزان طلاق بین زنان شهر تهران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

بررسی رابطه دینداری و میزان طلاق بین زنان شهر تهران

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:145

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی رشته روان شناسی عمومی

فهرست مطالب :

چکیده.................................................. 1

فصل اول:........................................................................... 2

مقدمه.................................................................. 3

بیان مسئله............................................................. 5

اهمیت و ضرورت پژوهش.................................................. 7

متغیرها و تعاریف عملیاتی آنها.................................................. 10

فصل دوم:........................................................... 12

دین و تعاریف آن.............................................................. 13

دو معنی برای دین در تاریخ ادیان........................................... 14

مشکلات مربوط به ارائه تعریف جامع از دین........................... 17

خاستگاه و نقش دین...................................... 17

تاریخچه دینداری....................................................... 22

ضرورت دینداری و خدا پرستی............................... 24

ارزش زندگی دینی................................................................. 24

آثار دین در زندگی.......................................................... 25

فواید دینداری در حیطه روان شناختی......................................... 26

نقش روانی دین............................................................... 29

دین و جامعه........................................................................ 32

نقش اجتماعی دین.............................................................. 33

علل رویگردانی از دین................................................................. 35

روشهای اندازه گیری دینداری...................................................... 36

حوزه‌های مطالعه روابط روان شناسی و دین..................................... 39

دیدگاه‌های نظری در مورد دین............................................. 43

طلاق و تعریف آن........................................................... 62

تاریخچه طلاق در جوامع قدیم...................................... 64

طلاق در ادیان.................................................................. 71

طلاق در کشورهای مختلف................................................. 75

نظر اسلام پیرامون طلاق.................................................. 79

مشکلات ناشی از طلاق........................................................... 84

علل و عوامل طلاق...................................................................... 86

دیدگاه‌های نظری پیرامون طلاق........................................... 95

تحقیقات پیشین در زمینه دینداری و طلاق...................................... 100

فصل سوم:...................................................................... 113

طرح پژوهشی............................................................. 114

جامعه آماری............................................................. 115

روش تحقیق........................................................ 115

ابزار پژوهش.......................................... 116

روش جمع آوری اطلاعات.................................. 116

فصل چهارم:...................................................... 120

تجزیه و تحلیل داده‌های آماری................................................. 121

توصیف داده‌ها..................................................... 122

تحلیل داده‌ها................................................... 129

فصل پنجم:............................................................... 131

خلاصه نتایج پژوهش............................................... 132

محدودیتهای پژوهش........................................... 133

پیشنهادات............................................................... 134

منابع.................................................................... 135

پیوست................................................................ 140

چکیده :

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی رابطه دینداری با طلاق بین زنان شهر تهران» با هدف بررسی تأثیر برخی عوامل بر طلاق صورت گرفت.

طرح پژوهش در این تحقیق توصیفی نمی‌باشد. جامعه آماری متشکل از 60 زن شهر تهران می‌باشد و به روش تصادفی، با در نظر گرفتن تمایل آزمودنیها برای شرکت در آزمون انتخاب گردیده‌اند.

ابزار پژوهش شامل پرسشنامه معبد می‌باشد.

جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چند راهه (Anova) استفاده شد، تحلیل نتایج نشان داد:

بین عمل به باورهای دینی و میزان طلاق بین زنان متاهل و مطلقه رابطه معنا داری وجود دارد.

کلید واژه:

جهت گیری دینی: Religious orientation

طلاق: Pivorce

مقدمه

نقش دین در رابطه با بهداشت و شفا از قرون بسیار دور شناخته شده است. در طول هزاران سال دین و پزشکی در مداوا و کاهش رنجهای انسان شریک یکدیگر بوده‌اند (ساچمن و ماتیوز، 1998) متخصصان بهداشت روانی نیاز دارند که از اثرات مثبت دین آگاه شوند. تئوریهای آسیب شناختی و روان درمانی سکولار هستند و به دین به عنوان عاملی برای سلامت نپرداخته‌اند. در حقیقت در سالهای ابتدایی دین را به عنوان یک عامل ضد‌بهداشتی معرفی کردند. در حالیکه فقط دین بیرونی است که با جنبه‌های ناسالم زندگی ارتباط دارد ولی دین درونی شده و اعتقادات قلبی و واقعی به طور مؤثر و مثبتی بر بهداشت روان اثر می‌گذارد (نیکویی، 1383)

طلاق را از مهمترین پدیده‌های حیات انسانی تلقی می‌کنند. این پدیده دارای اضلاعی به تعداد تمامی جوانب و اضلاع جامعه انسانی است. نخست یک پدیده روانی است زیرا بر تعادل نه‌تنها انسانها- بلکه فرزندان، بستگان، دوستان‌و نزدیکان آنان اثر می‌گذارد. در‌ثانی پدیده‌ای است اقتصادی «چه» به گسست خانواده به عنوان یک واحد اقتصادی می‌انجامد و ایجاد تعادل روانی انسانها، موجبات بروز اثراتی سهمگین در حیات اقتصادی آنان نیز فراهم می‌سازد. گذشته از این، طلاق پدیده‌ایست مؤثر بر تمامی جوانب جمیعت در یک جامعه، زیرا از طرفی بر کمیت جمعیت اثر می‌نهد. چون تنها واحد مشروع و اساسی تولید مثل یعنی خانواده را از هم می‌پاشد، از طرف دیگر بر کیفیت جمعیت اثر دارد، چون موجب می‌شود فرزندانی محروم از نعمتهای خانواده تحویل‌جامعه گردند، که به احتمال زیاد فاقد شرایط لازم در راه احراز مقام شهروندی یک جامعه‌اند. (ساروخانی، 1372).  

طلاق همان گونه که یک پدیده اجتماعی است و در راه شناخت آن به علل و عوامل اجتماعی باید پرداخت یک پدیده روانشناختی یا بهتر (روانشناختی- جامعه شناختی) نیز‌هست. باید از طریق آموزش، حساس‌سازی انسان‌ها، آگاه سازی آنان و در نهایت ایجاد همدلی چنان کرد که حتی نام طلاق، زشت باشد انسان را ناخوش آید و دل را آزار دهد.

حراست از میثاق مقدس زوجیت، هدفی پاک و بزرگ است، چه برای سعادت انسانها، چه برای جامعه، در کشاکش گردونه زندگی، آنانی باقی می‌مانند که رشته‌های پیوند خانوادگی آنان مستحکم‌تر است. در سختیهای زندگی تنها خانواده پیام آور جاودان محبت و حمایت است و آنان که به دیگر نهادها دل خوش کنند، با شکست روبرو می‌شوند (ساروخانی، 1374).

بیان مسئله

در بین تمام نهادها، سازمانها و مؤسسات اجتماعی خانواده نقش و اهمیتی خاص دارد، تمامی آنان که در باب سازمان جامعه اندیشیده‌اند، همه مصلحین و اندیشمندان بر خانواده و اهمیت حیاتی آن بر جامعه، تاکید ورزیده‌اند. بدرستی هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند ادعای سلامت کند چنانچه از خانواده‌های سالم برخوردار نباشد، باز بی هیچ شبهه هیچ یک از آسیبهای اجتماعی نیست که فارغ از تأثیر خانواده پدید آمده باشد (ساروخانی، 1370) با توجه به اهمیتی که جوامع امروزی برای تداوم و بقاء خانواده و سلامت بهداشت روانی افراد جامعه قائل است بررسی مشکلات و عواملی که منجر به زوال خانواده و سرانجام ریشه دار شدن این مشکلات که منجر به جدایی می‌گردد ضروری بنظر می‌رسد.

تحقیقات انجام شده در خصوص خانواده تا سال 1970 حول محور طلاق و اثرات روانی و اجتماعی آن بر روی اعضای خانواده بوده است و در این میان نقش دین به عنوان یک عامل مهم ‌قابل توجه است. تا سالهای اخیر معمولاً نقش دین در بررسی‌های مربوط به خانواده و رضایتمندی زناشویی نادیده گرفته شده است. (غباری بناب، 1380) (به نقل از نیکویی). گلین[1] و پوز (1988) هم چنان اسپروسگی[2] و هاگستون[3] (1978) نشان داده‌اند افرادی که برای مدّت طولانی با هم زندگی می‌کنند دین را به عنوان مهمترین عامل رضایت مندی در زندگی‌تلقی می‌کنند. جریگان[4] و‌ناک بعد از‌بررسی تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که دین مهمترین عامل ثابت و پایداری در ازدواج است .

کیم و دیگران (2004) به این نتیجه رسیدند دین با هیجانات مثبت مثل خوش خلقی، مهربانی، اعتماد به نفس، توجه و آرامش رابطه مثبت دارد.

شرکات (2004) بعد از بررسی تحقیقات خود به این نتیجه رسید که اختلاف دینی در خانواده‌ها موجب بروز مشکلات برای ازدواج می‌شود که منجر به کاهش رضایت مندی و افزایش تعارضات زناشویی و طلاق می‌شود. (همان منبع).  

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهمیت باورها و نهادهای دینی بر انسان و زندگی فردی و اجتماعی او کاملا آشکار است. این به شکلهای مختلف در هر فرهنگ شناخت شده‌ای وجود دارد معمولاً نقش اصلی و‌اغلب محوری را‌ در زندگی افراد آن‌بازی می‌کند. بسیاری از مردم دنیا امروزه خود را‌دیندار می‌دانند و‌انگیزه‌های دینی، در شکل گیری حرکتهای اجتماعی و سیاسی معاصر مشهود است. (آرین، 1378).

اخیرا پژوهشهای متعددی در مورد اثر دین بر سلامت روان انجام شده است، نتایج تحقیقات نشان دهنده اثر مثبت بر سازگاری و بهداشت روانی و اثر کاهنده دین بر علائم بیماری بوده است (گری و همکاران، 1990) آلن برگین (1992) یکی دیگر از محققین است که طی پژوهشهای ده ساله (1991- 1980) با عنوان کردن نقش ارزشها در روان‌درمانی و‌ارتباط آن‌با بهداشت‌روانی شخصاً‌به ضرورت‌بکارگیری موضوعات ارزشی و دینی در آموزشهای بالینی و آموزش بیماران مشخصاً تاکید می‌کند. او در سال 1980 چنین ادعا کرد که به عنوان یک روان شناس نمی‌خواهد از مذاهب متعارف و سازمان یافته بعنوان فرآیند کلی حمایت کند ولی از تئوریهایی که بخشی از زندگی دینی هستند و دارای بیشترین منابع بهداشتی می‌باشند حمایت می‌نماید. او همچنین می‌گوید: اعتقاد دینی که مبنی‌بر علوم روان شناختی هستند دارای تأثیراتی بر ساختار اجتماعی می‌باشند. (برمر، آبریگو، شوسترم، 1993) خانواده اساساً کانون کمک، تسکین، التیام و شفا بخشی است، کانونی است که باید فشارهای روانی وارد شده بر اعضاء‌ خود را تخفیف‌دهد و راه رشد و شکوفایی آنها را هموار کند، اگر خانواده محیط سالم و‌سازنده‌ای برای اعضاء خود باشد و نیازهای جسمانی و روانی آنها را برآورده کند کمتر ممکن است به نهادهای درمانی خارج از خانواده احتیاج پیدا کند. (ثنایی، 1375)

معمولاً خانواده سالم افراد سالم را تحویل اجتماعی می‌دهد و خانواده ناسالم موجب بروز مسائل فراوانی در سطح جامعه خواهد شد و اگر سعی در بهبود و پیشرفت خانواده نشود، مشکلات اجتماعی روز به روز بیشتر خواهد شد. (ستیر، 1373)

نگاهی به آمار فزاینده طلاق در جوامع مختلف و بویژه در کشور ما در سالها اخیر لزوم توجه بیش از حد به عوامل زمینه ساز طلاق و نحوه مقابله مؤثر با پدیده شوم طلاق را آشکارتر می‌سازد.

طلاق، آفتی اجتماعی است و هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند نسبت به آن بی توجه بماند: هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند ادعای سلامت کند. اگر از خانواده‌هایی استوار برخوردار نباشد. هرگز هدف این نیست که قوانین در حذف طلاق وضع شود، طلاق هست همانگونه که جامعه هست و ارتباطات انسانی هست. هرگز نمی‌توان تصور کرد که تمامی ارتباطات انسانی‌برجا می‌ماند و‌هرگز هیچ‌ارتباطی آسیب نبیند، اما جامعه باید در اندیشه کاستن از تعداد طلاق باشد. بیان زیبای پیامبر اکرم (ص) را به یاد آوریم: «ابغض الاشیاء عندی الطلاق» «بدترین امور برای من طلاق است.»

اگر جامعه‌ای به سوی افزایش طلاق رود، بی هیچ شبهه، در آستانه بحران قرار دارد. بدین سان به درستی می‌توان گفت: میزان طلاق، نشانه دقیق سلامت یا بیماری جامعه است. (ساروخانی، 1374).

فرضیه پژوهش

در این پژوهش فرض بر این است که بین دینداری و میزان طلاق زنان رابطه وجود دارد.

متغیر مستقل

متغیری است که توسط پژوهشگر دستکاری یا انتخاب می‌شود تا تایید و رابطه آن با متغیر دیگری اندازه گیری شود. (دلاور، 1376)

در پژوهش حاضر متغیر مستقل دینداری می‌باشد.

متغیر وابسته

متغیری که مشاهده یا اندازه گیری می‌شود تا تأثیر متغیر مستقل بر آن معلوم گردد. (دلاور، 1376)

در پژوهش حاضر میزان طلاق متغیر وابسته می‌باشد.

متغیر کنترل

گاهی اوقات در یک پژوهش آزمایشی متغیرهایی دریافت می‌شود که تأثیر برخی از آنها در تعیین رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته باید خنثی یا ثابت نگه داشته شوند. این متغیرها که تأثیر آنها باید خنثی یا حذف شود متغیر کنترل نامیده می‌شود. (دلاور، 1376)

در این پژوهش متغیر کنترل عبارتند از:

سن: کلیه آزمودنیها در مقطع سنی 20 الی 35 سال قرار دارند.

تحصیلات: کلیه آزمودنیها دارای تحصیلات سیکل تا فوق لیسانس می‌باشند.

تعریف عملیاتی دینداری

میزان شدت یا ضعف ارتباط معنوی انسان با قدرت ماوراء الطبیعه (در عمل) که در این پژوهش از طریق پرسشنامه معبد گلزاری سنجیده شده است.

تعریف عملیاتی طلاق

تعریف عملیاتی طلاق در این پژوهش به این صورت می باشد: کسانی که طلاق گرفته اند نمره 1 و کسانی که طلاق نگرفته اند نمره 0 می گیرند.

دین و تعاریف آن

دین‌عقاید و دستورهای عملی و اخلاقی است که پیغمبران از طرف خدا برای راهنمایی و هدایت بشر آورده‌اند. (طباطبایی، 1370)

دانستن این عقاید و انجام این دستورها سبب خوشبختی انسان در دو جهان است. (طباطبایی، 1370) اگر ما دیندار باشیم و از دستورهای خدا و پیغمبر اطاعت کنیم در این دنیای گذرا خوشبخت و در زندگی جاوید و بی پایان جهان دیگر هم سعادتمند خواهیم بود. (طباطبایی، 1370)

«اِنَّ الَّذینَ آمَنوا والَّذینَ هادُّوالصَائِبیِنَ وَ النَصَاَری مَن آمَنَ بِالله و الیومِ الاخِرِ و عَمِلَ صَالحاً فَلَهُم اَجرُهُم عِندَ رَبِهِم.» (سوره بقره، آیه 62)

از میان کسانی که مسلمان یا یهودی یا نصرانی نامیده می‌شوند، آنان که براستی به خدا و روز حیات ایمان آورده‌اند و عمل شایسته دارند پیش خدا دارای پاداش نیک خواهند بود.

تعریف واژه دین در فرهنگ آکسفورد یک دید کلی می‌دهد و بیشتر تعریف دقیقی از دین‌خود کامه است در فرهنگ یاد شده دین عبارت است از شناسایی یک قدرت نامرئی برتر که بر‌سرنوشت انسان تسلط داشته و واجب الاحترام و اطاعت می‌باشد. (جمالی، 1381 به نقل از فروم).  

سید قطب می‌گوید: دین به معنای راه است راهی که به سوی سعادت و هدف نهایی انسان که همان رسیدن به سعادت است. (جمالی، 1381 به نقل از طباطبایی)

ویلیام جیمز در کتاب دین و روان، دین را عبارت از نظم نامرئی موجود در جهان می‌داند که وظیفه‌ی انسان هماهنگی با این نظم است. او در بررسی‌های خود چیزی مشترک را‌در ادیان‌مختلف یافت که آن رهایی از ناراحتی و دست یابی به آرامش بود.

به نظر یونگ دین به میزان قابل ملاحظه‌‌ای جنبه‌ی روان شناختی دارد. یونگ دین را با توجه ریشه‌ی لاتینی آن عبارت از تفکر از روی وجدان می‌داند (جمالی، 1381)

کلمه دین در زبان عربی اشاره دارد به علاقه و ارتباط میان دو طرف که یکی از دو طرف، طرف مقابل را بزرگ می‌دارد و طرف دیگر در برابر طرف مقابل خاضع است. اگر طرف اول به کلمه «دین» وصف گردد: «دین» عبارت از خضوع و انقیاد می‌باشد و اگر طرف دوم به کلمه دین وصف شود، دین به مفهوم فرمان و سلطه و حکم و الزام خواهد بود و چنانچه رشته ارتباط، یعنی وجه جامع میان هر دو طرف بوسیله کلمه دین در نظر باشد، دین عبارت است از قانونی که این علاقه و ارتباط را سازمان می‌دهد و یا عبارت از مظهر و نموداری است که بیانگر علاقه و ارتباط باشد. (محمد دراز، 1376)

واژه‌دین در‌لغت به معناهای گوناگون‌از جمله: اجزاء اطاعت، قهر‌و غلبه، انقیاد، خضوع، پیروی و مانند آنها آمده است. در قرآن کریم نیز آیاتی وجود دارد که از آنها معنای جزا، شریعت، قانون و طاعت و بندگی استنباط می‌شود. (علیزاده، 1371)

دو معنی برای دین در تاریخ ادیان

کلمه دین که در تاریخ ادیان به کار می‌رود فقط دارای دو معنا است:

1. همان حالت روانی[1] که ما از آن به تدین[2] تعبیر می‌کنیم.
2. همان حقیقت و واقعیت عینی[3] که می‌توان در عادات معمولی، یا آثار جاوید و به جای مانده مراجعه کرد و آن عبارت از مجموعه‌ای از اصول و مبانی است که هر امتی در اعتقاد و عمل بدانها پایبند است.

این معنی بیش از معنای نخست در مفهوم دین دارای کاربرد می‌باشد. (محمد دراز، 1376).

در هر صورت در مورد دین دامنه‌ای از تعاریف متفاوت داریم:

مرحوم علامه طباطبایی دین را اینگونه تعریف می‌کند: دین مجموعه از معارف مربوط به حقیقت انسان و جهان و مقدرات متناسب با آن است که در سیر زندگی مورد عمل قرار می‌گیرد. در این مجموعه بایدهای فقهی و اخلاقی قرار دارد که انسان متدین و تسلیم در برابر آنها، که این تسلیم زاییده‌ی اعتقاد پاک و شناخت حقیقت انسان و جهان است، الزامها و بایدهای یاد شده را در میان خود و افعال اختیاریش واسطه قرار می‌دهد تا با این وسیله به کمال شایسته خود راه یابد (طباطبایی، تفسیر المیزان).

هیوم دین را عبارت از آن جنبه تجربیات، افکار، احساسات و فعالیتهای فرد می‌داند که بوسیله آن تلاش دارد در ارتباط با آنچه که خود مقدس و الهی می‌شمارد یعنی قدرت بسیار متعالی و با ارزشی که جهان را کنترل کند. (ابراهیمی، 1386)

استاد مطهری‌در غالب ایمان‌دینی، دین‌را پیوندی دوستانه میان انسان و جهان می‌داند که در واقع نوعی هماهنگی میان انسان و آرمانهای کلی جهان است. (مطهری، 1366).

حضرت آیت الله جوادی آملی لغت دین را انقیاد، خضوع، پیروی، اطاعت، تسلیم، و جزا دانسته، معنای اصطلاحی آن را مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرراتی می‌داند که برای اداره امور جامعه انسانی و پرورش انسانها باشد (جوادی آملی، 1369)

دوناهو معتقد بود که تحقیقات بعدی در این زمینه باید به بررسی ساخت شناختی و پیامدهای باور دینی بپردازد. (کرک پاتریک و هود،[4] 1990)

آلپورت 1950 به جای اینکه یک تعریف جامع از فرد دیندار و غیر دیندار ارائه کند معتقد است که ما باید خود آگاهی دینی را به آنهایی که توانایی و قدرت درک آن را دارند نسبت بدهیم که تنها شامل افرادی می‌شود که دین را تجربه می‌کنند. او معتقد است که ریشه‌های مذهب آنقدر متعدد است و اثر آن در زندگی افراد آنقدر متفاوت است و اشکال تفسیر منطقی آن آنقدر بی نهایت است که رسیدن به یک تعریف واحد را غیر ممکن می‌سازد. گاه دین را دین فردی تعریف می‌کند و گاهی دین را یک نهاد اجتماعی. (جمالی، 1381، به نقل از آلپورت)

بدون شک امروزه تعداد بیشتری از این نوع تعاریف را می‌توان بدان اضافه نمود در واقع‌هر تعریفی که از دین ارائه شود به نظر می‌رسد که فقط برای نویسنده آن راضی کننده است و به عبارت دیگر نمی‌توان تعریفی از دین ارائه کرد که همگان را راضی نماید:

مشکلات مربوط به ارائه تعریف جامع از دین

در باب تعریف دین دو دسته مشکل عمده وجود دارد:

مشکل اول:

در این تعاریف، حب و بغض‌های افراد نسبت به دین به طور اعم و یا یک دین خاص به طور اخص، موجب شده است که بعضی از این تعاریف کاملا دوستانه و برخی کاملا خصمانه باشد.

مشکل دوم:

هویت دین به گونه‌ای است که می‌توان سه قسم تعریف از آن داشت:

1. تعاریف ارزشی (تعاریفی‌اند که دین را آنگونه تعریف می‌کنند که باید باشند.)
2. تعاریف‌وصفی یا‌جوهری (تعریف دین برحسب اعتقادات و اعمال صورت می‌گیرد.)
3. تعاریف کارکردی (می‌گویند که دین چه کارکرد ویژه‌ای دارد) (سید قریشی، 1381)

خاستگاه و نقش دین

در سالهای اخیر، توجه به «روان شناسی دین»[5] و «روانشناسی دینی»[6] در غرب از طریق انجام پژوهشهای تجربی، نشر مقاله‌ها و کتاب‌ها و تاسیس انجمن‌ها، برگزاری نشست‌های علمی و عضویت در مجامع تخصصی آن چنان زیاد شده است که تازه آشنایان این وادی در حیرت و شگفتی فرو رفته‌اند!

کافیست یادآور شویم که اعضاء «انجمن آمریکایی مشاوران مسیحی»[7] دیگر از انجمن‌های تخصصی (مانند‌انجمن مطالعات روانشناختی،[8] جامعه بررسی علمی دین،[9] انجمن پژوهشهای دینی،[10] جامعه مسیحی پزشکان و دندان پزشکان[11] و.....) دست کم سه برابر شده‌اند و تقاضا برای شرکت در کنفرانس‌ها و کارگاههای آموزشی روان شناسی دین، رشد چشمگیری داشته است. (گلزاری، 1380 به نقل از ورتنیگتون،[12] کرورسو،[13] مک کولو[14] و سان ویچ).

علاقه شدید روان شناسی معاصر به پژوهش و کار عملی درباره‌ی دین از این رو شگفت انگیز است که در گذشته‌ای نه چندان دور، از بین همه‌ی دانشمندان علوم، چه علوم پایه و چه علوم انسانی و اجتماعی، این روانشناسان بوده‌اند که برخوردهای منفی و قهرآمیز با دین داشته‌اند و به صراحت از پرداختن به کار در این زمینه اعلان برائت کرده‌اند!

برای روشن کردن موضوع، به اختصار سیر برخورد روان شناسی و دین را از نظر می‌گذرانیم: پیروان همه‌ی ادیان، به ویژه مسلمانان عقیده دارند که علّت برپایی و ماندگاری دین، این است که هم جزو خواسته‌های فطری و عاطفی بشر است (قرآن کریم، روم، 30/ نهج البلاغه خطبه اول) و هم بعضی نیازهای اساسی انسان را به صورت منحصر به فرد تأمین می‌کند. (گلزاری، 1380 به نقل از مطهری)

دین‌حوادث عادی زندگی را، از تولد و زناشویی و مرگ، تا حد شعائر دینی بالا می‌برد و این امور معمولی را به وقایع مقدسی بدل می‌سازد و آن را از راه احساس، عمیق کرده به صورت هنر درمی‌آورد. این نمایش غم انگیز و نحیف زندگی را به سفر مقدس شاعرانه‌ای که به سویی شریف است بدل کرده است، زندگی بدون دین ملال انگیز و‌پست مانند جسدی بی روح است (دورانت، 1992) ویل دورانت از قول «موفونیگ» می‌گوید: دین، حفظ ارزشهاست بدون ضمانت دینی اخلاق فقط حسابگری است.

ویل دورانت در لذات فلسفه می‌نویسد: «دین را یک قرن زیر فشار بگذار و بعد فشار را کم کن و ببین که چگونه دوباره در طی سال سر بر می‌زند!»

و تصریح می‌کند: دین از میان نمی‌رود ما باید به دنبال چیزی برویم که از ما بزرگتر است تا بتوانیم او را پرستش کنیم. مردم جستجوی خود را بر روی تفسیر و تعبیر بهتر و استوارتری از این عالم دنبال خواهند کرد که این تأویل و تفسیر را با احساس و عاطفه و حیات نشاط بخشد که همان دین است. (نیکویی، 1383)

میسیاک (به نقل از الستون و همکاران، 1376) در مورد ارزش دین اظهار می‌دارد:

1. دین، انسان‌را به‌فلسفه حیات‌مسلح می‌کند و‌به عقل وی روشنگری لازم را می‌بخشد دین برای فرد، نقشی ایفا می‌کند که قطب نما برای یک کشتی، یعنی در دریای زندگی جهت و راهنمایی در اختیار او قرار می‌دهد.
2. دین بر اراده انسان تاکید کرده و آن را تقویت می‌نماید و به فرد کمک می‌کند تا به فرمان عقل گردن نهد.
3. دین نیازهای اساسی روح، بویژه نیاز به عشق و جاودانگی را تحقق می‌بخشد.

اینجا پرسش‌های جدیدی پیش می‌آید که اگر دین پدیده‌ای فطری است و این همه آثار مفید و‌سازنده دارد، چرا متفکران بزرگی در غرب علیه دین قیام می‌کنند و گاه با لحنی آرام و‌مستدل و‌گاه با کلامی گزنده و تند، پایه‌ها و مایه‌های آن را به مسخره می‌گیرند و منکر می‌شوند؟

فیلسوف‌های روشنگر قرن‌هجدهم و‌در عصر روشنگری، از جمله ولتر، دین را ساخته و پرداخته روحانیون زیرک، برای حفظ اقتدار بر توده‌های بیسواد و نادان، به مدد دستکاری و هراس‌ها و خرافات آنان می‌دانستند. (خرمشاهی، 1372)

«آگوست کنت» فیلسوف فرانسوی که پدر جامعه شناسی نام گرفته است، دین را مربوط به‌مرحله کودکی اجتماع می‌داند و فریدریش نیچه، در پایان قرن نوزدهم اعلام داشت که «خدا مرده است!»

زندگی در دنیای بدون خدا، به معنای آن است که ارزش‌های خودمان را، خود خلق کنیم و بر آنچه (نیچه) تنهایی وجود می‌نامید عادت نماییم. (گلزاری، 1380 به نقل از گیدنز).

در روانشناسی، فروید اظهار کرد: دین ‌فریب یا‌ پنداری است که تسلی‌بخشی فریبنده‌اش در مرحله کمال کنونی سیر و سلوک بشری فراموش شده است و اعمال و عقاید دینی علائم فرضی روان پریشانه‌ای است که از تثبیت‌های روانی لاینحل کودکانه نشات می‌گیرد. (خرمشاهی، 1372) «واستون» دین را یک اسطوره، «مزلو» آن را به عنوان یک نکته منفی تاریخ بشر، «الیس» مصداقی از تفکر غیر منطقی و «آلبی» آن را دارای ماهیتی تبعیض آمیز و پدرسالارانه که دشمن پیشرفت بشر است معرفی کردند. (قربانی، 1377)

در جامعه شناسی «کارل مارکس» دین را نشان دهنده‌ی از خود بیگانگی انسان و افیون توده‌ها دانست و «دورکهایم» بیان کرد که با توسعه جوامع امروز دین، نفوذ دین رو به زوال می‌گذارد، تفکر علمی بیش از پیش جایگزین تبیین دینی می‌شود و اعمال تشریفاتی و شعائر تنها بخش کوچکی از زندگی افراد را اشغال می‌کند و «ماکس وبر» بر مطالعه وسیعی درباره ادیان سراسر جهان پرداخت و با آن که به ظاهر نظرات مثبت درباره دین دانست، بر تأثیر مختل کننده و اغلب انقلابی آرمانهای دینی بر نظام‌های اجتماعی مستقر تاکید کرد. (ابراهیمی، 1386)

تاریخچه دینداری

امروز ما در وضعیت بحرانی بی سابقه‌ای به سر می‌بریم. مردم اعصار دیگر به یقین همان‌قدر دچار‌قحطی گسترده، آشفتگی‌اجتماعی و جنگ ویرانگر بوده‌اند که ما هستیم. لیکن تنها در روزگار ماست که بقای آدمی و نیز جانداران دیگر جدا در معرض تهدید قرار گرفته است.

بحران در جهان بیرون با بحران دیگری در جهان درون همراه شده است ویرانگری عظیم و خانمان سوز جنگ جهانی اول چنان میراثی از سرخوردگی و بی اعتمادی به خود برای نشان قرن 20 بر جای نهاد که در تاریخ بی سابقه است. آمریکاییها شاهد موجی‌از افسردگی معنوی و شکاکیت مذهبی بوده‌اند که بسی گسترده و ویرانگر بود. در نیمه قرن بیستم این امر بدیهی شمرده می‌شد که دنیای نوین در میانه‌ی (عصری از اضطراب) در روزگار آشفتگی معیارها و اندیشه ‌ها و در ناامنی دردناک به سر می‌برد. (ام، وولف، 1386).

در فاصله‌ی میان این دو پیمایش ملی ملاحظه‌ی دیگری هم نمودار شد. برای نخستین بار در ظرف مدّت ی بالغ بر 200 سال اغلب کلیساهای اصلی پروتستان در آمریکا اعضاء خود را رفته رفته از دست دادند.

و...

NikoFile