دانلود پایان نامه ارزیابی فرایند تدوین طرح جامع راهبردی- ساختاری شهر تهران
چکیده پژوهش
ارزیابی طرح ها و برنامه های استراتژیک برای دستیابی به نقاط ضعف و قوت جهت تلاش برای رفع یا تقویت قوت و ضعف های احتمالی، همواره یکی از مهمترین فعالیت های اصلی فرایند برنامه ریزی استراتژیک محسوب می گردد. از طرف دیگر ارزیابی برنامه های استراتژیک نشاندهنده ی کارایی و اثربخشی فرایند برنامهریزی است.
طرح جامع راهبردی ساختاری شهر تهران که در سال 1386 تهیه و تدوین گردید نمونه ای از طرح های استراتژیک شهری است که دارای قوت و ضعف های خاص خود است. از آنجا که این طرح در نوع خود نسبت به طرح های پیشین شهری دارای نوآوری هایی است، لذا ارزیابی روند تهیه این طرح می تواند اطلاعات حائز اهمیتی از قوت ها و ضعف های فرایند طی شده ارائه کند که این اطلاعات جهت برنامه ریزی های آتی بسیار ارزشمند خواهد بود.
پژوهش پیش رو با هدف شناسایی مدل برنامه ریزی استراتژیک طرح جامع راهبردی ساختاری شهر تهران و ارزیابی فرایند طی شده جهت تدوین این طرح، تلاش دارد میزان توجه به دانش برنامه ریزی استراتژیک در روند تهیه طرح جامع شهر تهران را ارزیابی نموده و نقاط مثبت و منفی موجود در این فرایند را مشخص سازد.
بدین منظور در ابتدا با بررسی ادبیات مربوطه، 22 مدل برنامه ریزی استراتژیک مورد ارزیابی قرار گرفته و مدل مرجعی استخراج گردید تا در گام بعدی میزان تطابق این مدل با مدل طی شده در طرح جامع شهر تهران سنجیده شود. در گام بعدی اسناد استراتژیک طرح جامع شهر تهران مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تجزیه و تحلیل با استفاده از روش تحلیل تم صورت پذیرفت. در گام سوم پژوهش، پژوهشگر به مصاحبه نیمه ساخت یافته با گروهی از کارشناسان تدوین کننده طرح، مهندسان مشاور دخیل در تهیه طرح و مطلعین و منتقدین این فرایند اقدام نمود و پس از پیاده سازی، این داده ها نیز با استفاده از روش تحلیل تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
تحلیل تم های بدست آمده از دو گام اخیر بیانگر این نکته بود که در روند تهیه طرح جامع شهر تهران توجه حداقلی به دانش برنامه ریزی استراتژیک و مدل های رایج برنامه ریزی استراتژیک شده است. همچنین این نکته قابل برداشت بود که میزان تطابق فرایند برنامه ریزی استراتژیک شهر تهران با فرایند اشاره شده در مدل مرجع حداقلی بود.
از نقاط قوت عمده این فرایند می توان به نوآوری، گروه مطالعاتی منسجم و نهادسازی مناسب اشاره کرد و در مقابل، عدم پشتیبانی قانونی، کم توجهی به مدیریت و تفکر استراتژیک، ضعف روشی تدوین چشم اندازها، وابستگی نهادی، عدم مشارکت پذیری و کم توجهی به شرایط بومی شهر تهران از عمده ترین نقاط ضعف این فرایند محسوب می گردد.
فهرست مطالب
فصل اول کلیات پژوهش... 13
1-3 - اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 3
1-4- اهداف، سوالات و فرضیه های پژوهش... 4
1-4-1- اهداف پژوهش (علمی، کاربردی و ...) 4
1-5-2- روش گردآوری اطلاعات و دادهها: 5
1-5-3- جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه. 6
1-6 - دوره های زمانی انجام تحقیق.. 6
1-7 واژگان و اصطلاحات تخصصی.. 6
1-7-1 برنامه ریزی استراتژیک... 6
1-7-3 مدل های برنامه ریزی استراتژیک... 6
1-7-4 طرح جامع راهبردی ساختاری شهر تهران.. 7
فصل دوم ادبیات پژوهش... 9
2-3-2-1 راهبرد های مدبرانه. 12
2-3-2-2- راهبرد های اضطراری.. 12
2-3-2-3- راهبرد های از پیش طراحی شده 13
2-3-2-4- راهبرد های کارآفرین.. 13
2-3-2-5- راهبرد های ایدئولوژیکی.. 13
2-3-2-7- راهبرد های فرآیندی.. 14
2-3-2-8- راهبرد های منفصل.. 14
2-3-2-9- راهبرد های اجماعی.. 14
2-3-2-10- راهبرد های تحمیلی.. 14
2-4-2 رویکردها و دیدگاه های برنامه ریزی راهبردی.. 15
2-4-2-1- رویکرد فرآیند پایه برنامه ریزی راهبردی.. 16
2-4-2-2- رویکرد مبتنی بر منابع(RBP) 16
2-4-2-3- رویکرد برنامه ریزی بر مبنای ارزش افزوده 17
2-4-2-4- رویکرد برنامه ریزی بر مبنای ارزش های مدیریتی.. 17
2-4-2-5- رویکرد برنامه ریزی بر مبنای هدف.. 18
2-4-2-6- رویکرد برنامه ریزی خودسازمانده 18
2-4-2-7- رویکرد برنامه ریزی مبتنی بر سناریوپردازی.. 18
2-4-2-8- رویکرد برنامه ریزی افزون گرایی منطقی.. 19
2-5 جایگاه برنامه ریزی راهبردی در انواع روش های برنامه ریزی شهری.. 19
2-5-1 برنامه ریزی راهبردی شهری.. 20
2-6 مدل های فرآیندی برنامه ریزی راهبردی.. 22
2-6-1- مدل شماره 1؛ هریسون و جان.. 23
2-6-2 مدل شماره 2؛ علیاحمدی.. 24
2-6-7 مدل شماره 7؛ بومن و اش... 29
2-6-8 مدل شماره 8؛ هرینگتون برایس.... 30
2-6-9 مدل شماره 9؛ هیل و جونز. 31
2-6-10 مدل شماره 10؛ سیرتو و پیتر. 32
2-6-11 مدل شماره 11؛ ال بیرس... 33
2-6-12 مدل شماره 12؛ تامپسون.. 34
2-6-13 مدل شماره 13 ؛ دیسون و اوبرین.. 35
2-6-14 مدل شماره 14؛ برایسون.. 36
2-6-15 مدل شماره 15؛ گلوییک... 37
2-6-18 مدل شماره 18؛ فرد آر دیوید. 40
2-6-19 مدل شماره 19؛ ریچارد ال دفت... 41
2-6-20 مدل شماره20 ؛ پیرس و رابینسون.. 42
2-6-21 مدل شماره 21؛ هاکس.... 43
2-6-22 مدل شماره 22 ؛ جی آر جنتی.. 44
2-8 مدل مرجع استخراج شده از مدل های مورد بررسی در پژوهش... 49
فصل سوم روش شناسی پژوهش... 59
3-3-3 مطالعه موردی اکتشافی.. 62
3-4 روشهای جمعآوری اطلاعات.. 62
3-6-1 پایایی (قابلیت اعتماد) مصاحبه. 66
3-6-2 پایایی در تحلیل محتوا 66
3-6-3 محاسبه پایایی بین دو کدگذار 66
3-7-2 نمونهی آماری و روش محاسبهی حجم نمونه. 67
3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 68
3-8-2 مراحل تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل تِم. 69
فصل چهارم تجزیه و تحلیل یافتهها 73
4-2 بررسی طرح جامع راهبردی- ساختاری شهر تهران. 74
4-3 تعیین مراحل برنامه ریزی استراتژیک طی شده در تهیه طرح جامع تهران. 76
4-3-1 تم های نوع A : ارزیابی وضعیت فعلی.. 77
4-3-1-1 تم A-1: بررسی وضعیت فعلی شهر تهران.. 77
4-3-1-2 تم A-2 : جایگاه شهر تهران در نظام کشور 78
4-3-2 تم های نوع B: ارزیابی محیطی/ تحلیل محیط داخلی.. 79
4-3-2-1 تم B-1: وضعیت شهر تهران.. 80
4-3-2-2 تم 2B- : جایگاه شهر تهران.. 80
4-3-2-4 تم 4B-: نقاط قوت شهر تهران: 82
4-3-2-5 تم B-5: نقاط ضعف شهر تهران: 84
4-3-3 تم های نوع C: ارزیابی محیطی/ تحلیل محیط خارجی.. 88
4-3-3-1 تم C-1: جایگاه شهر تهران.. 88
4-3-3-3 تم C-3: فرصت های پیش روی شهر تهران.. 89
4-3-3-4 تم C-4: تهدیدهای پیش روی شهر تهران.. 90
4-3-4 تم های نوع D: ترسیم مسیر استراتژیک... 92
4-3-4-1 تم D-1: چشم اندازهای شهر تهران.. 92
4-3-4-2 تم D-2: هدف گذاری های شهر تهران.. 93
4-3-5 تم های نوع E: راهبردها و استراتژی ها 95
4-3-5-1 تم E-1: راهبردهای سطح فراملی و منطقه ای شهر تهران: 95
4-3-5-2 تم E-2: راهبردهای سطح ملی شهر تهران: 95
4-3-5-3 تمE-3 : راهبردهای سطح محلی شهر تهران: 96
4-3-5-4 تم E-4: راهبردهای سطح عملیاتی شهر تهران: 99
4-3-6 تم های نوع F: الزامات پیاده سازی موثر. 99
4-3-6-1 تم F-1: الزامات عملکردی طرح جامع تهران.. 100
4-3-6-2 تم F-2: الزامات ساختاری طرح جامع تهران.. 101
4-3-7 تم های نوع G :پیاده سازی و کنترل استراتژی.. 102
4-3-7-1 تم G-1: تمهیدات مالی طرح جامع شهر تهران.. 102
4-3-7-2 تم G-2: تمهیدات اجرایی طرح جامع شهر تهران: 103
4-3-7-3 تم G-3: سازوکارهای کنترل، ارزیابی و بازخورد در طرح جامع شهر تهران.. 104
4-4 تم های نوع H تم های حاصل از مصاحبه. 108
4-4-1 تم H-1: مدل؛ تفکر استراتژیک؛ روش شناسی(ضعف ها و قوت ها)؛ رویکرد. 108
4-4-2 تم H-2: تحلیل محیطی.. 110
4-4-3 تم H-3: راهبردها و چشم اندازها 110
4-4-4 تم H-4: ساختار و الزامات.. 111
4-4-5 تم H-5: پیاده سازی.. 113
4-4-6 تم H-6: کنترل و ارزیابی.. 113
4-4-7 تم H-7: قوت و ضعف های کلی.. 114
فصل پنجم نتیجه گیری، جمع بندی و پیشنهادات.. 118
5-2 پاسخ به سوالات پژوهش... 119
5-5 پیشنهادات برای پژوهشات آتی.. 127
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:155
پایان نامه / سمینار برای دریافت درجه کارشناسی ارشد "M.Sc."
(مهندسی صنایع – مدیریت سیستم و بهره¬وری)
عنوان : ایجاد ساختاری برای ارزیابی عملکرد HSE پیمانکاران در پروژههای عمرانی (با مطالعه موردی پیمانکاران سازمان مهندسی و عمران شهر تهران)
فهرست مطالب:
عنوان مطالب شماره صفحه
چکیده 1
مقدمه 2
فصل اول : کلیات 4
1-1) مقدمه 5
1-2) بیان مسأله 5
1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق 6
1-4) متدولوژی انجام کار 7
1-5) سوالات تحقیق 9
1-6) نمونه و جامعه آماری تحقیق 9
1-7) سوابق تحقیق 10
1-8) تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی تحقیق 12
1-9) جمعبندی فصل 13
فصل دوم : ادبیات تحقیق 14
2-1) مقدمه 15
2-2) ارزیابی عملکرد 15
2-2-1) مفهوم ارزیابی عملکرد و تعاریف آن 16
2-2-2) تاریخچه ارزیابی 16
2-2-3) کاربرد روشهای نوین ارزیابی عملکرد HSE در صنایع مختلف 17
2-3) سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیطزیست 19
2-3-1) کلیات 19
2-3-2) تعاریف 20
2-3-3) الزامات سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت محیطزیست 22
عنوان مطالب شماره صفحه
2-3-4) تکنیکها، ابزارها و روشهای مورد استفاده در مدیریت HSE 42
2-3-5) ملاحظات خاص ایمنی و بهداشتی و روشهای کنترل آن در پروژههای عمرانی 55
2-3-6) ملاحظات خاص زیست محیطی و روشهای کنترل آن در پروژههای عمرانی 72
2-4) ویژگی خبرگان HSE 86
2-5) جمعبندی فصل 86
فصل سوم : روش تحقیق 88
3-1) مقدمه 89
3-2) روش تحقیق 89
3-3) نمونه و جامعه آماری 90
3-4) روش جمعآوری دادهها 91
3-5) ارائه مدل 93
3-5-1) تعیین شاخصها و وزندهی آنها 93
3-5-2) بررسی اعتبار معیارها و اوزان مربوط به آنها 99
3-5-3) انتخاب پیمانکار برتر در حوزه HSE از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی 101
3-6) جمعبندی فصل 103
فصل چهارم : مباحث آماری تحقیق 104
4-1) مقدمه 105
4-2) مطالعه موردی؛ ارزیابی عملکرد پیمانکاران سازمان مهندسی و عمران شهر تهران 105
4-2-1) آشنایی با سازمان مهندسی و عمران شهر تهران 105
4-2-1) ارزیابی پیمانکاران 106
4-3) جمعبندی فصل 111
فصل پنجم : نتیجهگیری و ارائه پیشنهادات 113
5-1) مقدمه 114
5-2) تحلیل نتایج 115
عنوان مطالب شماره صفحه
5-3) ارائه پیشنهادات 116
5-3-1) راهکارهای اجرایی 116
5-3-2) پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی 117
5-4) جمعبندی فصل 119
پیوست ها 120
پیوست 1- چارچوب مصاحبه جهت تعیین شاخص 121
پیوست 2- چارچوب مصاحبه اعتبارسنجی 122
پیوست 3- چک لیست ارزیابی عملکرد 123
مراجع 136
فهرست منابع فارسی 137
فهرست منابع لاتین 139
سایت های اطلاع رسانی 140
چکیده انگلیسی 141
فهرست جدول ها
عنوان شماره صفحه
2-1. عوامل شکست و یا عوامل بروز حادثه 48
2-2. تعیین زاویه مناسب برای انواع حالات خاک 58
2-3. اقدامات ایمنی در ورود به فضاهای بسته 72
3-1 – اسامی خبرگان شرکت کننده در مصاحبه 91
3-2- گروهبندی شاخصها، پس از طبقهبندی آنها 93
3-3- حوزههای شناسایی شده مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با سیستم مدیریت HSE 97
3-4- حوزههای شناسایی شده مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با ایمنی 97
3-5- حوزههای شناسایی شده مربوط به گروه شاخصهای بهداشتی 98
3-6- حوزههای شناسایی شده مربوط به گروه شاخصهای زیست محیطی 98
3-7- حوزههای شناسایی شده مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با منظر شهری 99
3-8 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی معیارهای اصلی 99
3-9 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی زیر معیارهای سیستم مدیریت HSE 100
3-10 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی زیر معیارهای ملاحظات ایمنی 100
3-11 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی زیر معیارهای ملاحظات بهداشتی 101
3-12 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی زیر معیارهای ملاحظات زیست محیطی 101
3-13 – نتایج حاصل از اعتبارسنجی زیر معیارهای ملاحظات منظر شهری 101
4-1- نتایج ارزیابی پیمانکاران مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با سیستم مدیریت HSE با درنظر گرفتن اوزان 107
4-2- نتایج ارزیابی پیمانکاران مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با ایمنی درنظر گرفتن اوزان 108
4-3- نتایج ارزیابی پیمانکاران مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با موضوعات بهداشتی درنظر گرفتن اوزان 108
4-4- نتایج ارزیابی پیمانکاران مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با موضوعات زیست محیطی درنظر گرفتن اوزان 109
4-5- نتایج ارزیابی پیمانکاران مربوط به گروه شاخصهای مرتبط با موضوعات منظر شهری درنظر گرفتن اوزان 109
4-6- نتایج محاسبه شده برای هر یک از گروههای اصلی که مورد ارزیابی 110
4-7- امتیاز موزون محاسبه شده برای هر یک از معیارهای اصلی 110
4-8- رتبهبندی پروژهها بر اساس ارزیابی انجام شده 111
4-9 آمارهای موجود برای هر یک از سه پروژه 111
فهرست شکلها
عنوان شماره صفحه
2-1- مدل اجرایی HSE-MS 20
2-2- گامهای ضروری مدیریت خطرات 29
2-3. نحوه شیبدارسازی 58
2-4 . جعبههای ترانشه 59
2-5 . پلهبندی 60
2-6- تهویه تونل و محیطهای سربسته 70
2-7. نحوه مهار تأسیسات برقی 71
2-8. نمونهای از آلودگی زیستمحیطی در پروژههای شهری 74
3-1 – مدل تحلیل سلسله مراتبی انتخاب پیمانکار برتر در حوزه HSE 102
چکیده:
دستیابی به معیارها و مولفههای ارزیابی عملکرد پیمانکاران در حوزه HSE یکی از مهمترین دغدغههای سازمانهای پیشرو است که منجر به کاهش هزینههای مستقیم و غیر مستقیم سازمان میگردد. در این تحقیق سعی شده تا با شناخت شاخصههایی برای ارزیابی عملکرد پیمانکاران فعال در حوزههای عمرانی- شهری از دیدگاه بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE)، مدلی ارائه گردد تا به کمک آن بتوان پیمانکاران را با یک سنگ محک ارزیابی و رتبهبندی نمود.
این تحقیق به دنبال آن است تا به سازمانهای پیشرو که موضوعاتی همچون بهداشت، ایمنی و محیطزیست (HSE) را جزء اولویتهای کاری خود در پروژهها برمیشمارند، این پیام را برساند تا با شناخت شاخصههای مناسب در حوزه HSE و ارزیابی مناسب پیمانکاران خود نه تنها میتوانند در کاهش هزینههای مشهود و غیر مشهود ناشی از عدم رعایت اصول HSE در فعالیتهای برونسپاری شده به غیر، اقدامی اثربخش و کارا انجام دهند بلکه معیاری مناسب برای انتخابهای آتی پیمانکاران به دست خواهد آورد.
این تحقیق از لحاظ نوع هدف، کاربردی و از لحاظ نوع روش توصیفی- کیفی است. ابزارهای این تحقیق در بخش جمعآوری اطلاعات جهت تعیین ویژگیهای مدل ارزیابی، نظرسنجی (از طریق انجام مصاحبههای آزاد با خبرگان) و مطالعات میدانی است. برای تحلیل اطلاعات از روش امتیازدهی (توسط خبرگان) و جهت تست مدل از مطالعه موردی استفاده شده است. در ابتدای تحقیق، به وسیله پرسشنامههای بازی که در اختیار خبرگان در حوزه HSE قرار میگیرد و همچنین با انجام مطالعات کتابخانهای، ویژگیهای یک مدل مناسب برای ازریابی عملکرد HSE پیمانکاران در پروژههای عمرانی شهری شناسایی میگردد. پس از اعتبارسنجی نتایج اولیه به دست آمده، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، به این شاخصهای به دست آمده با توجه به درجه اهمیتشان وزن اختصاص مییابد. شاخصهای شناسایی شده و اوزان اختصاص یافته با استفاده از پرسشنامههایی که در اختیار خبرگان قرار خواهد گرفت، اعتبارشان سنجیده میگردد. در پایان نیز ساختار طراحی شده را برای گروهی از پیمانکاران سازمان مهندسی و عمران شهر تهران اجرایی مینماییم تا روایی مدل طراحی شده مورد ارزیابی قرار گیرد.
مقدمه:
دستیابی به معیارها و مولفههای ارزیابی عملکرد پیمانکاران در حوزه HSE یکی از مهمترین دغدغههای سازمانهای پیشرو است که منجر به کاهش هزینههای مستقیم و غیرمستقیم سازمان میگردد. از آنجا که فعالیت پیمانکاران در محیطهای پروژه رافع مسئولیت کارفرما نمیگردد، سازمان موظف است کنترلهای شایسته و مناسبی از نظر HSE در سطح فعالیتهای پروژه به اجرا رساند. از طرف دیگر بروز حوادث در سطح پروژه نه تنها فعالیت پیمانکار آسیب دیده را تحتالشعاع قرار میدهد، بلکه میتواند تاثیر نامطلوبی بر روند فعالیتهای سایر پیمانکاران، افراد سازمان و سایر طرفهای ذینفع ایجاد نماید. عدم رعایت ملاحظات HSE، به خصوص در کشورهای در حال توسعه، همه ساله حوادث جانی، مالی و زیستمحیطی فراوان برای این کشورها به ارمغان میآورد. از طرف دیگر ارزیابی عملکرد HSE پیمانکاران، میتواند معیار مناسبی برای کارنامه عملکرد پیمانکار در انتخابهای آتی ایشان باشد، به شرط آنکه کلیه پیمانکاران با یک سنجه ارزیابی شوند. (بشیری نسب, 1387)
هر چند که در حال حاضر اطلاعات عمومی زیادی در زمینه اندازهگیری عملکرد وجود دارد ولی این دانش در زمینه عملکرد اختصاصی سیستمهای ایمنی هنوز اندک میباشد. بهعنوان مثال امروزه مدیران میتوانند بهراحتی با بکارگیری الگوهای مختلف به ارزیابی عملکرد عمومی سازمانهای خود با استفاده از شاخصهای مثبت بپردازند ولی در زمینه اندازهگیری عملکرد ایمنی، هنوز هم در اغلب سازمانهای داخلی تنها بر روی شاخصهای واکنشی و منفینگر نظیر شاخص فراوانی حادثه، شدت حادثه، تعداد مرگهای شغلی و مواردمشابه تاکید میشود.
استفاده از شاخصهای واکنشی برای ارزیابی ایمنی سازمانها با وجود مزایای خود، میتوانند بسیار هزینهبر و گران باشند. در دنیای امروز تبدیل شدن خطرات به حوادث که زمینه را برای اندازهگیری شاخصهای واکنشی عملکرد سیستم ایمنی سازمان مهیا میکند، میتواند به قیمت مرگ انسانها، خسارات شدید اقتصادی، آسیبهای جبران ناپذیر زیست محیطی و خدشه دار شدن اعتبار تجاری سازمان تمام شود. (محمدفام وهمکاران، 1389)
در راستای مطالب یاد شده در این تحقیق به منظور شناسایی بهترین ترکیب شرکتهای پیمانکاری در سازمان مهندسی و عمران شهر تهران در صدد شناسایی شاخصهای مناسبی جهت ارزیابی عملکرد ایشان برآمدیم. مطالعات انجام شده مختلف نشان میدهد که رفتارهای ناایمن عامل اصلی بروز حوادث ناشی از کار میباشد، بطوریکه در مطالعات مختلف نسبت مستقیم بین نرخ بروز رفتارهای ناایمن با بروز حوادث مورد تاکید قرار گرفته است. [(Mohamad fam & etc 2008) & (Andrew 2010)]
در همین راستا در رویکرد پیشگیرانه ایمنی، شناسایی، ارزیابی و کنترل اینگونه شاخصها که سازنده رفتارهای ناایمن است قبل از تبدیل آنها به حوادث فاجعه بار بهعنوان یکی از استراتژیهای اصلی ارتقاء ایمنی قلمداد شده است. بدیهی است با ارزیابی اینگونه شاخصها در بین شرکتهای پیمانکاری میتوان از شرکتهای مستعد حوادث شغلی را شناسایی و بر اساس یافتههای موجود اقدامات کنترلی را پیریزی نمود. (محمدفام و همکاران 1389)
فوتوکاتالیستهای نیمههادی ترکیباتی هستند که در اثر تابش نور، واکنشهای الکترونی و شیمیایی در سطح آنها تسریع میشود. انتخاب فوتوکاتالیست مناسب، در بسیاری ازکاربردهای عملی و بنیادی مهم است. از آن رو که فوتوکاتالیستهای نیمههادی همیشه جامد هستند، تغییرات متعددی در اندازه و توزیع آنها، مساحت سطح، ساختارسطحی و ساختار بلوری آنها میتوان ایجاد کرد. دیاکسید تیتانیوم و سولفید کادمیوم از آن دسته مواد نیمههادی میباشند که خواص بسیاری داشته و امروزه در صنعت از آنها استفادههای فراوانی میشود. یکی از کاربردیترین خواص آنها خاصیت فوتوکاتالیستی است. در این پژوهش به بررسی بهبود این خواص در اثر ترکیب شدن آنها با تک لایه گرافن پرداخته شده است. محاسبات برپایه نظریهی تابعی چگالی و با استفاده از کد محاسباتی PWscf مبتنی برشبهپتانسیل انجام شده است. نتایج نیم رسانا بودن هیبرید گرافن و دی اکسیدکربن با گاف نواریeV 299/0 همچنین رسانا شدن هیبرید گرافن/سولفیدکادمیوم را نشان می دهد. در واقع دیاکسید تیتانیوم ، به گرافن که دارای گاف انرژی صفر می باشد، گاف القا میکند و این باعث کنترل بسیاری از خواص گرافن از جمله نشتی در ادوات کلید زنی و همچنین بهبود خواص دیاکسید تیتانیوم میشود. سولفیدکادمیوم با اینکه عایق با گاف نواری eV 4/2 بود بعد از هیبرید شدن تأثیری چشمگیری برگاف گرافن ندارد، و هیبرید رفتاری فلزگونه از خود نشان میدهد.
واژگان کلیدی:نظریه تابعی چگالی، گرافن، دیاکسید تیتانیوم، سولفیدکادمیوم.
گرافن: تعریف و تاریخچه
گرافن ورقه ای دو بعدی (2D) از اتم های کربن در یک پیکربندی شش ضلعی (لانه زنبوری) است. اتم¬های کربنی درگرافن با هیبرید SP2 به هم متصل شده اند [4-1]. گرافن جدیدترین عضو خانواده¬ی مواد کربنی گرافیتی چند بعدی می باشد. این خانواده شامل فولرن به عنوان نانوماده ی صفر بعدی (0D)، نانولوله های کربنی به عنوان نانوماده¬ی یک بعدی (1D) و گرافیت به عنوان یک ماده سه بعدی 3D)) می باشد. اصطلاح گرافن برای اولین بار در سال 1986 معرفی شد که از ترکیب کلمه¬ی گرافیت و یک پسوند (ان) که به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقهای اشاره دارد ایجاد شد. غیر از گرافن تک لایه و دولایه، لایههای گرافنی از 3 تا 10 لایه را به نام گرافن کم لایه و بین 10 تا 30 لایه را به نام گرافن چند¬لایه، گرافن ضخیم و یا نانو بلورهای نازک گرافیتی، مینامند [6-5].
با در نظر گرفتن توجه دانشمندان به گرافن و امید به کاربردهای مختلف آن در آینده¬ی نزدیک، تلاش های تحقیقاتی زیادی به روش های تولید، درک ساختار و خواص گرافن اختصاص داده شده است که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
فصل اول 1
مقدمه 1
1-1 گرافن: تعریف و تاریخچه 1
1-2 خواص و کاربردهای گرافن 2
1-3 معرفی دی¬اکسید تیتانیوم 3
1-4 معرفی سولفیدکادمیوم 4
1-4-1 کاربردهای سولفیدکادمیوم 4
1-5 هدف کلی پژوهش 5
1-6 مروری برپژوهش¬های انجام شده 5
فصل دوم 7
رهیافت محاسباتی 7
2-1تئوری تابعی چگالی 8
2-2 حل معادله شرودینگر بس الکترونی 9
2-2-1 تقریب بورن- اپنهایمر 9
2-2-2 نظریه¬ی توماس- فرمی- دیراک 11
2-2-3 تقریب الکترون مستقل 12
2-3 قضایای هوهنبرگ-کوهن 12
2-4 رهیافت کوهن-شم 13
2-4-1 حل معادلات کوهن- شم با استفاده از امواج تخت(PW) 16
2-5 محاسبه¬ی پتانسیل تبادلی-همبستگی 19
2-5-1 تقریب چگالی موضعی(LDA) 20
2-5-2 تقریب شیب تعمیم¬یافته (GGA) 21
2-6 شبه پتانسیل 22
2-6-1 انواع شبه پتانسیل 23
2-6-1-2 شبه پتانسیل ابتدا به ساکن 24
صفحه
فصل سوم 26
بررسی خواص ساختاری هیبرید گرافن و دی¬اکسید تیتانیوم 26
3-1 گرافن به عنوان بستر 26
3-2 بهینه سازی پارامترهای محاسباتی 26
3-3 جذب دی¬اکسید تیتانیوم بر گرافن 28
فصل چهارم 34
بررسی خواص ساختاری و الکترونی ترکیب گرافن و سولفیدکادمیوم 34
مقدمه 34
4-2 جذب سولفیدکادمیوم برگرافن 34
4-3 ویژگی¬های هندسی 35
4-4 ویژگی¬های الکترونی 37
فصل پنجم 41
مقایسه هیبرید ویژگی¬های گرافن/دی¬اکسید تیتانیوم و هیبرید گرافن/سولفیدکادمیوم 41
5-1 خواص ساختاری 41
5-2 خواص الکترونی 42
فصل ششم 48
نتیجه گیری و پیشنهادها 48
منابع:
شامل 66 صفحه فایل word
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات133
چکیده
بیماری پارکینسون یک بیماری دستگاه عصبی مرکزی، در بزرگسالان است. این بیماری هنگامی رخ میدهد که نواحی خاصی از مغز، توانایی خود را در تولید دوپامین (یکی از ناقلین عصبی در مغز) از دست میدهند. لوودوپا موثرترین دارو برای درمان بیماری پارکینسون است. این دارو در بدن به دوپامین تبدیل شده و مانع از فقدان این مادهی شیمیایی میشود. در سالهای اخیر، مطالعات بسیاری روی ساختار فولرن در ترکیبهای نانوحامل دارو انجام شده است و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفت.
در این پروژه اثر نانو فولرن C60روی ساختار داروی لوودوپا مطالعه شد. محاسبات مکانیک کوانتوم در سطوح HF/6-31G* و B3LYP/6-31G*در فاز گازی، روی داروی لوودوپا و نانوحامل لوودوپا با جانشینی هالوژنهای مختلف انجام شد. بعد از بهینهسازی ساختارهای مورد نظر، ویژگیهای مختلف از قبیل سختی شیمیایی، پتانسیل شیمیایی، گاف انرژی و ممان دوقطبی، محاسبات NMRو محاسبات NBO روی ترکیبات انجام شد. فاکتورها و پارامترهای NMR از جمله : ثابتهای پوششی ایزوتروپی، جابجایی شیمیایی، جریانات آروماتیسیته و انرژی رزونانس سیستم مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین انتقالات الکترونی، ضرائب هیبریدی، میزان مشارکتپذیری اوربیتالهای pوs ، پارامترهای ساختاری و الکترونی مورد بررسی قرار گرفت. در آخر خواص اسیدی، بازی، سایتهای واکنشپذیری سیستم بررسی شد. نتایج نشان داد که با اتصال داروی لوودوپا به فولرن، میزان گاف انرژی و سختی شیمیایی کاهش یافته و پتانسیل شیمیایی و ممان دوقطبی افزایش یافته است. نانوحامل داروی لوودوپا با حفظ خواص شیمیایی دارو، واکنشپذیرتر از داروی لوودوپا شده است. افزون بر این میزان حلالیت آن در حلالهای قطبی(به عنوان مثال آب) زیادتر شده است. این نتایج میتواند در داروسازی برای این دارو و سیستمهای مشابه مورد توجه قرار گیرد.
کلید واژهها : فولرن، لوودوپا، مکانیک کوانتوم ، ممان دوقطبی
هدف
هدف از این پروژه اتصال فولرن به عنوان نانو حامل به داروی لوودوپا است که با وصل شدن فولرن به دارو، دارو تبدیل به نانوحامل داروی لوودوپا شده است. با توجه به تحقیقات کنونی در زمینهی بحث نانوحاملهای دارویی در صنایع داروسازی، در این تحقیق بر آن شدیم که با اتصال فولرن به داروی لوودوپا که یک داروی با اهمیت در درمان بیماری پارکینسون است، و تبدیل دارو به نانوحامل فولرنی دارو، خواص شیمیایی را در داروی تنها و نانوحامل دارو بررسی کنیم تا ببینیم از نظر شیمیایی، فولرن چه تاثیری بر روی دارو میگذارد.
مقدمه
نانوتکنولوژی بعنوان یک فناوری کاربردی در دهههای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در حال حاضر کنترل خصوصیات اجسام در مقیاس نانو، نقش مهمی در شاخههای مختلف علم چون فیزیک، شیمی، زیستشناسی، پزشکی، مهندسی و غیره دارد. آنچه امروزه به عنوان نانوتکنوژی مطرح است آشنا شدن و کنترل بسیاری از پدیدهها در ابعاد اتمی و آنگسترومی است. منظور از مقیاس نانو، ابعادی در حدود 1 تا 100 نانومتر است. ریچارد فاینمن اولین دانشمندی است که به آنچه که ما امروزه علم و فناوری نانو میگوییم اشاره کرد. کربن دارای پنج آلوتروپ است که عبارتند از : الماس، گرافیت و کربن باکی بال و کربن بیشکل و نانولوله کربنی. 60C پایدارترین حالت کربن خالص است که از 60 اتم کربن به صورت 6 ضلعی و5 ضلعی کنار هم به وجود آمده است. باکی بال در حقیقت یک مولکول با 60 اتم کربن است که هر اتم کربن با سه اتم کربن مجاور تشکیل پیوند داده است. داروی لوودوپا یک داروی موثر در درمان بیماری پارکینسون است. در این تحقیق به کمک نرم افزار 98 Gaussian و 4.1 Gaussview نخست فولرن به داروی لوودوپا متصل شده و با لیگاندهای مختلف هالوژنی فلوئور، کلر و برم ساختارهای بهینه تعیین شد. محاسبات NBO و NMR در دو روش B3LYP وHF با سری پایهی 6-31G* انجام شد. با استفاده از نتایج محاسبات NBO اطلاعاتی در مورد طول پیوند، زاویهی پیوندی و میزان مشارکتپذیری اوربیتال p و اطلاعاتی حاصل از دو سطح انرژی هومو و لومو در مورد سختی شیمیایی و ممان دوقطبی و پتانسیل شیمیایی به دست آمد. در محاسبات NMR نیز پارامترهایی چون σisoو جابجایی شیمیایی بررسی شد و سرانجام نتایج مورد بحث قرار گرفت.
عنوان
فهرست مطالب
صفحه
مقدمه
..................................................................................................................................................................................
1
فصل اول مقدمهای بر نانوتکنولوژی و فولرنها
.......................................................................................................
2
1-1- مقدمهای از نانوتکنولوژی
........................................................................................................................................
3
1-2- تعریف نانوتکنولوژی
........................................................................................................................................
3
1-3- تاریخچهی نانوتکنولوژی
........................................................................................................................................
4
1-4- مواد نانو
......................................................................................................................................
5
1-1-4- طرز تهیهی نانو مواد
........................................................................................................................................
6
1-1-1-4- قوس پلاسما
........................................................................................................................................
7
2-1-4-1- رسوبگذاری شیمیایی فاز بخار
...............................................................................................................
7
1-3-1-4-رسوبگذاری الکتریکی
................................................................................................................................
7
1-4-1- 4- سل-ژل
......................................................................................................................................................
8
1-4-1-1- 4- مزایای روش سل-ژل
........................................................................................................................
9
1-4-1-2- 4- معایب روش سل-ژل
........................................................................................................................
9
1-4-1-- 5 آسیاب کردن و سایش با حرکت گلولهها
....................................................................................................
10
1-5- علم نانو
..................................................................................................................................................................
10
1-1-5-نانوتکنولوژی مرطوب
.......................................................................................................................................
11
1-2-5- نانوتکنولوژی خشک
.......................................................................................................................................
11
1- -3-5نانوتکنولوژی محاسباتی
........................................................................................................................
11
1-6- نانو تکنولوژی علم خواص عجیب مواد
.......................................................................................................
12
1-7- مزایای نانوتکنولوژی
................................................................................................................................
13
1-8- روشهای پدید آوردن ابزارهای خیلی کوچک در ابعاد نانومتری
..........................................................................
13
1--9کاربردهای نانوتکنولوژی
.....................................................................................................................................
13
1-9--1 کاربرد نانوتکنولوژی در پزشکی
.........................................................................................................................
14
1-10—تاریخچهی کشف فولرن
................................................................................................................................
14
1- -11اطلاعات اولیه در مورد فولرنها
........................................................................................................................
15
1-12- ساختمان فولرن
....................................................................................................................
16
1-13-شیمی فولرن
.......................................................................................................................................................
17
1-14- خصوصیات وکاربردهای فولرن
...................................................................................................................
17
1-15--موارد استفاده وکاربرد فولرن
....................................................................................................................
22
1-15-1-کاربردهای فوتونیک
.............................................................................................................................
22
1-15-2- کاربرد در داروسازی و پزشکی
.....................................................................................................................
22
1-15--3استفاده در روانکاری در ابعاد نانومتری
.................................................................................................
22
1-15-4- سایر استفادهها
.....................................................................................................................................
22
1-16- تهیهی فولرنها
...............................................................................................................................................
24
1-1-16- تهیه از طریق حرارتدهی القای نمونههای کربنی
.......................................................................................
24
1-2-16- حرارتدهی از طریق مقاومت الکتریکی
....................................................................................................
25
1-3-16- تبخیر گرافیت از طریق قوس بین دو میلهی گرافیتی
..............................................................................
26
1-17- واکنشپذیری شیمیایی فولرن
....................................................................................................................
26
1-17-1- هیدروژندار شدن فولرنها
.....................................................................................................................
27
2-17-1- اکسایش فولرنها
......................................................................................................................................
28
-3-17-1 افزایش هستهخواه به فولرنها
.....................................................................................................................
28
-4-17-1 افزایش رادیکالها
.............................................................................................................................
29
-5-17-1افزایش الکتروفیلها
..............................................................................................................................
29
6-17-1- جانشینی الکتروفیلی
.....................................................................................................................................
31
7-17-1- افزایشهای متعدد
.....................................................................................................................................
31
1-18-فولرنهای درونوجهی
.....................................................................................................................................
32
1-19- علت پایداری فولرنها و فرآیند تشکیل آنها
....................................................................................................
32
فصل دوم بیماری پارکینسون و داروی لوودوپا
...........................................................................................................
34
2-1- تاریخچهی بیماری پارکینسون
....................................................................................................
35
2-2-بیماری پارکینسون
..............................................................................................................................................
35
2-3- علت بروز بیماری
...............................................................................................................................................
36
2-4- علائم بیماری
...................................................................................................................................................
36
2-5- علت بروز بیماری ونحوهی تشخیص آن
....................................................................................................
36
2-6- درمان بیماری
...................................................................................................................................................
37
2-7- داروی لوودوپا
.....................................................................................................................................
38
2-1-7- عوارض مصرف داروی لوودوپا
....................................................................................................
39
2-7-2- مزیت استفاده از لوودوپا نسبت به داروی دوپامین
.....................................................................................
39
7-2-3- نکات قابل توجه در مورد مصرف داروی لوودوپا
...................................................................................
40
7-2-4- مکانیسم و متابولیسم دارو در بدن ......................................................................................................................
40
فصل سوم شیمی کوآنتومی و روشهای محاسباتی .............................................................................................................
41
3-1- شیمی کوآنتوم و روشهای محاسباتی
.....................................................................................................
42
3-2- روشهای شیمی محاسباتی
................................................................................ .............................................
43
3-2-1- روشهای مکانیک کوآنتوم
...............................................................................................................................
43
3-2-1-1 روشهای محاسباتی آغازین (ab-initio)
...................................................................................
45
3-3- تفاوت روش نیمه تجربی و روش آغازین
.....................................................................................................
47
3-4- تابش جسم سیاه و نظریهی کوآنتوم
......................................................................................................
47
3-5- روش هارتری فاک
...............................................................................................................................
48
3-5-1- هارتری فاک محدود شده (RHF)
......................................................................................................
49
3-5-2- هارتری فاک محدود نشده (UHF)
......................................................................................................
49
3-6- تواناییهای روش هارتری فاک
......................................................................................................................
50
3-7- گوسین 98
...........................................................................................................................................................
50
3-7-1- ورودیهای گوسین 98
...............................................................................................................................
51
3-7-2- روشهای موجود گوسین 98
......................................................................................................................
52
3-7-3- سریهای پایه
........................................................................................................................................
53
3-7-3-1- توابع گوسینی
.......................................................................................................................................
54
3-7-2-3- توابع اسلیتر
................................................................................................................................................
55
3-.7-4- تفاوت توابع اسلیتری و گوسینی
......................................................................................................
55
3-7-5- معرفی علامت #
................................................................................................................................
56
3-8NMR-(رزونانس مغناطیسی هسته)
.......................................................................................................
56
-1-8-3پارامترهای رزونانس مغناطیس هستهای (NMR)
..................................................................................
57
-2-8-3 محاسبات NMR
.................................................................................................................................
57
3-9- محاسبات NBO
................................................................................................................................
58
3-10- اوربیتال اتمی طبیعی(NAO) و اوربیتال پیوند طبیعی(NBO)
........................................................................
59
فصل چهارم بحث و نتایج........................................................................................................................................................ .
62
4-1- توضیح مختصر در مورد چگونگی انجام محاسبات
..................................................................................................
63
4-2- بررسی نتایج مربوط به طول پیوند
.......................................................................................................
65
4-3- بررسی نتایج مربوط به زاویهی پیوندی C62-C64-X83 (X=F,Cl,Br) در نانوحامل دارو و C2-C4-X83 در داروی هالوژنه در دو روش HF و B3LYP و سری پایه6-31G*
......................................
67
4-4- بررسی میزان مشارکت پذیری اوربیتال p در نانوحامل دارو و داروی هالوژنه در دو روش HF وB3LYP و سری پایه6-31G*
......................................
73
4-5- نتایج حاصل از انرژی هومو- لومو در بررسی گاف انرژی در نانو حامل دارو ودارو در دو روش HFو B3LYP و سری پایه6-31G*
.........................................................................
78
4-6- بررسی نتایج حاصل از سختی شیمیایی در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF و B3LYP و سری پایه6-31G*
........................................................................
82
4-7- بررسی نتایج مربوط به تغییرات پتانسیل شیمیایی در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF وB3LYP و سری پایه6-31G*
.........................................................................
84
4-8- بررسی روند تغییرات ΔNmax در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF و B3LYP و سری پایه6-31G*
..............................................
86
4-9- بررسی نتایج مربوط به ممان دوقطبی در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF و B3LYP و سری پایه6-31G*
........................................................................
88
4-10- نتایج حاصل از بررسی فاصله ضرائب نرمال در نانوحامل دارو و دارو با استخلافهای هالوژنی F، Cl و Br در دو روش HF وB3LYP و سری پایه6-31G*
...............................................
90
4-11- نتایج مربوط به بررسی الکترونهای ظرفیتی و بار در نانوحامل دارو
...................................................................
92
4-12- نتایج مربوط برای به اثبات رساندن خاصیت الکترون کشندگی فولرن
...................................................................
95
4-13- نتایج حاصل از بررسی انرژی رزونانس انتقال* در نانو حامل دارو و دارو در روش HF و سری پایه6-31G*
........................................................................
96
4-14- نتایج حاصل از بررسی انرژی رزونانس انتقال * در نانو حامل دارو و دارو در دو روش HF و B3LYP و سری پایه6-31G*
...................................................................
99
4-15- بررسی نتایج انرژی رزونانس انتقال* در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF وB3LYP و سری پایه6-31G*
....................................................................
102
4-16- نتایج حاصل از بررسی NMR در نانوحامل دارو در روش HF و سری پایه6-31G*
...................................
106
4-17- بررسی میزان ضریب پوششی و جابجایی شیمیایی در Hهای فنولی متصل به حلقهی بنزن در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HF وB3LYP و سری پایه6-31G*
...................................
114
4-18- بررسی نتایج میزان ضریب پوششی (isoσ) و جابجایی شیمیایی هیدروژن گروه کربوکسیلی متصل به حلقهی فنیل در نانوحامل دارو و دارو در دو روش HFوB3LYP و سری پایه6-31G*
..........................
117
4-19- بررسی نتایج میزان ضریب پوششی (isoσ) و جابجایی شیمیایی هیدروژنهای متصل به حلقه&a
دانلود مقاله 23 صفحه ای با موضوع بررسی مکتب کارکردی ساختاری آمریکا با فرمت ورد
واقعیت دارد که مطالعه تغییر اجتماعی از قبیل نوسازی (Modernization)، صنعتی شدن (industrialization) و تطور اجتماعی، زمینه فعالیت بسیاری از آثار برجسته ای بوده که اخیراً پیرامون این مسئله تمرکزداشته اند. بخصوص جالب توجه این است که مرحله اخیر نظریه تغییر اجتماعی دیگر با تنظیم و صورت بندی گزاره هایی پیرامون روندهای عام توسعه ،مشخص نمی شود؛ نظریه ای که .....
فهرست:
نگرشی به مبحث آزادی و تغییراجتماعی در جامعه شناسی
فونکسیونالیسم در مکتب کارکردی – ساختاری آمریکا
نگرشی به نظریات منتقدان پیرامون نتایج آزادی و فساد مالی در جامعه از نظر جامعه شناسی