پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک (اثر افزودنی‌های همزمان Nb و V بر خواص ساختاری و نوری لایه نازک اکسید تی

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک (اثر افزودنی‌های همزمان Nb و V بر خواص ساختاری و نوری لایه نازک اکسید تیتانیم) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

 این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 110 صفحه می باشد.

این رساله توسط تیم ما تهیه شده و در هیچ سایتی یافت نمی شود.

در این تحقیق پوشش­های نانو ساختار TiO2 به همراه افزودنی­های همزمان V و Nb در پنج حالت مختلف در مقادیر متفاوت (15 و 10 و 5 درصد مولی Nb و 15 و 10 و 5 درصد مولی V) از طریق روش سنتز سل – ژل با استفاده از کلرید نئوبیوم به عنوان پیش ماده­ی Nb، متا آمونیوم­وانادات به عنوان پیش ماده وانادیم و تیتانیم تترا ایزوپروپکساید (TTIP) به عنوان پیش ماده تیتانیم بر روی زیرلایه شیشه­ای اعمال شد. (دمای کلسیناسیون برای نمونه­های دوپ همزمان در محدودهC °475 و 575 و 675 بودند.) برای بررسی و آنالیز لایه­های اعمال شده، آنالیز XRD برای ارزیابی فازهای کریستالی، دستگاه SEM و TEM برای بررسی ریزساختار و مورفولوژی، دستگاه EDX برای آنالیز عنصری سطح پوشش، UV–vis Spectroscopy برای بررسی خواص نوری و فتوکاتالیستی لایه­های اعمال شده مورد استفاده قرار گرفت. نتایج XRD نشان می­دهد که اضافه کردن ناخالصی در کریستالیته و اندازه ذرات TiO2  تاثیر زیادی دارد. متوسط اندازه کریستالیت نمونه­ها با استفاده از فرمول شرر محاسبه شد. همچنین شدت فاز­ها و میزان سطح ویژه کریستالیت­ها تعیین گردید. دوپ همزمان V و Nb در شبکه تیتانیا از استحاله فازی آناتاز به روتایل جلوگیری کرده است (استثنا نمونه 4). نتایج نشان دادند که بهترین خواص فتوکاتالیستی پوشش­های نانو ساختار با دوپ همزمان V و Nb تحت تابش نور مرئی مربوط به پوشش T-5%Nb-15%V می­باشد. طیف جذب تیتانیا­ی دوپ شده با V و Nb دارای شیفت قابل ملاحظه­ای به سمت نور مرئی بود که منجر به کاهش بسیار شدید باند ممنوعه (eV 58/2) گردیده است. این امر را می­توان به ایجاد یک تراز جدید در وسط باند ممنوعه تیتانیا نسبت داد. علاوه بر این دوپ همزمان V و Nb می­تواند سبب کند شدن فرایند بازترکیب الکترون – حفره در تیتانیا گردد.

کلمات کلیدی: سل – ژل، پوشش­دهی غوطه­ وری، لایه نازک تیتانیا، اکسید نئوبیوم، اکسید وانادیم، خواص نوری، قابلیت فتوکاتالیستی.

فهرست مطالب

عنوان                                   صفحه

فصل اول:مقدمه................................... 1

فصل دوم : مروری بر منابع مطالعاتی............ 7

2-1- معرفی لایه نازک............................. 8

    2-1-1- مفهوم لایه های نازک................... 8

    2-1-2- فیزیک لایه های نازک.................... 9

2-2- اکسید تیتانیم............................. 11

    2-2-1- خواص و ساختار......................... 11

    2-2-2- استحاله فازی.......................... 13

     2-2-3- طیف جذب نوری......................... 15

      2-2-4- کاربرد.............................. 16

       2-2-5- تیتانیا، اعجازی در میان مواد فتوکاتالیست   16

2-3- پدیده فتوکاتالیستی تیتانیا.............. 17

    2-3-1- اهمیت فتوکاتالیست­ها................. 17

    2-3-2- فتوکاتالیست چیست..................... 19

    2-3-3- تاریخچه فتوکاتالیست­ها................ 20

2-4- ویژگی­های نیمه­هادی­ها...................... 22

    2-4-1- نوارهای انرژی......................... 22

    2-4-2- حامل­های بار در نیمه­هادی­ها........... 23

    2-4-3- انواع نیمه­هادی­ها..................... 24

        2-4-3-1- نیمه­هادی­های ذاتی............. 24

        2-4-3-2 نیمه­هادی­های غیرذاتی........... 25

2-5- خاصیت و مکانیسم فتوکاتالیستی تیتانیا.. 26

2-6- انواع، مقایسه و خصوصیات فتوکاتالیستی­های دیگر با تیتانیا................................... 28

2-7- اثرات اندازه کوانتومی................ 30

2-8- ترکیب مجدد جفت­های الکترون- حفره...... 31

2-9- نقش الکترون­ها و حفره­های تولید شده در اثر پرتوتابی در فتوکاتالیست............................. 32

2-10- راه­های بهبود فعالیت فتوکاتالیستی تیتانیا  33

    2-10-1- اختلاط یا دوپ کردن کاتیون­های فلزی در ساختار تیتانیا.............................................. 33

    2-10-2- بهینه کردن ساختار کریستالی............ 37

    2-10-3- بمباران یونی.......................... 38

    2-10-4- دوپ کردن یون­های غیرفلزی............... 38

    2-10-5- اثر ضخامت............................. 39

    2-10-6- اصلاح شیمیایی سطح...................... 41

        2-10-6-1- حساس­سازی........................ 41

       2-10-6-2- جفت شدن دو نیمه­هادی............. 42

    2-10-7- اثر شرایط کلسیناسیون........... 43

2-11- نانوفتوکاتالیست­ها....................... 45

2-12- مزایای استفاده از فوتوکاتالیست در واکنش­ها  45

2-13- کاربردهای فتوکاتالیستی تیتانیا........ 46

    2-13-1- تجزیه یا شکاف آب.................... 48

    2-13-2- تخریب آلودگی­ها و خاصیت ضد باکتری... 48

    2-13-3- تصفیه خاک............................ 50

    2-13-4- تصفیه هوا............................ 50

    2-13-5- تصفیه آب و پساب­ها................... 52

    2-13-6- استفاده در تهیه ترکیب­های آلی....... 53

    2-13-7- فتوولتاییک........................... 54

2-14- کاربردها و مکانیزم خودتمیزشوندگی تیتانیا   55

    2-14-1- خواص پوشش­های آبگریز................ 55

    2-14-2- پوشش­های فوق آبدوست.................... 56

2-15- خاصیت خودتمیزشوندگی................. 58

    2-15-1- خاصیت ضد مه گرفتگی.................... 59

    2-15-4- رنگ­های فتوکاتالیستی................... 60

2-16- انواع روش­های پوشش­دهی لایه نازک ذرات تیتانیا.. 60

    2-16-1- فرآیند سل – ژل........................ 61

    2-16-2- اصول فرآیند سل – ژل................... 62

    2-16-3- پوشش­دهی با استفاده از فرآیند سل-ژل غوطه­ وری   66

     2-16-4- مقایسه دو تکنیک غوطه­ وری و چرخشی...... 66

    2-16-5- مزایا و محدودیت های سنتز سل – ژل...... 68

فصل سوم: فعالیت آزمایشگاهی و روش کار....... 70

    3-1- مواد اولیه مورد مصرف و خواص آن­ها . 71

    3-2- دستگاه­ها و تجهیزات فرآیندی مورد استفاده 73

    3-3- روش کار.......................... 73

        3-3-1- فرآیند پوشش­دهی............. 73

              3-3- 1-1- تهیه سل زرد تیتانیا... 73

              3-3-1-2- تهیه سل نئوبیوم و وانادیم 74

              3-3-1-3- کد گذاری نمونه­ها ... 75

              3-3-1-5- تهیه پوشش تیتانیا بر روی زیرلایه­های شیشه­ای.................................................. 75

    3-4- روش­های بررسی و مشخصه­ یابی خواص پوشش­ها    76

        3-4-1- بررسی فازهای کریستالی.......... 76

        3-4-2- ارزیابی ریزساختار.............. 78

        3-4-3- بررسی خواص نوری و محاسبه انرژی پهنای نوار ممنوعه........................................... 78

        3-4-4- بررسی فعالیت فتوکاتالیستی پوشش­ها 79

              3-4-4-1- متیلن بلو.............. 79

       3-4-5- نحوه انجام آزمایش فتوکاتالیستی. 80

فصل چهارم: نتایج و بحث........................ 82

    4-1- نتایج اثر افزودنی­ها بر خواص پوشش تیتانیا    83

       4-1-1- تاثیردوپ همزمان V و Nb  بر ساختار کریستالی    83

          4-1-1-1- - نتایج و تحلیل آنالیز فازی پوشش T- 5% Nb – 5%V .......................................... 83

          4-1-1-2- نتایج و تحلیل آنالیز فازی پوشش T- 10% Nb – 10%V 85

          4-1-1-3- نتایج و تحلیل آنالیز فازی پوشش T- 15% Nb – 15%V 86

          4-1-1-4- نتایج و تحلیل آنالیز فازی پوشش T- 5% Nb –15%V  87

          4-1-1-5- نتایج و تحلیل آنالیز فازی پوشش T- 15% Nb –5%V  88

       4-1-2- نتایج و تحلیل آنالیز UV-Vis........ 91

       4-1-3- بررسی تاثیر دمای کلسیناسیون بر فازهای کریستالی 93

       4-1-4- بررسی تاثیر دمای کلسیناسیون روی خواص فتوکاتالیستی..................................... 95

       4-1-5- بررسی بررسی طیف UV-Vis و محاسبه باند ممنوعه 96

       4-1-6- تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی. 99

       4-1-7- نتایج حاصل از آنالیز عنصری EDX.. 102

فصل پنجم: نتیجه گیری نهایی و پیشنهادها.... 104

    5-1- نتیجه­ گیری نهایی..................... 105

    5-2- پیشنهادها و کارهای آینده.......... 105

منابع........................................... 107

فهرست شکل­ها

عنوان                                   صفحه

شکل 2-1: شماتیک ساختار لایه و زیرلایه................ 9

شکل 2-2: شماتیک انواع فرآیند رشد.................. 10

شکل 2-3: نحوه آرایش هشت وجهی های اکسید تیتانیم.... 12

شکل 2-4: ساختار کریستالی روتایل و آناتاز.......... 13

شکل 2-5: دیاگرام فازی غیر تعادلی دما- فشار برای تیتانیای خالص 14

شکل 2-6: طیف بازتاب نوری ساختارهای روتایل و آناتاز 15

شکل 2-7: شماتیکی از فرآیند فتوکاتالیستی فاز آناتاز تیتانیا   20

شکل 2-8: شکاف انرژی در مواد رسانا، نیمه رسانا و نارسانا  23

شکل 2-9: نیمه هادی نوع n و نیمه هادی نوع p......... 26

شکل 2-10: مسیرهای مختلف عملکرد یک فتوکاتالیست در اثر جذب نور 27

شکل 2-11: موقعیت لبه باند چندین نیمه­هادی.......... 29

شکل 2-12: طیف XRD برای الف) Tio2-%0.3 La ، ب)Pt Tio2-%0.3 ، ج) Tio2-%0.3 Ru با کلسیناسیون در دمای C ° 700 – 400 و بدون عملیات حرارتی.. 34

شکل 2-13: تصاویر TEM مربوط به (a): با و(b) : بدون دوپ شدن همزمان 35

شکل 2-14: تجزیه فنول در اثر تابش در حضور نانو پودر تیتانیای دوپ شده و نشده............................................ 36

شکل 2-15: مکانیزم فتوکاتالیست: hυ1: تیتانیای خالص. hυ2: تیتانیای دوپ شده بافلز. hυ3: تیتانیای دوپ شده با غیرفلزات....... 36

شکل 2-16: تصاویر SEM از مقاطع عرضی نمونه پوشش تیتانیایی بر روی فولاد زنگ نزن به ضخامت­های: A)250 و B) 940 و C) 100 و D) 198 نانو متر 41

شکل 2-17: انتقال بار در نیمه­رسانای جفت شده­ی کادمیوم سولفید- اکسید تیتانیم........................................... 43

شکل 2-18: اثر شرایط کلسیناسیون بر شدت پیک فاز آناتاز 44

شکل 2-19: شماتیکی از کاربردهای مهم فتوکاتالیستی تیتانیا  46

شکل 2-20: اثر خودتمیزکنندگی بر آجر دیوار.......... 47

شکل 2-21: مقایسه اثر ضد بخار شیشه در آینه­ی اتومبیل 47

شکل 2-22: تصفیه خاک آلوده با استفاده از نور خورشید و فتوکاتالیست  50

شکل 2-23: تبدیل آلودگی‌های آلی به آب و دی اکسید کربن 52

شکل 2-24: تشکیل پوشش­ آبگریز بر روی برگ گل نیلوفر آبی 56

شکل 2-25: ایجاد سطح فوق آبدوست.................... 57

شکل 2-26: خاصیت آبدوستی سطح تیتانیا و تشکیل لایه یکنواخت آب   57

شکل 2-27: استفاده از خصلت خودتمیزشوندگی برای تمیز کردن نمای خارجی ساختمان‌ها......................................... 59

شکل 2-28: استفاده از خاصیت ضدبخارگرفتگی تیتانیا در آینه‌ خودرو‌ منحنی جاده.............................................. 59

شکل 2-29: مراحل مختلف فرآیند سل-ژل برای سنتز مواد سرامیکی    65

شکل 2-30: مراحل فرآیند روش غوطه­وری................ 66

شکل 2-31: عکس SEM لایه نازک اکسیدروی ساخته شده با تکنیک­های پوشش­دهی الف) غوطه­وری و ب) چرخشی در دمای °C  550............ 67

شکل 2-32: طیف نوری پوشش­های لایه نازک ساخته شده با تکنیک الف: غوطه­وری. ب: چرخشی در دماهای مختلف (a=350 °C, b= 450 °C , c= 550 °C)..... 68

شکل 3-1: فرآیند تهیه سل زرد رنگ تیتانیا........... 74

شکل 3-2: فرآیند تهیه سل و پوشش­دهی با درصدهای مولی مختلف V و Nb    76

شکل 3-3: ساختار شیمیایی آلاینده رنگی متیلن بلو..... 80

شکل 3-4: نمایی از فرآیند تابش UV به فیلم تیتانیا در محلول MB 81

شکل 4-1: طیف XRD از پوشش تیتانیا بدون دوپنت و پوشش به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 5% Nb – 5%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای............................................ 84

شکل 4-2: طیف XRD از پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T-10% Nb – 10%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای 85

شکل 4-3: طیف XRD از پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 15% Nb – 15%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای 87

شکل 4-4: طیف XRD از پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 5% Nb – 15%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای 88

شکل 4-5: طیف XRD از پوشش  تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 15% Nb – 5%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای 90

شکل 4-6: تجزیه فتوکاتالیستی MB در حضور پوشش­های تیتانیا دوپ شده با درصد­های مختلف افزودنی­های V و Nb................... 92

شکل 4-7: الگوی XRD تیتانیای دوپ شده با نئوبیوم و وانادیم) TNV4) – کلسینه شده در دماهای الف) C ° 475. ب) C ° 575. ج)C ° 675 94

شکل 4-8: تجزیه فتوکاتالیستی MB در حضور پودر تیتانیا دوپ شده با افزودنی­های نئوبیوم و وانادیم در دماهای مختلف...... 96

شکل 4-9: طیف جذب UV-Vis الف) پوشش تیتانیای خالص و ب) پوشش تیتانیا دوپ شده با نئوبیوم و وانادیم.......................... 97

شکل 4-10: تصاویر از تیتانیا خالص کلسینه شده در دمای C ° 475 به مدت h1 الف)تصویر TEM از پودر. ب)تصویر SEM از پوشش....... 101

شکل 4-11: تصاویر SEM از سطح مقطع پوشش­های حالت TNV4 کلسیته شده در دماهای: الف) 475 ب) 575 ج) C ° 675................. 101

شکل 4-12: تصاویر SEM از مقطع عرضی پوشش­های حالت TNV4 کلسینه شده در دماهای: الف) 575. ب) C ° 675....................... 102

شکل 4-13: : طیف EDX الف) لایه پوشش تیتانیا و ب) تیتانیای دوپ شده با V و Nb............................................. 103

شکل 4-14: درصد عناصر موجود در پوشش نمونه حالت TNV4 ، برگرفته از طیف EDX تیتانیای دوپ شده با V و Nb................... 104

فهرست جدول­ها

عنوان                            صفحه

جدول 2-1: مشخصات ساختاری و عمومی فازهای معمول اکسید تیتانیم  13

جدول 2-2: شکاف انرژی نیمه­هادی­های مورد استفاده در مصارف فتوکاتالیستی.................................................. 29

جدول 2-3: مقایسه فرآیند فتوکاتالیستی با دیگر فرآیندها برای از بین بردن انواع آلودگی­ها و میکروب­ها.................... 49

جدول 3-1: فهرست مواد اولیه مورد مصرف.............. 72

جدول 3-2: کد گذاری نمونه­ها........................ 75

جدول 3-3: درصد عناصر در نمونه­های دو جزئی.......... 75

جدول 3-4: مشخصات آلاینده رنگی متیلن بلو............ 79

جدول 4-1: مشخصات پوشش تیتانیا بدون دوپنت و پوشش به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 5% Nb – 5%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای 84

جدول 4-2: مشخصات پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 10% Nb – 10%V)  کلسینه شده در دمای C °475 بر روی زیرلایه شیشه­ای.. 86

جدول 4-3: مشخصات پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 15% Nb – 15%V) کلسینه شده در دمای C °475 بر روی زیرلایه شیشه­ای... 87

جدول 4-4: مشخصات پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 5% Nb – 15%V)  کلسینه شده در دمای C ° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای. 89

جدول 4-5: مشخصات پوشش تیتانیا به همراه دوپ همزمان V و Nb (T- 15% Nb – 5%V)  کلسینه شده در دمای C° 475 بر روی زیرلایه شیشه­ای.. 90

جدول 4-6: درصد تجزیه شدن آلاینده MB بعد از یک ساعت تابش نورUV 93

جدول 4-7: مشخصات نمونه­های حالت (TNV4)، تیتانیا دوپ شده با V و Nb،کلسینه شده در دماهای مختلف به مدت 1h............ 95

جدول 4-8: درصد تجزیه شدن آلاینده MB در نمونه­های TNV4، کلسینه شده در دماهای مختلف، بعد از یک ساعت تابش نورUV........... 96

جدول 4-9: : مشخصات طیف­های UV-Vis  و محاسبه انرژی باند ممنوعه پوشش تیتانیای خالص و تیتانیا دوپ شده با V و Nb......... 98

کارت ویزیت لایه باز کاشی و سرامیک بصورت یک رو

اختصاصی از کوشا فایل کارت ویزیت لایه باز کاشی و سرامیک بصورت یک رو دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

طرح توجیهی تولید سرامیک های صنعتی

اختصاصی از کوشا فایل طرح توجیهی تولید سرامیک های صنعتی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

طرح توجیهی تولید سرامیک های صنعتی در فرمت پی دی اف و شامل مطالب زیر می باشد:

* خلاصه طرح
* مقدمه
* سرمایه گذاری ثابت
* هزینه های ثابت طرح
* هزینه های جاری طرح
* سرمایه در گردش
* جدول سرمایه گذاری
* فروش و محاسبه سود و زیان

پروژه کارآموزی کارخانه کاشی و سرامیک ایرانا

اختصاصی از کوشا فایل پروژه کارآموزی کارخانه کاشی و سرامیک ایرانا دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:195

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                 صفحه
فصل اول: تاریخچه و وضعیت کاشی چینی ایران (ایرانا)                                     6
پیشگفتار                                                                                            7
تاریخچه کاشی در ایران                                                                         17
بررسی اجمالی صنعت کاشی کشور                                                           24
نقاط قوت صنعت کاشی و سرامیک در کشور                                               25
نقاط ضعف صنعت کاشی و سرامیک در کشور                                             27
فهرست تولید کنندگان کاشی در ایران                                                          44
تاریخچه کاشی ایرانا                                                                             47
نمودار سازمانی ایرانا                                                                           53
خط مشی مدیریت یکپارچه کاشی ایرانا                                                        55
فصل دوم:سیستم های تولیدی و چیدمان کارخانه و خطوط تولید                             57
چیدمان کل کارخانه                                                                              58
چیدمان خط تولید سالن سحر                                                                   60
مراحل تولید کاشی                                                                              61
ارزیابی سالن های تولید کاشی در کارخانه ایرانا                                            62
مراحل عمومی در تولید کاشی دیواری و کف                                                63
فرایند تولید کاشی در سالن سحر                                                                72
نمونه ای از ماشین آلات مورد استفاده در ایرانا                                              87
فصل سوم:انبارداری                                                                          92   
بخش اول: تعاریف                                                                            94    
بخش دوم : کدگذاری کالا                                                                    99
روش های کدگذاری                                                                          100
علائم استاندارد بسته بندی                                                                   105
محل اجناس در انبار                                                                         106
کاردکس انبار                                                                                 112
بخش سوم: ورود کالا به انبار                                                              115
فرم های مربوط به ورود کالا                                                               117
بخش چهارم: صدور کالا از انبار                                                          120
فرم های مربوط به صدور کالا                                                             124
بخش پنجم: سیستم های اطلاعاتی انبار                                                   126
مراحل خرید خارجی                                                                        128
مراحل برگشت کالا به انبار                                                                129
بخش ششم :موجودی انبار                                                                 131
هزینه های مربوط به موجودی                                                             132  
سیستم کنترل موجودی ABC                                                              133
بخش هفتم : شمارش موجودی                                                             134                  
انبارگردانی                                                                                  135  
اصول ایمنی درانبار                                                                       137
بخش هشتم: اهداف بخش خرید                                                          138
خرید به هنگام (JUST IN TIME)                                                   140   
 تاریخچه jit                                                                                141
تعریف عمومی jit                                                                          142
تفاوت نگرش کلاسیک ها با jit درمورد موجودی کالا                                 144
عناصر و ویژگی های عمده سیستم jit                                                   148
مزایای jit در تولید                                                                         149
Jit II                                                                                        155
وضعیت انبارداری در کارخانه ایرانا                                                    156
فصل چهارم: ماتریس SWOT                                                         179
نقاط قوت                                                                                   180
نقاط ضعف                                                                                181
فرصتها                                                                                    182
تهدیدات                                                                                    183
چک لیست انبارها                                                                        184
فصل پنجم : پیشنهادات                                                                  189
بررسی سیستم JIT در ایرانا                                                            192    
منابع                                                                                       195
 

فصل اول
تاریخچه
(ایرانا)

پیشگفتار
کاشی و سرامیک از قدیمی‏ترین ساخته‏های دست بشر می‏باشد. فراوانی مواد اولیه و سهولت ساخت تولید باعث شده است تا اشیاء سرامیکی از قدیمی‏ترین یافته‏های انسان‌های نخستین باشد.
صنعت کاشی‌سازی و کاشی‌کاری که بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران، و به طور اخص بناهای مذهبی به کار گرفته شده، دارای ویژگی‌های خاصی است.
این هنر و صنعت از گذشته‌ بسیار دور در نتیجه مهارت، ذوق و سلیقه کاشی‌ساز در مقام شیئی ترکیبی متجلی گردیده، بدین ترتیب که هنرمند کاشی‌کار با کاربرد و ترکیب رنگ‌های گوناگون و یا در کنار هم قراردادن قطعات ریزی از سنگ‌های رنگین و بر طبق نقشه‌ای از قبل طرح گردیده، به اشکالی متفاوت و موزون از تزیینات بنا دست یافته است. طرح‌های ساده هندسی، خط منحنی، نیم دایره، مثلث، و خطوط متوازی که خط عمودی دیگری بر روی آنها رسم شده از تصاویری هستند که بر یافته‌های دوره‌های قدیمی‌تر جای دارند، که به مرور نقش‌های متنوع هندسی، گل و برگ، گیاه و حیوانات که با الهام و تأثیرپذیری از طبیعت شکل گرفته‌اند پدیدار می‌گردند، و در همه حال مهارت هنرمند و صنعت کار در نقش دادن به طرح‌ها و هماهنگ ساختن آنها، بارزترین موضوع مورد توجه است.
این نکته را باید یادآور شد که مراد کاشی‌گر و کاشی‌ساز از خلق چنین آثار هنری هرگز رفع احتیاجات عمومی و روزمره نبوده، بلکه شناخت هنرمند از زیبایی و ارضای تمایلات عالی انسانی و مذهبی، مایه اصلی کارش بوده است. مخصوصاً اگر به یاد آوریم که هنرهای کاربردی بیشتر جنبه کاربرد مادی دارد، حال آن که خلق آثار هنری نمایانگر روح لطیف انسان می‌باشد.
هنر کاشی‌کاری، ترکیبی از خصایص تجریدی و انفرادی اشیاء و رنگ‌هاست، که بیننده را به تحسین ذوق و سلیقه و اعتبار کار هنرمند در تلفیق و ترکیب پدیده‌های مختلف وادار می‌سازد. تزئینات کاشی بر روی ستون‌های معبد العبید در بین‌النهرین باقی مانده از سال‌های نیمه دوم هزاره دوم ق.م. نشانگر اولین کاربرد هنر کاشی‌کاری در معماری است. این شیوه تزیینی که با ترکیب سنگ‌هایی الوان و قراردادن آنها در کنار یکدیگر و با نظم و تزئینی خاص و همچنین با استفاده از اشیاء رنگین مانند صدف، استخوان و ... ترتیب یافته، بیشتر شبیه به شیوه موزاییک‌سازی است تا کاشی‌کاری، که به هر حال اولین تلفیق اشیاء الوان تزئینی است که با نقوش مختلف هندسی زینت بخش نمای بنا شده، و پایه‌ای جهت تداوم هنر کاشی‌کاری به خصوص نوع معرق آن در آینده گردیده است. همچنین اولین تزئینات آجرهای لعابدار و منقوش نیز بر دیواره‌های کاخ‌های آشور و بابل به کار گرفته شده است.
در ایران مراوده فرهنگی، اجتماعی، نظامی، داد و ستدهای اقتصادی و رابطه صنعتی، گذشته از ممالک همجوار، با ممالک دور دست نیز سابقه تاریخی داشته است. این روابط تأثیر متقابل فرهنگی را در بسیاری از شئون صنعتی و هنری به ویژه هنر کاشی‌کاری و کاشی‌سازی و موزاییک به همراه داشته، که اولین آثار و مظاهر این هنر در اواخر هزاره دوم ق.م. جلوه‌گر می‌شود. در کاوش‌های باستان‌شناسی چغازنبیل، شوش و سایر نقاط باستانی ایران، علاوه بر لعاب روی سفال، خشت‌های لعابدار نیز یافته شده است.
فن و صنعت موزاییک‌سازی یعنی ترکیب سنگ‌های رنگی کوچک و طبق طرح‌های هندسی و با نقوش مختلف زیبا در این زمان به اوج ترقی و پیشرفت خود رسیده که ساغر بدست آمده از حفریات مارلیک را می‌توان نمونه عالی و کامل آن دانست. این جام موزاییکی که از ترکیب سنگ‌های رنگین به شیوه دو جداره ساخته شده از نظر اصطلاح فنی به «هزار گل» معروف است و از لحاظ کیفیت کار در ردیف منبت قرار دارد.
تزئینات به جای مانده از زمان هخامنشیان حکایت از کاربرد آجرهای لعابدار رنگین و منقوش و ترکیب آنها دارد، بدنه ساختمان‌های شوش و تخت جمشید با چنین تلفیقی آرایش شده‌اند، دو نمونه جالب توجه از این نوع کاشی‌کاری در شوش به دست آمده که به «شیران وتیراندازان» معروف است. علاوه بر موزون بودن و رعایت تناسب که در ترکیب اجزاء طرح‌ها به کار رفته، نقش اصلی همچنان حکایت از وضعیت و هویت واقعی سربازان دارد. چنان که چهره‌ها از سفید تا تیره و بالاخره سیاه رنگ است، وسایل زینتی مانند گوشواره و دستبندهایی از طلا در بردارند و یا کفش‌هایی از چرم زرد رنگ به پا دارند. از تزئینات کاشی همچنین برای آرایش کتیبه‌ها نیز استفاده شده است. رنگ متن اصلی کاشی‌های دوره هخامنشیان اغلب زرد، سبز و قهوه‌ای می‌باشد و لعاب روی آجرها از گچ و خاک پخته تشکیل شده است.
نمونه‌های دیگری از این نوع کاشی‌های لعابدار مصور به نقش حیوانات خیالی مانند »سیمرغ» و یا «گریفن» دارای شاخ گاو، سر و پای شیر و چنگال پرندگان نیز طی حفاری‌ها به دست آمده است. قطعاتی از قسمت‌های مختلف کاشی‌کاری متنوع زمان هخامنشیان در حال حاضر در مجموعه موزه لوور و سایر موزه‌های معروف جهان قرار دارد.
در دوره اشکانیان صنعت لعاب‌دهی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای کرد، و به خصوص استفاده از لعاب یکرنگ برای پوشش جدار داخلی و سطح خارجی ظروف سفالین معمول گردید، و همچنین غالباً قشر ضخیمی از لعاب بر روی تابوت‌های دفن اجساد کشیده می‌شده است. در این دوره به تدریج استفاده از لعاب‌هایی به رنگ‌های سبز روشن و آبی فیروزه‌ای رونق پیدا کرد. بنا به اعتقاد عده‌ای از محققان، صنعت لعاب‌سازی در زمان اشکانیان در نتیجه ارتباط تجاری و سیاسی بین ایران و خاور دور به چین راه یافته، و سفالگران چین در زمان سلسله‌هان( ۲۰۶ق م –۲۲۰ میلادی) از فنون لعاب ‌دهی رایج در ایران برای پوشش ظروف سفالین استفاده می‌کرده‌اند. با وجود توسعه فن لعاب ‌دهی به علت ناشناخته ماندن معماری دوره اشکانی در ایران، گمان می‌رود در این دوره هنرمندان استفاده چندانی از لعاب برای پوشش خشت و آجر نکرده و نقاشی دیواری را برای تزیین بناها ترجیح داده‌اند. دیوار نگاره‌های کاخ آشور و کوه خواجه سیستان یادآور اهمیت و رونق نقاشی دیواری در این دوره است.
طرح‌های تزیینی این دوره از نقش‌های گل و گیاه، نخل‌های کوچک، برگ‌های شبیه گل «لوتوس» و تزئینات انسانی و حیوانی است، که در آرایش دو بنای یاد شده نیز به کار رفته است.
در عصر ساسانیان هنر و صنعت دوره هخامنشیان مانند سایر رشته‌های هنری ادامه پیدا کرد، و ساخت کاشی‌های زمان هخامنشیان با همان شیوه و با لعاب ضخیم‌ تر رایج گردید.
نمونه‌های متعددی از این نوع کاشی‌ها که ضخامت لعاب آنها به قطر یک سانتیمتر می‌رسد در کاوش‌های فیروزآباد و بیشابور به دست آمده است. در دوره ساسانیان علاوه بر هنر کاشی‌سازی هنر موازییک‌سازی نیز متداول گردید. مخصوصاً پوشش دو ایوان شرقی و غربی بیشابور از موزاییک به رنگ‌های گوناگون و تزیینات گل و گیاه و نقوشی از اشکال پرندگان و انسان را در بر می‌گیرد. کیفیت نقوش موزاییک‌های مکشوفه در بیشابور گویای ادامه سبک و روش هنری است که در دوره اسلامی به شیوه معرق در کاشی‌سازی و کاشی‌کاری تجلی نموده است. رنگ‌آمیزی‌های متناسب، ایجاد هماهنگی و رعایت تناسب از ویژگی‌های کاشی‌کاری‌های این دوره می‌باشد.
پس از گسترش اسلام، به مرور هنر کاشی‌کاری یکی از مهمترین عوامل تزئین و پوشش برای استحکام بناهای گوناگون به ویژه بناهای مذهبی گردید. یکی از زیباترین انواع کاشی‌کاری را در مقدس‌ترین بنای مذهبی یعنی قبه الصخره به تاریخ قرن اول هجری می‌توان مشاهده کرد.
از اوایل دوره اسلامی کاشی‌کاران و کاشی‌سازان ایرانی مانند دیگر هنرمندان ایرانی پیشقدم بوده و طبق گفته مورخین اسلامی شیوه‌های گوناگون هنر کاشی‌کاری را با خود تا دورترین نقاط ممالک تسخیر شده- یعنی اسپانیا- نیز برده‌اند.
هنرمندان ایرانی از ترکیب کاشی‌های با رنگ‌های مختلف به شیوه موزاییک، نوع کاشی‌های «معرق» را به وجود آوردند و خشت‌های کاشی‌های ساده و یکرنگ دوره قبل از اسلام را به رنگ‌های متنوع آمیخته و نوع کاشی «هفت رنگ» را ساختند. همچنین ازترکیب کاشی‌های ساده با تلفیق آجر و گچ، نوع کاشی‌های «معقلی» را پدید آوردند. و به این ترتیب از قرن پنجم هجری به بعد کمتر بنایی را می‌توان مشاهده کرد که با یکی از روش‌های سه‌گانه فوق و یا کاشی‌های گوناگون رنگین تزیین نشده باشد.

 
کاشی هفت رنگ - قرن هشتم هجری - ایران     
کاشی هفت رنگ - قرن دهم هجری - ترکیه
 

1. تعریف کاشی و سرامیک
کلمه کاشی (TILE) از کلمه لاتین TEGULA گرفته شده که مترادف فرانسوی TUILE می باشد به معنای گل پخته سقف و کلمه انگلیسی TILE نیز به معنای پوشش بر روی ساختمان است.
کلمه سرامیک (CERAMIC) نیز از ریشه یونانی آن یعنی کراموس KERAMOS گرفته شده به معنی سفالگری (POTIERY) و چیزی که سوخته شود. در این رابطه در یونان باستان نیز سرامیک‌های قدیمی مربوط به 2000 سال قبل از میلاد مسیح پیدا شده است هر چند کاشی‌های آجرنمای لعاب‌دار در 518 سال قبل از میلاد مسیح در تخت جمشید (پرسپولیس) ایران بکار رفته است و در عراق نیز 575 سال قبل از میلاد و در یونان 880 سال قبل از میلاد آثار کاشی بنیانگذاری شده است.
 

پایان نامه خصوصیات چینی و سرامیک 181 ص

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه خصوصیات چینی و سرامیک 181 ص دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

پایان نامه خصوصیات چینی  و سرامیک 181 ص

فایل بصورت word میباشد