مقدمه
: در سایه ی تحولات عظیم علمی و فناوری های جدید در جهان امروز پدیده ای بنام اوقات فراغت شکل گرفته است پدیده ای که از یک سو زمینه ای مناسب برای رشد ابعاد مختلف وجود آدمی و رسیدن به کمال و سعادت است و بستری مطلوب برای رشد و شکوفایی استعدادهای نهفته در درون و از سوی دیگر آبستن مشکلات جدی و جدیدی برای نسل امروز و نسل های آینده است که اگر با علم و آگاهی با آن روبرو نشویم و برنامه ای مدون و منظم برای برخورد با آن نداشته باشیم ،دچار صدمات و لطمات جبران ناپذیری خواهیم شد . توجه به این نکته بسیار مهم است که اوقات فراغت بخش جدایی ناپذیر زندگی امروزی است که نحوه ی گذراندن آن هم ممکن است باعث سلامت ،رشد و کمال فرد شود و هم موجب کندی ،انحراف و انحطاط آدمی گردد بخصوص در دوره ی نوجوانی ،اوقات فراغت اهمیت زیادی دارد زیرا نوجوان از یک سو مایل به برقراری ارتباط با دیگران ،به ویژه همسالان است ،از یکنواختی گریزان است و در کارها و امور زندگی خود تنوع می خواهد و از سوی دیگر هنوز به پختگی کامل نرسیده است اگر نوجوان برای گذراندن اوقات فراغت ،درست راهنمایی نشود ممکن است به انجام اموری گرایش پیدا کند که آثار نامطلوبی برای او خواهد داشت . والدین باید در داخل منزل فضایی بوجود بیاورند که نوجوان بخشی از اوقات خود را در کنار پدر و مادر بگذراند درست است که او به همسالان و دوستان گرایش بیشتری دارد ولی اگر والدین با وی ارتباط عاطفی و اجتماعی مناسب داشته باشند نوجوان با آنان هم صحبت می شود ،از گفتگو با آنان لذت می برد و در برقراری ارتباط با دیگران نیز افراط یا تفریط نمی کند از طرف دیگر چون نوجوان در طول روز در مدرسه به سر می برد و در بیرون از مدرسه نیز عمدتاً با دوستان خود ارتباط دارد ،نقش مدرسه در راهنمایی او برای گذراندن اوقات فراغت بسیار مؤثر است مدرسه می تواند فعالیت های فرهنگی و تفریحی سالم پیش بینی کند و بطور غیرمستقیم رفتارهای دینی ،اجتماعی و فرهنگی مورد انتظار را در دانش آموزان تقویت نماید بویژه در ایام تابستان که دانش آموزان از درس و بحث و تکلیف رسمی فارغ شده اند تنظیم برنامه ی مناسب برای اوقات فراغت آنان لازمه ی رشد و کمال ایشان است والدین و مربیان نباید بطور افراطی در کارهای نوجوان دقیق شوند ، ولی بررسی ،قضاوت و داوری درباره ی رفتار او و نحوه ی سپری نمودن اوقات فراغت را همیشه در نظر داشته باشند.
موضوع تحقیق
: فراغت در لغت آسودگی و آسایش معمولاً در مقابل اشتغالات و درگیری های روزمره که نوعاًموجب خستگی می گردد بکار می رود اما فراغت از دیدگاه جامعه شناسی به این استنباط عام محدود نمی شود و تعریف و تبیین آن عملاًبه گشایش باب ویژه ای در حوزه ی این علم تحت عنوان جامعه شناسی فراغت انجامیده است اوقات فراغت را می توان مهم ترین و دلپذیرترین اوقات آحاد بشر دانست این اوقات مستعد است که برای مؤمنان لحظه های نیایش با معبود ،برای عالمان دقائق تفکر و تعمق و برای هنرمندان زمان ابداع و ساختن باشد . در عین حال برای عده ای نیز اوقات فراغت ملال آورترین لحظه هاست اوقات فراغت از دیدگاه های متفاوت تعاریف متمایزی می یابد اما اغلب در این مورد اتفاق نظر دارند که این اوقات عبارتست از ساعاتی که باید بدون اجبار صرف اموری شود که شخص به آن تمایل دارد تا حد ممکن نباید باشد یا منبع درآمدی برای شخص محسوب گردد بلکه به سبک تنوع ،ایجاد سرگرمی و فراهم آوردن امکانات رشد فکری و جسمی در راستای تعادل و رسیدن به ارزشهای معنوی منجر گردد حال این سؤال پیش می آید که نوجوانان و جوانان اوقات فراغت خود را صرف چه کاری می کنند؟آیا بدنبال بدست آوردن نشاط و تجدید قوای جسمی و روحی خود می کنند یا فراغت آنان صرف از خود بیگانگی و مترادف بیکاری قرار می گیرد؟ این مهم است که این اوقات اگر بصورت صحیح و اصولی مورد بهره برداری قرار گیرد می تواند بخشی از مشکلات اجتماعی و فرهنگی و آموزشی ها را پاسخ دهد و نیز می تواند مانعی برای بروز رفتارهای نابهنجار در نوجوانان و جوانان ،این آینده سازان واقعی جامعه قرار گیرد برنامه ریزی های علمی و سازنده برای گذراندن اوقات فراغت می تواند جوانان و نوجوانان یک جامعه را اعم از دختر و پسر در جهت رشد شخصیت و نیروی خلاق از پیش برد و در عین حال بی توجهی نیز ممکن است سبب تزلزل شخصیت ،انحراف ،کجروی و در نتیجه به هدر رفتن نیروی فعال او شود. بنابراین سؤال اساسی که در این تحقیق مطرح می شود این است که : دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ناحیه 2 شهر یزد اوقات فراغت خود را صرف چه اموری می کنند ؟ چرا؟
بیان مسأله
مورد پژوهش (مشکل چیست؟) اوقات فراغت را می توان مهم ترین و دلپذیرترین اوقات آحاد بشر دانست این اوقات مستعد است برای مؤمنان لحظه های نیایش با معبود برای عالمان دقائق تعمق و تفکر و برای هنرمندان زمان ساختن و ابداع باشد در عین حال برای عده ای نیز این اوقات ،به جای "فراغت"ملال آورترین لحظه هاست. واقعیت های تاریخی حاکی از آن است که تا مدت ها بعد از انقلاب صنعتی کار همراه با استثمار شدید ،مجالی برای فراغت باقی نمی گذاشت اما به تدریج ساعات کار محدود شد و اوقات فراغت با ابعاد و معانی تازه خود در جامعه شکل گرفت از این جهت باید فراغت را پدیده ای متعلق به عصر جدید دانست چنانکه کارکردهای فراغت را "رفع خستگی و استراحت " ،تفریح و سرگرمی و بالاخره "رشد شخصیت و شکستگی آن "بدانیم طبیعی است نیاز به اوقات فراغت مربوط به قشر خاصی نیست ولی از آن جا که کشور ما در ردیف جوان ترین کشورهای دنیا به اوقات فراغت (با میانگین سنی 16 سال)می باشد هدایت و ایجاد امکانات برای گذراندن اوقات فراغت نوجوانان و جوانان می تواند در شکل گیری شخصیت آنان و سازندگی جامعه نقش بسزایی داشته باشد گفتنی است که یکی از مشکلات پایدار جوامع فعلی فراهم آوردن وسایلی است که نیاز به فعالیت های تفریحی سالم و کافی را تأمین نماید با این که فقدان وسایل تفریحی به هیچ وجه علت منحصر به فرد کجروی نیست غالباً یکی از موجبات آن محسوب می شود تحقیقات متعدد نشان داده است که رواج انواع تفریحات انحرافی در بسیاری از کشورهای غربی و در برخی از کشورهای در حال توسعه ناشی از نداشتن امکانات مناسب تفریحی ،عدم آگاهی ،نداشتن برنامه ی صحیح و نیز اجرای سیاستهای اجتماعی و اقتصادی نادرست در این زمینه است که موجب شده است بسیاری از نوجوانان و جوانان به سوی فعالیت ها و تفریحات ناسالم کشیده شوند پژوهشهای انجام شده در ایران حاکی از این مطلب است که بسیاری از موارد شدید انحرافات در میان نوجوانان و جوانان نتیجه فقدان برنامه ریزی صحیح جهت گذران اوقات فراغت بوده است استکبار جهانی تمام تلاش خود را معطوف کرده تا جامعه ی اسلامی را از داشتن نیروی انسانی مطلوب محروم سازد بنابراین جا دارد به منظور تحقق اهداف انقلاب اسلامی با سیاستگذاری و برنامه ریزی مناسب و وضع قوانین لازم توجه بیشتری به اوقات فراغت نوجوانان و جوانان شود عدم ارائه برنامه لازم و مناسب در این زمنیه موجب خواهد شد مروجین فرهنگ غرب با برنامه ریزی های جامع و منحرف کنندهی خود باعث رواج فساد و ابتذال میان قشر جوان و نوجوان شده ،اهداف شوم خود را تحقق بخشد
فرمت ورد قابل ویرایش تعداد صفحات 102
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:81
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه
بیان مسئله
اهداف تحقیق
هدف کلی
هدف خاص
اهمیت و ضرورت تحقیق
فرض ها یا سؤالهای ویژه تحقیق
تعریف عملیات واژه ها یا اصطلاحات
فصل دوم
مقدمه
بخش اول: ادبیات تحقیق
اوقات فراعت از دیدگاه دانشمندان
تحولات تاریخی مربوط به نحوه گذران اوقات فراغت در ایران
اوقات فراغت بعد از اسلام
اوقات فراغت از دیدگاه اسلام
خصایص و ویژگیهای فراغت
اوقات و فراغت و بهداشت روانی
فراغت و خلاقیت
فراغت و توسعه مهارتهای شناختی
اوقات فراغت و تقویت مهارتهای حسی- حرکتی و فعالیتهای ورزشی
جهت نگرش
اوقات فراغت و اصلاح رفتار و تعالی شخصیت
اوقات فراغت و آسیب پذیریهای اجتماعی
بخش دوم: پیشینه تحقیق
فرضیه های عنوان شده در این تحقیق
فصل سوم
مقدمه
جامعه آماری
چگونگی گزینش نمونه ها
ابزار گردآوری اطلاعات
چگونگی اجرا
روش تحقیق
آزمونهای آماری
فصل چهارم
یافته ها و تجزیه و تحلیل آن
نتایج آزمودنهای مجذورخی X2
بحث و نتیجه گیری
فصل پنجم
خلاصه تحقیق
فرض ها و سئوالات تحقیق
محدودیتهای تحقیق
محدودیتهای دراختیار محقق
محدودیتهای خارج از اختیار محقق
پیشنهاد ها
فهرست منابع
پیوستها
مقدمه:
یکی از مسائلی که پیوسته مورد نظر صاحب نظران علوم تربیتی و دست اندرکاران تعلیم و تربیت قرار گرفته مسئله اوقات فراغت است. تخصص در گستره حیات بیانگر مطلب است که در زندگی پر از فراز و نشیب انسان لحظه ها و اوقاتی وجود دارد که از اهمیت و حساسیت فوق العاده ای برخوردار است. اوقاتی که بستر مطلوبی است برای جریان نیکوی رشد شخصیت و اعتلای وجود و یا زمینه همواری است برای بروز اختلاف رفتاری، انحراف اخلاقی و بزهکاری اجتماعی، بدون تردید زمانی که از اوقات فراغت بحث به میان می آید، سخن از ارزشمندی این اوقات است هنگامه بسیار حساس و پرمعنا، اوراقی سرنوشت ساز در کتاب زندگی که نیازمند اراده های استوار و اندیشه های خلاق است.
شعار ( وقت طلاست) و (شیطان برای دستهای بیکار کاربد می یابد) همواره در اغلب جوامع مطرح بوده و تفکر و تدبیر درباره اوقات فراغت و توجه به نحوه گذراندن این اوقات در کشورهای صنعتی بیش از دیگر کشورها رواج یافته است. حتی اغلب جامعه شناسان و اقتصاد دانان ( دماز، اندرسون، اوژه) بر این باورند که تحول جوامع انسانی به سوی تمدن فراغت در حرکت است.
اوقات فراغت جوانان به مشابه شمشیری دولبه است اگر از آن به طور اصولی استفاده شود نه تنها راهگشا است بلکه زندگانی با برنامه، منسجم و هدفدار پیش روی انسان قرار میدهد. اگر خدا ناکرده این اوقات گرانبها و سالم و با برنامه های مقبول سپری نشود، زمینه های گرایش به فساد و تباهی و انحطاط جوانان را فراهم می آورد. فساد تباهی تنها مفهومی از ناهنجاری اجتماعی نیست، بلکه مصدتعی از به هدر دادن منابع و انرژی انسانی و مالی و مادی است. جوانی که در ابتدای جوانی به بیراهه می رود. نه تنها جوانی و انرژی جسمی و روحی خود را به هدر می دهد و خود را به هلاکت ، بدبختی، و فقر و ممکن است می اندازد، بلکه از ابعاد نیز در تخریب منابع اجتماعی نقش دارد، که یکی از آنها را می توان ایفای نقش مخرب به مثابه الگویی قابل تقلید برای عمده دیگری از جوانان دانست. البته این بعد از کارکرد افراد ناهنجار، بحرانی ترین و مصیبت سازترین نقش او در اجتماع است.
لذا می توان نحوه گذراند اوقات را جزو ریشه های فقر و استمرار آن یا تعالی افراد تلقی کرد. واقعیت امر در فرهنگ ما نیز چنین است، مردم ما با افرادی که وقت خود را تقسیم کرده اند و مدام به کاری و فعالیتی مشغول هستند را بیشتر قبول دارند تا افرادی را که لحظاتی از عمر خود را به سستی، کاهلی و بیکاری می گذرانند لذا بین اوقات فراغت و رشد اجتماعی و فردی ارتباط مستقیم وجود دارد و هر چقدر اوقات فراغت آدمی اصولی، منطقی و با برنامه باشد، می توان امیدوار بود که رشد اجتماعی، خلاقیت و ابتکار فردی او بالاتر خواهد بود و هر چقدر اوقات فراغت آدمی به بطالت بگذرد می توان مشاهده کرد که ارزش و اعتبار اجتماعی او کاسته می شود.
اوقات فراغت پدیده ای است که برای هر فردی لازم و ضروری است. اگر انسانها تمام وقت خود را به کار طاقت فرسا اشتغال داشته باشند، باید یقین داشت که از قدرت تفکر، خلاقیت و نوآوری آنها به تدریج کاسته خواهد شد و به موجوداتی همچون پیچ و مهره تبدیل خواهد شد. ولی اگر در بین کار فراغتی باشد که انسان بتواند مقایسه ای بین خود و کارش و با نقش که دارد و ارزش خود واندش وظیفه ای را که ایفا می کند، بپردازد خود را در مسیری قرار می دهد که لیاقتش را دارد و زندگی اش هدفدار و با برنامه شود و موقعیت را در آغوش می کشد.
دکتر کارل می گوید: خواستهای وحشیانه شهوات ممکن است جلب نوعی اهمیت نماید ولی هیچ چیز غیر منطقی تر از آن زندگی نیست. اگر زندگی منحصر به رقصیدن و به دور شهر با اتومبیل چرخیدن و سینما رفتن و رایوشنیدن باشد چه فایده ای دارد. تفریح بدون آنکه متضمن نفعی باشد فرصتهایی را که کارگران بر اثر تکامل ماشینها و خسن تهیه محصول به دست آورده اند بحث بر باد می دهند. زحمات مصروفه، حداقل چهار ساعت در روز به طول زندگی افزوده است یعنی اوقات گرانبهایی که اگر کسی آنرا علاقه مند مصرف کند می تواند تعلیم بگیرد، جسم و جانش را نیرومند کند، آسیب شخصیت نماید و وظیفه انسانیت خود را انجام دهد.
در موقع تفریح و سرگرمی زندگی زنگ ذوق و ابتکار به خود می گیرد و لطف و فضای مخصوصی پیدا می کند، روح سبکبال و پر نشاطی می شود، عواطف و احساسات شکوفا می گردد و آدمی در خود احساس آزادگی می کند در این مورد حضرت علی (ع) می فرماید، فرح و شادمانی باعث بهجت و انبساط روح و مایه و جد و نشاط است وهمچنین فرموده اند: هر یک از اعضای بدن به استراحت نیاز دارد.
فراغت پدیده ای است اجتماعی و فرهنگی و می توان گفت از آن هنگام که جامعه و فرهنگی به وجود آمده این پدیده نیز در زندگی مردمان به صورتی مورد یافته ، مطرح گردیده است . در گذشته این اوقات به صورت کار وبازی تواما انجام می پذیرفته که بیشتر به خاطر مذهب و اعمال آن این زمان را می گذرانیدند ولی در طول تاریخ و تحولات جوامع ، به تدریج کار و بازی از همدیگر جدا شدند و اهمیتی که بشر برای اوقات فراغت خود قائل شد انواع هنرها و بازیها و . . . بسط و توسعه باور نکردنی پیدا کردند .
در کتاب مقدمه ای بر جامعه شناسی ایران ، شاپور راسخ خطاب به اوقات فراغت آن را چنین تعریف می کند :
(( فراغت به اوقاتی اطلاق می شود که در ان آدمی نه تنها از تعهدات شغلی و اقتصادی بلکه از تکالیف شخصی و خانوادگی و اجتماعی آسوده باشد و آن را به طیب خاطر به امور صرف کند ، چون تفریح ، بازی ، ورزش و کارهای ذوقی و تفننی فرهنگی ، مصرف دارد . ))
دانش آموزان مقطع اول در دبیرستان عطارکه در حال حاضر مشغول به تحصیل می باشند .
هدف تحقیق :
نمونه پرسشنامه :
مقدمه :
بیان مسئله :
روش تحقیق :
جامعه آماری :
حجم نمونه :
تعیین پایانی پرسشنامه :
روشهای آماری :
مکان تحقیق و نحوه تکمیل پرسشنامه :
سوالات تحقیق :
شامل 24 صفحه فایل word
مقدمه
اینترنت عرصة مهمی را برای تحقیقات اجتماعی و آزمودن نظریههای مربوط به اشاعة تکنولوژی و اثرات رسانهها فراهم ساختهاست. بخشی از این جاذبه به واسطة قابلیت ادغام شیوههای ارتباطی و صورت محتوای ارتباط است. جاذبههای دیگر مربوط به اثرات و کارکردهای اجتماعی این رسانه و محیطهای مختلف آن برای افراد و اجتماعات محل زیست آنها و بهویژه برای جوانان بهعنوان پیشگامان نوآوری و مصرف این رسانة جدید میباشند.
طولانی شدن دورة جوانی و نوجوانی، رواج شیوههای جدید رفتار اجتماعی برایپر کردن فضای زندگی، فردیشدن و کمرنگشدن شکافهای متداول اجتماعی، اهمیت یافتن سبک زندگی و «سیاست زندگی» برای جوانان، از هم پاشیدگی شبکههای سنتی همسایگی و نوسازی شهری از جملة زمینههای اصلی هستند که شرایط جدیدی را پیش روی جوانان قرار دادهاند. آنچه در کنار این روندها و متاثر از رشد رسانههای جدید قابل ذکر است اهمیت بیش از پیش حفظ و تنوع در اوقات فراغت برای جوانان است. اولین نسل آشنا با کامپیوتر و تکنولوژیهای ارتباطی را باید نسل فعلی دانست. بسیاری از آنان میتوانند با طیفی از نرم افزارهای کامپیوتری کار کنند و بهراحتی آن را بفهمند. این تحولات تکنولوژیک علاوه بر تأثیر بر ذوق، سلیقه و نیاز ارتباطی آنها، گذراندن اوقات فراغت آنها را نیز تحت تأثیر قرار دادهاست. دو فرآیند «رسانهایشدن » ( mediatisation) و «خانگی شدن»(domestification) توصیفکنندة گذران بخش عمدهای از فراغت جوانان در جوامع مدرن است. جوانان فراغت خود را بیش ازپیش در خلوت سپری میکنند و برای سرگرم شدن به طور فزایندهای به رسانههای جدید متکی هستند.
ارتباطات باواسطة کامپیوتر (CMC)، «فرهنگ فراغت» و «اجتماع فراغت» را نیز تحتالشعاع قراردادهاست. شبکههای کامپیوتری جهان فرهنگهای جدیدی را در ده سال گذشته پدید آوردهاند که تأثیرات شگرفی را در تعاملات و روابط اجتماعی برجای گذارده است. (رین گولد، 1994: 4)چترومها (chat rooms) یا میدانهای چندکاربردی (multi-user-dungeons) بهعنوان یکی از پرطرفدارترین «میدانهای» اینترنتی شرایط جدیدی را پیرامون کاربران خود قرار داده و مرزهای تازهای را در شکلگیری خردهفرهنگها، ارزشها و هویت جوانان پدید آوردهاند.