موضوع: بررسى فقهى ـ اقتصادى ابزارهاى جایگزین اوراق قرضه
یکى از نقشهاى مهم نظام بانکى و به اعتقاد شمارى, مهم ترین نقش آن کنترل و هدایت متغیرهاى اساسى اقتصاد کلان از راه اجراى سیاستهاى پولى است. تجربه سالهاى اخیر, نشان مى دهد کشورهایى که با در پیش گرفتن سیاستهاى خردمندانه, بیش ترین توجه را به رفتار عرضه پول دا شته اند, کم ترین بى ثباتى را در درآمد اسمى داشته اند. برعکس آنانى که کم ترین توجه را به سیاست پولى داشته اند, بیش ترین نوسانها را در درآمد اسمى تجربه کرده اند.1 و بر همین اساس است که قانون بانکدارى ایران نیز بر مسؤولیت سامان دهى کنترل و هدایت گردش پول و اعتبار به عنوان یکى از وظیفه هاى نظام بانکى به روشنى اشاره دارد.2
بانکهاى مرکزى براى دست یابى به هدفهاى سیاستهاى پولى (رسیدن به رشد و اشتغال قابل قبول و تثبیت سطح عمومى قیمتها و پدیدآوردن تعادل در موازنه پرداختهاى خارجى) ابزارهاى گوناگونى در اختیار دارند که در طول زمان دستخوش دگرگونیهایى گردیده و روزبه روز تکامل یافته اند.به طورى که پاره اى از آنها چون:تغییر نرخ ذخیره قانونى, تغییر نرخ تنزیل مجدد, عملیات بازار باز, و کنترل کمى و کیفى اعتبارات, در ادبیات بانکدارى به عنوان ابزارهاى استاندارد جاى باز کرده و در بیش تر کشورهاى جهان مورد عمل واقع شده اند.
بعد از پیروزى انقلاب اسلامى هماهنگ با دگرگونیهاى قانون عملیات بانکى ایران, ابزارهاى سیاست پولى نیز دگرگون گردید و در این راستا (عملیات بازار باز) که امروزه مهم ترین ابزار سیاست پولى به حساب مى آید, با مشکل قانونى روبه رو گردیده و از جریان خارج شد.به دنبا ل این دگرگونى, صاحب نظران پول و بانکدارى و اقتصاددانان مسلمان به فکر طراحى ابزارهاى جدیدى افتادند.
نوشتار حاضر پس از روشنگرى جایگاه و اهمیت عملیات بازار باز(خرید و فروش اوراق قرضه) در انجام سیاستهاى پولى, به نقد و بررسى ابزارهاى پیشنهاد شده جهت جایگزینى با آن ابزار پرداخته و در پایان ابزار جدیدى معرفى مى کند.
عملیات بازار باز
مقامهاى بانک مرکزى از عملیات بازار باز, که عبارت است از: خرید و فروش اوراق قرضه دولتى توسط بانک مرکزى, براى کنترل حجم نقدینگى استفاده مى کنند. زمانى که اقتصاد به جهت عرضه کم پول, با نرخ بهره بالا روبه روست و مؤسسه هاى تولیدى و تجارى با کمبود نقدینگى دست به گریبانند, بانک مرکزى به خرید اوراق قرضه دولتى از مردم مى پردازد و به این وسیله, پایه پولى (ذخایر بانکهاى تجارى و اسکناس و مسکوکات در دست مردم) را افزایش مى دهد. در نتیجه,عرضه پول افزایش یافته, نرخ بهره ها کاهش مى یابد, به دنبال آن مشکل نقدینگى حل شده, سرمایه گذارى و رشد اقتصادى افزایش مى یابد. در برابر, زمانى که اقتصاد به جهت بالا بودن حجم نقدینگى با تورم روبه روست, بانک مرکزى با فروش اوراق قرضه, به جمع آورى نقدینگى و کاهش تقاضاى کل و در نتیجه پایین آمدن سطح عمومى قیمتها مى پردازد.
عنوان مقاله : اوراق قرضه اسلامی صکوک
قالب بندی : word 2007
شرح مختصر : مطمئناً ایجاد یک جامعه ایده آل اسلامی یکی از آرزوهای هر مسلمانی است؛ ایجاد جامعه ای که از همه ی ابعاد علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و غیره دقیقاً مطابق با اصول و قواعد اسلامی بوده و در آن عدالت اسلامی بین اقشار مختلف جامعه کاملاً برقرار باشد؛ که یکی از مهمترین ابعاد عدالت گستری بعد اقتصادی آن است که حتی می تواند بسیاری از ابعاد دیگر را تحت پوشش قرار دهد. ایجاد یک اقصاد اسلامی که از آن می توان به عنوان مکتب اقتصاد اسلامی نام برد شباهت هایی با نظام سوسیالیستی دارد ولی یک تفاوت بنیادی با این گونه مکاتب دارد و آن این است که به جای حذف مالکیت، مالکیت ( منظور عمدتاً بنگاه های اقتصادی است ) به شکل متوازن و سهمی بین اقشار مختلف جامعه تقسیم شود و یک نظام سهامی به وجود آید که در این ساختار بانک ها و بورس نقش بسزایی را ایفا می کنند. بنابراین گسترش و اسلامی سازی بانک ها و بازار بورس از اقداماتی است که باید در هر جامعه اسلامی انجام شود تا درآمد های حاصله از نظر شرع مقدس حلال باشد. برای اینکه یک محصول مالی یا بانکی، در زمره محصولات مالی و بانکی اسلامی قرار گیرد، بایستی دو شرط اصلی را محقق سازد: اولاً نباید متضمن دریافت یا پرداخت ربا باشد و ثانیاً نباید از سرمایههای جمع آوری شده به واسطه آن در فعالیت های حرام مانند خرید و فروش الکل، گوشت خوک و یا قمار بازی استفاده شود. یکی از ابزار هایی که دو شرط فوق به ویژه شرط اول را محقق می سازد و استفاده از آن حتی در کشور های غیر اسلامی رو به افزایش است، اوراق قرضه اسلامی (صکوک) می باشد.
فهرست مطالب:
مقدمه ................................................................................................................................................. 1
فصل 1 : مفهوم صکوک .......................................................................................................... 2
1-4-1) اوراق اجاره ........................................................................................................................ 7
1-4-2 ) اوراق مرابحه ..................................................................................................................... 8
1-4-3) اوراق رهنی ...................................................................................................................... 10
1-4-4) اوراق استصناع ..................................................................................................................10
1-4-5) صکوک مشارکت ..............................................................................................................11
1-4-6) اوراق مضاربه ................................................................................................................... 12
1-4-7) اوراق جعاله ..................................................................................................................... 12
1-4-8) اوراق مشتقه ..................................................................................................................... 13
فصل دوم : ریسک اوراق صکوک ......................................................................................... 17
2-1) تعریف ریسک ...................................................................................................................... 17
2-2) عوامل بروز ریسک اعتباری در صکوک ............................................................................... 18
2-3) انواع ریسک های صکوک اجاره و روش های پوشش آن .....................................................24
2-3-1) ریسک بازاراولیه .............................................................................................................. 24
2-3-2) ریسک بازار ثانویه ........................................................................................................... 26
2-3-3) ریسک های غیر مالی ....................................................................................................... 36
2-3-4) ریسک های مرتبط با دارایی ............................................................................................ 37
2-4) نتیجه گیری فصل دوم .......................................................................................................... 41
فصل سوم: استاندارد های حسابداری صکوک ...................................................................... 42
3-1) نتیجه گیری فصل سوم ......................................................................................................... 50
فصل چهارم: پیشنهاد صدور صکوک ممتاز ...........................................................................52
فهرست نمودار هاو شکل ها:
نمودار 1-1 : نمودار روند رو به رشد انتشار اوراق صکوک................................................................4
شکل 1-1 : نمای شماتیک سیستم انتشار اوراق صکوک ...................................................................6
نمودار 1-2: ترکیب اوراق صکوک منتشر شده در دنیا در سال های2007 -2000 ......................... 14
عنوان مقاله : اوراق قرضه اسلامی صکوک
قالب بندی : word
شرح مختصر : مطمئناً ایجاد یک جامعه ایده آل اسلامی یکی از آرزوهای هر مسلمانی است؛ ایجاد جامعه ای که از همه ی ابعاد علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و غیره دقیقاً مطابق با اصول و قواعد اسلامی بوده و در آن عدالت اسلامی بین اقشار مختلف جامعه کاملاً برقرار باشد؛ که یکی از مهمترین ابعاد عدالت گستری بعد اقتصادی آن است که حتی می تواند بسیاری از ابعاد دیگر را تحت پوشش قرار دهد. ایجاد یک اقصاد اسلامی که از آن می توان به عنوان مکتب اقتصاد اسلامی نام برد شباهت هایی با نظام سوسیالیستی دارد ولی یک تفاوت بنیادی با این گونه مکاتب دارد و آن این است که به جای حذف مالکیت، مالکیت ( منظور عمدتاً بنگاه های اقتصادی است ) به شکل متوازن و سهمی بین اقشار مختلف جامعه تقسیم شود و یک نظام سهامی به وجود آید که در این ساختار بانک ها و بورس نقش بسزایی را ایفا می کنند. بنابراین گسترش و اسلامی سازی بانک ها و بازار بورس از اقداماتی است که باید در هر جامعه اسلامی انجام شود تا درآمد های حاصله از نظر شرع مقدس حلال باشد. برای اینکه یک محصول مالی یا بانکی، در زمره محصولات مالی و بانکی اسلامی قرار گیرد، بایستی دو شرط اصلی را محقق سازد: اولاً نباید متضمن دریافت یا پرداخت ربا باشد و ثانیاً نباید از سرمایههای جمع آوری شده به واسطه آن در فعالیت های حرام مانند خرید و فروش الکل، گوشت خوک و یا قمار بازی استفاده شود. یکی از ابزار هایی که دو شرط فوق به ویژه شرط اول را محقق می سازد و استفاده از آن حتی در کشور های غیر اسلامی رو به افزایش است، اوراق قرضه اسلامی (صکوک) می باشد.
فهرست :
مقدمه
مفهوم صکوک
تعریف صکوک
تاریخچه صکوک
سیستم انتشار اوراق صکوک
انواع اوراق صکوک
اوراق اجاره
اوراق مرابحه
اوراق رهنی
اوراق استصناع
صکوک مشارکت
اوراق مضاربه
اوراق جعاله
اوراق مشتقه
مقایسه اوراق صکوک با اوراق قرضه های معمول
ریسک اوراق صکوک
تعریف ریسک
عوامل بروز ریسک اعتباری در صکوک
انواع ریسک های صکوک اجاره و روش های پوشش آن
ریسک بازاراولیه
ریسک بازار ثانویه
ریسک های غیر مالی
ریسک های مرتبط با دارایی
استاندارد های حسابداری صکوک
پیشنهاد صدور صکوک ممتاز
مقاله با عنوان اوراق اجاره به شرط تملیک دولتی جایگزینی برای اوراق قرضه در فرمت ورد در 15 صفحه و شامل مطالب زیر می باشد:
«اوراق اجاره به شرط تملیک دولتی» جایگزینی برای «اوراق قرضه»
اهمیت عملیات بازار باز
اصول و معیارهای طراحی ابزارهای جایگزین
نقد اوراق جایگزین اوراق قرضه
اوراق قرضه بدون بهره
اوراق خرید نسیه دولتی
اوراق مضاربه دولتی
اوراق مشارکت دولتی
گواهیهای سپرده مشارکتی انتقال پذیر
منابع
عنوان مقاله : انتشار اوراق قرضه اسلامی صکوک
قالب بندی : word, PDF
شرح مختصر : مطمئناً ایجاد یک جامعه ایده آل اسلامی یکی از آرزوهای هر مسلمانی است؛ ایجاد جامعه ای که از همه ی ابعاد علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و غیره دقیقاً مطابق با اصول و قواعد اسلامی بوده و در آن عدالت اسلامی بین اقشار مختلف جامعه کاملاً برقرار باشد؛ که یکی از مهمترین ابعاد عدالت گستری بعد اقتصادی آن است که حتی می تواند بسیاری از ابعاد دیگر را تحت پوشش قرار دهد. ایجاد یک اقصاد اسلامی که از آن می توان به عنوان مکتب اقتصاد اسلامی نام برد شباهت هایی با نظام سوسیالیستی دارد ولی یک تفاوت بنیادی با این گونه مکاتب دارد و آن این است که به جای حذف مالکیت، مالکیت ( منظور عمدتاً بنگاه های اقتصادی است ) به شکل متوازن و سهمی بین اقشار مختلف جامعه تقسیم شود و یک نظام سهامی به وجود آید که در این ساختار بانک ها و بورس نقش بسزایی را ایفا می کنند. بنابراین گسترش و اسلامی سازی بانک ها و بازار بورس از اقداماتی است که باید در هر جامعه اسلامی به خصوص ایران انجام شود تا درآمد های حاصله از نظر شرع مقدس حلال باشد. برای اینکه یک محصول مالی یا بانکی، در زمره محصولات مالی و بانکی اسلامی قرار گیرد، بایستی دو شرط اصلی را محقق سازد: اولاً نباید متضمن دریافت یا پرداخت ربا باشد و ثانیاً نباید از سرمایههای جمع آوری شده به واسطه آن در فعالیت های حرام مانند خرید و فروش الکل، گوشت خوک و یا قمار بازی استفاده شود. یکی از ابزار هایی که دو شرط فوق به ویژه شرط اول را محقق می سازد و استفاده از آن حتی در کشور های غیر اسلامی رو به افزایش است، اوراق قرضه اسلامی (صکوک) می باشد.
سرفصل :
مقدمه
مفهوم صکوک
تاریخچۀ انتشار اوراق صکوک
سیستم انتشار اوراق صکوک
انواع اوراق صکوک
اوراق اجاره
اوراق اجاره عادی
اوراق اجاره به شرط تملیک
اوراق مرابحه
اوراق رهنی
اوراق استصناع
صکوک مشارکت
اوراق مضاربه
اوراق جعاله
اوراق مشتقه
قرارداد سلف
قرارداد های آینده
قرارداد های معاوضه
قرارداد های اختیار
تفاوت اوراق صکوک با اوراق قرضه های معمول
انتشار اوراق صکوک در ایران
صکوک های اجاره منتشره در ایران در بازار
ویژگیهای صکوک اجاره ، تفاوتها و شباهتهای آن با اوراق قرضه
نتیجه گیری
فهرست منابع