دانلود اندیشه های میلتون فریدمن، اقتصاددان برجسته قرن بیستم

اختصاصی از کوشا فایل دانلود اندیشه های میلتون فریدمن، اقتصاددان برجسته قرن بیستم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

چهارشنبه ۱ آذر ۱۳۸۵

اندیشه های میلتون فریدمن، اقتصاددان برجسته قرن بیستمحامی واقعی

اقتصاد انرژیاحتمال کاهش مجدد تولید اوپک

اندیشه های میلتون فریدمن، اقتصاددان برجسته قرن بیستم

حامی واقعی

حسین لطفیاشاره:بسیاری از اقتصاددان ها و کارشناسان اقتصادی جهان بر این نکته اجماع دارند که، هیچ اقتصاددانی همانند کینز نحوه تفکر اقتصاددان ها نسبت به اقتصاد را تغییر نداد، مگر میلتون فریدمن ، برنده جایزه نوبل اقتصاد و از نظریه پردازان و حامیان بازارهای آزاد بدون دخالت دولت .فریدمن روز پنج شنبه در سان فرانسیسکوی آمریکا در سن 94 سالگی درگذشت تا جهان یکی از مؤثرترین اقتصاددان های خود را از دست بدهد.بسیاری عقیده دارند که میلتون فریدمن برجسته ترین اقتصاددان قرن بیستم در حمایت از بازارهای آزاد است. فریدمن در سال 1912 در خانواده ای کارگری از پدر و مادری یهودی و مهاجر با ریشه مجارستانی- اتریشی در شهر نیویورک متولد شد.میلتون فرید من چهارمین و در واقع آخرین فرزند، اما تنها پسر خانواده ای بود که پس از مرگ پدر به نیوجرسی مهاجرت کردند. او در سن 20 سالگی مدرک کارشناسی اقتصاد خود را در دانشگاه راجترز اخذ کرد و سپس در سال 1933 برای کسب مدرک کارشناسی ارشد به دانشگاه شیکاگو رفت و مدرک دکترای اقتصاد را نیز در سال 1946 در دانشگاه کلمبیا کسب کرد. او در آستانه 40 سالگی تحسین اقتصاددان ها را به علت موفقیت های قابل توجهش در زمینه تجزیه و تحلیل مصرف و  تاریخ و تئوری پولی برانگیخت. در سال 1976 وی توانست برای موفقیت هایش در عرصه تجزیه و تحلیل مصرف، نظریه و تاریخچه پولی و نشان دادن پیچیدگی سیاست تثبیت جایزه نوبل  اقتصاد را دریافت کند. پیش از آن او مدتی مشاور نیکسون، رئیس جمهور آمریکا و رئیس انجمن اقتصاددانان آمریکایی (در سال 1967) بود. از زمان بازنشستگی از دانشگاه شیکاگو در سال 1976 فریدمن محقق ارشد موسسه هوور در دانشگاه استنفورد بود. او مدتی نیز در دانشگاه ویسکانسین به تدریس پرداخت، اما با گسترش احساسات ضدیهود در دانشکده اقتصاد این دانشگاه، تدریس در آن را رها کرد و در دولت مشغول به کار شد و طی سال های 1941 تا 1943 به عنوان مشاور مقامات ارشد خزانه داری فدرال آمریکا فعالیت کرد و در سال 1942 به عنوان سخنگوی خزانه داری از سیاست مالیاتی کینز حمایت کرد و در واقع به ایجاد سیستم دریافت مالیات بردرآمد ماهانه کمک کرد. فریدمن خود در زندگینامه اش می نویسد که در آن دوران کاملاً طرفدار عقاید کینز بودم . با گذر زمان عقاید اقتصادی فریدمن نیز تغییر کرد و به منتقد جدی دیدگاه های کینز تبدیل شد. قبل از دهه 1940 فریدمن عمده تحقیقات خود را بر مسائل آماری می گذاشت که این امر در تز وی در تحقیقی که با همکاری سیمون کوزنتس انجام داد، هویدا است.فریدمن پس از اخذ مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه کلمبیا در سال 1946 به دانشگاه شیکاگو نقل مکان کرد و به مدت 30 سال در آنجا به تدریس پرداخت. فریدمن در آنجا کانون فکری را ایجاد کرد که بعدها چندین نفر از اعضای آن برنده جایزه اقتصاد نوبل شدند و این کانون فکری به مکتب اقتصادی شیکاگو معروف شد. فریدمن عمدتاً به علت تلاش هایش برای ترویج ایده نقش بهره در عرضه پول به عنوان عاملی در ارزش اسمی بازدهی (نظریه کمّی پول یا پول گرایی) معروف شد.فریدمن در سال 1945 با انتشار کتاب درآمد از فعالیت های حرفه ای مستقل با همکاری سیمون کوزنتس استعداد خود را نشان داد. او در این کتاب نشان می داد که عدم وجود رقابت در عرصه جامعه پزشکان در آمریکا به علت محدودیت صدور مجوز پزشکی، موجب افزایش بی رویه حق الزحمه پزشکان شده است. او در سال 1957 کتاب نظریه تابع مصرف را نوشت و در آن با نقد دیدگاه حامیان کینز (حامیان این ایده که افراد و خانوارها انتظارات مصرف خود را بر اساس میزان درآمد خود تطبیق می دهند) نشان داد که مصرف سالانه مردم تابعی است از درآمدهای مورد انتظار آنان در طول زندگی. فریدمن در کتاب معروف سرمایه داری و آزادی ، تفکر اقتصاد بازار را از گوشه عزلت بیرون کشید و آن را به جهانیان عرضه کرد. او در این کتاب در کنار بحث های متداول، از موضوعاتی همچون ارتش داوطلب، نرخ های ارز شناور آزاد، لغو صدور پروانه کار برای پزشکان، مالیات بر درآمد منفی، و کوپن های تحصیلی سخن گفت. وی دشمن سرسخت خدمت وظیفه اجباری بود و زمانی اشاره کرد که لغو قانون خدمت اجباری، تنها مسأله ای بود که شخصاً در کنگره برای تصویب آن اقدام به لابی نمود.اگرچه کتاب سرمایه داری و آزادی فروش مطلوبی نداشت، اما بسیاری از جوانانی که این کتاب را خواندند با خواندن آن به مطالعه علم اقتصاد، علاقه مند شدند. اگرچه بخش اعظم پیشگامی های فریدمن در زمینه نظریه قیمت (نظریه ای که شرح می دهد که چگونه قیمت ها در بازارهای منفرد تعیین می شوند) بود، اما او به علت دیدگاه هایش در زمینه سیاست پول گرایی مشهور شد. او با به چالش  کشیدن دیدگاه های کینز و بسیاری از نهادهای اقتصادی آن زمان، دلایلی برای ضرورت بازبینی در نظریه کمّی پولی(سطح قیمت به عرضه پول وابسته است) ارائه کرد. فریدمن در مطالعات نظریه کمّی پولی که در سال 1956 منتشر شد، نشان داد که در طولانی مدت، افزایش رشد پول موجب افزایش قیمت می شود، اما تأثیر چندانی بر کارآیی نخواهد داشت. وی همچنین نشان داد که در کوتاه  مدت، افزایش عرضه پول موجب افزایش نرخ اشتغال و کارآیی می شود و کاهش عرضه پول نیز تأثیری منفی بر اشتغال و کارآیی خواهد داشت.راه حل فریدمن برای مشکلات تورمی و نوسانات کوتاه  مدت در اشتغال و تولید ناخالص ملی واقعی، همان قانون به اصطلاح عرضه پول است. بر این اساس، فریدمن معتقد است اگر بانک مرکزی عرضه پول را با نرخ مشابه تولید ناخالص ملی واقعی افزایش دهد، تورم صفر می شود. دیدگاه پولی فریدمن زمانی اشاعه یافت که وی با همکاری آنا شوارتز کتاب تاریخچه پولی ایالات متحده طی سال های 1867 تا 1960 را منتشر کرد. در این کتاب، مؤلفان بیان کرده بودند که دوره بحران بزرگ اقتصادی 1929 در نتیجه سیاست های نادرست پولی بانک مرکزی آمریکا ایجاد شد؛ این بحث، انتقاد مقامات بانک مرکزی آمریکا را نسبت به مؤلفان کتاب به دنبال داشت که در یک جوابیه داخلی و بسیار طولانی به دیدگاه های فریدمن پاسخ دادند. بحث میان فریدمن و مقامات بانک مرکزی آمریکا موجب شد مقامات بانک مرکزی آمریکا نهایتاً سیاست انتشار جزئیات مباحث مطروحه در نشست های خود را کنار بگذارند. اگرچه بسیاری از اقتصاددان ها با عقاید پولی فریدمن مخالفند، اما وی نفوذ فراوانی در اقتصاد جهانی دارد. یکی از اثرگذاری های فریدمن بر علم اقتصاد، اصلاح فرضیه سیاست پولی پل ساموئلسون از شاگردان مکتب کینز در پرفروش ترین کتابش اقتصاد بود. در طول دهه 1960 طرفداران اقتصاد کینزی و عموم اقتصاددان ها معتقد بودند که دولتها با بده بستان بلندمدت و دائمی بیکاری و تورم (منحنی فیلیپس) مواجهند. در این دیدگاه، که بر نرخ طبیعی اشتغال تمرکز دارد، دولت می تواند با افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات و با پذیرش نرخ تورم بالاتر، بیکاری را به طور بلندمدت کاهش دهد. اما در اواخر دهه 1960 فریدمن و ادموند فلپس از دانشگاه کلمبیا (که امسال جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد) این دیدگاه را به چالش کشیدند. فریدمن معتقد بود زمانی که مردم با نرخ های بالاتر تورم سازش پیدا می کنند، اشتغال به طور خزنده می تواند افزایش یابد. فریدمن می گفت برای اینکه نرخ بیکاری را به طور دائمی پایین نگاه داشت، نرخ تورم دائماً در حال رشد (و نه فقط نرخ بالاتر) ضروری است. رکود تورمی (افزایش هم زمان تورم و بیکاری) در دهه 1970 دلیل محکمی بر دیدگاه فریدمن-فلپس در این زمینه بود و اکثر اقتصاددان ها از جمله بسیاری از حامیان کینز را پیرو دیدگاه فریدمن ساخت. با کتاب آزادی انتخاب که فریدمن آن را با همکاری همسرش رز تألیف کرد، عقاید و ایده های فریدمن در سطح جهان گسترش یافت و این کتاب به پرفروش ترین کتاب غیر داستانی سال 1980 تبدیل شد. فریدمن این کتاب را هم زمان با مجموعه  برنامه های تلویزیونی پی.بی.اس تألیف کرد و با رواج این کتاب، دیگر فریدمن به یک نام آشنا در سطح جهان تبدیل شد. فریدمن همچنین در سال 1957 با فرضیه درآمد دائمی اقدام به اصلاح تئوری تابع مصرف کرد که برخی از اقتصاددان های دانشگاهی این اقدام وی را بزرگترین فعالیتش در جایگاه علمی وی می دانند. فریدمن در دانشگاه، مطالعاتی را درباره چگونگی رابطه چرخه های تورم و رکود با نوسانات عرضه پول آغاز کرد که نهایتاً موجب شد جایزه نوبل اقتصاد سال 1976 را کسب کند و در همان سال از دانشگاه شیکاگو بازنشسته شد و به دانشگاه سان فرانسیسکو نقل مکان کرد تا نظریه های بازار آزاد خود را پیگیری کند. وی مشاور غیررسمی باری گلدواتر کاندیدای ناکام ریاست جمهوری آمریکا در سال 1964 بود، اما چهار سال بعد توانست با مشاوره های خود به پیروزی ریچارد نیکسون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا کمک کند و در انتخابات سال 1980 نیز به ریگان برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری کمک کرد. او با مطالعات خود، راه را برای سیاست های ضدتورمی بانک مرکزی آمریکا در دهه 1980 که به دوره طولانی مدت تورم نسبتاً پایین انجامید، هموار ساخت. فریدمن همچنین مدال ملی علم و مدال آزادی ریاست جمهوری آمریکا را در سال 1988 دریافت نمود. وی رئیس اسبق انجمن اقتصاددانان آمریکا، انجمن اقتصاددانان غرب و انجمن مونت پلرین بود و در جامعه فلسفی آمریکا و آکادمی ملی علوم این کشور عضویت داشت. وی جوایز مختلفی از سوی دانشگاه هایی از آمریکا، ژاپن و گواتمالا و جایزه ویژه دولت ژاپن را در سال 1986 دریافت کرد. او تأثیر فراوانی بر رشته های اقتصاد کلان، اقتصاد خرد، تاریخ اقتصاد و آمار گذاشت و از سرمایه داری بدون مداخله دولت حمایت می کرد. در کتاب آزادی و سرمایه داری (1962) فریدمن از کاهش نقش دولت در یک بازار آزاد به منظور ایجاد آزاد سیاسی و اجتماعی حمایت کرد. وی مجموعه برنامه تلویزیونی آزادی انتخاب را در اوایل 1980 در شبکه تلویزیونی پی.بی.اس اجرا کرد و بعدها آن را با همکاری همسرش به کتاب مشهور آزادی انتخاب تبدیل کرد.وی به عنوان رهبر مکتب شیکاگو (اقتصاددان پیرو نظریه پول گرایی) شناخته می شود که بر اهمیت میزان پول به عنوان ابزار سیاستی دولت و عامل ایجاد تورم و چرخه های تجاری تاکید می کند. او این مکتب را به همراه برخی از متفکران اقتصادی دیگر در این دانشگاه بر پایه نظریه بازار آزاد و ضددولتی بنیان نهاد. پیش از ظهور فریدمن، حامیان نظریه های دخالت دولت ایده های خود را بر دولت های فرانکلین روزولت تا لیندون جانسون تحمیل کرده بودند، اما از دهه 1970 با بروز تورم و رکود اقتصادی، ایده اقتصاد آزاد فریدمن به تدریج خود را بالا کشید. از آن پس بسیاری از اقتصاددانان، سیاست گذاران و مردم معمولی به این نتیجه رسیدند که دولت بزرگ مانع توسعه بخش خصوصی است و از دوره دولت ریگان اقتصاد بازار آزاد توسعه یافت و اقتصاد دولتی را مغلوب کرد.فریدمن بهترین راهکار برای کشورهای نفت خیز را اعطای سهام یکسان نفتی به هر فرد بالای 21 سال سن می دانست که حق و مسئولیت یکسانی را برای همه ساکنان کشورهای نفتی ایجاد می کند. وی بیش از 20 کتاب را تألیف کرد که یکی از مهمترین آنها سرمایه داری و آزادی (1962) است. یکی از آخرین کتاب های فریدمن، این زوج خوش شانس است، که آن را به کمک همسرش در سال 1998 نوشت.

اقتصاد انرژی

احتمال کاهش مجدد تولید اوپک

گروه اقتصادی- سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، در اجلاس ماه گذشته به منظور جلوگیری از کاهش بهای نفت، تولید خود را 2/1 میلیون بشکه در روز کاهش داد، اما نابسامانی های موجود در بازار نفت موجب شد بهای نفت خام، جمعه گذشته به پایین ترین سطح 18 ماه اخیر خود سقوط کند و اعضای اوپک را به فکر کاهش مجدد تولید در اجلاس بعدی در نیجریه بیندازد. نشست رسمی بعدی اوپک قرار است 23 آذر ماه ( 14دسامبر) در ابوجا پایتخت نیجریه برگزار شود.شکیب خلیل وزیر انرژی و معادن الجزایر در این زمینه اعلام کرد، دولت متبوع وی با پیشنهاد کاهش مجدد تولید نفت توسط کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) مخالفتی نخواهد داشت. او روز شنبه در حاشیه برگزاری دهمین همایش بازرگانان عرب که در الجزیره برگزار شد، گفت: چنانچه کشورهای عضو اوپک کاهش مجدد سقف تولید نفت خود را بررسی کنند، الجزایر با آنان همگام خواهد بود. شکیب خلیل همچنین افزود، اوپک آخرین بار سقف تولید خود را یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز کاهش داد و این موضوع تاثیر فراوانی بر تثبیت قیمت جهانی نفت گذاشت. به گفته وزیر انرژی و معادن الجزایر، اوپک همواره تلاش خواهد کرد تا بهای جهانی نفت را در سطح ثابتی حفظ کند. وزیر نفت امارات اما وجود اظهار اینکه بازار جهانی نفت با مازاد عرضه روبرو است، از اظهار نظر در خصوص لزوم کاهش مجدد تولید نفت اوپک در اجلاس دسامبر خودداری کرد. محمد بن ظائن الهملی افزود: من نمی توانم در خصوص اتفاقات نشست ابوجا اظهار نظر و پیش بینی کنم ولی به نظر من بازار نفت با مازاد عرضه روبرو شده است. وی تصریح کرد: مساله اصلی این نیست که آیا قیمت های کنونی مورد رضایت اوپک هست یا نه، بلکه مساله مهم برقراری ثبات در بازار نفت است و اوپک همواره آمادگی خود را برای دستیابی به این هدف اعلام کرده است. اوپک که بیش از یک سوم نفت مورد نیاز بازار را تامین می کند در نشست فوق العاده دوحه برای جلوگیری از کاهش قیمت نفت، 2/1 میلیون بشکه از تولید نفت خود کاسته است. عبدالله العطیه وزیر نفت قطر نیز گفت: اوپک هیچ گزینه دیگری به غیر از کاهش تولید نفت ندارد و قیمت 60 دلار برای هر بشکه نفت قیمتی کاملا متوسط است. در همین حال، مرکز اطلاعات انرژی آمریکا در گزارشی اعلام کرد که با وجود تصمیم اوپک برای کاهش 2/1 میلیون بشکه ای تولید نفت، میزان تولید این سازمان طی سه ماه پایانی امسال روزانه 800 هزار بشکه کاهش خواهد یافت. در این گزارش آمده است که برخی از کشورهای عضو اوپک به تعهدات خود برای کاهش تولید نفت پایبند نیستند و این مساله موجب کاهش 800 هزار بشکه ای تولید اوپک تا پایان امسال خواهد شد.

اقتصاد

ادبیات

اجتماعی

اندیشه

شهرآرا

ورزش

اجتماعی

ادب و هنر

اقتصادی

دانش فناوری

بـورس

زادبوم

حوادث

بین الملل

فرهنگ و آموزش

سیاسی

شهر تماشا

سلامت

شهری

علمی فرهنگی

ورزش

صفحه آخر

همشهری ضمیمه

|  ادبیات  |  اقتصاد  |   اجتماعی  |  اندیشه  |  شهرآرا  |  ورزش  |  

|   صفحه اول   |   آرشیو   |   چاپ صفحه   |  

Copyright 2006, Hamshahri, All rights reserved.

HTML Production by Hamshahri Informatic Center

اسپانیا

اختصاصی از کوشا فایل اسپانیا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 37

سابقه: آخرین امپراطوری نیرومند جهانی اسپانیا در قرن شانزدهم و هفدهم فرمان واگذاری دریاها را به انگلستان داد. و به دنبال آن عدم تأثیر گذاشتن انقلابهای صنعتی و بازرگانی موجب شد که کشور در نیروی اقتصادی و سیاسی بعد از بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار بگیرد. اسپانیا در جنگهای جهانی اول و دوم بی طرف ماند. اما از زیانهای جنگ داخلی (39-1936) رنج برد. در نیمه دوم قرن بیستم یک نقش برتری جویانه در جوامع بین المللی غربی بازی کرده است. اسپانیا در سال 1986 به EU پیوست.

جغرافیای اسپانیا :

موقعیت جغرافیایی:

در جنوب غربی اروپا، هم مرز با خلیج بیسکای و دریای مدیترانه، در شمال با اقیانوس اطلس و کوههای پیرنه و در جنوب غربی فرانسه قرار دارد.

مساحت:

جمع کل مساحت : 504,782 کیلومتر مربع

خشکی: 499,542 کیلومتر مربع

دریا: 5,240 کیلومتر مربع

توجه: 19 جوامع خودمختار وجود دارد شامل جزایر بالئاریک، جزایر قناری، و …. می‎باشد.

مرزهای زمینی :

جمع کل: 1,917,8 کیلومتر

کشورهای هم مرز: آندورا 7/63 کیلومتر، فرانسه 623 کیلومتر، جبل الطارق 2/1 کیلومتر، پرتغال 214/1 کیلومتر، مراکش (کوتا) 3/6 کیلومتر، مراکش (ملییا) 6/9 کیلومتر.

خط ساحلی: 4,964 کیلومتر

آب و هوا:

معتدل، در مناطق غیرمعتدل، در مناطق غیرساحلی تابستانهای گرم و صاف و زمستانهای سرد و ابری و در امتداد ساحل در تابستان هوای ابری و ملایم و در زمستان تا حدودی ابری و سرد.

منابع طبیعی:

زغال سنگ، لیگنیت (زغال قهوه ای9، آهن، سرب، مس، روی ، اورانیوم، تنگستن، جیوه، منیزیم، سنگ گچ، پتاس، کائولن (خاک چینی)، نیروی هیدرولیک، زمینهای قابل کشت، فلور، آنتراسیت، سنگ آهن، معادن موجود در مناطق شمالی است.

کاربرد زمین:

زمین زراعی: 07/26%

محصولات کشاورزی ثابت : 87/9%

سایر موارد: 06/64%

مهمترین محصول کشاورزی گندم و جو است. محصول عمده در جنوب اسپانیا زیتون است و صرف تولید روغن زیتون می‎شود.

اسپانیا سومین تولید کنندة مشروبات الکلی در اروپاست.

اسپانیا یکی از بزرگترین پرورش دهندگان گوسفند و بز و گاو هستند.

ناوگان ماهیگیری اسپانیا یکی از بزرگترین ناوگانهای ماهیگیری در جهان است.

اسپانیا 17 رودخانه مهم دارد که طویلترین آنها رود تاخوبه به طول 1007 کیلومتر است.

مردم اسپانیا:

جمعیت : 40,280,780 (2004)

ساختار سن:

14-0 سال : 4/14% (مرد 2,989,053 - زن 2,811,350)

64-15 سال : 68% (مرد 13,748,998 - زن 4,120,140)

65 سال بیشتر: 6/17% (مرد 2,958,387 - زن 4,120,140 (2004)

میانگین سن:

جمعاً : 1/39 سال

مرد: 8/37 سال

زن : 5/40 سال (2004)

نرخ رشد جمعیت : 16/0% (2004)

نرخ موالید: (2004) جمعیت 1,000 / تولد 11/10

نرخ مرگ و میر: (2004) جمعیت 1,000 / مرگ 55/9

میزان خالص مهاجرت : (2004) جمعیت 1,000 / مهاجرتها 99/0

نسبت جنسی :

در تولد زن / مرد 07/1

زیر 15 سال : زن / مرد 06/1

64-15 سال: زن / مرد 01/1

65 سال و بیشتر: زن / مرد 72/0

کل جمعیت : زن / مرد 96/0 (2004)

ملیت : اسپانیایی

مذهب: 94% مسیحی کاتولیک (وابسته به کلیسای کاتولیک روم) و سایر مذاهب 6%

زبان : 74% کاستیل اسپانیایی، 17% کاتالون، 7% گالیسی، 2% باسک - کاستیل زبان رسمی در سرتاسر کشور است و سایر زبانهای در مناطق رسمی هستند.

میزان باسوادی :

تعریف : سن 15 سال و بیشتر توانایی خواندن و نوشتن دارد.

کل جمعیت باسواد: 9/97%

مرد: 7/98%

زن : 2/97% (2004)

تعداد یهودیان حدود 15 هزار نفرند.

از لحاظ بهداشت و تأمین اجتماعی از وضعیت خوبی برخوردار می‎باشد.

دولت اسپانیا:

نام کشور:

نام بین المللی : اسپین

نام رسمی: کشور اسپانیا

نام محلی : اسپانا

شکل حکومت: حکومت سلطنتی پارلمان

پایتخت : مادرید

فرانسیسکو فرانکو، حکومت استبدادی را بنا نمود. در ژوئیه 1969 فرانکو پرنس خوان کارلوس د بوربون، نوه آخرین پادشاه اسپانیا، آلفونسوی 13، را به عنوان جانشین آیندة خود تعیین کرد. بدنبال مرگ فرانکو در نوامبر 1975 خوان کارلوس با عنوان پادشاه ریاست کشور را بر عهده گرفت.

سن قانونی : 18 سال

روز ملی اسپانیا: 12 اکتبر سالگرد کشف قارة آمریکا توسط کریستف کلمب می‎باشد.

پادشاه رئیس دولت، سمبل وحدت و تداوم و بالاترین نماینده کشور اسپانیا در روابط بین المللی است. سلطنت موروثی و به ترتیب به پسر ارشد پادشاه و اگر نداشته باشد مقام سلطنت به دختر وی خواهد رسید. افرادی که علی رغم تمایل پادشاه و مجلسین ازدواج می کنند از حق جانشینی سلطنت محروم خواهند شد. قانون اساسی شکل تاسیس شورای نیابت سلطنت را نیز تعیین می سازد.

مقاله درباره نظام بانکداری و اصلاح آن

اختصاصی از کوشا فایل مقاله درباره نظام بانکداری و اصلاح آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 38

یگانگی واتحاد ملتها قرن هاست که در دستور کار زمامداران جهان مسیر پر فراز ونشیبی را طی می کند . شاید بشر در هزاره سوم بیش از پیش به این مهم دست یافته که خود را به دیگری وغیره نزدیکتر سازد ، چنانچه پس از دو جهانی دریافته که دیگر به تنهایی قادر به اداره جهان نیست .

در این دو جنگ رهبران فاتح جهان به این اولویت صحه گذاردند که بدون یکپارچگی ووحدت معنوی ومادی همه کشورها امکان بهینه سازی ، برنامه ریزی ومصون نگه داشتن بشریت میسر نیست و استفاده بهینه از منابع موجود طرح و مورد بررسی قرار گرفت . رنگین کمانی از مردان برجسته و تمدن ساز قرن بیستم در کنفرانسها وکنگره های جهانی مشارکت فعالی را از خود به نمایش گذاشته تا جهان را به سمت یکپارچگی پیش ببرند . جهانی سازی نه قدمتی 8 ساله دارد ونه می توان آنرا از دریچه کشوری به گمنامی مراکش نگریست . به نظر ، جهانی سازی در دل تاریخ 800 ساله بشریت ودر قلب اروپا گام به گام پبش رفت ودر مراکش ظهور خود را جهانیان اعلام کرد .

اینک ایران غافل یا به دور از تحولات 800 ساله غرب شرایط خود را برای حضور درجهانی سازی فراهم می سازد . بی آنکه پشتوانه برنامه ریزی و سازماندهی نظام یافته منسجمی را در نظام هماهنگ جهانی تجربه کرده باشد ، این تجربه حتی در سطوح منطقه ای هم هیچگاه شکل نگرفته است . ایران در دهه 90 میلادی به همراه 80 کشور جهان درحالی این سیاست را پی گرفت که آثار بر جای مانده از جنگ تحمیلی بزرگترین مانعی بود که در پیش روی برنامه ریزان اقتصادی کشور وجود داشت علاوه بر آن در کشور ماه نگاه به جنبه های سیاسی این موضوع همواره بر روی جنبه های اقتصادی آن سایه انداخته است . این مصاحبه به همین مناسبت وبه قصدبازنگری روابط ایران در سازمان تجارت جهانی انجام شد تا بازخوردها و انعکاس فعالیت ایرانیان در این حوزه را به بحث بگذارد . دکتر حسین عظیمی یکی از اقتصاددانان صاحب نام کشور ومدیر موسسه پژوهشهای سازمان برنامه کشور به همین منظور دراین مصاحبه شرکت داشته است که بخش اول آن دراین شماره از نظرتان می گذرد .

آٌقای دکتر ، چه گروههایی در ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی صلاحیت تصمیم گیری دارند واساسا ایران برای حضور در تجارت جهانی در چه مرحله ای قرار گرفته است ؟

راجع به WTO این بحث یکبار در دوران آقای هاشمی رفسنجانی مطرح شد وهمه وزارتخانه ها در این بحث مشارکت داشتند . حجم وسیعی از اطلاعات وتحقیقات در همه وزارتخانه ها ی کشور انجام شد . سوال این بود که آیا ایران به سازمان تجارت جهانی بپیونددیا نه ؟ اگر بپیوندد چه اثری در حوزه زیر پوشش سازمان یا وزارتخانه ها دارد ؟ توصیه شان چیست این بحثها در وزارتخانه ها مطرح شد و از طریق نهاد ریاست جمهوری پیگیری شد این مجموعه جمع آوری شد نهایتا بدون اینکه رسما اعلام بشود تصمیم این شد که مذاکرات به هر حال برای شروع انجام بگیرد . پس این آگاهی وجود داشت که شروع مذاکرات به معنی پیوستن به سازمان تجاری نیست .

فرایند پیوستن به سازمان تجارت جهانی فرایند وسیعی است که هم زمان زیادی را می طلبد وهم نهایتا بدون تفاهم ملی امکان پذیر نیست بدین معنا که اگر کشوری می خواهد وارد این فرایند شود ابتدا باید تقاضای خود را به سازمان تجارت جهانی بدهد .

این تقاضا وقتی تایید شود فرایندها شروع می شود . در بحث ایران این تقاضا چندین بار داده شد اما تایید نشد ودر شورای اداری سازمان تجارت جهانی مساله حتی شروع مذاکرات برای پیوستن یا نپیوستن ایران برای تعیین تکلیف پذیرفته نشده است . در هر بار تقاضای ایران مورد مخالفت امریکا قرار گرفت این مخالفتها باعث شده است که کار به تعویق بیافتند وبا توجه به روند سست عملیات اجرایی که در ایران وجود داشت امکان شروع مستقیم مذاکرات ایران به سازمان تجارت جهانی بوجودنیامد . در ایران هنگامی که این بحث مطرح بود در سطوح بالای اجرایی مملکت هم با شروطی مواجه شد که دبیر خانه ای برایش تهیه شد وعمده این فعالیت از طریق آن دبیرخانه و که دروزارت بازرگانی وجود داشت پیگیری می شد .

تصور می کنید پس از عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی جایگاه اقتصادی ایران چگونه خواهد بود وبا چه موانعی مواجه خواهد شد ؟

آنچه که در اینجا مطرح است خود فرایند نپیوستن است تا بحث پیوستن یا نپیوستن بنابراین باید توجه کرد که ما چه فرایندی را باید طرح کنیم . اگر گفتگو کنیم راجع به این که ما بپیوندیم چه منافع وچه مجالی داریم این به نکته ای بر می گردد که چگونه بپیوندیم وسوال دوباره به فرایند بر می گردد وما نمی توانیم یک جواب مستقل بدهیم مگر اینکه وارد بحث فرایند شویم .

اگر امکانش است وارد بحث فرایند شویم .

برای ورود به بحث فرایند جهانی شدن اولا مراحلی باید طی شود که اگر این مراحل را درست دقت بکنیم این نکاتی را بدست می آوریم وبعد هم یک سری بحث های نظری وتئوری وجود دارد که آنها را هم باید مورد عنایت قرار دهیم واین دومسئله را بهم پیوند دهیم ونتایج نهایی را بدست آوریم . از نظر مراحل پیوستن یا عدم پیوستن ایران یا هر کشور دیگر وضعیت آنی است که در قدم اول کشوری که می خواهد به این فر ایند دست یابد مثلا ایران تقاضای خودش را در شورای اجرایی مطرح کند که این مسئله مهم وپیچیده ای است . شورایی است که هر دو ماه یکبار تشکیل می شود وتقاضای شما هم در هر دو ماه یک دفعه در آنجا مطرح می شود ومرسوم این است که مطرح شود ولی اگر کسی مخالفت کند ، مسئله مسکوت می ماند تا جلسه

پاورپوینت الگوی موندراگنمسیری تازه به سوی قرن آینده

اختصاصی از کوشا فایل پاورپوینت الگوی موندراگنمسیری تازه به سوی قرن آینده دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : پاورپوینت 

نوع فایل:  ppt _ pptx

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید متن پاورپوینت : 

تعداد اسلاید : 32 صفحه

بسم الله الرحمن الرحیم فصل 11:الگوی موندراگن:مسیری تازه به سوی قرن آینده.
یک اصل در دنیای سرمایه داری وجود دارد و آن این است که: اگر قرار باشد بین حفظ کسب و کار و سرمایه یکی را برگزینید، کسب و کار را فدا کرده و سرمایه را حفظ کنید.
و اصل مخالف می گوید: اگر ناگزیر از حفظ یکی در برابر از دست دادن دیگری هستید همیشه کارتان (کسب و کار) را حفظ کنید.
سازمانی که این قاعده کهنه را وارونه کرده، شرکت تعاونی موندراگن نام دارد که در ناحیه باسک در شمال اسپانیا فعالیت می کند.
موندراگن، نماد الگوی تحول یافته ساختار و تفکر سازمانی است.
موندراگن یک دموکراسی منحصر به فرد کارگری پدید آورد که برخلاف رویه معمول، کارکنان آن مالک دارایی های شرکت هستند.
میزان رشد کارآفرینی موفق در این تشکیلات با هیچ سازمان دیگری قابل قیاس نیست.
سرگذشت موندراگن: شرکت تعاونی موندراگن در 1954 به وسیله یک کشیش کاتولیک به نام دن خوزه ماریا و پنج مرد جوان تأسیس شد.در دوران موندراگن بی سوادی و بیکاری بیداد می کرد و سرمایه و دارایی منطقه اندک امابا اهمیت بود.
دن خوزه یک هنرستان فنی در اواخر دهه 1940، راه اندازی کرد و در کنار کار هنرستان به تدریس اخلاق به جوانانی که می خواستند وارد بازار کار شوند پرداخت او در سال 1955 به کمک 5 تن از جوانانی که در جلسات موعظه های اخلاقی او حضور داشتند به جمع آوری پول برای خرید دستگاه و حمل آن به موندراگن پرداخت.
جوانان با پولی که جمع کرده بودند یک کارخانه کوچک تولید بخاری نفت سوزخریدند و به این ترتیب شرکت تعاونی متولد شد .آنها کارخانه را «آل گور»که از حرف اول نام خودشان بود نامیدند.
تعداد کارکنان موندراگن در سال 1956، 24 نفر و در سال 1990، 21241 نفر شد و در نیمه آخر قرن بیستم، موندراگن یک دموکراسی منحصر به فرد کارگری پدید آورد که بر خلاف رویه معمول ، کارکنان آن مالک دارایی های شرکت هستند.
اصول موندراگن : عوامل اصلی موفقیت درخشان و باورنکردنی موندراگن اصول پنج گانه زیر است : ساختار قدرت ( دموکراسی ) ساختار مالی نقش آموزش میزان دستمزد بازنشستگی ساختار قدرت : اولین اصل موندراگن دموکراسی است.
چون شرکت موندراگن یک شرکت تعاونی است بنابراین هر کارگر یک رای دارد و کارگران هیئت مدیره را انتخاب می کنند و هیئت مدیره ،مدیران را انتخاب می کند و کارگران یک شورای نظارت دارند که بر کار مدیریت نظارت می کند خلاصه این که در این سازمان هرکس یا خود یک رأی دارد یا نماینده ای دارد که صاحب رأی است.اصول دموکراسی باعث شده که کارگران بدانند اگر بخواهند می توانند ساختار تعاونی راازریشه عوض وساختارجدیدی برای آن و یا هر یک ازمؤسسات وابسته ایجاد کنند و کارگران تصمیم گیرندگان نهایی اند.
ساختار مالی : دومین اصل موندراگن، ساختار مالی اوست که در تمام دنیا منحصربه فرد است که چند ویژگی دارد : همه کارکنان باید بخشی از حقوق خود را به واحدی که عضوآن هستند،بپردازند به این پول بهره تعلق می گیرد اما استفاده از آن تا زمان بازنشستگی ممکن نیست.
نتیجه این کارآن است که شکست تعاونی به منزله ازدست رفتن دارایی اعضاست واگر کار اقتصادی آنها با موفقیت همراه باشد در زمان بازنشستگی علاوه بر مبلغ یاد شده و بهره آن، جایزه هم به افراد

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  توجه فرمایید.

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه پاورپوینت کمک به سیستم آموزشی و رفاه دانشجویان و علم آموزان میهن عزیزمان میباشد. 
  

---

دانلود فایل  پرداخت آنلاین 

تجدید حیات فکرى، فرهنگى معتزله در قرن چهارم هجرى

اختصاصی از کوشا فایل تجدید حیات فکرى، فرهنگى معتزله در قرن چهارم هجرى دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

تجدید حیات فکرى، فرهنگى معتزله در قرن چهارم هجرى

جریان فکرى معتزله به مدت سى سال (در عهد مأمون، معتصم و واثق) مورد توجّه خلفاى عباسى بود. در سال 232هجرى متوکّل به خلافت رسید و اهل حدیث بر امور مسلط شدند و به آزار و اذیت معتزله و مخالفان خود پرداختند. هر چند معتزله نفوذ خود را در دربار عباسى از دست دادند، ولى در قرن چهارم در دستگاه حکومتى آل بویه شخصیت‏هاى مهمى از معتزله ظهور کردند که هر کدام نقش مؤثرى در پیش برد این مکتب ایفا نمودند. این دوره از نظر تدوین آثار، مهم‏ترین دوره فرهنگى معتزله به شمار مى‏رود. صاحب بن عباد طالقانى یکى از چهره‏هاى سیاسى آل بویه که معتزلى مسلک بود، نقش به سزایى در ترویج آراء و عقاید معتزله ایفا نمود. وى که وزیر دو تن از امراى بویهى (مؤیدالدوله و فخرالدوله) بود، قاضى عبدالجبار همدانى را به رى فرا خواند و وى را منصب قاضى‏القضاتى داد که عامل مؤثرى در گسترش آراء و عقاید معتزله به شمار آمد.

در مقاله‏ى حاضر ضمن معرفى تنى چند از مشاهیر معتزله در قرن چهارم هجرى نقش اساسى ایشان در تجدید حیات فکرى، فرهنگى معتزله را مورد بررسى قرار خواهیم داد.

واژه‏هاى کلیدى: معتزله، ابوعلى جبّائى، ابوهاشم جبّائى، قاضى عبدالجبار همدانى، صاحب بن عباد طالقانى، رى، آل بویه.

مقدمه:

نباید چنین تصور کرد که با قدرت یافتن متوکّل، آفتاب دولت معتزله و روزگار شکوفایى این اندیشه غروب کرد و نباید گفت از این زمان به بعد معتزله در دستگاه حکومت و در نظر عامه، حامیان مهمى نداشتند. الغاى دستور محنت از سوى متوکّل در سال 234هجرى صرفا نشانه‏ى پایان دوره‏اى است که طى آن مکتب معتزله حدود سى سال مورد توجّه خلفاى عباسى بود. با پایان یافتن این دوره‏ى سى ساله، اهل حدیث در امور سیاسى خلافت عباسى دخالت کردند و معتزله را مورد آزار و اذیّت قرار دادند، اما این امر على‏رغم تمام محدودیت‏ها سبب از بین رفتن جریان فکرى معتزله نگردید. در این عصر، معتزله نه تنها در پایتخت، بلکه در نواحى بى‏شمارى از جهان اسلام مخصوصا ایران استقرار پیدا کرده بود که محدودیت‏هاى اعمال شده بر معتزله، توسط دستگاه خلافت و اهل حدیث در بغداد بر این نواحى تأثیرى نداشت. مقدّسى در این باره مى‏گوید: در این زمان در مناطقى چون شام، مصر، نیشابور، خوزستان و فارس گروه معتزله‏ى زیادى زندگى مى‏کردند.

علاوه بر این، هر چند معتزله از حمایت خلافت عباسى محروم شدند، اما آنها بعدا شاهزادگان یا اشخاص با نفوذ دیگرى را (به خصوص در دوره‏ى حکومت آل بویه) یافتند که از آنها حمایت کنند. بسیارى از محققان و نویسندگان ملل و نحل بر این نکته تأکید داشته‏اند که دوره‏ى نخست معتزله با حمایت خاندان عباسى به ویژه در عصر مأمون، معتصم و واثق شکل گرفت و شخصیت‏هاى مشهورى چون نظام، جاحظ، احمد بن أبى دؤاد و... براى گسترش مکتب معتزله سعى زیادى نمودند که این دوره را دوره‏ى قهرمانان یا سلف صالح نامیده‏اند.

اگر نگاهى به مکتب معتزله تا قبل از به خلافت رسیدن متوکّل (دوره نخست) و دوره‏ى بعد از به خلافت رسیدن وى (دوره بعد) بیندازیم به این نکته پى خواهیم برد که دوره‏ى نخست در نظر ما مهم‏ترین دوره نیست. زیرا در مرحله‏ى بعد بود که معتزله در اتقان و نظام‏مند کردن آموزه‏ها بروز و ظهور یافتند؛ مرحله‏اى که مى‏توان آن را دوره‏ى کلاسیک معتزله توصیف کرد که تقریبا از ربع آخر قرن سوم تا اواسط قرن پنجم ادامه یافت.

در این دوره، اشخاصى چون ابوعلى و ابوهاشم جبّائى، قاضى عبدالجبار همدانى، صاحب بن عباد و... ظهور کردند که هر کدام نقش مهمى در پیش برد این مکتب ایفا نمودند.

به لحاظ تدوین آثار، این دوره مهمترین دوره‏ى معتزله است و فردى چون قاضى عبدالجبار در این عصر آثار فراوانى در تأیید مکتب معتزله از خود به جا گذاشت که هیچ کدام از مشاهیر معتزلى از نظر کثرت آثار به پاى وى نرسیده‏اند. در مقاله حاضر حیات فکرى، فرهنگى مشاهیر فوق الذکر را مورد بررسى قرار خواهیم داد.

1. ابوعلى جبّائى

ابوعلى محمد بن عبدالوهاب بن سلام بن خالد بن حمران بن ابان، وابسته به عثمان بن عفان است.1 ایشان از علماى علم کلام معتزلى بود که آن را از استادش ابى یوسف یعقوب بن عبداللّه‏ الشحّام، رئیس معتزله‏ى بصره در عصر خویش فرا گرفت.2 به اصحاب ابوعلى محمد بن عبدالوهاب جبّائى، جبّائیه گفته مى‏شود.3 «ابوعلى از علماى معتزله و رئیس آنها در زمان خود بود و جبّائیه به جُبَّا موسوم است و نسب وى به جُبَّا یکى از روستاهاى بصره است که ایشان در بصره مشهور و در جُبَّا مدفون گردید».4

مؤلف کتاب تاریخ اندیشه‏هاى کلامى در اسلام، جُبَّا را از روستاهاى بصره نمى‏شمرد، بلکه معتقد است که آن نام آبادى یا ناحیه‏اى در استان خوزستان است. وى مى‏نویسد، برخى آبادان را جزء این ناحیه که از یک سو در کنار بصره و از سوى دیگر در کنار اهواز قرار گرفته، دانسته و حتّى برخى از کسانى که در این امر اطّلاعات و تجاربى ندارند، جُبَّا را از توابع بصره شمرده‏اند در حالى که واقع امر چنین نیست.5

ابوعلى جبّائى در سال 235هجرى، دیده به جهان گشود و در سال 303هجرى درگذشت.6 ایشان از کودکى به تیزهوشى و زیرکى شناخته شد و در بزرگى به قدرت اقناع و غلبه بر دشمن، شهرت یافت و در علم کلام، سرآمد گردید. ابن مرتضى، حکایتى از نبوغ سرشار و زودرس او و نیز قدرت وى در دوران خردسالى بر مجادله در مسائل علم کلام آورده است. وى مى‏نویسد: او با همه‏ى خردسالى به داشتن قدرت در جدل معروف بود. قطان نیز نقل کرده است که وى به منظور مناظره با جماعتى نشست. آنان به انتظار مردى از همان جماعت نشستند و وى حضور نیافت. در زمانى که مردى از علماى جبریه به نام صقر در آنجا حضور داشت، یکى از حاضران جلسه گفت: آیا در اینجا کسى نیست که سخن بگوید؟ ناگاه پسرکى سفید چهره خود را به صقر رساند و به وى گفت: از تو بپرسم؟ حاضران به او نگریستند و از جرأت و جسارت او با وجود کمى سنش شگفت زده شدند. صقر در پاسخ او گفت: بپرس. او گفت: آیا خداوند فعل عادلانه انجام مى‏دهد؟ پاسخ داد: آرى. گفت: آیا او را بدین سبب که فعل عادلانه انجام مى‏دهد، عادل مى‏نامى؟ گفت: آرى. پرسید آیا او ستم مى‏کند؟ گفت: آرى. پرسید: آیا او را به این دلیل که ستم مى‏کند، ستمکار مى‏نامى؟ گفت: نه. جبّائى گفت: پس لازم است، او را بدان سبب که فعل عادلانه انجام مى‏دهد نیز عادل نخوانى. اینجا بود که صقر درماند و مردم پرسیدند که این کودک که بود و در پاسخ گفته شد: او پسرى از جُبَّاست.7

اساتید و شاگردان

ابایعقوب شحَّام، استاد جبّائى بود و البته جبّائى با دیگر متکلمان دوران خویش نیز ملاقات کرد.8 ابویعقوب یوسف بن عبداللّه‏ بن اسحاق شحّام از اصحاب ابوالهذیل بود و ریاست معتزله نیز به او رسید. او کتبى در ردّ بر مخالفان و تفسیر قرآن دارد. وى از باهوش‏ترین مردم بود و هشتاد سال زیست.9

از شاگردان وى، دختر و پسر وى و ابوالحسن اشعرى را مى‏توان نام برد. فرزندش، ابوهاشم که بعد از وى به ریاست معتزله رسید و طریقه‏ى بهشمیّه به نام وى موصوف و مشهور گردید به همراه پدر، آخرین دوره‏هاى اهمّیّت معتزله را نشان مى‏دهند.10 ابوالحسن اشعرى دیگر شاگرد وى بود که از طریقه‏ى اعتزال روى برگرداند و مذهب اشعرى را بنا نهاد.11

تألیفات

ابن مرتضى نقل مى‏کند: «هیچ گاه نبود که او کتابى خاص را بنگرد، مگر اینکه یک روز در زیج خوارزمى مى‏نگریست. یک روز هم او را دیدم که قسمتى از الجامع‏الکبیر محمد بن حسن را در دست دارد.» وى مى‏گفت: کلام براى او از هر چیز دیگر آسان‏تر است، زیرا عقل بر آن دلالت مى‏کند.12 ابوعلى جبّائى به علم کلام، اشتغال داشت اما آثارى در تفسیر قرآن و علم نجوم و مقالاتى در خلق قرآن نیز به وى منسوب است.13 ابن مرتضى در طبقات‏المعتزله براى او از یک تفسیر قرآن نام برده که در آن از هیچ کس جز ابوبکر عبدالرحمن بن کیسان اصم، ذکرى به میان نیامده است.14 وى هم‏چنین کتاب‏هایى در ردّ اهل نجوم براى او ذکر مى‏کند و یادآور مى‏شود که بسیارى از این مسائل، مشابه دلایل ظنى است که موجب گمان بیشتر مى‏شود.15 ابوعلى هم‏چنین کتاب اللطیف را براى برخى از شاگردانش از جمله، ابوالفضل خجندى و کسانى دیگر املاء کرده است.16 در لسان‏المیزان آمده است: ابوعلى جبّائى حدود هفتاد تصنیف دارد که از جمله آثار وى، الرد على الاشعرى فى الروایه مى‏باشد.17 او هم‏چنین ردّیه‏هایى بر ابوالحسن خیاط، صالحى، جاحظ، نظام و دیگر معتزلیان که با آنان اختلاف نظر داشته است دارد.18

مناظره‏ى ابوعلى جبّائى با ابوالحسن اشعرى

ابوالحسن اشعرى در آغاز از معتزله‏ى بصره بود و مدت چهل سال شاگرد ابوعلى جبّائى بود تا اینکه طریقه‏ى اعتزال را ترک کرد و مکتب اشعرى را به وجود آورد. مناظراتى میان جبّائى و ابوالحسن اشعرى گزارش شده که نمى‏توانیم به دقّت مشخص کنیم که آیا این مناظرات قبل از ردّ علنى مذهب معتزله صورت گرفته و یا بعد از آن؟

یکى از مهم‏ترین مناظرات میان ایشان که در منابع مختلف نقل شده روایت ابن خلکان است که مى‏گوید: «پیشواى سنت، شیخ ابوالحسن اشعرى علم کلام را از او اخذ کرد و مناظره‏اى با او داشته است که علما آن را چنین روایت کرده‏اند: گفته مى‏شود، ابوالحسن اشعرى از استاد خویش، ابوعلى جبّائى پرسید که سه برادرند یکى مؤمن، نیکوکار و پرهیزگار، دیگرى کافر، فاسق و بدکار و سومى خردسال. هر سه نفر در گذشته‏اند، اکنون بگو حکم این سه چیست؟ جبّائى پاسخ داد: آن زاهد در بهشت و کافر در جهنّم و آن خردسال اهل نجات است. اشعرى گفت: اگر آن خردسال بخواهد به درجات آن پرهیزگار برود، آیا به او اجازه داده مى‏شود؟ جبّائى پاسخ داد: نه، زیرا به او گفته مى‏شود، برادرت به سبب عبادات فراوان خویش به این درجات رسیده و تو از آن طاعات، برخوردار نیستى. اشعرى گفت: اگر خردسال بگوید: تقصیر از من نیست، تو خود، مرا باقى نگذاشتى و بر طاعت توانا نساختى. جبّائى پاسخ داد، خداوند مى‏گوید: من مى‏دانستم که اگر تو باقى مى‏ماندى، نافرمانى مى‏کردى و مستحق عذاب دردناک مى‏شدى. پس من مصلحت تو را مراعات کردم. اشعرى گفت: اینک اگر آن برادر کافر بگوید: اى پروردگار عالمیان، آن گونه که حال او را مى‏دانستى، حال مرا نیز مى‏دانستى پس چرا مصلحت او را مراعات کردى و مصلحت مرا مراعات نکردى؟ در این هنگام جبّائى به اشعرى گفت: تو دیوانه‏اى. او گفت: نه! بلکه الاغ شیخ در سر بالایى مانده است و بدین ترتیب بود که جبّائى از دادن پاسخ درماند».19 مناظرات دیگرى نیز میان ایشان روى داده و در منابع مختلف به آنها اشاره گردیده است که از ذکر آنها خوددارى مى‏کنیم.

2. ابوهاشم جبّائى

او ابوهاشم عبدالسلام بن ابى على جبّائى بن عبدالوهاب بن عبدالسلام بن خالد بن حمران بن ابان بن عثمان است. درباره‏ى ولادت او خطیب بغدادى در تاریخ بغداد چنین مى‏گوید: «تنوخى به نقل از ابوالحسن احمد بن یوسف بن ازرقى، برایم نقل کرده است که گفت: ابوهاشم عبدالسلام بن محمد بن عبدالوهاب جبّائى گفته است: من در سال 277هجرى دیده به جهان گشودم و پدرم ابوعلى نیز در سال 235هجرى به دنیا آمد و در شعبان سال 303هجرى وفات یافت».20

این تاریخ در وفیات الاعیان به صورت تحریف شده، چنین آمده است: «ولادت ابوهاشم در سال 247هجرى بوده است.21 وى در بصره به دنیا آمد و در سال 321هجرى وفات یافت».22

ایشان از اکابر متکلمین و بزرگان علماى کلام در فرقه‏ى معتزله بود. در علوم ادبیه نیز بى‏نظیر بود. او مانند پدرش در اکثر مسائل کلامیه با اغلب فِرَقِ اسلامى مخالفت مى‏نمود. وى در مذهب اعتزال، طریق خاصى پیمود و مقالاتى نوشت که در کتب کلامى به طور مشروح آمده است. علاوه بر مخالفت با دیگران در پاره‏اى عقاید دینى با پدرش مخالفت نمود و نتایج افکار خود را در قلوب اکثر مسلمین رسوخ داد، تا آنکه شعبه‏ى مخصوص دیگرى نیز از معتزله منشعب شد و در میانِ فرَقِ اسلامى به بهشمیَّه مشهور گردید.23

اساتید ابوهاشم جبّائى

او علم نحو را از ابوالعباس مبرَّد، فرا گرفت. در مبرَّد، نوعى سبک‏مغزى وجود داشت و بدین سبب به ابوهاشم گفته شد: چگونه سبک‏سرى او را تحمّل مى‏کنى؟ و او پاسخ داد: تحمّل او را شایسته‏تر از نادان بودن به اصول زبان عرب دیده‏ام که البته این مضمون گفته‏ى اوست.24

وى علم کلام را از پدرش فرا گرفت و بدان علاقه‏ى بسیار داشت و در پرسش از پدر درباره مسائل مختلف دینى اصرار فراوان مى‏کرد تا آنجا که پدرش از او آزرده مى‏شد. ابن مرتضى در این باره مى‏گوید: او از شدّت علاقمندى، آن قدر از ابوعلى پرسش مى‏کرد که او از وى آزرده مى‏شد. برخى از اوقات، هنگام مناظره و بحث ابوعلى با وى، ابوعلى مى‏گفت: آزارمان مده! اما او همچنان بر پرسش اصرار مى‏ورزید.25 ابوعلى بر بستر خویش، دراز مى‏کشید و ابوهاشم در مقابل او مى‏ایستاد و به پرسش مى‏پرداخت تا زمانى که او را خسته مى‏کرد و او نیز روى خود را از او بر مى‏گرداند. اما باز، ابوهاشم به آن سو که او رویش را چرخانده بود مى‏رفت و پیوسته به این کار ادامه مى‏داد تا زمانى که پدر به خواب مى‏رفت. گاه نیز ابوعلى