نمونه سوال بهداشت و تغذیه مادر و کودک
آناتومی پستان
الف- طرز تشکیل پستان:
غدد پستانی، ساختار اختصاصی میباشند که به صورت واحدهای لولهای ترشّحی نسبتاً سادهای از غدد عرق هستند. در حدود سی و پنجمین روز از تکامل جنینی، با ضخیم شدن لایه مالپیگی روی سطح جانبی شکمی، سینهها شروع به تکامل یافتن میکنند. پستانها یا غدد شیری، اندامهای فرعی دستگاه تولید مثلی در زن میباشند. رشد پستانها از زمان تولد تا موقع بلوغ متوقف میماند. در زمان بلوغ تحت اثر هورمون استروژن و به میزان کمتر هورمونهای دیگر مانند هورمون رشد، انسولین، کورتیزون، هورمون تیروئید و هورمون پرولاکتین، پستان رشد مینماید. بعد که تخمکگذاری در زن شروع میشود، هورمون پروژسترون نیز که در این موقع ترشّح میشود به رشد بیشتر پستان کمک میکند. پس پستانها به طور قابل توجّهی بعد از دوران بلوغ رشد میکنند ولی حالت عملکردی کامل رشد آنها پس از دوره حاملگی روی میدهد. اما به طور کلی پستانها در مرد به صورت یک شکل توسعه نیافته میباشند.
پس از بلوغ در زن، هر پستان یک برجستگی مدور را روی دیوارههای قدامی و طرفی سینه، روی سطح عضله سینهای بزرگ تشکیل میدهد. پستانها از دومین تا ششمین دنده و از لبه خارجی استخوان جناغ تا خط زیر بغلی میانی توسعه مییابند. قسمت خارجی و بالایی هر پستان به طرف بالا به داخل زیر بغل توسعه یافته و به عنوان انتهای زیر بغلی پستان شناخته میشود. قسمت عمده پستان از بافت چربی تشکیل شده است. بنابراین اندازه پستان در افراد مختلف به طور قابل توجهی فرق میکند. در زیر مرکز پستان، نوک پستان به طرف جلو واقع میشود. نوک پستان معمولاً در فضای مابین چهارمین و پنجمین دنده قرار میگیرد. نوک پستان توسط یک حلقه پوستی صورتی رنگ احاطه شده است که هاله نوک پستان نامیده میشود. در هنگام اولین حاملگی، این هاله به رنگ قهوهای تیره درآمده و دیگر به رنگ صورتی اولیّه باز نمیگردد.
ب- ساختمان پستان:
پستان از بافت غده ای، بافت لیفی و بافت چربی تشکیل شده است. بافت غدهای از پانزده تا بیست لوب تشکیل شده است که هر یک از آنها به تعداد بسیار زیادی لوبول کوچک تقسیم میشوند. هر لوبول از تعداد زیادی آلوئول ترشّحی تشکیل شده است که به داخل شاخههایی از مجاری حامل شیر باز میشوند. هر لوب پستان دارای یک مجرای حامل شیر است. مجاری حامل شیر به طرف بالا تا هاله نوک پستان ادامه دارند و در آنجا تشکیل سینوسهای متّسعی را میدهند که این سینوسها مانند مخزنهایی برای ذخیره شیر هنگام ترشّح شیر عمل میکنند. بعد از این سینوسها، مجاری حامل شیر به طرف بالا راه یافته و توسط سوراخهای مجزایی به سطح نوک پستان باز میشوند. سطح خارجی پستان توسط نیام زیر پوستی که تیغههای لیفی زیادی به داخل غده شیری برای پشتیبانی لوبولها میفرستد، پوشیده شده است. رشتههای لیفی از نیام زیر پوستی به نوک پستان و هاله دور آن نیز میروند.
بافت چربی روی سطح غده شیری و نیز مابین لوبهای غده شیری قرار میگیرد.
ج- تغذیه خونی پستان:
پستانها، خون شریانی خود را توسط شاخههایی از شریانهای آگزیلاری، شریانهای بین دندهای و شریانهای پستانی داخلی دریافت میکنند.
وریدهایی که از پستان خارج میشوند، یک شبکه وریدی در زیر نوک پستان تشکیل میدهند. سپس این شبکه به داخل وریدهای پستانی داخلی و آگزیلاری تخلیه میشود.
د- تخلیه لنفاوی پستان:
عروق لنفاوی قسمت مرکزی پستان، پوست روی قسمت مرکزی پستان، نوک پستان و هاله نوک پستان به داخل یک شبکه عروقی روی سطح عضله سینهای بزرگ تخلیه میشوند. از این شبکه، عروق لنفاوی به گروه سینهای عقدههای لنفاوی آگزیلاری و به عقدههای لنفاوی پستانی داخلی میروند. تعداد کمی از این عروق ممکن است از خط وسط بدن به پستان طرف دیگر بروند و بعضی از عروق از قسمت داخلی تحتانی پستان به یک شبکه لنفاوی روی سطح عضلة مستقیم شکمی میروند. قسمت عمده تخلیه نیمه خارجی پستان به داخل گروه سینهای عقدههای لنفاوی آگزیلاری و قسمت عمده تخلیه نیمه داخلی پستان، به داخل عقدههای لنفاوی پستانی داخلی صورت میگیرد. به هر حال مقدار مشخصی از لنف به داخل گروه خلفی عقدههای لنفاوی آگزیلاری تخلیه میشود.
هـ اعمال پستان در زن:
در ابتدای دوران بلوغ، افزایش ترشّح هورمونهای تخمدانی و هورمونهای گونادوتروپین، رشد پستانها را در زن تحریک میکند. به هر حال، رشد کامل در زمان حاملگی روی میدهد. در هنگام حاملگی، پستانها بزرگ شده و در اثر تحریک استروژن و پروژسترون رشد میکنند. پس از تولد بچه، سطح استروژن و پروژسترون خون پایین میافتد و هورمون ترشّح کننده شیرکه توسط لوب قدامی غده هیپوفیز ترشّح میشود، سلولهای آلوئولی را برای ترشّح شیر تحریک میکند. به هر حال، جاری شدن کامل شیر زودتر از 2 تا 3 روز پس از تولد نوزاد روی نمیدهد.
هورمون تیروئید و هورمونهای بخش قشری غده فوق کلیوی نیز برای تأمین شیر کافی، ضروری میباشند.
وقتی طفل مکیدن پستان مادر را آغاز میکند، لوب خلفی غده هیپوفیز برای تولید هورمون اکسی توسین تحریک میشود که این هورمون، شیر را از پستان بیرون میراند. بنابراین مکیدن پستان مادر یک تحریک مهم در ادامه جاری شدن شیر است.
1-2 بافت شناسی پستان
الف- غدد پستانی:
هر غدّه پستانی شامل 15 تا 25 لوب نامنظم از نوع لولهای – حبابی مرکب بوده و عملکرد آن ترشّح شیر برای تغذیه نوزاد است. هر لوب توسط بافت همبند متراکم و مقدار زیادی بافت چربی، از سایر لوبها جدا میشود و در حقیقت هر لوب به تنهایی غدّهای با مجرای ترشّحی مختص به خود است. این مجاری شیری 2 تا 5/4 سانتیمتر طول داشته و به طور مستقل در نوک پستان باز میشوند. نوک پستان دارای 15 تا 25 منفذ است که هر یک حدود 5/0 میلیمتر قطر دارد. ساختمان بافت شناسی غدد پستان بر حسب جنس، سن و وضعیت فیزیولوژیک متفاوت است.
ب- رشد پستان طی بلوغ:
پیش از بلوغ، غدد پستان از سینوسهای شیری و مجاری شیری منشعبی تشکیل میشوند که در انتهای هر یک، مجموعه سلولهای کوچکی قرار گرفته است. نموّ غدد پستان در زنان طی بلوغ، یکی از صفات ثانویه جنسی محسوب میگردد. طی این دوره غدد پستان از حیث اندازه بزرگ شده و نوک برجسته پستان را به وجود میآورند. در مردان، نوک پستان مسطح باقی میماند. بزرگ شدن پستان طی بلوغ در نتیجه تجمع بافت چربی و بافت همبند کلاژن دار، صورت میگیرد. منشعب شدن بیشتر مجاری شیری نیز نقش کوچکی در این میان دارد. تزاید مجاری شیری و تجمع چربی بر اثر افزایش میزان استروژنهای تخمدانی طی بلوغ روی میدهد. در خلال این مرحله، تشکیل ساختمانهای لولهای – حبابی کوچکی را میتوان در انتهای هر مجرا مشاهده نمود.
ج- ساختمان پستان در زنان بالغ:
طی بلوغ، مجاری شیری بر رشد خود افزوده و به طور وسیعی منشعب میشوند. در انتهای کوچکترین مجاری (مجاری بین لوبولی انتهایی)، ساختمان اختصاصی پستان زن بالغ، موسوم به لبول به وجود میآید. یک لبول از چندین مجرای داخل لوبولی تشکیل میشود که محتویات خود را به داخل مجرای بین لوبولی انتهایی میریزند. هر لوبول در بافت همبند داخل لوبولی پر سلول سستی قرار میگیرد. لوبولها توسط بافت همبند بین لوبولی متراکم تر و کم سلولی از یکدیگر مجزا میشوند. مجاری شیری نزدیک به منفذ نوک پستان متّسع میشوند تا سینوسهای شیری را به وجود آورند. سینوسهای شیری در منفذ خارجی خود از اپی تلیوم سنگفرشی مطبّق پوشیده شده اند. این اپی تلیوم به سرعت به اپی تلیوم مکعبی یا استوانهای مطبّق تبدیل میشود.
مطالعات با میکروسکوپ الکترونی، آشکار ساخته که سلولهای همجوار با مجرا، همان سلولهای اپی تلیال هستند. در حالی که سلولهایی که بر لایه بازال جای گرفته اند، سلولهای میواپی تلیال فشرده در کنار یکدیگرند. سلولهای اپی تلیال مجرا دارای تعداد اندکی میتوکندری، قناتهای معدودی از رتیکولوم آندوپلاسمی خشن، تعداد زیادی ریبوزوم آزاد و یک دستگاه گلژی کوچک میباشند. این سلولهای اپی تلیال توسط اتّصالات محکم و دسموزوم به یکدیگر متصل میشوند. سلولهای میواپی تلیال، دوکی شکلند و نحوة استقرار آنها به ترتیبی است که محور طولی این سلولها، به موازات طول مجرا قرار میگیرد. مجاری بین لوبولی انتهایی از اپی تلیوم مکعبی سادهای که بر لایه بازال قرار گرفته و لایه منقطعی از سلولهای میواپی تلیال تشکیل میشود.
در بافت همبند داخل لوبولی دربرگیرنده آلوئولها، تعدادی لنفوسیت و پلاسموسیت نیز به چشم میخورد. نزدیک به پایان حاملگی، این پلاسموسیتها به طور چشمگیری افزایش یافته و مسئول ترشّح ایمونوگلوبولینهایی IgA) ترشّحی) است که ایمنی غیر فعّال را به نوزاد میبخشند. طی چرخه قاعدگی تغییرات اندکی در ساختمان بافت شناسی این غدد مشاهده میشود. به این معنی که تزاید سلولها و مجاری در حدود زمان تخمک گذاری مشهود است. این تغییر همزمان با دورهای رخ میدهد که طی آن استروژن گردش خون در اوج خود است. آبگیری (هیدراتاسیون) بیشتر بافت همبند در مرحله پیش از قاعدگی سبب بزرگی پستان میشود.
نوک پستان ظاهری استوانهای مخروطی دارد. رنگ پاپیلای پستان میتواند صورتی، قهوهای روشن یا قهوهای تیره باشد. این قسمت از طرف خارج توسط اپی تلیوم سنگفرشی مطبّق شاخی پوشیده میشود و در تداوم اپی تلیوم پوست مجاور خود قرار میگیرد. اپی تلیوم پاپیلای پستان بر روی لایهای از بافت همبند سرشار از رشتههای ماهیچهای صاف گسترده شده است. این رشتهها همچون دوایری، پیرامون مجاری شیری عمقی را فرا گرفته و هنگامی که این مجاری به نوک پستان میرسند، رشتههای ماهیچهای به موازات آنها واقع میشوند. پوست اطراف پاپیلا، آرئول را تشکیل میدهد. رنگ آرئول طی حاملگی به علت تجمع موضعی ملانین، از صورتی به قهوهای تیره تبدیل میشود. پس از زایمان، ممکن است آرئول روشنتر شود ولی هیچگاه به رنگ اولیه خود باز نمیگردد. نوک پستان دارای پایانههای عصبی حسی فراوان است.
مقدّمه :
مسأله ی تربیت ومؤدّب بودن به آداب انسانی ، ازدیربازمورد توجّه بیداران بوده وروزگاروعصری را ازتوجّه به این واقعیّت مهم خالی نمی توان دید .
تربیت برای هرا نسانی به منزله ی روح برای بدن وجان برای جسم ا ست وخطّ حیات منهای مسائل عالی تربیتی وآداب وسنن انسانی خطّی تاریک ومیدانی ظلمانی وجادّه ای خطرناک می باشد . تنها سرمایه ی پرسود انسان ، ادب است وبدون این سرمایه ، انسان موجودی فاقد ارزش ومرده ای زنده نماا ست .
تربیت زیربنای حیات ، اساس فضیلت ، ریشه ی حقیقت ، نورراه ، فروغ جان ورهنمای انسان بسوی سعادت درهمه ی شئون زندگی است .
مادربه عنوان انسانی که ازهمان ابتدای خلقت فرزند، اورا همراه با خود دارد ودرهمه حال با اوست درکودکی ونوجوانی هم درکنارگل زندگی خویش است وبه راحتی می تواند با اعمال خود سعادت وشقاوت فرزندش را رقم بزند.
پس مهم است که مادران صالحی درجامعه باشند تا فرزندانی صالح وپاک به جامعه تحویل دهند ومدینه ی فاضله ای بوجودآید که امید وغایت همگان است .
این تحقیق شامل سه بخش می باشد :
1- بخش ا وّل: تربیت ونقش مادردرتربیت که شامل سه فصل می باشد ( تربیت ، مادرونقش اودرتربیت ، تربیت دینی وعاطفی نوجوان )
2- بخش دوّم: این بخش شامل سه فصل می باشد ( بلوغ ونوجوانی ، برخی ازمشکلات دوران نوجوانی« ترسها ونگرانی ها ، دروغگویی، کمرویی و...» ودرمان آنها .
3- بخش سوّم : تأثیرخانواده برنوجوان . این بخش شامل چهارفصل می باشد ( خصوصیات والدین ، روا بط پدرومادروتأثیرآن برتربیت فرزندان، چگونگی رفتاربا نوجوان، راه های کم کردن مشکلات خانوادگی )
فصل اوّل : بلوغ ونوجوانی
فصل دوّم : مشکلات نوجوانی ودرمان آنها
فصل اوّل : خصوصیات والدین
فصل دوّم : روابط پدرومادروتأثیرآن برتربیت فرزند
فصل سوّم : چگونگی رفتاربا نوجوان
فصل چهارم : راههای کم کردن مشکلات خانوادگی
فایل حل مشکل هنگ روی لگو تبلت ccit مادربرد های بدون سیم کارت
ZTX-723Q3, ZTX-723Q4 با مشخصه cpu a23
این فایل بدون مشکل تاچ و دوربین 100%تست شده
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:87
فهرست مطالب :
فصل اول : چارچوب پژوهش
1. 1- چکیده
1. 2- مقدمه
1. 3- بیان مسأله
1. 4- اهمیت موضوع
1. 5- هدف پژوهش
1. 6- فرضیههای پژوهش
1. 7- تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش
فصل دوم : پیشینهی تحقیق
2. 1- مقدمه
2. 2- تعریف خلق و خوی
2. 3- پیشینهی نظری
2. 4- مؤلفههای خلق و خوی
2. 5- انواع خلق و خو
2. 6- ارزیابی خصوصیات خلقی در کودکان نوپا
2. 7- عوامل مؤثر در خلق و خو
2. 7. 1- عوامل ژنتیکی
2. 7. 2- عوامل محیطی
2. 7. 2. 1- خانواده
2. 7. 2. 2- مراحل دلبستگی از دیدگاه بولبی
2. 7. 2. 3- انواع دلبستگی
2. 7. 3- شیوههای فرزند پروری
2. 7. 3. 1- انواع شیوههای فرزند پروری
2. 7. 4- اصول انضباطی
2. 8- اختلالات و مشکلات خلقی در کودکان نوپا
2. 9- محرومیت عاطفی و اثرات نگهداری کودکان در مؤسسات شبانهروزی
فصل سوم : روش تحقیق
3. 1- مقدمه
3. 2- جامعهی آماری
3. 3- نمونه و روش نمونهگیری
3. 4- ابزار پژوهش
3. 5- روش گردآوری دادهها
3. 6- نوع پژوهش
3. 7- روش آماری
فصل چهارم: یافتههای پژوهش
4. 1- مقدمه
تجزیه و تحلی نمرات میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای
خلق و خو در دو گروه عادی و بهزیستی
تجزیه و تحلیل نمرات متغیر خلق و خوی منفی در دو گروه
تجزیه و تحلیل نمرات متغیر شدت ابراز احساسات
تجزیه و تحلیل نمرات متغیر غریبگی کردن
فصل پنجم :بحث و نتیجهگیری
بحث و نتیجهگیری فرضیهی دوم پژوهش
بحث و نتیجهگیری فرضیهی سوم پژوهش
بحث و نتیجهگیری فرضیهی چهارم پژوهش
بحث و نتیجهگیری فرضیهی پنجم پژوهش
5. 7- محدودیتهای پژوهش
5. 8- پیشنهادهای پژوهشی
5. 9- پیشنهادهای اجرایی
منابع فارسی
منابع انگلیسی
چکیده :
هدف از انجام این پژوهش مقایسهی خلق و خوی کودکان نوپا در شیرخوارگاههای مراکز بهزیستی با کودکان نوپای همسال در شرایط عادی بوده است. در این پژوهش سعی کردیم خلق و خوی کودکان نوپا در گروه را از لحاظ چهار مؤلفهی خلق و خو شامل: خلق و خوی منفی، کندی سازگاری با تغییرات، شدت ابزار احساسات و غریبگی کردن را با هم مقایسه کنیم.
جامعهی آماری در این پژوهش، شامل 30 کودک نوپا در شیرخوارگاههای مراکز بهزیستی و 30 کودک نوپای همسال که در شرایط عادی رشد و پرورش می یابند، میباشد. که ما برای دسترسی به آنها، این کودکان را به صورت تصادفی از سه مهد کودک در شمال، جنوب غرب و شرق تهران انتخاب کردیم.
وسیلهی اندازهگیری، آزمون ارزیابی تصویری خلق و خوی، کلارک استورات، فتیز پاتریک و گلدبرگ میباشد. این آزمون که برای اندازهگیری دشواری خلق و خوی کودکان نوپا در سال 2000 میلادی ساخته شده است، خلق و خوی کودکان نوپا را از لحاظ، منفی بودن، کندی سازگاری با تغییرات، شدت ابراز احساسات و غریبگی کردن مورد ارزیابی قرار میدهد. که برای ارزیابی میزان پایایی و اعتبار آزمون در ایران، ابتدا آن را بر روی نمونهای 50 نفری از کودکان نوپای عادی که از سه مهد کودک در شمال، جنوب غرب و شرق تهران به طور تصادفی انتخاب شده بودند اجرا کردیم که میزان اعتبار آزمون 93% درصد بدست آمد که نشان میدهد، آزمون از اعتبار بالایی برخوردار است.
برای گردآوری دادهها، پرسشنامهی ارزیابی تصویری خلق و خو را بین مادران 30 کودک نوپا در شرایط عادی رشد و پرورش مییابند توزیع کردیم و از آنها خواستیم با دیدن هر موقعیت، گزینهی پاسخ را که به صورت تصویری طراحی شده است را علامت بزنند. سپس پرسشنامه بین مربیان 30 کودک نوپا در شیرخوارگاههای مراکز بهزیستی توزیع و اطلاعات لازم گردآوری شد. اطلاعات بدست آمده با استفاده از شیوههای آمار توصیفی دستهبندی و خلاصه شد و میانگین و انحراف استاندارد آنها محاسبه گردید و در قسمت آمار استنباطی برای بررسی تفاوت گروهها از لحاظ چند متغیر به طور همزمان از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) استفاده شد.
یافتههای پژوهش نشان داد که دو گروه کودکان نوپا در شیرخوارگاههای مراکز بهزیستی و کودکان نوپا در شرایط عادی از لحاظ سر مؤلفهی خلق و خوی منفی، شدت ابراز احساسات و غریبگی کردن با هم تفاوت معناداری دارند ولی از لحاظ کندی سازگاری با تغییرات تفاوت معناداری بدست نیامد. در خلق و خوی منفی کودکان نوپا در شیرخوارگاهها در مقایسه با گروه همسالانشان خلق و خوی منفی بیشتری داشتند. در زمینهی شدت ابراز احساسات نیز نسبت به گروه کودکان نوپا در شرایط عادی احساساتشان و با شدت بیشتری ابراز میکردند ولی در متغیر غریبگی کردن نتایج نشان داد که کودکان نوپا در شرایط عادی نسبت به گروه کودکان نوپا در شیرخوارگاهها در حضور افراد ناآشنا بیشتر غریبگی میکنند.
1 .2- مقدمه
از لحظهی انعقاد نطفه و در طول زندگی که میتواند 60، 70، 80 یا 100 سال طول بکشد، انسان به تدریج دورههای مختلفی از شبه جنینی، نوزادی، نوبادگی، کودکی، نوجوانی، بزرگسالی، میانسالی و پیری را طی میکند و در طی این دوران تغییرات زیادی در انسان به وجود میآید . این تغییرات زمینههای زیادی را در بر میگیرد مانند تغییرات جسمی، شناختی و روانی – اجتماعی (وندرزندن[1]،ترجمه گنجی،1385) .
برای بررسی و درک متغیرهای فردی مختلف موجود میان افراد در دوران نوجوانی و بزرگسالی، تاکنون تحقیقات زیادی صورت گرفته است هدف از انجام این تحقیقات، شناخت و درک اثرات خلق و خو، خودباوری، خویشتنداری، عزت نفس و ... در ارتباط با شماری از رویدادهای اجتماعی نظیر رفتارهای پر خطر، سوءاستفادهها و بدرفتاری، افسردگی، خود کشی، خشونت و بزهکاری میباشد . شواهد متعددی نشان میدهد که خصوصیات فردی باشد در طی دوران نوجوانی و بزرگسالی تغییر میکنند . از آنجاییکه، اساس و پایه ی تواناییهای اجتماعی و فردی و خصوصیات فردی در دوره ی نوزادی و نوپایی شکل میگیرد، بنابراین محققان بهترین زمان را برای بررسی و مطالعه خصوصیات فردی و اجتماعی، اوایل دوره ی رشد مخصوصاً دوران نوباوگی میدانند (هوک[2]، کلویر - ماوس[3]،2002) . نوباوگی و نوپایی به دو سال اول زندگی گفته میشود که یکی از پرجنب و جوش ترین دوران رشد است . قد کودکان نوپا در پایان سال اول 50 درصد و در دو سالگی 75 درصد بیشتر از زمان تولد است .
وزن نیز افزایش قابل ملاحظه ای نشان میدهد . در 5 ماهگی وزن نسبت به زمان تولد، 2 برابر، در یک سالگی، سه برابر و در دو سالگی، سه برابر و در دو سالگی، چهار برابر شده است . کودکان نوپا به جای افزایش منظم به صورت جهشهای کوچک رشد میکنند . در سر تاسر دوره ی نوبادگی مغز با سرعت حیرت انگیزی به رشد خود ادامه میدهد. تولید انبوه سیناپسها در مغز میتواند علت جهشهای رشد مغز در 2 سال اول زندگی باشد . شواهد تأکید میکنند که، چند سال اول زندگی، دورانی است که مغز خیلی شبیه اسفنج است، زیرا یادگیری مهارتهای جدید، سریع و چشمگیر است (برک[4]،2001).
از لحاظ شناختی نوباوگان در طول سال اول به رویدادهای تازه وگیرا، توجه میکنند . آنها با انتقال به دوره ی نوپایی برای رفتار عمدی آماده تر میشوند و با پیچیده تر شدن برنامهها و فعالیتها مدت توجه در کودکان نوپا افزایش مییابد . همچنین از لحاظ حافظه در نیمه ی سال اول زندگی، میتوانند موضوعات را به یاد بیاورند . طبقه بندی نیز در کودکان نوپا در ابتدا جنبه ادراکی دارد که بر اساس شباهت ظاهری صورت میگیرد . اما در پایان سال اول ف طبقه بندیها، مفهومی میشود و بالاخره در حدود 11 ماهگی، کودکان نوپا میتوانند اشیاء را در دو طبقه دسته بندی کنند(کوپنیک[5]،1987 به نقل از برک 2001) .
از لحاظ رشد عاطفی و هیجانی، چون اندازه گیری جداگانه تغییرات درونی و فیزیولوژیکی در کودکان غیر ممکن است و از آنجائیکه تغییر در حالات چهره در واکنش به پدیدههایی که ایجاد هیجان میکند، همگانی است و با تغییر در دستگاه عصبی خود مختار همراه است، برخی از محققان از حالات چهره ی کودک عواطف خاصی را استنباط میکنند که مهمترین آنها عبارتند از خنده، ترس، خشم و غریبی کردن (ماسن[6]،ترجمه یاسایی).
کودکان نوپا در ابراز عواطف و خلق و خو با یکدیگر متفاوتند . منظور از خلق و خو، تمایلات و ویژگیهای ذاتی است که اساس رفتار مشخص را تشکیل میدهد . برای مثال کاگان و همکارانش مشاهده کردند که برخی از کودکان از هنگام تولد، وقتی در مقابل یک شخص یا یک موقعیت ناآشنا قرار میگیرند، بیش از اندازه کمرویی نشان میدهند . این تفاوتها همچنان باقی میمانند و پیامدهای اجتماعی عمیقی به همراه میآورد (و ندرزندن،ترجمه ی گنجی، 1385).
خلق و خو کانون اصلی رشد شخصیت، تعهد و خود گردانی میباشد . خلق وخو شیوه ی منحصر به فردی است که شخص با افراد و موقعیتها ارتباط برقرار میکند . از هنگام تولد، تفاوتهای مشخصی از نظر ویژگیهای خلق و خویی در کودکان نمایان است (هوک، کلویر – ماوس، 2002) .
به طور کلی میتوان گفت خلق و خو و شخصیت افراد تحت تأثیر دو دسته عوامل موروثی و عوامل محیطی شکل میگیرد . عوامل موروثی شامل ویژگیهای جسمی و آن دسته از آمادگیهایی است که احتمالاً از طریق وراثت از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود . مثلاً بیماری اسکیزوفرن که تعداد بستری شدگان آن از بزرگترین ارقام بیماریهای دنیاست، در بین دوقلوهای یکسان که حتی در دو محیط کاملاً مختلف پرورش یافته باشند، به مراتب بیشتر از خواهران و برادران عادی است (احدی، بنی جمالی، 1380).
اگرچه تأثیرات ژنتیکی برخلق و خو مشخص است ولی در عوض هیچ تحقیقی نشان نداده است که نوباوگان سبکهای هیجانی خود را بدون حمایت محیط حفظ میکنند . در عوض وراثت و محیط معمولاً به کمک هم به ثبات سرشت یا خلق وخو را تقویت میکنند . از مهمترین عوامل محیطی که در خلق و خوی کودک تأثیر مهم دارد رفتار متقابل پدر و مادر با کودک میباشد که به آن اصل دو سویه میگویند . رشد کودکان محصول نقش متقابل بین خصوصیات خودشان و افرادی است که با آنها سروکار دارند و نتیجه ی عمده این کنش متقابل بین مادر و کودک، نوعی وابستگی عاطفی است که ایجاد امنیت روانی میکند ( ماسن، ترجمه ی یاسایی، 1380) در تحقیقی که توسط هوک و کلویر ماوس، (2002)، انجام گرفت نتایج تحقیق نشان داد که حساسیت و پاسخدهی مادران به عکس العملهای کودک موجب ایجاد احساس امنیت در سالهای اولیه ی زندگی کودک میشود و غالباً با افزایش حرف شنوی، همکاری و خود مختاری کودک نوپا همراه است . منظور از حساسیت در اینجا به رفتارهایی اطلاق میشود که به موجب آن مادر بر اساس سطح رشد و وضعیت فعلی کودک، به هر گونه اشاره و حرکت کودک نظیر نیات،اهداف و اقدامات توجه دارد و پاسخدهی به واکنشها یا رفتارهای مادرانه ایی اطلاق میشود که از اقدامات و رفتارهای کودک قابل پیش بینی بوده و یا بر آنها موثر هستند .
با توجه به این موضوع و اهمیت این رابطه، ما در این پژوهش، به بررسی خلق و خوی کودکان نوپایی که در مراکز شبانه روزی، نگهداری میشوند و از داشتن این رابطه و وابستگی عاطفی محروم هستند با کودکان نوپای همسال که در محیطهای عادی رشد و پرورش مییابند، میپردازیم تا مشخص شود آیا قرار گرفتن در شرایط محیطهای شبانه روزی، بر خلق و خوی آنان تأثیر میگذارد یا خیر؟
1 .3- بیان مسأله
هر پدر و مادر و یا هر پرستار بخش نوزادان، میداند که در میان کودکان تفاوتهای آشکاری وجود دارد که از همان سنین روزهای زندگی دیده میشود . بعضی بسیار میگریند، بعضی ساکت اند، بعضی طبق برنامه ی منظمی میخوابند و بعضی دیگر بی موقع از خواب بیدار میشوند، بعضی مدام میجنبند و بعضی دیگر دیگر در جای خود مدتها آرام میمانند. البته میتوان کاری کرد که کودکان تحریک پذیر و فعال تر شوند ولی باید قبول کنیم که بعضی از کودکان به خلق و خوی خاص و واکنشهای خاصی گرایش دارند . این گرایشها که اساس سرشتی دارند، خلق و خو نامیده میشود (ماسن، ترجمه یاسایی، 1380). پژوهشگران به طور روز افزونی به تفاوتهای سرشتی در نوبادگان و کودکان علاقمند شده اند زیرا تصور میشود که صفات روانی که خلق و خو را به وجود میآورد، شالوده ی شخصیت بزرگسالان را میسازد. در تحقیقی که توسط توماس[7] وچس[8]،1965 به نقل از برک، 2001) انجام شده است نشان میدهد که خلق و خو مهمترین عاملی است که احتمال دچار شدن کودک به مشکلات روانی یا مصون ماندن از عوارض بسیار استرس زای زندگی را افزایش میدهد با این حال آنان دریافتند که خلق و خو ثابت نیست و روشهای تربیت میتواند سبکهای هیجانی کودکان را به مقدار زیادی تغییر دهد .
روان شناسان نیز به دو دلیل به خصوصیات خلقی علاقمند هستند، اول اینکه بعضی از خصوصیات خلقی اساس سرشتی داشته و مربوط به عوامل پیش از تولد هستند، برای مثال تفاوتهای موجود در فیزیولوژی با گرایشهای نسبتاً پایدار (صفات شخصیت) مطابقت دارند و تفاوتهای موجود در شخصیت موجب پیدایی انگیزههای متفاوتی در بین افراد میشود مثلاً کودکان از طریق تظاهرات رفتاری، زودرنجی، لبخند زدن، فعالیتهای حرکتی و سازگاری با موقعیتهای جدید، خلق و خوی متفاوتی را نشان میدهند (کاگان، 1989 به نقل از ریو[9]، 2000).
دوم اینکه همان طوریکه والدین در کودک تأثیر میگذارند کودک نیز در والدین تأثیر میگذارد، بنابراین کودکان باخلق و خوهای متفاوت، واکنشهای متفاوتی از طرف والدینشان بر میانگیزند و با وجود روشهای تربیتی مشابه به شیوههای مختلفی رفتار میکنند .
در تحقیقی که توسط کلارک[10]، کوچکانسکا[11]وردی[12](2000) در مورد ویژگیهای شخصیتی مادران و خلق و خوی کودکان انجام شد، نتایج نشان داد که ویژگیهای شخصیتی مادران که پیش بینی کننده ی رفتارهای والدینی هستند، با احساسات منفی کودکان رابطه ی نزدیکی دارد و این ویژگیها در وابستگی اولیه ی بین پدر و مادر با کودک تأثیر میگذارد .
در تحقیق دیگری که توسط بورکس [13]،مارشال[14]، رابین[15]و فاکس[16](2003) انجام گرفت، نتایج نشان داد که نوزادانی که در این دوران از دلبستگی اولیه با مادرانشان محروم شده اند، در4 سالگی رفتارهای پر خاشگرانه ی بیشتری داشته اند و اجتناب از رابطه ی بین مادر و کودک در نوزادی میتواند بر عدم برانگیختگی دستگاه عصبی خود مختار در دوران اولیه ی کودکی تأثیر بگذارد .
وضعیت بسیاری از موسسات که کودکان را نگهداری میکنند برای برقراری پیوندهای انسانی نامناسب به نظر میرسد . در بسیاری از موسسات از کودکان توسط پرستاران گوناگونی مراقبت میشود که نیازهای جسمی آنان را بر میآورند، اما فرصت کمی برای برقراری روابط دو سویه دارند . عموماً زمانی که کودکان میگریند، کسی نیست که به آنان اعتنا کند، یا کسی نیست که به لبخند آنان پاسخ گوید و هنگامی که اصوات کودکانه ای بر میآورند با آنان گفتگو کند و یا زمانی که کودکان مشتاقند، آنان را بلند کند و در بر گیرد و در نتیجه برای کودکان برقراری یک پیوند نیرومند نسبت به هر فرد خاص مشکل است این افراد که بولبی[17] آنان را «شخصیتهای بی عاطفه» مینامد، افرادی هستند که صرفاً مردم را برای مقاصد خود مورد استفاده قرار میدهند و به نظر میرسد که از برقراری ارتباط صمیمانه و دیرپا با فردی دیگر ناتوان هستند (بولبی، 1953 به نقل از سرگین، 1998) .
پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه ی خلق و خوی این کودکان که در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی نگهداری میشوند با کودکان همسال آنان که در شرایط عادی رشد و پرورش مییابند میپردازد .
از آنجائیکه تأثیر متقابل رفتار پدر و مادر در خلق و خوی کودک، اصل مهمی در رشد است که نتیجه ی اصلی این تبادلات، بین کودک و والدین، رشد وابستگی عاطفی کودک به مادر یا پدر است و از آنجائیکه بسیاری از کوکانی که در مراکز شبانه روزی نگهداری میشوند، از برقراری روابط و وابستگی عاطفی پایدار که پایه و اساس امنیت عاطفی کودک را فراهم میکند، محروم هستند، این پژوهش سعی دارد خلق و خوی این کودکان را از لحاظ: کندی سازگاری با تغییرات [18]،نزدیکی به غریبه[19]، خلق و خوی منفی[20] و شدت ابزار احساسات[21]مورد بررسی قرار داده و به مقایسه ی آنان با کودکان همسال در شرایط عادی بپردازد .
با استفاده از یافتههای این تحقیق میتوان زمینههایی را که کودکان در این مراکز، بیشترین مشکل را در آنها دارند شناسایی کرد و رهنمودهایی را برای مربیان و مسئولین شیرخوارگاهها ارائه داد، تا کودکانی را پرورش دهند که صاحب مهارتهای شناختی و اجتماعی و هیجانی لازم مثل خویشتنداری، مدیریت استرس و ارتباط موثر با دیگران برقرار کردن باشند .
هدف پژوهش، مقایسه ی خلق و خوی کودکان نوپا در شیرخوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی میباشد .
1- میان خلق و خوی کودکان نوپا در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی تفاوت وجود دارد .
1-1- میان خلق و خوی در کودکان نوپا در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی تفاوت وجود دارد .
2-1- میان نزدیک شدن به غریبه در کودکان نوپا در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی تفاوت وجود دارد .
3-1- میان شدت ابراز احساسات، در کودکان نوپا در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی تفاوت وجود دارد .
4-1- میان کندی سازگاری با تغییرات در کودکان نوپا در شیر خوارگاههای مراکز بهزیستی با همسالان در شرایط عادی تفاوت وجود دارد .
و...