نام محصول: مقاله سیستم قابهای با مهاربندی زیپی معلق- معرفی و روشهای طراحی
فرمت : word
تعداد صفحات : 7
زبان : فارسی
سال گردآوری : 94
مقدمه :
قابهای فولادی با مهاربندیهای همگرا، سازههایی اقتصادی و موثر در مقابله با بارهای جانبی هستند. قابهای Chevron یا IVBF یک نوع قاب با مهاربندی هم مرکز معمولی (OCBF) هستند که در آن محورهای مرکزی اعضا یک سیستم خرپای قائم را تشکیل میدهند تا در مقابل نیروهای جانبی مانند زلزله مقاومت نمایند. این مهاربندی امکان تعبیه بازشو در وسط دهانه را میسر میسازد و به این دلیل نسبت به سایر مهاربندیهای همگرا ترجیح داده میشود، شکل 1. در چند سال گذشته به افزایش ظرفیت استهلاک انرژی و انعطافپذیری سازهها در مناطق زلزلهخیز اهمیت زیادی داده شده است. روشهای طراحی برای نوع جدیدی از قاب مهاربندی شده، تحت عنوان قاب مهاربندی شده هم مرکز ویژه (SCBF) ابداع گردیده است (Goel 1992, Bruneau et al 1998). با بکارگیری این روشهای طراحی، عملکرد قابهای مهاربندی شده V معکوس ویژه (SIVBF) نسبت به قابهای مهاربندی شده V معکوس معمولی (OIVBF) با محدود کردن نسبت عرض به ضخامت، نزدیک کردن فاصله بین لقمهها و طراحی دقیق اتصالات انتهایی (صفحات پشت بند) اعضای بادبندی، بهبود یافته است. هرچند مهاربندهای SIVBF هنوز دارای مشکل طراحی هستند. در این مهاربندیها به علت تغییر مکان جانبی پیوسته، بادبند فشاری کمانش میکند و ظرفیت تحمل نیروی محوری آن کاهش مییابد در حالیکه نیروی بادبند کششی افزایش مییابد تا به تسلیم برسد. این مسئله یک نیروی قائم خنثی نشده بزرگ در تیر محل تقاطع به وجود میآورد و باعث تمرکز تغییر شکل نسبی در طبقه اول میگردد، شکل 2.
به منظور جلوگیری از زوال مقاومت جانبی قاب، روشهای طراحی جدیدی ایجاب مینماید که تیر بایستی مقاومت کافی برای مقابله با این نیروی پس کمانشی بزرگ در ترکیب با نیروهای ثقلی (AISC 2005) را داشته باشد، که رعایت این مسئله باعث افزایش اندازه تیر خواهد شد.
برای مقابله با تمایل قابهای شورون به تشکیل طبقه نرم در اولین طبقه در سال 1988 خطیب (Khatib 1988) استفاده از المانهای زیپی بین محل مهاربندیها در وسط دهانه تیر سقف را پیشنهاد کرد. در این حالت ستون زیپی نیروی قائم نامتعادل را به طبقات بالا منتقل میکند. نتیجه این کار تشکیل مکانیسم زیپی در تمام ارتفاع است که مقاومت و شکلپذیری اضافی قابل توجهی فراهم میکند.
در قابهای SIVBF که دارای ستونهای زیپی است نقاط تقاطع بادبندها و تیرها به هم متصل میشود و همه بادبندیهای فشاری در یک دهانه مهاربندی شده به صورت همزمان کمانش میکنند. این مسئله باعث توزیع بهتر استهلاک انرژی در ارتفاع سازه میگردد. به عنوان مثال، یک SIVBF با ستونهای زیپی را در نظر بگیرید که تحت بارهای جانبی بزرگی قرار گرفته است. اگر بادبند فشاری در اولین طبقه کمانش کند در حالیکه بادبندهای دیگر به صورت الاستیک باقی بمانند، در این صورت یک نیروی نامتعادل قائم به وسط دهانه تیر اولین طبقه اعمال خواهد شد، ستونهای زیپی همه تیرها و بادبندهای باقیمانده را بسیج خواهد کرد تا در مقابل این نیروی نامتعادل مقاومت کنند. نیروی نامتعادل انتقال یافته از طریق ستون زیپی فشار در بادبندهای فشاری دومین طبقه را افزایش داده و سبب کمانش آنها میگردد. اگر در این حالت نیروی زلزله در همان جهت اعمال شود، نیروی نامتعادل به کل سازه انتقال یافته و باعث کمانش همه بادبندهای فشاری میگردد. کمانش همزمان بادبندها در ارتفاع سازه باعث توزیع بسیار یکنواخت خرابی میشود، که همان هدف مطلوب است. اگرچه بعد از اینکه مکانیسم زیپی در کل ارتفاع سازه تشکیل شد، به علت کاهش ظرفیت باربری جانبی قاب ناپایداری و فروپاشی میتواند رخ دهد (Tremblay, Tirca 2003) که این مسئله قابلیت اعتماد این سیستم را کاهش میدهد.
با معرفی سیستم معلق بر این مشکل مکانیسم زیپی در تمام ارتفاع غلبه شده است (Yang, Leon 2003). این سیستم، "قاب زیپی معلق" نامیده شده است (شکل4).