فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
چکیده :
اهمیت ونقش فنآوری اطلاعات واینترنت درهزاره سوم،موجب شدت علاقه روزافزون محققان اجتماعی،به تولیدعلم درحوزه های نظری وپژوهشی درطی دودهه قبل شده است. گسترش کارکرداجتماعی فنآوری اطلاعات واینترنت درحوزه های متعددسیاست،اقتصاد،آموزش ،فرهنگ وغیره،زمینه مناسبی برای تجزیه وتحلیل مکانیسم چگونگی استفاده از فنآوری اطلاعات واینترنت رافراهم نموده است.مدل پذیرش فنآوری دیویس(TAM,1985,1989,2000)یکی ازشایع ترین مدل های تبیین چگونگی استفاده ازفنآوری اطلاعات،کامپیوترواینترنت می باشدکه اندیشمندان بیشماری سعی درآزمون آن مدل براساس بسترهای فرهنگی مختلف داشته اند.نگرشهای نسبت به اینترنت یکی ازعوامل کلیدی درمدل چگونگی استفاده ازفنآوری اطلاعات واینترنت تلقی می شودکه می توان این موضوع رابرحسب گروههای اجتماعی سنی(برای مثال نوجوانان)،جنسی(برای مثال زنان)،شغلی(برای مثال کارمندان)وآموزشی(برای مثال دانشجویان یادانش آموزان)موردبررسی قرارداد.
تمایل جامعه شناختی تحقیق حاضرسعی دربررسی عوامل موثربرنگرش زنان نسبت به اینترنت دارد.منظورازعوامل اجتماعی متغیرهائی هم چون سن،سنوات آموزشی،تجربه استفاده ازکامپیوتر،مدت زمان استفاده ازاینترنت خواهدبود.
مقاله حاضرسعی درارائه نتایج گزارش علمی داردکه متکی برروش تحقیق پیمایشی بوده واطلاعات موردنیازبااستفاده ازپرسشنامه استانداردنگرش نسبت به اینترنت(2002)ازمیان 100 دانشجوی دختردانشگاههای علوم پزشکی واصفهان جمع آوری گردیده است.داده های پژوهش پس ازجمع آوری،جهت انجام تحلیل های توصیفی (یک متغیره ودومتغیره)وآزمون فرضیات تحقیق(آزمون Tوضرایب همبستگی R پیرسون)وتحلیل چندمتغیره(تحلیل عاملی وتحلیل رگرسیون وتحلیل مسیر)ازبرنامه آماری SPSS.11 استفاده می نمائد.
مقدمه:
برخی از صاحب نظران دوره حاضر را به عصر کامپیوتر تشبیه میکنند. متناسب نفوذ کامپیوتردر عرصههای مختلف حیات اجتماعی، هر کدام از افراد جامعه حداقل تجربی عملی کوتاهی باکامپیوترها بر خوردار هستند. محاسبات، عملیاتهای بانکی و سایر مکانیسمهای کامپیوتری معرفتجربه عملی مذکور تلقی میشود بنابراین متناسب تجارب، افراد دارای واکنشهای مثبت و منفینسبت به کامپیوتر هستند که محققان موضوعات مذکور را در قالب نگرشهای نسبت به کامپیوتر موردسنجش قرار مورد سنجش قرار میدهند. بخشی از زمینههای پژوهشی محققان توجه به اندازهگیری،ارزیابی، تحلیل و شناخت چنین واکنشها و نگرشها میباشد(زولتان وچاپانیس،1982). زمینههای مذکور موجب فتح بابیگسترده در انبوه ادبیات کامپیوتر گردیده است(ماروین ووینثر،1983).یکی از بیشترین مواجهات در علوم اجتماعی در این حوزه، بسط ابزار و تکنیکی است که با توجه بهروایی و پایایی آنها بتوان میزان نگرش افراد نسبت به تکنولوژی کامپیوترراموردسنجش وتحلیلقرارداد. نخستین تلاشها از سوی هوپ و بری(1967)صورت گرفته است که در قلمروهای حتی به سنجشنگرش پرسنل نسبت به کامپیوتر پرداختهاند. استارتسمن و رابینسون(1972)به طراحی مقیاسی درزمینههای پزشکی و غیر پزشکی توجه دادهاند. ریس و گابل(1982)و هم چنین لوید و گریسارد(1980)هر کدام بهبسط و آزمون مقیاسهایی جهت سنجش نگرشهای افراد نسبت به کامپیوتر در زمینههای آموزشیاقدام نمودهاند. نهایت آنکه کریستن سن و کنیزک(2000)در جدیدترین پژوهش به اعتبار یابی چهارده مقیاساستاندارد طراحی شده در طی دهه 90 و 80 میلادی در خصوص نگرشهای نسبت به کامپیوترپرداختهاند پژوهشهای مورد نظر دهها تحقیق دیگر موجب ایجاد زمینههای پژوهشی دیگر در ادبیاتاجتماعی کامپیوتر هم چون کارایی کامپیوتر اضطراب کامپیوتر سواد نسبت به کامپیوتر، استفاده از کامپیوتر و تجربه نسبت به کامپیوتر و... شده است.
ازسوئی دیگردرمتون مربوطه،مفهوم خودکارآمدی6 موردتوجه قرارگرفته است.مفهوم خودکارآمدی درباره اهمیت افرادی است که می توانندباموفقیت،باموقعیت های دشواررویاروئی کنند.بیشتردانش افراددرباره فرآیندوتوسعه خودکارآمدی ازتحقیق ونظریات باندورا(1977،1989،1997)ناشی می شود.خودکارآمدی،تاثیرمهمی برشناخت،انگیزش وخلق افراددارد.خودکارآمدی به انتظارواعتمادافرادبه این موضوع اشاره داردکه عکس العمل هائی که درمقابل پدیده هاووقایع نشان می دهیم،می تواندتاثیربااهمیتی داشته باشد.افرادی بااحساسات قوی خودکارآمدی،باانرژی وپافشاری باوقایع روزمره روبه رومی شوند.آنهابه آزمون راههای جدیدادامه می دهندتاموفق شوندیاحداقل ازمخاطرات،جان سالم به دربرند.
مدل نظریوسابقه تحقیق
در چنددههگذشته،کامپیوترهابخشاساسیازمحیطهایکاریوآموزشیمحسوب شدهاند. بخشقابل توجهایازپژوهشهاونظریات بهارزیابیوتحقیقدرچگونگیسازگاریدانشآموزانونیرویکارباکامپیوتروتکنولوژی اطلاعرسانیپرداختهاندوبرخیازشواهدمعرفآناستکهدانشجویانوکارکنانیکهدارایسابقهتجربینسبتبهکامپیوترداشتهاند، تاثیرقابلتوجهایدرکاراییبالایمحیطهایکامپیوتریدارند.نهایتآنکهمحققان"مدل سازگاریبا تکنولوژی ،راطراحینمودهاندتابتوانندعواملموثربرکاربرداستفادهدرستازکامپیوتروسازگاریبانظامهای اطلاع رسانی راموردتجزیهوتحلیلقرار دهند.درتوضیحمدلفوقمیتوانابزارداشتکهدومتغیراساسیعبارتند از: احساسمفیدبودنکامپیوتر واحساسسهولتاستفادهازکامپیوتر .دوزمینهقابلتوجهبرایکاربردواستفاده نظامهایکامپیوتری وفنآوری اطلاعاتآناستکهافرادمفیدبودناستفادهازکامپیوترراادراکنمودهوامکان استفادهآسانازکامپیوتردرافراداحساس شود.درزمینهمذکورموجبافزایشنگریشنسبتبهکامپیوترشده وهم چنین باعث تمایل رفتار گونه استفادهازکامپیوتر میگرددودرنهایتموجباستفادهازکامپیوتر میشود(دیویس،1989،دیویس،باگوزی ووارشاو ،1989). براساس مدلمذکوریکی ازعواملموثرکهموجباستفادهازتکنولوژیکامپیوترمیشود،نگرشهای افراد نسبتبهکامپیوترمیباشد.یکیازعواملیکهتاثیرمهمیدرنظامهایاطلاعرسانیایفامیکند.عاملانسانیاستودر نهایتمیزانرضایتمندیکاربرآنرابطهمعناداریباعملکردنظامهایاطلاعاتیداشتهاست(گلدرمن،1998). رضایتمندیبخشیازمولفههایموثرنگرشافرادتلقیمیشود.نگرشیکیازعواملمهمجهتپیشبینیرفتاربشریدرنظرگرفته میشود.یوسورو(2000)در پژوهشی به آزمون نقش نگرشها بعنوان عاملی موثر در استفاده از تکنولوژی ارتباطات و اطلاع رسانی داشته است او در پژوهش خود به تاثیرات مثبت و معنادار نگرشهایعاطفی و شناختی نسبت به کامپیوتر در استفاده از نظام اطلاع رسانی دارد. اگر چه متغیرهایی همچون سن، تحصیلات، تجربه فردی رابطه معناداری با استفاده از تکنولوژی ارتباطات واطلاعاتنداشتهاند.پژوهشهای متعددی دراستای آزمون مدلTAM تاکنون انجام شده است به عنوان مثال :انگیزه های درونی وبیرونی (دیویس،1992.ایگباریاوهمکاران.1995)،تجربه پیشین استفاده ازکامپیوترو
نمودار 1) مدل استفاده از تکنولوژی کامپیوتری وفنآوری اطلاعات(مدل TAM)