کوشا فایل

کوشا فایل بانک فایل ایران ، دانلود فایل و پروژه

کوشا فایل

کوشا فایل بانک فایل ایران ، دانلود فایل و پروژه

باستان شناسی ایلام و امپراتوری هخامنشی

اختصاصی از کوشا فایل باستان شناسی ایلام و امپراتوری هخامنشی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

 

باستان شناسی ایلام و امپراتوری هخامنشی

   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

   اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم:

                 کتاب باستان‌شناسی ایلام

                     نوشته دنیل.تی. پاتس

                     برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

-------------

   ولی می‌خواهم به خواننده‌های گرامی این هشدار را بدهم که به نام‌های آمده در این کتاب بویژه آنچه به دوران هخامنشی وابسته است، نمی‌توان کاملا اعتماد کرد. نگارش‌ها و خوانش‌ها به سختی دچار لغزش شده‌اند.

برای نمونه ...

 

باستان شناسی ایلام و امپراتوری هخامنشی!

   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

   اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم:

             کتاب باستان‌شناسی ایلام

                نوشته دنیل.تی. پاتس

                برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

-------------

   ولی می‌خواهم به خواننده‌های گرامی این هشدار را بدهم که به نام‌های آمده در این کتاب بویژه آنچه به دوران هخامنشی وابسته است، نمی‌توان کاملا اعتماد کرد. نگارش‌ها و خوانش‌ها به سختی دچار لغزش شده‌اند.

 

   بر

   اما دیگر نام که براستی مرا به انحراف می‌کشانید چنین است:

من که سال‌ها با اصل اسناد و زبان‌های دوران هخامنشی سرکار دارم ـ چند لحظه ـ چنین به خطا رفتم، آن خواننده یا دانشجو نا آشنا چه کند!!

   در برگ 489 چنین می‌خوانیم:

در کتیبه‌ی بیستون ... نخستین منطقه‌ی آشوبگر در واقع ایلام بود. ... نخستین شورش (در ایلام را) شخصی به نام اَچینَ (ال حسینا، برای نام بنگرید به Edel and Mayrhofer 1971) بود که احتمالا در نیمه‌ی دسامبر 522 ق.م "در ایلام قیام کرد".

در زیرنویس نام‌ها اینگونه آمده " اَچینَ  Acina و ال حسینا El. Hasina

   نوشته کاملا روشن است؛ سخن بر سر نخستین شورشی دروغزن خوزی است که در سنگ‌نوشته‌ی بیستون نیز در پشت سر گَئوماتَه‌یِ مُغ نقش شده است. نام اَچینَ ن   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

  در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

   اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم:

                     نوشته دنیل.تی. پاتس

                     برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

-------------

   ولی می‌خواهم به خواننده‌های گرامی این هشدار را بدهم که به نام‌های آمده در این کتاب بویژه آنچه به دوران هخامنشی وابسته است، نمی‌توان کاملا اعتماد کرد. نگارش‌ها و خوانش‌ها به سختی دچار لغزش شده‌اند.

برای نمونه ...

   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

   اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم:

                نوشته دنیل.تی. پاتس

                برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

   ولی می‌خواهم به خواننده‌های گرامی این هشدار را بدهم که به نام‌های آمده در این کتاب بویژه آنچه به دوران هخامنشی وابسته است، نمی‌توان کاملا اعتماد کرد. نگارش‌ها و خوانش‌ها به سختی دچار لغزش شده‌اند.

 

   بر

   اما دیگر نام که براستی مرا به انحراف می‌کشانید چنین است:

من که سال‌ها با اصل اسناد و زبان‌های دوران هخامنشی سرکار دارم ـ چند لحظه ـ چنین به خطا رفتم، آن خواننده یا دانشجو نا آشنا چه کند!!

   در برگ 489 چنین می‌خوانیم:

در کتیبه‌ی بیستون ... نخستین منطقه‌ی آشوبگر در واقع ایلام بود. ... نخستین شورش (در ایلام را) شخصی به نام اَچینَ (ال حسینا، برای نام بنگرید به Edel and Mayrhofer 1971) بود که احتمالا در نیمه‌ی دسامبر 522 ق.م "در ایلام قیام کرد".

در زیرنویس نام‌ها اینگونه آمده " اَچینَ  Acina و ال حسینا El. Hasina

   نوشته کاملا روشن است؛ سخن بر سر نخستین شورشی دروغزن خوزی است که در سنگ‌نوشته‌ی بیستون نیز در پشت سر گَئوماتَه‌یِ مُغ نقش شده است. نام اَچینَ ن   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم

                     نوشته دنیل.تی. پاتس

                     برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

-------------

   ولی می‌خواهم به خواننده‌های گرامی این هشدار را بدهم که به نام‌های آمده در این کتاب بویژه آنچه به دوران هخامنشی وابسته است، نمی‌توان کاملا اعتماد کرد. نگارش‌ها و خوانش‌ها به سختی دچار لغزش شده‌اند.

برای نمونه ...

 

   در این نوشته می‌خواهم خواندن کتابی بسیار نیکو را پیشنهاد بدهم. کتابی که دارای دانسته‌های نو و مورد نیاز بسیار است.

   اکنون که فرهنگ و تمدن هَلتَمتی / هَتَمتی (خوزی، ایلامی) به عنوان نخستین پیشگامان فرهنگ بومی ایران مطرح شده، بسیار نیک خواهد بود اگر به این کتاب نگاهی داشته باشیم

                نوشته دنیل.تی. پاتس

                برگردان زهرا باستی

   این کتاب از هر سو به فرهنگ مردم هَلتَمتی (نامی که ایلامی‌ها خود را بدان می‌خواندند) می‌پردازد و در درازای دورترین زمان‌ها تا چند سده پس از میلاد به واکاوی اسناد می‌پردازد.

   این یکی از نوترین ـ والبته انگشت‌شمارترین ـ کتاب‌هایی می‌باشد که درباره‌ی ایلام، بوسیله‌ی انتشارات سمت، به چاپ رسیده و از این سوی بسی سودمند است.

-------------


دانلود با لینک مستقیم


باستان شناسی ایلام و امپراتوری هخامنشی

تحقیق درباره پادشاهان هخامنشی

اختصاصی از کوشا فایل تحقیق درباره پادشاهان هخامنشی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

 

پادشاهان هخامنشی

کوروش یکم

کوروش یکم شاه پارس و آنشان بود.اَنشان یا انزان نام بخشی از حوزهٔ تمدن عیلام وهمچنین نام مرکزآن بوده‌است. پادشاهان عیلامی خود را "شاه انشان و شوش" می‌‌نامیده اند. در قرن هفتم پیش از میلاد این شهر به دست پارسها افتاد. کوروش بزرگ در سنگ‌نبشته‌ها، از پدر و نیاکان خود (کمبوجیه اول، کوروش اول و چیش‌پیش) به عنوان شاه انشان یاد می‌کند. نظرات مختلفی در مورد محل منطقه و شهر انشان ابراز شده‌است. در سال ۱۳۴۹، یافته‌های باستان‌شناسی در منطقهٔ تپه مالیان(۳۶ کیلومتری شمال غربی شیراز) در دشت بیضای استان فارس این گمان را پیش کشید که تپه مالیان محل شهر گمشدهٔ انشان باشد. با یافتن پاره‌آجرهایی با خط میخی عیلامی در این جایگاه، این گمان تقویت شد. این نوشته‌ها که به نام یک شاه عیلامی در هزارهٔ دوم پیش از میلاد است از هدایای او به معبد انشان نام می‌برد. با توجه به این یافته‌ها، منطقه انشان شمال غربی استان فارس را در بر می‌گیرد.

کوروش دوم ( کوروش بزرگ یا کوروش کبیر ۵۷۶-۵۲۹ ق . م)

کوروش دوم ،شاه پارسی ، به‌خاطر بخشندگی‌ ، بنیان گذاشتن حقوق بشر ، پایه گذاری نخستین امپراتوری چند ملیتی و بزرگ جهان، آزاد کردن برده‌ها و بندیان، احترام به دین‌ها و کیش‌های گوناگون، گسترش تمدن و غیره شناخته شده‌است. کوروش نخستین شاه ایران و بنیان‌گذار دورهٔ شاهنشاهی ایرانیان می‌‌باشد.

بردیا

بَردیا نام پسر کوچکتر کوروش بزرگ هخامنشی و برادر کمبوجیه دوم بود. (521 ق . م ) کوروش بزرگ ، دربسترمرگ ،بردیارابه فرماندهی استان‌های خاوری شاهنشاهی ایران گماشت. کمبوجیه دوم پیش ازرفتن به مصرازآنجا که از احتمال شورش برادرش می‌ترسید دستور کشتن بردیا را داد. مردم از کشته شدن او خبر نداشتند و در سال 522 ق . م شخصی به نام گئوماته مغ خود را به دروغ بردیا نامید و بر کوهی نزدیک شهر ایرانی پیشیاوادا اعلام شاه بودن کرد. در متون تاریخی از وی به عنوان «بردیای دروغین» یاد شده است.

کمبوجیه (۵۲۱ ق . م )

پسر بزرگ کوروش بزرگ هخامنشی بود که به نام‌های کمبوجیه دوم، کمبوزیه و کامبیز نیز معروف است. طبق گفته هرودوت مادر وی کساندانه بوده است، اما کتزیاس نقل کرده که مادر وی امتیس نام داشته است. کمبوجیه پس از کوروش، پدرش، به سلطنت رسید. وی برادری به نام بردیا داشت.کمبوجیه قصد لشگرکشی به مصر را داشت،اما از بیم اینکه برادرش در غیاب او پادشاهی او را بدست آورد، بردیا را مخفیانه به قتل رساند.او به مصر لشگر کشید و این کشور را فتح کرد.به همین دلیل به وی در تاریخ لقب فاتح مصر را داده اند.در زمانیکه کمبوجیه در مصر حضور داشت خبر به سلطنت رسیدن برادرش بردیا را به وی دادند در حالیکه او بردیا را پیش از این کشته بود. اما شخصی که در ایران تاج پادشاهی را به سر گذاشته بود گئومات از تبار مادیان بود و خود را بردیا معرفی کرده بود. کمبوجیه در بازگشت از مصر به ایران فوت کرد. ولی برخی دلیل مرگ وی را بیماری و برخی دیگر توطئه اطرافیان می‌‌دانند اما مسلم است که وی در مسیر بازگشت از مصر مرده است ولی دلیل آن تا کنون مکتوم باقی مانده است.

گئومات

گئومات یا گومات نام مغی بود که در غیاب کمبوجیه پادشاه هخامنشی (کمبوجیه آن زمان در مصر بود) به عنوان بردیا برادر کمبوجیه بر تخت نشست وخود را شاه خواند. بنا به روایتی که در کتیبهٔ بیستون داریوش بزرگ آمده‌است، کمبوجیه پیش از رفتن به مصر برادر خود، بردیا، را کشته بود لیکن مردم از این موضوع خبر نداشتند. از این رو گئومات توانست خود را در نزد عامه بردیا جا زند و بعد از نشستن بر تخت درپارس به کشتن نزدیکان که از این راز اطلاع داشتند پرداخت. کمبوجیه پیش از آنکه بتواند این بردیای دروغین را به زیر کشد درگذشت. سرانجام داریوش بزرگ به کمک دیگر نجبای پارسی در طی کودتایی گئومات را کشت و خود بر تخت نشست.

آرشام

آرشام نام پدربزرگ داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی بوده است. آرشام نامی است از زبان پارسی باستان به معنای دارنده دست نیرومند.

ویشتاسپ (هخامنشی)

ویشتاسپ فرزندآرشام ، پدر داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی بود. وی را نباید با ویشتاسپ اوستا (گشتاسپ کیانی) اشتباه گرفت. صورت فارسی نو نام وی گشتاسپ است لیکن برای اشاره به پدر داریوش معمولاً از صورت کهن‌تر نام استفاده می‌شود.

داریوش بزرگ

پسر ویشتاسپ ملقب به داریوش بزرگ یا داریوش اول، سومین پادشاه هخامنشی بود. وی با کمک دیگر نجبای پارسی با کشتن فرزند کوروش بزرگ بردیا که به عنوان مغ گئومات بر تخت نشسته بود سلطنت را به خاندان هخامنشی بازگرداند. پس ازآن شورشهای داخلی را سرکوب کرد. نظام شاهنشاهی رااستحکام بخشید وسرزمینهایی چند به شاهنشاهی الحاق کرد. آغاز ساخت پارسه (تخت جمشید) در زمان پادشاهی او بود. از دیگر کارهای او حفر ترعه‌ای بود که دریای سرخ را به رود نیل و از آن طریق به دریای مدیترانه پیوند می‌داد. مقبرهٔ او در دل کوه رحمت


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق درباره پادشاهان هخامنشی

تاریخچه جامع سلسله هخامنشی - فایل ورد Word - با رفرنس

اختصاصی از کوشا فایل تاریخچه جامع سلسله هخامنشی - فایل ورد Word - با رفرنس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این تحقیق شامل تاریخچه ای جامع، مختصر و مفید از سلسله هخامنشی در قالب یک فایل ورد (word) شش صفحه ای و با رفرنس های معتبر می باشد.


دانلود با لینک مستقیم


تاریخچه جامع سلسله هخامنشی - فایل ورد Word - با رفرنس

مقاله سکه های هخامنشی و بعضی ساتراپها

اختصاصی از کوشا فایل مقاله سکه های هخامنشی و بعضی ساتراپها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله سکه های هخامنشی و بعضی ساتراپها


مقاله سکه های هخامنشی و بعضی ساتراپها

فرمت فایل :word (قابل ویرایش) تعداد صفحات :40  صفحه

 

با آنکه کورش ( 559-529 ق.م) بنیانگذار سلسله هخامنشی متوجه لزوم ضرب سکه و تاسیس ضرابخانه بود ، مرگ وی این فرصت را به او نداد. کمبوجیه ( 529-521ق.م) در دوره کوتاه پادشاهی خود گرفتار عصیانها و لشکرکشیها بود ، به هیمن جهت فرصت پرداختن به امور داخلی را نیافت ؛ اما داریوش اول ( 521-485ق.م) پس از برقراری نظم در امپراطوری پهناور هخامنشی به تشکیلات امور داخلی و تقسیمات مملکتی و ممالک تابعه پرداخت و بخصوص توجه خاصی نسبت به وضع مالی و اقتصادی مبذول داشت . قبل از وی ترتیب صحیحی در برآورد مالیات متناسب با دارایی هر منطقه یا ساتراپ وجود نداشت و عایدات بر مبنای معین و اصولی تنظیم نمی شد لذا داریوش برای امور مالی و اقتصادی وبازرگانی مقررات جدیدی وضع نمود . داریوش پس از آنکه نظام اداری و مالی را قوام بخشید متوجه لزوم ضرب سکه شد . بنا به دستور وی ضرابخانه ها تاسیس گردید وبا روش معینی شمشهای زر و سیم برای ضرب سکه از خزانه به ضرابخانه ها فرستاده شد . احتمال دارد ضرابخانه بعد از سال (514 ق.م) به دستور داریوش تاسیس شده باشد زیرا در پی بنای کاخ داریوش در تخت جمشید که تاریخ ساختمان آن بین سالهای 517-514 ق. م است چند سکه متعلق به کرزوس و شهرهای یونانی قرار داده شده است و این مساله نشان می دهد که در آن تاریخ هنوز سکه هخامنشی وجود نداشته ؛ ضرابخانه دایر نگردیده بود . سکه های زرین هخامنشی را «دریک» و سکه های سیمین را «شکل»
می نامیدند . معمولا  وزن در یک 42/8 گرم بود و از سکه های کرزوس که 17/8 گرم وزن داشت قدری بیشتر بود. وزن سکه های نقره (شکل) 60/5 گرم بود و نسبت طلا و نقره به میزان یک به  بوده است . هرودت ، اولین تاریخنگار یونانی است که از پول طلای داریوش( در یک ) صحبت به میان آورده ، از خالص بودن فلز آن تعریف نموده است . پس از تجزیه شیمیایی که در زمان حاضر به عمل آمد معلوم شد که فلز دریک فقط 3% آلیاژ دارد


دانلود با لینک مستقیم


مقاله سکه های هخامنشی و بعضی ساتراپها

مقاله در مورد کتابخانه ها و مراکز اسناد در عصر هخامنشی

اختصاصی از کوشا فایل مقاله در مورد کتابخانه ها و مراکز اسناد در عصر هخامنشی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 2

 

کتابخانه ها و مراکز اسناد در عصر هخامنشی

احداث کتابخانه های عظیمی را به ایانیان نسبت داده اند،از آن جمله اند:کتابخانه "دژ نپشت"یا گنجینه آثار و مواریث مکتوب در تخت جمشید و دیگر"گنج شیپیکان"یا "آرشیو شیزیکان" در آذربایجان است. این گنجینه ها محل نگهداری منابع آثار و مواریث فرهنگی و علمی ایرانیان بوده و در حفاظت و حراست از آنها همانند مراقبت از کاخ های سلطنتی و گنجینه های پولی هخامنشیان،کوشش و دقت می شده است.در تاریخ از گنجینه یا آرشیوی به نام "اگره" در هگمتانه (همدان) نام برده شده است که محل نگهداری نوشته ها،اسناد و دفاتر شاهی بوده است.روایت شده است در گنج دژ نپشت مخازن کتاب در زمینه های علوم مختلف همراه با نوشته های دینی ایرانیان نگه داری می شده که پس از بر افتادن ایران به دست اسکندر و سربازان مقدونی،این گنجینه بر اثر آتش سوزی،به کلی نابود و به تلی از خاکستر تبدیل شد.

هرودت نیز در تواریخ خود از وجود دفاتر دقیق شاهی در ایران سخن گفته است. کما اینکه کتزیاس از دفاتر،اسناد و نوشته هایی که در مخزن دربار بود استفاده کرد و تاریخ را نوشت.

وجود این گنجینه های ذی قیمت علمی و فرهنگی در ایران توسط دیودور سیسیلی و پلو تارک نیز تایید شده است.

داریوش یکم در دربار خود دارای یک بایگانی منظم و گسترده ای بوده است که در آن اسناد مالی و فرهنگی پیش از وی نیز نگه داری می شده است،از جمله اسناد مربوط به یازسازی معابد یهودیان در اورشلیم و مناطق دیگر. از داریوش فهرستهای به جای مانده که در آن از چگونگی ساختن بناها و اجرت کارگران و معماران و نوع تغذیه آنها صحبت شده است.

طبق نظر باستان شناسان در گنجینه های اکباتان که پیشینه آن به زمان مادها و شاید پیش از آن نیز میرسد،تنها طلا،زیور آلات و نقدینه های دولتی در آن نگه داری نمی شده است بلکه انواع فرمان های شاهان،یادداشتهای سیاسی،پیمان نامه های نظامی و قرار دادهای اقتصادی و تجاری،تشویق نامه ها و احکام و ابلاغ های مقامات نظامی و سیاسی نیز نگه داری می شده. با توجه به اهمیت دوشهر شوش و اکباتان در عصر هخامنشی،وجود بایگانی های گسترده و فراگیر در این دو پایتخت بیش از جاهای دیگر قابل تصور است.در گنجینه های شیز و مانند آن بیشتر اسناد و مدارک فرهنگی و نوشته های دینی نگه داری میشده و در بایگانی شوش و اکباتان اسناد و مدارک سیاسی و امنیتی و اقتصادی و نظامی را حفظ می کرده اند. بر اساس روایات یونانیان شاهدان پارسی نظارت مستقیم و دقیقی بر این بایگانی ها داشته و احتمالا با توجه به نظر دندامایف در کتا تاریخ سیاسی و اقتصادی هخامنشیان،شیوه حفظ و بهره برداری و نظام و ترتیب آنها د این گنجینه ها بیشتر به وسیله عوامل عیلامی و بابلی صورت می پذیرفته است.ازسویی میدانیم که در نظم دیوانی هخامنشیان،عیلامی ها و بابلیها محاسب و پارسی ها مراقب بر اجرای دقیق وظایف آنها بوده اند.پس از ساخته شدن کاخ های تشریفاتی تخت جمشید، بسیاری از الواح و اسناد و مدارک هخامنشیان از زمان داریوش یکم به بعد در بایگانی های متعدد تخت جمشید نگه داری می شده است.مکمل این اسناد و مدارک کتیبه های شاهان هخامنشی در بیستون،تخت جمشید،نقش رستم،شوش، مصر، ترکیه، و... می باشند.کتیبه ها در مقایسه با مدارک آرشیوی در بایگانی های نام برده این برتری را دارند که کمتر آسیب پذیرند و به همین دلیل پس از گذشت دو هزاره و نیم کماکان قابل دسترسی و مطالعه صاحب نظران و علاقه مندان هستند.مزیت دیگری که کتیبه ها نسبت به اسناد و مدارک موجود در بایگانی ها دارند این است که محتوای کتیبه ها قابل دخل و تصرف نیستند،کما اینکه مثلا نوشته خدای نامه که اصل آن متعلق به دوره های پیش از ساسانی است،وقتی به دست ساسانیان رسید،مورد دست خوردگی واقع شد و از نیمی از عمر دولت اشکانی کاسته گردید.

سرزمین ایران در منطقه ای واقع شده است که همواره در طول تاریخ، ‌چهار راه تمدن ها، ‌اقوام و حوادث بوده است. قوم آریایی در این سه هزارسالی که به این ناحیه مهاجرت کرده اند،‌ عظیم ترین تجربیات تاریخی را پشت سر گذاشته است. در غرب آن اروپا بوده است که از دیر باز تمدنی عظیم را بنیاد نهاده بود . در شرق تمدن های بزرگ چین،‌ هند و ژاپن، ‌در شمال اقوام آسیای میانه و قفقازی ها و در جنوب، اعراب بودند . مردم ایران از تعامل و برخورد با این فرهنگ ها، ‌داد و ستد های بسیاری باآنان داشته است.  در ایران امروز ،‌یادگارهای تمدن یونان باستان،‌ معابد هندی،‌ نمادهای فرهنگ چینی، ‌زندگی اعراب و حتی آثار خاص مغول ها دیده می شود .بسیاری از مؤلفه های فرهنگی ایرانی در طول زمان به دیگر فرهنگ ها از جمله فرهنگ های اروپایی و هندی منتقل شده است. بررسی های تطبیقی نشان داده اند که چه اندازه مراسم مختلف در شرق و غرب ریشه ایرانی داشته اند.

     شاید یکی از نخستین نمونه های رعایت حقوق بشر را بتوان در دوره هخامنشیان یافت . کورش در سال 538 ق . م هنگامی که بابل را فتح کرد ، ‌بجای قتل عام مردم و آتش زدن شهر،‌ خود به معبد بزرگ بابلیان رفت و مراسم خاص مذهبی را به شیوه آنان بجای آورد و در عین حال اسیران یهودی را که در بابل بودند آزاد ساخت و اموالشان را به آنان باز گرداند . آثار زندگی انسانهای اولیه مربوط به دوران جمع آوری خوراک در ایران به دست آمده است . ابزارهای ابتدایی کشاورزی مربوط به دوره نو سنگی نیز در گوی تپه یافت شده است . سفال های یافت شده نشان می دهد که در حدود- /000/10 سال قبل،‌ مردم ساکن در این منطقه با این صنعت آشنا بوده اند . آثار بدست آمده در چفامیش گویای آن است که ایرانیان در 8000 سال قبل دریانوردی می کرده اند و در همین زمان با نساجی آشنا بوده اند ،‌نمونه های بسیار بدیعی از معماری در تپه سیلک Syalk کاشان مربوط به هزار ه پنجم پیش از میلاد به دست آمده است . در همین زمان ایرانیان مس را می شناخته و به کار می برده اند. در هزاره بعدی، چرخ کوزه گری،‌ کوره آجر پزی و پخت سفال در ایران رواج می یابد . در حدود 5000 سا ل قبل نخستین فانوس دریایی در ایران ساخته میشود . در هزاره سوم پیش از میلاد و پس از ورود آریایی ها به ایران، ‌خط اختراع گردید و معماری پیشرفت فراوان کرد . ایرانیان با مفرغ آشنا شدند و در همین زمان کشت گندم در ایران معمول گشت . در هزاره دوم قبل از میلاد آهن شناخته می شود . در سال 1250 قبل از میلاد، شیشه در معبد چغاز بند بکار برده می شود . در هزاره اول پیش از میلاد ایرانیان در معماری و شهر سازی،‌ سد سازی،‌ سیستم آبیاری زیرزمینی ( قنات )،‌ کشاورزی و راه سازی پیشرفت های زیادی کردند . در این زمان‌،‌ حکومت هخامنشیان تمدن ایرانی را به اوج خود می رساند. از کاخ های شوش و تخت جمشید به عنوان شاهکارهای معماری دوره هخامنشی یاد می شود. در این دوره حجاری و کنده کاری در سنگ نیز رواج بسیاری یافت که نمونه های بسیار جالب آن را می توان در تخت جمشید دید. دوره اشکانیان یعنی از 247 قبل از میلاد تا 224 پس از میلاد،‌ اگر چه پیشرفت های علمی به اندازه دوره هخامنشیان نبود، ‌اما پیشرفت هایی در معماری صورت گرفت و نوشتن بر پوست آهو متداول گشت . دوره بسیار مهمی از تمدن ایرانی باظهور ساسانیان در قرن سوم پس از میلاد فرارسید . ساسانیان که حدود 400 سال بر ایران حکم راندند،‌ پل های عظیمی بر روی رودخانه ها ساختند که تعدادی از آنها هنوز بر جای مانده است . سد سازی در این دوره از رواج بسیاری برخوردار شد، ‌قصرهای باشکوه ساخته شد و دریانوردی رونق بسیار گرفت . پس از ظهور اسلام و استیلای اعراب بر ایران،‌ تا حدود دو قرن، ‌به دلیل منازعات سیاسی،‌ پیشرفت های عمرانی چندانی صورت نگرفت . اما با شروع قرن سوم اسلامی، ‌ایرانیان که دیگر آموزه های اسلامی را به عنوان دین خود پذیرفته بودند، ‌بار دیگر سر بلند کرده و دور جدیدی از درخشش فرهنگی و تاریخی را آغاز کردند. به تدریج دانشمندان ،‌ ریاضی دانان و فلاسفه ای در ایران به عرصه می رسند که هر کدام از آنها را می توان نابغه ای بی همتا دانست. خوارزمی کتاب « الجبر » را می نویسد. مطالعات در نجوم و شیمی شتاب می گیرد. زکریای رازی الکل را کشف می کند . بوعلی سینا ،‌‌پزشک ،‌فیلسوف و فیزیکدان ایرانی انبوهی از نوشته ها را در زمینه های مختلفی می آفریند. ابوریحان بیرونی، عمر خیام، غزالی و بسیاری دیگر ازدانشمندان ایران گستره علوم را به حداکثر زمان خود می رسانند. در همین زمان بناهای متعددی در ایران ساخته شد . همچنین دوره شکوفایی ادبی ایرانیان از قرن دهم میلادی آغاز گشت . حمله مغول در 1220 میلادی وقفه ای را در این نهضت فرهنگی و علمی پدید آورد. کتابخانه های بزرگ آن روز،‌ مدارس بزرگ و معتبر به آتش کشیده شدند، ‌دانشمندان بسیاری کشته و یا متواری گشتند، دوره ای از فترت در تمدن ایرانی پدید آمد. اما دیری نگذشت که ایرانیان با نفوذ در میان جانشینان چنگیز ‌به احیای تمدن و فرهنگ ایرانی پرداختند . خواجه نظام الملک، ‌وزیر کاردان هلاکو خان به مدت 30 سال توانست به احیای نهضت علمی ایران کمک فراوانی بنماید. او مدارس و مراکز علمی بسیاری را در نقاط مختلف ایران تأسیس کرد و دانشمندان را زیر چتر حمایت خود گرفت . کتابخانه های بزرگ باردیگر احیا شد. به تدریج مغول ها در فرهنگ و تمدن ایرانی ـ اسلامی مستحیل شدند و نهضت بزرگ فلسفی، ‌علمی و ادبی ایران ادامه یافت . حمله تیمور نیز بار دیگر به مدت کوتاهی خاموشی را برای فرهنگ ایرانی به ارمغان آورد اما، سرانجام تیموریان نیز به سرنوشت مغولان دچار گشتند و ایرانیان توانستند با اعتلای تمدن و فرهنگ خود،‌ این قوم مهاجم و خونخوار را درخود هضم کنند . در دوره صفویه اگر چه از رونق تحقیقات علمی تا حدودی کاسته شد، ‌اما در زمینه هنر بخصوص هنرهای تزئینی و معماری و قالیبافی پیشرفت های فراوانی صورت گرفت . بسیاری از شاهکارهای معماری در اصفهان مانند مسجد شیخ لطف اله، ‌پل اله وردی خان، ‌پل خواجو، ‌مسجد امام، ‌کاخ عالی قاپو و... یادگارهای دوره صفوی می باشد . در این دوره ارتباطاتی با قاره اروپا که بسرعت در حال پیشرفت بود برقرار شد و وجود امپراتوری بزرگ عثمانی همواره مانعی بزرگ بر سر راه ارتباط ایران و اروپا بوده است . در دوره افشاریه ایرانیان تلاشهایی برای تشکیل ناوگان های مدرن دریایی به عمل آوردند . در قاجاریه 1924 ـ 1779 میلادی ،‌ایران از یک سو دستخو ش تهاجمات خارجی بود و بخش های زیادی از خاک ایران ،‌ از آن جدا شد و از سوی دیگر ایرانیان بویژه بر اثر ارتباط با اروپا،‌ مظاهری از تمدن جدید مانند کارخانجات، ‌مدارس نوین، ‌صنعت چاپ و روزنامه نگاری، ‌پست و تلگراف، ‌راه آهن و ... آشنا شدند .در دوره معاصر، بخصوص پس از استخراج معادن نفت، ‌ایران مورد توجه بسیاری از کشورهای دنیا قرار گرفت. 


دانلود با لینک مستقیم


مقاله در مورد کتابخانه ها و مراکز اسناد در عصر هخامنشی