فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:128
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه 2
فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش 5
1- موضوع پژوهش 5
2- هدفهای پژوهش 5
3- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن 6
4- سؤالهای پژوهش 6
5- فرضیههای پژوهش 7
6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها 7
خلاصه 9
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق 11
بخش اول :رضایت زناشویی 12
تعریف رضایتمندی زناشویی 13
ازدواج 13
تعریف ازدواج 13
فوائد ازدواج 14
ازدواج دختر وپسر ریشههای دوران کودکی 15
افکار مسموم 17
بهداشت روانی 17
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان 19
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق 19
پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین 20
طرز تفکر وعقاید وتمایلات 20
طرز تلقی ونگرشها 21
عقاید مذهبی 22
اختلافات طبقاتی 22
میزان تحصیلات 22
توافق وطرز فکر درباره امورجنسی 22
تولد فرزند 23
تعداد فرزندان 24
اخلاق 24
دخالت اطرافیان وبستگان 24
تفاوت سنی بین زن وشوهر 25
رابطه با اولیا 25
ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد 26
1- خست 26
2- عصبانیت 26
3- دورویی 26
4- دروغ 26
5- پنهان کاری 26
6- پرخاشگری وخشونت 26
7- لجاجت 27
8- خود بینی وتحقیر دیگری 27
9- بیانظباطی 27
وجوهی از اختلافات زناشویی 28
نیازهای احساسی زن ومرد 28
چگونه میتوان در زندگی خوشبخت بود 29
نیاز اساسی ازدواج موفق 29
نقش زن در زندگی امروز 31
زن در نقش همسری 31
موقعیت زن در اسلام 32
ازدواج از نظر اسلام 32
سختگیری در مسئله ازدواج 33
اهداف والای ازدواج در اسلام 33
معیارهای انتخاب همسر 35
خواستگاری 36
مهریه 36
جهیزیه 37
عقد وعروسی 37
حقوق زن وشوهر 39
رفتار 39
گفتار 40
هدف زندگی ازدید قرآن 40
اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم 41
خانواده 41
تیپهای خانواده 42
خانواده متزلزل . 43
خانواده متعادل 43
خانواده متکامل 43
ویژگیهای ارتباط سالم 44
ویژگیهای ارتباط ناسالم 44
توصیههایی برای زن وشوهرها 46
شیوههای کاربردی برای رسیدن به تفاهم 46
طلاق 47
خانواده گسسته 48
اختلافات خانوادگی 48
تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه 49
انواع عوارض بعد از طلاق 49
1- طلاق روانی 49
2- طلاق قانونی 49
3- طلاق با مسئله اقتصادی 50
4- طلاق اجتماعی 50
تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق 50
بخش دوم:هوش 52
تعریف هوش 52
وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی 54
هوش عملی وهوش نظری 55
هوش واستعدادهای دیگر 56
ماهیت عامل g 58
تست هوش چیست 58
بهره هوشی (هوشبهر )چیست 58
بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی 60
ماهیت هوش 61
الف- هوش بعنوان توان درک رابطه 61
ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید 62
پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری 62
ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی 62
عوامل موثر در رشد هوش 63
نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش 63
1- وراثت وهوش 63
2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش 64
3- هوش چگونه به ارث میرسد 64
4- محیط وهوش 65
5- نقش زمان در تشکیل هوش 65
6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش 66
آزمون استانداردشده هوش 67
آزمونهای هوش 68
آزمونهای گروهی 69
آزمونهای فردی هوش 70
دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش 70
نظریههای معاصر هوش 71
الف: نظریههای عاملی هوش 72
نظریه دوعاملی اسپیرمن 73
نظریه سلسله مراتبی 73
نظریه چند عاملی ترستون 75
نظریه سه بعدی گیلفورد 76
نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال 76
نظریه دوسطحی جنسن 77
ب: نظریههای فرایند مداری هوش 78
نظریه شناختی پیاژه درباره هوش 79
نظریه بازنمایی برونر 81
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور
خلاصه 90
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع 95
1-انتخاب نمونه 96
1-1- جامعه مورد بررسی 96
2-1 روش نمونه گیری 97
3-1 نمونه منتخب 97
2-ابزار وروش اجرای پژوهش 97
1-1 ابراز پژوهش 97
2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH 97
3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH 101
4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN 102
5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN 102
6-2 روش اجرای پژوهش 103
3-طرح پژوهش وروشهای آماری 103
1-1- معرفی طرحهای پژوهش 103
1-2-روشهای آماری وتحلیل دادهها 103
خلاصه 104
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی 105
1-یافتههای توصیفی 106
2-یافتههای مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیهها 109
خلاصه 111
فصل پنجم : بحث ونتایج کمی 113
1-بحث وبررسی درباره یافتهها 114
2-تفسیر نهایی 115
3-محدودیتهای پژوهش 121
4-پیشنهادات 122
پیوستها 123
جدول دادههای خام 124
جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان 126
فهرست منابع 128
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول 1-1- تفسیر کیفی معادلهای هوشبر آزمون ماتریسهای پیشرو 8
جدول 1-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان 106
جدول 2-4 - یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان 106
جدول 3-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان 107
جدول 4-4- یافتههای توصیفی نمرات هوش مردان وزنان 108
جدول 5-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش مردان 109
جدول 6-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش زنان 109
جدول 7-4- نتایج آزمون tمستقل برای رضایت زناشویی مردان وزنان 110
جدول 8-4- نتایج آزمون tمستقل برای هوش مردان وزنان 111
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 1-4 107 میانگین نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان
نمودار 2-4 108 میانگین نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان
نمودار 3-4 108 میانگین نمرات هوش مردان وزنان
مقدمه
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانهای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، 1359 ، ص182).
همسرگزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه میرسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی میزند تا به اوج قلههای پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر میطلبد ،تا بتواند بارقههای هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).
زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شدهاست و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).
یکی از انگیزههای زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونهای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق میدهد . شواهد تاریخی نشان میدهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).
اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کردهاند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات ،1377، ص 18).
پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در میآیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری میکند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار میگبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج میشوند ، عواطف و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل میخورد و جز خود ، دغدغة کس دیگری نیز در درون آنها بوجود میآید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب میآید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین میشود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .
امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بیاعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نمودهاست . توقع یک جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .
در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آنچنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با این گونه آموزشهای اولیه میتوان از بروز بسیاری از مشکلات در خانوادهها پیشگیری کرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .
طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران میکند و برای فرزندان محنت و رنج پدید میآورد . سرنوشت کودک تیره میشود و او از هر یتیمی ، یتیم تر میشود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیشاز پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش میکنند باید شک کرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .
از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهرهای پرنشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهرهها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .
فصل اول
گستره علمی موضوع مورد پژوهش
در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیههای تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شدهاست . در انتهای فصل خلاصهای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه میشود.
1-موضوع پژوهش
موضوع این پژوهش بررسی رابطة رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون میباشد .
2- هدفهای پژوهش
اولین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان میباشد .
دومین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان میباشد .
سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان میباشد .
چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان میباشد .
3- امکان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن
مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون درآمیخته است . لیکن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همکاری ،همدردی ، تفاهم و فداکاری متقابل و زندگی مشترک زن و مرد استوار است . عمدهترین اهدافی که تاکنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی که پیرامون موضوع خانواده صورت گرفتهاست مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعهشناسی، مردمشناسی ، روانشناسی و غیره سعی نمودهاند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینههای تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافتهاند که تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است که میتوان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا کـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شکلگیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایتمندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .
4- سؤالهای پژوهش
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
5- فرضیههای پژوهش
بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
6-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها
متغیر پیش بینی کننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی کننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراک و استدلال درست است (اسکوئیلر و همکاران ،1372 ، ص 11 ) .
در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،60سؤالی سربهای (آ،
ب ، ت ، د ، ج ) اندازهگیری خواهدشد . جدول 1-1 تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو را نشان میدهد .
جدول1-1 تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو
معادل هوشبهر طبقه بندی از لحاظ هوش
149یا بیشتر
148-125
124-113
112-89
88-77
76-65
64یا کمتر حدود نابغه
بسیار ممتاز
ممتاز
متوسط
کودن(پایین تر از متوسط)
عقب مانده مرزی
عقب مانده
متغیر پیش بینی شونده : در این پژوهش متغیر پیشبینی شونده رضایت زناشوییاست.
الیس معتقد است که رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی که همه جنبههای ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهرمحسوب میشود(ذوالفقار، 1380،ص 64).
در این پژوهش رضایت زناشویی متغیری است که بوسیله پرسشنامه رضایت زناشویی (ENRICH) ، 47 سؤالی فرم تجدید نظر شده اندازهگیری خواهد شد . پس از بدست آوردن نمره خام ، نمرهها را با استفاده از جدول نرم به نمرة t تبدیل میکنیم که در آن میانگین برابر 50 و انحراف معیار 10 می باشد.
• نمرههای کمتر از30 نشانگر نارضایتی شدید همسران از روابط زناشویی است .
• نمرههای بین 30 تا 40 نشانگر عدم رضایت از روابط زناشویی همسران اسـت .
• نمرههای بین40 تا60 نشانگر رضایت نسبی و متوسط از روابط زناشویی همسران است .
• نمرههای بین60 تا70 نشانگر رضایت زیاد همسران از روابط زناشویی است .
• نمرههای بالاتر از 70 نشانگر رضایت فوقالعاده از روابط زناشویی بین همسران است .
متغیر مزاحم :وضعیت اقتصادی ،مسائل فرهنگی ،مشکلات اجتماعی که به علـت محــدودیــت
زمانی و مکانی کنترل نشدهاند بنابراین تعمیم نتایج این پژوهش با احتیاط باید صورت گیرد .
خلاصه
در این فصل ، ابتدا موضوع پژوهش که عبارت است از بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران ، بیان شد . اهداف این پژوهش ، بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان و در زنان میباشد . همچنین بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی و هوش در مردان و زنان میباشد ، عنوان گردید . با توجه به وجود پرسشنامه (ENRICH) برای سنجش رضایت زناشویی و ماتریسهای پیشرونده ریون برای سنجش هوش ، بررسی موضوع پژوهش امکان پذیر است . هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر هوش بر رضایت زناشویی است و افزایش آگاهی به جوانان در حال ازدواج ، به منظور حفظ نظام خانواده و ایجاد آرامش و تربیت فرزندان سالم و صالح و جلوگیری از طلاق اهمیت خود را آشکار میکند سؤالهای پژوهش عبارت بودنداز :
1- آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟
2- آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟
3- آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
4- آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
فرضیههای پژوهش عبارت بود از :
1- بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد.
2- بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .
3- بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
4- بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجوددارد .
متغیرهای پیشبینی کننده این پژوهش هوش است و آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ، ادراک و استدلال درست است . و تعریف عملیاتی هوش نمرهای است که آزمودنی از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ، 60 سؤالی بدست میآورد . متغیر پیشبینی شونده این پژوهش رضایت زناشویی است و الیس معتقد است که رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی که همة جنبههای ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن وشوهر محسوب میشود. تعریف عملیاتی رضایت زناشوئی نمرهای است که آزمــودنی از طــریق پرسشنامه رضایت زناشویی ، 47 سؤالی بدست میآورد.
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:36
فهرست مطالب:
مقدمه
تاریخچه
تعریف هوش هیجانی
1- هوش هیجانی در خدمت سلامت روان و پیشگیری از اختلالات رفتاری در مدارس
2- هوش هیجانی و دروس تحصیلی
رابطه هوش هیجانی با استانداردهای آموزشی
هوش هیجانی و بازیابی مدارس بازنگر
ضرورت یادگیری های اجتماعی- عاطفی
1- مهارتهای زندگی و توانشهای مثبت اجتماعی
2- مهارتهای ارتقاء و بهبود سلامتی
3- مهارتهای حل تعارض و گشایش
4- خدمات مثبت و حمایتی
کاربرد هوشهیجانی در حوزههای گوناگون آموزشی
الف – سطح اول: پیشگیریهای معطوف به برنامههای درسی مدارس.
ب ) سطح دوم، پیشگیریهای معطوف به رفتارهای نامطلوب و رفتارهای مشکل زا مانند خشونت و پرخاشگری.
ج )سطح سوم، پیشگیری معطوف به رفتارهای حمایتگرایانه اجتماعی و پاسخ به نیازهای عاطفی دوران گذرا و انتقال.
بحث و نتیجه گیری
فهرست منابع
مقدمه
زندگی کردن در جوامع نوین امروزی، مستلزم تمرکز بر اطلاعات، آگاهی ها و کسب مهارتهایی است که تا به حال کمتربه آنها توجه شده است، دانستنیها و مهارتهایی که شهروندان برای آنچه «یک زندگی خوب» یا «طرز خوب زیستن» در یک جامعه انسانی آزاد، نامیده می شود، بدان نیاز دارند. تا به حال تصور بر این است که نیل به مهارتهای اساسی زندگی و «زیستن به صورت مسالمتآمیز با دیگران» تنها با داشتن مهارتها و حالتهای ذهنی ناشی از «هوشبهر بالا» و کسب مهارتهای تحلیلی و جزئی نگر در طی سالهای تحصیل در مدارس و دانشگاه عاید می گردد.
اما با یک مرور مختصر بر روی تجارب آموزشی و کم و کیف یادگیریهایی که تا به حال آموزش و پرورش بر آنها صحه گذاشته است، در می یابیم که ما در گذشته تحت شرایط کاملاً متفاوتی آموزش دیده ایم و نمی توانیم ادعا نمائیم که این روشها و محتواها، بهترین شیوه ها و محتواهای آموزشی بوده اند و منجر به ایجاد یادگیری های اصیل و باثبات در ما گردیدهاند. از این رو لازم است تا تمام روشها و مواد آموزشی را با این واقعیت تلخ هماهنگ سازیم و برای در امان ماندن از پیامدهای هر چه نامطلوب تر آن، تدابیری بیندیشیم. این اظهارات به یک معنی میتواند توجه کارگزاران آموزش و پرورش را به این پیشنهاد جلب نماید که لازم است تمرکز و علاقه سنتی بر مهارتهای ذهنی- شناختی- همچون هوش بهر (IQ) جای خود را به علاقه شدید و تمرکز بر مهارتهای عاطفی- اجتماعی و هوش بهر هیجانی (EIQ) بدهد و یا اگر نمیتواند این جایگزینی را به تصور اینکه ممکن است زیان و آسیب دیگری بر آن مترتب باشد، سرلوحه کار خود قرار دهد، لااقل پذیرفتن آموزههای هوش هیجانی و تزریق آنها به پیکره آموزش و پرورش میتواند روح تازهای به آن بدمد تا جایی که بتوان به خلإها و کمبودهای انسان امروز، که کیفیت زندگی او را به مخاطره انداخته است پاسخ داد. از این رو به نظر می رسد که برای اجتناب از پا نهادن در «منطقه خطر»، نه تنها به آموزش و پرورش مهارت هایی که برگیرنده مهارت های تحلیلی و جزئی نگر می باشند، بلکه به مهارت های کلی نگری از زمینه مباحثات و مبادلات اجتماعی، معاشرت های شخصی و انعطاف پذیر بودن که جملگی «قابلیت های هوش هیجانی» را نیز دربرمیگیرند، نیاز داریم. قابلیت هایی که با رشد آنها میتوان نیروهای برانگیزنده و راهبر را در جهت نیل به اهداف مثبت سوق داد.
تاریخچه
اگر چه در سالهای اخیر مفهوم هوش هیجانی به شدت موردتوجه واقع گردیده است اما این سازه، سازه ای نیست که یک دفعه به وجود آمده باشد. در دهة 1920 روانشناس مشهور، «ثرندایک» در بحث هوش، از هوشی نام میبرد به نام «هوش اجتماعی» که آن را «توانایی ادراک و فهم دیگران و انجام اعمال مناسب در برقراری روابط بین شخصی» تعریف و آن را یکی از ابعاد هوش شخصی به حساب میآورد. (گلمن، 1995) در همین سالها، ژان پیاژه، (1975) اگرچه سرگرم مطالعه تحول شناخت است اما از توجه به عواطف به مثابه نیروی انگیزشی و پویشی در تحول شناخت غفلت نمی ورزد و با بیان اینکه شناخت و عاطفه دو جزء مستقل اما مکمل یکدیگرند نشان میدهد که به عنوان یک دانشمند بزرگ به نقش تأثیرگذار عواطف بر تحول اندیشه و شخصیت آدمی واقف است. جان دیوئی (1938) به صورت عمیق و گسترده در مورد ماهیت کلاس درس این گونه نتیجه گرفت که کلاس درس، جایی است که دانش آموزان در مورد مهارتها و حالتهای ذهنی موردنیاز جهت نیل به آن و شرایط اجتماعی و عاطفی که برای انتقال و تداوم آن موردنیاز است، اطلاعات و آگاهی هایی کسب میکنند. او در کتاب «چگونه فکر می کنیم» نشان میدهد که از مهارت هایی موردنیاز شهروندان برای زندگی کردن در یک جامعه باز به خوبی آگاه است.
در دهه، 1980، مقالات «رابرت استرنبرگ» و «هوارد گاردنر» علاقه به مطالعه هوش عاطفی- اجتماعی را دگربار احیاء میکنند. کارهای استرنبرگ نشان داد که مردم نسبت به «مهارت های اجتماعی» در افراد باهوش توجه خاصی دارند، همچنین بر ارزش هوش اجتماعی و تفاوت آن با توانایی های تحصیلی تأکید زیادی می ورزند.
سهم هوارد گاردنر (1993) با ابداع سازه «هوش چندگانه» در ارتقاء مفهوم هوش هیجانی اینست که او با طرح دو نوع هوش به نام های «هوش درون شخصی» و هوش بین شخصی5 به وضوح آنچه که امروز به نام هوش هیجانی شناخته می شود، را پی افکند. او هوش درون شخصی را به معنای توانایی آگاهی از خود و استفاده از خود و هوش بین شخصی را توانایی درک و فهم دیگران و اینکه با چه چیز و چگونه میتوان آنان را به فعالیت و همکاری برانگیخت، تعریف میکند. (گاردنر، 1993، نقل از کیاروچی و دیگران، 2002).
در سال 1990 مفهوم هوش هیجانی در قالب پژوهش های مایر و سالووی متولد شد و با انتشار کتاب پرتیراژ دانیل گلمن به نام «هوش هیجانی» در سال 1995 آن به زبانی ساده و قابل فهم برای مردم عادی، افراد متخصص و مجامع علمی مطرح گردید.
کتاب هوش مصنوعی پیام نور
نویسنده حسن عسگر زاده
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:43
فهرست مطالب:
هوش هیجانی
مفهوم هوش هیجانی از دیدگاه بار- آن
عامل اول) هوشی درون فردی به توانایی تشخیص و درک احساسات شخصی
عامل دوم) هوش بیان فرد
عامل سوم) قابلیت انطباق
عامل چهارم) کنترل استرس
عامل پنجم) خلق عمومی
خرده مقیاس ها
خود آگاهی هیجانی
قاطعیت
حرمت نفس
خودشکوفایی
استقلال
همدلی
روابط بین فردی
مسئولیت پذیری اجتماعی
حل مساله
واقعیت سنجی
انعطاف پذیری
تحمل فشار روانی
کنترل تکانه
خرسندی
کارآفرینی
هیجان ها و نقش آنها در محل کار
هوش هیجانی
شرکت کنندگان
مباحثه
مولفه های هوش هیجانی
خود آگاهی هیجانی
جرات ورزی
عزت نفس
خودشکوفایی توانایی
استقلال
همدلی
روابط میان فردی
مسئولیت پذیری اجتماعی
واقعیت سنجی
حل مساله
تحمل تنش
کنترل تکانه
خوش بینی
تحقیقات انجام شده
کارآفرین کیست ؟کارآفرینی چیست؟
اهمیت کارآفرینی
کارآفرینی نوش داروی لحظات دشواری
کارآفرینی مسیر خودشکوفایی
شناخت افراد مستعد کارآفرینی
توسعه و تشویق بینش کارآفرینی
ساخت و تهیه آزمونهای روان شناختی معتبر در زمینه کار آفرینی
مشاوره کارآفرینی
وظایف کارآفرین
مدلی از رشد توسعه کارآفرین
موانع کارآفرینی
هوش هیجانی داستانی نگفته درپس پدیده کارآفرینی
کارآفرینی منبع تضاد هیجانی است
یکی از ویژگی های کارآفرینی توانایی ریسک پذیری است
بیشتر انگیزه های کارآفرینان هیجانی است
خلاقیت
یکی از ویژگی های کارآفرینی مدیریت و رهبری است
شهود
امیدوار بودن
خوش بینی
غرقه شدن درکار
خود انگیزی
توانایی
قاطعیت درکار
انگیزه پیشرفت
خودآگاهی
منابع
هوش هیجانی
با توجه به پیشرفت روز افزون دانش و فن آوری، و همچنین اهمیت فراوان یادگیری و توانایی حل مسائل و مشکلات پیچیده عصر فن آوری، شناخت همه جانبه توانمندی های روان شناختی، اهمیت ویژه ای یافته است. دراین میان عواملی که درموفقیت فردی در ابعاد تحصیلی، شغلی، زناشوئی دخیل هستند بیش از پیش مورد توجه ومطالعه قرار گرفتند. نکته شایان ذکر است که هوش بهریا IQ به تنهایی درموفقیت افراد درابعاد ذکر شده نقش چندانی ایفا نمی کند.
درکشورهای پیشرفته بحث بهره هیجانی و هوش هیجان مطرح شده است. این مفهوم در مؤسسات، سازمانها و مراکز صنعتی و به خصوص درمصاحبه های استخدامی کابرد فراوان دارد. زیرا هوش هیجانی بالا درموفقیت افراد تأثیر فراوان دارد. البته مشروط بر آن که فرد از یک بهره هوشی نرمال برخوردار باشد.
تعریف هوش هیجانی (EQ)
اصطلاح هوش هیجانی درسال 1995 توسط دانیل گلمن مطرح شد. گلمن هوش هیجانی را چنین تعریف می کند: هوش هیجانی یعنی توانایی مهارتمایلات عاطفی و هیجانی خود، درک خصوصی ترین احساسات دیگران، رفتار آرام سنجیده درروابط انسانی، به عبارت دیگر، فردی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار است، به خوبی می تواند احساسات خود را مهار کند و آنها را به شکل مناسب بیان کند.
مفهوم هوش هیجانی از دیدگاه بار- آن
بار- هوش هیجانی را عامل مهمی درشکوفایی توانایی افراد برای کسب موفقیت درزندگی تلقی می کند و آنرا با سلامت عاطفی و درمجموع، سلامت روانی مرتبط میداند.
گلمن بامطرح ساختن پژوهش های خارق العاده ای که درزمینه مغز و رفتار انجام شده است. نشان می دهد که عوامل دیگری دست اندرکارند که موجب می شوند افرادی که هوشبهر بالایی دارند درزندگی موفقیت های چندانی به دست نیاورند، اما کسانی که هوش متوسطی دارند، درمسیر موفقیت قرار بگیرند این عامل جنبه دیگری از هوشمندی را شامل می شوند که گلمن آن را هوش هیجانی می خواند.
این ویژگی ها، مشخصه افرادی است که درزندگی واقعی، موفق و کارآمدند. و درمحیط کارخود، نظر همه را به خود جلب می کنند.
هوش بین فردی توانایی درک افراد دیگر است: یعنی اینکه چه چیزی موجب برانگیختن آنان می شود. چگونه کار می کنند و چگونه می توان با آنان کاری مشترک انجام داد.
بازاریاب های موفق، ساستمداران، معلمان، پزشکان و رهبران مذهبی احتمالاً درزمره افرادی هستند که از درجات بالایی از هوش میان فردی برخوردارند.
تعریف قابلیت هیجانی از دیدگاه « کارولین سازی»
صلاحیت یا قابلیت هیجان عبارت است از تجلی کفایت خود، درمبادلات اجتماعی که هیجانها را برمی انگیزد. کفایت خود یعنی فرد عقیده دارد وی دارای ظرفیت و مهارت برای رسیدن به نتیجه مطلوب می باشد. هوش هیجانی شامل کنترل احساسات و هیجانهای خود شخص و دیگران می گردد.
هوش هیجانی ابزاری نوین در مدیریت بازار
چکیده
این مقاله به موضوع هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت سازمانها میپردازد. هوش هیجانی تعریف شده و با هوش تحصیلی مقایسه میشود.
شرایط بروز هوش هیجانی و استعدادهای فردی برای ایجاد هوش هیجانی تشریح میشوند. سپس کاربرد هوش هیجانی در مدیریت بازار بررسی میشود.
همچنین به موضوع هوش بین فردی، امید و خوشبینی و نقش آنها در مدیریت بازار پرداخته میشود.
- مقدمه
مدیریت و یا عامل انسانی مهمترین دلیل تحولاتی است که امروز بشر در همه زمینهها و به هر شکلی در جوامع گوناگون شاهد آن است. در واقع عامل انسانی است که تفاوتهای فاحش امروز زندگی بشر با شرایط گذشتهاش را رقم زده است.
اگر این عامل از زندگی روزمره حذف شود در واقع توسعه و پیشرفت از زندگی انسان حذف میشود. برای تغییر و حرکت بسوی شرایط بهتر علاوه بر عواملی چون سرمایه، مواد اولیه و غیره مهمترین و اصلیترین عامل نیروی انسانی است.
در واقع ثروت و دارایی هر جامعهای تنها و تنها نیروی انسانی است. این دیدگاه شاید افراطی بنظر برسد ولی واقعیتهای پیشرو در جوامع گوناگون این امر را ثابت میکند.
اگر یک جامعه را با همه امکانات مادی و ثروتهای بیکران با جامعهای که از همه این امکانات بیبهره است مقایسه کنیم و مشاهده کنیم که جامعه فاقد ثروت از توان و قدرت بالاتری برخوردار است تنها عاملی که این مسئله را ایجاد کرده باید عامل انسانی باشد در زمینه امور اقتصادی و تجاری مانند همه دیگر بخشهای اجتماعی عامل انسانی مهم و حیاتی است.
مقاله حاضر نگاهی دارد به یکی از دیدگاههای جدید در زمینه مدیریت تجاری.
نخستین توجهی که در عرصه مدیریت و تجارت به صورتی جدی به رفتار مناسب با عوامل انسانی مبذول گشت به التون مایو استاد دانشگاه هاروارد مربوط میشود.
وی در تحقیقاتی که در شرکت برق وسترن انجام داد و به تحقیقات هاتورن معروف شد به این نتیجه مهم رسید که توجه به عامل انسانی مهم ترین ابزار در رشد انگیزش و بهرهوری سازمانها و کارکنان آنها است.
در واقع بعد از آنکه تیلور اصول مدیریت علمی خود را منتشر و اجرا نمود انقلابی در بهرهوری سازمانها رخ داد، اما به همان نسبت اداره سازمانها را به سمت شیوههای مکانیکی که موجب کاهش رضایت کارکنان میشد سوق داد.
تلاشهای التون مایو که در واقع آغازگر جنبشی نوین در عرصه مدیریت بود و به مکتب رفتارگرایان معروف گشت باعث شد مدیران و نخبگان تجاری توجهی ویژه به عامل روحیه انسانی در داخل و خارج از سازمان نمایند.
شکوفایی شیوه رفتارگرایان مربوط به سالهای ۱۹۳۰ میشود با این وجود تا به حال این بینش اعتبار خود را حفظ نموده است.
طوری که حالا در تقسیمبندیهایی که برای نگرش مدیریتی مدیران به کار میرود آنها را به دو دسته کارمندگراها و کارگراها تقسیم میکنند که در واقع تمایزی است بین کسانی که اولویت و تمرکز خود را بر انجام کار بدون توجه به روحیه دیگران میدهند و کسانی که روحیه کارکنان و انگیزش آنان را در نظر میگیرند.
ناگفته پیداست بهترین شیوه روشی است که هر دو وجه را یعنی کارگرایی و کارمند گرایی را در اوج دارا باشد.
هوش هیجانی به نظر میرسد میتواند شکل تکامل یافتهای از توجه به انسان در سازمانها باشد و ابزاری نوین و شایسته در دستان مدیران تجاری و تئوریسینهای بازار برای هدایت افراد درون سازمان و مشتریان برون سازمان و تأمین رضایت آنها.
تعداد صفحات: 22