فرمت فایل :powerpoint تعداد صفحات ۳۳ صفحه
بخشی از اسلایدها:
گفتمان چیست:
گفتمان در زبان فارسی برابر واژه (discourse) است که ریشه در کلمه لاتین (discourses) به معنای بحث کردن و مکالمه است.
در بیان غیر فنی صرفاَ به معنای سخن،گفتار،مکالمه یا گفتگواست که گاه به طور تلویحی بیانگر نوعی هدف آموزشی و تعلیمی نیز هست.
در بیان فنی تر، گفتاری در شرح و بسط یک موضوع دریک زمینه علمی و نظری به صورت خطابه یا مقاله است. گفتمان به این مفهوم اولین بار توسط ”امیل بنونیست“ به کار گرفته شد.
گفتمان مجموعه مرده ای اظهارات نیست بلکه تشکلی از حرف ها و جملاتی است که در یک بافت اجتماعی بیان می شوند و به آن بافت ادامه حیات می بخشند.
به عقیده مک دونل یک گفتمان به مثابه حیطه مشخصی از کارکرد زبان، ممکن است به وسیله نهاد هایی که بدانها وابسته است و به واسطه موقعیت هایی که زاییده آنهاست و به وسیله سخنگویان این موقعیت ها شکل بگیرد.از نظر او گفتمان،هر گفتار، کلام یا نوشتاری است که در جریان اجتماعی شکل می گیرد.گفتمان ها دارای سرشت، ماهیت و ساختار اجتماعی هستند و بر حسب زمان و مکان متفاوتند.
گفتمان،رویکردی ساختاری به متن است که امکان اتصال به جنبه های جامعه شناختی را فراهم میکند.در واقع حاصل مطالعه زبان به عنوان یک پدیده اجتماعی یا رویکردی جامعه شناسانه به زبان است که میگوید متن امری اجتماعیست که در خلال «روابط اجتماعی» و نه بیرون و مستقل از آن تکوین پیدا میکند.
گفتمان از دید فوکو:
گفتمان از دیدگاه فوکو به عنوان بنیانگذار تحلیل گفتمان : به نظر فوکو رابطه تعاملی بین text و context وجود دارد.همچنین رابطه تعاملی و دیالکتیکی بین ” گفتمان، قدرت، معرفت و حقیقت“ وجود دارد.مهمترین دستاورد فوکو تحلیل روابط قدرت و معرفت است.از دید فوکو زبان عرصه ظهور روابط قدرت و تعیین کننده فاعل مسلط و فاعل زیر سلطه به حساب می آید. در منطق فوکو سخن از آنست که فرد در چه گفتمانی و چگونه ساخته می شود و سرانجام آنکه امری بیرون از گفتمان وجود ندارد.گفتمان امتزاج پیچیده ای از امور زبانی و غیر زبانی است. فوکو در بستر تبار شناسی، هر گفتمانی را گرفتار ساختار اجتماعی برآمده از قدرت می بیند و تحت تاثیر نیچه،قدرت را علت العلل همه امور و خالق همه چیز از جمله انواع معرفت و مفهوم صدق (حقیقت) معرفی میکند. از دیدگاه او زبان و گفتمان نقش محوری در تبیین رابطه قدرت دارند.
نظریه ربطی گفتمان:
این نظریه که بوسیله «لاکلو» و« مورفی» ارائه شده بدین معناست که گفتمانها تنها انعکاس دهنده فرایندهایی که در بخشهای دیگرجامعه مانند افتصاد یا سیاست جریان دارند نیستند، بلکه گفتمانها عناصر و اقدامات مربوطه به همه بخشهای جامعه را بهم ربط میدهند. این نظریه میگوید که گفتمانها یا نظام معانی خاص، اشکال خاصی از کردارها، هویتها و فعالیتهای را ممکن میسازند و بواسطه برخورد نیروها، عملکرد قدرت و سلطه تولید میشوند و تغییر میابند. در این دیدگاه معنای پدیده های اجتماعی و سیاسی در چارچوب گفتمانها ست.
پاورپوینت درباره تحلیل گفتمان