چکیده
با توجه به تغییرات مستمر، افزایش عدم اطمینان، پیچیدگی شرایط و رشد روزافزون سرعت و شتاب آنها در عرصه های مختلف، به ویژه در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، اوضاع اقتصادی و خواسته های مشتریان؛ فضای رقابت بین سازمانها در حوزه کسب و کار بیش از پیش تشدید شده است. در چنین فضایی افزایش قدرت رقابتی و توانمندسازی سازمانها به منظور ادامه حیات و بقاء آنها نقش تعیین کننده ای خواهد داشت.
افزایش قدرت رقابتی سازمانها در گرو تولید محصولات و ارائه خدمات با قیمت مناسب، کیفیت مطلوب، خدمات پس از فروش به موقع و قابل قبول به مشتریان و نهایتا تامین حاشیه سود مناسب و منفعت برای سهامداران و ذینفعان می باشد. سوالی که مطرح می گردد این است که سازمانها چگونه می توانند در برابر رقبای داخلی و خارجی مقاومت کرده، خود را توانمندتر نموده و متناسب با شرایط و موقعیت های مختلف عملکرد بهتری ارائه نمایند؟ برای پاسخگویی مناسب به سوال مطروحه موضوع مورد مطالعه، بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتیجتا بکارگیری فرآیند اجرایی مدیریت دانش در سازمانها به عنوان یک راه حل محوری پیشنهاد شده است. در همین راستا مراحل فرآیند مذکور تشریح گردیده و به نکات کلیدی که هر سازمان، با توجه به شرایط و موقعیت خاص خود در هر مرحله لازم است مورد توجه قرار دهد اشاره شده است.در جریان سیر تکوین بکارگیری رویکردها، متدولوژیها و تکنیک های اثربخش مدیریتی در فعالیت های اقتصادی و شیوه مدیریت بر واحدهای کسب و کار در هر مقطع زمانی با توجه به شرایط و موقعیت خاص آن، مواردی مدنظر قرار می گرفته است.
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
فصل اول ، مدیریت دانش ،تعاریف و مفاهیم
1-4-1- مدیریت دانش از دیدگاه صاحبنظران.. 3
5-1- چرا دانش باید مدیریت شود ؟. 4
7-1- دانش سازمانی و انواع آن.. 6
8-1- ویژگی های دانش سازمانی.. 7
1-9-1- اداره اقتصاد دانشی با مدیریت دانش.... 8
فصل دوم ، مدیریت دانش ، نیازمندیها ، نتایج و کاربردها
2-2-2- دیدگاه سرمایه فکری، توسعهای بر دیدگاه دانشمحور. 12
3-2-2- دلایل توسعه و وجوه اصلی تعاریف سرمایه فکری.. 12
3-2- انواع ریسکهای دانشی سازمان.. 13
5-4-2- گامهای حرکت سوی یک سازمان دانش محور. 16
1-5-4-2- ماموریت و هدف سازمان را برحسب دانش بنویسید. 16
2-5-4-2- صنعت و موقعیت سازمان را بر حسب دانش تعریف نمایید.. 16
3-5-4-2- استراتژی شرکت را با در نظر گرفتن دانش تدوین نمایید.. 16
4-5-4-2- سازمان خود را به یک سازمان یادگیرندهی استراتژیک تبدیل کنید.. 17
5-5-4-2- مخارج یادگیری را سرمایه گذاری تلقی کنید نه هزینه. 17
6-5-4-2- در مدل کسبوکار خود تجدید نظر کنید. 17
7-5-4-2- مدیریت منابع انسانی را جدی بگیرید. 18
8-5-4-2- ماموریت سازمان را از طریق هماهنگی ارتباطات داخلی و خارجی بهبود بخشید.. 18
5-2- اﺳﺘﺮاﺗﮋیﺳﺎزی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ.... 18
6-2- ویژگی سازمان های هوشمند.. 20
1-6-2- چشمانداز استراتژیک.... 20
6-2- نهادینهسازی مدیریت دانش 23
7-2- مدیریت شایستگی سازمانی در راستای اجرای مؤثر مدیریت دانش.... 26
1-7-2- تعریف دقیق شایستگی سازمانی.. 26
2-7-2- شایستگی- مهمتر از اهداف استراتژیک.... 28
3-7-2- مدیریت شکاف شایستگی سازمانی.. 29
4-7-2- توازن فرهنگ سازمانی.. 30
8-2- مدیریت دانش بر مبنای ارزش (KMBV) 30
9-2- جایگاه و نقش مدیر ارشد دانش (CKO) 33
2-9-2- نقشها و مسئولیتهای CKO.. 34
3-9-2- دانش و مهارتهای حرفهای CKO.. 37
10-2- انتخاب و راهاندازی تیم پیادهسازی مدیریت دانش.... 40
4-10-2- نقشها و وظایف تیم.. 43
11-2- چارچوبی برای مدیریت دانش در وب معنایی.. 43
1-11-2- چارچوب مدیریت دانش در وب معنایی.. 45
12-2- نتایج بهره گیری از تکنیکهای مدیریت دانش.... 48
13-2- موانع اجرای مدیریت دانش.... 49
1-13-2- بحرانهای ناشی ازعدم اجرای مدیریت دانش.... 49
فصل سوم ، فرآیند ایجاد انگیزه و حمایت از دانش
2-3- آنچه که قهرمان دانش انجام میدهد (فعالیتها و اقدامات KC). 52
3-3- چگونگی شناسایی قهرمان دانشی.. 55
1-3-3- فاکتورهای حیاتی موفقیت در انتخاب قهرمانان دانش.... 55
2-3-3- دو اشتباه رایج در انتخاب قهرمانان دانش.... 55
4-3- چگونگی ایجاد انگیزه در قهرمان دانش.... 56
5-3- حمایت از قهرمان دانش.... 60
فصل چهارم ، مدلهای پیاده سازی مدیریت دانش
2-4- استراتژیهایی برای اجرای مدیریت دانش.... 63
3-4- مدل های پیاده سازی مدیریت دانش.... 65
5-3-4- مدل نوناکا و تاکوچی.. 69
1-5-3-4- استفاده از فناوری در چهارچوب مدل نوناکا و تاکوچی.. 71
6-3-4- مدل پایه های ساختمان دانش.... 72
1-4-4- ارکان مدیریت دانش: انسان، فرایند، فناوری.. 74
5-4- مدل پایش داراییهای ناملموس سیوبی.. 75
6-4- مدل بلوغ در ساختار مدیریت دانش.... 77
1-6-4- سطح اول: آغاز رشد آگاهی.. 77
2-6-4- سطح دوم: توسعه فعالیتهای بخشی و تکرار پذیر. 77
3-6-4- سطح سوم: استانداردسازی فرایندها و رویکردهای مشترک... 77
4-6-4- سطح چهارم: بهینهسازی اندازهگیری و انطباق.. 78
5-6-4- سطح پنجم: نوآوری و بهبود مستمر فعالیتها 78
7-4- چهار مدل توانمندساز اصلی هوشمندی سازمانی.. 78
2-7-4- گروههای با علائق مشترک 79
4-7-4- پلت فرمهای دانش.... 79
8-4- جایگاه مدیریت دانش در مدل سرامدی EFQM... 80
1-8-4- کارت امتیازی متوازن (BSC) 81
2-8-4- همسوسازی مدیریت دانش با استراتژیهای سازمانی.. 81
9-4- الگوی SECI فرآیند ﺧﻠﻖ و ﺗﺒﺪﻳﻞ داﻧﺶ.... 83
4-5- دستورالعمل طراحی مجدد فرآیندهای کاری.. 87
1-6-5- ایجاد پرونده برای هر دانش.... 90
2-6-5- شناسایی جریان دانش.... 90
3-6-5- بهینهسازی جریان دانش.... 91
4-6-5- تصویرسازی فرآیند به گونهای که باید باشد (TO-BE). 91
1-7-5- ایجاد پرونده به منظور استخراج جریان های دانش.... 93
3-7-5- شناسایی جریانهای دانش.... 94
4-7-5- بهینه سازی جریان دانش.... 95
8-5- تحلیل جریان دانش بر اساس قیمت محصول.. 95
9-5- تحلیل جریان دانش بر اساس مشخصات محصول.. 96
10-5- تحلیل جریان بر اساس بازه زمانی تحقق سفارش.... 97
11-5- تصویرسازی نمودار فرآیند بهینه شده (TO-BE). 98
فصل ششم ، فرآیند انتخاب نرم افزار مدیریت دانش
2-6- فرآیند پیادهسازی مدیریت دانش.... 103
2-2-6- تشکیل تیم جستجوی نرم افزار. 105
4-2-6- الزامات نرمافزار و منابع.. 107
5-2-6- صدور RFP و کنفرانس با فروشندگان منتخب... 108
6-2-6- استعلام از فروشندگان و بررسی جوابیهی آنها 109
3-6- مطالعه موردی استقرار نرمافزار مدیریت دانش در شرکت سیسکو. 112
5-3-6- معماری سیستم دانشی یکپارچه. 113
پیوست- الف. مورد کاوی مدیریت دانش در شرکت آهن و استیل تاتا 118
1- پیشینه مدیریت دانش در تاتا 118
2- کلیات استراتژی و فرایند انتقال بهترین عملکردها 119
3- تکامل مدیریت دانش در تاتا 120
1-3. فاز اول: ارائه و ارزیابی بهترین عملکردها 121
2-3. فاز دوم: ایجاد انجمنهایی که به دنبال کشف و توسعه دانش جدید هستند.. 121
4- انگیزش و مشوق ها برای رفتارهای انتقال دانش در تاتا استیل.. 122
5- تغییرات فرهنگی ناشی از مدیریت دانش در تاتا 123
6- ساختار و نقش های پشتیبان مدیریت دانش در تاتا 123
7- سنجه های ارزیابی مدیریت دانش در تاتا استیل.. 125
8- درس های آموخته و برنامه های آینده تاتا برای مدیریت دانش.... 126
پیوست – ب . مطالعه موردی شرکت ارتباطات عربستان سعودی STC.. 127
1- مدیریت دانش در صنعت مخابرات... 127
1-2. مرور کلی بر مخابرات عربستان.. 128
7- یافته ها و تحلیل مطالعه موردی.. 136