دانلود پایان نامه کشت هیدروپونیک و خیار گلخانه ای

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه کشت هیدروپونیک و خیار گلخانه ای دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کشت هیدروپونیک و خیار گلخانه ای

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:47

فهرست مطالب :

مقدمه .................................................................... 1

مزایای کشت هیدروپونیک................................................. 2

انواع کشت هیدروپونیک .................................................... 4

سیستمهای هیدروپونیکی خالص ( کلارک و فیلم غذایی ) .......................... 6

سیستمهای هیدروپونیکی خالص ( سیستم ایستا ) ............................... 6

ظروف کشت هیدروپونیکی................................................. 7

سیستمهای کشت هیدروپونیکی ........................................................... 8

خصوصیات ریشه گیاهان در کشت هیدروپونیکی ........................................... 11

چهار روش برای کشت هیدروپونیکی ............................................ 12

احتیاجات گیاه ................................................................... 14

تغییر دادن PH ...................................................................... 15

دما ........................................................................ 17

نور ................................................................................ 17

نشانه های کمبود نور ................................................................. 17

طیف نور مورد استفاده در هر مرحله ........................................... 19

نور مورد نیاز گیاهان مختلف.................................................... 20

نور مصنوعی ( قرار دادن لامپ ) ......................................... 21

آموزش پرورش خیار گلخانه ای ( درختی ) ................................... 21

انواع گلخانه ....................................................................... 21

نکات لازم جهت ساخت گلخانه ................................................ 22

خاک مناسب برای خیار درختی ................................................. 23

سایر بستر ها برای کشت خیار درختی ................................... 24

مشخصات بوتانیکی خیار ................................................. 25

مشخصات بذر خیار گلخانه ای.............................................. 25

مراحل مختلف کشت خیار درختی .......................................... 27

فواصل کاشت ................................................................... 28

پوشش خاک ................................................................. 28

اقدامات لازم برای کشت خیار در گلخانه ....................... 30

انتخاب بذر در کشت گلخانه ای .......................................... 30

نحوه کشت ........................................................... 31

انتقال نشاء به زمین اصلی .............................................. 31

تراکم بوته ها .......................................................... 32

آبیاری ................................................................... 32

هرس .................................................................... 33

برداشت محصول............................................................ 34

پایین کشی بوته ها ......................................................... 34

طرح تولید محصولات خارج از فصل در گلخانه .............................. 38

منابع ومرجع................................................................. 47

چکیده :

کشت بدون خاک شامل انواعی از روشهای غیر متعارف کاشت گیاهان است . مانند کشت آبی و کشت در ماسه و کشت در سنگریزه و کشت هوایی و کشت داخل لوله و ... کلمه هیدروپونیک برای اولین بار در آمریکا استفاده شد و مترادف با کشت بدون خاک است . ولی در آلمان و انگلیس کشت آب برای این روش نام گذاری می شود .

روش کشت گیاهان بدون خاک از سالها قبل در فلسطین اشغالی استفاده می شده است در این منطقه به دلیل کمبود آب و خاک این روش جایگزین مناسبی برای زراعت روشهای متداول است .

هیدروپونیک در عمل به معنی کاشت گیاهان در آب و محلول غذایی بدون استفاده از خاک می باشد. کشت هیدروپونیک این امکان را به کشاورز می دهد که در زمان کوتاهتر با زحمت کمتر محصولی با راندمان بیشتر را کشت نماید.علم هیدروپونیک ثابت کرده است که برای رشد گیاهان به خاک احتیاجی نیست اما به عناصری که در خاک موجود است( مواد معدنی، موادآلی) احتیاج است. هر گیاهی را می توان به صورت هیدروپونیک کشت کرد ولی بعضی از آنها موفقیت بیشتری در این سیستم دارند. کشت هیدروپونیک برای میوه هایی با محصولات مقاوم از قبیل گوجه - خیار - فلفل - گیاهان برگی مثل کاهو - سبزی و گیاهانی که رشد سریعی دارند ایده آل است.

امروزه از کشت هیدروپونیک برای تولید علوفه دام استفاده های زیادی می شود و این امر به یک راه اقتصادی و مناسب برای تولید علوفه دامداران تبدیل شده است.

در کشت هیدروپونیک در صورتی می توانید پیشرفت کنید که محلول غذایی صحیحی برای تامین احتیاجات گیاه تهیه کنید.

اغلب اعمالی که برای کشت هیدروپونیک انجام می شود شبیه اعمال کاشت گیاهان در خاک است. کشت تجاری هیدروپونیک شامل ترکیبی از تکنولوژی هیدروپونیک با کنترل عوامل محیطی برای رسیدن به بهترین کیفیت محصول می باشد. در ساختار گلخانه شما با کنترل دما ، رطوبت و نور قادر به کشت در تمام طول سال می باشید.

مزایای کشت هیدروپونیک :

1- در جاییکه خاک مناسب ندارد یا خاک دچار بعضی بیماریها است قابل استفاده است.

2- شخم، آبیاری، مبارزه با آفات خاک، مبارزه با علف های هرز را ندارد و بقیه عملیات های زراعی نیز ساده تر است.

3- برای مناطقی که زمین گران قیمت است برای بدست آوردن بیشترین محصول با تراکم بالا کاربرد دارد.

4- در این طرح آلودگی خاک وجود ندارد و آلودگی آب هم کمتر است.

5- کنترل شرایط محیطی از جمله نور، دما، رطوبت و ترکیب هوا بسیار ساده تر است.

6- در مناطقی که آب شور دارد کاربرد دارد حتی اگر نمکهای محلول در آب به مقدارppm 500 با شد می توان با یک شستشوی محیط آن را بکار برد .

7- به دلیل نبود خاک و علف هرز عملیات های کشاورزی ساده تر است

8- با حذف خاک آفات موجود در خاک نیز حذف می شود.

9- در کشت هیدروپونیک فقط درصدی از آبی که در کشت خاکی مصرف می شود استفاده می شود. زیرا آبها هدر نرفته و توسط علفهای هرز نیز مصرف نمی شود.

10 - به طور کلی محصولات هیدروپونیکی از نظر غذایی محصولات بهتری نسبت به کشت خاکی هستند. و این بدلیل کنترل عناصر و موادی است که مورد مصرف گیاه قرار می گیرد.

به طور کلی کشت بدون خاک از دو سیستم پیروی می کند :

1- سیستم باز : محلول غذایی مجدد استفاده نشده مثل کشت در پشم سنگ و کشت کیسه ای و کشت در سنگریزه

2- سیستم بسته : محلول غذایی مجدد مورد استفاده قرار می گیرد و به عبارت دیگر محلول در یک چرخه قرار دارد و به آن فقط مواد غذایی که کاهش می یابند و آب اضافه می شود .

اما این روش کشت بدون خاک یک سری مزایا و معایبی نسبت به دیگر روشهای متداول کشت گیاهان دارد که در زیر بیان می شوند :

1- چون محلول غذایی مایع است به راحتی می توان آن را کنترل کرد و تنها مواد غذایی که کاهش یافته است را به محلول اضافه کرد در حالی که در خاک این کار غیر ممکن است ( هزینه زیادی دارد ) .

2- گیاهان را می توان در مناطقی پرورش داد که در حالت عادی رشد نمی کنند

3- مصرف آب در این روش به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و این یک مزیت برای نواحی خشک است .

4- در این روش ضد عفونی کردن محیط رشد بسیار شده و کم هزینه است در حالی که ضد عفونی کردن خاگ گران قیمت و غیر ممکن است . پس در این روش آلودگیهای ریشه بسیار کم دیده می شود .

5- در این روش می توان از آبهای شور هم استفاده کرد .

6- در این روش محصول بسیار بیشتر و کیفیت عالی داشته چون مواد غذایی به راحتی در اختیار گیاه قرار داشته است پس در حقیقت کیفیت و کمیت محصول در واحد سطح افزایش چشمگیری دارد .

7- در این روش از حجم ریشه ها به شدت کاسته می شود و بزرگ شدن ریشه ها در حد میکروسکوپی است و چون ریشه ها نسبت به کشت خاکی کم شده کمتر هم دچار بیماری می شوند .

8- مهمترین عیب این روش این است که به سرمایه گذاری بالایی نیاز دارد زیرا تمام سیستمها باید اتوماتیک باشد .

9- برای کشت گیاهان با این روش به افرادی نیاز است که در این زمینه تخصص و آگاهی داشته باشند .

10- آلودگی آبهای زیر زمینی هم در اثر مخلوط شدن با محلول های غذایی مشکلی دیگر است . 11- دفع ضایعاتی مثل پشم سنگ که به عنوان محیط رشد هستند هم مشکل است .

به طور کلی این روش یکی از روشهای نوین در کشاورزی بوده که بسیار جای کار دارد و در حالی که بسیاری از کشورها این کار را انجام می دهند لااقل در ایران جای کار کردن زیاد دارد و علارقم اینکه سرمایه و دانش زیادی لازم دارد ولی به عنوان یکی از رشته هایی است که آینده ای درخشان در دنیای کشاورزی دارد .

انواع کشت های هیدروپونیک

روش کشت گیاهان بدون خاک از سالها قبل در فلسطین اشغالی استفاده می شده است . در این منطقه به دلیل کمبود آب و خاک این روش جایگزین مناسبی برای زراعت روشهای متداول است .

در زیر انواعی از کشت های هیدروپونیک توضیح داده می شوند :

کشت آبی یا مایع

کشت در سنگریزه

کشت در هوا

کشت در ورمی کولیت

کشت در پشم سنگ

کشت آبی

کشت در پلاستیک

کشت آبی یا مایع در کشت هیدروپونیک

ریشه گیاه به طور مداوم در محلول غذایی قرار دارد و گیاه از قسمت طوقه ( حد فاصل ریشه و ساقه ) بیرون از مایع است و با پلاستیک و مقوا و ... بالا نگه داشته شده است . کشت درون لوله هم نوعی از کشت مایع است .

کشت در ماسه : ریشه گیاهان در داخل مواد جامدی که دارای قطر کوچکتر از 3 میلی متر باشند قرار دارد و این مواد مانند پلاستیک و پشم سنگ و یا هر ماده دیگری که آلی نباشد ممکن است .

کشت در سنگریزه در کشت هیدروپونیک

ریشه گیاهان در موادی که قطری بیشتر از 3 میلی متر دارند قرار گرفته مثل سنگ خارا و گدازه آتشفشانی و بازالت و هر ماده غیر آلی دیگر .

در این روش آبیاری به دو صورت آبیاری لوله ای ( زیرزمینی ) که مواد غذایی در مخزنی بوده و به بستر رشد گیاه پمپ می شود و آبیاری سطحی که محلول غذایی رقیق در سطح محیط رشد توسط لوله سوراخداری پخش می شود ( کود مایع به آب مصرفی گیاه در هنگام آبیاری اضافه شده است )

کشت در هوا روشی از روشهای کشت هیدروپونیک

در این روش ریشه گیاهان در محیطی قرار گرفته که به وسیله قطراتی آب که حاوی مواد غذایی لازم است اشباع شده است . این روش به تجهیزات پیشرفته نیاز دارد .

کشت در ورمی کولیت در کشت هیدروپونیک

ریشه گیاه در ورمی کولیت که با موادی معدنی مخلوط شده است قرار دارد

کشت آبی : این کشت بیشتر برای گیاهان زینتی به کار می رود .

کشت در پلاستیک : ریشه در داخل کیسه های پلاستیکی قرار داشته و مواد اطراف ریشه هم شامل کمپوست یا پیت یا خاک اره و ... می باشد .

سیستمهای هیدروپونیکی خالص (کلارک و فیلم غذایی)

کلارک:این تکنیک برای مطالعه عناصر مورد نیاز ذرت و سورگوم بکار رفته ولی روشهای مدیریت محلول غذایی آن را می توان برای گیاهان دیگر نیز بکار برد. در این سیستم ریشه گیاهان را به حالت ایستاده در محلول غذایی قرار می دهند .کاهو و دیگر سبزیجات علفی رشد خوبی در این سیستم دارند.

تکنیک فیلم غذایی :مهمترین روش هیدروپونیک یک پیشرفت مهم در زمینه هیدرو پونیک در سال 1970 با ابداع تکنیک فیلم غذایی توسط آلن کوپر اتفاق افتاد. در این روش ریشه گیاهان به حالت معلق در یک آبشخور یا کانالی از محلول غذایی در یک سیستم بسته قرار می گیرند و محلول غذایی در محیط گردش می کند.

سیستمهای هیدروپونیکی خالص (- سیستم ایستا )

ایستا محلول غذایی این یک تکنیک قدیمی هیدروپونیک است ولی هنوز برای مطالعات غذایی انواع مختلف گیاهان بکار می رود. برای این روش مواد زیر لازم است:

1- محلول غذایی

2 – تلمبه هوا

3- شبکه ای از تارهای ریشه ای مناسب تلمبه، هوا را دائما به داخل محلول پمپ می کند.حباب های هوا هم اکسیژن محلول غذایی را فراهم می کنند و هم محلول را به جریان در می آورند.یک نوع ساده آن به نحوی است که یک درپوش که نور از آن عبور نکند را برداشته و یک سوراخ برای عبور ریشه در آن ایجاد می کنیم و یک لوله هوا که به پمپ متصل است را در ظرف کشت قرار می دهیم محلول غذایی را در ظرف می ریزم و درپوش را گذاشته و گیاه را در آن قرار می دهیم. در این سیستم محلول غذایی هر 7 الی 14 روز یکبار عوض می شود همچنین تلفات آب را باید روزانه جبران کرد حجم محلول غذایی برای یک گیاه (2 تا 4 گالن)9 تا 18 لیتر است

بر اساس یک رسم 2500 ساله ایرانیان در عید نوروز ، گندم یا گیاهان دیگری را در مقداری آب می کاشتند و با آن سبزه برای سفره هفت سین تهیه می کردند این شاید اولین کشت هیدروپونیک در جهان بوده که ایرانیان انجام می دادند.

تولید روزانه یک تن علوفه در فضای 33 متر مربع : با استفاده از این تکنولوژی در فضای 33 متر مربع ، هر روز می توان یک تن علوفه تازه تولید کرد.این مقدار می تواند خوراک روزانه یک دامداری 300 راسی گوسفند، یک گله 55 راسی گاو شیری یا گوشتی و یک گله 100 راسی اسب را تامین کند.

محیط کشت :

طبقه بندی سیستمهای کشت هیدروپونیک توسط دکتر جان لارسن انواع سیستمها غیر آلی آلی مخلوط 1-ایستاده (معلق) گراول پیت موس پیت موس و پرلیت 2-تکنیک فیلم غذایی ماسه پین بارک پرلیت و پین بارک 3-آئروپونیک پرلیت خاک اره پیت موس و پرلیت 4-هواکشت راک وول

ظروف کشت :

در حال حاضر ظروفی که یک گالن و یا دو گالن نامیده می شوند بیشتر عمومیت دارند. امروزه تولید کنندگان از یک کیسه پلاستیکی به عنوان محیط رشد استفاده می کنند.

توجه : 1- برای همه ظروف رشد، عمق باید 2/3 تا 2 برابر قطر سایه گیاه در زمانی که به حداکثر رشد برسد در نظر گرفته شود.مثلا اگر سطح سایه گیاهی 12 سانتی متر است عمق ظرف باید بین 18 تا 24 سانتی متر باشد. 2- گیا هانی که سایه بزرگتر و زمان رشد بیشتری دارند و گیاهانی که در کنار ظروف کشت هستند باید عمق بیشتری داشته باشند.

محلول غذایی :

مهمترین مسئله در کشت هیدروپونیک مدیریت محلول غذایی آن است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.شما باید خواص و آثار عناصر مختلف را بر رشد گیاه بدانید تا در صورت بروز عوارض کمبود یا ازدیاد یک عنصر بتوانید عنصر مورد نظر را شناسایی کنید و آن را به محلول اضافه کنید.

عناصر اصلی و مهم :

9 تا از 16 عنصر ضروری را جزو عناصر مهم طبقه بندی کرده اند: کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، و گوگرد .

عناصر کم مصرف(ریز مغزها) گیا هان به طور قابل ملاحضه ای به غلظت کمی از ریز مغزها که از عناصر اصلی هستند احتیاج دارند.این عناصر عبارتند از : بر، کلر، مس، آهن، منگنز، مولیبدن، و روی .

سیستمهای کشت هیدروپونیک:

در اینجا تعدادی از روشهای کشت هیدروپونیک را نام می بریم. شما می توانید بر اساس طرحی که در ذهن خود دارید نیز اقدام به این کار کنید ولی این روشها آزمایش شده است .

الف)سیستمهای هیدروپونیکی خالص (واقعی) 1- سیستم ایستا محلول غذایی این یک تکنیک قدیمی هیدروپونیک است ولی هنوز برای مطالعات غذایی انواع مختلف گیاهان بکار می رود. برای این روش مواد زیر لازم است 1- محلول غذایی 2 – تلمبه هوا 3- شبکه ای از تارهای ریشه ای مناسب تلمبه، هوا را دائما به داخل محلول پمپ می کند.حباب های هوا هم اکسیژن محلول غذایی را فراهم می کنند و هم محلول را به جریان در می آورند.یک نوع ساده آن به نحوی است که یک درپوش که نور از آن عبور نکند را برداشته و یک سوراخ برای عبور ریشه در آن ایجاد می کنیم و یک لوله هوا که به پمپ متصل است را در ظرف کشت قرار می دهیم محلول غذایی را در ظرف می ریزم و درپوش را گذاشته و گیاه را در آن قرار می دهیم. در این سیستم محلول غذایی هر 7 الی 14 روز یکبار عوض می شود همچنین تلفات آب را باید روزانه جبران کرد حجم محلول غذایی برای یک گیاه (2 تا 4 گالن)9 تا 18 لیتر است 2- روش کلارک این تکنیک برای مطالعه عناصر مورد نیاز ذرت و سورگوم بکار رفته ولی روشهای مدیریت محلول غذایی آن را می توان برای گیاهان دیگر نیز بکار برد. در این سیستم ریشه گیاهان را به حالت ایستاده در محلول غذایی قرار می دهند .کاهو و دیگر سبزیجات علفی رشد خوبی در این سیستم دارند. 3- تکنیک فیلم غذایی مهمترین روش هیدروپونیک یک پیشرفت مهم در زمینه هیدرو پونیک در سال 1970 با ابداع تکنیک فیلم غذایی توسط آلن کوپر اتفاق افتاد از این روش اغلب با عنوان NFT یاد می شود. در این روش ریشه گیاهان به حالت معلق در یک آبشخور یا کانالی از محلول غذایی در یک سیستم بسته قرار می گیرند و محلول غذایی در محیط گردش می کند 4- آئروپونیک یک از تکنیک های خوش آتیه هیدروپونیک آئروپونیک است. در این روش توزیع آب و عناصر ضروری به ریشه گیاه توسط و سائل ریز کننده مثل مه پاش و میست(یک نوع ریز کننده آب و محلول غذایی )انجام می شود. مزیت این روش تهویه مناسب ریشه ها است .در این روش ریشه ها در هوا رشد می کنند .این روش به صورتی طراحی شده است که امکان استفاده مناسب از آب و عناصر ضروری را فراهم می کند . ریشه ها در این روش باید مرتبا در معرض ارسال محلول غذایی قرار گیرند.در اکثر سیستمهای آئروپونیک در انتهای ریشه ها یک مخزن کوچک آب قرار داده می شود که ریشه ها همیشه به آب دسترسی داشته با شند

ب)سیستمهای جذر و مد (فروکش – جریان ) محلول غذایی از این نوع سیستمهای رشد هیدروپونیک سالیان سال استفاده می کردند . هر چند که امروزه آنها به صورت اقتصادی بکار نمی روند و بیشتر کاربرد خانگی و مشغولیتی دارند.ترکیب این ساختار عبارت است از یک محیط ریشه ای خنثی از قبیل گراول، ماسه و پوکه معدنی و ظروف رشد که حجم های یکسانی از محلول غذایی در داخل آنها وجود دارد و لوله های تغذیه کننده و دریچه ها و پمپ ها مورد نیاز می باشد

ج)سیستمهای قطره چکان، گلدانی یا کیسه ای/آبشخور کانالی محلول غذایی این سیستم رشد هیدروپونیک امروزه کاربرد معمول پیدا کرده است که به صورت تجاری در کشت گیاهان در یک محیط کیسه ای یا گلدانی بکار می رود در این زمینه پرلیت بیشترین کاربرد را دارد.در اطراف کیسه های بکار رفته سوراخهایی برای حرکت پرلیت ایجاد می کنند همچنین برای اینکه به آب و محلول غذایی اضافی اجازه بدهند که از محیط خارج شود و تهویه مناسب صورت بگیرد آب چکان هایی بر لبه کیسه ها قرار می دهند .البته بعضا اصلاحاتی در این سیستم برای تطبیق با محصولات مختلف بوجود آمده .برای مثال کیسه های عمودی آویزان برای کاهو و یا گیاهانی که در کناره کیسه ها قرار می گیرند. برای مثال گیاه توت فرنگی را در سوراخهای کناره کیسه های پرلیت قرار می دهند و محلول غذایی از بالای کیسه ها توسط قطره چکانهای و یا آبشخور های نصب شده به طرف پایین سرازیر می شود

د)سیستم مستقیم قطره ای، محلول غذایی راک وول امروزه راک وول در مناطق مختلف جهان برای تولید گوجه فرنگی، خیار و فلفل کاربرد بیشتری دارد. راک وول از یک ماده خنثی که از مخلوط سنگ های آتشفشانی است درست شده .این سنگها را با سنگ آهک مخلوط کرده و تا دمای 1500 تا 2000 درجه سانتی گراد گداخته می کنند الیاف نرمی آزاد می شود که آنها را به هم می پیچند.سپس آنها را به صورت صفحات فشرده در می اورند وآنها را در داخل صفحات پشم سنگ قرار می دهند. صفحات را به صورت یکنواخت بر روی یک سطح قرار می دهند همچنین باید راه هایی برای عبور جریان محلول غذایی و آب در نظر گرفته شود و محلول غذایی بوسیله قطره چکان توزیع می شود.

تکنیک های کشت محیط کشت هیدروپونیک با یک محیط خارجی احاطه می شود که می تواند گلدان یا کیسه نیز باشد. آب، شامل کودهای افزودنی با توجه به تقاضای اتمسفری گیاه بکار می رود. در سیستم هایی که گراول و ماسه در آن وجود دارد برای جمع آوری نمک های تجمع یافته احتیاج به یک شستشو بوسیله آب است.

ریشه گیاه:
ریشه گیاهان دو وظیفه عمده دارند
1- نگهداری گیاه در محیط کشت
2- انتقال آب و عناصر مورد نیاز گیاه به تمام قسمتهای آن
جذب آب بوسیله مکیدن آب از ریشه توسط فرایند تعرق انجام می گیرد ولی چگونگی جذب یونها بطور دقیق مشخص نیست.آنچه ما می دانیم جذب یونها توسط ریشه طی دو فرایند انتقال فعال و انتشار ساده صورت می گیرد.
خصوصیات فیزیکی ریشه
در کشت خاکی برای رشد ریشه محدودیت هایی وجود دارد که در کشت هیدروپونیک این محدودیت ها نیست بنابراین ممکن است در این کشت ریشه ها بیشتر از حجم شان رشد کنند. خصوصیات فیزیکی ریشه نقش مهمی را در جذب عناصر دارند همچنین در سیستمهای هیدروپونیک رشد و توسعه ریشه در کار گیاه تاثیر گذار است.
تهویه:
تهویه یکی از مهمترین عوامل است که به رشد گیاه و ریشه کمک می کند. انرژی مورد نیاز برای رشد ریشه و جذب یونها از فرایند تنفس سلولی تامین می شود که این فرایند به اکسیژن نیاز دارد. حلالیت اکسیژن در آب تقریبا کم است و با افزایش دما کاهش پیدا می کند. بنابراین با افزایش دما باید به فکر تهیه اکسیژن بیشتری برای نیاز گیاه بود. یکی از مشکلات سیستم های هیدروپونیک عدم تهویه مناسب با رشد توده ریشه است.
محیط ریشه:
بعضی از گیاهان این توانایی را دارند که خودشان را با محیط اطراف تطبیق دهند. اغلب تغییرات محیطی تغییر در PH است. به علاوه بعضی از گیاهان این توانایی را دارند که با منتشر کردن موادی (مثل سیدروفوس) از ریشه هایشان عمل جذب را افزایش دهند و یونها را بی اثر کنند. این ویژگی به کفایت آهن مشهور است. در مواردی که گیاه نمی تواند خود را با محیط تطبیق دهد باید دقت بیشتری در بالانس عناصر و کنترل PH محلول انجام داد.

درجه حرارت:

درجه حرارت، یکی از مهمترین عواملی است که در رشد ریشه و جذب آب و عناصر ضروری و یونها تاثیر می گذارد. درجه حرارت مطلوب ریشه در گونه های مختلف تغییر می کند. ولی در کل درجه حرارت پایین تر از 20 درجه سانتی گراد تغییراتی در رفتار و رشد ریشه ایجاد می کند. در کمترین درجه حرارت مطلوب ریشه، رشد و شاخه دهی ریشه کاهش می یابد و ریشه خشبی می شود. زمانی که درجه حرارت ریشه ها کاهش پیدا کند گیاه پژمرده می شود و به خاطر نیاز زیاد هوا در روز، کمبود عناصر نمایان می شود. در دمای کم کمبود عناصر فسفر ، آهن ، و منگنز بیشتر نمایان می شود. حدود بالای درجه حرارت هنوز به طور دقیق مشخص نیست. ریشه ها تا دمای 30 و حتی تا 35 درجه سانتی گراد را نیز می توانند تحمل کنند.

بنابراین درجه حرارت ریشه باید بین 20 تا 30 درجه سانتی گراد تنظیم شود.
محیط های کشت هیدروپونیک

از سال 1930 تا 1950 معمولا از گراول و ماسه استفاده می کردند. در واحدهای کوچک هیدروپونیک به طور کلی از گراول، پشم سنگ یا هادیت استفاده می شود. در سیستم های تجاری پریلیت و پشم سنگ بیشتر بکار برده می شود. محیط های کشت آلی که امروزه بکار می روند عبارتند از پیت موس - پوست کاج- مخلوط پیت موس، پین بارک و مواد آلی از قبیل ورمی کولایت و پریلیت .

و...

NikoFile

پروژه کارآفرینی کشت صیفی جات و سبزی جات

اختصاصی از کوشا فایل پروژه کارآفرینی کشت صیفی جات و سبزی جات دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:24

فهرست مطالب:

مقدمه
اهمیت اقتصادی طرح :
اهداف طرح :
توجیه فنی طرح :
تاسیسات مورد نیاز گلخانه :
نتیجه گیری:

مقدمه
تقاضای مداوم برای سبزی های تازه و فراورده ها در بازارهای کشور نشان دهنده عظیم بودن نقش اقتصادی صنعت تولید سبزی وسهم آن در بر آورد کردن عمده رژیم های غذایی است متخصصین  علم تغذیه معتقدندکه مصرف سبزی ومیوه به صورت تازه یافراورده ای ازبروزناراحتیهای ناشی ازفقرغذایی جلو گیری می کند.خوشبختانه مصرف سبزی و میوه به صورت تازه در ایران بسیار رایج است.
و کمتر سفره ایمی توان یافت که خالی از آن باشدولی با این حال یاد آور می شویم که علی رغم  قدمت وسابقه طولانی کشت تعداد قابل ملاحظه ای ازسبزیها درایران پیشرفت قابل توجهی دراین  زمینه صورت نگرفته است.
ومادرزمینه تهیه بذر،تولید و انبار داری وبازاررسانی بعلت عدم توجه به اصول صحیح علمی وتکنیکی دچارنا بسامانی های عمده ای می باشیم  که با کاربر آخرین روش های علمی کشور  ما نیز به صورتیکی از مهمترین ممالک صادر کننده انواع سبزی به صورت خام و فرآورده ای باشد.
خصوصاً منطقه ی مغان به علت همسایه بودن با کشور آذربایجان در این زمینه نقش مهمی ایفا کندلذا  اهمیت دادن  به گلخانه ولی با مدیریت صحیح می تواند منطقه ما را به سوی کشاورزی مدرن سوق دهد.

دانلود پایان نامه کشت خاکهای هیدروپونیک

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه کشت خاکهای هیدروپونیک دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کشت خاکهای هیدروپونیک

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:128

رشته: تکنولوژی تولیدات گیاهی

فهرست مطالب :

مقدمه
تکثیر گیاهان به روش آبکشت
کاشت بذر
کاشت در جعبه تکثیر
کاشت بذر در بستر خنثی
کاشت بذر در محیط مایع
تکثیر غیربذری
عناصر غذایی
ترکیب عناصر در گیاهان
عناصر پرمصرف
عناصر کم مصرف
عناصر غیرضروری
نکات مهم در ملایم کمبود در عناصر غذایی
روابط متقابل عناصر غذایی
کودهای مخلوط
pH
عناصر غذایی پویا و غیرپویا
غلظت عناصر غذایی و عملکرد
آماده سازی محلولهای غذایی
تغذیه از طری برگ
تجزیه محلولهای غذایی
روش کشت
نکات عمده
محیط های نگهدارنده
کشت در ماسه – سیستم باز
کشت در ریگ سیستم بسته
آب
پدیده اسمز
تعرق
آبیاری
محیط ریشه
نقش ریشه ها
روابط جذب عناصر غذایی
اثرات رشد گیاهان و آزمون های گیاهی
کارایی فتوسنتز
کنترل بیماریها
کاشت و مدیریت آن
گیاهان سازش پذیر با کشت بدون خاک
سیستم های متفاوت کشت هیدروپویک
سیستم های بدون سوبسترا
سیستم های همراه سوبسترا
تعاریف کشت گیاهان بیرون از خاک

چکیده :

آبکشت یا هایدروپونیک روش نوینی برای پرورش گیاهان است که درآن خاک زراعی بکار نمی رود. پایه و اساس این تکنیک عبارتست از تغذیه گیاه در محلولی که کلیه عناصر غذایی لازم و اساسی گیاه در آن وجود دارد. ریشه گیاه ممکن است یا مستقیما در محلول غذایی قرار گیرد و یا در بستری از مواد خنثی که آغشعته به محلول غذایی است.

فن کشت بدون خاک عناوین مختلفی دارد: آبکشت یا هایدرویونیک ، هوا کشت یا ایروپونیک ، هواکشت معلق، کشت در مایع یا هایدروکالچر ، در این بخش از کتاب سعی میکنیم عناوین فوق را که معمولاً به روش های مختلف آبکشت اطلاق میشود شرح دهیم.

آبکشت ، بمعنای عام خود ، شامل همه روش هایی است که در آنها از خاک استفاده نمی شود و آب در یک زمان هم منبع مواد غذایی و هم وسیله انتقال آن به گیاه بشمار میرود، و باین ترتیب همه عناوین فوق را در برمیگیرد. لفظ هایدرویونیک در اصل از کلمه یونانی «یونوس» بمعنای «کار» مشتق شده است و بمعنای چیزی است «که با آب کار میکند» و در فارسی اصطلاحاً آبکشت خوانده میشود. ولی در عمل آبکشت اختصاصا به یکی از روش های کشت بدون خاک گفته می شود که در آن گیاهان در بستری از مواد خنثی که آغشته به محلول غذایی است پرورش مییابند. در حالیکه بستر به زمین متکی است. در این کتاب آنجا که روش های مختلف شرح داده میشوند، آبکشت بمعنای اختصاصی خود بکار رفته است. روش های دیگر آبکشت را بترتیب زیر می توان توصیف کرد:

هواکشت: ریشه گیاهان در هوا آزاد بوده و در عین حال بنحوی استوار نگهداشته می شوند و محلول غذایی متناوبا روی آنها پاشیده می شود.

کشت در مایع: ریشه گیاه کاملا در محیط مایع قرار دارد.

هوا کشت معلق: ریشه گیاهان در بستری از مواد خنثی قرار دارد و در محلول غذایی رقیقی غوطه ور است.

آبکشت شناور: روش جدیدی از هواکشت است که در آن گیاهان بر صفحات مشبکی قرار دارند که روی محلول غذایی شناور است.

شرحی که در این کتاب از روشهای مختلف می آوریم می تواند اصول کلی آبکشت را روشن تر کرده و تفاوت ها و شباهت های فنون مختلف آنرا روشن سازد.

برای اینکه خواننده بهتر بتواند کاربرد عملی هر یک از این روشها را دریابد ذیلا بطور مختصر هدفها و امکانات گوناگون کاربرد آنها را شرح می دهیم.

• تولید میوه و سبزی تازه در زمینهای خشک، سنگی، باتلاقی، و زمینهایی که بدلیلی غیرقابل کشت هستند.
• بهره برداری از اماکن متروکه مثل انبار، گاراژه و غیره.
• کشت گیاهان علوفه ای بطور متوالی برای واحدهای کوچک دامداری.
• صرفه جوئی قابل ملاحظه در مصرف آب در مناطقی که آب کمیاب است.
• بازده بیشتر در تولید سبزیجات و گلهای خارج از فصل در گلخانه.
• سهولت پیشینی میزان عملکرد
• کیفیت بهتر محصولات.
• کاهش میزان ابتلا به بیماریهای ارگانیک و انگلی گیاهان.
• کاهش هزینه نیروی انسانی، بعلت حذف عملیاتی که به خاک مربوط می شود.
• امکان کشت مداوم یک گیاه معین در یک زمین ثابت، بدون اینکه احتیاج به آیش باشد.
• سهولت کشت گیاهان زینتی آپارتمانی چه در منزل و چه در گلخانه بعلت یکی شدن عمل آبیاری و کوددهی ، و همچنین بعلت کاهش فضای لازم.

در بخشهای آینده کتاب توضیح خواهیم داد که هر یک از روشهای فوق تا چه اندازه در تحقق این هدف ها موثر بوده اند.

در واقع آبکشت در قرن هفدهم پایه گذای شد. در این قرن یک دانشمند انگلیسی آزمایشاتی برای بررسی احتیاطات غذایی گیاهان انجام داد که دو قرن بعد در سال 1860 دنبال شد. این آزمایشات بمرور تکمیل شدند و نتایج روشنی درباره نحوه تغذیه گیاهان بدست آمد که پس از تلفیق با دستآوردهای علم معاصر به کشف روش نوین آبکشت منتهی شد.

وقتی کشت در خاک زراعی صورت می گیرد، حتی اگر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک معلوم باشند و انسان بکمک کودهایی که کمیت و کیفیت آنها مشخص است مداخله کند، تعیین مصرف واقعی گیاهان از توانایی انسان خارج است، زیرا عوامل بیرونی مانند آب، درجه حرارت و تهویه همواره دخالت کرده و با تسریع یا کند کردن واکنشهای شیمیایی و حیاتی، شرایط اولیه را تغییر میدهند. عملیات کشت مثل آبیاری و کودپاشی دقیقاً به این خاطر صورت می گیرند که شرایط مطلوب خاک حتی الامکان حفظ و احیا گردد.

بهمین جهت برای اینکه تحقیقات آزمایشگاهی مذکور از تاثیر عوامل مزاحم خارجی محفوظ باشد دانشمندان مذکور از محلول های غذایی استفاده کردند که حاوی نمک های معدنی مورد احتیاج گیاه بودند. باین وسیله موفق شدند گیاهان را مستقیماً در یک محیط مایع یا در بستری آغشته به محلول غذایی پرورش دهند. این بسترها از لحاظ شیمیایی خنثی بودند. یعنی در تماس با محلول غذایی واکنشی نشان نمیدادند.مواد متشکله این بسترها عبارت بودند از براده پلاتین، کریستالهای کوارتز، قطعات چینی ، زغال و ماسه سیلیسی. سرانجام انجام این آزمایشها با کاربرد بسترهای اصلاح شده و روشهای دقیقتر تجزیه و همچنین با پرورش گیاهان متنوع در مقیاس وسیع از غلات گرفته تا میوه و سبزیجات و گیاهان بدیع کامل شد.

بالاخره در جریان جنگ دوم جهانی بود که آبکشت به معنای واقعی مورد استفاده قرار گرفت. نظامیان آمریکایی توانستند در سربازخانه های جزایر آتشفشانی اقیانوس آرام با استفاده از این روش احتیاجات غذایی خود را برآورند. تاسیسات آبکشت روی عرشة کشتی های جنگی و سپس بر عرشة زیردریایی «ناتیلوس» که مدتها زیر آب بود راه پیدا کرد.

با استفاده از روش آبکشت میتوان مسئله مبود آب یا عدم امکان استفاده از آن را حل کرد، زیرا در این روش مصرف آب کم است و حتی شیرین کردن آب دریا (نمک زدایی) باصرفه خواهد بود. علاوه بر این در خاک های سبک که دارای زهکش طبیعی هستند و آب را در خود نگه نمیدارند، و درمناطق گرم که شدت تبخیر بالاست، ممکن است منابع موجود آب برای کشت معمولی کفایت نکنند، در حالیکه بروش آبکشت میتوان به نحو موثری از این منابع استفاده کرد.

بعد از جنگ بخصوص در ایالات متحده آمریکا آبکشت بصور مختلفی پیاده شد ولی نتایج قابل اطمینانی بدست نیامد زیراهنوز این فن به اندازه کافی رشد نکرده بود ولی امروزه این روش علیرغم مشکلات زیادی که هنوز سر راه دارد گسترش قابل توجهی یافته است.

تکثیر گیاهان بروش آبکشت

تکثیر گیاهان بسته به موقعیت بدو طریق صورت میگیرد. کاشت بذر و کاشت قلمه بهر صورت بهتر است تکثیر را بروش آبکشت انجام داد تا ریشه های گیاهان از لحاظ شکل ظاهری (مرفولوژی) و وضعیت زیستی متناسب با محیط مایع (چه با بستر و چه بدون بستر) رشد کنند. این امر باعث خواهد شد که گیاه هنگام انتقال به محیط مایع تحت فشار و شوک قرار نگیرد و رشدش به تاخیر نیافتد.

وقتی گیاه با ریشه های کاملا برهنه و تمیز نشاء‌شود مسئله چندان مهم نیست، بلکه کار هنگامی دشوار خواهد بود که ذرات خاک به
ریشه های کوچک و موبین چسبیده باشند. بعلاوه در کشت معمولی ریشه هیچگاه بطور کامل و دست نخورده از خاک خارج نمیشود وژس از انتقال نیز گیاه برای مدتی پژمرده میشود. بنابراین باید آنرا آب پاشی، برگهای مرده را حذف و باندازه کافی آبیاری کرد. تعیین میزان آب لازم و کافی در این مرحله دشوار است و کوچکترین بی دقتی باعث میشود که آب پای ریشه جمع شده و باعث خفگی و پوسیدن آن بشود. در واقع هنگام نشاء، ریشه ها کار زیادی انجام نمیدهند و زیادی آب بسیار خطرناک است.

ولی هنگامیکه پای محلول غذائی در میان است جابجایی گیاه بیشتر حالت یک «انتقال» ساده دارد تا نشاء زیرا جذب آب و مواد غذایی متوقف یا کند نمیشود. حتی اگر گیاه جوان در خاک پرورش یافته باشد، قسمتهای هوایی آن پس از انتقال به محیط آبکشت هرگز پلاسیده و خشک نمیشود زیرا رطوبت حاصل از تبخیر محلول غذایی، اندامهای آنرا در بر میگیرد. ریشه ها نیز هرگز نمیپوسند زیرا در بستر نفوذپذیری قرار دارند که بخصوص برای گیاهان جوان مناسب است.

کاشت بذر

انتخاب بذر بسیار مهم است . بذری که خریداری میشود باید قابلیت سازگاری با محیط مصنوعی و محدود را داشته باشد. از یک واریته خالص انتخاب شود (خلوص ژنتیکی)، از مواد خارجی پاک باشد. اطمینان حاصل شود که سالم و عاری از ویروس است (در غیر اینصورت بیماری ویروسی که علاج ناپذیر است تمام گیاه را فرا میگیرد).

هنگام کاشت بذر باید توجه داشت که همه بذور سبز نمیشوند، بهمین جهت باید مقدار بذر را بیش از معمول در نظر گرفت. این اقدام باعث میشود که خزانه ای در دسترس داشته و در صورت لزوم بتوانیم گیاهان ذخیره را جانشین گیاهان خراب و ضعیف کنیم.

بذر را میتوان در جعبه تکثیر یا مستقیما در خاک کاشت. انتخاب یکی از این دو روش بستگی به مسائلی دارد که در گلخانه های سنتی نیز مطرح است و در واقع به نوع گیاه مربوط میشود. بعضی از انواع گیاهان قابل نشاء نیستند و نمیتوان در یک دوره پرورش کوتاه و در فضای محدود از آنها بنحو اقتصادی بهره برداری کرد. ولی باید ملاحظات اقتصادی را نیز در نظر گرفت، یعنی باید دید که آیا صرفه جویی در نیروی کار (در کاشت مستقیم بذر) جبران کاهش میزان محصول رامی کند یا نه. در این مورد مکانیزاسیون عملیات تاثیر زیادی بر نتیجه حاصله دارد.

-کاشت در جعبه تکثیر

در آبکشت، جعبه تکثیر را میتوان در گلخانه اصلی قرار داد بشرط اینکه شرایط لازم از لحاظ درجه حرارت، رطوبت و روشنایی برای جوانه زدن بذور مناسب باشد. در غیر اینصورت باید مکان جداگانه ای را برای اینکار در نظر گرفت.

تجهیزات لازم بسته به روش تکثیر فرق میکند ولی اصولا بی نهایت ساده بوده و احتیاجی به حوضچه های کشت و تجهیزات پیچیده دیگر نیست.

- کاشت بذر در بستر خنثی

بهتر است ماده ای که بعنوان بستر بکار میرود از جنس ماده بستر ماده بستر اصلی کشت باشد ولی با دانه های ریزتر تا ریشه های گیاه جوان بخوبی به آنها بچسبند. خاکدانه های 3 تا 4 میلی متری بخصوص برای اینکار مناسبند زیرا سبک و متخلخلند و بخوبی به آب آغشته میشوند. ورمی کولیت و ماسه درشت نیز نتیجه خوبی میدهند. مواد دیگری که میتوان بعنوان بستر کاشت بذر بکار برد عبارتند از: صفحات سخت پلی اورتان منبسط، سلولزی که ساختمان لانه زنبوری دارد و قطعات اسفنج مصنوعی مخصوص.

بهرحال ماده بستر مورد نظر را روی صفحات پلاستیکی سوراخدار یا ساده قرار داده و هر صفحه را در یک جعبه گذاشته و از زی آبیاری و یا مستقیما آنرا در آب قرار میدهیم. روش آبیاری از زیر بهتر است زیرا باعث جابجا شدن بذرها نشده و آب بروش موبین بالا میرود و برای روش آبکشت مناسب تر است.

در تاسیسات تجارتی میتوان از جعبه های چوبی یا پلاستیکی میوه بعنوان جعبه کاشت استفاده و باین ترتیب صرفه جویی قابل توجهی کرد.

دانه (بذر) ذخیره کافی برای تغذیه جوانه و ریشه اولیه دارد. بنابراین تا زمانیکه برگهای جوان «واقعی» بوجود نیامده اند میتوان بذر را با آب معمولی آبیاری کرد. پس از بوجود آمدن برگهای فوق، از محلولهای غذایی گیاه بالغ است استفاده میشود. بعلاوه با توجه به دوره کوتاه اقامت گیاهچه ها در جعبه کاشت، احتیاجی به کنترل ترکیب شیمیایی محلول نیست و میتوان به کنترل PH و جایگزین کردن آب تبخیر شده اکتفا کرد.

هنگام نشاء باید گیاهچه ها را طوری بیرون آورد که مواد چسبیده به ریشه از آن جدا نشوند و سپس آنها را در گودیهای کوچکی در بستر اصلی قرار داد. اگر بذر روی صفحات پلی اورتان یا اسفنجهای سلولزی کاشته شود میتوان با بریدن آنها گیاه کوچک را همراه با قطعه ای از اسفنج یا صفحه پلی اورتان بسهولت بیرون آورد.

عده ای بذر را در قطعات خاک یا گلدانهای کوچک توربی می کارند، در اینصورت باید حتما ریشه ها را قبل از نشاء‌کردن بخوبی شست.

برخی دیگر ترجیح میدهند که ریشه گیاه جوان را بتدریج به محیط جدید عادت دهند باین صورت که ابتدا گیاه را در مخلوطی از ماسه و ورکولومیت به نسبت و که بخوبی به ریشه ها میچسبند نشاء کنند. این روش اگر چه پرزحمت بنظر میآید ولی میتوان عملیات کشت بذر را با استفاده از دستگاههایی که در گلخانه های سنتی مورد استفاده قرار میگیرد مکانیزه کرد.

برای آسان تر کردن عملیات نشاء میتوان بذر را در قطعاتی از لوله پلاستیکی نیمه سخت کاشت. این لوله را میتوان از جهت طولی بدونیم کرد و در داخل بستر قرار داد. باین ترتیب می توان خاکدانه های ریزتر را جهت کاشت بذر در این لوله بکار برد و عمق آن را نیز تنظیم کرد. هنگام نشاء فقط لوله ها برداشته می شوند و گیاه که خاکدانه های ریز اطراف ریشه آن بصورت فشرده قرار دارد با بستر اصلی تماس پیدا میکنند.

- کاشت بذر در محیط مایع

در این روش بذر روی توری پلاستیکی قرار میگیرد و ابتدا در ظرفی انباشته از آب لوله کشی شناور میشود. پس از سبز شدن محلول غذایی با نصف غلظت غذایی اصلی بکار میرود. شبکه ریشه های گیاه جوان از سوراخهای توری که نگاهدارنده آن نیز هستند پایین میرود. برای نشاء‌باید ریشه های گیاه را از تور خارج کرد.

- تکثیر غیر بذری (کاشت قلمه)

تکثیر غیربذری عبارتست از ریشه دار کردن قلمه گیاه و از این کار بعکس بذرکاری بصورت غیرجنسی انجام میشود . این روش درمورد گیاهانی که بذرشان بکندی سبز می شود و بذوری که یکنواخت سبز نمی شوند بکار می رود. عملا گیاهان خشبی و بطور کلی گیاهان زینتی به این طریق تکثیر میشوند. بکمک تولید مثل غیرجنسی میتوان در مدتی کوتاه گیاهان بالغی بدست آوردکه آماده بهره دهی یعنی گل دادن ، میوه دادن، و رسیدن به حالت زینتی هستند.

این روش از آنجهت جالب توجه است که گیاهان جدید خصوصیات متفاوتی ندارند و کاملا شبیه گیاه مادرند، مثلا اگر یک قلمه از پیچک (پاپیتال) ابلق را که ساقه کاملا سفیدی دارد بکاریم، گیاه جدید نیز ساقه سفید خواهد داشت. باین ترتیب اگر در یک مجموعه بعلت دخالت عوامل مختلف مثل بی نظمی های کروموزومی (موتاسیون) یا امراض
بی اهمیت ویروسی گیاه جدیدی با رنگ یا شکل بدیع و جالب توجه بدست آید میتوان با ریشه دار کردن یکی از شاخه های آن، آنرا تکثیر کرد. در صورتیکه خصوصیات جدید از طریق کاشت بذر گیاه مادری حاصل نمی شوند و گیاه را باید بروش غیرجنسی تکثیر کرد.

یادآوری می کنیم که امراض ویروسی از طریق تولید مثل جنسی انتقال می یابند ولی اگر یک شاخه سالم از گیاه مبتلا به ویروس را برای قلمه زدن انتخاب کنیم گیاه حاصله سالم و عاری از ویروس خواهد بود. البته باید توجه داشت که سلامت یک شاخه از گیاه را نمیتوان از ظاهر آن معلوم کرد زیرا همیشه این خطر وجود دارد که عامل بیماریزا در بافتهای گیاه موجود باشد بی آنکه نشانی از وجود آن ظاهر گردد.

تولید مثل غیرجنسی از طریق تقسیم گیاه بصورت قلمه زدن شاخه، برگ و ریشه، و از طریق خواباندن شاخه و نهال صورت می گیرد. پیوند نیز از این نوع است. ولی لزومی به تشریح کامل آن نیست. کافی است بدانیم که در پیوند قطعه ای از گیاه ،‌روی گیاه ریشه دار دیگری قرار می گیرد. و باید خاطرنشان کنیم که از طریق پیوند میتوان
واریته های کمیاب را روی پایه ای که در سیستم آبکشت بخوبی ریشه دوانده است تکثیر کرد.

روش خوابانیدن اگر در مورد گیاهانی بکار رود که در حال فعالیت بوده و شیره گیاه بخوبی جریان دارد و در عین حال آب و غذای کافی به ریشه های در حال رشد میرسد نتایج خوبی ببار می آورد.

قلمه را می توان از یک شاخه فرعی خشبی یا نیمه خشبی انتخاب کرد که دارای 2 تا 3 جوانه است، یا از انتهای فوقانی گیاه، که قطع آن رشد عمودی گیاه را متوقف کرده و باعث رشد بیشتر برگهای زیرین گیاه میشود . تقریباً تمام برگهای قلمه انتخاب شده بجز دمبرگها و احتمالا برگ انتهایی را باید حذف کرد.

محل بریدگی باید صاف باشد و بهتر است قلمه را بطور مورب برش داد تا ریشه زدن بآسانی صورت گیرد. علاوه بر این میتوان محل بریدگی را به هورمون ریشه زا آغشته کرد. قلمه ها مانند بذر در بستری از اسفنج مصنوعی، یا ماسه یا خاکدانه ریز (دانه های 4 تا 5 میلیمتری) کاشته میشوند . انتخاب نوع بستر، بستگی به خصوصیات گیاه دارد و مثلا گیاهانی که از رطوبت زیاد صدمه می بینند، در خاکدانه یا سایر مواد متخلخل که بخوبی زهکشی می شوند، بهتر ریشه می زنند. این نوع قلمه ها باید قبل از کشت،‌مدتی در مکانی خشک و خنک نگهداری شوند. تا از تشکیل «کالوس» جلوگیری به عمل آید.

تکثیر گیاهان بروش آبکشت

اصطلاحات مختلف کشت بدون خاک و کشت هیدرویونیک و کشت روی سوبستراها از طرف سرویس آمار و مطالعات اقتصادی وزارت کشاورزی فرانسه در سال 1988 به صورت زیر تعریف شده اند.

کشت بدون خاک به کلیه کشتهایی که درون خاک (محیط طبیعی ریشه خواه خاک طبیعی یا خاک کود و یا مخلوطی از خاکها که جانشین خاک طبیعی کرده باشیم) نمی باشند اطلاق می شود . کشت بدون خاک بندرت در مزرعه صورت می گیرد و بیشتر در گلخانه ها می باشند.

کشت هیدروپونیک : در اینجا ریشه ها درون یک تکیه گاه فیزیکی جامد نبوده و مستقیماً درون باکها و ظروف حاوی محلولهای غذایی غوطه ور هستند که در این موارد گیاه بایستی از محله طوقه یا
شاخه ها حمایت و نگهداری شود.

کشت روی سوبستراها:

عموماً گیاهان تکیه گاه جامدی برای استقرار ریشه ها دارند که محلول غذایی از طریق این تکیه گاه یا سوبسترا به گیاه رسانده
می شود.

در اینجا کشت بدون خاک بواسطه نوع تکیه گاه کاربردی از کشت درون خاک جدا نمی شود چون در این موارد تکیه گاه می تواند خاک هم باشد ولی از تکیه گاه مربوطه از خاک گلخانه ایزوله جدا میباشد و بدینوسیله ریشه ها درون خاک گلخانه گسترش و نفوذ پیدا نخواهند کرد یعنی تکیه گاه مزبور درون پاکتها و محفظه هایی ایزوله شده که از نفوذ و توسعه ریشه درون خاک گلخانه جلوگیی میکند. محفظه های مزبور گلدان ، لیوان و یا محفظه هایی مشابه و از جنس های مختلف (ساکها و محفظه های پلاستیکی و عموماً پلی اتیلنی) و دارای سوراخهایی می باشند.

چه ها باعث تصحیح نسبت ریشه به اندام هوایی خواهد شد.

این مشکلات وقتی که نشاءها با توجه به اصول سیستم کشت بدون خاک منتقل شوند بوجود نمی آید و از بین رفتن ریشه ها به حداقل خواهد رسید . بطور کلی گیاهانی که در سیستم کشت بدون خاک رشد یافته اند فاقد ریشة موئین بوده و یا این ریشه ها دارای توسعة میکروسکوپی اندکی می باشند . وقتی نشاءها از سیستم خاکی به سیستم بدون خاک منتقل می شوند در شرایط عادی همان مشکلاتی که در انتقال نشاء از سیستم خاکی به سیستم خاکی وجود دارد،‌ مشاهده می شود . ولی نشاء ها در سیستم کشت بدون خاک رشد مجدد خود را سریعتر شروع می کنند.

تلاش زیادی برای افزایش ریشه های جدید و بلندتر که تحمل بیشتری در انتقال نشاءها داشته باشند صورت می گیرد. عواملی که تشکیل ریشه را تحت تأثیر قرار می دهند هم داخلی و هم خارجی
می باشند. عوامل داخلی شامل مقدار مواد متابولیکی و تغییر مکان این مواد مقدار هورمونهای گیاهی و غیره می باشند . عوامل خارجی نیز شرایط اقلیمی، رطوبت، خاک، آب ، pH و غیره هستند.

بعضی از تولید کنندگان در سیستم کشت بدون خاک ادعا می کنند که در مرحله رشد نشانی بعضی از عناصر غذایی پرمصرف
ریشه زایی را تحت تأثیر قرار می دهند. برخی آزمایشها نشان داده در صورتی که سطح بالایی از Mg, NH4 یا K مورد استفاده قرار گیرد اختلاف معنی داری مشاهده نمی شود در صورت وجود ذرات محیط غیرخاکی مانند پشم سنگ به صورت چسبیده به ریشه نشاءها در زمان انتقال نیاز به هیچگونه تیمار خاصی نمی باشند.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه کشاورزی درمورد کشت بافت های گیاهی

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه کشاورزی درمورد کشت بافت های گیاهی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

کشت بافت های گیاهی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:93

فهرست مطالب :

مقدمه ……………………………………………………………………………………………..1

انواع کشت درون شیشه ای …..…………………………………………………………………….3

کاربردهای کشت بافت گیاهی ……………………………………………………………………….4

روشهای سترون سازی ………..…………………………………………………………………...7

• روش حرارت خشک …………………………………………………………………………..10
• روش حرارت مرطوب ………………………………………………………………………..12
• روش الترا فیتراسیون ……………………………………………………………………….15
• روش استریلیزاسیون شیمیایی …….…………………………………………………….….16

نحوه تاثیر حرارت های بالا بر روی اجزای مدیوم کشت…………………………………………..…20

روش های پیشگیری از آلودگی ……………………………………………………………….......22

اجزای غذایی تشکیل دهنده مدیوم کشت بافتهای گیاهی………………………………………….….24

• املاح معدنی….………………………………………………………………………….….24
• مواد تنظیم کننده رشد گیاهان..…….…………………………………………………….…..27
• ویتامینها ….………...…………………………………………………………………….31
• اسیدهای آمینه و آمید ها ….……………………………….………………………………..33
• مکملهای آلی کمپلکس ….……………………………………………………………………34
• ذغال ………………………………………………………………………………………35
• منابع کربن ……………………………………………………………………………......36
• مواد تنظیم کننده فشار اسمزی …..…………………………………………………………38
• آب……………………………………………………………………………………..…39

10-ماده زمینه مدیوم کشت …….………………………………………………………………40

نحوه انتخاب مدیوم کشت…………………………………………………………………….....42

تهیه ریز نمونه…………………………………………………………………………………44

عوامل مربوط به گزینش ریز نمونه……….………………………………………………….….45

ایجاد و نگهداری کشت کالوس………….……………………………………………………......48

روش کار………………………..…………………………………………………………...57

نحوه بررسی نتایج بدست آمده……………..……………………………………………..…64

کشت سلول، بافت و اندام گیاهی.…………………………………………………………..…65

رشد و نمو گیاهان……………..……………………………………………………...……...66

کشت بافت گیاهی ………………………………………………………………………..…69

کشت سلول گیاهی ………………………………………………………………………….70

پروتو پلاستها ……………………………………………………………………………71

کشت اندام گیاهی ……………………………………………………………………..…..72

باز زایی گیاهان …………………………………………………………………………73

تکثیر گیاه در مقیاس بزرگ ……………………………………………………………….76

بانکها ی نطفه گیاهان ……………………………………………………………………77

منشاء ماهیت و اهمیت تنوع در کشت بافت …………………………………………………79

اساس تنوع سوماکلونال ………………………………………………………………… 81

تنوع ژنتیکی حاصل از گیاه پایه……………………………………………………………81

تنوع ژنیتکی ایجاد شده در مدت زمان کشت …………………………………………………82

دلایل تنوع سوماکلونال ……….……………………………………………………………..،،..83

ژنوم سیتوپلاسمی و تنوع سوما کلونال ………………………………………………………….85

دلایل تنوع اپی ژنیتک در کشت بافت ….………………………………………………………….85

استفاده از تنوع سوماکلو نال در اصلاح ..……………………………………………………..…89

فهرست منابع ………………………………………………………………………………….90

چکیده :

کشت بافت گیاهی بطور خلاصه شامل کشت پروتوپلاست ,سلول,بافت و اندام گیاهی است. در همه این کشتها, رشد ماده گیاهی عاری از میکروب در یک محیط سترون مثل محیط کشت مغذی سترون در یک لوله آزمایش صورت می گیرد.در سال های اخیر, تکنیک های کشت بافت گیاهی به یک ابزار خیلی قوی برای تکثیر و اصلاح گونه های گیاهی زیادی تبدیل شده اند. این تکنولوژی با پژوهش گتلیب هابرلنت(Gottlieb Haberlandt) در مورد پر توانی سلول در اوایل قرن 20 شروع شد.وی با توجه به این نکته که با دستکاری محیط کشت سلولها , سلولهای کشت شده مراحل نموی یک رشد عادی را تکرار خواهند نمود , پیشنهاد گسترش تکنیک های جداسازی و کشت بافت های گیاهی را ارائه داد.

کشت اکسین ها توسط ونت Wentو همکاران و کشف سیتوکنین ها توسط اسکوگSkoog و همکاران, قبل از اولین کشت موفق بافت های گیاهی در آزمایشگاه صورت گرفت (گاتریت,1934 : نوبکورت , 1939).

اولین کشت موفق کالوس هویج و توتون توسط وایتWhite(1943)گزارش گردید. اسکوگ و میلر Miler(1957)گزارش کردند که اثر متقابل کمی بین اکسین ها و سیتوکنین ها نوع رشد و ریخت زایی گیاه را تعیین میکند. مطالعات آنها بر روی توتون نشان داد که نسبت بالای اکسین به سیتوکنین, ریشه زایی را تحریک نموده و پایین بودن این نسبت, باعث تحریک تشکیل اندام هوایی می شود اما این پاسخ, عمومی نیست. با این که دستکاری نسبت اکسین و سیتوکنین در ریخت زایی گونه های زیادی موفقیت آمیز بوده است, اما امروزه واضح است که عوامل زیاد دیگری بر توانایی سلولها در کشت برای تمایز ریشه, اندام هوایی و یا رویان موثر هستند.

ایجاد انگیزه برای بکارگیری تکنیک های کشت بافت گیاهی در تکثیر و اصلاح گونه های گیاهی از کار اولیه مورلMorel(1960) روی تکثیر ارکیده در محیط کشت و تهیه یک محیط کشت جدید با غلظت بالایی از نمک های معدنی توسط موراشیکMurashige و اسکوت(1962)ناشی شد. از آن به بعد, این تکنولوژی به صورت قابل توجهی رشد یافت و امروزه یک نقش کلیدی در تکثیر, اصلاح و مهندسی ژنتیک گیاهی ایفا می کند.

کشت بافت های گیاهی بر پایه سه قابلیت گیاهی استوار است :

1- پر توانی Totipotency, که توان یا ظرفیت توارثی یک سلول گیاهی برای نمو به یک گیاه کامل با القای تحریک مناسب است . پر توانی بر این مطلب دلالت می کند که هر سلول واجد تمام اطلاعات لازم برای رشد و تکثیر می باشد. گرچه از لحاظ نظری همه سلولهای گیاهی پر توان هستند, با این حال سلولهای مریستمی بیشترین توان بیان این ویژگی را دارند .

2- تمایز زداییDedifferentiation , که توان سلولهای بالغ برای بازگشت به شرایط مریستمی است و بعد از آن سلولها با باز تمایزیRedifferentiation اندام های جدیدی را سازماندهی می کنند .

3- شایستگی Competency , که توانایی ذاتی یک سلول یا بافت گیاهی را برای نمو در یک مسیر مشخص بیان می کند. برای مثال , سلول های با شایستگی رویانی توانایی تبدیل شدن به رویان های کاملا فعال را دارند. در مقابل این اصطلاح , واژه ناشا یستگی یا ناتوانی ریخت زایی بیان می شود.

انواع کشت درون شیشه ای :

1- کشت گیاهان کامل ( برای مثال: کشت بذر ارکیده , کشت دانه رست Seedling)

2- کشت رویان (برای مثال : کشت رویان نارس )

3- کشت اندام ( برای مثال : کشت مریستم )

• کشت شاخساره Shoot tip
• کشت ریشه
• کشت برگ
• کشت بساک

4- کشت کالوس

5- کشت معلق و کشت سلولهای منفرد

6- کشت پروتوپلاست

کاربردهای کشت بافت گیاهی :

عمومی ترین دلایل بکارگیری تکنیک های درون شیشه ای برای تولید گیاه در جدول -2 خلاصه شده است اما مهم ترین کاربرد آن در این قرن,استفاده از تکنولوژی ژن برای بهبود محصولات است. اهمیت گیاهان برای بشر بر کسی پوشیده نیست. ما به گیاهان برای غذا, فیبر, سوخت, دارو و مسکن وابسته ایم .

بنابراین, جای تعجب نیست که بیشتر فعالیت بشر در جهت افزایش و تولید گیاهی با خصوصیات مفید متمرکز می شود.

روش های مرسوم برای اصلاح گیاهان زیاد بررسی شده اند. اما این روش ها محدودیت هایی دارند. پیشرفت قابل توجه در دانش ما از مکانیسم های ملکولی و سلولی که فعالیت ها و اعمال سیستم های زنده را پشتیبانی می کنند ما قادر به توسعه روش های جدید در بهبود گیاهان نموده است. این تکنیک ها بر روی کاربرد زیست شناسی ملکولی و سلولی تاکید می کنند. سهم بیوتکنولوژی گیاهی از طریق دست ورزی ژن فقط محدود به افزایش عملکرد محصولات یا تولید وسایلی برای پیشگیری از آسیب آفات و امراض نمی شود , بلکه ما را در افزایش کیفیت غذا و روش استفاده از زمین یاری می دهد . بنابراین , بیوتکنولوژی گیاهی توانایی قابل توجهی برای رشد و افزایش کیفیت زندگی و سلامتی بیوسفر دارد.

جدول 1-2- کاربردهای کشت بافت گیاهی :

• تکثیر کلونی سریع و در مقیاس وسیع گیاهان یکسان از یک منبع گیاهی برتر
• حذف عوامل بیماری زا , همچنین تسهیل انتقال ماده گیاهی از راه مرزهای بین المللی.
• تهیه منابع عاری از بیماری به صورت کشت درون شیشه ای .
• ذخیره ژرم پلاسم و ذخیره بلند مدت منابع گیاهی.
• گزینش جهش یافته ها از جهش های خود بخودی یا القایی.
• تولید ریز قلمه های ریشه دار شده در گونه های زینتی چوبی سر سخت.
• باز یابی دو رگها از گونه های ناسازگار توسط کشت رویان یا تخمک.
• تولید گیاهان هاپلوئید از راه کشت بساک. گیاهان هاپلوئید ممکن است برای بازیابی جهش های مغلوب در برنامه های اصلاحی استفاده شوند. باز زایی متوالی, باعث تولید هاپلوئیدهای مضاعف شده هموزیگوس شده و بنابراین لاین های اصلاحی خالص فراهم می شوند.

اهمیت موضوع رعایت شرایط استریل در طی انجام کشت بافت های گیاهی به قدری واضح است که تاکید بر آن توضیح واضحات است.

با رعایت چند مورد احتیاطی ساده می توان ضمن جلوگیری از آلودگی میکروبی محیط از هدر رفتن اوقات پر ارزش مصرف شده در آزمایشگاه به منظور تکرار کشت های آلوده شده ممانعت به عمل آورد.

در انتخاب محل اتاق کار سترون مهم ترین موضوع منحصر به فردی که باید دقیقا مورد توجه قرار گرفته شده باشد جلوگیری از جریان یافتن هوای معمولی بر روی محل کار استریل شده می باشد , زیرا جریان هوا با انتقال دادن اسپورها و ارگانیسم های آلوده کننده به اتاق کار سبب ایجاد آلودگی در کشتها می شود. اختصاص دادن یک اتاق کوچک اندرونی, اتاقی شبیه تاریکخانه عکاسی, به عنوان اتاق کار سترون شده روش بسیار مطلوبی است.

در این قبیل اتاقکها معمولا به منظور انهدام اجرام میکروبی موجود در هوا و سترون کردن سطوح داخلی اتاقک لامپ میکروب کش تولید کننده اشعه ماورا بنفش نصب می شود. اشعه این لامپ ها (که طول موج آن 253.7 نانومتر است) اجرام میکروبی را به آهستگی منهدم می کند, ولی بدلیل عدم نفوذ تشعشعات این لامپ ها به قسمت های عمقی و قسمت های گرد گرفته و سایه گیر اتاقک کار اجرام میکروبی این قسمتها از گزند این اشعه مصون می مانند. بهمین دلیل اگر چه استعمال این لامپ در اتاقک های کار کاملا مرسوم است, ولی تاثیر قطعی آن در ایجاد محیط کاملا عاری از میکروب مورد شک و تردید می باشد (18, و 11). عمر لامپ های ما وراء بنفش نسبتا کوتاه است . البته پس از متوقف شدن تولی اشعه ما وراء بنفش در طول موج 253.7 نانومتر این لامپ ها برای مدتی به تولید نور مرئی ادامه می دهند. در صورت وجود ابزار پلاستیکی در اتاقک کار از روشن کردن لامپ اشعه ما وراء بنفش خودداری نمود. ضمنا ادعا شده است که این لامپ ها ممکن است باعث تولید شدن مواد بازدارنده رشد در مدیوم کشت شوند. خلاصه اینکه استفاده از این گونه لامپ های میکروب کش باید بحداقل ممکن کاهش داده شده و نباید بسهولت جایگزین سایر روشهای سترون سازی شوند. کابینت های رومیزی مجهز به جریان هوای سترون شده بنحوی طراحی شده اند که در آنها جریان ملایمی از هوای الترافیلتره و سترون شده بطور مداوم از روی میز کار عبور داده می شود تا میزان تماس هوای معمولی آلوده به اجرام میکروبی با مواد و ابزار کشت بحداقل مقدار ممکن کاهش داده شود. به هنگام روشن کردن چراغ الکلی در داخل این قبیل کابینت ها باید موارد احتیاط رعایت شوند, زیرا که الکل به شدت آتش گیر است و جریان هوای داخل کابینت ممکن است شعله های آتش را به سمت محقق هدایت کند. ضمنا در حین انجام کشت پس از فرو برده شدن ابزار کار به داخل شیشه محتوی الکل اتانول یا الکل ایزوپروپانول 80 درجه ابتدا باید با استفاده از کاغذ صافی استریل الکل اضافی آنها گرفته شده و سپس آنها برروی شعله چراغ الکلی گرفته شوند. قبل از شروع عملیات سترون نیاز میز کار باید با حوله کاغذی آغشته به الکل اتانول و یا الکل ایزوپروپانول 80 درجه ضدعفونی شود. یکی دیگر از مسائل مبتلا به فعالیت های سترون نیاز و عمده ترین منبع آلودگی کشتها کثیف بودن دستهای محقق است. برای انجام دادن عملیات سترون نیاز شستشوی معمولی دستها با آب کافی نیست , بلکه ضروری است دستها تا آرنج بشدت و به مدت چندین دقیقه با آب گرم فراوان و صابون شستشو داده شوند. دستها را پس از شستشو و خشک کردن باید با محلول خیلی رقیق الکل اتانول یا الکل ایزوپروپانول ضدعفونی نمود.

به منظور سترون سازی ظروف شیشه ای مورد مصرف, ابزار کار, محلولهای غذایی, و مواد گیاهی می توان از روشهای متعددی مانند: حرارت خشک, حرارت مرطوب (بخار داغ), الترافیلتراسیون, و سترون سازی شیمیایی استفاده نمود.

روش حرارت خشک (آون) Dry heat   :

این روش برای ضدعفونی کردن ظروف شیشه ای, ابزار فلزی, و سایر وسایل و موادی که در حرارت های بالا خراب نمی شوند(نمی سوزند) استفاده می شود. البته وسایلی را که در ساختمان آنها پنبه, کاغذ, و یا پلاستیک بکار رفته باشد نمیتوان با حرارت خشک ضدعفونی نمود. تیغ و چاقوهای جراحی و اسکالپل ها نیز نباید با این روش استریلیزه شوند, زیرا حرارت های بالا موجب کند شدن لبه برنده این وسایل میشود. اگرچه در ضدعفونی کردن وسایل با حرارت توصیه میشود که از آون های آزمایشگاهی استفاده شود,ولی می توان از کوره (فر) اجاق گاز و یا اجاق برقی خانگی نیز بهمین منظور استفاده نمود.

استریلیزاسیون با آون شامل سه مرحله مهم می باشد :

• مرحله اول شامل زمان لازم برای گرم شدن کوره می باشد. برای گرم شدن کوره و رسیدن دمای محتویات آن به دمای استریلیزاسیون در همه قسمت ها مدت تقریبا یکساعت مورد نیاز است.
• مرحله دوم عبارت است از زمان لازم برای استریلیزاسیون. زمان لازم برای استریلیزاسیون بر حسب دمای کوره متغیر است و عبارت است از 45 دقیقه در 160 درجه سانتیگراد, 18 دقیقه در 170 درجه سانتیگراد, 5/7 دقیقه در 180 درجه سانتیگراد, و 5/1 دقیقه در 190 درجه سانتیگراد .اگر دمای کوره حرارتی در یک درجه متعادل مثلا در 160 درجه سانتیگراد تنظیم شده باشد زمان لازم برای اجرای استریلیزاسیون (مجموع سه مرحله) تقریبا دو ساعت خواهد بود .
• مرحله سوم عبارت است از زمان لازم برای خنک شدن کوره می باشد.

توصیه می شود که بمنظور جلوگیری از ترک برداشتن ظروف شیشه ای, در اثر کاهش ناگهانی درجه حرارت, پس از اتمام استریلیزاسیون و قبل از بیرون آوردن ظروف از داخل کوره مدتی هم برای خنک شدن آنها اختصاص داده شود. قبل از قرار داده شدن وسایلی که قرار است در کوره حرارتی استریلیزه شوند باید آنها به دقت با ورق آلومینیومی مقاوم پیچیده شوند. در کشور امریکا سه نوع ورق آلومینیومی بصورت تجاری عرضه می شوند که عبارتند از : ورق آلومینیومی نازک, مقاوم, و خیلی مقاوم. در تحقیقات مربوط به کشت بافت های گیاهی همیشه از نوع مقاوم استفاده میشود, زیرا در نوع نازک اکثرا سوراخهای بسیار ریزی وجود دارد و نوع خیلی مقاوم نیز برای پیچیدن شیشه آلات بیش از حد ضخیم است. پس از اتمام عمل سترون سازی ابزار استریلیزه شده, که هنوز در ورق آلومینیومی پیچیده هستند, به اتاقک کار منتقل میشوند.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه تعیین الگوی کشت بهینه، مقایسه الگوی موجود با الگوی بهینه

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه تعیین الگوی کشت بهینه، مقایسه الگوی موجود با الگوی بهینه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تعیین الگوی کشت بهینه، مقایسة الگوی موجود با الگوی بهینه

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:79

فهرست مطالب :

چکیده ................................................................     1
فصل اول
مقدمه ...............................................................     3
فصل دوم
ضرورت انجام مطالعه   ..............................................   14
فرضیات تحقیق   ....................................................   15
اهداف تحقیق   ....................................................... 15
فصل سوم
پیشینه تحقیق ......................................................   16
فصل چهارم
روش تحقیق ........................................................   56
مواد و روشها ........................................................ 57
فصل پنجم
نتایج ................................................................. 68
پیشنهادات .......................................................... 69
منابع و مآخذ ......................................................... 70

چکیده :

این مطالعه در شهر مشهد و به منظور تعیین الگوی کشت بهینه، مقایسة الگوی موجود با الگوی بهینه انجام شده است.

کشاورزی، فعالیتی است که همواره تحت تأثیر عوامل طبیعی همچون سیل، خشکسالی، حمله آفتها و مانند آن قرار دارد از سوی دیگر، عوامل گوناگونی چون قیمتها، تغییر عملکرد و هزینه ها نیز همراه با عوامل طبیعی موجب بروز ریسک و نبود حتمیت در این فعالیت می شود. بنابراین تصمیم گیری در چنین شرایطی نیاز به ابزارهای مناسب و کارا برای منظور کردن عوامل پیشگفته در طراحی نظام های زراعی دارد الگوهای گوناگونی در دهه های اخیر پدید آمده و توسعه یافته که در آنها سعی شده است تا ریسک در تصمیم گیریها دخالت داده شود در این پژوهش از الگوی برنامه ریزی ریسکی همچون موتاد استفاده شده است همچنین مقایسة الگوی کشت فعلی با الگوی بهینه کشت در شرایط ریسک انجام شده است. داده های این تحقیق مربوط به بخش کشاورزی ، دورة مورد مطالعه 6 سال از سال 1380 تا 1385 و منطقه مورد بررسی شهرستان مشهد مرکز استان خراسان رضوی می باشد. در این پزوژه از بسته نرم افزاری WINQSB استفاده شده است. محصولات مورد بررسی شامل گندم آبی ، جو آبی ، چغندر قند ، پیاز آبی و گوجه فرنگی آبی است.

نتایج به دست آمده نشان داد که پیاز آبی در سیستم برنامه ریزی خطی ساده و همچنین در شرایط ریسک سطح زیر کشت آن به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. در حالی که سطح زیر کشت گوجه فرنگی در شرایط ریسک کاهش می یابد که این مطلب به دلیل محدودیت نیروی کار، نیاز فراوان به آب و بالا بودن هزینه آبیاری می باشد.

کلید واژگان : الگوی بهینه کشت ، مدل برنامه ریزی خطی ساده ، ریسک، موتاد ، شهر مشهد

بخش کشاورزی استان خراسان رضوی به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین تولید کنندگان محصولات کشاورزی با برخورداری از ظرفیتها و توانمندیهای وسیع با بیش از 1087466 هکتار سطح زیر کشت انواع محصولات زراعی و باغی بیش از 11739546 واحد دامی با تولید بیش از 9/7592413 تن انواع محصولات زراعی و باغی و دامی جایگاه تعیین کننده ای در اقتصاد ملی و استان داشته و نقش مهمی در تأمین نیازهای حیاتی جامعه، امنیت غذایی، تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع، و ایجاد اشتغال دارد. 1/31 درصد اشتغال استان در این بخش قرار دارد که بعد از بخش خدمات بیشترین نقش را در اشتغال استان داشته و بیش از نیمی از جمعیت روستایی استان اشتغال و منبع تأمین درآمدشان بخش کشاورزی می باشد.

بخش کشاورزی استان در اغلب محصولات مهم رتبه های اول تا سوم کشور را دارا می باشد و سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی استان از کل کشور 4/10 درصد و سهم ارزش افزوده بخش از تولید ناخالصی داخلی استان 1/15 درصد می باشد که بالاترین سهم را در مقایسه با سایر بخشهای اقتصادی دارد. بخش کشاورزی با توجه به ظرفیت و توانمندیهای قابل توجه و بازده سرمایه گذاری بیشتر، اشتغال زایی بالاتر به ازاء هر واحد سرمایه گذاری و پایین بودن هزینه تولید در مقایسه با سایر بخشها نقش مهمی در توسعه اقتصادی استان دارد شهر مشهد مرکز شهرستانی به همین نام و مرکز پهناورترین استان، یعنی خراسان است.

موقعیت جغرافیایی

شهر مشهد دارای 313337 کیلومتر مربع مساحت می باشد و در 36 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 59 درجه و 36 دقیقه و 45 ثانیه طول شرقی قرار دارد. وسعت شهرستان مشهد 28/10329 کیلومتر مربع است و در حوضه آبریز کشف رود و در انتهای جنوبی دشت رسوبی توس واقع است و دو رشته کوه هزار مسجد در شمال و بینالود در جنوب آن قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود 970 متر و فاصله زمینی آن با تهران 934 کیلومتر است، و رودخانه کشف رود در 8 کیلومتری شمال این شهر از شمال غرب به سمت شرق جریان دارد. شهرستان مشهد محدود است از شمال به جمهوری ترکمنستان و از شمال غربی به درگز و چناران و از غرب و جنوب به شهرستانهای نیشابور و فریمان و از شرق و جنوب شرقی با سرخس و تربت‏جام هم مرز است.

این شهرستان در پایان سال 1384 دارای 4 بخش به نامهای 1- بخش مرکزی 2- بخش احمد آباد 3- بخش رضویه 4- بخش طرقبه و 5 شهر و 13 دهستان و 660 آبادی بوده که 465 آبادی آن دارای سکنه و195 آبادی فاقد سکنه است. جمعیت شهرستان مشهد براساس آخرین سرشماری در سال 1385، 2848637نفر بوده است که 2434306 نفر ساکن درنقاط شهری و 414331 درمناطق روستائی ساکن بوده‏اند. در نظام سلسله مراتب شهری ایران، مشهد در مرتبه دوم بعد از تهران قراردارد که به دلیل اعتبار فرامنطقه‏ای و عوامل مختلفی همچون قرارداشتن در مسیر راههای تجاری و ارتباطی کشورهای آسیای میانه و افغانستان، همواره جمعیت آن در حال افزایش است.

آب و هوا

مشهد به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص که درمنطقه مرزی بین شمال و جنوب خراسان قراردارد و همچنین تداخل جبهه‏های مختلف آب و هوایی، دارای آب و هوا و خصوصیات ویژه اقلیمی است و قسمت اعظم دشت مشهد- نیشابور، جزء اقلیم سرد و خشک و قسمتی از دشت مشهد - قوچان، نیم خشک و سرد و بخش کوچکی از بلندترین ارتفاعات رشته کوه های بینالود و هزار مسجد جزء اقلیم مرطوب سرد می‏باشد و در مجموع شهر مشهد دارای آب و هوای متغیر، اما معتدل و متمایل به سرد و خشک است و از تابستانهای گرم و خشک و زمستانهای سرد و مرطوب برخوردار است. بیشترین درجه حرارت در تابستانها 35 درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان 15 درجه زیر صفر و میزان بارندگی متغیر و میانگین بارندگی سالانه در مشهد حدود 253 میلیمتر می‏باشد. جدول شماره 1 وضعیت جوی شهرستان مشهد را در سال 1384 نشان می دهد.

و...

NikoFile