لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 15
چکیده
میرزا ابوالقاسم فراهانی درخواهان از توابع اراک به دنیا و زیر نظر پدر دانشمند خود تربیت یافت. وی نزد پدر که وزیر آذربایجان بود در دفتر عباس میرزا به نویسندگی و در سفرهای جنگی با او همراه شد.بعد از فوت پدرش به جانشینی او نایل آمد.
او مردی فوق العاده باهوشی بود.
سرجان کمپبل می گوید:تا آنجا که من سراغ دارم در سراسر ایران مرد کاردانی که از عهده مسئولیت های دشواری که به او محول شده بر می آید قائم مقام فراهانی است.
وی ادیب و شاعر برجسته ای بوده که از آن در عرصه سیاسی اجتماعی بکار می برده است.سبک قائم مقام تابع گلستان سعدی و مانند آن زیبا و روان و آهنگ دار است. در علوم حکمت و ادب و نظم و نثر فارسی و عربی استادی مسلط بود.
وی تنها کسی بود که به دنبال ایرانی آباد و دور از جنگ و خونریزی بود.برای مردم ایران آرامش و صلح طلب می کرد. او نمی خواست ایران مورد تاخت و تاز استعمارگران قرار گیرد بخاطر همین در مجلسی با روحانیون و سرداران که با وی درباره صلح یا ادامه جنگ با روسها مشورت کردند وی اظهار داشت که باید با روسها از در صلح برآیند و عده ای او را به روابط نهانی با روسها متهم کردند و از آنجایی که جنگ را ادامه دادند عاقبت به شکست ایران انجامید و عاقبت منجر به صلح و عقد عهدنامه ترکمنچای انجامید که میرزا ابولقاسم فراهانی با جدیت آن را دنبال کرد.
از جمله کارهای دیگر وی مانع از تجزیه ایران توسط انگلیسها شد آنها می خواستند ایران را به چند ایالت ناتوان و دست نشانده خود تبدیل کند ولی قائم مقام مانع آن شد.بخاطر همین انگلیسی ها سعی در برداشتن او از سر راه خود داشتند تا آخر اجازه قتل او را از شاه گرفتند.
زندگی قائم مقام فراهانی
میرزا ابوالقاسم فراهانی فرزند سیدالوزراء میرزا عیسی معروف به میرزا بزرگ از سادات حسینی و از مردم هزاره فراهان از توابع اراک بود. در سال 1193 هـ.ق به دنیا آمد و زیر نظر پدر دانشمند خود تربیت یافت و علوم متداوله زمان را آموخت. در آغاز جوانی به خدمت دولت درآمد و مدتها در تهران کارهای پدر را انجام می داد. سپس به تبریز نزد پدرش، که وزیر آذربایجان بود، رفت و چندی در دفتر عباس میرزا ولیعهد به نویسندگی اشتغال ورزید و در سفر های جنگی با او همراه شد و پس از آنکه پدرش انزوا گزید، پیشکاری شاهزاده را به عهده گرفت و نظم و نظامی را که پدرش میرزا بزرگ آغاز کرده بود و تعقیب و با کمک مستشاران فرانسوی و انگلیسی سپاهیان ایران را منظم کرد و در بسیاری از جنگهای ایران و روس شرکت داشت. در سال 1237 ه.ق پدرش میرزا بزرگ قائم مقام در گذشت و بین دو پسرش، میرزا ابوالقاسم و میرزا موسی، بر سر جانشینی پدر نزاع افتاد و حاجی میرزا آقاسی به حمایت میرزا موسی برخاست، ولی اقدامات او به نتیجه نرسید و سرانجام میرزا ابوالقاسم به امر فتحعلی شاه به جانشینی پدر با تمام امتیازات او نایل آمد و لقب سیدالوزراء و قائم مقام یافت و به وزارت نایب السلطنه ولیعهد ایران رسید و از همین تاریخ بود که اختلاف حاجی میرزا آقاسی و قائم مقام و همچنین اختلاف «بزیمکی» (خودی) و «اوزگه» (بیگانه) به وجود آمد. قائم مقام که ذاتاً مردی بینا و مغرور بود و با بعضی از کارهای ولیعهد مخالفت می کرد، پس از یک سال وزارت در اثر تفتین بدخواهان به اتهام دوستی روسها از کار برکنار شد و سه سال در تبریز به بیکاری گذراند. اما پس از سه سال معزولی و خانه نشینی، در سال 1241 ه.ق دوباره به پیشکاری آذربایجان و وزارت نایب السلطنه منصوب شد. قائم مقام مردی فوق العاده باهوش و صاحب فکر و عزم ثابت و خلاصه «یک دیپلمات صحیح و با معنی ایرانی»
جیمز فریزر در سفرنامه اش به ملاقات خود با وی در خراسان اشاره دارد و می گوید: قائم مقام دارای چشم های برجسته با بینایی محدود است، هنگام مطالعه نامه را تا حوالی بینی به چشم نزدیک می کند. یکی را از دیگری از فاصله دو قدمی نمی تواند تشخیص بدهد. وی مردی است مدبر و کاردان که به همه تحکم می کند و دوست ندارد احدی در کارهایش دخالت کند. سرتیپ گاردان فرستاده ناپلئون به دربار فتحعلیشاه درباره قائم مقام می گوید: این جوان که فقط ۲۴سال دارد و از خدمتگزاران عباس میرزا است به واسطه هنرها و قابلیت ها شایسته احترام همه فرانسویان است. شک ندارم که روزی مرد بزرگی خواهد شد. وزیر مختار انگلیس سرجان کمپبل می گوید: تا آنجا که من سراغ دارم در سراسر ایران تنها مرد کاردانی که ازعهده مسئولیت های دشواری که به او محول شده برمی آید قائم مقام است. وی در جای دیگر می گوید: ما احمقانه تصور می کردیم که در جنگ استدلال بر قائم مقام فائق خواهیم آمد. سخنان قائم مقام واقعاً شنیدنی است. فریزر می نویسد عباس میرزا پندها و نظرات مشورتی قائم مقام را به نصایح سودمند دوستان انگلیسی خود ترجیح می دهد. در نوشته های مورخین قاجار ضمن اعتراف به لیاقت و کاردانی قائم مقام وی را مردی زودخشم و متفرعن و بدزبان شناخته اند. در شرح زندگی خصوصی میرزا ابوالقاسم قائم مقام نوشته اند که وی دارای پنج همسر بوده که از آنان صاحب چهار دختر و سه پسر گردیده است. همسر اولش دختر فتحعلیشاه و خواهر تنی عباس میرزا بوده. قائم مقام ادیب و شاعر برجسته ای بوده که شعر و نثر ابزار دست وی بودند که در عرصه های سیاسی و اجتماعی آنها را به کار می برده است. قائم مقام در نثر اعتباری بیشتر از شعر داشته است. یکی از آثار منظوم قائم مقام در بستر هزل و طنز مثنوی جلایرنامه است که سراسر انتقاد از وضعیت اجتماعی آن دوران و شاهزادگان و درباریان است. در مورد محمد میرزا (محمدشاه بعدی) مدحی دارد که به ذم بیشتر قرین است:
ندیدم مثل شهزاده محمد که یزدان حافظش باد از هر بد مهندس باشد و سرباز و جنگی زبان ها داند از لفظ فرنگی نه مثلش عالم علم و ادب هست نه منشی مثل او اندر عرب هستنثر قائم مقام قائم مقام بیش از همه مرد سیاست و عمل است و نویسندگی او نیز به ایجاب ضرورت کار بوده، نه از راه تفنن یا هنرنمایی، او نوشته های خود را غالباً سرسری و با عجله انشاء می کرده و قلم می زده است و با اینهمه منشأت او از ذوق و حسن سلیقه مایه وافر دارد.
قائم مقام به مقدار زیادی از عبارات متکلف و متصنع و مضامین پیچیده و تشبیهات با رد و نابجا کاسته و تا اندازه ای انشای خود را- مخصوصاً در مراسلات خصوصی- به سادگی و گفتار طبیعی نزدیک ساخته است. نثر او، بر خلاف آثار اسلاف وی که پر از جمله ها و عبارتهای طویل و قرینه سازیهای مکرر و سجعهای خسته کننده است، از جمله های کوتاه ترکیب شده و قرینه ها به ندرت تکرار می شود. در تلفیق هر مزدوج دقت زیاد می کند و از سجعهای زیبایی که خاص سعدی و گلستان است، بهره مند می شود. از ذکر القاب و تعریفهای تملق آمیز حتی المقدور اجتناب می ورزد. به اشعار فارسی و عربی و آیات قرآنی و احادیث و اخبار که شیوه نویسندگان سابق است، خیلی کمتر از اسلاف خود تمسک می جوید و بسیار بجا و بموقع به آنها استشهاد می کند و گاهی از آوردن لغات واصطلاحات تازه و متداول، که به کاربردن آنها برای منشیان و نویسندگان
تحقیق وبررسی در مورد 2قائم مقام