لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 66
تعریف بهداشت عمومی، اهداف و تاریخچه آن
تعریف بهداشت عمومی
بهداشت عمومی عبارت است از علم و فن پیشگیری از بیماریها، افزایش طول عمر و ارتقای سطح سلامتی و توانایی انسان از طریق کوششهای دسته جمعی افراد جامعه به منظور بهسازی محیط، کنترل بیماری های واگیر، آموزش بهداشت فردی، ایجاد خدمات پزشکی و پرستاری جهت تشخیص زود هنگام و درمان به موقع بیماریها و ایجاد یک نظام اجتماعی که در آن هر فرد دارای سطح زندگی مطلوبی برای تأمین و نگهداری تندرسی خود باشد، بطوری که هر فردی از جامعه از حق طبیعی خود، یعنی سلامتی و عمر طولانی بهرهمند گردد.
اهداف و دامنه فعالیت های بهداشت عمومی
بهداشت عمومی دامنه فعالیت بسیار گستردهای دارد که موارد زیر از آن جملهاند:
آموزش بهداشت عمومی.
بهداشت مادر و کودک.
بهداشت محیط از قبیل بهداشت هوا، آب و فاضلاب، خاک، مواد زاید و زباله، بهداشت مسکن و اماکن عمومی.
پیشگیری و کنترل بیماریهای واگیردار و مزمن.
خدمات آزمایشگاهی.
خدمات پزشکی و پرستاری.
خدمات مرتبط با امور جمعیت و تنظیم خانواده.
نظارت بر مواد خوراکی، بهداشتی و دارویی.
خدمات بهداشتی در شرایط اضطراری نظیر وقوع زلزله، سیل، طوفان و آتشفشانی.
بررسیهای آماری، تحقیقات و ارزشیابی در امور بهداشتی.
تاریخچه بهداشت عمومی
حقیقتا مشکل است و شاید دور از منطق که در باره وضع بهداشت عمومی تا قبل از قرن نوزدهم با قاطعیت اظهار نظر نمود لیکن شواهد و آثار متون مختلف بر جای مانده از آن دوران حاکی از آن است که وضع سلامت و تندرستی جوامع رضایت بخش نبوده است.
بر اساس همین شواهد تا 5500سال قبل از امروز بیماری صرفا یک بلای آسمانی بشمار می آمد و کسی در کار و حال بیماران دخالت نمی کرد. کسی که مریض می شد، اگر خوب شدنی بود، خود بخود بهبود می یافت وگرنه می مرد. در این زمان مردی بنام اسقلبیوس در یونان زندگی می کرد . او اولین کسی بود که بفکر افتاد تا چاره ای برای بیماران پیدا کند و به این منظور برای شفای آنان دست به اقداماتی زد و نام طبیب بر خود نهاد.
اسقلبیوس دختری بنام هیژی داشت.یک شب اسقلبیوس که از معالجه بیماران فراغت پیدا کرده و به خانه آمده بود و مشغول تهیه دارو بود دخترش به او گفت:
پدر آیا بهتر نیست این همه کوششی را که برای درمان و مداوای بیماران به کار میبری، صرف تدابیری کنی که نگذاری مردم مریض شوند؟حرف های هیژی برای پدر تکان دهنده بود و اسقلبیوس را به این فکر واداشت که افکار نوئی را در طبابت آن روز بوجود آورد. از آن زمان به بعد بوود که شالوده رشته جدیدی را در طبابت ریخت، مبنی بر اینکه به مردم دستوراتی می داد که چه کنند تا بیمار نشوند و به افتخار دخترش هیژی ، این علم را به زبان یونانی هیژی نیوس نام نهاد که امروزه به زبان انگلیسی «های جین» (Hygiene) یعنی بهداشت گفته می شود.
یونانیان قدیم برای اسقلبیوس احترام زیادی قایل بودند و به نامش سوگند می خوردند. پس از مرگ وی از او مجسمه های متعددی ساختند. مردم عقیده داشتند که مجسمه او نیز بیماران را شفا می دهد. در یکی از مجسمه های او کاهنان مارهایی تربیت می کردند و می گفتند که روح اسقلبیوس در این مارها حلول می کند و آنها را مقدس می دانستند و مارها را شفابخش می پنداشتند این مارها به قیمت های گزاف به فروش می رفتند و کاهنین از این راه صاحب اموال و ثروتهای بیکران می شدند. این که آرم پزشکی امروزه را دو مار پیچیده به دور میله ای تشکیل میدهد، به همین علت است.
تلاش انسانهایی چون اسقلبیوس که در زمان خود بسیار با ارزش و قابل توجه بوده نقطه آغاز در تاریخ بهداشت عمومی است لیکن رسیدن به سطح معقولی از آن درگرو بسط و گسترش علم و افزایش آگاهی و توجه عموم به مسئله بهداشت در طی زمانهای بس طولانی بوده است، چرا که نگاهی به سیر آرام رشد جمعیت در آن دوران احتمال مرگ و میرهای بسیار زیاد را قریب به یقین می سازد که ناشی از اپیدمی بیماریهایی نظیر طاعون، آبله، تیفوس و کشتارهای حاصل از آن در غیاب توجهات و اقدامات بهداشتی لازم بوده است.
همچنین بررسی پاره ای از آداب و رسوم و سنن متداول در هر دوره می تواند تصویری ولو نه چندان روشن از وضع سلامتی آن دوره بدست دهد. به عنوان مثال، به بسیاری از جوامع و قبایل بر می خوریم که نامگذاری نوزاد تا ده روز و حتی تا پایان ماه اول متداول نبوده است و این نکته می تواند نشان دهنده این مسئله باشد که مرگ و میر بسیار زیاد نوزادان در هفته های اول باعث می شد که والدین را از دلبستگی عمیق به نوازد متولد شده دور نگهدارد.
متوسط طول عمر در یک جامعه شاخص دیگری است که بازگو کننده وضع سلامت در یک جامعه می باشد. انسان قبل از قرون وسطی به طور متوسط 20-30 سال عمر میکرده است و تا قرن هفدهم میلادی این میزان در حدود 32 سال بوده است.
البته در آماری که از تمدنهای باستانی بجا مانده مثل تمدن قدیم مصر، یونان و امپراتوری رم به شواهدی از بهداشت عمومی بر می خوریم. به عنوان مثال در کاوشهای باستان شناسی به سیتم فاضلاب شهری و حمامهای عمومی توجه خاص شده است. در تاریخ یونان باستان تأسیس جذامخانه و پاره ای مقررات مربوط به روسپیگری چشمگیر است.
بهداشت عمومی