مقایسه انگیزه مشارکت زنان و مردان مشهد به ورزش همگانی
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:178
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی
فهرست مطالب :
فصل اول – طرح تحقیق
مقدمه............................................................... 2
بیان مسأله............................................................ 3
ضرورت و اهمیت پژوهش.................................. 5
اهداف پژوهش..................................................... 7
هدف کلی پژوهش............................................. 7
اهداف ویژه پژوهش........................................................ 7
فرضیه های پژوهش.......................................................... 8
فرضیه اصلی پژوهش....................................................... 8
فرضیه های فرعی پژوهش........................................................... 8
پیش فرض های پژوهش.......................................... 9
محدودیت های پژوهش................................................ 9
تعاریف نظری.................................................................... 11
تعاریف عملیاتی............................................................... 13
فصل دوم – ادبیات و پیشینة تحقیق
مقدمه.................................................................... 17
بخش اول : مبانی نظری پژوهش......................................... 18
فصل سوم : روش شناسی پژوهش
مقدمه................................................................ 90
روش پژوهش........................................................... 91
جامعه آماری......................................................... 92
نمونه آماری و روش نمونه گیری...................................... 93
ابزار پژوهش........................................................... 96
متغیرهای پژوهش...................................................... 97
اعتبار و روایی ابزار پژوهش................................................... 98
شیوه جمع آوری داده ها........................................................ 99
روش های آماری....................................................... 99
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های آماری
بخش اول : توصیف آماری متغیرهای تحقیق.......................... 102
الف) مشخصات فردی افراد تحت بررسی................................... 102
ب) بررسی پاسخ به سؤالات انگیزه مردم به ورزش همگانی................... 114
ج) توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی................................. 132
د) مقایسه عوامل مؤثر در گرایش مردم به ورزش همگانی.................... 134
بخش دوم : استنباط فرضیه های تحقیق ...................................... 136
سایر یافته های پژوهش................................................... 151
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
مقدمه....................................................................... 161
خلاصه ی پژوهش.......................................................... 161
یافته های اصلی پژوهش......................................................... 161
سایر یافته های پژوهش.................................................... 163
بحث و تحلیل و نتیجه گیری.............................................. 166
روش های گسترش ورزش همگانی................................................. 171
پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش.................................... 173
پیشنهادات برای محققین دیگر..................................................... 173
منابع و پیوست
فهرست جداول :
جدول 1-2 : مشخصات کمیته های تحت پوشش و افراد شرکت کننده ................. 55
جدول 2-2: رشد مشارکت مردم آلمان................................................... 86
جدول1-3: حجم نمونه به صورت متناسب در زنان و مردان............................. 95
جدول 2-3: سؤالات مربوط به هریک از مؤلفه های انگیزه پرداختن به ورزش همگانی..... 97
جدول 1-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت..................... 102
جدول 2-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن......................... 104
جدول3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی به تفکیک رشته......................... 106
جدول4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل............................ 108
جدول5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات..................... 110
جدول6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته.................. 111
جدول7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز........................ 112
جدول8- 4 : توزیع فراونی عامل آرامش و فراغت................................... 114
جدول 9-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آرامش و فراغت................ 115
جدول 10-4 : توزیع فراوانی عامل اجتماعی..................................... 117
جدول 11-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اجتماعی....................... 118
جدول 12- 4 : توزیع فراوانی عامل درمانی........................................... 120
جدول 13- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل پیشگیرنده و درمانی.......... 121
جدول 14- 4 : توزیع فراوانی عامل آمادگی جسمانی.......................... 123
جدول 15- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آمادگی جسمانی................. 124
جدول 16- 4 : توزیع فراوانی عامل بهبود و یادگیری مهارت ها.................. 126
جدول 17- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها ............. 127
جدول 18- 4 : توزیع فراوانی عامل اختصاصی........................................ 129
جدول 19- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اختصاصی................. 130
جدول 20- 4 : توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی مطرح شده......................... 132
جدول 21- 4 : میانگین نمرات مربوط به عوامل...................................... 134
جدول 22- 4 : میانگین نمرات مربوط به عوامل به تفکیک جنس..................... 135
جدول 23- 4 : آزمون مربوط به فرضیه اصلی............................................. 137
جدول 24- 4 : آزمون مربوط به فرضیه فرعی اول.................................... 139
جدول 25- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی دوم....................... 141
جدول 26- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی سوم......................... 143
جدول 27- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی چهارم....................... 146
جدول 28- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی پنجم............................ 148
جدول 29- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی ششم................................ 150
جدول 30- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب تأهل...... 151
جدول 31- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سطح تحصیلات 154
جدول 32- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سن........ 156
فهرست نمودارها :
نمودار 1-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت.................................. 103
نمودار 2-4: توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن........................................ 105
نمودار3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب سن ......................................... 107
نمودار4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل......................................... 109
نمودار5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات................................. 110
نمودار6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته................................ 111
نمودار7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز................................... 113
نمودار8- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آرامش و فراغت............................. 116
نمودار 9-4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اجتماعی....................................... 119
نمودار 10- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل پیشگیرنده و درمانی.................... 122
نمودار 11- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آمادگی جسمانی.......................... 125
نمودار 12- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها .......... 128
نمودار13- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اختصاصی.................................... 131
نمودار 14- 4 : توزیع فراوانی پاسخ «بلی» به سؤالات دو وجهی مطرح شده................... 133
نمودار 15-4 : میانگین انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی .................................. 137
نمودار 16-4 :میانگین عامل آرامش و فراغت در انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی 139
نمودار 17-4: میانگین عامل اجتماعی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی .. 141
نمودار 18-4: میانگین عامل پیشگیرنده و درمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 143
نمودار 19-4: میانگین عامل آمادگی جسمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 145
نمودار 20-4: میانگین عامل بهبود و یادگیری مهارت ها به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 147
نمودار 21-4 : میانگین عامل اختصاصی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی 150
نمودار 22-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تأهل................. 153
نمودار 23-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تحصیلات......... 155
نمودار 24-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب سن.................. 158
فهرست شکل ها :
شکل 1-2 : مدل سلسله مراتبی ورزش (مول ).................................. 35
شکل 2-2 : طبقه بندی ورزش همگانی ................................................... 41
چکیده :
ورزش و تربیت بدنی و اصولاً فعالیت های جسمانی در دنیای امروز نه تنها به دلیل داشتن اثرات تربیتی و بهداشتی بلکه به دلیل نیاز انسان به حرکت و فعالیت دارای موقعیت های ممتازی می باشد.
ورزش به عنوان یک رفتار مرتبط با سلامتی و نشاط مورد توجه و امعان نظر می باشد، به گونه ای که بسیاری از مؤسسات زیبایی و سلامتی در نقاط مختلف دنیا، با استفاده از علوم روان شناختی و جامعه شناختی پیرامون علل و عوامل گرایش و مشارکت در فعالیت های بدنی و نیز شناسایی عوامل مؤثر بر آن تحقیقات دامنه داری را آغاز نموده اند.
تحقیقات انجام شده در مورد اثر فعالیت های ورزشی بر سلامتی جسمی و روانی، طول عمر، شادابی، گسترش روابط اجتماعی، غنی سازی اوقات فراغت باعث شده تا مشارکت مردم در ورزش ها و به ویژه شرکت آنها در انواع ورزش های همگانی در جهان افزایش یابد و به همین دلیل است که امروز اغلب کشورهای پیشرفته جهان در برنامه ریزی و سازماندهی ورزش همگانی کشور خود با دیگر کشورها رقابت می کنند و مرتباً در حال ارایه برنامه های خلاق برای رشد این ورزش هستند. بدیهی است هر کشوری از این موج فزاینده عقب بیافتد، به هیچ وجه نمی تواند خلاء ایجاد شده را پر نماید و نهایتاً تفاوت ها در بهره وری از تأثیرات ورزش و فعالیت های حرکتی روشن و واضح خواهند بود.
در پژوهشی که در دانمارک انجام شده معلوم گردید انگیزه مردم از شرکت در فعالیت های ورزشی، رسیدن به درجات بالا و دستیابی به شعار المپیک (سریع تر، بالاتر و قوی تر) نیست بلکه تندرستی، نشاط و روابط اجتماعی دلایل مهم شرکت در ورزش اند (لارسن گراد[1]، 2002).
این پژوهش با اولویت سنجی چنین موضوعی و با در نظر گرفتن اهمیت مضاعف ورزش همگانی برای عموم مردم درصدد است تا در نخستین گام های اعتلای فرهنگ ورزش همگانی سهیم باشد. زیرا ارتقای فرهنگ مشارکت های ورزشی، مستلزم نگرش علمی افراد نسبت به ورزش و بهره مندی مفید و مؤثر از آن می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش انگیزه مردم از مشارکت در ورزش همگانی باشد، لذا شناخت این عوامل و مقایسه آن در زنان و مردان شرکت کننده شاید بتواند زمینه های لازم را برای توسعه هرچه بیشتر این ورزش که یک تقاضا و نیاز اجتماعی است فراهم آورد.
بیان مسأله
بدون شک سلامت یک جامعه به میزان گرایش مردم به فعالیت های سالم ورزشی و تحرک جسمی آن ها وابسته است و به طور یقین تربیت بدنی و ورزش یکی از سالم ترین و مفیدترین فعالیت هایی است که افراد جامعه می توانند در اوقات فراغت به آن روی آورند.
ایجاد انگیزه در اقشار مختلف مردم برای انجام فعالیت های ورزشی امکانات وسیعی را طلب می نماید و در صورتی که این علاقه در بین جامعه ایجاد شود، بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی از بین خواهد رفت، اعتیاد و فساد اجتماعی کم خواهد شد. همچنین نسل های آینده از نظر قوای ذهنی و استعدادهای بدنی در سطح بالاتری قرار خواهند گرفت و توانایی مبارزه با مشکلات اجتماعی و تحمل در مقابل سختی ها در نزد افراد افزایش خواهد یافت (کوزه چیان ، 1380) .
ورزش و فعالیت های بدنی وسیله ارزشمندی است که امروزه پرکننده بخش اعظم اوقات فراغت میلیون ها نفر از مردم جهان است. اوقات فراغت فرصت بسیار مناسب و مطلوبی جهت پرداختن به ورزش است. تقاضا برای خدمات فراغتی و تفریحی در طی پانزده سال گذشته طوری توسعه یافته که بخش های خصوصی و همگانی آن شش میلیون شغل را به خود اختصاص داده است (وید[2] ، 1995).
قرن بیستم به زعم رئیس انجمن بین المللی ورزش همگانی سلامت و آمادگی جسمانی، قرن ورزش المپیکی بود و قرن بیست و یکم قرن ورزش همگانی و تفریحی است. در روسیه مردم علاقه خود را از ورزش های شدید و تماشای فعالیت های ورزشی به تفریحات آخر هفته و فعالیت در فضاهای ورزشی – تفریحی معطوف کرده اند (دیوس[3]، 2000) .
مطالعات تفضیلی توسعه ورزش همگانی و تفریحی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که تاکنون آمار دقیقی از تعداد افرادی که در ایران به ورزش همگانی می پردازند در دسترس نمی باشد (سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران، 1382).
در حالی که در دانمارک تأکید دولت از فعالیت های رقابتی به سمت ورزش های آزاد تغییر کرده است. برنامه ریزان و سیاست گذاران ورزش کشور نمی دانند که مردم چه فعالیت هایی را در اولویت می دانند؟ آیا علاقه و نیاز مردم به ورزش همگانی است یا رقابتی؟ با شناخت ماهیت ورزش و نیازهای اجتماعی برنامه ریزی برای آن کاملاً روشن می شود.
برای برنامه ریزی اصولی ورزش همگانی در میان اقشار مختلف جامعه، بررسی علل گرایش افراد به این ورزش، به عنوان یکی از راهکارهای ممکن در این مقطع زمانی به حساب می آید. لذا این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که انگیزه مردان و زنان از پرداختن به ورزش همگانی در شهر مشهد چه می باشند و آیا بین انگیزه آنها در پرداختن به ورزش همگانی تفاوتی وجود دارد یا خیر؟
به نظر می رسد پاسخ به این سوالات بتواند متخصصان این رشته را برای ترسیم سیاست و راهبردهای مربوطه کمک نماید.
ضرورت و اهمیت پژوهش
سلامتی موهبت و ودیعه ای الهی است و هر صاحب خردی با توجه به بیان مشهور «عقل سالم، در بدن سالم است» به تأثیرات متقابل روح و جسم بر یکدیگر اذعان می کند. این موضوع از سوی بسیاری از اندیشمندان چون شیلر[4]، پستالوژی[5]، فروبل[6]، روسو[7] و … تأکید شده است. تالیران[8] معتقد است «جسم انسان حقی برای تربیت دارد که با انجام ورزش این حق ادا می شود» (جاوید، 1351).
جوامع با دیدگاه های متفاوت به ورزش نگاه کرده اند مثلاً توجه برخی از تمدن ها به این پدیده، انگیزه نظامی بود، برخی دیگر تنها به منظور پر کردن اوقات فراغت و به مثابه یک تفریح به آن نگاه کرده اند و در پاره ای از تمدن ها به عنوان شیوه ای تربیتی به کار گرفته شده است.
افراد جوامع نیز با انگیزه های متفاوت به ورزش پرداخته اند. بعضی از افراد انگیزه شرکت در ورزش به ویژه ورزش همگانی را کسب نشاط و احساس لذت، بعضی به منظور حفظ سلامتی و ایجاد مصونیت از ابتلا به بیماریها، برخی خصیصه فرح بخش بودن آن و گروهی نیز تعاملات اجتماعی و ارضای نیاز تعلق به گروه را علت گرایش فرد به ورزش می دانند.
ورزش در نزد بسیاری از افراد جامعه در ذات خود فعالیتی ارزشمند، مثبت و مفید ارزیابی می شود و بدین لحاظ، انتظار می رود که اعضای جامعه ضمن تأیید ورزش در بعد نظری، به بعد عملی نیز با مشارکت ورزشی و انجام فعالیت های فیزیکی بر این نظریه صحت گذارده و فاصله میان نظر و عمل را به حداقل برسانند. مشاهدات تجربی حاکی از آن است که در جامعه ما مشارکت های ورزشی مردم در مقایسه با سال های قبل رشد محسوسی داشته است. اما این رشد در مقایسه با مشارکت های ورزشی مردم سایر کشورها قابل ملاحظه نیست و رسیدن به سطح مطلوب، تلاش های بیشتری را می طلبد (قره، 1382).
اگر هدف از مشارکت در ورزش همگانی کسب تندرستی در همه ابعاد آن بدانیم، انگیزش را عامل مهمی برای دسترسی به این هدف باید نام برد. برای مثال، انشل[9] (1993) انگیزش را عاملی برای انتخاب و جهت دادن به رفتار و پایداری تا رسیدن به هدف تعریف می کند. بنابراین با توجه به نقش انگیزش در تحقق هدف، محقق هدف پژوهش حاضر را شناخت انگیزه های زنان و مردان برای شرکت در ورزش همگانی می داند و برای دستیابی به این هدف فرضیه های پژوهش را مورد آزمون قرار می دهد.
و...
بررسی رابطة تحقیق و پژوهش و افزایش انگیزه و پیشرفت
تحصیلی در دانشجویان دانشگاه پیام نور سبزوار در نیسمال اول
سال 87 – 1386
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:85
پروژة تحقیقاتی جهت دریافت درجة کارشناسی
رشتة علوم تربیتی (مدیریت و برنامه ریزی آموزشی)
فهرست مطالب :
صفحه عنوان ........................................ الف
بسم الله ................................................... ب
سخن حکیمانه ............................................ ج
تقدیم ......................................... د
تقدیر و تشکر ........................................... هـ
چکیده پژوهش ............................................ و
فصل اول : کلیات پژوهش ............................. 1
مقدمه ............................................... 2
بیان مسئله ............................................................ 4
اهیمت و ضرورت پژوهش .............................................. 5
اهداف پژوهش .................................................. 7
سؤالات پژوهش ....................................................... 8
فرضیات پژوهش ................................................... 9
انواع متغیر ............................................... 10
تعریف مفاهیم و اصطلاحات اساسی ........................ 12
خلاصه فصل اول ........................................ 15
فصل دوم : پیشینه ی تحقیق .................................. 17
مقدمه ....................................................... 18
تاریخچه ی تحقیق ........................................................ 20
ارائه ی نظریات درباره تحقیق ........................................ 22
تحقیقات انجام شده ................................................... 25
ویژگی های تحقیق از نظر تاک من ................................... 29
ویژگی های تحقیق از نظر جان بست .................................. 30
پیشرفت تحصیلی و عوامل مربوط به آن ................................ 32
خلاصه فصل دوم ................................................ 34
فصل سوم : روش تحقیق ......................................... 35
مقدمه ................................................................. 36
روش تحقیق ........................................................ 36
جامعه آماری ....................................................... 38
حجم نمونه و روش نمونه گیری ......................................... 39
روش جمع آوری اطلاعات ........................................... 39
روایی ....................................................... 40
روایی محتوایی .................................................. 41
روایی بیرونی ........................................................ 42
پایایی ................................................................ 42
ضریب آلفای کرونباخ .................................................. 43
ابراز جمع آوری اطلاعات ............................................ 44
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ...................................... 45
خلاصه فصل سوم ................................................ 49
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های پژوهشی ................. 50
مقدمه ............................................................ 51
تجزیه و تحلیل آماری ............................................ 51
بررسی سؤالات پرسشنامه .............................................. 52
بررسی فرضیات تحقیق .................................................. 67
خلاصه فصل چهارم ................................................. 69
فصل پنجم : خلاصه و نتیجه گیری ....................................... 70
خلاصه فصل اول ..................................................... 71
خلاصه فصل دوم ......................................................... 73
خلاصه فصل سوم ............................................ 74
خلاصه فصل چهارم ...................................................... 76
تفسیر نتایج تحقیق ........................................................... 78
پیشنهادات تحقیق ........................................................ 82
موانع و تنگاناهای تحقیق ..................................... 83
منابع و مأخذ ............................................................ 84
چکیده :
پژوهش و کنجکاوی از تمایلات طبیعی بشر است و میل به شناخت و ارضاء این حس موجب دست یافتن به مجهولات زیاری شده است ، و به همین دلیل بشر در قرن حاضر به پیشرفت های چشمگیری در تمامی زمینه های علمی دست یافته است . اصول و قوانین علمی عمدتاً حاصل پژوهش های قرن اخیر دانشمندانی است که روش های علمی را به کار گرفته و پژوهش های ارزنده ای انجام داده اند .
چنانکه اندکی دقیق تر بیندیشیم متوجه می شویم که رمز توسعه و پیشرفت دنیای غرب استفاده از پژوهش و بررسی های هستند و دقیق بوده است.
از سوی دیگر تتبع و پژوهش در عصر امروز بیش از هر زمان دیگر به شاخص اصلی تحرک دیرپای روابط اجتماعی بدل شده است .
پیش از ظهور عصر جدید ، پژوهش مداوم گروه نخبگان عموماً معطوف به مسائل ذهنی خود آنان بود . آن چه در عصر جدید پژوهش و تحقیق را به یک نهاد کارآمد اجتماعی بدل کرده است ، ارتباط یافتن آن با کار و پدیده ی تکنولوژی و صنعت است . اما در عنصری در خدمت کار فراتر می رود به طوری که جامعه ی مدرن امروز را دیگر بر محور نگاه قرن نوزدهمی کار تحلیل نمی کنند و دانش و تبادل اطلاعات شاخص عصر حاضر به شمار می رود .
به این ترتیب ، مطالعه ی وضعیت پژوهش و تحقیق در یک جامعه ، آشنایی با آن روی سکه میزان رشد و تحول نظام اجتماعی خواهد بود و در این راستا دانشگاه را می توان بعنوان سومین نهاد یا مؤسسه ی آموزشی تلقی کرد که از طریق فرایند همزیستی بین تدریس و پژوهش ، بوسیله ی خلق دانش نو به کمک پژوهش های گوناگون علمی قادر خواهند بود نیروی انسانی موجهی به جامعه تحویل بدهد . دانشگاه ها ناگریزند به مراکزی تبدیل شوند که همواره آموزش های مادام العمر ارائه دهند و چاره ای به جز رفع نیازهای آموزشی جامعه ی خویش نخواهند داشت . برای این منظور دانشگاه ها باید برای فراهم سازی هر چه بیشتر منابع و امکانات و ایجاد بیشترین فرصت ها به اجبار بی چون و چرایی متصور شدند در بالاترین سطح آموزش به مثابه وظیفه ای که بر عهده ی سایر کارگزاران گذاشته شده است تا آن جا تلاش کنند که با مقاصد ، هدف ها ، صلاحیت ها و توانایی هایشان همخوانی پیدا کند[1].
بیان مسئله :
سیستم دانشگاه پیام نور به صورت آموزش از راه دور می باشد و به همین علت میزان کلاس هایی که برای دروس مختلف دانشجویان برگزار می شود نسبت به دانشگاه های دولتی و آزاد بسیار کم است و این کلاس ها بیشتر با هدف رفع اشکال دانشجو اداره می شود . دانشجویان اغلب در زمینه ی یادگیری و مطالعه ی دروس متکی به توان و حافظه ی خود می باشند و کمتر در کلاس های درس حضور می یابند . از طرف دیگر ، اساتید نیز زمان بسیار کمی برای ارائه ی مطالب و تدریس دارند . بر همین اساس ، دروس عملی و پژوهشی نیز که نیازمند فعالیت دانشجو می باشد بسیار کم است .
هدف ما در این پژوهش پی بردن به این مطلب است که اگر دروس عملی با جدیت بیشتری از جانب اساتید و دانشجویان و همچنین مسئولان دانشگاه دنبال شود و بعلاوه ، میزان و تعداد این دروس افزایش یابد ، تا چه اندازه می تواند در بالا بردن انگیزه و گرایش دانشجویان به تحصیل و پیشرفت آن ها در این زمینه مؤثر باشد .
اولین فعالیت در هر پژوهش ، انتخاب مسئله است ، و اصولاً پژوهش با مسئله آغاز می شود . جان دیوئی اولین مرحله ی هر پژوهش را «احساس مشکل» می داند .
انتخاب مسئله و بیان آن یکی از جنبه های عمده ی پژوهش علمی است زیرا برای حل یک مسئله ، اول باید دقیقاً آن را شناخت و سپس اقدام به بیان آن کرد . مسئله یک جمله ی سؤالی یا استفهامی است که می پرسد : چه رابطه ای بین دو یا چند متغیر وجود دارد ؟
در پژوهشی که قصد انجام آن را داریم مسئله ی مورد نظر به این صورت بیان می شود :
« آیا بین تحقیق و پژوهش دانشجویان پیام نور مرکز سبزوار و افزایش انگیزه و پیشرفت تحصیلی آن ها رابطه وجود دارد؟ »
اهمیت و ضرورت پژوهش :
همانگونه که امروزه همه ی صاحبانظران و معلمان و حتی دانش آموزان و دانشجویان اعتقاد دارند و تصریح می کنند ، تدریس عملی و عینی مطالب درسی از دوره ی ابتدائی گرفته تا تحصیلات عالی دانشگاهی می تواند به صورت کاملاً مؤثر در تثبیت یادگیری ها و همچنین کاربردی تر کردن آن ها تأثیر بسزایی داشته باشد . در واقع درگیر شدن یادگیرنده با موضوع درسی یا به بیان دیگر ، درگیر شدن یادگیرنده با یک مسئله در زمینه ی درس مورد نظر و تلاش و تفکر برای یافتن راه حل آن مسئله و همچنین رعایت قواعد و اصول رسیدن به پاسخ یا نتیجه ی مورد نظر باعث می شود که هم یادگیری مطالب بهتر و عمیق تر صورت بگیرد و هم اینکه این یادگیری در فرد درونی شده و به صورت پایدار در می آید . حتی در این راه ممکن است با مسائل یا سؤالات جدیدی روبرو شود و دوباره برای یافتن پاسخ آن تلاش و کنجکاوی کند . در واقع رسیدن به نتیجه و پاسخ مسئله ، پاداش و یا بهتر بگوئیم ، انگیزه ای می شود که یادگیرنده را به تلاش برای مسائل دیگر ترغیب می کند .
در زمینه ی موضوع مورد بررسی در این تحقیق ، همان طور که در بخش بیان مسئله گفته شد ، بعلت شرایط خاص تحصیل در دانشگاهی مثل دانشگاه پیام نور از نظر سیستم آموزشی و حتی فضای آموزشی ناکافی آن ، جای خالی اینگونه فعالیت های علمی و پژوهشی در اکثر رشته های تحصیلی کاملاً حس می شود . عدم وجود کارگاه ها و آزمایشگاه های کافی برای برخی رشته ها و همچنین عدم وجود منابع و کتب مناسب و کافی برای فعالیت های پژوهشی و بعلاوه کم اهمیت تلقی کردن دروس عملی و پژوهشی و سطحی گذشتن از آن ها از جمله مشکلات دیگری می باشد که در این زمینه وجود دارد .
انجام پژوهش ها و تحقیقاتی در این زمینه ، اگر بصورت علمی و کامل انجام شود می تواند در بهتر کردن شرایط دانشگاه پیام نور و از جمله مرکز سبزوار مؤثر باشد . امروزه اعتقاد همه بر این است که دانشجویان پیام نور توان علمی بالایی دارند و از نظر سطح دانش و نمرات درسی ، اگر بیشتر از دیگر مراکز دانشگاهی نباشد ، قطعاً کمتر نیستند .
پس اگر به دروس عملی و پژهشی (از جمله پروژه های تحقیقاتی ، دروس عملی و کارگاهی و آزمایشگاهی) بهای بیشتری داده شوند ، به جرأت می توان گفت که دانشگاه پیام نور و دانشجویان آن می توانند در بالاترین رده های علمی و تخصصی قرار بگیرند .
انتخاب این موضوع برای انجام پروژه ی تحقیقاتی (سمینار) چند علت داشته است :
الف ) علاقه ای که به این موضوع داشتم .
ب ) کمبودی که در پرداختن به اینگونه موضعات در تحقیقات دانشجویی حس کردم .
ج ) هر چند اندک و سطحی بتوانم دانشجویان و شاید مسئولین این دانشگاه را به تفکر در این زمینه وادار و تلاش کنم که حتی به اندازه ی ذره ای آن ها را به اهمیت و جایگاه تحقیق و پژوهش و دروس عملی و تأثیرش در یادگیری دانشجویان و بهتر شدن کار دانشگاه یا هر مؤسسه دیگری واقف کنم .
اهداف پژوهشی :
در انجام این پژوهش چند هدف دنبال می شود :
سؤالات پژوهش :
فرضیات پژوهش :
برای پژوهشی که انجام می شود ، فرضیات زیر مورد نظر است :
فرضیات جزئی :
انواع متغییر :
متغییر بر اساس نقشی که در تحقیق بر عهده دارد ، به دو دسته تقسیم می شود :
الف ) متغییر مستقل [2]
ب ) متغییر وابسته [3]
الف ) متغییر مستقل : به متغییری گفته می شود که از طریق آن متغییر وابسته تعیین یا پیش بینی می شود . به این متغییر ، متغییر محرک یا درون داد گفته می شود و متغییری است که توسط پژوهشگر اندازه گیری ، دستکاری یا انتخاب می شود تا تأثیر یا رابطه ی آن با متغییر دیگری اندازه گیری شود. [4]
متغییر مستقل متغییری است که بوسیله ی آن متغییر وابسته اندازه گیری و پیش بینی می شود . محقق برای این اندازه گیری ، در متغییر مستقل تغییراتی را ایجاد می کند تا تأثیر آن را روی متغییر وابسته مطالعه و مشاهده کند .
در موضوعی که در این تحقیق قصد بررسی آن را داریم ، تحقیق و پژوهش در دانشگاه پیام نور مرکز سبزوار بعنوان متغییر مستقل در نظر گرفته می شود .
ب ) متغییر وابسته : متغییر وابسته ، متغییر پاسخ ، برون داد یا ملاک است و عبارت است از وجهی یا جنبه ای از رفتار یک ارگانیزم که تحریک شده است . متغییر وابسته متغییری است که مشاهده یا اندازه گیری می شود تا تأثیر متغییر مستقل بر آن معلوم و مشخص شود در تحقیق آزمایش متغییر وابسته به متغییری اطلاق می شود که در اثر اجرا ، حذف یا تغییر متغییر مستقل آشکار ، پنهان یا تغییر می کند . متغییر وابسته بر عکس متغییر مستقل در اختیار محقق نیست و او نمی تواند در آن دستکاری یا تصرف به عمل آورد . [5]
متغییر وابسته متغییری است که تغییرات آن وابسته به تغییراتی است که در متغییر مستقل ایجاد می شود . یعنی می توان با ایجاد تغییر به طور عمدی و دستکاری متغییر مستقل ، نتیجه و تغییری که در متغییر وابسته ایجاد می شود را سنجید .
و متغییر وابسته متغییری است که سعی در اندازه گیری آن در پژوهش ها می شود .
متغییر وابسته در تحقیق فعلی ، افزایش انگیزه و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز سبزوار می باشد .
تعریف مفاهیم و اصطلاحات اساسی :
در موضوع پژوهش مورد نظر برای مفاهیم زیر تعاریفی ارائه می شود :
1- تحقیق : واژه ی تحقیق از زبان عربی گرفته شده است . در لغت به معنای درست کردن رسیدن ، بر رسیدن ، پژوهش ، رسیدگی ، بررسی ، مطالعه ی حقیقت و واقعیت است .[6]
تحقیق از نظر روان شناسی عبارت است از کاربرد روش های علمی در حل یک مسئله یا پاسخگویی به یک سؤال .
جان ریویی در کتاب منطق نظریه ی تحقیق ، تحقیق را چنین تعریف کرده است : تحقیق عبارت است از تغییر کنترل شده ی یک موقعیت غیر ثابت یا نامعین به موقعیتی که از لحاظ ویژگی ها و روابط کاملاً معین و ثابت است و در وضعی قرار دارد که عناصر موقعیت اصلی یا اولی بصورت یک کل متعد تغییر یافته اند .
تحقیق در تعلیم و تربیت به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که از طریق آن و با عنایت به اصول و روش های علمی پدیده آموزشی و تربیتی مورد پژوهش قرار می گیرند هدف آن کشف اصول کلی یا تفسیر رفتاری است که از آن برای تبیین ، کنترل و پیش بینی رویدادهای آموزشی استفاده می شود . [7]
در واقع تحقیق فعالیتی است نظام دار و به صورت سلسله مراتبی که با تمایل به فهم حقیقتی در رابطه با موضوع یا مسئله ای آغاز می شود ، با رعایت اصول و قواعد یک تحقیق علمی ادامه می یابد و با اثبات یا رد فرضیه یا فرضیات تدوین شده به نتیجه می رسد
پیشرفت تحصیلی اصطلاحی است که به منظور بیان سطح یادگیری دانش آموزان از مطالب تدریس شده به کار می رود و بهترین ملاک سنجش پیشرفت تحصیلی معدل یا میانگین می باشد که بصورت عددی از صفر تا 20 در نظر گرفته می شود .
دانشگاه پیام نور بر اساس نظام آموزش از راه دور و کلاس های نیمه حضوری پی ریزی شده است و سطح فراگیر دانشجویی آن تقریباً سراسر کشور را دربر می گیرد .
موانع و تنگاناهای تحقیق :
خلاصه فصل اول :
در فصل اول این پژوهش مواردی بررسی شد از جمله :
در ابتدا مقدمه ای ذکر شد و به دنبال آن بیان مسئله ، و پس از آن اهمیت و ضرورت پژوهش عنوان شد . در واقع میزان اهمیت پرداختن به موضوعاتی از این قبیل تا حد امکان مورد قرار گرفت . سپس هدف از پرداختن به این موضوع عنوان شد و می توان گفت جهت اصلی تحقیق در این بخش مشخص شد .
پس از آن سؤالاتی که در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به آن ها هستیم عنوان شد و بر اساس این سؤالات فرضیاتی تدوین شد که سعی داریم با جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها این فرضیات را تأیید یا رد کنیم .
در مرحله ی بعد متغییرها را مشخص کردیم و تعریف و نحوه ی ارتباط آن ها با یکدیگر را بیان کردیم و در آخر مفاهیم و اصطلاحاتی که نیاز به توضیح بیشتر داشت ، تعریف کردیم .
و...
تئوری سلسله مراتب نیازها و ایجاد انگیزه در ادامه تحصیل معلمین
تئوری سلسله مراتب نیازها:
بعنوان یکی از اولیه ترین تئوریهای محتوایی در انگیزش ، می توان به نظریه سلسله مراتب نیازها اشاره کرد.
در این تئوری نیازهای آدمی در پنج طبقه قرار داده شده است که عبارتند از:نیازهای جسمانی، نیاز به امنیت، نیاز به محبت، نیاز به حرمت، نیاز به خودیابی و کمال، نیازهای مذکور در سازمان بصورت پرداخت حقوق و مزایا و امکانات رفاهی ،ایجاد امنیت شغلی و مقررات حمایتی، تشکلهای گروهی رسمی و غیر رسمی در محیط کار ، قائل شدن حرمت برای فرد و کارا و در مراتب مختلف سازمان و ایجاد امکانات برای شکوفایی توان بالقوه افراد، ارضا می شوند به طبقه بندی مذکور ، دو نیاز دانش اندوزی و شناخت و درک پدیده ه ، نیاز به زیبایی و نظم،نیز اضافه شده که قبل از نیاز به خودیابی قرار میگیرند ، شکل شماره 1 سلسله مراتب نیازها را نشان می دهد.
اگر چه تئوری سلسله مراتب نیازها مستقیماً برای انگیزش کاری طراحی نشده است ، اما می توان نتیجه گرفت که با ارضای این نیازها برای فرد انگیزه به کار درسازمان ایجاد خواهد شد و شاید این ساده ترین خواستها را بوجود می آورند و در راه برآوردن این خواسته هاست که فرد به رفتار خاصی دست می زند و انگیزه عمل در او بیدار می شود.
برخی از صاحبنظران رابطه نیاز و انگیزش را به این صورت توصیف کرده اند که نیاز در فرد ایجاد محرک کرده و محرک باعث می شود فرد به سمت هدفی برای ارضای نیاز خود حرکت کند و انگیزش اتفاق بیفتد.
بر اساس این نظریه محرک یا انگیزه ، احساس نیازی است که جهتدار شده و به سمت هدفی موجد حرکت شده است. نیاز یک احسس است ، اما محرک یا انگیزه حاوی اقدام و عمل بوده و نیرویی زائیده و برخاسته از نیاز است.
ایجاد انگیزه در ادامه تحصیل معلمان
در زمینه ایجاد انگیزه در معلمان جهت شکرت در ضمن خدمت مطالعات فراوانی صورت گرفته ، نتایج تحقیقات جکسون در این مورد به پیشنهاد یک شیوه تکمیل شده.
اجرای این شیوه مستلزم آنست که ساعات تدریس معلمان کاسته و در عوض ساعاتی به زمان تحلیل و برنامه ریزی ، پژوهش و تحقیق توسط آنها افزوده شود . از نظر جکسون پژوهش و تحقیق بیشتر توسط معلمان موجبات ادراک برترآنان می شود. لذا تداوم تحقیقات را فراهم می سازد.
تیلن نیز بعد از پژوهش در همین زمینه در سال 1971 می نویسد: معلمان از نقاط ضعف و تدریس خود به خوبی آگاهی دارند و از برنامه های آموزشی که در برطرف کردن این تقاط ضعف به انان کمک کند بخوبی استقبال می کنند. لورتن نیز در سال 1975 در اینمورد می نویسد:
رضایتهای روحی و روانی ناشی از تدریس موفق بعد از شرکت در دوره های ضمن خدمت بزرگترین پاداش برای معلیمن محسوب می شود.
راین در این مورد در سال 1978 ، بعد از مطالعات بسیار نتیجه گیری می نماید که این برنامه ها در اصلاح عملکرد معلمان و رشد حرفه ای آنان نقشی نخواهد داشت مگر آنکه پاداشهای آشکار و نتایج مادی برایشان به همراه داشته باشد. در مطالعه دیگری لیتل در سال 1982 می نویسد:
برنامه های آموزشی ضمن خدمتی که از تجزیه و تحلیل فرماهای دانشگاهی به دور بوده اند بیشترین تاثیر را بر مدارس داشته اند و معلمان ازآن استقبال بیشتری کرده اند.
تعداد صفحات: 22
بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی در مقطع راهنمایی استان مرکزی
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:197
فهرست مطالب :
فصل اول 1
بیان مسئله 6
اهمیت و ضرورت تحقیق 8
اهداف تحقیق 11
سئوالات تحقیق 12
فرضیه های تحقیق 14
تعاریف عملیاتی 15
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق 16
تعاریف مفهومی انگیزه 17
انگیزه شناسی معلمان 21
ویژگی های معلمان با انگیزه 32- 25
رابطه نیازه با انگیزه 33
انواع طبقه بندی انگیزه ها 34
انگیزه های اولیه و ثانویه 35
انگیزه های گرایشی و اجتنابی 36
انگیزه های فیزیکی ،اجتماعی، روانی 37
نظریه های انگیزش 39
نظریه های انگیزه و رفتار 40
نظریه کورت لوین 40
نظریه مزلو 41
نظریه انتظار 44
طبقه بندی معاصرازتئوری های انگیزش 46
تئوری های درون زاد و برون زاد 51- 46
تئوری دو جنبه ای انسان 52
تئوری انگیزش موفقیت 53
تئوری نیازهای زیستی تا تعلق و رشد 54
انگیزش در عمل 58- 55
برخی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمین 59
روشهای نوین تدریس 91- 61
تکنولوژی آموزشی و روشهای جدید تدریس 92
استفاده از ابزار تکنولوژی جدید درامرآموزش وپرورش 96
پیشینة تحقیق 115-102
فصل سوم : روش اجرای تحقیق 116
حجم نمونه 117
ابزار اندازه گیری 117
روایی و اعتبار ابزار اندازه گیری 117
روش جمع آوری اطلاعات 118
روش آماری 118
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها 119
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 162
پیشنهادات 172
محدودیت ها 173
ضمائم و منابع 174
چکیده :
تاریخ همواره شاهد نبردها و مصیبت هایی بوده که به دلیل سرکشی نفس بشرپدیدآمده اند دیروز صدای شمشیرها و امروز غرش انواع سلاح های جنگی راکسانی برپاکرده اند که یا تعلیم ندیده اند یا تعلیم آنها همراه با تهذیب نفس نبوده پس هیچ گاه نباید نقش و جایگاه ارزشمند معلم را نادیده گرفت . معلم امانتی خطیر و پرارزش را دراختیار دارد و باید امانتدار باشد اوچه درتربیت فرزندان درمحیط خانه وچه رهبری سیاسی- اجتماعی نقش مهمی دارد وباید برای معلم شرایطی فراهم باشد تا به این وظیفه مهم خودجامعه عمل بپوشاند و درقرآن کریم نیز به نقش ارزشمند معلمان اشاره شده است و نهج البلاغه بهای معلم را با بهشت مقایسه کرده است . بهترین برنامه ها و غنی ترین محتوای آموزشی بدون وجود مربیانی کارآزموده و با انگیزه به ثمرنخواهد رسید پس می توان با افزایش انگیزه در فردکارایی او را افزایش داد تا از اتلاف وقت و هدر رفتن نیروهای بالقوه جلوگیری کرد امروزه رابطه انگیزه وکارآمد بودن کارکنان و بازده سازمانی اهمیت فراوان دارد . (گنجی 1376 ، ص 23 ) .
در دهه های اخیربه این مطلب تأکید شده است که آموزش و پرورش زیربنای توسعة اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی هرجامعه است . بررسی عوامل مؤثردر پیشرفت و ترقی جوامع نشان می دهدکه همة این کشورها ، آموزش وپرورش توانمند وکارآمدی داشته اند . نگاهی به تاریخ ملل نیز بیان کنندة این واقعیت است که دوران شکوفایی و درخشیدن آنها با رشد و پویایی نظام های آموزشی و پرورش آنان مقارن بوده است . از
سوی دیگرامروزه تعلیم و تربیت آدمی را از دشوارترین ، ظریف ترین و پرثمرترین کارهای انسان می دانند . آن را امری پرارج ووقت گیرتوصیف می کنند دراین میان معلمان برترین نقش را به عهده دارند و نقطة آغاز هم تحول آموزشی وپرورشی به شمار می روند همة کشورها به معلمان اثربخش و با انگیزه به عنوان یکی از ارکان اصلی آموزش و پرورش نیاز دارند تا بتوانند جوانان خود را درقالب سیستم تعلیم وتربیت خود پرورش داده و برای آینده ای بهتر مجهزکنند . ( تدریس حسنی ، 1378 ، ص 14 )
تحولات سریع آموزشی به طورچشمگیری نیاز به ظرفیت سازی گسترده ذهن معلمان و شناخت بیشتر پیچیدگی های تعلیم وتربیت را آشکارمی سازد و میل آنان را برای افزایش دانش حرفه ای خود برمی انگیزد . ( بهرنگی ، 1384 ، ص 22 )
درسالهای اخیر اهمیت بررسی عوامل ایجادکنندة انگیزه در رفتار معلمان به منظور حل مشکلات آموزشی و تربیتی کشورها بیش ازگذشته مشهودگردیده است .
اکثرصاحبنظران،شناخت عوامل ایجادکنندة انگیزه درمعلمان راازعوامل مهم سازگاری معلم باشغل خودمی دانند و همچنین تأکید دارندکه چنانچه معلم باانگیزة کافی درشغل خودحاضرشود،میزان عملکردوکارایی اوافزایش می یابد.(تدریس حسنی،1378،ص20) و برطبق نظرمحقق دراین صورت ازروش های نوین آموزشی با انگیزة بیشتری استفاده می کند .
نظام آموزش وپرورش ،گرچه دارای معلمان دلسوز زیادی است مع هذا تعلیم و تربیت
مطلوبی ندارد . به عبارت دیگر شرایط و وضعیت حاضر، مؤید ومحرک فعالیت حرفه ای معلمان نیست ، درنتیجه نظام آموزش وپرورش به طورکلی دستخوش نابسامانی است که پیامدآن کاستی های متعدد ازجمله افت تحصیلی به عنوان نمونة بارزآن می باشد .تلاش برای اصلاح چنین وضعی بدون توجه به رشد حرفه ای معلمان وایجاد انگیزه جهت دستیابی و اجرای روشهای نوین تدریس کاری عبث و بیهوده است زیرا معلمان بیش ازهر عامل دیگری درپیشرفت فعالیت های تربیتی تأثیردارد .
دردنیای پیچیده امروز هیچ کس بی نیاز ازتعلیم وتربیت نیست . امروز فعالیت درمدرسه و آموختن ، خود بخش عظیمی از زندگی انسانها شده است ، دیگرنمی توان باطرزتلقی گذشته به شاگرد و تربیت او نگریست از برکردن بدون فهم مطالب درسی ، دلهره و اضطراب ناشی از امتحان وسرزنش معلمان و والدین همیشه موجب نفرت وگریز ازکلاس درس ومحیط آموزشی می شد . ( سعادتی ، 1378 ، ص 35 )
درگذشته که هدف های تعلیم وتربیت منحصرا معطوف بود به انتقال تجارب و معلومات پیشینیان به نسل های نو ، فرآیند تدریس به شیوه معلم محوری اجرامی گردید . اما با تحولاتی که به تدریج درقرون وسطی به بعد ونگرش نسبت به کودکان صورت گرفت
دیدگاههای مربیان نسبت به فرآیند آموزش دگرگون شد واندیشه های معلم محوری جای خود را درتعلیم و تربیت به کودک محوری داد . ابدای روش های نوین تدریس و به کارگیری آنها درکنار روش های سنتی ، استفادة ناگزیر وگسترده از ابزارهای آموزشی و علمی شدن شیوه های ارزشیابی مهمترین پی آمدهای این تحولات ، تغییراتی است که در نظام های تعلیم و تربیت درسطح جهانی ایجادگردیده است .
معلمین علاوه بربرخورداری از شخصیت برجسته ، می باید آگاهی و شناخت از اصول و روش های جدید تعلیم وتربیت کسب نمایند تا درکارخود موفق و مؤید باشند امروز ما نمی توانیم صرفا به اتکای داشتن مدرک دیپلم و لیسانس یا بالاتر واردکلاس شویم زیرا شناخت شاگردان وآگاهی از فرآیند تدریس نخستین نیازی است که هرمعلم کارآمد باید احساس کند .
روش های تدریس تا آنجا درامر آموزش اهمیت داردکه گروهی از علمای تربیتی ، تسلط به روش های تدریس را مهمتر از دانش و اطلاعات علمی معلم دانسته اند . بنابراین لازم است که ما درجهت پیشرفت و تعالی ، همگام با جهان امروز از آخرین دستاوردهای نظام های پیشرفته تعلیم و تربیت بهره گیریم . ( اندرسون [1]، 1377 ، ترجمة امینی، ص10، 11، 16 ) .
بیان مسئله :
با عنایت به اینکه یکی ازمشکلات نظام های آموزش وپرورش درسراسرجهان افت تحصیلی است وجامعة ما هم دراین رهگذر سالانة میلیاردها ریال از سرمایة کشور را از دست می دهد و با توجه به اینکه روش های سنتی و بدون انعطاف گذشته دراین امر دخالت بسیاری دارد وهمچنین دراین راستا نقش معلم در پیشگیری ازاین افت ، حیاتی است و با عنایت به اینکه کسب علوم وفنون جدید درسایة بهره گیری از روشهای نوین آموزشی امکان پذیراست و معلم درجهت دستیابی به این هدف نقش اساسی را به عهده دارد لذا شناخت معلم وکشف نیازها وعوامل ایجادکنندة انگیزه های وی می تواند در اثر بخشی فرایند تدریس نوین باعث پویایی و رشد نظام یادگیری وکارایی نظام آموزش و پرورش شود و همچنین باتوجه به ارتباط بین انگیزة معلمان با عملکرد دانش آموزان و اینکه معلم با انگیزه دانش آموز با انگیزه بارمی آورد این سئوال مطرح است که راهکارها و عوامل ایجادکنندة انگیزة معلمان چیست ؟ به نقل از رضوی 1373 : « باتوجه به اینکه بررسی های مختلف نشان می دهدکه فردی که نسبت به شغل خود انگیزة کافی را ندارد و از آن احساس رضایت نمی کند ، همواره تا آخرین روزهای زندگی شغلی خود ، هم خود رنج می برد و هم دیگران ؛ به ویژه اگر معلم باشد موجب نابسامانی های رفتاری ، عاطفی وآموزشی دانش آموزان می شود » .
باتوجه به این زمینه ها برآن شدیم تا راهکارهای ایجاد انگیزة معلمان را برای استفاده از
روشهای نوین آموزشی مورد مطالعه قراردهیم ودراین میان به سئوالاتی از این قبیل که : آیا بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین میزان تحصیلات ، عوامل سازمانی و محیطی ( روابط انسانی با مدیروکارکنان و وجود امکانات ) ، عوامل مادی ومعنوی شغل ، سن ، جنس وسابقه کار وراهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه درمعلمان رابطه معنی داری وجود دارد ؟ پاسخ دهیم .
اهمیت و ضرورت تحقیق :
اثربخشی آموزش تاحدود زیادی به اثربخشی معلمان مربوط است . درواقع بدون تأیید و تصدیق معلمان ، حتی بهترین و غنی ترین مواد آموزشی نیز درقفسه های بایگانی به غبار فراموشی سپرده می شود . بنابراین جهت اصلاح وپیشرفت اساسی درکیفیت آموزش و پرورش دانش آموزان لازم است فرایند آموزش وچگونگی اثربخشی معلمان را در کلاس های درس مورد بررسی و مطالعه قراردهیم ودراین میان توجه به عوامل انگیزشی معلمان می تواند در اولویت های این بررسی قرارگیرد .
معلم ازیک سو باید محتوا و روش های دانش زمان خود را به نسل جوان منتقل سازد و آنان را آمادة کشف اندیشه های نوکند و ازسوی دیگر رشد جسمی ، شناختی و عاطفی آموزندگان را به گونه ای رهبری کندکه استقلال فکری ، مسئولیت اجتماعی ، قدرت ابتکار ، آزاد اندیشی و دهها صفت دیگررا به صورت پایدار دردانش آموزان به وجود آورند . چنین امری بدون داشتن انگیزه های شغلی یکی از اهداف بسیار مهم و تعیین کنندة افزایش انگیزة معلمان درفرایند تدریس وکارایی نظام آموزش و پرورش می تواند باشد . ( اندرسون [2]، 1377 ، ترجمة امینی ، ص 5 )
به علاوه با عنایت به اینکه یکی ازمشکلات نظام های آموزش وپرورش درسراسرجهان افت تحصیلی است و جامعة ما هم دراین رهگذر سالانه میلیاردها ریال از سرمایة کشور و میلیاردها ساعت از عمرمفید قشرجوان که می بایست درمسیر زندگی و قطع وابستگی از
کشورهای خارجی مصرف گردد ، به هدرمی رود . دراین راستا نقش معلم درپیشگیری از این افت ، حیاتی است . لذا شناخت معلم وکشف نیازها وعوامل ایجادکنندة انگیزة وی می تواند در اثربخشی فرایند تدریس نوین ، مؤثر باشد . از سوی دیگر اگربخواهند در کشوری پایه های توسعة اقتصادی و اجتماعی را بسازند و درجهت توسعة آن برنامه ریزی نمایند . قبل از هراقدامی زمینة چنین برنامه ای را درآموزش وپرورش آن کشور ایجاد می کنند چراکه پیشرفت کشور به وجود نظام آموزش وپرورش پویا و درسطح عالی بستگی دارد از این روست که تمام جوامع به معلمان مجرب و باذوق و با انگیزه نیاز دارند تا بتوانند جوانان مملکت را درقالب سیستم آموزشی نوین تربیت نمایند وآنها را درجهت پیشبرد اهداف جامعه آماده سازند . ( نریمانی ، 1380 ، ص 12 )
باتوجه به اینکه وظیفة معلمین درفرآیند آموزش ، تنها انتقال واقعیت های علمی نیست و معلمان باید موقعیت مطلوب یادگیری را فراهم کنند و چگونه اندیشیدن وچگونه آموختن را به شاگرد بیاموزند و با توجه به اینکه با سازماندهی درست محیط آموزش وتعیین روشن هدف های آموزشی زمینه ی مناسب تجارب و فعالیت های آموزشی فراهم می آیدکه این موجب می شود یادگیری خود به خود صورت گیرد .
معلم اگربا اصول و مبانی هدف های آموزش وپرورش ، ویژگی های شاگردان و نیاز آنان روشها و فنون تدریس و سایر مهارت های آموزشی آشنایی نداشته باشدهرگز قادر نخواهد بود زمینة شکوفایی استعداد شاگردانش را فراهم کند . (رافقی ، 1380 ، ص 19)
دراین صورت ایجاد انگیزه در معلمان با ایجاد امکانات و منابع کافی و تهیه کتب مناسب با روشهای نوین تدریس و تشویق معلمان و ارزیابی از کارآنان براساس استفاده از روش های نوین آموزشی و دادن امکان به معلمین که بتوانند تجربیات عینی و عملی در زمینه ی تدریس خود پیدا نمایند ضروری می نماید .
اهداف تحقیق :
- بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمان نسبت به استفاده از روش های نوین آموزشی
- بررسی تغییر درمنابع (کتاب های ) درسی و تأثیرآن در افزایش انگیزه معلمان
- بررسی تشکیل کلاس های آموزشی ضمن خدمت و تأثیرآن درافزایش انگیزة معلمان
- بررسی امکان ادامه تحصیل برای معلمان و افزایش انگیزه در آنها
- بررسی وجود امکانات بیشتر درمدرسه و تأثیرآن در افزایش انگیزة معلمان
- بررسی دایرکردن کارگاه های آموزشی و تحقیقی و تأثیرآن در افزایش انگیزة معلمان
- بررسی داشتن روابط انسانی با مدیران و تأثیرآن درافزایش انگیزة معلمان
- بررسی شناخت روشهای نوین آموزشی ازطریق جزوه وکتاب و تأثیرآن درافزایش انگیزة معلمان .
سئوالات تحقیق :
باتوجه به نرخ افت تحصیلی که ازگذشته تاکنون به دلایل مختلف از جمله استفاده از روشهای سنتی و غیرمؤثر وجود داشته است و با توجه به اهمیت یافتن روشهای نوین آموزشی و تأثیرفزایندة آنها در یادگیری دانش آموزان و همچنین باتوجه به اهمیت نقش حیاتی انگیزة معلمان در امر فرایند تدریس نوین و تأثیر این عوامل در رشد و پویایی نظام آموزش وپرورش درپژوهش حاضردرصدد هستیم که برای راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی به سئوالات زیر پاسخ دهیم :
1- آیا بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
2- آیا بین میزان تحصیلات و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
3- آیا بین عوامل سازمانی و محیطی ( روابط انسانی با مدیروکارکنان ووجود امکانات) و راهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
4- آیا بین عوامل مادی ومعنوی شغل وراهکارهای ایجاد وافزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
5- آیا بین سن و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین
آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
6- آیا بین جنس و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
7- آیا بین سابقه کار و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
فرضیه های تحقیق :
1- بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد .
2- بین میزان تحصیلات و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
3- بین عوامل سازمانی ومحیطی( روابط انسانی بامدیروکارکنان ووجودامکانات)و راهکارهای ایجادوافزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده ازروشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
4- بین عوامل مادی ومعنوی شغل و راهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
5- بین سن و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
6- بین جنس و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
7- بین سابقه کار و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
تعاریف عملیاتی :
راهکار :
ازنظرمحقق راهکار پیشنهاداتی است که برای بهبود و پیشبرد ( انجام کاری به مسئولان امر داده می شود ) .
انگیزه :
ازنظرمحقق عاملی درونی می باشدکه رفتار واعمال فرد را درجهت معینی هدایت می کند و دراو شوق و اشتیاق برای انجام کاری را بوجود می آورد و دراثربوجود آمدن این انگیزه فردکوششی را از میان سایرکوشش هایش برای انجام کار مورد نظرانتخاب می کند .
روش های نوین :
ازنظرمحقق روشهای جدیدی هستندکه جایگزین روشهای سنتی گذشته مانند : سخنرانی محض و بدون انعطاف می باشند و این روشهای نوین تأثیر بسیاری دریادگیری دانش آموزان دارند .
و...
بزهکاری و علل و انگیزه های آن
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:194
فهرست مطالب :
۱ـ مقدمه. ۱
۲ـ بیان مساله : ۴
سوالات پروژه حاضر عبارتند از : ۷
۳ـ اهمیت مسأله : ۸
هدفهای مطالعه : ۱۲
تعریف بزهکاری: ۱۵
تعریف بزه قبل از شروع تحقیقات علمی : ۱۷
آغاز تحقیقات علمی : ۱۸
طبقه بندی بزهکاران از نظر تیپ بدنی و قیافه : ۱۹
انواع جرمهای ارتکابی: ۲۰
تفاوتهای جنسیتی درآسیب پذیری در برابر فشار : ۲۰
تاریخچه بزهکاری : ۲۱
علل و عوامل مؤثر در بزهکاری : ۲۴
عوامل ذاتی غیر ارثی: ۲۹
الفـ ـ عوامل مربوط به دوران حاملگی: ۲۹
۱ـ سن مادر: ۳۰
۲ـ سوء تغذیه: ۳۰
۳ـ تأثیر داروهای شیمیایی: ۳۰
۴ـ تأثیر الکل و مواد مخدر: ۳۰
۵ـ بیماریهای مادر در دوران بارداری: ۳۱
۶ ـ حالت هیجانی ـ عاطفی مادر: ۳۲
۷ـ تأثیر تشعشعات رادیو اکتیو: ۳۲
ب ) عوامل مربوط به دوران زایمان: ۳۳
اختلالات روانی: ۳۳
عوامل درونی: ۳۳
۱ـ اهمیت خانواده: ۳۶
الف ـ نقش خانواده در رابطه با دروغگویی: ۳۷
ب ـ اثرات احساس حقارت در ایجاد اعمال بزهکارانه: ۳۹
ج ـ محبت والدین: ۴۰
جو عاطفی خانواده : ۴۱
۲- وظیفه مدرسه از نظر بهداشت روانی : ۴۲
۳- تاُثیر عامل اقتصادی در بوجود آمدن بزهکاران : ۴۳
الف ) رابطه جنگ و جرم : ۴۴
ب)رابطه فقر و جرم : ۴۵
۳ـ رابطه سینما و مطبوعات با جرم: ۴۶
۴ـ بیکاری و بی ثمر بودن: ۴۶
۵ـ تأثیر عوامل طبیعی وجغرافیایی در بزهکاری: ۴۷
۶ ـ تأثیر عوامل مربوط به محیط خارجی: ۴۹
۷ـ عوامل مربوط به محیط انتخاب: ۴۹
۸ـ عوامل مربوط به سازمانهای کیفری و زندانها: ۴۹
۹ ـ عامل پس افتادگی فرهنگی وپیشرفت تکنولوژی: ۵۰
۱۰ـ شهر نشینی: ۵۰
۱۰ـ تراکم و افزایش جمعیت: ۵۰
۱۱ـ نقش تربیت در بزهکاری کودک: ۵۰
عوامل زیستی: ۵۲
۱- تعریف وراثت: ۵۲
الف- عوامل مؤثر فیزیولوژی: ۵۲
ب- سلامت جسم و اثر آن در بزهکاری: ۵۳
۲- جنس و نژاد: ۵۳
۳-سرنوشت و اغتشاشات روانی: ۵۳
۴-تأثیر عامل زیست شناسی در بزهکاری: ۵۴
۵-محرکات و علل روانی و جسمی و تأثیر آن در رفتار مجرمانه: ۵۴
۶- کیفیت ساختمان طبیعی بدن در رفتار بزهکارانه: ۵۶
۷- آثار حمل و ولادت: ۵۷
۸- تأثیر الکل و مواد مخدر در بزهکاری: ۵۷
۹- تأثیر روان پزشکی: ۵۸
نقش بیماری ها و اختلالات روانی در رابطه با بزهکاری: ۶۵
عقب ماندگی: ۶۵
روان پریشی: ۶۶
اسکیزوفرنیا: ۶۷
پارانویا: ۶۷
مانی: ۶۷
صرع: ۶۸
پسیکوپاتیک(روان و تجورها): ۶۸
نقش روان شناسی در شناسایی بزهکاران: ۶۸
روان کاوان: ۷۰
شیوه های تبیین روانی: ۷۲
نقش شخصیت در شناسایی مجرمین: ۷۳
اختصاصات بزهکاریهای اطفال و نوجوانان: ۸۰
بزه های گروهی: ۸۱
بزه های پنهان: ۸۲
نظریاتی چند راجع به بزهکاری: ۸۴
موروثی بودن ( نارسائی کروموزومی): ۸۴
۲- ارضاء نشدن آرزوهای منطقی فرد: ۸۵
۳- احساس گناه: ۸۵
۴- نیاز به محبت: ۸۵
۵-جستجو برای هویت: ۸۷
۶-تضاد فرهنگی و دورشدن از ارزشهای فرهنگی سنتی: ۸۸
۷-یاد گیری اجتماعی: ۸۸
۸-جامعه شناسی: ۸۹
۹-اضطرابهای بلوغ: ۸۹
۱۰-عوامل مربوط به شخصیت و منش: ۹۱
۱۱-عوامل مربوط به عدم رشد عاطفی: ۹۱
۱۲-روابط مادر و فرزند: ۹۱
۱۳-چند عاملی بودن: ۹۲
۱۴-دنیای بیرون: ۹۲
۱۵-الگوی قدرت مردانگی: ۹۲
۱۶-وراثت: ۹۳
۱۷-مادران شاغل: ۹۴
۱۸-متارکه: ۹۴
پیشینه های تحقیق : ۹۶
نقش مدارس : ۱۱۲
نقش خانواده : ۱۱۵
نقش کار : ۱۱۸
نقش پلیس : ۱۱۹
۱ – روش تحقیق : ۱۲۳
۲- منابع داده ها : ۱۲۴
۳-روشهای جمع آوری داده ها : ۱۲۵
۴- توصیف ابزارها و وسایل جمع آوری داده ها : ۱۲۵
ارائه داده ها و تحلیل آنها ۱۲۶
۱ـ بیان مجدد مسئله : ۱۴۸
۲ ـ توضیح روشهای بکار برده شده : ۱۵۰
۳- یافته های اصلی نتیجه ها: ۱۵۱
فهرست منابع. ۱۶۱
چکیده :
بزهکاری و علل و انگیزه های آن ، از جمله مشکلات اجتماعی است که از دیرباز چشم تیزبین و ذهن روشن محققین و دانشمندان از آن به دور نبوده است . مطالعة پژوهشهای متخصصان علوم انسانی در طی دو سه قرن گذشته نشان می دهد که عده زیادی از آنان همواره وقت خود را مصروف این مهم کرده اند ،تا شاید کشف علل بزهکاری و از میان برداشت عوامل موثردر پیدایش آن راه گشایی در جهت رفع این آفت اجتماعی باشند. افزایش میزان تبهکاری و بزهکاری از نیم قرن پیش یعنی از اواخر قرن نوزدهم وپس از دو جنگ بین الملل اول و دوم ،که منجر به متلاشی شدن خانواده ها وسرگردانی کودکان گردید، مورد بحث محافل بین الملل قرار گرفت. در سال 1984 در اعلامیه حقوق بشر و اعلامیه های سایر سازمانهای بین المللی لزوم توجه به حقوق اساسی و ارزشهای بشری و حفظ حقوق اساسی و ارزشهای بشری وحفظ حقوق حقه کودکان منظور گردید و به رسمیت شناخته شد.
بزهکاری نوجوانان یکی از انواع ناسازگاری زیستی روانی اجتماعی است و چنانکه لاوری میگوید،
سلوک رفتاری که خود شخص را ارضاء نماید ولی مورد پسند جامعه نباشد سلوک دشوار یا بزهکاری و حتی در برخی موارد جنایت نامیده می شود . صرف نظر از قوانین تدوین شده برای این پدیده، بزهکار دیگر به عنوان یک فرد ضد اجتماعی که برای مصالح اجتماع باید مجازات شود شناخته نمی شود، بلکه جوانی است مبتلا به اختلال در رشد شخصیت که بزه وی نیز با توجه به الگوی شخصیتی و تاثیرات خانواده و رفتار و موازین آنها و شرایتی که جرم اتفاق افتاده است ارزشیابی می شود. بطور کلی، عقاید گوناگونی در مورد افزایش بزهکاری ذکر شده است.
کانگر (1983) ازدیاد جرم و جنایت و تشکیل باندهای بزهکاری را توسط نوجوانان از اختصاصات جوامع کنونی دانسته و معتقد است که تحرک جامعه امروزی از قبیل صنعتی شدن کشورها، ازدیاد مهاجرت، نفوذ فرهنگهای مختلف در یکدیگر ،ازدیاد مشکلات اجتماعی، اختلاف طبقاتی و فقر، فقدان اعتقادات مذهبی و اخلاقیات، منازعات خانوادگی، وغیره انگیزهای برونی و درونی نوجوانان را در ارتکاب بزه تشکیل می دهد.
تحقیقات و آمارها روشنگر رو به گسترش نهادن بزهکاری نوجوانان در اکثر جوامع می باشد. طبق گزارش موسسه تحقیق جرم و جنایت آمریکا(1987)، 90 درصد از نوجوانان آمریکایی حداقل یکبار مرتکب بزهکاری شده اند. همچنین آمار منتشره در سال 1984 در ایالت متحده آمریکا نشان می دهد که 50000 نوجوان به جرم ارتکاب بزهکاری در کانون اصلاح و تربیتی نگهداری می شده اند (پاپالیا و الدز، 1985 ، صفحه 617 ).
گزارش دیگری در همین زمینه نشان می دهد که خشونت و تبهکاری در جامعه آمریکا به طرز روزافزونی رو به گسترش نهاده است. به عنوان مثال در سال 1980 میزان جنایت در حدود 148 درصد و شامل بیشتر از 11 تا 13 درصد کل جمعیت آمریکا بوده است، گزارش دیگری از موسسه تحقیق جرم و جنایت در آمریکا نشانگر این مهم بوده است که بین سالهای 1989ـ1980 میزان جنایت 69% ، تجاوزات جنسی 116 درصد. وبالاخره مشاجرات توام با خشونت 102 درصد نسبت به سالهای قبل افزایش داشته است. این آمار بخصوص در مورد بزهکاری نوجوانان هشدار دهنده بوده، و نشان داده است که بین سالهای 1967ـ1958 در حدود 300 درصد سرقت توسط نوجوانان انجام گرفته است. ضمنا با آمار فوق باید 40% تبهکاری و بزهکاریهای گزارش نشده را نیز اضافه کرد . بطور نسبی بغیر از اتحاد جماهیر شوروی ، سایر کشورهای اروپای غربی آمار مشابهی در این زمینه داشته اند . از کشورهای اروپای شرقی آمار دقیقی در زمینه بزهکاری نوجوانان در دست نیست و به نظر می رسد بزهکاری نوجوانان یا بسیار محدود بوده، و یا با معانی دیگری تعبیر شده است(دی فلوئر و دیگران، 1987 ،صفحه 78).
2ـ بیان مساله :
هرگاه صحبت از بزهکار یا ناسازگاری جوانان و نوجوانان یا اجتماع می شود بلافاصله این فکر به خاطر خطور می کند که از چه راه و با چه وسایلی می توان اعمال ضد اجتماعی و نابهنجار این گونه افراد را پیشگیری و یا کنترل نمود؟
امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا، طرق و وسایل خاصی برای این مسئله حاد اجتماعی در نظر گرفته اند که یکی از آنها تربیت مجدد اطفال و نوجوانان در کانونهای اصلاح و تربیت است . ولی باید توجه داشت برای اینکه بتوانیم نوای جوانی را، که در داخل خانواده خود به خوبی تربیت نشده و بر اثر عدم هماهنگی جامعه خویش به صورت یک فرد بزهکار قانون شکن و ضد اجتماع در آمده است مجددا تربیت نموده وبا اصول و موازین حاکم بر اجتماع تطبیق دهیم می بایستی علاوه بر وجود وسایل و تجهیزات لازم ، وقت و فرصت کافی نیز برای این کار در اختیار داشته باشیم که خود دلیلی بر ارائه خدمات آموزشی در محله های بزهکار خیز است .
امروزه این مطلب مسلم است که جوان یا نوجوانی که به سرقت و جیب بری و قاچاق مواد مخدر و نظایر این گونه اعمال ضد اجتماعی عادت کرده است به صرف توقف سه ماه یا شش ماهه در کانون اصلاح و تربیت تغییر روش نخواهد داد و هرگاه از زندان و یا کانون اصلاح و تربیت آزاد شود مجددا چون حرفه و کار شرافتمندانه نمی داند و ترک عادات قدیمی برایش مشکل است به محیط سابق و زندگی فساد آمیز خود مراجعت خواهد کرد .
بنابراین متفکرین و متخصصین اجتماعات غربی با ابداع و استقرار سیستم صدور حکم محکومیت به مدت نا معین مسئله اصلاح و تربیت و نوجوانان را به نحو مطلوب حل کرده و به موازات آن با تشکیل سازمانهای اختصاصی وابسته به دادگاههای اطفال برای استقرار یک نظم نوین در زندگی بی بندوبار نوجوانان بزهکار و ناسازگار راه حل های جدیدی یافته و بدین گونه از فشار بار دادگاه های اطفال نیز به نحو محسوسی کاسته و تعداد پرونده های ناشی از ارتکاب جرم جوانان بزهکار را بطور چشمگیر تقلیل داده اند .
در کشورهای غربی معمولا در جوار دادگاههای اطفال ، موسسات خاصی وجود دارد (کانون اصلاح و تربیت) که عهده دار تربیت اطفال بی سرپرست بوده و قاضی اطفال این گونه کودکان را به آن موسسات تحویل می دهد . تجربه نشان داده است که تشدید مجازاتها از تعداد قرون وسطائی نتوانسته عامل لازم و کافی برای پیشگیری و اجتناب از ارتکاب جرم و تکرار آنها باشد ولی آموزش توسط نهادهای مختلف شهری بر اساس نیازهای خاصی آن محیط ها توانسته نگرش اعضای آن جامعه خاص را تغییر دهد .
بنابراین باید بدنبال روشهای آموزشی و فرآیندهای آگاهی رسانی که موجب جلوگیری از وقوع جرائم می شود، و از راه کشف آن علل که بیشتر از فساد محیط یا از عکس العملهای احساسات و تمایلات ناآگاه مجرم سرچشمه می گیرد ، از وقوع حوادث ناهنجار و جرائم کاست و شخصیتهای معلول و حادثه جو را از بسیاری کارها که سبب اتفاق جرمها می شود منع کرد .
جامعه شناسی کیفری با اندیشه های نو ، افکار جدید و ارزندهای که مربوط به اعاده حیثیت افراد است ، می کوشد تا واقعیت را بصورتی که باید جلوه گر سازد و بی عدالتیهایی را که تا کنون رواج داشته است و باز هم ادامه دارد به وجهی شایسته آشکار نماید .
علم جامعه شناسی کیفری اثبات می کند که بزهکاران حیوانی وحشی نیستند که باید کشته بشوند، میکروب به شماره نمی آیند که باید در نابودیشان کوشید ، زشت و پلید و نابکار و غیر قابل اصلاح نمی باشند که به دیار نیستی رهسپار گردند . بلکه انسانند و می توانند مانند سایرین دارای اندیشه های عالی و منشها و اخلاقیات شایسته باشند و حتی در زمره بهترین انسانها در آیند به همین جهت ریشارد می نویسد :
که فراموش شده است که بزهکاران میکروب نیستند بلکه انسانند و جرم تنها عیب برخی از افراد استثنایی نیست ، بلکه تهدیدی است اخلاقی که بر رفتار همه مردم ، سنگینی خود را تحمیل می کند .
امروزه به خوبی به ثبوت رسیده است که خشونت و اجرای مکافات باعث ستیزه گری بیشتر بزهکاران می شود و هیچگاه و در هیچ زمانی و مکانی خشونت وسیله ارشاد و اصلاح نیست ، بلکه با آ موزش و آگاهی انسانی به اعضای جامعه می توان پیشگیری یا علاج واقعه قبل از وقوع را انجام داد.
ژرژ ویدال بوسیله آمارهایی که از بزهکاران در فرانسه بدست آورد ، اثبات کرد که رقم جرائم در این کشور و پس از اجرای کیفرهای بسیار سنگین افزایش یافت در حالیکه پس از آموزش های خاص مشروط بطور قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرد وبه همین جهت الن کی استاد تعلیم و تربیت در مورد سیاست کیفری صحیح می نویسد :
نرمش و ملایمت در جلسات آموزش به مراتب با ارزش تر از خشونت و شدت عمل است
سوالات پروژه حاضر عبارتند از :
آیا بین ویژگی های فردی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های اخلاقی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های خانوادگی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های مذهبی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های اقتصادی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های فرهنگی نوجوانان و بزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین ویژگی های اجتماعی نوجوانان وبزهکاری رابطه معنی داری وجود دارد ؟
3ـ اهمیت مسأله :
در ایران طبق گزارشهای آماری ، تا سال 1345 تعداد بسیار کمی از نوجوانان در کانونهای تربیتی نگهداری می شدند . ولی از سال 1356 به بعد سرقت از ناحیه صغار کمتر از 18 سال 65 درصد ، میزان ضرب و جرح و چاقو کشی و قاچاق 45% افزایش داشته است . با توجه به آمارهای منتشر بطور خلاصه می توان گفت که 50% از جرائم نوجوانان ،جرا ئمی علیه اشخاص از نوع ضرب و جرح غیر عمدی 45% از نوع منازعه و چاقو کشی و یا ضرب و جرح منتهی عضو بوده است ، و فقط 5% بقیه مربوط به قتل های عمدی می باشد ( صلاحی 1357،صفحه 48و 178) .
اکثر دانش پژوهان رشد و شخصیت نظیر فروید و اریکسون بر این عقیده می باشند که دوران اولیه کودکی دورانی سرنوشت ساز و دوران نوجوانی یک بحران محسوب می شود . بدین جهت است که رعایت بهداشت روان و بررسی بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری نوجوانان می باشد . به موجب آمارهایی که توسط متخصصین امور تربیتی و جرائم اطفال در بلژیک بدست آمده است از تعداد 4221 مجرم صغیر تعداد 1607 نفر آنان یتیم بوده اند که از این عده 406 نفر آنها هم پدر و هم مادر خود را در طفولیت از دست داده اند ،ضمناًتعداد 1201 کودک منتسب به پدران و مادران این گروه مجرم می باشند ،که طبق همان آمار 937 نفر از پدران 264 نفر از مادران این گروه معتاد به مشروب بوده اند . تعداد 546 نفر از این اطفال دارای نامادری و یا نا پدری بوده و تعداد 316 نفر آنان پدران و یا مادران معتاد به مواد مخدر داشته اند . علاوه بر این ، تعداد 228 نفر از اطفال مذکور از ازدواجهای غیر قانونی متولد شده ، یعنی فاقد پدر قانونی بوده اند . ضمناً 189 نفر از کودکان فوق الذکر نیز پدر و مادر مجرم و محبوس داشته اند . و بالاخره تعداد 139 نفر از اطفال بزهکار مورد مطالعه پدر و یا مادرشان قبلا به موجب حکم دادگاه به حبسهای بیش از 3 ماه محکوم شده و بقیه نیز بر اثر سوء معاشرت و عدم تربیت صحیح به ارتکاب جرم دست زده اند برخی یافته ها حاکی از آن است که ، فشارزاهای روانی ـ اجتماعی در قالب رویدادها و تغییرات زندگی ،می تواند علت تغییر و دگرگونی عجیب در رفتار نوجوانان و جوانان باشد (هولمز وراهه ،1967 ، ص 116) . قوی ترین و متقاعد ترین شواهد ،از مطالعه هایی به دست آمده که در شرایط مختلف ،پیامدهای فشارزاها مورد بررسی قرار گرفته اند . شرایط یا رخ دادهای طبیعی یا مصائب وارده (مصیبتها ) رویدادها یا تغییرات شدید شخصی ـ اجتماعی ، از مجموعه منابع بنیادی این مفهوم می باشند ( براهنی و همکاران ،1366ص 268)
ارتباط فشار زاهای شدید که مغایر با تغییرات به هنجار هستند ، جزء شواهدی محسوب می شوند که از لحاظ اولویت بر دیدگاه اختلالهای رفتاری ارجعیت یافته اند . گزارشهای بالینی و نتایج بررسیهای آماری - پژوهشی ، نشان دهنده آن است که عمده ترین تأثیر رویدادها یا تغییرات زندگی این است که کارکرده های روانی اجتماعی شخصی را دچار نقص کرده و پیامد این تجربه ناخوشایند ، رفتار بزهکارانه خواهد بود ( پور افکاری ، 1368،ص39 )
مساله بزهکاری نوجوانان و جوانان به طور کلی ، از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار است . این مشکلات که قسمت عمده آنها ریشه در خانواده و محیط زندگی دارد ،باعث می شود که شخصیت سالم و نوجوان امروز آسیب پذیر و نوجوان فردا ، در آینده به عنوان فردی که دچار اختلالهای روانی – رفتاری است جلوه گر شود (بیلر ،1974،کدیور، 1371،ص96 )
در مطالعه تکوینی نوجوانان مقطع دبیرستان ، وضعیت آموزشگاهی و محیط اجتماعی مربوط به آن عامل اصلی انجام هویتی در مقابل آشفتگی هویتی ، کاربرد یافته است ، نظریه مارشیا که بحث از وجود تعهد و بران در چهار وضعیت مختلف آموزشگاهی از لحاظ ویژگیهای روانی – رفتاری اختصاصی یافته به سطح آموزشگاه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی می نگرد و پیامد این نظر ایجاد طبقات از لحاظ عوامل ایجاد کننده بهداشت روانی دانش آموزان مطرح هستند(سیف،1373، ص 116)
اگرچه خانواده می تواند تا حد زیادی نوجوانان و جوانا ن را در ارضای نیازهایش کمک کند ،ولی همیشه منابع محیطی و سطوح مختلف طبقات اجتماعی به شیوه ای کاربردی در رشد و سازگاری یا در مقابل ناسازگاری نوجوانان و جوانان و به تصویر کشیدن نشانه های آشفتگی های روانی –رفتاری مؤثر بوده اند. دلیل بزرگ این ادعاء این است که همیشه در برخی از محیطهای زندگی با سطوح اقتصادی و اجتماعی یا پایین تر،وضعیتهای اجتماعی ـ اقتصادی حاکم بر آن الگوساز رفتارهای ناسازگارانه بوده و همچنین طبق پژوهش های مشاهده ای سازگاری دارند و پیوسته با نیروهای قضایی و حقوقی درگیر هستند . وضعیت نارسای اقتصادی و اجتماعی خانواده ها (والدین)
گاهی نیازهای اساسی فرزندان راناکام می گذارند و گاهی عوانل مستعد کننده ای که در شخصیت نوجوانان وجود دارند ، مانع سازگاری کافی آنان می شوند . نتیجه مطالعه یابررسی بسیاری از پژوهشهای روانشناسان پرورش موید آن است که سطوح مختلف طبقات اجتماعی ،خود تعیین کننده وضعیت اقتصادی نوجوانان و جوانان بوده و این عمل اجتماعی ،یعنی نشانه های روان ـرفتاری مشاهده می شو د که دانش آموز برای ارضای نیازهای خود در جهت نادرستی قدم می گذارد ،لازم است که هرچه زودتر آنرا مشخص کنیم ،هرچه دانش آموز بیشتر به مکانیسمهای دفاعی یا واکنشهای نورتیک (روان رنجورانه ) پناه ببرد ، غیر قابل انعطاف تر می شود و در مقابل تغییر ، بیشتر مقاومت می کند . یکی از بزرگترین مشکلاتی که روانشناسان آموزشگاهی برای متقاعد کردن دانش آموزان مدارس سطح پایین جامعه با آن درگیرند ، تغییر الگو های رفتاری همکلاسان یا همسالان در محیط مدرسه و اصلاح یادگیریهای که به صورت مشاهده ای ، نقش سرمشق را بازی می کنند (جی. ا. جانسون 1967).
برآوردهای بسیار درمورد درصد نوجوانان و جوانانی که در یک فرآیند تغییر رفتار نوعی کاملاً سازگار شده اند و آنهایی که سازگار نیستند وجود دارد . این برآوردها با توجه به معیارها یاملاکهای آشفتگیهای روانی ـ رفتاری و ابزارهای ارزشیابی شخصیت یانیم رخ روانی به دست آمده است و نشان دهنده تفاوت بین شاخصها در محیطهای تحصیلی و زندگی متفاوت می باشند . ولی دو مجموع ارقام ارائه می شود تا شاخص از آنچه در فعالیتهای آموزش براین تغییر رفتار نوجوانا ن و جوانان انتظار می رود داشته باشند . ایران منش و همکارانش (1989)برآورد زیر را بر اساس درجه بندی 800 نوجوان ده جوان که تحت آموزش تغییر رفتار محلی قرار گرفته اند ارائه داده اند :
سازگار کامل :20 %
بدون مشکل مشخص :52%
دارای اختلال رفتاری : 20%
دارای اختلال در سازگاری :8%
سی. ای . اولمن (1982) دریافت که وقتی کارشناسان تغییر رفتار نوجوانان و جوانان به طور مستقل به قضاوت می پردازند ،همگی متفق القول اند که حدود 8% نوجوانان پسرها به دخترها، چهار به یک بوده است و رفتار بزهکارانه پسرها به علت ثب قانونی بیشتر از دخترهاست .
آر . جی استنت برآورد کردکه حدود 22% از دانش آموزان دبیرستانی یک ناحیه آموزش و پرورش سطح پایین جامعه که خدمات رایگان دولتی برخوردارند ،به طور جدی یامتوسط از نظر اختلالات رفتار بلوکی (بزهکاری) دارای نشانه های آشفتگی شدید یا حتی در برخی از مناطق عمیق هستند .
و...