پایان نامه بررسی و مقایسه اومانیسم در اشعار صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بررسی و مقایسه اومانیسم در اشعار صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:158

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات عرب ( M.A )

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                                        صفحه
چکیده ...............................................................................................................................................       1
مقدمه ...............................................................................................................................................        2
فصل اول : کلیات تحقیق
1-01 بیان مسئله ..................................................................................................................................  5
1-02 سوالات تحقیق ..........................................................................................................................  5
1-3 0 فرضیه های تحقیق ....................................................................................................................... 6   
1-04 اهداف تحقیق ............................................................................................................................ 6
1-05 پیشینه تحقیق .............................................................................................................................. 7
1-06 روش کار  تحقیق ........................................................................................................................ 7
فصل دوم : اوضاع سیاسی ،  اجتماعی ، اقتصادی و ادبی مصر در قرن نوزدهم و بیستم میلادی
2-01اوضاع سیاسی مصر و تحولات حکومتی آن در قرن نوزدهم و بیستم  ................................................ 9
2-02اوضاع اجتماعی مصر در عصر عبدالصبور و عائشه تیموریه................................................................ 12
2-03اوضاع اقتصادی مصرو تحولات صنعتی در عصر دو شاعر ................................................................. 14
2-04 اوضاع ادبی مصر در عصر دو شاعر  ............................................................................................... 15
2-4-1 0 ادبیات و شعر معاصر عربی در قرن نوزدهم و بیستم  ................................................................. 16
2-4-2 0  شعر مصر در قرن های نوزدهم و بیستم میلادی ....................................................................... 17
2-4-3 0  نهضت نوگرایی در شعر........................................................................................................... 18
فصل سوم : شرح حال صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه
3-01 صلاح عبدالصبور ........................................................................................................................ 21
3-1-1 0  گذری بر زندگی صلاح عبدالصبور ......................................................................................... 21
3-1-2 0  اعتقادات صلاح عبدالصبور ..................................................................................................... 23
3-1-3 0  جایگاه ادبی صلاح عبدالصبور  .............................................................................................. 27
3-1-4 0  آثار شعری صلاح عبدالصبور................................................................................................ 27
3-1-5 0  مرگ صلاح عبدالصبور  ........................................................................................................ 30
3-2 0 عائشه تیموریه.............................................................................................................................. 31
3-2-01 گذری بر زندگی عائشه تیموریه ............................................................................................... 31
3-2-02 افکار و عقاید عائشه تیموریه..................................................................................................... 33
3-2-3 0  جایگاه ادبی عائشه تیموریه ................................................................................................... 37
3-2-4 0  آثار شعری عائشه تیموریه  .................................................................................................... 37
3-2-5 0  خصائص نثری عائشه تیموریه در خلال آثارش ....................................................................... 39
3-2-6 0  مرگ عائشه تیموریه ............................................................................................................. 42
فصل چهارم : بررسی معنا و مفهوم اومانیسم و سیر تاریخی آن  
مقدمه ................................... ................................................................................................................. 44
4-1 0 اومانیسم...................................... ............................................................................................... 45
4-02 دو نظریه درباره اومانیسم............................................................................................................... 46
4-3 0  اومانیسم و سیر تاریخی آن........................................................................................................... 47
4-4 0 اومانیسم و انسان گرایی در ادبیات عرب ...................................................................................... 50
4-5 0  انسان گرایی در شعر .................................................................................................................. 51
فصل پنجم : مقایسه و بررسی وجوه اشتراک و افتراق مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه
5-01 وجوه اشتراک مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه.............................................. 56
5-1-1 0  تجرد و خانواده....................................................................................................................... 57
5-1-2 0  عشق..................................................................................................................................... 60
5-1-3 0  مرگ یا زندگی............... ....................................................................................................... 63
5-1-4 0  صبر یا شکوه از مصائب روزگار  ............................................................................................ 69
5-1-5 0  اجتماع یا فردیت.................................................................................................................... 73
5-2 0  وجوه افتراق مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه ............................................. 78        
5-2-1 0  ایمان یا انکار........................................................................................................................ 78
5-2-2 0 انسانیت یا شرارت....................................................................................................................84
5-2-3 0  در پی رسیدن به سعادت یا رسیدن به پوچی ........................................................................... 87
5-2-4 0  فقر یا رفاه اجتماعی............................................................................................................... 91
5-2-5 0 حزن یا نشاط باطنی ................................................................................................................ 94
5-2-6 0  ظلم یا عدالت اجتماعی .......................................................................................................... 98
فصل ششم : بررسی صناعات ادبی در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه
مقدمه ................................................................................................................................................... 106
6-1 0 بلاغت تشبیه ............................................................................................................................. 106
6-2 0  بلاغت استعاره ......................................................................................................................... 108
6-3 0 تشبیه در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و عائشه تیموریه ................................................................ 110
6-3-1 0  تشبیه در اشعار اومانیسمی صلاح عبدالصبور  ........................................................................ 110
6-3-2 0  تشبیه در اشعار اومانیسمی عائشه تیموریه ............................................................................. 114
6-4 0 استعاره در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و عائشه تیموریه ............................................................. 121
6-4-1 0 استعاره در اشعار اومانیسمی صلاح عبدالصبور  ....................................................................... 121
6-4-2 0 استعاره در اشعار اومانیسمی عائشه تیموریه ............................................................................ 129
نتیجه گیری و پیشنهادات ...................................................................................................................... 136
ملخص البحث ...................................................................................................................................... 140
منابع و مآخذ  ...................................................................................................................................... 143
فهرست اعلام  ........................................................................................................................................149
چکیده انگلیسی .........................................................................................................................................II    


چکیده  
     اومانیسم یکی از بارزترین موضوعات شعری در عصر معاصر است که توجه شاعران و نویسندگان بسیاری را به خود جلب نموده است . در میان شاعران معاصر صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه در این زمینه از شهرت بسزایی برخوردارند . صلاح عبدالصبور درسال 1931 م در زقازیق مصر دیده به جهان گشود. وی تقریباً در باب تمامی اغراض شعری هنرورزی کرده است ؛ اما در خصوص دغدغه های بشری و تمایل به انسان گرایی ، دقت نظر ویژه دارد . او در اشعار اومانیسمی خویش از سختی ها و درد و رنج های زندگی سخن می گوید و در پایان دچار یأس و اندوه می شود ؛ زیرا امید و سعادت را نمی یابد . اما عائشه تیموریه ، از پیشوای نهضت ادبیات بانوان مصر بود که درسال 1840 م در قاهره متولد شد . وی در زمینه ی اشعار اومانیسمی ابیات فراوان ؛ اما پراکنده ای دارد که در دیوان و مجموعه اشعار وی به چشم می خورد و در نوع خود کم نظیر است . عائشه معتقد است که سعادت انسان در گرو حسن اخلاق و نگهداری و صیانت از نفس است و از سوی دیگر برترین عامل سعادت انسان را پناه بردن به خداوند می داند . اومانیسم در ابیات هر دو شاعر ، گاه در یک مضمون مشترک چون خانواده ، عشق ، مرگ و زندگی ، شکوه از مصائب روزگار همراه می شوند و گاه یکی از دو شاعر مضامینی را بر می گزیند که دیگری کمتر بدان پرداخته است یا در آن اختلاف نظر دارد . از این رو عبدالصبور نسبت به عائشه بیشتر به مسأله ی درد و رنج انسان ، مشکلات عصر حاضر ، فقر اجتماعی و ... پرداخته است حال آن که تیموریه توجه کمتری به این مسائل داشته است و درد و رنج و دغدغه ی او بیشتر ناشی از مشکلات و دردهای شخصی اوست .
کلید واژه : صلاح عبدالصبور ، عائشه تیموریه ، اومنیسم ، یأس و امید  

مقدمه
     سپاس خدایی که خورشید درخشان بلاغت را از مطلع روشن عبارات آشکار ساخت و شاخه ی فصاحت پر بار را با محسنات نیکو بهره مند ساخت . او را می ستایم که جادوی بیان را بر قلب ها مستولی ساخت و به واسطه ی ادبیات ، عقل را مسحور کرد .
آدمی و اموری که حول دغدغه و مشکلات وی می گردد همواره در طول تاریخ ذهن بشری را به سمت و سوهایی رهنمون می سازد که در پی راهی برای رهایی از آن متوسل به نیرویی ماوراء تصور انسان می گردد و آن نیرو چیزی جز قادر مطلق نمی باشد .
     در این باب با واژه اومانیسم برخورد می کنیم که به معنای انسان گرایی یا انسان مداری است ؛ اما در باب معنای اصطلاحی آن ، چنان تنوعی وجود دارد که برخی از اندیشمندان گفته اند : واژه ی فلسفی اومانیسم ، همانند سایر اصطلاحات فلسفی که دوره های موازی ، تاریخی عقلی و کاربردی عمومی دارند ، از تنوع فراوانی تعاریف رنج می برد ، تعاریفی که وقتی آن ها را یک جا و در کنار هم لحاظ می کنیم ، به نظر می آید که هیچ فردی را نمی توان یافت که اومانیست نباشد . واژه ی اومانیسم ، ناظر به مجموعه ای از مفاهیم در باب طبیعت ، ویژگی های معرِّف ، نیروها ، تعلیم و تربیت و ارزش های افراد بشری است .
   اما اومانیسم معنای عام و متداول نیز دارد که فراتر از یک جنبش ادبی – هنری بود ، بلکه عبارت است از ، یک شیوه ی فکری و حالت روحی که شخصیت انسان و شکوفایی کامل وی را بر همه چیز مقدم می شمارد ، و عمل موافق با این حالت و شیوه ی فکر . این معنا از اومانیسم ، یکی از مبانی و زیر ساخت های دنیای جدید به شمار می آید .
     اومانیسم در عصر معاصر در میان شاعران گسترش یافت . در این عصر که دوره ی مهم و طلایی در ادبیات عرب محسوب می شود شاعران در باب مضامین اومانیسمی هنرنمایی کردند که از جمله آن ها می توان به صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه اشاره کرد . مضامینی که این دو شاعر بیشتر بدان پرداخته اند حزن و اندوه ، سختی ها و مصائب روزگار ، فقر اجتماعی ، تنهایی و غربت ، ظلم و ستم حکومت حاکم ، رهایی از پوچی و رسیدن به سعادت می باشد .
     نوشتار حاضر مقایسه ای است میان صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه در خصوص مضامین اومانیسم که از پنج فصل تشکیل شده است . فصل اول در برگیرنده ی کلیّات تحقیق است ، و فصل دوم به بررسی اوضاع سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و ادبی عصرشان پرداخته شده است ، و فصل سوم زندگی نامه و احوال شعری دو شاعر بیان گردیده است ، و فصل چهارم به بررسی معنا و مفهوم اومانیسم و سیر تاریخی آن  پرداخته است ، و فصل پنجم به بررسی و مقایسه ی اشتراک و افتراق مضامین اومانیسم در اشعار هر دو شاعر مذکور پرداخته است ، و فصل ششم که فصل پایانی می باشد  به بررسی برجسته ترین صناعات ادبی در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و تیموریه اختصاص یاقته ایت تا بدین وسیله میزان مهارت شاعران را در این زمینه به نمایش بگذارد . این فصل نیز از دو بخش تشکیل شده است ، در بخش اول تشبیه و در بخش دوم استعاره در اشعار آن دو مورد بررسی قرار گرفته است .

دانلود پایان نامه مقطع کارشناسی رشته هنر در مورد اومانیسم

اختصاصی از کوشا فایل دانلود پایان نامه مقطع کارشناسی رشته هنر در مورد اومانیسم دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:130

فهرست مطالب:

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 3

فصل اول : اومانیسم چیست

• تعریف اومانیسم …………………………………………………………………………………. 4
• تاریخچه اومانیسم ………………………………………………………………………………. 6
• اومانیسم یعنی …………………………………………………………………………………. 12
• اگر بخواهیم نگاهی داشته باشیم به تاریخچه اومانیسم باید به چه
  دوره‌ای برگردیم………………………………………………………………………………………. 16
• اومانیسم در غرب………………………………………………………………………………. 19

1-5-1 اومانیسم در سروده‌های دانته و میلتون …………………………………………. 20

• انواع اومانیسم ………………………………………………………………………………….. 24

فصل دوم :اومانیسم و دین شناسی

2-1 تاثیر اومانیسم بر دین ………………………………………………………………………. 30

2-2 تاثیر اسلام و فرهنگ تئوکراتیل بر شکل‌گیری اومانیسم ………………………… 32

2-3 دو وجه فرهنگ اومانیسم و بیان نظریه‌های متفاوت نسبت به تعریف دین .. 33

2-4 فرهنگ زمینی از دیدگاه دین ………………………………………………………………. 34

2-5 جوهره اصلی تفکر و فرهنگ معاصر غربی ………………………………………… 35

2-6 تفاوت فرهنگ ما با فرهنگ غرب………………………………………………………….. 36

2-7 ملاک سودمندی از نظر اومانیست‌ها …………………………………………………… 37

2-8 اومانیسم اسلامی در اندیشه شریعتی …………………………………………………. 38

2-8-1 شریعتی و ماهیت پویای انسان ………………………………………………………. 39

2-8-2 انسان جمعی از خدا و خاک …………………………………………………………… 42

2-8-3 مقایسه‌ی دیدگاه اومانیسم غربی و اومانیسم شریعتی……………………….. 44

2-8-4 کاربرد اندیشه‌ی شریعتی در جامعه‌ی امروز …………………………………… 45

2-9 اومانیسم‌ها و پیامبران و اولیای الهی ………………………………………………….. 47

2-10 اومانیست ها چگونه وارد مباحث دینی می‌شدند …………………………………. 47

2-11 نظر اسلام درباره تفکر اومانیست …………………………………………………….. 48

2-12 اومانیسم در اسلام با اومانیسم غربی چه تفاوت‌هایی دارد ………………….. 51

2-13 اومانیسم در ایران ………………………………………………………………………….. 51

فصل سوم : اومانیسم در دیدگاه جامعه شناختی

3-1 نظریه آگوست کنت و اومانیسم ………………………………………………………….. 56

3-2 به فردیت رسیدن انسان تحت چه عواملی باعث رشد و تقویت انسان می‌شود 57

3-3 نگاه انسان به خود در غرب ( جامعه جدید ) و در قرون وسطی …………….. 59

فصل چهارم : اومانیسم در فلسفه

4-1 معنای فلسفی اومانیسم ……………………………………………………………………… 61

4-2 جریان نقد اومانیسم …………………………………………………………………………. 63

4-3 اومانیسم مکتب است یا گرایش …………………………………………………………. 64

4-4 انسانگرایی و اومانیسم در مارکسیسم و پراگماتیسم واگزیستانسیالیسم …. 65

4-5 آیا می‌توان اومانیسم را یک مکتب فلسفی فرض کرد …………………………….. 66

4-6 اومانیسم در قرن 19-20 و نظریه نیچه ………………………………………………. 67

4-7 تحلیل انسان به خرد در غرب و فلسفه کانت…………………………………………. 68

4-8 دیدگاه سقراط ، افلاطون و ارسطو نسبت به انسان ………………………………. 69

4-9 اساس و اندیشه مارکس و بیگانگی از دیدگاه مارکس …………………………… 70

4-10 مروری بر زندگی و اندیشه‌ هگل ……………………………………………………… 74

4-11 هگل و نظریه‌ی تجلی روح و کتاب پدیدار شناسی ……………………………….. 77

4-11-1 پدیدار چیست …………………………………………………………………………….. 78

4-11-2 پدیدار شناسی هوسرل ……………………………………………………………….. 79

4-11-3 پدیدار شناسی براساس فلسفه‌ی هایدگر ……………………………………….. 80

4-11-4 پدیدار شناسی براساس تعریف هگل …………………………………………….. 81

4-11-5 هگل و نظریه‌ی او در تجلی روح و تعالی شعور در کتاب پدیدار شناسی 82

4-11-6 هگل و رابطه‌ی بین جسم و چهره فرد با خصایص و ویژگیهای روح .. 84

4-11-7 هگل و تحلیل و برررسی عقل در حوزه‌ی فلسفه پدیدار شناسی ……….. 85

4-12 نگاهی به نامه‌هایدگر در باب اومانیسم ……………………………………………… 86

4-12-1 نظریه هایدگر درباره سرچشمه اومانیسم ……………………………………… 89

4-12-2 نظریه هایدگر درباره‌ی نسبت بین متافیزیک و اومانیسم …………………. 90

4-12-3 تفکر آینده در فلسفه‌ هایدگر ………………………………………………………… 91

فصل پنجم : اومانیسم در دیدگاه روانشناختی

5-1 رفتار انسان منتج و متاثر از افکار اوست ……………………………………………. 93………..

5-2 نظریه‌ی کارل یونگ ………………………………………………………………………….. 94

5-3 نظریه‌ی آلفرد آدلر …………………………………………………………………………… 97

5-4 نهضت انسان گرا از دید انجمن روانشناسان انسان گرای آمریکا ………….. 98

5-5 شرح حال و بررسی عوامل موثر در اندیشه‌ی کارل راجرز ………………….. 99

5-5-1 عقاید عمده‌ی راجرز …………………………………………………………………… 100

5-6 شرح حال و بررسی عوامل موثر در اندیشه‌ی ابراهام مزلو ………………… 103

5-6-1 عقاید عمده‌ی مزلو ……………………………………………………………………… 104

5-7 هدف از فکر کردن چیست ……………………………………………………………….. 107

5-8 فروید فیلسوف بود یا روانشناس ……………………………………………………… 107

5-9 برداشت فروید از ماهیت انسان ……………………………………………………….. 108

5-10 بیگانگی و توهم از دیدگاه فروید …………………………………………………….. 111

5-11 ضمیر ناخودآگاه فروید………………………………………………………………….. 116

5-11-1 احساسات ناخودآگاه ………………………………………………………………… 117

5-12 پیش درآمدی بر خود شیفتگی ………………………………………………………. 122

نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………… 131

گزارش کار عملی ………………………………………………………………………………….. 132

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………… 133

1-1- تعریف اومانیسم :

اومانیسم واژه ای است که در طول تاریخ ، معانی گوناگونی به خود دیده است . تاریخ پیچیده آن در دنیای غرب دامنه معانی و تعاریفش را گسترده کرده است . با وجود این ، می بایست ضمن تأکید بر تکثر ، پیچیدگی و سیال بودن معانی اومانیسم ،تعریف امروزی آن را ارائه نماییم . ریشه این واژه humble (humilis) از واژه لاتین “humus” به معنای خاک یا زمین است . از این رو “homo” به معنای هستی زمینی و “humanus” به معنای خاکی یا انسان است . این واژه در آغاز در مقابل سایر موجودات خاکی یعنی حیوانات و گیاهان و همچنین مرتبه دیگری از مخلوقات یعنی ساکنان آسمان یا خدایان (divihnus , deusldivus) به کار می ر فت . در اواخر دوران باستان و قرون وسطای غرب ، محققان و روحانیان میان “divinitas” به معنی حوزه هایی از معرفت و فعالیت که از کتاب مقدس نشأت می گرفت و اومانیتاس (humanitas) یعنی حوزه هایی که به قضایی عملی زندگی دنیوی مربوط می شد ، فرق گذاشتند .از آنجا که این حوزه دوم بخش اعظم مواد خام خود را از نوشته های رومی و به طور فراینده یونان باستان می گرفت ، مترجمان و آموزگاران این آثار که معمولاً ایتالیایی بودند خود را “umanisti” یا «اومانیست ها » نامیدند . بر این اساس “humanity” به آن حوزه از معارف درسی اطلاق می شد که صنایع بیان ، منطق ، ریاضیات و مطالعه آثار نویسندگان یونانی و رومی را در بر می گرفت و«اومانیست » فردی بود که این مموضوعات را ترجمه یا تدریس نموده و یا امکانات تدریس آنها را فراهم می کرد .

این تعریف از اومانیسم ، در طول زمان ثابت نماند و واژه مذکور با پذیرش معانی مختلف تعاریف دیگری را از خود بر جای گذاشت به گونه ای که به طور خلاصه می توان گفت از قرن چهارم میلادی تا امروز به صورت های زیر تعرف شده است :

1- ادبیات باستانی (شعر ، معانی ، بیان ، اخلاق و سیاست )

2- توجه به افکار ، علایق و مرکزیت انسان .

3- اعتقاد به توانایی های وجود انسان .

4- اعتقاد به عقل ، تعقل ، متد علمی و شک به عنوان ابزارهای مناسبی در کشف حقیقت و ساختار جامعه انسانی .

5- انسان سالاری یا بشر گرایی در مقابل خداسالاری .

با وجود تعاریف و معانی مختلف برای این واژه می توان گفت تا کنون دو معنای آن بیشتر رواج یافته است :

1-2- تاریخچه اومانیسم :

پیشینه اومانیسم از لحاظ تاریخی به یونان باستان بر می گردد . در یونان باستان خدایان صفات و سجایای انسانی و حتی صورت انسانی داشتند . اندام انسانی مهمترین مسئله هنر مجسمه سای و نقاشی به حساب می آمد . توجه به انسان در یونان باستان به حد اعلای خود رسیده و حتی در اندیشه سوفسطائیان انسان مقیاس همه چیز بود . به طور کلی بسیاری ، تاریخ فرهنگ یونای را تاریخ وقوف به ارزش و حیثیت انسان و استقلال فرد می داند . با زوال استقلال یونان ، فرهنگی یونانی به صورت رنگ باخته به روم منتقل گردید . هرچند دموکراسی و آزادی فردی مطابق نمونه یونانی در روم به طور اساسی پا نگرفت ولی این طرز تفکر اثر خود را بر جای گذاشت .

پس از ظهور مسیحیت و رسمی شدن آن در امپراتوری روم با فرمان کنستانتین و در نهایت حاکمیت و اشاعه مسیحیت در روم و سایر نقاط اروپا ، فرهنگ مسیحی ، به تدریج بر کشورهای غربی مسلط شد . مسیحیان پس از اتحاد با دولت و برقراری تئوکراسی کلیسایی از پایان قرن یازدهم تا آغاز قرن سیزدهم ، قدرت دنیوی را تابع قدرت روحانی خود کردند و فرهنگ خود را بر فرهنگ اومانیستی متأثر از یونان چیره ساختند . ارباب کلیسا به دنبال این حاکمیت سیاسی و فرهنگی و باافزایش فشار و اختناق ، مقام و منزلت و حیثیت انسان را تنزل داده ، خرد نمودند و به نام مذهب مسیح ، آزادی و اختیار انسان ها را از آنان سلب نمودند .

این گرایش افراطی در زیر پا گذاشتن کرامت انسانی ، به دنبال خود واکنش شدیدی را در جهت توجه به «انسان» پدید آورد . خصوصیات انحرافی این محیط فرهنگی که زمینه ساز اومانیسم شد به قرار زیر بود :

• انسان موجودی گناهکار و شروربا لذات تلقی می شد .

2- توانایی و اختیار انسان نادیده گرفته شده بود .

3- آدمی قدرت و لیاقت ارتباط بدون واسطه با خدا را نداشت و نیازمند واسطه گری قدیسین و ارباب کلیسا بود .

4- با تفسیر انحرافی ، دین به منزله عامل سکون و رکود معرفی شده بود .

5- از طرف ارباب کلیسا علم وعقل انسانی در مغایرت با دین معرفی می شد و کار علمی ، دخالت شیطانی در امور عالم و منافی عبودیت تلقی می گردید .

6- دین و دنیا ، لذائذ رو حانی و جسمانی ، آن جهان و این جهان ، ماورای طبیعت و طبیعت ، دو قطب مخالف یکدیگر و دو مفهوم متباین تلقی می شدند ، که هیچ نقطه اشتراکی با یکدیگر نداشتند .

7- بیشترین تأکید بر صفت غضب خداوند بود و عفو و رحمت الهی کمتر مورد توجه قرار می گرفت .

8- صاحبان قدرت کلیسایی مردم را تحت فشار و اختناق قرارداده بودند و به تفتیش عقاید آنها می پرداختند ، به عبارت دیگر ، چه از لحاظ رفتاری و چه از لحاظ فکری ، آزادی از مردم سلب شده بود .

9- ارباب کلیسا که داعیه ارتباط خاص با خدا داشتند و مردم را به امور معنوی و روحانی فرا می خواندند ، خود به جاه طلبی ، ریاکاری و ظلم و بی عدالتی مبتلا شده بودند .

10- ارباب کلیسا نه تنها ادعای مالکیت آسمان ، بخش گناهان و فروش اراضی بهشت را داشتند ، بلکه کسب جاه و مقام دنیوی نیز نیازمند انتساب به آنان بود .

استمرار این جریان باعث گردید تا درایتالیا گرایش آشکار به ضدیت با فر هنگ حاکم صورت پذیرد و در جهت مقابله با آنان ، بازگشت به فرهنگ باستان که در لایه های زیرین اجتماع وجودداشت ،احیا گردد . ا ین فرهنگ با ستانی که خود یک فرهنگ وارداتی از یونان قدیم بود .روشنفکران ومعترضان را به مبدأ و منشأ خود هدایت می کرد .

بر این اساس ، جنبش اومانیستی نمودی از شورش و اعتراض روشنفکران ایتالیی نسبت به حکومت جابرانه امپراطوی ، ارباب کلیسا و فئودال ها بود . این نهضت که در جنوب ایتالیا شکل گرفته بود در قرون چهارده تا شانزدهم میلادی سراسر ایتالیا و پس از آن آلمان ، فرانسه ، اسپانیا و انگلستان را فرا گرفت و تجدید حیات فرهنگی یا رنسانس را به دنبال خود داشت . جنبش روشنفکری مسلط در رنسانس ، اومانیسم بود .

اومانیست ها در صدد بودند تا فرهنگ و حیاتی را که انسان در عصر کلاسیک یا قدیم دارا بود و در قرون وسطای مسیحی از دست داده بود، بار دیگر زنده نمایند . آنان بر این عقیده تأکید می کردند که مردم موجوداتی عاقل اند .

راه زنده کردن فرهنگ اومانیستی قدیم ، همانا زنده کردن ادبیات کلاسیک یونان و روم قدیم بود . آنان می خواستند تا روح آزادی و خودمختاری که انسان در قرون وسطا از دست داده بود ، دوباره به او باز گردد . نتیجه چنین اقدامی ، استقلال فرد انسانی و بیرون آمدن از قیمومیت کلیسا و امپراتور بود . اومانیست ها ، فلسفه اسکولاستیک را تفکراتی انتزاعی دانسته ، معتقد بودند که بر تجربه متکی نیست و نیازهای جامعه را برآورده نمی کند .

اومانیست ها که به دنبال آزدای خرد و مخالفت با ریاضت های دینی برآمده بودند ، در پی آن بودند تا لذائذ مربوط به طبیعت جسمانی را در مقابل توجه افراطی به جنبه روحانی (در نظام کلیسایی) مطرح سازند و حتی آن لذائذ را هدف نهایی فعالیت های بشری تلقی نموده ، اصولاً نقش زهد و پرهیزگاری را عمل منفی در کسب لذت و سود بر می شمردند .

بدین سان بر ا ختیار و آزادی انسان تأکید شد و دین مورد اعتراض قرار گرفت . همچنین از خدا و امور الهی غفلت شده و به امور انسانی و نیز نسبت به زیبایی ها و لذائذ فراموش شده جسمانی ، تمایل شدیدی ایجاد شد . هنر به صورتی مادی، جسمانی و این جهانی ترویج شده ، معنویت و روحانیت از این حوزه رخت بربست ودر هنر (مجسمه سازی و نقاشی) به تحسین تن عریان (زن و مرد ) پرداختند .

همچنین عالم غیب به فراموشی سپرده شده ، مادیگری اساس کار قرار گرفت . دین به عنوان ابزای برای خدمت به خواسته های انسانی درآمد و در نهایت با تلقی جدایی دین و دنیا ، دین را رها کرده و دنیا را برگزیدند .

متفکران برجسته جنبش اومانیستی در این دوره عبارتند از : پترارک ، دانته ، بوکاچیو ، لئونادرو داوینچی ، اراسموس ، برونو ، رابله ، مونتنی ، کپرنیک ، شکسپیر و فرانسیس بیکن .

پایان نامه بررسی و مقایسه اومانیسم در اشعار صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه

اختصاصی از کوشا فایل پایان نامه بررسی و مقایسه اومانیسم در اشعار صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:158

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات عرب ( M.A )

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                                        صفحه
چکیده ...............................................................................................................................................       1
مقدمه ...............................................................................................................................................        2
فصل اول : کلیات تحقیق
1-01 بیان مسئله ..................................................................................................................................  5
1-02 سوالات تحقیق ..........................................................................................................................  5
1-3 0 فرضیه های تحقیق ....................................................................................................................... 6   
1-04 اهداف تحقیق ............................................................................................................................ 6
1-05 پیشینه تحقیق .............................................................................................................................. 7
1-06 روش کار  تحقیق ........................................................................................................................ 7
فصل دوم : اوضاع سیاسی ،  اجتماعی ، اقتصادی و ادبی مصر در قرن نوزدهم و بیستم میلادی
2-01اوضاع سیاسی مصر و تحولات حکومتی آن در قرن نوزدهم و بیستم  ................................................ 9
2-02اوضاع اجتماعی مصر در عصر عبدالصبور و عائشه تیموریه................................................................ 12
2-03اوضاع اقتصادی مصرو تحولات صنعتی در عصر دو شاعر ................................................................. 14
2-04 اوضاع ادبی مصر در عصر دو شاعر  ............................................................................................... 15
2-4-1 0 ادبیات و شعر معاصر عربی در قرن نوزدهم و بیستم  ................................................................. 16
2-4-2 0  شعر مصر در قرن های نوزدهم و بیستم میلادی ....................................................................... 17
2-4-3 0  نهضت نوگرایی در شعر........................................................................................................... 18
فصل سوم : شرح حال صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه
3-01 صلاح عبدالصبور ........................................................................................................................ 21
3-1-1 0  گذری بر زندگی صلاح عبدالصبور ......................................................................................... 21
3-1-2 0  اعتقادات صلاح عبدالصبور ..................................................................................................... 23
3-1-3 0  جایگاه ادبی صلاح عبدالصبور  .............................................................................................. 27
3-1-4 0  آثار شعری صلاح عبدالصبور................................................................................................ 27
3-1-5 0  مرگ صلاح عبدالصبور  ........................................................................................................ 30
3-2 0 عائشه تیموریه.............................................................................................................................. 31
3-2-01 گذری بر زندگی عائشه تیموریه ............................................................................................... 31
3-2-02 افکار و عقاید عائشه تیموریه..................................................................................................... 33
3-2-3 0  جایگاه ادبی عائشه تیموریه ................................................................................................... 37
3-2-4 0  آثار شعری عائشه تیموریه  .................................................................................................... 37
3-2-5 0  خصائص نثری عائشه تیموریه در خلال آثارش ....................................................................... 39
3-2-6 0  مرگ عائشه تیموریه ............................................................................................................. 42
فصل چهارم : بررسی معنا و مفهوم اومانیسم و سیر تاریخی آن  
مقدمه ................................... ................................................................................................................. 44
4-1 0 اومانیسم...................................... ............................................................................................... 45
4-02 دو نظریه درباره اومانیسم............................................................................................................... 46
4-3 0  اومانیسم و سیر تاریخی آن........................................................................................................... 47
4-4 0 اومانیسم و انسان گرایی در ادبیات عرب ...................................................................................... 50
4-5 0  انسان گرایی در شعر .................................................................................................................. 51
فصل پنجم : مقایسه و بررسی وجوه اشتراک و افتراق مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه
5-01 وجوه اشتراک مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه.............................................. 56
5-1-1 0  تجرد و خانواده....................................................................................................................... 57
5-1-2 0  عشق..................................................................................................................................... 60
5-1-3 0  مرگ یا زندگی............... ....................................................................................................... 63
5-1-4 0  صبر یا شکوه از مصائب روزگار  ............................................................................................ 69
5-1-5 0  اجتماع یا فردیت.................................................................................................................... 73
5-2 0  وجوه افتراق مضامین اومانیسم در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه ............................................. 78        
5-2-1 0  ایمان یا انکار........................................................................................................................ 78
5-2-2 0 انسانیت یا شرارت....................................................................................................................84
5-2-3 0  در پی رسیدن به سعادت یا رسیدن به پوچی ........................................................................... 87
5-2-4 0  فقر یا رفاه اجتماعی............................................................................................................... 91
5-2-5 0 حزن یا نشاط باطنی ................................................................................................................ 94
5-2-6 0  ظلم یا عدالت اجتماعی .......................................................................................................... 98
فصل ششم : بررسی صناعات ادبی در اشعار عبدالصبور و عائشه تیموریه
مقدمه ................................................................................................................................................... 106
6-1 0 بلاغت تشبیه ............................................................................................................................. 106
6-2 0  بلاغت استعاره ......................................................................................................................... 108
6-3 0 تشبیه در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و عائشه تیموریه ................................................................ 110
6-3-1 0  تشبیه در اشعار اومانیسمی صلاح عبدالصبور  ........................................................................ 110
6-3-2 0  تشبیه در اشعار اومانیسمی عائشه تیموریه ............................................................................. 114
6-4 0 استعاره در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و عائشه تیموریه ............................................................. 121
6-4-1 0 استعاره در اشعار اومانیسمی صلاح عبدالصبور  ....................................................................... 121
6-4-2 0 استعاره در اشعار اومانیسمی عائشه تیموریه ............................................................................ 129
نتیجه گیری و پیشنهادات ...................................................................................................................... 136
ملخص البحث ...................................................................................................................................... 140
منابع و مآخذ  ...................................................................................................................................... 143
فهرست اعلام  ........................................................................................................................................149
چکیده انگلیسی .........................................................................................................................................II    


چکیده  
     اومانیسم یکی از بارزترین موضوعات شعری در عصر معاصر است که توجه شاعران و نویسندگان بسیاری را به خود جلب نموده است . در میان شاعران معاصر صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه در این زمینه از شهرت بسزایی برخوردارند . صلاح عبدالصبور درسال 1931 م در زقازیق مصر دیده به جهان گشود. وی تقریباً در باب تمامی اغراض شعری هنرورزی کرده است ؛ اما در خصوص دغدغه های بشری و تمایل به انسان گرایی ، دقت نظر ویژه دارد . او در اشعار اومانیسمی خویش از سختی ها و درد و رنج های زندگی سخن می گوید و در پایان دچار یأس و اندوه می شود ؛ زیرا امید و سعادت را نمی یابد . اما عائشه تیموریه ، از پیشوای نهضت ادبیات بانوان مصر بود که درسال 1840 م در قاهره متولد شد . وی در زمینه ی اشعار اومانیسمی ابیات فراوان ؛ اما پراکنده ای دارد که در دیوان و مجموعه اشعار وی به چشم می خورد و در نوع خود کم نظیر است . عائشه معتقد است که سعادت انسان در گرو حسن اخلاق و نگهداری و صیانت از نفس است و از سوی دیگر برترین عامل سعادت انسان را پناه بردن به خداوند می داند . اومانیسم در ابیات هر دو شاعر ، گاه در یک مضمون مشترک چون خانواده ، عشق ، مرگ و زندگی ، شکوه از مصائب روزگار همراه می شوند و گاه یکی از دو شاعر مضامینی را بر می گزیند که دیگری کمتر بدان پرداخته است یا در آن اختلاف نظر دارد . از این رو عبدالصبور نسبت به عائشه بیشتر به مسأله ی درد و رنج انسان ، مشکلات عصر حاضر ، فقر اجتماعی و ... پرداخته است حال آن که تیموریه توجه کمتری به این مسائل داشته است و درد و رنج و دغدغه ی او بیشتر ناشی از مشکلات و دردهای شخصی اوست .
کلید واژه : صلاح عبدالصبور ، عائشه تیموریه ، اومنیسم ، یأس و امید  

مقدمه
     سپاس خدایی که خورشید درخشان بلاغت را از مطلع روشن عبارات آشکار ساخت و شاخه ی فصاحت پر بار را با محسنات نیکو بهره مند ساخت . او را می ستایم که جادوی بیان را بر قلب ها مستولی ساخت و به واسطه ی ادبیات ، عقل را مسحور کرد .
آدمی و اموری که حول دغدغه و مشکلات وی می گردد همواره در طول تاریخ ذهن بشری را به سمت و سوهایی رهنمون می سازد که در پی راهی برای رهایی از آن متوسل به نیرویی ماوراء تصور انسان می گردد و آن نیرو چیزی جز قادر مطلق نمی باشد .
     در این باب با واژه اومانیسم برخورد می کنیم که به معنای انسان گرایی یا انسان مداری است ؛ اما در باب معنای اصطلاحی آن ، چنان تنوعی وجود دارد که برخی از اندیشمندان گفته اند : واژه ی فلسفی اومانیسم ، همانند سایر اصطلاحات فلسفی که دوره های موازی ، تاریخی عقلی و کاربردی عمومی دارند ، از تنوع فراوانی تعاریف رنج می برد ، تعاریفی که وقتی آن ها را یک جا و در کنار هم لحاظ می کنیم ، به نظر می آید که هیچ فردی را نمی توان یافت که اومانیست نباشد . واژه ی اومانیسم ، ناظر به مجموعه ای از مفاهیم در باب طبیعت ، ویژگی های معرِّف ، نیروها ، تعلیم و تربیت و ارزش های افراد بشری است .
   اما اومانیسم معنای عام و متداول نیز دارد که فراتر از یک جنبش ادبی – هنری بود ، بلکه عبارت است از ، یک شیوه ی فکری و حالت روحی که شخصیت انسان و شکوفایی کامل وی را بر همه چیز مقدم می شمارد ، و عمل موافق با این حالت و شیوه ی فکر . این معنا از اومانیسم ، یکی از مبانی و زیر ساخت های دنیای جدید به شمار می آید .
     اومانیسم در عصر معاصر در میان شاعران گسترش یافت . در این عصر که دوره ی مهم و طلایی در ادبیات عرب محسوب می شود شاعران در باب مضامین اومانیسمی هنرنمایی کردند که از جمله آن ها می توان به صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه اشاره کرد . مضامینی که این دو شاعر بیشتر بدان پرداخته اند حزن و اندوه ، سختی ها و مصائب روزگار ، فقر اجتماعی ، تنهایی و غربت ، ظلم و ستم حکومت حاکم ، رهایی از پوچی و رسیدن به سعادت می باشد .
     نوشتار حاضر مقایسه ای است میان صلاح عبدالصبور و عائشه تیموریه در خصوص مضامین اومانیسم که از پنج فصل تشکیل شده است . فصل اول در برگیرنده ی کلیّات تحقیق است ، و فصل دوم به بررسی اوضاع سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و ادبی عصرشان پرداخته شده است ، و فصل سوم زندگی نامه و احوال شعری دو شاعر بیان گردیده است ، و فصل چهارم به بررسی معنا و مفهوم اومانیسم و سیر تاریخی آن  پرداخته است ، و فصل پنجم به بررسی و مقایسه ی اشتراک و افتراق مضامین اومانیسم در اشعار هر دو شاعر مذکور پرداخته است ، و فصل ششم که فصل پایانی می باشد  به بررسی برجسته ترین صناعات ادبی در اشعار اومانیسمی عبدالصبور و تیموریه اختصاص یاقته ایت تا بدین وسیله میزان مهارت شاعران را در این زمینه به نمایش بگذارد . این فصل نیز از دو بخش تشکیل شده است ، در بخش اول تشبیه و در بخش دوم استعاره در اشعار آن دو مورد بررسی قرار گرفته است .