فرمت:word
اساتید راهنما:
جناب آقای مهندس حمید رضا شیخی
سرکار خانم مهندس مینا مؤمنی
مقدمه:
در عصر حاضر، پیشرفت فن آوری در تمام زمینه های صنعتی، گسترش و کاربرد وسیع و سیال، ماشین آلات و تجهیزات مختلف را به همراه داشته است. این رشد سریع سبب گردیده تا انسان در زندگی روزمره و شغلی خود هرچه بیشتر تحت تأثیر آشفتگی های ناخوشایند آکوستیکی، یعنی «صدا» باشد ؟؟ مختلفی قرار گیرد. به طوری که امروزه صدا جزئی از زندگی انسان را تشکیل می دهد به همین دلیل صدا یکی از خطرات شغلی و صنعتی به شمار می آید و بسیاری از کارگران به ویژه کارگران بخش صنعت در معرض این خطر قرار دارند.
امروزه، در صنایع کشورهای مختلف توجه زیادی به کاهش سروصدا در محیط کار می شود چون تحقیقات نشان داده که بین خستگی، بی علاقگی به کار، خشم و عصبانیت و سانحه در کار پریشانی روانی کارگر و میزان سروصدا در محیط کار رابطه ای مستقیم وجود دارد.
– مشکلات ناشی از سروصدا:
1- دیدگاه آسایشی: سروصدا در مکانهای دیگر غیر از محیط کار مشکلات فزایندهای را ایجاد کرده است. پیشرفت و تکامل فن آوری و توسعه هرچه بیشتر شهرها، تراکم وسایط نقلیه، ازدحام جمعیت، زندگی در مجاورت فرودگاه ها، ایستگاه ها و اماکن و کارخانجات پر سروصدا و نظایر اینها باعث شده تا سایر افراد جامعه نیز در معرض تماس با سروصدا باشند. با توجه به اینکه سروصدا علاوه بر اثر سوء بر سیستم شنوایی به عنوان یک استرمور عمومی ممکن است سبب افزایش فشار خون بروز مشکلات قلبی و عروقی و تحریک اعصاب، اضطراب و تأثیر بر خواب و مشکلات روانی و روحی شود.
2- دیدگاه ایمنی[1]: از دیدگاه ایمنی اولین نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد ایجاد حادثه در محیط های کاری به دلیل سروصدای زیاد می باشد. مکالمه در محیط های کار به عنوان یکی از راههای ارتباط می باشد که در صورت وجود صدای زمینه خصوصاً در فرکانسهای حدود مکالمه می تواند ارتباط بین افراد را از طریق کلامی مختل سازد و باعث بروز اشتباه و نیز حوادث گردد که در این مورد در ارزیابی صدا تراز تداخل با مکالمه محاسبه و مورد توجه قرار می گیرد. بر اساس تجربات گری ورلد (Gri world) با کاهش 5/14% از سروصدای کارگاه بازده کار 8 .8 % افزایش یافته و از اشتباهات ماشین نویسها 29% کاسته شده است. پس کاهش سروصدا در کاهش اشتباهات و کاهش حوادث محیط کار نقش مهمی را ایفا می کند.
بر طبق نظریه سازمان بین المللی کار بنا به دلایل ایمنی، صدا نباید از 70 دسی بل بیشتر باشد. در عملیات مربوطه به بررسی های مهندسی بهداشت حرفه ای صدا اندازه گیری می شود تا طی حرارت مبدأ بر روی شنوایی کارگران مشخص گردد و اندازه گیری صدا برای تعیین کمیت خطر و آسیب شنوایی اهمیت دارد.
موضوع پایش های محیطی و زیستی در مورد عوامل بیماری زا و زیان آور به طور کامل از سوی قوانین کار و تأمین اجتماعی در کشورمان حمایت می شود و در موارد قانونی 85 ، 22 و 95 قانون کار و 88 و 90 قانون تأمین اجتماعی به طور مستقیم این حمایت ها مشاهده می شود. که موضوع سروصدا به عنوان یک عامل زیان آور و بیماری زا که می تواند منجر به حادثه شود از این قوانین مستثنی نیست.
تبصره 1 ماده 96: وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مسئول برنامهریزی کنترل و ارزشیابی و بازرسی در زمینه ارزیابی بهداشت کار و درمان کارگری بوده و موظف است اقدامات لازم را در این زمینه به عمل آورد.
– روشهای اندازه گیری و ارزیابی صدا:
مهمترین نکاتی که باید قبل از اقدام به اندازه گیری و ارزیابی در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است:
الف: تعیین هدف اندازه گیری
ب: گردآوری اطلاعات دقیق از کارگاه
ج: گردآوری اطلاعات نحوه مواجه کارگر
د: تعیین روش مناسب اندازه گیری
ه: انتخاب وسیله مناسب اندازه گیری
و: کالیبراسیون
ز: شناخت استاندارد مواجه کارگر
– اهداف اندازه گیری:
1- اندازه گیری صنعتی: بطور مثال اندازه گیری صدای یک دستگاه برای اهداف عیب یابی یا بازرسی فنی
2- اندازه گیری محیطی: بمنظور تعیین توزیع تراز فشار صوت در سطح کارگاه یا معین نمودن منابع اصلی
3- اندازه گیری فردی: برای مشخص نمودن میزان مواجه کارگر
4- اندازه گیری به منظور تعیین روش و چگونگی کنترل صدا
– گردآوری اطلاعات:
اولین مرحله از فرآیند اندازه گیری و ارزیابی صدا جمع آوری اطلاعات لازم در محیط کار و نحوه مواجه کارگران می باشد که ابتدا نقشه ساده محیط کار که دارای مقیاس و محل نصب دستگاه ها خصوصاً دستگاه های مولد صدا هستند ترسیم گردید. پس اطلاعات مربوط به محل تردد و توقف کارگران، ساعات مواجه هر گروه کارگران با صدا، اوقات تغییر شیفت و اطلاعات مدیریتی مهم مانند اضافه کاری کار گردشی و مرخصی ها ثبت می گردد.
– تعیین ایستگاه های اندازه گیری:
تعداد و حمل ایستگاه های اندازه گیری در هر کارگاه بسته به هدف اندازه گیری متفاوت خواهد بود. در صورتی که اندازه گیری برای ناحیه بندی کارگاه از نظر تراز فشار صوت یا ترسیم نقشه صوتی کارگاه باشد با توجه به الگویی که بعداً گفته خواهد شد اقدام می شود. همچنین برای ارزیابی مواجه کارگر باید نقاط توقف یا تردد کارگر در ناحیه شنوایی مدنظر قرار گیرد.
– روشهای اندازه گیری:
الف: اندازه گیری و ارزیابی محیطی: در این هدف محل های استقرار کارگران موردنظر نبوده ولی از نتایج آن برای تعیین و مشخص نمودن توزیع تراز فشار صوت و محدود های خطر در کارگاه و همچنین تعیین منابع اصلی صورت برای کنترل صدا استفاده می شود. که شامل:
1- روش تهیه نقشه ناحیه بندی صورتی
2- روش تهیه نقشه خطوط هم تراز
3- روش اندازه گیری تراز کلی صدا در کارگاه
4- روش متوسط گیری تراز فشار صوت
5- روش تفاضل ترازهای صوتی.
ب: ارزیابی به منظور ارزیابی مواجه کارگر: که شامل:
1- اندازه گیری مواجه کارگر با صدای ناشی از یک منبع صوتی
2- اندازه گیری مواجه کارگر با صدای یکنواخت
3- اندازه گیری مواجه کارگر در مدت های معین با صدای متغیر با زمان
4- اندازه گیری مواجهه کارگر در مدت های نامعین با صدای متغیر با زمان
5- اندازه گیری مواجهه کارگر با صدای کوبه ای و ضربه ای
– برگرفته از جمله فراسو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
فرمت فایل: doc
تعداد صفحات فایل: 350
مقدمه:
انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات ، به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است . امروزه به علت رشد روزافزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و برپایی صنایع بزرگ ، استفاده از انواع ماشین آلات ، تجهیزات ، فرآیندها ، موادشیمیایی و . . . امری گریزناپذیر شده است . صنعتی شدن و تولید فزاینده ، مخاطراتی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شده نیروی کار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد ، عواملی که جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند .
نیروی کار هر کشور ، بویژه کشورهای در حال توسعه ، بخشی پراهمیت از سرمایه ملی دانسته شده و از پایه های توسعه اقتصادی و اجتماعی انگاشته می شود . ازاین رو ، حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیتی شایان توجه برخوردار است . بی گمان ، اقتصادی شکوفا و صنعتی خودکفا بدون داشتن نیروی کار سالم و تندرست امکان پذیر نخواهد بود .
مفهوم کارورزی عبارت از پروراندن و تعلیم است و هدف آن ایجاد مهارت در کار می باشد . باتوجه به اینکه اساسی ترین هدف هر دوره آموزشی تربیت افراد براساس نیازهای کاری است , کارورزیبه عنوان یک فاکتور تکمیل کننده از اهمیت بسزایی در رسیدن به این هدف برخوردار میباشد.
از جمله مواردی که در کارورزی , فرد کارورز به آنها آگاهی پیدا می کند عبارت است از :
– ایجاد مهارت تخصصی
– آشنایی با معیارهای سازمانی
– برانگیختن حس خلاقیت
– آشنایی با محیط کار
– آماده شدن جهت پذیرش مسئولیت
باتوجه به این مسئله اهمیت موضوع کارورزی بیشتر نمایان می شود . پیداست که رسیدن به موارد ذکرشده فوق در گرو تلاش و همت شخص کارورز می باشد .
بهداشت حرفه ای و اهمیت آن :
بی شک نیروی انسانی به عنوان یکی از ارکان اصلی تولید نقش مهمی در پیشرفت صنعت و اقتصاد هر جامعه ایفا می کند . دستیابی به توسعه پایدار بدون توجه به این عامل ممکن نخواهد بود
از سوی دیگر در دنیای امروز صنایع و تولید کنندگان برای ورود به بازار جهانی نیازمند دریافت استانداردهای مختلفی می باشند که حراست از نیروی انسانی از ارکان اصلی آنهاست . در این میان بهداشت حرفه ای وظیفه صیانت از این سرمایه بزرگ را عهده دار است .
با نگاهی کوتاه به گذشته ای نچندان دور و مقایسه آن با وضعیت فعلی می توان به اهمیت بهداشت حرفه ای در دنیای امروز بیشتر پی برد :
در نیمه اول قرن بیستم کارگران معدن آرسنیک و کبالت در اروپای مرکزی بعلت وجود مواد رادیو اکتیو در این معادن در اثر سرطان ریه در جوانی می مردند . در سال 1929 جمعا در این منطقه 323 نفر کارگر معدن وجود داشته که از هر دو نفر یک نفر از سرطان ریه ، از هر سه نفر یک نفر از سل و از هر ده نفر یک نفر از سیلیکوز مرده اند . وضع سایر کارگران در دنیا از این معدنچیان بهتر نبود ، در انگلستان از هر ده نفر که با آسبست کار می کردند بعد از ده سال تنها یک نفر زنده می ماند و همگی آنها قبلاز سی سالگی فوت شده اند . البته امروزه در سایه خدمات بهداشت حرفه ای این دورانهای سیاه سر آمده است، بااینحالهنوزبرای رسیدن به شرایط ایده آل در محیط های کاری تلاش زیادی نیازاست.
طبق آخرین گزارش منتشر شده توسط سازمان ایمنی و بهداشت انگلستان ) 04/2003HSE: ) به طور متوسط سالیانه 6000 نفر در اثر سرطانهای ناشی از کار جان خود را از دست می دهند . در طی سالهای 2001-2003 در انگلستان سالیانه بالغ بر 23000 نفر بعلت بیماریهای ناشی از کار به پزشک متخصص مراجعه کرده اند که از این تعداد 8000 نفر مشمول دریافت غرامت شده اند . همچنین در طی سال 2002 حدود 2.3 میلیون نفر از بیماریهایی رنج می بردند که گمان می رود از شرایط کاری گذشته آنها ناشی می شود .
طبق آخرین آمار منتشر شده توسط وزارت کار آمریکا در سال 1998 در کل صنایع خصوصی امریکا در حدود 104 میلیون نفر مشغول به کار بوده ند که میزان شدت حادثه بین آنها 6.2 بوده (به ازاء هر 100 نفر کارگر ) در روزهای کاری از دست رفته 2.9می باشد.
همچنین بر طبق گزارش انجمن ملی ایمنی در امریکا در سال 1990 از حوادث شغلی 10400 مورد و تعداد یک میلیون و هفتصد هزار صدمه ناشی از حوادث شغلی منتهی به ناتوانی و بالغ بر 75 میلیون روز کاری از دست رفته اتفاق افتاده است. هزینه های مربوط به اینگونه حوادث که شامل دستمزد و مراقبتهای پزشکی،بازتوانی، بیمه و سایر هزینه های غیر مستقیم و مستقیم بوده است بالغ بر 9/4 میلیارد دلار می باشد. بر طبق آمار سال 1375 (فروردین لغایت دی ماه) از کل حوادث ثبت شده، تعداد 138 مورد فوت ناشی از کار و 168 مورد از کارافتادگی ناشی از کار اتفاق افتاده است و همچنین سرانه غرامت نقص عضو در سال 1370 در کشور بالغ بر 247441 ریال و در سال 1375 این میزان 897226 ریال افزایش یافته است که در نرخ رشد 3.62 درصد برخوردار بوده است. قطعا هزینه پیشگیری از حوادث بسیار کمتر از هزینه های مواجهه با آنهاست .
فرمت :word
تعریف:سلامت از نظر سازمان جهانی بهداشت (W.H.O) سلامت عبارت است از:
تامین رفاه کامل جسمانی ، روانی اجتماعی و نه فقط نبودن بیماری و نقص عضو.
به این ترتیب نمی توان کسی را که تنها بیماری جسمی ندارد فرد سالم دانست،بلکه شخص سالم کسی است که از سلامت روان نیز برخوردار بوده و از نظر اجتماعی در آسایش باشد بنابراین می توان گفت تندرستی یا سلامتی سه بعد دارد:
بعد جسمانی 2. بعد روانی 3. بعد اجتماعی
این سه بعد در یکدیگر تاثیر می گذارد. گاه یک بعد تسلط و نفوذ بیشتری در ابعاد دیگر دارد و گاه نیز امکان دارد دو بعد یا هر سه بعد نسبت به یکدیگر تاثیر متقابل داشته باشند.
ارتباط ابعاد جسمی،روانی،اجتماعی
بعد اجتماعی – بعد روانی – بعد جسمانی
بهداشت : علم و هنر دستیابی به سلامت را بهداشت می گویند.
برای تامین سلامتی در یک جامعه باید بهداشت را هم بصورت فردی و هم بصورت عمومی رعایت نمود و هر گامی که در این راستا برداشته شود،گامی در مسیر عبادت و جلب رضای خدا و عدم نیاز به بیگانگان و در نهایت باعث توسعه اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی خواهد گردید.
تعریف بیماری: بیماری حالتی است ناخوشایند دارای نشانه ها و خصوصیات مشخص که ممکن است همه یا قسمتی از بدن را فرا گیرد.
طیف تندرستی و بیماری:
مردم را همیشه نمی توان به دو دسته کلی بیمار و سالم تقسیم کرد افراد جامعه را می توان بر حسب حالت تندرستی یا شدت بیماری در گروهای زیر قرار داد.
افرادی که از تندرستی کامل برخور دارند.
افرادی که دارای بیماری غیر آشکار هستند.
افرادی که دارای بیماری خفیف هستند.
افرادی که بیماری با علائم و شدت متوسط در آنها وجود دارد.
افرادی که دارای بیماری شدید هستند.
افرادی که مبتلا به بیماری کشنده هستند.
افرادی که به عللی نظیر ضعف و پیری،ناتوانی و بیماری،فوت می کنند.
تعریف بهداشت فردی: پیروی افراد از یک سلسله دستورات و عادتهای خوب و دوری جستن از رفتارهای غلط مجموعاً باعث جلوگیری از بروز و اشاعه بیماریها می گردد که به آن رعایت بهداشت فردی گویند.
اصول و نکات بهداشت فردی:اندامهای مختلف بدن،استراحت طبیعی،نظافت ، خواب مناسب، رژیم غذایی مناسب،ورزش،پوشاک و استحمام و رعایت عادات مناسب و مورد پسند.
حفظ سلامت و بهداشت چشم :
نظافت چشم رعایت شود و از دست زدن دستهای آلوده و یا دستمال آلوده به چشمها خود داری کرد.
از خستگی چشم پرهیز کرد خستگی چشم می تواند به دلائل مختلف اتفاق بیفتد مانند مطالعه زیاد و کمی روشنایی و تماشای زیاد تلوزیون.
از خطراتی که باعث آسیب می گردد دوری شود مانند ضربه.
از تماس چشم با گرد و غبار،بخارات ،گاز ها خودداری شود.
از تشعشعات مادون قرمز،ماورای بنفش چشمها را محافظت نمود.
از تشعشعات مادون قرمز،ماورای بنفش چشمها را محافظت نمود.
حفظ سلامت و بهداشت گوش:
1.نظافت گوش را رعایت کرد.
از ورود اجسام نوک تیز و آلوده به گوش جلوگیری کرد.
از تماس با صدای زیاد خود داری کرد.
به محض بروز هر گونه بیماری و اشکال و اختلال د رشنوایی و تعادل بدن به پزشک مرجعه نمود.
بهداشت دهان و دندان:
از نظافت عمومی دهان و دندان ها را با شستشو رعایت نمود.
از پوسیدگی دندانها جلوگیری نمود(از قبیل مسواک زدن و …)
از بروز هر گونه زخم در داخل دهان، زبان و لثه ها جلوگیری نمود.
غذای مناسب بخصوص در دوران کودکی مصرف نمود.
شیوه های صحیح مسواک زدن و پاک کردن دندان ها :
برای پاک کردن فاصله داندانها باید از نخ داندان استفاده کرد.
خمیر داندان به مقدار کافی مورد مسواک قرار دهیم.
مسواک را در فک بالا از بالا به پایین و در فک پایین از پایین به بالا می کشیم و این عمل را چندین بار انجام می دهیم.
بهتر است عمل مسواک کردن دندانها کمتر از 5 دقیقه طول نکشد.
سطوح جونده دندانها را نیز کاملا مسواک بزنیم.
۱- مقدمه
قرآن کریم ،آخرین سروش آسمانی است که پیامبر اکرم (ص)آن را برای بشریت به ارمغان آورده است . این کتاب الهی ،از جهات مختلفی مانند فصاحت و بلاغت ،معارف عالی و قوانین استوار ،خبرهای غیبی و اعجاز علمی و. . . معجزه محسوب می شود . و در باب اعجاز علمی مباحثی چون فیزیک ،شیمی ،علوم پزشکی و . . . در آیات قرآن به چشم می خورد و آنچه در این تحقیق مطرح گردیده است مباحث مربوط به بهداشت جسم انسان است که امروزه از مهمترین شاخه های علوم پزشکی محسوب می شود . آن چه در این راستا قابل توجه است این است که اصولاً بهداشت جسمی و روحی در تعالیم انبیاء جایگاه و شیوه ای داشته است تا آن جا که پیشوایان دینی عقل سالم را در بدن سالم بیان نموده اند .
امروزه بهداشت جایگاه رفیعی در بین علوم پزشکی دارد چرا که توجه به امور مربوط به بهداشت موجب سلامت اقشار مختلف جامعه خواهد شد همه شاخه های متنوعی که در بهداشت امروز مورد مطالعه قرار گرفته است همگی در جهت توسعه سلامت و امنیت افراد قرار گرفته است .
اگر به بهداشت و اصول آن توجه کافی بشود بطور یقین اقتصاد جامعه رونق بخصوصی خواهد گرفت واز ناحیه این عنایت و برنامه ریزی می توان به سمت قله های تمدن و توسعه انسانی قدم برداشت که سلامت و بهداشت جسم و روح زمینه ای برای عبادت و بندگی خداست که خود تکامل انسان محسوب می شود و بشر با آرامش خاطر بهتری می تواند در مسیر رضایت الهی گام بردارد .
در این پژوهش سعی شده است با کمک آیات و روایات بخشی از بهداشت جسم انسان در تعالیم الهی مورد بررسی قرار گیرد ،امید است که مورد رضایت حضرت حق واقع شود.
۲- تعریف موضوع و لزوم پرداختن به آن
همیشه و در همه موارد پیشگیری بهتر از درمان است. بهداشت نیز یکی از موارد پیشگیری در بیماریها است. لذا لازم دانسته شد که به بهداشت جسم انسان پرداخته شود تا حداقل با آگاهی از اثر برخی موارد آن، به تندرستی و سلامت جسم کمک شود و با جسم و روح سالم است که انسان میتواند به عبادت خداوند بپردازد و از طرفی جلوهای، از جلوههای همسویی علم و دین نشان داده شود.
۳- مروری بر مطالعات انجام شده
تا آنجا که بنده جستجو کردم در جایی کتاب یا مقاله و یا پایاننامهای با این عنوان ندیدم ولی پایان نامه و مقاله در مورد بعضی از بخشهای تحقیق مثل شراب و نماز کار شده بود.
فهرست مطالب
فصل اول: طرح تحقیق…………………………………………………………………………….. ۵
۱- مقدمه……………………………………………………………………………………………………. ۶
۲- تعریف موضوع و لزوم پرداختن به آن……………………………………………………… ۷
۳- مروری بر مطالعات انجام شده………………………………………………………………… ۷
۴- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………….. ۷
۵- طرح سئوال و فرضیه……………………………………………………………………………… ۷
۶- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………… ۸
۷- محدودیتها و پیشنهادات………………………………………………………………………….. ۹
۸- کلید واژهها……………………………………………………………………………………………. ۹
فصل دوم: یافتههای تحقیق…………………………………………………………………… ۱۱
بخش اول: بهداشت فردی…………………………………………………………………………… ۱۲
۱- وضو…………………………………………………………………………………………………… ۱۳
مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. ۱۳
۲- غسل……………………………………………………………………………………………………. ۲۱
الف – غسل جنابت……………………………………………………………………………………… ۲۲
ب – غسل حیض………………………………………………………………………………………… ۲۸
ج- پاداش غسل در روایات………………………………………………………………………….. ۲۹
۳-طهارت لباس………………………………………………………………………………………….. ۳۰
اصول پوشش در اسلام……………………………………………………………………………… ۳۱
الف – جنس لباس………………………………………………………………………………………. ۳۱
ب- رنگ لباس……………………………………………………………………………………………. ۳۴
ج – نظافت لباس…………………………………………………………………………………………. ۳۶
بخش دوم: بهداشت غذایی…………………………………………………………………………. ۳۸
۱- دعوت به غذاهای طیب…………………………………………………………………………… ۴۰
۲- ممنوعیت غذاهای غیربهداشتی………………………………………………………………… ۴۳
الف – مردار………………………………………………………………………………………………. ۴۴
ب – خون …………………………………………………………………………………………………. ۴۷
ج – گوشت خوک……………………………………………………………………………………….. ۴۹
تغذیه و اخلاق……………………………………………………………………………………………. ۵۲
د – ممنوعیت نوشیدن خمر…………………………………………………………………………. ۵۴
معنی لغوی و اصطلاحی……………………………………………………………………………… ۵۴
مراحل برخورد قرآن با شرابخواری…………………………………………………………….. ۵۶
مرحله اول: رزق نیکو ولی استفاده نادرست از آن…………………………………………. ۵۶
مرحله دوم: اشاره به گناه شرابخوار……………………………………………………………. ۵۷
مرحله سوم: نهی از نماز در حالت مستی………………………………………………………. ۵۸
مرحله چهارم: حرمت شراب………………………………………………………………………… ۶۰
آثار و نوشیدن شراب…………………………………………………………………………………. ۶۳
الف – آثار زیانبار روحی و معنوی………………………………………………………………. ۶۴
ب- آثار زیانبار جسمی و مادی……………………………………………………………………. ۶۸
۱- دستگاه گوارش…………………………………………………………………………………….. ۶۹
۲- دستگاه تنفس………………………………………………………………………………………… ۶۹
۳- خون……………………………………………………………………………………………………. ۷۰
۴- قلب و رگها…………………………………………………………………………………………… ۷۰
۵- عقل و روان………………………………………………………………………………………….. ۷۰
۶- نسل…………………………………………………………………………………………………….. ۷۱
بخش سوم: بهداشت جنسی……………………………………………………………………….. ۷۴
۱- ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه………………………………………. ۷۵
ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه از نظر پزشکی و علمی…………… ۷۷
احکام حائض……………………………………………………………………………………………… ۸۰
۲- زنا………………………………………………………………………………………………………. ۸۰
تعریف اصطلاحی……………………………………………………………………………………….. ۸۱
مراحل نکوهش زنا در قرآن………………………………………………………………………… ۸۱
مرحله اول: صفات زنا………………………………………………………………………………… ۸۲
مرحله دوم: وعدهی عذاب اخروی………………………………………………………………… ۸۳
مرحله سوم: زنا نکردن جزئی از یک پیمان عمومی………………………………………… ۸۳
مرحله چهارم: مجازات زناکار……………………………………………………………………… ۸۴
برخی از مفاسد زنا…………………………………………………………………………………….. ۸۶
انتشار بیماریهای آمیزشی در جامعه………………………………………………………….. ۸۷
الف – ایدز…………………………………………………………………………………………………. ۸۹
ب – سفلیس………………………………………………………………………………………………. ۹۰
پ- آتشک یا شانکرنرم ………………………………………………………………………………. ۹۰
ت- گرانوم آمیزشی……………………………………………………………………………………. ۹۱
ث- التهاب مهبل…………………………………………………………………………………………. ۹۱
ج – سوزاک ……………………………………………………………………………………………… ۹۱
روش حکیمانه اسلام در جلوگیری از بیماریهای آمیزشی……………………………… ۹۳
۳- لواط…………………………………………………………………………………………………….. ۹۶
موارد بیان لواط در قرآن……………………………………………………………………………. ۹۷
اول: احکام لواط………………………………………………………………………………………… ۱۰۴
اسرار معنوی و علمی تحریم هم جنسگرایی…………………………………………………. ۱۰۵
۴- استمناء (خود ارضایی = جلق زدن)………………………………………………………… ۱۰۶
بخش چهارم: بهداشت محیط زیست…………………………………………………………… ۱۱۰
بخش پنجم: بهداشت روانی………………………………………………………………………. ۱۱۱
تعریف بهداشت روانی………………………………………………………………………………… ۱۱۵
فرق شفاء و رحمت……………………………………………………………………………………. ۱۱۷
قرآن چگونه شفابخش است؟………………………………………………………………………. ۱۱۷
فصل سوم:…………………………………………………………………………………………….. ۱۲۱
نتیجهگیری………………………………………………………………………………………………… ۱۲۲
منابع و مأخذ…………………………………………………………………………………………….. ۱۲۳