چرا انسان ها خواب می بینند، تعابیر خواب ها چیست، چه رازهایی در آنها نهفته است و ... از مواردی هستند که در مقاله امروز در مورد آنها بحث می کنیم.
علاقه به خواب و رویا پیشینه ای به قدمت تاریخ بشریت دارد. یکی از کتاب های آسمانی مانند "قرآن" و "انجیل" سرشار از داستان های مختلف در مورد خواب و رویا می باشد که شامل اولین رویاها که تقریبا 1900 سال قبل از میلاد مسیح به وقوع پیوستند نیز می باشد. مردم یونان، روم و بابل به خواب و رویا اعتقاد محکمی داشتند به ویژه در شب های جنگ. آنها تصور می کردند که خدا از طریق رویا به آنها راه پیروزی را نشان می دهد. امروزه اعتقاد به خواب و رویا و تفسیر آن مانند گذشته عمیق نمیباشد. در آغاز قرن 20 زیگموند فروی خواب را به این صورت تعریف کرد: "راهی ملکوتی به ضمیر ناخودآگاه." او تصور خود را از رویا نشات گرفته از احساسات سرکوب شده فرد به ویژه امیال جنسی می دانست. امروزه بر این باورند که تعبیر فروید اندکی ساده انگارانه بوده. اما به راستی ما برای چه خواب می بینیم؟
چکیده
فصل اول
طرح تحقیق
(۱-۱) مقدمه
(۱-۲) بیان مسئله :
(۱-۳) مقایسه خواب و مرگ
ضرورت تحقیق
(۱-۴) اهداف تحقیق
معنای لغوی خواب و مرگ
فصل دوم
گستره ی نظری و پیشینهی نظری تحقیق
(۲-۱) خواب چیست ؟
(۲-۴) رؤیا و انواع آن
انواع رؤیا
(۲-۵) رؤیاهای ذکر شده در قرآن
۲-۷ وجه تمایز خواب و بیداری
(۲-۱۲) تفاوت خواب و مرگ
(۲-۱۳) وجوه اشتراک و اختلاف خواب و مرگ در قرآن
(۲-۱۴) ماهیت مرگ در نگرش قرآنی
(۲-۱۵) واکنش انسان ها در برابر مرگ
(۲-۱۶) مرگ از دیدگاه اولیای خدا
)۲-۱۷( ارتباط خواب با نفس، روح و مرگ
پیشینه ی عملی تحقیق در داخل ایران
فصل سوم
روش اجرای تحقیق، روش جمع آوری داده ها، ابزار تحقیق
(۳-۱) روش اجرای تحقیق
(۳-۲) روش جمع آوری داده ها
فصل چهارم
بیان تحلیل داده ها : قرآن و تفسیر
(۴-۱) معانی موت و اجل در قرآن مجید
(۴-۲) آیات در رابطه با لفظ توفّی
فصل پنجم
نتیجه گیری – پیشنهادها
(۵-۱) نتیجه گیری
(۵-۲) پیشنهادها
فهرست منابع و مآخذ
خواب و استراحت یکی از نیازهای اساسی بشر بوده و در سلسله نیازهای مازلو در ردیف نیازهای فیزیولوژیک قرار دارند. ( معماریان، 1380 ) وقتی که چرخه خواب و بیداری مختل شود، ممکن است سایر عملکردهای فیزیولوژیک بدن نیز تغییر کند و ممکن است اختلال در خواب، کاهش اشتها و کاهش وزن را نیز تجربه کند. ( جبرئیلی، 1383 )
این خواب و استراحت به عنوان یک مسأله مهم برای کلیه افراد جامعه، اعم از شاغلین و غیر شاغلین است و از آنجائی که نیروی انسانی ماهر و علاقه مند، پربهاترین و ارزنده ترین ثروت و دارایی هر کشور است و بسیاری از جوامع با وجود برخورداری از منابع طبیعی سرشار،به دلیل فقدان نیروی انسانی شایسته توان استفاده از این مواهب الهی را ندارند و به سختی و مشقت، روزگار می گذرانند و دیگر ملت ها به رغم کمبود منابع طبیعی، در نتیجه داشتن نیروی انسانی کار آزموده ومناسب به آسایش و رفاه رسیده اند و با گام های بلند و استوار مسیر پیشرفت و ترقی را طی می کنند.(کورمن، 1376: 7) بنابراین باید زمینه آسایش و راحتی و بالا بردن انگیزه در شاغلین به عنوان یک اصل در هر کشوری شناخته شده است. و پرستاران که به عنوان یکی از ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی ملزم هستند تا نیاز بیماران را برآورده کنند. ( مدیده، 2003 ) کم خوابی و بامدادگرایی بی رویه و اضافی می تواند اثرات منفی زیادی بر عملکرد شغلی، کیفیت خواب، سلامت فیزیکی، سلامت روانی، زندگی اجتماعی، مصرف بی رویه داروهای مختلف و کاهش سطح تحمل تنشهای شغلی داشته باشد. ( براون، 1998 ) از آنجائی که بهره گیری بهینه از توانمندی کارکنان، از اهداف اولیه هر سازمان می باشد که جهت تحقق آن، ایجاد رضایت و انگیزه در کارکنان ، می تواند دارای نقش اساسی باشد . بالا بردن انگیزه کارکنان و به خصوص کارکنانی که بیشتر زمان خود را در محیط های کاری می گذرانند، در مباحث منابع انسانی حائز اهمیت فراوانی است و توجه به آن در کارایی سازمان تأثیر غیر قابل انکاری دارد (ادریس و همکار، 1383 ).
1-2- بیان مسأله
خواب یکی از مهم ترین چرخه های شبانه روزی و یک الگوی پیچیده زیست شناختی است. (ویلیامز، 1383) چرخه خواب و بیداری یکی از چرخه های بیولوژیک است که توسط عملکرد فیزیولوژیک، در روشنایی و تاریکی، برنامه های کاری، مراقبت و سایر فعالیت ها تحت تأثیر قرار می گیرد و ساعت بیولوژیک انسان نقش مهمی را در این چرخه بازی می کند. ( باقری و همکاران، 1385 )
سلامت انسان با کمیت و کیفیت خواب او در ارتباط است. این موضوع برای کارکنان و کارمندانی که تلاش دارند تا به این وسیله بتوانند به نوعی خود را با محیط کاری آشناتر ساخته و رضایت بیشتری از محیط شغلی داشته باشند، اثرات بالایی دارد. با انجام یک پژوهش، مشخص گردید بیخوابی شبانه می تواند کیفیت خواب و زندگی را تحت تاثیر قرار دهد، به گونه ای که احتمال ابتلای به افسردگی و اضطراب افزایش یافته و توانایی مقابله با استرس های روزمره کم شود. ( بلانس و همکاران، 1386 )
از جمله مشاغلی که درگیر نوبت کاری و اختلال خواب ناشی از آن هستند، گروه پرستاران و پزشکان می باشد که در این میان شغل پرستاری در آمیخته با وضعیت نوبت کاری و اختلال خواب برخاسته از آن بوده و این مسأله موجب از هم گسیختگی بنیاد جسمی و روانی فرد و بروز مشکلاتی نظیر اختلالات گوارشی، مشکلات قلبی، خستگی های عصبی، عدم تمرکز حواس، رفتار نامناسب، توهم ، ناسازگاری عاطفی و پرخاشگری می شو د. از سوی دیگر اختلال خواب می تواند در محیط کار بر پیکره ارایه وظایف محوله شغلی صدمه بزند و باعث تخریب کیفیت و کمیت آن و همچنین اُفت شدید عملکرد حرفه ای که اساساً پاسخی بر نیازهای بیماران است، بشود. اختلال خواب همچنین می تواند باعث بروز معضلاتی مانند
خطاهای حرفه ای )اشتباه در دارو دادن، عدم توانایی در تصمیم گیری در موارد حاد و بحرانی، عدم ارتباط مناسب با مددجویان، ترک خدمت، عدم رضایت شخصی، کاهش عملکرد شناختی، اختلال حافظه و کاهش آمادگی و توجه افراد و صدمات غیر حرفه ای، تصادفات رانندگی، استفاده بی رویه از داروهای خواب آور، صدمات بدنی هنگام خواب آلودگی و ... گردد. در نهایت اختلال در کیفیت ارایه خدمات پرستاری، علاوه بر به تعویق افتادن سیر بهبودی بیماران و بهره مند نشدن آنان از ارایه مراقبت های صحیح و به موقع، موجب کاهش بهره وری در عملکرد مدیریت پرستاری نیز می شود.
پرستاران به دلیل ماهیت شغلی خویش با انواع تنیدگی ها در محیط کار روبرو هستند و به دلیل اینکه در شیفت های کاری صبح، عصر و شب، به طور نامنظم فعالیت می کنند از جمله افرادی هستند که در معرض بی خوابی قرار دارند و الگوی نامنظم خواب و بیداری در آن ها باعث کاهش کیفیت خواب، کم شدن طول مدت خواب و کاهش عملکرد شغلی می شود. بنابراین توجه به مشکلات خواب در میان پرستاران مهم می باشد. ( جبرئیلی، 1383 ) پرستارانی که شیفت آن ها به صورت چرخشی می باشد و اکثرًا در شیفت شب کار می کنند، ساعات خواب آ نها به ناچار در روز خواهد بود. در اغلب موارد، فعالیتهای دیگران آ نها را برای دست یافتن به خواب کافی دچار مشکل می سازد. این عدم خواب کافی، بر کیفیت خواب اثرات زیادی خواهد گذاشت و باعث می گردد تا بامدادگرایی، جای خود را به بی خوابی داده و اصلا مقوله ای با عنوان بامدادگرایی اتفاق نیفتد و کیفیتی که لزوما می تواند در خواب و برای پرستاران اتفاق بیفتد، جای خود را به بی خوابی های شدید بدهد. حال با توجه به وضعیت و نوع شغلی که پرستاران دارند، این مسئله مورد بحث قرار گرفته شده است که اصولا بامدادگرایی و کیفیت خواب تا چه اندازه برای پرستاران مفید است؟ و این موضوع در افزایش انگیزه شغلی چه اندازه اثرگذار می باشد؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت نیروی انسانی در سازمان تا به اندازه ای است که آنها را مشتریان داخلی می نامند و می توان گفت تا زمانی که این مشتریان از فعالیت خود خشنود نباشند، جلب رضایت مشتریان بیرونی بسیار سخت و شاید غیر ممکن باشد. بدیهی است کلیه نرم افزارها و سخت افزارها و تکنولوژی های پیشرفته ابزاری هستند که شرط اصلی استفاده کارآمد از آنها داشتن نیروی انسانی آموزش دیده، علاقه مند و متعهد است و موفقیت سازمان وابسته به کار و تلاش این نیروهاست ( ادریس و همکار،1383) یکی از سازمان هایی که بسیار زیاد به نیروی انسانی و شاغلین خود بسیار محتاج می باشد، بیمارستان ها و مراکز درمانی است که دارای تعداد زیادی پرستار و دکتر شاغل دارد و لذا توجه به روحیات و مسائل آنان، کمک زیادی به ایجاد انگیزه و رقابت در آنان می نماید. یکی از مسائل مهم در این رابطه، توجه به خواب، کیفیت خواب و بامدادگرایی این گروه است که نتیجه مستقیم در رفتار خود آنان و در رفتار آنان با بیمارانی دارد که چشم امیدشان به پرستاران است و این می تواند عملکرد پرستاران را تحت تأثیر قرار داده و باعث بروز اشتباهات حرفه ای ( مثل اشتباهات دارویی ) و اشتباهات غیر حرفه ای ( حوادث رانندگی) در آن ها شود. همین موضوع اهمیت خواب و کیفیت آن را در پرستاران بیش از پیش نشان می دهد.
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1- هدف کلی
بررسی نقش کیفیت خواب و بامدادگرایی با انگیزش شغلی پرستاران.
1-4-2- اهداف جزئی
- رابطه زندگی خانوادگی و زندگی شغلی پرستاران.
- بررسی رابطه بین شرایط کاری و انگیزه شغلی.
- بررسی زمان کاری در کیفیت خواب پرستاران.
- بررسی نقش مهارت در ایجاد انگیزه شغلی.
- بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و کیفیت خواب.
1-5- تعاریف عملیاتی
1-5-1- تعریف نظری
انگیزش شغلی: انگیزش از پر اهمیت ترین پیش نیازهای آموزش، یادگیری و ارتقای شغلی است. ارتقا و افزایش انگیزه، مستلزم صرف وقت، کار، تلاش، پشتکار و سرمایه گذاری توانایی جسمانی و روانی یاد گیرنده است. مجموعه ای از عوامل یا سازه های درونی و بیرونی در برانگیختگی فرد به یادگیری و مشارکت فعال او در فرایند آموزش دخیل هستند. از غریزه، سائق، نیاز و شوق گرفته تا علاقه، کنجکاوی، سبک اسناد، باور کنترل، توانمندی، انتظار، تلاش جهت پیشرفت و تا فشار والدین، فشار همسان همگی می توانند در تعامل پذیری بر نظام انگیزش کار ساز افتند و رفتار پیشرفت فرد را شکل دهند. (والبرگ، 1987).
کیفیت خواب: چرخه خواب و بیداری یکی از چرخه های بیولوژیک است که توسط عملکرد فیزیولوژیک، در روشنایی و تاریکی، برنامه های کاری، مراقبت و سایر فعالیت ها تحت تأثیر قرار می گیرد و ساعت بیولوژیک انسان نقش مهمی را در این چرخه بازی می کند. تحقیقات نشان داده است که محرومیت از خواب باعث کاهش سیستم ایمنی و کاهش عملکرد هیپوتالاموس، هیپوفیز و آدرنال در طی روزهای بعدی، کاهش تحمل گلوکز، افزایش فشارخون و افزایش خطر حوادث قلبی و عروقی به طور غیر وابسته، کاهش توانایی حداکثری سطح فعالیت افراد و همچنین استعداد فردی و قدرت غیرهوازی افراد می گردد. ( لیما و همکاران، 1390 )َ
بامدادگرایی: بامدادگرایی یکی از بازدارنده های مهم در تطابق با نوبت کاری به شمار می رود و برخی بیماری ها در شرایط نوبت کاری تشدید می شوند. ( چوبینه و همکار، 1379 )
1-5-2- تعریف عملی
انگیزش شغلی: منظور از انگیزش شغلی، میانگین نمره ای است که پاسخگویان از پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع مندرج در پیوست تحقیق به دست آورده اند.
کیفیت خواب: منظور از کیفیت خواب در تحقیق، میانگین نمره ای است که آزمودنی ها از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبرگ به دست آورده اند.
بامدادگرایی: منظور از بامدادگرایی در تحقیق، میانگین نمره ای است که آزمودنی ها از مقیاس ترکیبی بامدادگرایی به دست آورده اند.
نخستین آیت خواب، این است که انسان بفهمد حقیقت او بدنشنیست، بلکه حقیقتش غیر از بدنش میباشد، یعنی «روح» که به واقع وحقیقتاً شنیدن، دیدن، تعقّل، لذّتها را یافتن، دردها را یافتن و همه چیزاز اوست غیر از بدن میباشد. کسی که در «خواب» خوب تأمل کند،میفهمد که این «خواب» نشانی از حقیقت آدمی یعنی «روح» دارد،چرا که هنگام خواب، بدن همان نظام قبلی را ـ که با او بوده ـ دارد و ازدست نداده است، هر چند در موقع خواب تغییر اجمالی در آن حاصلمیشود ولی آن نظام وجود دارد. امّا این «روح» است که هنگام«خواب» گرفته میشود. تأمل و تدبر در «خواب»، روشن میکند کهحقیقت ما چیزی است که معلوم نیست کجا میرود که بدن ما در آنوقت نه میشنود، نه تعقل میکند، نه لذتی میبرد، نه ارادهای دارد وگویا هیچ خبری نمیباشد. آن که ما بودیم، نیستیم، آن را بردند ومیآورند، حقیقتی که همزمان با خوابیدنِ انسان، معلوم نیست کجامیرود، همان «روح» است که شخصیت آدمی با آن پیوندی ناگسستنیدارد. برای بهتر و بیشتر روشن شدن این آیت «خواب» در این آیهدقت کنید:
«اَللهُ یَتَوَفَّی الاَْنْفُسَ حینَ مَوْتِها وَ الَّتی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِهَا فَیُمْسِکُالَّتی قَضَی عَلیْها الْمُوتَ وَ یُرْسِلُ الاُخْری اِلی أَجَلٍ مُسَمّی اِنَّ فِیذلِکَ لاَ´یاتٍ لِقَوْمٍ یَتَّفَکَّرُونَ»
«خدا روح مردم را هنگام مرگشان به تمامی باز میستاند و (نیز)روحی را که در (موقع) خوابش نمرده است (قبض میکند)، پسآن (نفسی) راکه مرگ را بر او واجب کرده نگاه میدارد، و آندیگر (نفسها) راتاهنگامی معیّن (به سوی زندگی دنیا) باز پسمیفرستد. قطعاً دراینامربرایمردمیکهمیاندیشندنشانههایی است.»
این فرموده خداوند متعال به خوبی نشان میدهد که خواب نیز«قبض روح» است، امّا قبض روحی ناقص؛ امّا قبض روح در هنگاممرگ، قبض کامل است. خداوند منّان در پاسخ به کسانی که منکرمعادند و مدعیاند که چگونه میشود هنگامی که مردیم و خاک شدیمو بدن ما کاملاً فرسوده شد، دوباره زنده میشویم، میفرماید:
«قُلْیَتَوفّاکُمْ مَلَکُالْمُوتِ الَّذی وُ کِّلَ بِکُمْ ثُمَّ اِلی رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ»
«بگو: فرشته مرگی که بر شما گمارده شده، جانتان را میستاند،آنگاه به سوی پروردگارتان باز گردانیده میشوید.»
دانلود مقاله رشته روانشناسی واکنشهای پسیکوفیزیولوژیکال و اختلالات شبه جسمی و خواب با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 42
دانلود مقاله آماده
مقدمه
در طول تاریخ فلاسفه و دانشمندان در خصوص ارتباط بین جسم و روان بحثهای فراوان داشته اند. اخیراً موضوع اثرگذاری متقابل جسم و روان بر یکدیگر مورد توجه دوباره واقع شده است. بیشترین توجه در مورد نقش سیستم های اندوکرین و ایمنی در بروز اختلالات پسیکوفیزیولوژیک می باشد. برخی معتقدند که هر بیماری یک جزء پسیکوفیزیولوژیکال دارد. یعنی هر اختلال جسمی یک جزء پسیکولوژیکال و هر اختلال روانی یک جزء فیزیکال به همراه دارد.
تسلسل واکنشهای پسیکوفیزیولوژیکال
در سال 1929 والترکانون تحقیق ارزشمندش را بعنوان تغییرات بدن در زمان درد، گرسنگی، ترس و خشم به چاپ رسانید. او واکنش «جنگ یا فرار» را توصیف کرد. بدنبال پژوهش کانون، سایر متخصصین نیز شروع به مطالعه واکنشهای فیزیکی به استرسورهای فیزیولوژیکال کردند. برای مثال در سال 1951 ولف و کارنجیوس تحقیقات خود را مبنی بر ارتباط بین استرس و افزایش فشار خون گزارش نمودند. آنها متوجه شدند که افزایش هیجانات منتج به افزایش فشار خون خواهد شد. هانی سلیه تئوری استرس را در سال 1959 بطور مشخص پیشنهاد کرد. سلیه یک پروسه سه مرحلهای را در واکنش به استرس توصیف کرد که بعنوان سندرم تطابقی عمومی شناخته شده است. این سه مرحله عبارت است از:
1- واکنش اخطار: این واکنش یک عکس العمل فوری به یک استرسور است. مکانیسم های آدرنوکورتیکال منتج به رفتارهایی بصورت واکنش جنگ یا فرار میشود.
2- مرحله مقاومت: در این مرحله بدن شروع به تطابق می کند که نیازمند صرف انرژی بیش از معمول برای ادامه حیات است.
3- مرحله رهایی: مکانیسم های دفاعی ضعیف شده و شکست می خورند و تأثیر منفی استرسورها به ارگانیسم داخلی گسترش می یابد.