فرمت :WORD تعداد صفحه :46
مقدمه:
انسان با ساختن خانه از محیط بی انهای پیرامون خود در یک نقطه گرد می آید و از پراکندگی و گریز از طبیعت به تمرکز و حضور روی می آورد و بدین گونه به طبیعتی که بدون حضور انسان رها شده و پراکنده و فاقد معنی است معنی می دهد و با بنا کردن خانه به این تمرکز و تجمع هویت می بخشد و به ایجاد درون و برون دست می زند. درون و برونی که قبل از حضور انسان و سکنی گزیدنش بروی زمین وجود داشته اند و با پدید آوردن خانه درونی را می سازد که بدون حضور انسانی که در آن ساکن می شود و سکنی می گزیند تحقق نمی یابد. حقیقت خانه سکنی بخشیدن و آنچه در رابطه با آن طرح
می شود اعم از شکل خانه و مصالح و ترکیب آنها جزء امور تبعی به شمار می آیند و آنچه مهم جلوه می کند رابطه خانه با انسان از یک سو و یا طبیعت از سوی دیگر است. ارتباطی میان انسان و کل عالم، گرایش از پراکندگی و گریز از طبیعت خالی از انسان به مرکزیت حضور انسان.
در سنت دینی حضور انسان بروی زمین، سکنی گزیدن و آرامش یافتن که در بهشت نخستین که به انسان هویه داده شده بود با شب، همه، زمین، آبی که در دسترس می باشد و ابری چند گاهی سایه بیندازد قرین شده که مظهر و جامع همه آنها خانه و شهر است.
خانه قبل از هر چیز فضا و مکانی درونی است و البته در رابطه با بیرون، کوچه و خیابان و زمین و آسمان و طبیعت و همه هستی، اما آنچه که به آن معنا می دهد«سکونت» و پناه گرفتن در مامنی است که پیوند خاطره و خیال است و القاء کننده آرامشی که در آن خیالاتمان را مرور می کنیم. خیالاتی بر پایه ارزشهایی تاثیر گذار بر آدمی، که پویش را در آدمی بر می انگیزد و او را به ادامه و استمرار توصیه می کند. هر چه خانه تو در تو تر باشد و با گوشه های رنج، ماجاء و مامن مناسب تری برای سکونت خاطره است.
مجموعه حاضر مطالعات مربوطه به مجموعه مسکونی واقع در میدان فردوسی مشهد
می باشد. که در آن ابتدا با بررسی تعریف خانه و مفهوم سکونت سعی شده تا نکات مهم در این زمینه که گاه مورد توجه قرار می گیرد مشخص می شود و مبانی نظری کاربر براساس آن شکل گیرد و در ادامه با توجه به رابطه تعامل مسکن و افراد خانواده بر هم به بررسی و شناخت سنا پیدایش و سیر تحول و ویژگی های مسکن پرداخته شده است و از آن چه پروژه مورد نظر نیازها و دیدگاههای آنان با هم مقایسه شود.
در انتها با توجه به مفاهیم به دست آمده و بررسی های انجام شده بر روی سایت مورد نظر طرحهای پیشنهادی شکل گرفته است و مطالعات سازه ای و راه کارهای موجود در این خصوص ارائه شده است.
روند پژوهش(تحقیقات)
در این پروژه یک مجموعه مسکونی به گونه ای که بیشترین امکانات را در طول زمان در یک مکان فراهم آورده مورد نظر بوده است. در روش طراحی خطوط اصلی سایت، بررسی نقاط مهم سایت و محورهای تاثیرگذار و ویژگی اصلی یک مبنای مسکونی و باورهای یک فرد از یک مبنای مسکونی در دستور کار طراحی قرار گرفته است.
با توجه به اینکه مجموعه مورد استفاده اقشار مختلف قرار میبایستی نیازها و تمایلات آنها پاسخ داده شود در این راستا با توزیع فرمهای نظرسنجی در بین افراد و بررسی نظرات آنها مبانی کلی کار مشخص هستند توجه به فضای سبز باز، حرکتها و چرخشها. مسیرهای حد پیاده دید و منظر مناسب و نحوه دسترسی به مجموعه از نکات مهمی بودند که در طراحی مدنظر قرار گرفته. ابزار مورد استفاده در طراحی، کتابهای موجود و مقالات و نشریات سازمانها و ادارات است که توجه به استانداردهای موجود حداقل های مورد نیاز و ابعاد فضاها پیش بینی شده است.
اهمیت موضوع:
در میان فضاهای معماری، مسکن اولین نیازی بود که در ذهن انسان جای گرفت. توجه انسان اولیه به مسکن تنها به دلیل رفع نیاز به سرپناه و ایجاد فضای امن بوده است ولی به تدریج کسب آسایش بیشتر از نظر فیزیکی و روانی در راستای پیشرفت انسان در طول تاریخ به عنوان اولویتهای بعدی مطرح شدند بدین ترتیب می توان گفت مسکن با اهمیت ترین فضای معماری در میان فضاهای مختلف هم از نظر پیشینه تاریخی و هم از نظر مدت حضور در آن برای بشر بوده است.
خانه ها در کنار هم هسته اولیه شهرها را تشکیل می دهند و دیگر عناصر شهری به عنوان فضای هدماتی وابسته به آن مطرح می شوند.
بنابراین مسکن در معنای فضای زندگی باید به تمام ابعاد فیزیکی و روانی انسان پاسخ دهد چرا که الگوهای رفتاری اعضای جامعه از روحیه حاکم بر فضای زندگیشان نشات
می گیرند.
آنچه موجب شاخص شدن یک فضای معمار از می شود توجه به همین تعریف موضوع است که خانه را از طراحی براساس روشهای ساخت و استانداردها خارج کرده و مفاهیم جدیدتر و عمیق تری را ارائه می دهد. به طوری که مفهوم مسکن در هر زمان و مکان، با توجه به نیاز و روحیات مخاطبان خود تغییر و تحول یافته است.
مفهوم سکونت:
سکونت را می توان بیانگر تعیین موقعیت و احراز هویت دانست. بیانگر برقراری پیوندی پر معنا بین انسان و محیطی موزون که این پیوند از تلاش برای هویت یافتن معینی به مکانی احساس تعلق داشتن ناشی می شود بدین ترتیب انسان زمانی به خود وقوف می یابد که مسکن گزیند و در نتیجه هستی خود را در جهان تثبیت کرده باشد. بنابراین سکنی گزیدن هدف و مقصود ساختن را نشان می دهد.
ساختن تنها وسیله ای برای سکونت کردن به معنای پناه گرفتن نیست بلکه به نحوه ی خودی پیش از همه چیز سکونت کردن است. رابطه انسان با مکان و به تبع آن با فضا ویژگی های سکنی گزیدن است هنگامیکه به ارتباط مکان و فضا و انسان می اندیشیم فوری بر ماهیت چیزهایی که مکان هستند و ما آنها را ساختمان می نمایم پرتو می افکند.
مکان انسان را می پذیرد و به آن استقرار می بخشد. مکان به دو معنی برای انسان مکان
می سازد. پذیرفتن و استقرار بخشیدن که این دو به یکدیگر وابسته اند. مکان به عنوان یک فضا سازی دوگانه یک سرپناه به شمار می رود و برای انسان یک مسکن و جایگاه سکنی گزیدن است.
این مکان های زندگی است که انسانها را پناه می دهد و مسکن شمرده می شود اگر چه به طور مسلم خانه های مسکونی در معنای محدود آن نباشند، ایجاد چنین مکانهایی ساختن است و ساختن چون چیزها را به عنوان اماکن تولید می کند به ماهیت فضاها و منشا سرقت فضا نزدیکتر است تا به هندسه و ریاضیات بناهای اصیل به سکنی گزیدن شکل می دهند و سکنی گزیدن برای حضور بناها مکان ایجاد می کند و ساختن فراهم آوردن زمینه سکنی گزیدن است و این است ماهیت ساختن ما فقط آنگاه می توانیم باشیم که سکنی گزینیم و برای سکنی گزیدن هم ساختن و فکر کردن هر یک به گونه ای خاص خود اجتناب ناپذیر به نظر می رسند.
از روزگاران کهن تاکنون مسکن مکانی بوده که با تامین آن انسان به«بودن» دست یافته است و در این بودن هستی و زندگی را تجربه کرده است و چون هستی در حال شدن است نحوه نگرش به هستی نوع بودن و شکل سکونت را رقم می زند و از پذیرش خبری هستی به نیستی تا به این باور که از هستی به نیستی، آنی از شدن است و هستی جاودانی است. شکل های متفاوتی از مسکن را تجربه کرده ایم بنابراین انسان با سکونت به بودن دست یافته و سکونت چگونگی بودن را معنی کرده است.
مقاله مسکن و معماری
