پیشگفتار
بر اساس یافته محققان، زمان پیدایش کشاورزی در حدود 15-10 هزار سال قبل از میلاد مسیح بوده و شروع به نگهداری دام را از حدود 6000 سال قبل حدس می زنند. این دو رویداد نقاط عطفی را در تاریخ زندگی بشر پدید آورده که منشاء تحول در گسترش تمدن و پیدایش جوامع بزرگ بوده است.
همزمان با نگهداری دام استفاده از شیر آن برای مصارف خانوادگی مرسوم گردید و سپس با افزایش تولید شیر، مقداری از آن در بازارهای محلی بعنوان کالا مورد تبادل قرارمیگرفت.
تحول و نوآوری در صنعت دامپروری از حدود 2 قرن پیش ذکر گردیده است و از حدود 150 سال قبل، تولید صنعتی شیر به سبک تقریباً امروزی با ساختن ابزارهای فرآیند کننده مانند خامه گیر شروع شد که از آن پس تا کنون پیشرفت های بزرگی در عرصه فرآیند شیر پدید آمده است.
امروزه، تولید شیر و محصولات تهیه شده از آن، بعنوان ترکیبات غنی از پروتئین و مواد ضروری بدن، یکی از مهمترین فعالیت ها در زمینه صنایع غذایی محسوب می گردد، به گونه ای که در مواردی مصرف سرانه ( مقدار کل مصرف به تعداد جمعیت کشور در طول یک سال ) آن را در کشورهای جهان به عنوان شاخصه پیشرفت و توسعه منظورمیدارند.
وضعیت تولید شیر و فرآورده های آن در جهان
از اواخر نیمه اول اخیر، تولید صنعتی شیر در جهان، روند توسعه سریعی را دارا بوده است.
این پیشرفت در بردارنده بهبود روش های تولید شیر، با انتخاب نژادهای شیر وار مانند: « براون سوئیس » و دام های دو منظوره مانند: « هلشتاین » رو به گسترش نهاد که همراه با فن آوری جدید در فرآیندها، به شرایط مطلوبی دست یافته است.
امروزه فن آروی به کار رفته در یک کارخانه مدرن شیر را می توان به یک پالایشگاه بسیار بزرگ تشبیه نمود که از مواد اولیه، محصولات متفاوتی را فرآیند و تولید می نماید. تنوع محصولات مختلف لبنی را حدود 500 نوع ذکر کرده اند.
پیشگفتار1
مقدمه3
شیر گوسفند 4
عملیات صنعتی در فرآیند شیر 5
دیدگاه تجاری لبنیات در جهان5
تولید شیر در ایران 6
فصل دوم
صنعت شیر 8
مقدمه ای بر تولید شیر 9
شیر گاو 10
پاکیزگی و بهداشت11
تناوب تحویل شیر 11
فصل سوم
شیمی شیر 13
برخی مفاهیم شیمی پایه 13
ترکیبات شیر گاو 15
چربی شیر 16
ساختمان شیمیایی چربی شیر 18
پروتئین شیر 19
شیر یک محلول بافر است20
آنزیم ها در شیر 21
ویتامین ها در شیر 22
مواد معدنی و نمک ها در شیر 23
دیگر ترکیبات موجود در شیر 24
فصل چهارم
تغییرها در شیر و اجزای آن 25
آزمایش های مربوط به شیر 25
آزمایش های مربوط به ماست26
آزمایش های خامه27
آزمایش های شیر کاکائو 28
آزمایش های دوغ 28
کره 28
جمع آوری و دریافت شیر29
سرد نگه داشتن شیر 29
جمع آوری شیر در مخزن 31
آزمایش کیفی شیر 31
بو و طعم 32
امتحان پاکیزگی 32
آزمایش رسوبی 33
آزمایش بهداشتی یا آزمایش رزازرین 33
فصل پنجم
دریافت شیر 35
اندازه گیری بر اساس حجم 35
اندازه گیری بر اساس وزن 36
فصل ششم
روش های متداول سالم سازی شیر39
دستگاه پاستوریزه کننده ( Pasteurizer )42
سیستمهای گرمادهی دستگاه های پاستوریزه کننده44
سیستم های سرمادهی دستگاههای پاستوریزه کننده 45
اجتناب از آلودگی دوباره شیر پاستوریزه 45
دستگاه کامل پاستوریزه شیر 46
بخش تبادل حرارت اولیه
شامل 50 صفحه فایل word
نکاتی مهم درباره تغذیه نوزاد
هر روز گزینههای جدیدی به جای شیر مادر پیدا میشود، ولی باید بدانید که این مایع حیاتبخش هیچ جایگزین شایستهای ندارد!
ما نمیتوانیم درباره فواید و نکاتِ سلامتیِ شیر مادر حق مطلب را بجا بیاوریم. اگر شما و کودکتان هر دو سالم هستید، میتوانید حداقل هفتههای اول به او شیر بدهید تا مواد ایمنی طبیعی بدنتان وارد بدن نوزاد شود و یا از هر دو نوع شیر بهره ببرید. بسیاری از خانمها هم شیر خودشان را میدهند و هم از شیر خشک استفاده مینمایند. دادن شیر خشک با شیشه نیز راه سالم و مناسبی است، چه از همان روز اول شروع کنید، چه مدتی بعد از شیر دهی با شیر خودتان آن را آغاز نمایید. اگر نمیدانید کدام را انتخاب کنید و در این باره نگران هستید سعی کنید واقعیتهای پزشکی را از مسائل سیاسی و فرهنگی جدا کنید. یادتان باشد مهمترین کاری که میتوانید برای فرزند خود انجام دهید، انتقال عشقتان و فراهم نمودن تغذیه مناسبِ اوست.
در دنیای واقعی دلایل زیادی برای انتخاب شیر خشک وجود دارد. شامل: نوزاد قادر به مکیدن نیست (رایج در بچههای زودرس)، جدایی طولانی مادر از فرزند، درد شیر دهی، نگرانی از اینکه شیر به اندازه کافی ندارید، نیازِ بازگشت به کار، ابتلاء به بیماری و نیاز به دارویی که نباید به کودک شیرخوار منتقل شود و در آخر تمایل به مشارکت دادن سایر اعضای خانواده در امر شیر دهی.
توصیه مشاور: بهترین شیربرای کودک،شیر مادر است. پس تمام تلاشتان را نمایید که شیر خودتان را به وی بدهید. در صورتی که شیر شما کم است می توانید با رژیم غذایی مناسب و با افزایش دفعات شیر دهی مخصوصا در شب شیر خود راافزایش دهید. اگر کودکتان همزمان از شیر شما و شیشه تغذیه می شود پس از مدتی دچار سر در گمی میشود چون نحوه مک زدن سرپستانک با سینه مادر متفاوت است و طبیعتا پس از مدتی شیشه را انتخاب می کند چون مکیدن ان راحت تر میباشد. اگر شاغل هستید میتوانید شیر خود را در دوران مرخصی زایمان هر روز بدوشید و در فریزر نگهداری نمایید و بعدا با قاشق یا سرنگ به کودکتان داده شود. اما در برخی از شرایط مثل بیماری مادر که دارای شیر آلوده می باشد و ... این امر مقدور نیست و با توجه به نظر پزشک می توانید اقدام به استفاده از شیر خشک نمایید.
شامل فایل ورد و اسلاید پاورپوینت
شرکت فرآورده های لبنی پاتیرام درگز( پانیذ درگز) واقع درکیلومتر7 جاده ی درگز- چاپشلودرمنطقه ی حق وردی فعالیت خودراازشهریورسال 1385 باسرمایه ای بالغ بر ده میلیارد ریال بامشارکت جهاد کشاورزی درزمینی به مساحت 1500مترمربع وبه منظور تامین نیازجامعه به شیروفرآورده های لبنی وایجاد اشتغال درمنطقه آغازنموده است.
این واحد صنعتی باظرفیتی درحدود پنچ تن تولید روزانه وفرآوری انواع محصولات لبنی مانند شیر( شیریارانه ای,شیرمدارس ) ,انواع ماست ( پرچرب وکم چرب ) , دوغ , خامه ودیگرمحصولات لبنی درحال فعالیت بوده ووظیفه ی تامین شیر یارانه ای وشیر مدارس منطقه را عهده دارمی باشد. دیگر محصولات این شرکت علاوه برتوزیع در سطح منطقه درمناطق دیگراستان نیز توزیع می گردد.
تعداد پرسنل این واحد صنعتی 15 نفر بوده ودریک شیفت کاری فعالیت می کنند.
1-2: مواداولیه
الف: شیرخام: ازمهمترین واصلی ترین مواداولیه ی کارخانه می باشدکه روزانه توسط ماشینهای مخصوص حمل شیرازسطح منطقه وتعاونی های دامداران جمع آوری شده وسریعا ً به محل کارخانه منتقل می شودوپس ازانتقال به کارخانه وانجام عملیات صاف کردن وخنک نمودن شیردرتانک های مخصوص دوجداره نگهداری می گردد.
ب: موادموردنیازبرای فرآوری انواع محصولات نظیراستارترهای تولید ماست وپنیر، اسانسهای مورداستفاده دردوغ ،نمک وغیره باتوجه به نیازکارخانه به صورت دوره ای ودر موقع نیازازواحدهای صنعتی سطح استان ویا دیگراستان ها خریداری می شود. این مواد برای نگهداری به سردخانه نیازنداشته ودرانبارهای معمولی که نسبت به ورود حشرات ، نور ورطوبت ایزوله بوده نگهداری می شود.
شیرها
انواع شیرهایی که در سیستم گاز کاربرد دارند:
شیرهای سماوری همچنان که از اسمش پیداست شبیه شیر سماور می باشد که با گردش یک ربع پلاک مسیر کاملاً باز یا بسته می شود و اغلب شیرهای مورد استفاده در گاز از نوع گریس خود می باشند.
کارکرد شیرهای توپی نیز مانند سماوری است یعنی دور کاملاً باز یا بسته می شود.
انواع شیرهای دستی:
شیرهای پلاک دارای طرح ساده ای می باشد و طوری است که با چرخاندن محور به اندزه 90o می توان از حالت کاملاً باز به حالت کاملاً بسته و بالعکس در آورد و دامنه اندازه شیرهای پلاک مطابق استاندارد از تا "3 تغییر می کند.
فهرست
فصل اول : کلیات
1-1تعریف ،ویژگی ها و مشخصات محصول
2-1- نشانه گذاری
3-1- مصارف عمده ی محصول
4-1- ارائه ی دیدگاه های کلی در مورد قیمت و بازار فروش
5-1- قیمت فروش
فصل دوم : بررسی های فنی
1-2 ارزیابی روشهای مختلف تولید
1-1-2- تشریح فرایند منتخب
2-2 بررسی مناطق ، مراحل و شیوه های کنترل کیفیت
1-2-2 کنترل کیفیت فرآیند
2-2-2 کنترل کیفیت مواد اولیه
3-2-2 کنترل کیفیت محصول
3-2 تعیین محدود ظرفیت تولید
1-3-2 مشخصه ی عملکرد واحد
4-2 بررسی و ارزیابی مواد اولیه
5-2 بررسی ماشین آلات و تجهیزات خط تولید
1-5-2 موازنه ی جرم و انرژی
6-2 بررسی تاسیسات عمومی
7-2 بررسی نیروی انسانی ( پرسنل مورد نیاز )
8-2 زمین و زیربنا
1-8-2 ساخت سالن تولید
2-8-2 مساحت انبارها
3-8-2 مساحت تاسیسات و تعمیرگاه ها
4-8-2 مساحت ساختمان های اداری ، رفاهی و خدماتی
فصل سوم : محاسبات اقتصادی
1-3 بررسی کل سرمایه ی مورد نیاز
2-3 بررسی هزینه های سالیانه
3-3 بررسی قیمت تمام شده برای هر واحد محصول
4-3 بررسی قیمت فروش برای هر واحد محصول
5-3 تعیین نقطه ی سر به سر کارخانه