عنوان مقاله : سرمایه فکری
قالب بندی : پاورپوینت
شرح مختصر : سرمایه فکری یک شرکت مجموع سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای آن است. داشتن کنترل بر این داراییها سازمان را قادر می سازد از یک طرف حاکمیت داخلی مؤثری داشته و از طرف دیگر، دارای روابط خارجی موفقی با مشتریان و تأمین کنندگان و سایرین باشد. بنابراین، ایجاب می کند که شرکت برای مدیریت، کنترل و گزارشگری سرمایه فکری اقداماتی انجام دهد. باید توجه داشت که ارزش محاسبه شده برای دارایی های نامشهود دقیق نیست و بیشتر روشهای اندازه گیری به دلیل اینکه بکارگیری آنها مشکل است و اطلاعات وشاخص های زیادی را لازم دارند و این شاخص ها به طور کامل تشریح نشده اند، پیاده سازی آنها در عمل با مشکلاتی روبرو خواهد بود.
فهرست :
سیر تاریخی سرمایه فکری
تعریف سرمایه فکری
سرمایه انسانی، ساختاری و مشتری
مزایای اندازه گیری سرمایه فکری
روشهای اندازه گیری سرمایه فکری
گیوی توبین
ترازنامه نامرئی
اندازه گیری مستقیم سرمایه فکری
ارزش بازار به دفتر
ارزش نامشهود محاسبه شده
حسابداری منابع انسانی
تعریف حسابداری منابع انسانی
روشهای اندازه گیری منابع انسانی
هزینه یابی منابع انسانی
ارزش جایگزینی
روش ضریب ارزش
روش بهای تمام شده تاریخی
نتیجه گیری
پایان نامه با فرمت word
تعداد صفحه : 180 صفحه
چکیده: 1
مقدمه: 2
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1)مقدمه 4
2-1) بیان مسئله تحقیق. 5
3-1) چارچوب نظری. 7
4-1 ) اهمیت وضرورت پژوهش.. 8
5-1) اهداف پژوهش.. 9
1-5-1) اهداف علمی تحقیق. 9
2-5-1)اهداف کاربردی تحقیق. 10
6-1 )فرضیه های تحقیق. 10
7-1) تعاریف واژه ها واصطلاحات پژوهش : 11
فصل دوم :مروری بر ادبیات تحقیق
1-2- مقدمه 16
2-2 ) بخش اول : نظریه های مربوط به سرمایه فکری. 18
1-2-2 ) تعاریف مختلف سرمایه فکری. 20
3-2)بخش دوم : مدل های طبقه بندی سرمایه فکری. 21
1-3-2) ادوینسون و مالونه 22
2-3-2)روس و همکارانش.. 23
3-3-2) بونتیس.. 23
4-3-2) بروکینگ... 24
5-3-2) سویبی. 25
6-3-2) استوارت.. 26
7-3-2) یوستک و همکارانش.. 26
8-3-2) پتی. 27
9-3-2) چن و همکارانش.. 27
10-3-2) پتی و گویتر. 29
11-2-2) هانناس و لوونداهل. 30
12-3-2) طبقه بندی مر و اسچوما 32
13-3-2) لیم و دالیمور. 32
14-3-2) طبقه بندی نورتون و کاپلان. 33
15-2-2) طبقه بندی کنفدراسیون اتحادیه های تجاری دانمارک. 33
4-2)بخش سوم: روش های اندازه گیری سرمایه فکری: 34
1-4-2) طبقه بندی روش های اندازه گیری سرمایه فکری. 34
1-1-4-2) ارزش افزوده اقتصادی: 35
2-1-4-2) کارت نمره متوازن: 35
3-1-4-2) ترازنامه نامرئی: 36
4-1-4-2) کنترل دارایی های ناملموس: 36
5-1-4-2) روش جهت یابی تجاری اسکاندیا: 37
6-1-4-2) شاخص سرمایه فکری: 37
7-1-4-2) نرخ بازده دارایی ها : 38
8-1-4-2) روش تشکیل سرمایه بازار: 38
9-1-4-2) کارگزار تکنولوژی : 39
10-1-4-2) روش سرمایه فکری مستقیم: 39
11-1-4-2) روش های مالی و مراحل اندازه گیری مالی سرمایه فکری: 40
12-1-4-2) مدل مدیریت سرمایه فکری. 40
13-1-4-2) کیوی توبین 42
14-1-4-2) هوش سرمایه انسانی. 43
15-1-4-2) مدل کارگزار فناوری. 43
16-1-4-2)روش ارزشگذاری جامع. 44
2-4-2) ارزیابی تحلیلی – تطبیقی و مدل های سنجش سرمایه فکری. 44
3-4-2) طبقه بندی شیوه های اندازه گیری سرمایه فکری از دید کلاینت و دارن. 46
1-3-4-2) روش های محاسبه مستقیم سرمایه فکری. 46
2-3-4-2) روش های برآورد ارزش بازاری سرمایه 46
3-3-4-2) روش های برگشت دارایی ها 46
4-3-4-2) روش های کارت امتیاز. 47
5-2) نحوه محاسبه سرمایه فکری (با استفاده از مدل پالیک) و شاخصهای عملکرد مالی شرکتها 53
1-5-2) محاسبه سرمایه فکری با استفاده از مدل پالیک. 53
2-5-2) شاخصهای عملکرد مالی. 55
6-2) بخش پنجم: سوابق تحقیق. 65
1-6-2) پژوهش های مشابه انجام شده در داخل. 65
2-6-2) پژوهش های مشابه انجام شده در خارج از کشور. 71
3-6-2) تفاوت تحقیق حاضر با تحقیقات مشابه داخلی. 76
فصل سوم :روش اجرای تحقیق
1-3 )مقدمه 79
2-3) روش تحقیق. 79
3-3) قلمرو تحقیق. 80
4-3 )روش های گردآوری اطلاعات.. 80
5-3 )ابزارگردآوری اطلاعات.. 81
6-3) مدل مفهومی تحقیق. 82
6-3 )جامعه آماری تحقیق. 83
7-3) آزمون فرضیه ها 84
8-3) روش تجزیه و تحلیل داده ها 85
1 -8-3) آزمون همبستگی. 85
2-8-3 )رگرسیون چندگانه 86
3-8-3 ) آزمون نرمال بودن (کولموگروف- اسمیرنوف) 86
4-8-3 ) آزمون خود همبستگی(دوربین –واتسن) 87
5-8-3 )چند هم خطی 87
9-3 )شیوه اندازه گیری متغیرهای پژوهش : 88
10-3 ) متغیر های تحقیق : 97
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها
1-4) مقدمه 99
2-4 )شاخص های توصیفی متغیرها 100
3-4) روش آزمون فرضیه های تحقیق. 102
1-3-4) بررسی اعتبار مدل. 103
4-4) تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق. 104
1-4-4) بررسی فرض نرمال بودن متغیرهای وابسته: 105
2-4-4) تجزیه و تحلیل فرضیه اول: 106
1-2-4-4 )آزمون فرضیه فرعی اول : 107
2-2-4-4) آزمون فرضیه فرعی دوم : بین مولفه های سرمایه فکری و نسبت Tobin q شرکت از شاخصهای ارزش بازار رابطه وجود دارد. 111
3-2-4-4 )آزمون فرضیه فرعی سوم : بین مولفه های سرمایه فکری و نسبت ارزش بازارهر سهم به عایدی(P/E) شرکت از شاخصهای ارزش بازار رابطه وجود دارد. 114
4-2-4-4) آزمون فرضیه اصلی اول : ارتباط معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری وشاخصهای ارزش بازار بعنوان شاخص عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 119
3-4-4)فرضیه اصلی دوم : ارتباط معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری ونسبت سودآوری بعنوان شاخص عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 120
4-4-4 )آزمون فرضیه اصلی سوم : ارتباط معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری و نسبت های فعالیت بعنوان شاخص عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 124
5-4-4) آزمون فرضیه اصلی چهارم: ارتباط معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری و نسبتهای بازده سرمایه بعنوان شاخص عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 128
1-5-4-4) آزمون فرضیه فرعی چهارم: بین مولفه های سرمایه سرمایه فکری و شاخص ROE از معیارهای بازده سرمایه رابطه وجود دارد. 128
2-5-4-4 )آزمون فرضیه فرعی پنجم : بین مولفه سرمایه سرمایه فکری و شاخصASR از معیارهای بازده سرمایه رابطه وجود دارد . 132
3-5-4-4) نتیجه آزمون فرضیه اصلی چهارم : ارتباط معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری و نسبتهای بازده سرمایه بعنوان شاخص عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 136
6-4-4 )آزمون فرضیه اصلی پنجم:ارتباط معنی داری بین مولفه هایسرمایه فکری و شاخص مبتنی برارزش آفرینی EVAبعنوان معیارنوین عملکرد مالی شرکت وجود دارد. 137
7-4-4 )آزمون فرضیه اصلی ششم : بین اندازه شرکت بامیانگین سرمایه فکری و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود دارد. 142
8-4-4 )خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 144
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات
1-5 )مقدمه 146
2-5) ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها طبق شرایط متغیرها 146
1-2-5 )نتیجه فرضیه فرعی اول 147
2-2-5) نتیجه فرضیه فرعی دوم 147
3-2-5 )نتیجه فرضیه فرعی سوم 148
4-2-5 )نتیجه فرضیه اصلی اول. 149
5-2-5 )فرضیه اصلی دوم 149
6-2-5) نتیجه فرضیه اصلی سوم 150
7-2-5)فرضیه اصلی چهارم 150
8-2-5 )نتیجه فرضیه فرعی چهارم 151
9-2-5)فرضیه فرعی پنجم 151
10-2-5) نتیجه فرضیه اصلی چهارم 152
11-2-5 )نتیجه فرضیه اصلی پنجم 152
12-2-5 )نتیجه فرضیه اصلی ششم: 153
3-5 )نتیجه گیری کلی تحقیق. 154
4-5) پیشنهادهایی مبتنی بریافته های تحقیق. 154
5-5 )پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی. 155
6-5 )محدودیت های تحقیق. 155
پیوست ها
پیوست الف) اسامی شرکتهای نمونه انتخاب شده و میانگین سرمایه فکری محاسبه شده: 158
پیوست ب) خروجی های آماری از نرم افزار SPSS. 161
منابع و ماخذ
منابع فارسی: 174
منابع لاتین: 176
چکیده انگلیسی: 178
جدول 1-2 طبقه بندی پتی و گویتر. 30
جدول 2-2 ویژگی های اصلی سیستم اندازه گیری. 42
جدول 3-2 مقایسه ارزش گذاری سرمایه های فکری(رودو و لیلرت) 45
جدول 4-2 خلاصه روشهای اندازه گیری سرمایه فکری به شرح جدول زیر ارایه شده است: 47
جدول 5-2 روش های ارزشیابی سرمایه فکری IC ( گردآوری اریک سویبی) 47
جدول 6-2 شاخصها و گروهای سنجش عملکرد مالی شرکتها 56
جدول 1-3 خلاصه جامعه آماری و حجم نمونه ها 84
جدول 2-3 شاخصها و گروه های عملکرد مالی. 90
جدول 1-4 : شاخص های توصیف کننده متغیرها تحت شاخص های مرکزی ، شاخص های پراکندگی وشاخص های شکل توزیع. 100
جدول 2-4 : شاخص های توصیف کننده متغیرها ی وابسته تحت شاخص های مرکزی به تفکیک سال. 101
جدول 3-4 : شاخص های توصیف کننده متغیرهای مستقل تحت شاخص های مرکزی به تفکیک سال. 102
جدول 4-4:آزمون نرمال بودن- متغیروابسته 106
جدول 5-4 : ضریب همبستگی پیرسون ،سطح معنی داری و تعداد نمونه آماری بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و بازار به ارزش دفتری. 107
جدول 6-4 : تحلیل واریانس رگریسون بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و ارزش دفتری به بازار. 108
جدول 7-4 : ضریب همبستگی،تعیین و آزمون دوربین واتسون بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و ارزش دفتری به بازار 108
جدول 8-4 ضرایب معادله رگرسیون بین متغیرمولفه های سرمایه فکری و ارزش دفتری به بازار. 110
جدول 9-4 : ضریب همبستگی پیرسون ،سطح معنی داری و تعداد نمونه آماری بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و نسبت Tobin q. 112
جدول 10-4 : تحلیل واریانس رگریسون بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و نسبت Tobin q. 112
جدول 11-4 :ضریب همبستگی،تعیین وآزمون دوربین واتسون بین متغیرمولفه های سرمایه فکری ونسبتTobin q 113
جدول 12-4 : ضرایب معادله رگرسیون بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و نسبت Tobin q. 113
جدول 13-4 : ضریب همبستگی پیرسون ،سطح معنی داری و تعداد نمونه آماری بین متغیر مولفه های سرمایه فکری و نسبت P/E. 115
جدول 14-4 : تحلیل واریانس رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با نسبت P/E. 116
جدول 15-4 : ضریب همبستگی، تعیین وآزمون دوربین واتسون مولفه های سرمایه فکری با نسبت P/E. 116
جدول 16-4 : ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با نسبت P/E. 117
جدول 17-4 :ضریب مولفه های سرمایه فکری وشاخصهای ارزش بازار(P/E .Tobin Q. Mbv) 119
جدول 18-4 : ضریب همبستگی پیرسون ، سطح معنا داری و تعداد نمونه آماری بین مولفه های سرمایه فکری با نسبت سودآوری. 120
جدول19-4 تحلیل واریانس رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با نسبت سودآوری –بازده دارایی ها 121
جدول 20-4 : ضریب همبستگی،تعیین وآزمون دوربین واتسون مولفه های سرمایه فکری با نسبت سودآوری- بازده دارایی ها(ROA) 121
جدول 21-4 :ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با نسبت سودآوری (ROA) 122
جدول 22-4 : ضریب همبستگی پیرسون و سطح معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری و نسبت فعالیت- گردش دارایی 125
جدول 23-4 : تحلیل واریانس رگرسیون مولفه های سرمایه فکری و نسبت فعالیت.. 125
جدول 24-4 : ضریب همبستگی ، تعیین و آزمون دوربین واتسون مولفه های سرمایه فکری و نسبت فعالیت – گردش دارایی 126
جدول 25-4 : ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با نسبت فعالیت.. 126
جدول 26-4 : ضریب همبستگی پیرسون و سطح معنی داریمولفه های سرمایه فکری با بازده دفتری صاحبان سهام ROE 129
جدول 27-4 : تحلیل واریانس رگرسیون سرمایه فکری و بازده دفتری صاحبان سهام ROE. 130
جدول 28-4 :ضریب همبستگی،تعیین وآزمون دوربین واتسون سرمایه فکری و بازده دفتری صاحبان سهام ROE 130
جدول 29-4 : ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با بازده دفتری صاحبان سهامROE. 131
جدول 30-4 : ضریب همبستگی پیرسون و سطح معنی داری بین مولفه های سرمایه فکری و بازده صاحبان سهام ASR 133
جدول 31-4 : تحلیل واریانس رگرسیون بین مولفه های سرمایه فکری و بازده صاحبان سهام ASR.. 134
جدول 32-4 :ضریب همبستگی ،تعیین و آزمون دوریبن واتسون بین رمایه فکری و بازده صاحبان سهام ASR 134
جدول 33-4 :ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با بازده صاحبان سهام ASR.. 135
جدول 34-4 : ضریب مولفه های سرمایه فکری وشاخصهای بازده سرمایه (ROE .ASR) 136
جدول 35-4 : ضریب همبستگی پیرسون و سطح معنی داریمولفه های سرمایه فکری با ارزش افزوده اقتصادی 138
جدول 36-4 : تحلیل واریانس رگرسیون مولفه های سرمایه فکری با ارزش افزوده اقتصادی EVA.. 139
جدول 37-4 :ضریب همبستگی ، تعیین وآزمون دوریبن واتسون بین مولفه های سرمایه فکری باارزش افزوده اقتصادی 139
جدول 38-4 :ضرایب معادله رگرسیون مولفه های سرمایه فکری باارزش افزوده اقتصادی. 140
جدول 39-4 : ضریب همبستگی پیرسون و سطح معنی اندازه شرکت و مولفه های سرمایه فکری با عملکرد مالی 142
جدول 40-4 :تجزیه و تحلیل ضرایب معادله رگرسیون اندازه شرکت ،سرمایه فکری و شاخصهای عملکرد مالی 143
جدول 41-4 :خلاصه نتایج. 144
نمودار 1-2 طرح ارزش اسکاندیا 22
نمودار 2-2 مفهوم سازی سرمایه فکری از سوی بونتیس.. 24
نمودار 3-2 طبقه بندی سویبی از طریق چارچوب ناظر دارایی نامشهود 25
نمودار 4-2 مدل چن و همکارانش از سرمایه فکری و روابط بین آنها 27
نمودار 5-2 طبقه بندی اولیه توسط هانناس و لوونداهل. 31
نمودار 6-2 طبقـــه بندی لــوونداهــل. 31
نمودار 7-2 طبقه بندی لیم و دالیمور 32
نمودار 8-2 چارچوب کارت امتیازی متوازن. 33
نمودار 9-2 طبقع بندی کنفدراسیون تجاری دانمارک. 34
نمودار 10-2 شبکه منابع و فعالیت های ناملموس.. 41
نمودار 1-3 مدل طبقه بندی داراییهای یک شرکت.. 82
نمودار 2-3 مدل تبیینی تحقیق. 82
نمودار 1-4 : نمودار پراکندگی متغیر ارزش بازاری به دفتری. 110
نمودار 2-4 نمودار مقایسه ای بین مولفه های سرمایه فکری و مجموع ارزش بازاری به دفتری طی بازه زمانی 7 ساله. 111
نمودار 3-4 نمودار مقایسه ای بین سرمایه فکری و نسبت Tobin qطی بازه زمانی 7 ساله. 114
نمودار 4-4 : نمودار پراکندگی متغیر نسبت Tobin q. 114
نمودار 5-4 نمودار مقایسه ای بین مجموع سرمایه فکری و مجموع نسبت P/E طی بازه زمانی 7 ساله. 117
نمودار 6-4 : نمودار پراکندگی متغیر نسبت نسبت P/E. 118
نمودار7-4 نمودار مقایسه ای بین مجموع سرمایه فکری ومجموع نسبت سودآوریطی بازه زمانی7 ساله. 123
نمودار 8-4 : نمودار پراکندگی متغیر نسبت سودآوری. 123
نمودار9-4 نمودار مقایسه ای بین مجموع سرمایه فکری ومجموع نسبت فعالیت طی بازه زمانی7 ساله. 127
نمودار 10-4 : نمودار پراکندگی متغیر نسبت فعالیت.. 127
نمودار11-4 نمودار مقایسه ای سرمایه فکری و بازده دفتری صاحبان سهامROE طی بازه زمانی7 ساله. 131
نمودار 12-4 : نمودار پراکندگی متغیر بازده دفتری صاحبان سهامROE. 132
نمودار 13-4 نمودار مقایسه ای بین سرمایه فکری وبازده صاحبان سهامASRطی بازه زمانی7 ساله. 135
نمودار 14-4 : نمودار پراکندگی متغیر بازده صاحبان سهام ASR.. 135
نمودار 15-4 نمودارمقایسه ای بین مجموع سرمایه فکری و ارزش افزوده اقتصادی طی بازه زمانی7 ساله 140
نمودار 16-4 : نمودار پراکندگی متغیر ارزش افزوده اقتصادی. 141
چکیده:
سازمان ها در حال وارد شدن به اقتصاد مبتنی بر دانش هستند ، اقتصادی که در آن دانش و دارایی های نامشهود به عنوان مهمترین مزیت رقابتی سازمانها شناخته شده است . یکی از اجزای دارایی نامشهود سرمایه فکری می باشد که تاثیر مهمی بر عملکرد و پیاده سازی استراتزیک سازمان دارد از این رو شناسایی ، اندازه گیری و مدیریت سرمایه فکری دارای اهمیت خاصی است و منجر به مشاهده ارزش واقعی سازمان ها می شود.
برای سنجش سرمایه فکری طبقه بندی های مختلفی ارایه شده است که یکی از این طبقه بندی ها توسط پالیک[1] به نام (ارزش افزوده سرمایه فکری)[2] مطرح شده که از سه جزء کارایی سرمایه فیزیکی، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری می باشد. در این پژوهش ابتدا براساس مدل (ارزش افزوده سرمایه فکری) ، ارزش سرمایه فکری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 7 ساله 1380 الی 1386 محاسبه و سپس ارتباط بین مولفه های سرمایه فکری و بازده مالی شرکتها مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت محاسبه عملکرد مالی از هشت شاخص عملکرد مالی مالی در پنج گروه معرف ارزش بازار ، سودآوری، فعالیت ، بازده سرمایه ، مبتنی بر ارزش آفرینی استفاده شده است.در تحقیق حاضر ، روش آماری استفاده شده جهت تجزیه و تحلیل داده ها ، رگرسیون چند گانه و ضرایب همبستگی می باشد. نمونه انتخابی شامل 73 شرکت بصورت پیوسته برای بازه زمانی 7 ساله بوده که اندازه شرکت بعنوان متغیر کنترلی در نظر گرفته شده است.
یافته ها حاکی از رابطه معنادار مثبت بین سرمایه فکری و عملکرد مالی شرکتها و تاثیر مثبت اندازه شرکت بر روی سطوح برخورداری از سرمایه فکری و عملکرد مالی می باشد. باتوجه به این نتایج می توان توجه مدیران ، سهامداران ، سرمایه گذاران و سایر گروه های ذینفع را به منابع و توانمندیهای درون سازمانی جلب و بهره گیری از این مدل برای کسب بازده مالی بالاتر و دسترسی به ارزش واقعی شرکتها ،پیشنهاد کرد.
وازه های کلیدی: سرمایه فکری ،عملکرد مالی ،اندازه شرکت ،رگرسیون چندگانه، بورس اوراق بهادار تهران
مقدمه:
با ورود به اقتصاد دانشی، دانش در مقایسه با سایر عوامل تولید مانند زمین ، سرمایه ، ماشین آلات و... از ارجحیت بیشتری برخوردار شده است . بطوری که در اقتصاد ، دانش به عنوان مهمترین عامل تولید محسوب می شود و از آن به عنوان مهمترین مزیت رقابتی سازمان ها یاد می شود . همچنین با پیشرفت سریع تکتولوژی برتر ، بویژه در زمینه ارتباطات ، کامپیوتر و مهندسـی بیولوژی ، از دهه 70 الگوی رشد اقتصادی جهان بطور اساسی تغییر کرد و به دنبال آن ، دانـش به عنوان مهمتـرین سرمایه جایگزین سرمایه های پولــی و فیزیکی شد (چن و همکاران ،2005،ص388) [3] . یکی از ویژگی های دانش این است که نامشهود است یعنی غیرقابل لمس و غیر محسوس است و ارزشگذاری و اندازه گیری آن خیلی سخت و منمودار است در صورتی که درگذشته سازمان ها با استفاده از روش های حسابداری قادر بودن تا ارزش و اندازه تولید خود را به طور کامل محاسبه کنند ولی امروزه این روش حسابداری دارای کارایی لازم نیستند. دانش به عنوان یکی از مهمترین اجزای دارایی های نا مشهود محسوب می شود اگر در گذشته بیشتر دارایی های سازمان ها مشهود بودند ولی امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها نامشهود هستند (سالیوانو همکاران،2002،ص9) [4] .
توجه :
لطفا از این پروژه در راستای تکمیل تحقیقات خود و در صورت کپی برداری با ذکر منبع استفاده نمایید.
فایل WORD
..............................
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه و پیشگفتار.......................................................................................... 1
نخستین شناسندگان رودکی.................................................................................. 4
نخستین شناسندگان نیما یوشیج............................................................................ 7
عقاید و افکار رودکی:............................................................................................ 9
عقاید و افکار نیما یوشیج:...................................................................................... 16
معلومات رودکی و بازتاب آن در اشعارش.......................................................... 32
معلومات نیما یوشیج و بازتاب آن در اشعار وی.................................................. 39
1- آشنایی و تسلط بر زبان فرانسه...................................................................... 39
2- یادگیری زبان عربی......................................................................................... 39
3- تسلط بر سبک و اوزان اشعار قدما................................................................. 40
4- آشنایی با هنر موسیقی.................................................................................... 40
5- تدریس زبان فارسی و عربی........................................................................... 41
6- توانایی بر نویسندگی و داستان نویسی و نمایشنامه نویسی........................... 41
7- آشنایی با نقد ادبی........................................................................................... 42
8- تسلط بر سبک رمانتیسم و سمبلیسم............................................................... 42
9- آشنایی نیما با فقه و اصول و حکمت............................................................... 45
رودکی پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن.......................................................... 46
نیما پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن................................................................ 53
نکات دستوری و صنایع ادبی در اشعار رودکی .................................................. 60
1-1) افعال................................................................................... 61
2-1) اسمها .......................................................................................................... 62
3-1) حروف ......................................................................................................... 63
- استعمال حروف ربط یا اضافه مرکب ............................................................... 64
4-1) پیشوندها ..................................................................................................... 64
استعمال و حذف به قرینة پیشوند « بـ » تاکیدی................................................... 64
استعمال پیشوندهای کهن ..................................................................................... 65
استعمال پسوند (ومند) به جای مند ...................................................................... 65
استعمال فراوان کاف تحبیب، تصغیر، تلطیف......................................................... 65
ابدال حروف ......................................................................................................... 66
2) ساختار نحوی............................................................................... 66
2-1) جمله ............................................................................................................ 66
2-2) ضمایر ......................................................................................................... 66
3-2) تکرار کلمه ................................................................................................... 67
نکات دستوری..................................................................................... 68
اضافه تشبیهی ................................................................................. 68
کاربرد دو حرف اضافه برای یک متمم ................................................................ 69
صفت جانشین موصوف ....................................................................................... 70
صفت فاعلی............................................................................ 70
صفت بیانی ........................................................................................................... 71
صفت مفعولی ....................................................................................................... 71
بدل ................................................................................................ 71
قید شک و تردید .......................................................................................... 71
قید تنبیه ..................................................................................................... 72
صوت (شبه جمله تأسف) ..................................................................................... 72
ضمیر ملکی .......................................................................................................... 72
پسوند دارندگی و اتصاف .................................................................................... 72
انواع الف ............................................................................................................... 72
الف ندا ................................................................................................ 72
الف زاید ..................................................................................................... 73
الف تاکید .............................................................................................................. 73
الف اطلاق ............................................................................................................. 73
اسم مصدر ........................................................................................................... 73
ی مصدری ........................................................................................................... 73
فعل دعایی ............................................................................................................ 74
جمله معترضه ...................................................................................................... 74
اضافه استعاری .................................................................................................... 74
واو حالیه .............................................................................................................. 74
که حالیه ........................................................................................... 75
قید حالت ............................................................................................................... 75
کاربرد می برای تاکید .......................................................................................... 75
استفهام تقریری.................................................................................. 75
حرف ربط برای تسویه........................................................................................ 75
نمونههایی از صنایع ادبی در اشعار رودکی ...................................................... 75
تشبیه .................................................................................................... 76
استعاره ............................................................................................... 78
استعاره کنائی (از نوع تشخیص) .......................................................................... 79
کنایه .................................................................................................. 80
ایهام .................................................................................................... 81
تضاد، طباق .......................................................................................................... 81
غلو .............................................................................................. 82
مجاز ..................................................................................................... 82
ردالمطلع ........................................................................................................... 82
جناس زاید................................................................................................... 82
طرد و عکس.......................................................................................................... 83
تمثیل ....................................................................................................... 83
هجویه................................................................................................... 83
ذو وزنین................................................................................................. 84
حشو........................................................................................................ 84
نکات دستوری و صنایع ادبی در شعر نیما ......................................................... 85
استعاره ................................................................................................... 85
کنایه ................................................................................................... 86
مجاز ................................................................................................. 86
تشبیه....................................................................................................... 88
سمبل...................................................................................................... 89
صفت مفعولی مرکب.................................................................................. 91
کنایه ................................................................................................. 93
صفت فاعلی مرخم .................................................................................. 94
تاثیر گذاری رودکی و کلام وی بر گویندگان پس از خود.................................... 97
1- سعدی ................................................................................................ 102
2- مسعود سعد- قطران تبریزی- ابوالمظفر مکی پنجدهی- سنایی- سعدی-
ادیبالممالک .......................................................................................................... 102
3- سنایی .................................................................................................. 103
4- کسایی مروزی- رشید و طواط ...................................................................... 104
5- دقیقی ........................................................................................... 104
6- سعدی ............................................................................................................. 104
7- وزیر ابیطیب مصعبی.................................................................... 105
8- عنصری بلخی ................................................................................ 105
9- ابوشکور بلخی- فردوسی ............................................................................... 105
10- ابوطاهر خسروانی ...................................................................... 106
11- ابوشکور بلخی............................................................................... 106
12- فردوسی........................................................................................... 106
13- ازرقی هروی................................................................................................. 107
14- رابعه- عنصری- سنایی غزنوی- قطران تبریزی- امیر معزی نیشابوری- رشید و طواط- ظهیرالدین فاریابی- فریدالدین عطار نیشابوری- خواجوی کرمانی- اوحدی مراغهای ........ 107
15- سنایی- ابنیمین ............................................................................. 109
تأثیرگذاری نیما و کلام وی بر گویندگان پس از خود ......................................... 110
1- شهریار.......................................................................................... 110
دو مرغ بهشتی....................................................................................................... 111
2- ضیاء هشترودی................................................................................. 112
3- میرزاده عشقی...................................................................................... 112
4- اسماعیل شاهرودی.......................................................................... 113
5- شین پرتو......................................................................................................... 114
6- فروغ فرخ زاد................................................................................................... 114
7- نصرت رحمانی..................................................................................... 116
گستردگی انواع قالبهای شعری در شعر رودکی................................................ 120
گستردگی انواع قالبهای شعری در اشعار نیما یوشیج........................................ 124
رودکی و مدیحهسرایی در اشعار او..................................................................... 136
نیما یوشیج و مدیحهسرایی.................................................................................... 143
ویژگیهای اشعار رودکی....................................................................................... 149
ویژگیهای اشعار نیما................................................................................. 160
مضامین اشعار رودکی ........................................................................................ 169
مدح ..................................................................................................... 169
تغزل ................................................................................................ 171
توصیف ................................................................................................... 172
خمریات.................................................................................................. 173
مرثیه ............................................................................................... 174
هجو ................................................................................................ 176
زهد و پند ............................................................................................................. 177
مضامین اشعار نیما یوشیج .................................................................................. 180
طبیعت گرایی ........................................................................................................ 180
شب .................................................................................................... 186
انسان دوستی ..................................................................................... 189
نمادگرایی (سمبولیسم) ......................................................................... 191
راز و رمز جانوران در شعر نیما ........................................................................ 196
1- آواز قفس......................................................................................................... 197
2- پرنده منزوی .............................................................................. 197
3- توکا .............................................................................................. 198
4- خریت ........................................................................................... 199
5- خروس ............................................................................................................ 200
6- داروگ ............................................................................................................ 201
7- روباه ................................................................................................ 202
8- سیولیشه ......................................................................................................... 202
9- شبپره ساحل نزدیک ..................................................................................... 203
10- غراب ............................................................................................................ 204
11- ققنوس .......................................................................................................... 205
12- قو ................................................................................................................. 206
13- کاکلی ............................................................................................................ 206
14- کبک ............................................................................................. 207
15- کرم ابریشم ....................................................................................... 207
16- کک کی (گاو نر) ................................................................................. 207
17- گاو ................................................................................................................ 208
18- گرگ ............................................................................................................. 209
19- لاشخورها ..................................................................................................... 210
20- مرغ شکستهپر ............................................................................... 211
سبک اشعار رودکی ..................................................................................... 213
بررسی سبکی نمونههایی از اشعار رودکی ......................................................... 217
شعر زندگانی و مرگ ................................................................................ 217
شعر عصا بیار که وقت عصا و انبان بود............................................................. 218
نتیجهگیری ............................................................................................................ 224
سبک اشعار نیما ................................................................................. 226
نمونهای از شعر آزاد نیما «شعر مهتاب».............................................................. 227
نتیجهگیری ............................................................................................................ 231
فهرست منابع ............................................................................. 233
حقوق آفرینش های فکری دکتر میرقاسم جعفرزاده - مناسب برای دوره کارشناسی - دانشگاه شهید بهشتی - تعداد صفحات 118
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:241
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه و پیشگفتار 1
نخستین شناسندگان رودکی 4
نخستین شناسندگان نیما یوشیج 7
عقاید و افکار رودکی: 9
1- عقاید و افکار حکیمانه و اندرزگویی 9
2- رقیق القلب و باهوش بودن رودکی 11
3- حس بینیازی 12
4- نیکنامی 12
5- مذهبی بودن 13
عقاید و افکار نیما یوشیج: 16
1- مهربانی و دلسوز بودن 16
2- اجتماعی و سیاسی بودن نیما 18
3- پند و اندرزگویی 25
4- پایبندی نیما به زادگاه و طبیعت و مظاهر آن 26
5- استواری و پایبندی به عقاید 30
6- اصول عقاید نیما در باب نظم و نثر 30
7- عقاید مذهبی نیما 31
معلومات رودکی و بازتاب آن در اشعارش 32
1- قرآن و حدیث 36
2- اشاره به داستانهای قرآن و اساطیر سامی 37
3- بهرهگیری از مضامین شعر عرب و اشاره به سرایندگان آنها 37
4- اشاره به اساطیر ایرانی و داستانهای پهلوانی 38
5- اشارات علمی و فلسفی 38
معلومات نیما یوشیج و بازتاب آن در اشعار وی 39
1- آشنایی و تسلط بر زبان فرانسه 39
2- یادگیری زبان عربی 39
3- تسلط بر سبک و اوزان اشعار قدما 40
4- آشنایی با هنر موسیقی 40
5- تدریس زبان فارسی و عربی 41
6- توانایی بر نویسندگی و داستان نویسی و نمایشنامه نویسی 41
7- آشنایی با نقد ادبی 42
8- تسلط بر سبک رمانتیسم و سمبلیسم 42
9- آشنایی نیما با فقه و اصول و حکمت 45
رودکی پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن 46
نیما پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن 53
نکات دستوری و صنایع ادبی در اشعار رودکی 60
1- ویژگیهای صرفی 61
1-1) افعال 61
2-1) اسمها 62
3-1) حروف 63
- استعمال حروف ربط یا اضافه مرکب 64
4-1) پیشوندها 64
استعمال و حذف به قرینة پیشوند « بـ » تاکیدی 64
استعمال پیشوندهای کهن 65
استعمال پسوند (ومند) به جای مند 65
استعمال فراوان کاف تحبیب، تصغیر، تلطیف 65
ابدال حروف 66
2) ساختار نحوی 66
2-1) جمله 66
2-2) ضمایر 66
3-2) تکرار کلمه 67
نکات دستوری 68
اضافه تشبیهی 68
کاربرد دو حرف اضافه برای یک متمم 69
صفت جانشین موصوف 70
صفت فاعلی 70
صفت بیانی 71
صفت مفعولی 71
بدل 71
قید شک و تردید 71
قید تنبیه 72
صوت (شبه جمله تأسف) 72
ضمیر ملکی 72
پسوند دارندگی و اتصاف 72
انواع الف 72
الف ندا 72
الف زاید 73
الف تاکید 73
الف اطلاق 73
اسم مصدر 73
ی مصدری 73
فعل دعایی 74
جمله معترضه 74
اضافه استعاری 74
واو حالیه 74
که حالیه 75
قید حالت 75
کاربرد می برای تاکید 75
استفهام تقریری 75
حرف ربط برای تسویه 75
نمونههایی از صنایع ادبی در اشعار رودکی 75
تشبیه 76
استعاره 78
استعاره کنائی (از نوع تشخیص) 79
کنایه 80
ایهام 81
تضاد، طباق 81
غلو 82
مجاز 82
ردالمطلع 82
جناس زاید 82
طرد و عکس 83
تمثیل 83
هجویه 83
ذو وزنین 84
حشو 84
نکات دستوری و صنایع ادبی در شعر نیما 85
استعاره 85
کنایه 86
مجاز 86
تشبیه 88
سمبل 89
صفت مفعولی مرکب 91
کنایه 93
صفت فاعلی مرخم 94
تاثیر گذاری رودکی و کلام وی بر گویندگان پس از خود 97
1- سعدی 102
2- مسعود سعد- قطران تبریزی- ابوالمظفر مکی پنجدهی- سنایی- سعدی-
ادیبالممالک 102
3- سنایی 103
4- کسایی مروزی- رشید و طواط 104
5- دقیقی 104
6- سعدی 104
7- وزیر ابیطیب مصعبی 105
8- عنصری بلخی 105
9- ابوشکور بلخی- فردوسی 105
10- ابوطاهر خسروانی 106
11- ابوشکور بلخی 106
12- فردوسی 106
13- ازرقی هروی 107
14- رابعه- عنصری- سنایی غزنوی- قطران تبریزی- امیر معزی نیشابوری- رشید و طواط- ظهیرالدین فاریابی- فریدالدین عطار نیشابوری- خواجوی کرمانی- اوحدی مراغهای 107
15- سنایی- ابنیمین 109
تأثیرگذاری نیما و کلام وی بر گویندگان پس از خود 110
1- شهریار 110
دو مرغ بهشتی 111
2- ضیاء هشترودی 112
3- میرزاده عشقی 112
4- اسماعیل شاهرودی 113
5- شین پرتو 114
6- فروغ فرخ زاد 114
7- نصرت رحمانی 116
گستردگی انواع قالبهای شعری در شعر رودکی 120
گستردگی انواع قالبهای شعری در اشعار نیما یوشیج 124
رودکی و مدیحهسرایی در اشعار او 136
نیما یوشیج و مدیحهسرایی 143
ویژگیهای اشعار رودکی 149
ویژگیهای اشعار نیما 160
مضامین اشعار رودکی 169
مدح 169
تغزل 171
توصیف 172
خمریات 173
مرثیه 174
هجو 176
زهد و پند 177
مضامین اشعار نیما یوشیج 180
طبیعت گرایی 180
شب 186
انسان دوستی 189
نمادگرایی (سمبولیسم) 191
راز و رمز جانوران در شعر نیما 196
1- آواز قفس 197
2- پرنده منزوی 197
3- توکا 198
4- خریت 199
5- خروس 200
6- داروگ 201
7- روباه 202
8- سیولیشه 202
9- شبپره ساحل نزدیک 203
10- غراب 204
11- ققنوس 205
12- قو 206
13- کاکلی 206
14- کبک 207
15- کرم ابریشم 207
16- کک کی (گاو نر) 207
17- گاو 208
18- گرگ 209
19- لاشخورها 210
20- مرغ شکستهپر 211
سبک اشعار رودکی 213
بررسی سبکی نمونههایی از اشعار رودکی 217
شعر زندگانی و مرگ 217
شعر عصا بیار که وقت عصا و انبان بود 218
نتیجهگیری 224
سبک اشعار نیما 226
نمونهای از شعر آزاد نیما «شعر مهتاب» 227
نتیجهگیری 231
فهرست منابع و مآخذ 233
مقدمه و پیشگفتار:
سالهاست که نام رودکی پیوسته با عنوان «پدر شعر فارسی» و نام نیما یوشیج (علی اسفندیاری) با عنوان «پدر شعر نو فارسی» همراه بوده است و گاه خواننده بدون آنکه علت واقعی این وجه تسمیه را بداند آن را به خاطر سپره و بارها ذکر نموده است.
شاعران بزرگواری که هر کدام در اعتلای فرهنگ و ادب غنی ایرانی بسیار کوشیدهاند و تأثیرگذار بودهاند و هرکدام تحولات بسیار عظیمی را در زمانه و عصر خویش حاصل کردهاند.
افراد بسیاری نیز در معرفی آنان و توضیح و گزارش آثارشان گام نهادهاند.
در این تحقیق کوشیده شده است تا بین مبانی فکری و سنت شعری این دو شاعر، مقایسهای انجام دهم و در ضمن به علل و دلایلی که باعث شده است از میان خیل عظیم شاعران و گویندگان فارسی از دیرباز تاکنون این دو را به عنوان پدران شعر فارسی برگزیدهاند، اشاره نمایم.
به نظر محقق برای یک مقایسهی اصولی و صحیح، نخست باید به بررسی و شناخت جزئیات مطالب مورد قیاس پرداخت و سپس نتیجهگیری نمود. البته قابل ذکر است که اگر بخواهیم یک مقایسهی نسبتاً اصولی انجام دهیم؛ باید با توجه به آنکه تعداد ابیات بر جای مانده از این دو شاعر بسیار از لحاظ کمیت با هم اختلاف دارند و چون تعداد ابیات بر جای مانده از رودکی کمتر از هزار بیت است ولی در مورد نیما یوشیج این تعداد چندین برابر میباشد؛ لذا به ذکر پارهای از آنها میپردازیم تا بدین وسیله یک توازن تقریباً منطقی بین شمار ابیات این دو شاعر از لحاظ ارزیابی برقرار گردد.
لازم به ذکر است که در تذکرهها و کتب تاریخ ادبیات دربارهی شمار اشعار رودکی سخن بسیار گرفتهاند: برخی آن را متجاوز از یک میلیون بیت میدانند و برخی دیگر بر آناند که 700 هزار بیت بوده، و نیز آوردهاند که شعر رودکی در صد دفتر گردآوری شده بوده که بیگمان این ارقام مبالغهآمیز است. آنچه مسلم است آن است که رودکی پر شعر بوده و اکنون همانطور که ذکر شد مقدار اندکی از سرودههای او در دست است.
در این مجموعه تلاش شده است که با بررسی و تفحص بر روی اکثر آثار و تحقیقاتی که در باب این دو شاعر شده است و در کنار هم قرار دادن آن مطالب به نتیجهای که مورد نظر است، دست یافته شود. در باب رودکی و نیما یوشیج تحقیقات و کتب فراوانی به انجام رسیده و تألیف شده است؛ اما آنچه اکنون پس از سالها میتواند انگیزهای برای تأمل و تألیفی دوباره در شعر و زندگی این دو شاعر باشد، یکی همان مقایسهی مبانی فکری و سنت شعری این دو است و نیز شاید با این روش پارهای از ابهامات با این روش از میان برداشته شود و دیگر آن که شاید در کنار هم قرار دادن مطالب به صورت مقایسهای راه تازهای را در نقد و تحلیل اشعار این دو گویندهی شهیر ایرانی به همراه داشته باشد.
مجموعهی حاضر به هر حال کوششی است برای آشنایی و باز آشنایی که از منابعی بسیار با ارزش در این زمینه مدد جسته است.
نخستین شناسندگان رودکی:
دربارهی چند تن از بزرگان ادب و سخن سرایان ایران دشواری بسیار بزرگی که در پیش ماست این است که دربارهی نام و نسب و تاریخ در گذشت و جزییات زندگی ایشان آگاهی درست و دقیق در کتابهای رایج نیست. گویی شهرت ایشان وانتشار فوقالعادهی آثارشان چنان در میان مردم ایران درگرفته است که در پی این گونه جزئیات که دربارهی ایشان بسیار اهمیت دارد نرفتهاند و در حقیقت شهرتشان، زندگیشان را تحتالشعاع قرار داده است. چنانکه دربارهی فردوسی هنوز مجهولات فراوان در پیش داریم. یکی از آن گویندگان شهیر رودکی است که زندگی و آثار و افکار او پیوسته در ابهام مانده است و نخستین کسی که بحث درباره این مرد بزرگ را به جایی رسانده است که برخی جزییات زندگی او را از زیر پرده استتار روزگار بیرون کشیده مرحوم محمد قزوینی در حواشی چهار مقاله نظامی عروضی است.
اینک باید آن چه دربارهی رودکی در کتابهای رایج آمده است به ترتیب تاریخ نقل کرد:
1) نخستین کسی که ذکر از رودکی کرده نظامی عروضی سمرقندی در کتاب معروف چهار مقاله است که آن را در حدود سال 550 تألیف کرده است.
2) پس از او، محمد عوفی در لبابالالباب که آن را در حدود سال 618 تألیف کرده است.
3) حمدالله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده که آن را در سال 730 تألیف کرده است.
4) دولتشاهبن علاءالدوله بختیشاه غازی سمرقندی در تذکرهالشعرا که آن را در سال 892 به پایان رسانیده است.
5) جامی در بهارستان که آن را در سال 892 تألیف کرده است.
6) حکیمشاه محمدبن مبارک قزوینی در ترجمه مجالسالنفایس علیشیرنوایی که از سال 927 تا 929 مشغول ترجمه آن بود.
7) غیاثالدینبنهمامالدین هروی خوندمیر در کتاب معروف حبیبالسیر.
8) محمدعارف لقایی در مجمعالفضلا.
9) امین احمد رازی در هفت اقلیم.
10) شیخ ابوالقاسم بن ابوحامدبن نصر بلیانی انصاری کازرونی در کتاب سلم السماوات.
11) محمدصادق ناظم تبریزی در نظم گزیده.
12) میرحسین دوست سنبهلی در تذکره حسینی.
13) امیر شیرعلیخان لودی در مرآة الخیال.
14) حاج لطفعلی بیک آذر بیکدلی در آتشکده.
15) میرغلامعلی آزاد بلگرامی در خزانه عامره.
16) محمد قدرة اللهخان گوپاموی در نتایج الافکار.
17) رضاقلیخان هدایت درمجمعالفصحا.
18) تامس ویلیم بیل در مفتاحالتواریخ.
19) امیرالملک سید محمد صدیق حسنخان در شمع انجمن.
20) مولوی آغااحمدعلی احمد در هفت آسمان.
21) میرزا محمدناصر طبیب دیلمی متخلص به ادیب.
22) مولانا محمد عبدالغنیخان غنی موفرخ آبادی در تذکرةالشعرا.
23) صدرالدین عینی مؤلف تاجیکستان.
24) مولانا محمدحسین آزاد در کتاب سخندان فارس.
25) میرزاده و سهیلی و جلال اکرامی و بزرگزاده در کتاب نمونههای ادبیات تاجیک.
26) غلامرضا ریاضی در کتاب دانشوران خراسان.
این افراد در کتب و یا تذکرههای خود از رودکی و نسب و نام و لقب و زادگاه و اشعار وی به گونههای مختلف سخن گفتهاند.
نخستین شناسندگان نیما یوشیج:
آنچه را که در ابتدای این بحث در باب رودکی و فردوسی بیان کردیم در مورد زندگی و احوال نیما یوشیج صدق نمیکند و دلیل آن هم موقعیت و عصر زندگی وی میباشد؛ هر چند هنوز ابهاماتی در فهم بعضی از اشعار او وجود دارد اما در مورد زندگی و احوال او نویسندگان و گویندگان بسیاری قلمفرسایی کردهاند که به نام پارهای از آنان میپردازیم:
1) مهدی اخوان ثالث در کتب معروف خود «بدایع و بدعتهای نیما» و «عطا و لقای نیما» و در مقالات و سخنرانیهای متعدد خود.
2) سیروس طاهباز در چاپ و تکثیر بسیاری از مجموعههای اشعار و نامههای نیما.
3) یحیی آرینپور در کتاب از صبا تا نیما (تاریخ ادب فارسی معاصر).
4) محمد ضیاء هشترودی در مقالات و سخنرانیها.
5) لئون سرکیسیان در مقالات خود.
6) محمدحسین شهریار در مقالات و اشعار خود.
7) جلال آل احمد در مقالات و سخنرانیهای خود.
8) حبیب یغمایی در مقالات و سخنرانیهای خود.
9) شین پرتو (دکتر علی پرتو) در سخنرانی و مقالات.
10) اسماعیل شاهرودی (آینده) در سخنرانی و مقالات.
11) فروغ فرخزاد.
12) ابراهیم ناعم.
13) نصرت رحمانی در شعر الرثاء که در مرگ نیما سرود.
14) دکتر تقی پورنامداریان در کتاب خانهام ابری است.
15) دکتر بهروز ثروتیان در کتاب اندیشه و هنر در شعر نیما.
عقاید و افکار رودکی:
در تذکرهها آوردهاند که ابوعبدالله جعفربن محمد رودکی، در رودک سمرقند چشم به جهان گشود و در موسیقی او را مهارتی عظیم بود و بربط را نیکو نواختی و دارای هوش و قریحهای بالا بود و در هشت سالگی قرآن به تمامت بیاموخت و …
اما آنچه در این جا مورد نظر است، بررسی عقاید و افکار رودکی است که تنها آنها را با بررسی اشعار بر جای مانده از وی میتوان تشخیص داد.